Kumikasyon at Pananaliksik

sa Wika at Kulturang
Pilipino

ARIEL M. BESIMO
Pasiliteytor
• Pagpoproseso:
• 1. Nagustuhan niyo ba ang gawain?Bakit?
• 2. Ano ang napansin niyo sa mga ginamit na
pangungusap sa tagline?
• 3. Anong produkto o kumpanya ang
gumagamit ng TAGLINE na ito?
• 4. Bakit kailangang wasto ang paggamit ng
salita sa mga produkto/patalastas?
“Kakayahang
Lingguwistiko”.
LAYUNIN:
• Natutukoy ang wastong salita
ayon sa gamit nito.
• Nakakabuo ng mga pangungusap
gamit ang mga angkop na salita.
Sino sa inyo ang
nakakikilala kay
LOPE K. SANTOS?
Ipinanganak ang Ama ng Balarilang Pilipino, si Lope
K. Santos sa Pasig noong Setyembre 25, 1879.

Kilala siya sa unang sosyalistang nobela, ang Banaag

at Sikat na lumabas noong 1906. Siya rin ang
nagsulong ng paggamit ng wikang Filipino sa
pamahalaan at siya rin ang bumuo ng balarila na
nagsisilbing gabay sa paggamit ng wikang
pambansa.
1. Basahin ang mga pangungusap at piliin ang wastong gamit ng salita.
Isulat ang sagot sa inyong sagutang papel.
Tapusin ito sa loob ng 3 hanggang 5 minuto

1. Maraming kasama sa field trip pati guwardiya ay kasama _____

a. daw b. raw c. din d. rin
2. Wala ang kaniyang kaibigan kaya lumakad siyang ___________
a. mag-isa b. magisa c. mga isa d. mag-iisa
3. Mangyaring isara ang _________ kapag lumabas o pumasok sa silid-aklatan.
a. daan b. daanan c. pinto d. pintuan
4. Magbibigay ang guro ng maikling pagsusulit kaya pag-aralan _____ ang mga tinalakay sa
aralin.
a. din b. rin c. daw d. raw
5. Ang saranggola ay ______ paibaba.
a. bumulusok b. diretso c. lumipad d. pumaimbulog
Pagpoproseso:
1. Ano ang pagkakaiba ng tamang paggamit
ng rin at din?
2. Ano ang pagkakaiba ng tamang pag gamit
ng raw at daw?
3. Ano ang pagkakaiba ng tamang paggamit
ng pinto at pintuan?
4. Saan ginagamit ang gitling?
Ponolohiya o palatunugan – maagham na
pag-aaral ng mga makabuluhang tunog
(ponema) na bumubuo ng isang wika.

Halimbawa:
malapatinig na w at y = bahay, Reyna,
bahaw, agiw
Ginagamit ang daw/din kapag ang sinusundang salita ay
nagtatapos sa katinig (consonant), raw/rin kapag patinig
(vowel) o malapatinig na w at y.

Halimbawa:

bayad daw bababa raw malikot din

pangit din maganda rin magalaw rin
1. Gumawa ng mga pangungusap gamit ang mga sumusunod na
salita:
a. rin
b. din
c. daw
d. raw
e. pinto/pintuan
2. Ano-ano ang mga tuntunin sa tamang gamit ng mga
sumusunod na salita:
a. rin at din
b. daw at raw
c. pinto at pintuan
Punan ang pangungusap sa ibaba:
Natutuhan
ko sa araling ito
na_______________________________
_________________________________
________________________________
________________________________________________________________________________.
Panuto:
Piliin ang wastong salita sa patlang ng pangungusap. Isulat ang tamang sagot sa inyong sagutang
papel.
1. Ang saranggola ay ______________ paibaba.
a. bumulusok b. diretso c. lumipad d. pumaimbulog
2. Maraming kasama sa field trip pati guwardiya ay kasama _________.
a. raw b. daw c. rin d. din
3. Wala ang kaniyang kaibigan kaya lumakad siyang ______________
a. mag-isa b. magi-sa c. mga isa d. mag-iisa
4. Magbibigay ang Guro ng maikling pagsusulit kaya pag-aralan ______ ang mga
tinalakay na aralin.
a. din b. rin c. daw d. raw
5. Mangyaring isara ang ________________ kapag lumabas o pumasok sa silid-aklatan.
a. daan b. daanan c. pinto d. pintuan
Panuto:

Sumulat ng isang pangungusap gamit

ang mga natutuhan mo sa kakayahang

linggwistiko.
Maraming
Salamat!