Lënda: Mikroekonomia I

Tema 07: Teoria e prodhimit dhe produktit margjinal

Dr. Florentina Xhelili Krasniqi

 1. Funksioni prodhimit në periudha afatshkurtra
• Produkti total, mesatar dhe margjinal

2. Ligji i të ardhurave zbritëse, të ardhurat e

shkallës, koha dhe ndryshimet në teknologji

3. Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata

 Izokuantat (vijat baraz-sasi) dhe vetit e tyre
 Izokostot (vijat baraz-çmim)
 Zgjedhja kosto-minimizuese
Funksioni i prodhimit transformon nivelin e dhënë
të inputeve në një nivel të caktuar të autputeve.

Funksioni i prodhimit tregon se cila është sasia

maksimale e produktit që mund të realizohet me një
sasi të dhënë të inputeve apo cila është sasia
minimale e inputeve që duhet të përdorë firma për të
prodhuar një sasi të dhënë produkti.
Funksioni i prodhimit shpreh lidhjen mes inputeve të
përdorura dhe produktit të prodhuar.

Kjo lidhje shprehet me ekuacionin: Q=f (L,K)

 Skema e funksionit te prodhimit

Shpenzimet

Faktoret e prodhimit /Inputet

Funksioni i
prodhimit

Rezultati / Autputi

Te hyrat Profiti
Ashtu sikurse funksioni i dobisë në teorinë
konsumatore që varet nga faktorët ekzogjen (si
shija konsumatore) edhe funksioni i prodhimit
varet nga kushtet e jashtme teknologjike
(progresi teknologjik).
Disa supozime për paraqitjen e modelit të funksionit
të prodhimit:
• Qëllim i firmës është maksimizimi i fitimit;

•Firma përdor dy inpute: punën dhe kapitalin;

(Inputi punë është faktor i ndryshueshëm, ndërsa
kapitali faktor i pandryshueshëm)

•Firma vepron në kushtet e konkurrencës së plotë;

•Puna supozohet homogjene;

•Nuk ndryshon teknologjia e përdorur.

Q=f (L, K)
Shembull: Të llogaritet produkti margjinal dhe mesatar

L TP MP AP
0 0
1 5
2 11
3 18
4 24
5 28
6 29
7 28
L TP MP AP

0 0 - 0
1 5 5 5
2 11 6 5.5
3 18 7 6
4 24 6 6
5 28 4 5.6
6 29 1 4.8
7 28 -1 4
 Tab1. Produkti total

Puna (L) Produkti

total (Q)
0 0
6 30
12 96
18 162
24 162
30 150
 Kurba e
produktit
total
Q

Zona I Zona II Zona III

 Fig.1. Kurba e produktit total

 Produkti marxhinal

MP = ΔTP/ΔL
(ndryshimi në produktin total / ndryshimi në sasinë e
punës)

Tab.2. Produkti marxhinal

L Q MP

0 0 -
6 30 5
12 96 11
18 162 11
24 162 0
-2
30 150
 Produkti mesatar

Produkti mesatar: AP = TP/L

(produkti total / sasia e punës)

Tab.3. Produkti mesatar

L Q AP
6 30 5
max.
12 96 8
18 162 9
24 162 7
30 150 5
 Zona III
Zona I Zona II
Q

 Fig. 2. Kurba e produktit mesatar dhe marxhinal

 max
TP

TP bie
K

Zona I Zona II Zona III

Ligji i të
ardhurave
marxhinale
L
zbritese
max APL
KK

MPL= 0

LL
MPL MPL negative
zero

 Fig. 3. Lidhja mes funksionit të produktit total, mesatar dhe marxhinal

 Kur produkti margjinal është më i madh se produkti
mestar, produkti mesatar rritet.

Kur produkti margjinal është më i vogël se

produkti mestar, produkti mesatar zvogëlohet.

Produkti marxhinal është i barabartë me produktin

mestar, kur produkti mesatar arrin në maksimum.

Kur produkti total shënon rënje, produkti marxhinal

është negativ.

Sipas ligjit të të ardhurave zbritëse, me shtimin e

njëpasnjëshëm të faktorit të ndryshueshëm (faktorit
punë), produkti marxhinal dhe mesatar i këtij faktori
eventualisht do të bien.
Produkti marxhinal i punës në çdo pikë
është i barabartë me pjerrësinë e produktit
total në atë pikë.

Produkti mesatar i punës në çdo pikë është

i barabartë me pjerrësinë e drejtëzës nga
origjina në produktin total në atë pikë.
 Të ardhurat e shkallës

Të ardhurat konstante të shkallës

Të ardhurat rritëse të shkallës

Të ardhurat zbritëse të shkallës

 Ndryshimet në teknologji

Prodhimi

TP’

TP

Faktori i prodhimit

Fig. 5. Ndryshimet në teknologji

 Faktori kohë

 Periudha momentale Q=f (L, K)

 Periudha afatshkurtër Q=f (L, K)

 Periudha afatgjatë
Q=f (L, K)
 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata
shpreh lidhjen mes kombinimeve të
ndryshme të inputeve dhe madhësisë
maksimale të produktit që mund të realizohet
me këto kombinime, me një gjendje të dhënë
të teknologjisë.

