Prowadzenie rachunkowości

Działalność rolnicza i działy

specjalne produkcji rolnej
a prowadzenie księgowości

Dorota Bychawska
2020/2021
 Działalność gospodarcza
Działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych stanowi działalność spełniająca łącznie sześć warunków:
•jest to działalność zarobkowa, czyli nastawiona na uzyskiwanie zysku (podkreślić
należy, że istotne jest nastawienie na uzyskiwanie zysku, nie zaś jego faktyczne
uzyskiwanie);
•działalność należy do jednego z niżej wymienionych rodzajów (jest działalnością
wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, polegającą na poszukiwaniu,
rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż lub polegającą na wykorzystywaniu
rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych);
•jest to działalność prowadzona we własnym imieniu;
•jest to działalność prowadzona w sposób zorganizowany,
•jest to działalność prowadzona w sposób ciągły; jak wyjaśnił WSA w Gliwicach
w wyroku z 18 stycznia 2012 r., I SA/Gl 818/11:
„Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności wynikał
zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań skierowanych na zarobek”;
•przychody z tej działalności nie są zaliczane do innego źródła przychodów niż
pozarolnicza działalność gospodarcza.
 Działalność rolnicza

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób

fizycznych nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem
przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy działalnością rolniczą w rozumieniu ust. 1 pkt 1 jest
działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie
nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym
również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz
reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja
roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału
zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu
przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne
okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w których trakcie następuje
ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
•miesiąc – w przypadku roślin,
•16 dni – w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
•6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
•2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt,
- licząc od dnia nabycia.
 Działy specjalne produkcji rolnej
Działami specjalnymi produkcji rolnej w myśl art. 2 ust. 3 ww. ustawy są:
•uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych,
•uprawy grzybów i ich grzybni, roślin „in vitro”,
•fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego,
•wylęgarnie drobiu,
•hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych,
•hodowla dżdżownic,
•hodowla entomofagów,
•hodowla jedwabników,
•prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem
rolnym.

Stan nieprzetworzony to taki stan produktu, który nie różni się zasadniczo
od stanu, w jakim produkt znajdował się bezpośrednio po jego wytworzeniu.

Produkt przetworzony to taki, który na skutek zastosowanych względem niego

procesów technologicznych nabrał nowych cech, właściwości (zob. interpretacja
indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 sierpnia 2014 r.,
ITPB1/415-618/14/WM).
 Sprzedaż bezpośrednia
Zgodnie z art. 20 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych nie stanowi działalności gospodarczej sprzedaż
przetworzonych produktów rolnych zaliczanych do przychodów
z innych źródeł przy spełnieniu następujących warunków, m.in.:
•przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż
nie będzie odbywać się przy zatrudnieniu osób na podstawie umów
o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o
podobnym charakterze;
•jest prowadzona ewidencja sprzedaży;
•ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących
z własnej uprawy, hodowli lub chowu użytych do produkcji danego
produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu,
z wyłączeniem wody.
 Sprzedaż bezpośrednia – c.d.
Limity ilościowe dla żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego określa
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016r. w sprawie
maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakresu
i sposobu jej dokumentowania.
Roczny limit wynosi przykładowo dla:
•kiszonek warzywnych – 5000 kg,
•truskawek – 14 ton,
•mleka surowego – 52 000 l,
•ogórka pod osłonami – 35 kg na m2.

Podatnicy osiągający przychody ze sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych powinni

prowadzić (odrębnie za każdy rok podatkowy) ewidencję sprzedaży produktów roślinnych
i zwierzęcych.
W ewidencji powinny być zawarte następujące dane:
•numer kolejnego wpisu,
•data uzyskania przychodu,
•kwota przychodu,
•przychód narastająco od początku roku.

Dzienne przychody powinny być ewidencjonowane w dniu sprzedaży. Ewidencja sprzedaży

powinna znajdować się w miejscu sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych.
Rolnicy dokonujący sprzedaży, o której mowa, nie mają obowiązku wystawienia rachunków za
ww. sprzedaż.
 Sprzedaż bezpośrednia – c.d.
Sprzedaż bezpośrednia produktów roślinnych i zwierzęcych przez rolnika do 40 000 zł
rocznie podlega zwolnieniu z opodatkowania. Po przekroczeniu limitu 40 000 zł podatek
dochodowy wynosi 2%.

