I.

Mga Batayang Konsepto Sa

Pag-aaral Ng Wikang Filipino
A. Wikang Pambansa
• Filipino ang pambansang wika ng pilipinas at konstitusyonal na batayan ang pagiging
pambansang wika ng Filipino.
• Sa unang bahagi ng Artikulo XIV sekyon 6 ng konstitusyon ng 1987. Nakasaad na" ang
WIKANG pambansa ng pilipinas ay Filipino, samantalang nililinang ito. Ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa pilipinas at iba pang wika.

B. Wikang Opisyal
• Tinatawag na wika ang Isang wika na binigyan ng natatanging pagkilala sa konstitusyon
bilang wikang gagamitin sa mga opisyal na transaksyon ng pamahalaan. May dalawang
opisyal na wika ang pilipinas ang Filipino at Ingles. Ginagamit ang Filipino bilang
opisyal na wika sa pag akda ng mga batas, ito rin ang gagamiting diskurso sa loob ng
bansa.
C. Wikang Panturo
• Iniaatas din ng konstitusyon ng 1987 ang paggamit sa Filipino bilang batayan ng
WIKANG panturo. Sa ikalawang bahagi ng Artikulo XIV Seksyon 6. Nakasaad na
"Alinsunod sa Tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapat na maaring ipasiya ng
kongreso. Dapat magsagawa ng mga hakbangin ang pamahalaan upang ibunsod at
puspusang itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisyal na
komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang pang edukasyon.

D. Unang Wika
• Isang wika na nakukuha mula sa kapanganakan at ang pangalawang wika ay isang di
katutubong wika na karaniwang natutunan sa isang mas huling yugto. isang wika na ang
mga sanggol ay makukuha mula sa kapanganakan hanggang mga 7 o 8 taong gulang.
E. Ikalawang Wika
• Wika na karaniwang natutunan sa isang mas huling yugto.
• Di-katutubong wika
• Ang mga taong marunong sa pangalawang wika ay madalas na tinutukoy bilang "
malapit-katutubong mga nagsasalita.
F. Lingua Franca
• Tumutukoy sa isang diyalekto na ginagamit ng dalawa o higit pang mga tao na may
magkaibang pangunahing wika. .
G. Varayti
Ang varayti ng wika ay dulot ng pagkakaibaiba ng antas ng edukasyon, hanapbuhay, o
trabaho, henerasyon ng pagkabuhay o edad, pamumuhay sa lipunang kinabibilangan,
atmaging lokasyon o heograpiya ng isang lugar.
URI NG MGA VARAYTI:

1.Idyolek
2. Dayalek
3.Sosyolek
4. Ekolek
5.Register
IDYOLEK
Ito ay tumutukoy sa nakagawiang paraan ng pagsasalita ng isang tao o pangkat ng mga tao. Ito
ay natatangi o naiibang istilo ng pananalita.
Halimbawa:
• Ang pag sasabi ng "Excuse me po!" at "hindi namin kayo tatantanan!" ni mike enriquez
• "The Buzz" ni Boy Abunda.

DAYALEK
Pagkakaiba-iba sa tono, bigkas at paggamit ng wika.
Halimbawa:
• (maynila) Ang layo naman!
• (Batangas) Ala, ang layo eh!
• (Bataan) Ang layo ah!
SOSYOLEK
Nakabatay ang pagkakaiba nito sa katayuan o istatus ng isang gumagamit ng wika sa lipunang kanyang
ginagalawan.
Halimbawa:
• wa facelak girlash mo
• Sige ka, jujumbagin kital
• Repapips, ala na ako datung eh
EKOLEK
Barayti ng wika na kadalasang ginagamit sa loob ng ating tahanan.
Halimbawa:
• Palikuran banyo o kubeta
• Silid tulogan o pahingahan-kuwarto
• Pamingganan lalagyan ng plato
• Pappy-ama/ tatay
• Mumsy-nanay/ina
REGISTER
Wikang ginagamit sa isang partikular na domeyn na may tiyak na pagpapakahulugan. Ito ay
isang baryasyon sa wika na maykaugnayan sa taong nagsasalita o gumagamit ng wika.

Halimbawa:
• Composition- Komposisyon
• Issue - Isyu Stress-Istres
• Operation - Operasyon Channel - Tsanel
• Strike -istrayk
G. DI-PASALITANG KOMUNIKASYON

• Ang di-pasalita o di- berbal na komunikasyon gumagamit ng kilos o galaw ng katawan.

Ito ay pangkaraniwan at may ginagamit na kaparaanan upang maipahatid ang mensahe
ng hindi ginagamitan ng titik o salita.

Halimbawa:
• Pagyakap, paghaplos, pagkindat, at pagkaway.
II. Kasaysayan ng wikang Filipino

1.Bilang Wikang Pambansa

2. Bilang Wikang Panturo
3. Bilang Wikang Opisyal
4. Estado Ng Wikang Filipino Sa Kasalukuyan
1. Wikang Pambansa
Ang Wikang Pambansa ay isang wika (o iba baryedad ng wika, hal. diyalekto) na may ilang
koneksyon- de facto o de jure - kasama ang mga tao at ang teritoryo na sakop nila.