Q=f (L , K)

Izokuantat (vijat barazsasi)

Izokostot (vijat barazçmim)

 Definimi: Një izokunat (vija barazsasi) paraqet të gjitha
kombinimet e inputeve (punës dhe kapitalit) që i mundësojnë
firmës të prodhojë nivelin e njejtë të sasisë së autputit.

K 5 16 22 25 27 28
4 15 21 24 26 27
3 13 18 22 24 25
2 10 15 18 20 21
1 4 10 13 15 16
0 1 2 3 4 5
L
 Tab. 4. Funksioni i prodhimit me dy faktorë të ndryshueshëm
  Tab. 4. Funksioni i prodhimit me dy faktorë të
ndryshueshëm

K 5 16 22 25 27 28
4 15 21 24 26 27
3 13 18 22 24 25
2 10 15 18 20 21
1 4 10 13 15 16
0 1 2 3 4 5

L
  Tab. 4. Funksioni i prodhimit me
dy faktorë të ndryshueshëm

K 5 16 22 25 27 28
4 15 21 24 26 27
3 13 18 22 24 25
2 10 15 18 20 21
1 4 10 13 15 16
0 1 2 3 4 5

L
  Tab. 4. Funksioni i prodhimit me
dy faktorë të ndryshueshëm

K 5 16 22 25 27 28
4 15 21 24 26 27
3 13 18 22 24 25
2 10 15 18 20 21
1 4 10 13 15 16
0 1 2 3 4 5

L
 Të gjitha kombinimet (L,K) përgjatë një
izokuante japin autputin e njejtë.

Më shumë autput
2

Q=21
K

Q=15

1 Q=10

1 2
L

 Fig. 7. Izokuantat dhe funksioni i prodhimit

 Vetitë e izokuantave
 Izokuantat kanë pjerrësi negative

 Janë konvekse ndaj origjinës

 Shprehin nivele të ndryshme të

prodhimit

 Sa më larg origjinës që të jenë

tregojnë nivele më të larta të
prodhimit
 Norma marxhinale e zëvendësimit teknik

Norma marxhinale e zëvendësimit (MRST L,K) apo norma

teknike e zëvendësimit (TRS) tregon:

•Normën në të cilën sasia e kapitalit duhet zvogëluar për

çdo rritje të një njësie të punës, duke mbajtur sasinë e
autputit konstant dhe anasjelltas.

TRS=MPL / MPK

Pjerrësia e izokuantës shpreh raportin e

dobive margjinale të punës dhe kapitalit
Definimi: Një izokosto (vija barazçmim) paraqet të gjitha
kombinimet e inputeve (punës dhe kapitalit) me kosto më të
ulët të inputeve.

C/PK

C/PL L

Pjerrësia e izokostos mat raportin e çmimeve të

punës dhe kapitalit (P L / P K )
 Ndryshimi i izokostos me ndryshimin e
çmimeve te inputeve

C=120$ C=120$ C=120$ C=120$

a) b)
PL = 20 P’L = 60 c) PL = 20 d) PL = 60
PK = 30 PK = 30 P’K =60 P’K =60

2 6 L
 Zgjedhja kostominimizuese

Minimizimi
kostove

MPL / MPK = P L / P K
E

Në pikën E pjerrësia e izokuantës është e barabartë pjerresine e

izokostos (raporti i dobive marxhinale te inputeve eshtë i barabartë
me raportin e çmimeve të inputeve)
 Ushtrime
 Në bazë të të dhënave në tabelën e mëposhtme të
paraqiten grafikisht izokuantat për nivelin e
prodhimit 10, 15 dhe 21.

K 5 16 22 25 27 28
4 15 21 24 26 27

3 13 18 22 24 25

2 10 15 18 20 21

1 4 10 13 15 16

0 1 2 3 4 5

L
 Supozojmë se firma planifikon të shpenzon
100$ për të blerë inputet. Çmimi për njësi të
punës ashtu edhe të kapitalit është 25$.

 Supozojmë se çmimi për njësi të punës

ndryshon në 50$, kurse çmimi për njësi të
kapitalit mbetet i pandryshuar prej 25$.

 Supozojmë se firma planifikon të shpenzon

125 $ për të blerë inputet. Çmimi për njësi të
punës ashtu edhe i kapitalit është 25$.

 Për secilin rast te gjendet zgjedhja kosto-

minimizuese.
Tema në vijim: Kostoja