W ramach sprzedaży bezpośredniej rolnik może dokonywać sprzedaży m.in.:

•mleka surowego, śmietany, jaj,
•produktów pszczelich nieprzetworzonych,
•świeżego mięsa, produktów mięsnych (np. szynki, pasztety, kiełbasy),
•wyrobów garmażeryjnych stanowiących produkty złożone (np. pierogi z mięsem, serem,
gołąbki, sałatki warzywno-mięsne).

W zakresie sprzedaży produktów roślinnych do najczęściej sprzedawanych należą:

•surowce roślinne, przetwory (np. soki owocowe, dżemy, owoce suszone, kiszonki,
marynaty i soki warzywne),
•przetwory zbożowe (np. mąki),
•pieczywo, oleje i gotowe posiłki (np. niemięsne pierogi, kopytka i kluski śląskie, knedle
•z owocami, placki ziemniaczane).
 Aspekty prawne sprzedaży bezpośredniej

Dokonujący sprzedaży bezpośredniej zobligowani

są do umieszczania w każdym miejscu zbywania żywności
w ramach rolniczego handlu detalicznego, w sposób czytelny
i widoczny dla konsumenta, napisu „rolniczy handel
detaliczny”, który uwzględnia:
•imię i nazwisko albo nazwę i siedzibę podmiotu
prowadzącego rolniczy handel detaliczny,
•adres miejsca prowadzenia produkcji żywności
•weterynaryjny numer identyfikacyjny podmiotu
prowadzącego rolniczy handel detaliczny
(w przypadku żywności pochodzenia zwierzęcego
i żywności złożonej).
 Sposób obliczania dochodu i podatku PIT
Art. 24 ust. 4 ustawy o PIT określa iż:
4. Dochodem (stratą) z działów specjalnych produkcji rolnej jest różnica pomiędzy przychodem
z tytułu prowadzenia tych działów a poniesionymi kosztami uzyskania, powiększona o wartość
przyrostu stada zwierząt na koniec roku podatkowego w porównaniu ze stanem na początek
roku i pomniejszona o wartość ubytków w tym stadzie w ciągu roku podatkowego.
Dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli podatnik nie prowadzi ksiąg, o których
mowa w art. 15, ustala się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej
powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku nr 2.

4a. Normy szacunkowe dochodu rocznego, o których mowa w ust. 4, stosuje się od jednostek
powierzchni upraw lub innych jednostek rodzajów produkcji określonych w kolumnie
3 załącznika nr 2, z tym że w przypadku:
1)upraw w szklarniach i tunelach foliowych – od 1 m 2 powierzchni ogólnej obliczanej według
wewnętrznej długości ścian;
2)upraw grzybów i ich grzybni – od 1 m2 powierzchni zajętej pod te uprawy;
3)wylęgarni drobiu – od 1 sztuki pisklęcia uzyskanego z wylęgu;
4)zwierząt laboratoryjnych – od 1 sztuki sprzedanych zwierząt – na podstawie zawartych umów
dla potrzeb laboratoryjnych, badań i doświadczeń naukowych, analiz i testów prowadzonych w
laboratoriach, a także kontroli procesów technologicznych;
 Sposób obliczania dochodu i podatku PIT - c.d.
5) hodowli i chowu zwierząt wymienionych pod lp. 15 lit. b–h załącznika nr 2 – od 1 sztuki
zwierząt sprzedanych;
6) hodowli ryb akwariowych – od 1 dm 3 objętości akwarium, obliczonej według
wewnętrznych długości krawędzi.

4b. Jeżeli rozmiary działów specjalnych produkcji rolnej przekraczają wielkości określone
w załączniku nr 2, opodatkowaniu podlegają dochody uzyskane w roku podatkowym z całej
powierzchni upraw lub wszystkich jednostek produkcji.