1925
• Unang sumibol ang diwa ng pagkakaroon ng isang wikang pambansa sa Pilipinas noong
balik-tanawin ni Manuel Quezon noong 1925 ang isang damdamin ng pagkabigo ng
pambansang bayaning si Jose Rizal.
Nobyembre 13, 1936
• Inilikha ng unang Pambansang Asamblea ang Surian ng Wikang Pambansa, na pinili
ang Tagalog bilang batayan ng isang bagong pambansang wika.
Naimpluwensyahan ang pagpili sa Tagalog ng mga sumusunod:

1. Sinasalita ang Tagalog ng napakaraming tao at ito ang wika na pinaka nauunawaan sa
lahat ng mga relihiyon ng Pilipinas. Papadaliin at pabubutihin nito ang komunikasyon sa
mga taumbayan at mga kapuluan.
2. Hindi ito nahahati sa mas maliit at hiwa-hiwalay na wika, tulad ng Bisaya.
3. Ang tradisyong pampanitikan nito ang pinakamayaman at ang pinakamaunlad at
malawak (sinasalamin ang dyalektong Toskano at Italyano). Higit na maraming aklat ang
nakasulat sa Tagalog kaysa iba pang mga katutubong wikang Awstronesyo.
4. Ito ang wika ng Maynila, ang kabiserang pampolitika at pang-ekonomiya ng bansang
Pilipinas.
5. Ito ang wika ng Himagsikan at ng Katipunan-dalawang mahahalagang pangyayari sa
kasaysayan ng Pilipinas.
1959
• nakilala ang wikang ito bilang Pilipino upang mahiwalay ang kaugnayan nito sa mga
Tagalog.

Saligang Batas ng 1973

• Nagtakda ng panibagong pambansang wika papalit sa Pilipino, isang wikang itinawag na
Filipino.
2. Wikang Panturo
Ang wikang panturo ay ang mga wikang ginagamit ng mga paaralan bilang midyum sa
pagtuturo. Kadalasan, ito ay itinatalaga ng pamahalaan o nang mismong paaralan. Sa
Pilipinas, ang opisyal na wikang panturo ay Tagalog at Ingles.
1940
• nang magsimula ang paggamit ng Wikang Pilipino sa sekundarya lamang, partikular sa
mga nasa pang-apat na antas.
Hunyo 4, 1946
• ang araw ng ating pagsasarili sa mga Amerikano, araw din ng pagdedeklara na ang
Wikang Pilipino ang maging opisyal na wikang panturo.
3. Wikang Opisyal
Ayon kay Virgilio Almario (2014) ang wikang opisyal ay tinadhana ng batas na maging
opisyal na talastasan ng pamahalaan

"Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng pilipinas ay

Filipino at hangga't walang ibang itinadhana ang batas, Ingles. Ang mga wikang panrehiyon
ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbing pantulong ng mga
wikang panturo noon". Saligang Batas ng 1987, Art. XIV, Sek.7
4. Estado Ng Wikang Filipino Sa Kasalukuyan
 ANTAS NG WIKANG FILIPINO SA PAKIKIPAGDISKURSO
Ang tawag sa paggamit ng wika bilang paraan ng pagpaparating ng mensahe ng isang tao
sa kanyang kapwa upang siya ay lubusang maunawaan.
HALIMBAWA: Sanaysay, Panayam, Artikulo, Pagtatalumpato, Pagsalaysay at iba pa.

DALAWANG ANYO NG DISKURSO

• PAGSULAT-Mas nakatoon ang desiston ng nagsusulat sa kanyang kakayahang pang
wika.
• PANANALITA- Gamit ang kakayahang makipag komunikasyon na naayon sa tapik.
 4 NA PARAAN NG PAGDIDISKURSO

1. PAGSASALAYSAY/NARATIBO- Pangungusap na naglalahad ng isang katotohang

bagay.

2. PAGLALAHAD/EKSPOSITORI- Nagbibigay linaw sa isang konsepto o kaisipan.

3. PANGANGATWIRAN/ARGUMENTATIB- Layuning manghikayat at magpapaniwala

gamit ang makatwirang pamamalita.

4. PAGLALARAWAN/DESKRIPTIV-Nagpapahayag ng sapat na detalye o katangian ng

isang tao, bagay, pook o damdamin.
BARAYTING WIKA
Idyolek- Ito ay isang uri ng pormal na salita na karaniwang ginagamit ng isang indibidwal sa
isang natatangi o yunik na pamamaraan.
Dayalekto -Ito ang wika o salita na pangkaraniwang ginagamit ng mga tao sa rehiyon o
lalawigan na kanilang ginagalawan.
Etnolek - Ito ay tumutukoy sa mga wikang gamit ng mga pangkat o grupo ng mga etniko sa
bansa.
Ekolek - Ito ay ang mga salita na karaniwang naririnig at ginagamit sa loob ng mga tahanan.
Creole - Ang wikang ito ay nabuo ng pinaghalong salitang banyaga at wikang katutubo.
Sosyolek - Ito ay tumutukoy sa wika na gamit ng isang indibidwal ayon sa kanyang propesyon at
katayuan sa lipunang ginagalawan.
Register - Tumutukoy sa mga salitang mayroong kaugnayan sa propesyon ng taong gumagamit
nito.
Pidgin - Ito ay mga salitang ginagamit ng mga banyaga upang maipahiwatig nila ang
kanilang mga saloobin gamit ang wikang Pambansa sa pabalbal o slang na pamamaraan
 RELASYON NG WIKA SA PILIPINAS SA WIKANG
FILIPINO

Ang wikang Filipino ang itinuturing na anak ng mga wika sa Pilipinas dahil
sapagkakaisa at pag-aambag ng mga salitang magpapaunlad at pagkabuo ng
wikang pambansa.
MARAMING
SALAMAT