Thema: Van volta tot de

zonnewagen
6 ASO – Natuurwetenschappen
Leerkracht S. Morren
  De elektrische kring
 De wet van Ohm
 Vermogen van een weerstand
 Schakeling van weerstanden
 Magnetisme
Inhoud  Energieproductie
 De zonnecel (NTK)
Nieuwe
begrippen!
  Voorbeelden van een elektrische kring?
 Voorbeelden van elektrische stroombronnen of spanningsbronnen? 
levert elektrische energie!
 Gesloten kring  beweging van …?... = elektrische stroom

Stroomsterkte? Symbool I
1. Elektrische = maat voor het aantal bewegende ladingen (= Q of hoeveelheid lading) per
kring tijd door de doorsnede van een geleider
 Formule: I = Q/t
 Eenheid: ampère (A) = Coulomb/s

Dus 1 A = 1 C/s

Circuit constructiedoos: gelijkstroom (colorado.edu)

1. Elektrische
kring
 Bron geeft een hoeveelheid energie a/d ladingen mee => beweging
 meegegeven energie / lading = spanning (volt (V))
De schroef van Archimedes – simulation, animation – eduMedia
(edumedia-sciences.com)
(Archimedes schroef = pomp die verschil in energie/druk creëert)

1. Elektrische Verplaatsing van deeltjes  energieverschil of verschil in potentiële

energie tss 2 punten  potentiële energie/lading
kring
Dus spanning TUSSEN 2 PUNTEN = verschil in potentiaal of
potentiële energie/lading tussen deze punten.
Spanning: Symbool U

(50) Electric Charge: Crash Course Physics #25 - YouTube

(50) Unit of Charge ( Coulomb ) - YouTube
1 Coulomb = ?
Vergelijking
met water…
Symbolen
 Symbolen!

Elektrische
kring

Gelijkspanning – wisselspanning?
https://youtu.be/YqZkJs1TfhM
Stroomzin
 Duid aan: stroomgeleider, stroombron, conventionele stroomzin,
ampèremeter, voltmeter, omzetter, schakelaar

1. Elektrische
kring
Leerstof
verwerken  Oefeningen 1 - 8
pag. 43-44
  Weerstand  hinderen van de vrije elektronen
 Goede & slechte geleiders

2. Wet van R = Ur/I uitgedrukt in 1 Ω = 1V/1A

Ohm
Symbolische voorstelling:
2. Wet van
Ohm
 Þ R = cte (bij constante temp van de draad)

2. Wet van  Kortsluiting?

Ohm
  Omzetten van energie: Bv elektrische energie naar lichtenergie
 Vermogen = hoeveelheid omgezette energie/tijdseenheid of
3. Vermogen
van een
P = E/t 1 Watt (W)= 1J/1s
weerstand
kWh?  energieverbruik
Serie- en
parallel
  Serieschakeling: “De stromen door de serie-geschakelde
weerstanden zijn gelijk, de spanning van de bron verdeelt zich over
de weerstanden.”

U=?
I=?
4. Schakeling
van  Parallelschakeling: “De spanning over elke weerstand is gelijk, de
stroom verdeelt zich in het vertakkingspunt.”
weerstanden I=?
U=?
 Maatregelen:
- CEBEC = Belgisch Elektrotechnisch Comité: goedkeuring
elektrische toestellen & materiaal
http://www.sgs.com/
http://www.sgs.be/nl-NL/Local/Belgium/Solutions/CEBEC-Conformi
ty-of-Electrical-Products.aspx
Gevaren en
veiligheid - Smeltveiligheden / automaat
- Aarding
- Verliesstroomschakelaar
- Keuring AREI (huis)
https://www.vlaanderen.be/nl/bouwen-wonen-en-energie/kopen-en
-verkopen/keuring-van-uw-elektrische-installatie-arei
  De elektrische kring
 De wet van Ohm
 Vermogen van een weerstand
 Schakeling van weerstanden

Inhoud  Magnetisme
 Energieproductie
 De zonnecel

Herhalingsvideo: https://www.youtube.com/watch?v=ennQFcpzjbk
  Voorkomen? (voorbeelden)
 Magneten?
= lichaam dat de eigenschap bezit stukjes ijzer aan te trekken
 Natuurlijke of kunstmatige magneten
 Tijdelijke of elektromagneet en permanente magneten
5. Magnetisme  Krachtwerking
5.1 Magneten  Noordpool – zuidpool
  Gebied rond de magneet
 Lijnenpatroon = magn. spectrum

5.2 Magnetisch
veld
  Magnetische inductie
 Teslameter (T)
 Net als een elektrisch veld
 Magnetische veldsterkte wordt ook wel magnetische
inductie genoemd = krachtwerking
 Vectoren (4 kenmerken)
5.2 Magnetisch
veld
  Geografische noordpool ≠
magnetische noordpool
5.3
Aardmagnetisme

 Oef. Pag. 51-…

 https://www.youtube.com/watch?v=1eGN2kqZRYw

Deen Oersted:
5.4  Magnetisme ~ elektriciteit: 1820: kompasnaald nabij elektrische stroom  draaien

Magnetische  Krachtwerking op het kompas = afh. van de grootte en zin van de elektrische stroom

krachtwerking Rechterhandregel: stroomzin!

van elektrische
stroom
 Permanente magneten:
 Koelkastdeuren
 Letterborden
 Bankkaarten
Elektromagneten:
 Hefkranen ijzeren voorwerpen
5.5  Elektrische deurbel
Toepassingen  Luidspreker

 https://www.youtube.com/watch?v=utEQn89ZcGg&t=6s (deurbel)
 https://www.youtube.com/watch?v=1-DYBmnXDp0 (speaker)

Pag. 29: Automatische zekering: ntk

Pag. 30: MRI-scan: ntk
 = Effect van de kracht die een magneet op een stroomvoerende
draad uitoefent.

http://www.walter-fendt.de/html5/phnl/lorentzforce_nl.htm
https://www.youtube.com/watch?v=ib_azKmGqw8
5.6
Lorentzkracht Afbuigen van de ladingen

Crookesbuis: https://www.youtube.com/watch?v=xGSjxgL4LNY
https://www.youtube.com/watch?v=GzMh4q-2HjM
https://www.youtube.com/watch?v=zH1u_kaz7xg
 Laplacekracht
= de kracht die door een magnetisch veld wordt uitgeoefend op een
stroomvoerende geleider.
 Gevolg van de Lorentzkracht (=> effect op e-)

De kracht op  Gelijkstroommotor:
stroomvoerende http://www.walter-fendt.de/html5/phnl/electricmotor_nl.htm
geleiders

Proefje: https://www.youtube.com/watch?v=3zmhgx9lxi0
5.7 Elektro-
magnetische  https://www.youtube.co
m/watch?v=HtCHgt7J5d
inductie M