4c. Jeżeli w ciągu rocznego cyklu produkcji na tej samej powierzchni są prowadzone różne
uprawy, dla których są ustalane różne normy szacunkowe dochodu, dochód z każdego
rodzaju uprawy oblicza się, z zastrzeżeniem ust. 4e, przy zastosowaniu właściwej dla niej
normy, proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których była prowadzona taka uprawa,
wliczając w to okres przygotowania do zaprowadzenia tej uprawy.

4d. Przepis ust. 4c stosuje się również w razie rozpoczęcia lub zaprzestania w ciągu roku
prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej.

4e. W szklarniach nieogrzewanych stosuje się normę roczną bez względu na okres i rodzaj
prowadzonej uprawy
 PKPiR w gospodarstwie rolnym
Obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oprócz
określonej przez ustawodawcę grupy przedsiębiorców, obejmuje także rolników
prowadzących gospodarstwo rolne bez zatrudnienia w nim pracowników, członków
rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz pracowników rolnych, wykonujących
działalność gospodarczą, osobiście lub z udziałem członków rodziny pozostających
we wspólnym gospodarstwie domowym, jeżeli łączny przychód z tej działalności
gospodarczej nie przekracza 10 000 zł w roku podatkowym.

Wzór księgi dla rolników został ustalony w załączniku nr 2 do rozporządzenia

w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Przepisy rozporządzenia określają zasady prowadzenia ksiąg przez rolników.

Na początku wskazuje się, że rolnicy są obowiązani zbroszurować księgę i kolejno
ponumerować jej karty.

Księga oraz dowody, na których podstawie są dokonywane w niej zapisy, ma

znajdować się na stałe w miejscu zamieszkania rolnika, a jeżeli prowadzenie księgi
zostało zlecone biuru rachunkowemu – w miejscu prowadzenia lub przechowywania
księgi przez to biuro.
 Zapisy w PKPiR
Zapisów w PKPiR należy dokonywać na podstawie dowodów księgowych. Zapisy powinny
być w języku polskim i w walucie polskiej, dokonywane w sposób staranny, czytelny
i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów.

Podstawą zapisów są dowody księgowe, którymi są:

•faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne (wystawione zgodnie
z odrębnymi przepisami),
•dokumenty określające zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenie
przychodów na podstawie art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
•inne dowody, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej
rzeczywistym przebiegiem.

Za dowody księgowe uważa się również:

•dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży) sporządzone do
zaksięgowania ich zbiorczym zapisem;
•noty księgowe, sporządzone w celu skorygowania zapisu dotyczącego operacji
gospodarczej, wynikającej z dowodu obcego lub własnego, otrzymane od kontrahenta
podatnika lub przekazane kontrahentowi;
•dowody przesunięć;
•dowody opłat pocztowych i bankowych;
•inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat, oraz dokumenty
zawierające dane, o których mowa w § 11 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia.
 Zapisy w PKPiR– c.d.
Poza tym, na udokumentowanie zapisów w PKPiR, dotyczących niektórych kosztów
(wydatków), mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób,
które bezpośrednio dokonały wydatków (dowody wewnętrzne), określające: przy
zakupie – nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych
przypadkach – przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).

Obowiązek założenia księgi

Rolnicy są obowiązani założyć podatkową księgę przychodów i rozchodów na dzień
1 stycznia roku podatkowego lub na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku
podatkowego.

Sposób prowadzenia PKPiR przez rolnika

Rolnicy są obowiązani prowadzić księgę rzetelnie i w sposób niewadliwy. W księdze
należy ewidencjonować wyłącznie przychody i koszty z działalności gospodarczej.
W tym przypadku mają zastosowanie przepisy § 10–16, § 18–23 oraz § 27 i § 28
rozporządzenia.(Rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie
prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. z 2019 r. poz. 2544).
 Rolnik – ZUS czy KRUS
Obowiązkiem ubezpieczeniowym w ZUS są objęte praktycznie wszystkie
osoby wykonujące pracę zarobkową, w szczególności pracownicy,
ale również:
•osoby wykonujące umowy agencyjne, zlecenia lub umowę
o świadczenie usług;
•przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność lub osoby
współpracujące;
•duchowni;
•osoby pobierający zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości
zasiłku macierzyńskiego;
•osoby przebywające na urlopie wychowawczym;
•osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne, specjalne zasiłki
opiekuńcze albo zasiłki dla opiekuna;
•członkowie rady nadzorczej pobierający wynagrodzenie za pełnienie tej
funkcji.
 Rolnik – ZUS czy KRUS- c.d.
W KRUS może być ubezpieczony tylko rolnik lub jego domownicy.

Art. 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników określa, że rolnikiem

jest pełnoletnia osoba fizyczna, zamieszkująca i prowadząca na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek,
działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie
rolnym.

Za domownika uważa się natomiast osobę, która ukończyła 16 lat oraz

pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub
zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim
sąsiedztwie.
Dodatkowo stale wykonuje ona pracę w danym gospodarstwie rolnym.
Co istotne, domownicy nie mogą być związani z rolnikami stosunkiem
pracy.
 Rolnik – ZUS czy KRUS- c.d.
Osoba będąca rolnikiem – utrzymująca się wyłącznie z tego tytułu, nie powinna
mieć wątpliwości, do jakiego ubezpieczyciela powinna się zgłosić. W takim
przypadku będzie to KRUS.

W przypadku natomiast, gdy rolnik zdecyduje się założyć własną działalność

gospodarczą bądź zostanie wspólnikiem w spółce – zyska on prawo do zgłoszenia
się do ubezpieczeń ZUS.

Składki płacone do KRUS są znacznie niższe niż te płacone do ZUS-u.

Zarówno w przypadku małego, jak i dużego ZUS – ubezpieczenie chorobowe jest
ubezpieczeniem dobrowolnym.

Składki KRUS co do zasady uzależnione są od wielkości gospodarstwa rolnego

(im większa ziemia, tym większe składki).
Składka zdrowotna rolnika wynosi 1 zł za każdy pełny hektar przeliczeniowy
użytków rolnych – więc nie jest to kwota stała dla każdej osoby.
 Rolnik – ZUS czy KRUS- c.d.
Osoba, która spełnia pewne określone odgórnie warunki, ma prawo wybrać,
u którego ubezpieczyciela dokona zgłoszenia.

Prawo do tego ma rolnik, który zdecyduje się założyć własną działalność i

jednocześnie:
•nie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę oraz nie pozostaje
w stosunku służbowym;
•nie ma prawa do emerytury, renty i innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
•nie przekroczył granicznej kwoty podatku dochodowego z prowadzonej działalności
gospodarczej w poprzednim roku podatkowym
•co najważniejsze – jest on ubezpieczony w KRUS od co najmniej 3 lat
w pełnym zakresie.

Okres ubezpieczeniowy powinien być ciągły. Dodatkowo osoba chcąca mieć prawo
wyboru pomiędzy KRUS a ZUS powinna prowadzić gospodarstwo rolne o obszarze
użytków rolnych wynoszących powyżej 1 ha.

Rolnik spełniający ww. warunki zakładający własną działalność gospodarczą będzie

miał prawo i możliwość pozostać ubezpieczonym w KRUS, co zapewni mu niższe
koszty związane z opłatą składek społecznych.
 Rolnik – ZUS czy KRUS- c.d.
Rolnik, który ma zamiar zostać przedsiębiorcą, a chciałby zostać ubezpieczony
w KRUS, powinien w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia prowadzenia własnej
działalności złożyć w KRUS oświadczenie o kontynuacji ubezpieczenia.
Żeby występowała ciągłość ubezpieczenia w KRUS, rolnik-przedsiębiorca musi
co rok do dnia 31 maja ponawiać oświadczenie.

Ubezpieczony w ZUS rolnik będący już przedsiębiorcą, chcący dokonać

przerejestrowania z ubezpieczenia w ZUS na KRUS, powinien wyrejestrować
swoją działalność (zamknąć) – w tym również wyrejestrować się z ZUS
za pomocą deklaracji ZUS ZWUA. Po wykonaniu ww. czynności rolnik
(niebędący już przedsiębiorcą), posiadający rolę o wielkości co najmniej 1 ha,
może zgłosić się do ubezpieczeń w KRUS.

Rolnik będący byłym przedsiębiorca, który dokonał przejścia z ZUS do KRUS,

nie może przez najbliższe trzy lata zakładać nowej firmy albo pracować na etacie.
Dopiero po upłynięciu wskazanego terminu będzie on miał prawo do ponownego
założenia własnej działalności gospodarczej z zachowaniem prawa
do ubezpieczenia w KRUS.
 Działalność rolnicza a PIT 28
Osoby prowadzące działalność rolniczą nie płacą z tego tytułu podatku
dochodowego od osób fizycznych według zasad ogólnych.
Wyłączenie to obowiązuje także w stosunku do podatników opodatkowanych
ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych płacić mogą m.in. niektóre osoby

osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Dla sprawdzenia, czy działalność rolnicza może podlegać opodatkowaniu

ryczałtem należy więc zobaczyć, czy działalność ta mieści się w definicji
pozarolniczej działalności gospodarczej.
Obie definicje zawarte są w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Definicja działalności rolniczej jest osobną definicją od definicji pozarolniczej

działalności gospodarczej.
Już z tego wynika, że działalność rolnicza nie podlega ryczałtowi. Potwierdza taki
wniosek analiza obu definicji.
 Działalność rolnicza a karta podatkowa
Jestem rolnikiem, prowadzę gospodarstwo rolne i z tego tytułu płacę
podatek rolny. Ale jak mam opodatkować sprzedaż piasku i żwiru
pozyskiwanych z mojego gospodarstwa rolnego? Czy mam prawo to robić
w formie karty podatkowej? TAK

Zgodnie z art. 23 ust. 1a ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym

podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby
fizyczne, zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej
mogą opłacać także – na zasadach i w warunkach określonych w części
XII tabeli – osoby fizyczne, w tym rolnicy równocześnie prowadzący
gospodarstwo rolne.

Usługi sprzedaży piasku, żwiru, kamieni, glinki, torfu i innych

minerałów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego
sklasyfikowane zostały pod poz. 3 części XII tabeli stanowiącej załącznik
nr 3 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych
przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Działalność rolnicza a karta podatkowa – c.d.
Zgodnie z objaśnieniami do części XII, ww. usługi mogą być wykonywane
jedynie przez rolników równocześnie prowadzących gospodarstwo rolne.
Stawki określone w lp. 3 dotyczą działalności wykonywanej przy zatrudnieniu
nieprzekraczającym 2 pracowników lub 2 członków rodziny pozostających we
wspólnym gospodarstwie domowym, nie wyłączając małżonka.

Warto też pamiętać, że podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą być

opodatkowani w formie karty podatkowej, jeżeli m.in.:
- nie prowadzą, poza jednym z rodzajów działalności wymienionej w art. 23, innej
pozarolniczej działalności gospodarczej,
- małżonek podatnika nie prowadzi działalności w tym samym zakresie.

Podstawa prawna: art. 25 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r.

o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U.2020, poz. 1905 z późn. zm.)
 Działalność rolnicza a VAT
Rolnik prowadzący wyłącznie gospodarstwo rolne, który nie uzyskuje
przychodów z innego rodzaju działalności, nie musi w ogóle rejestrować się dla
potrzeb podatku VAT. System zryczałtowanego opodatkowania zwalnia rolnika
ryczałtowego od obowiązku prowadzenia ewidencji, składania deklaracji
i wystawiania faktur, przy jednoczesnym prawie do zwrotu podatku naliczonego
w postaci podatku VAT zawartego na fakturze VAT RR.

Jest to rozwiązanie wygodne dla rolników osiągających niewielkie obroty lub

posiadających niewielki areał, ponieważ zwalnia ich z podstawowych
obowiązków, którymi są objęci podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych.

Decyzję o rezygnacji ze zwolnienia w podatku VAT należy bardzo dokładnie

przeliczyć i przemyśleć. Opłacalność ewentualnej rezygnacji wynika z różnicy
stawek podatkowych VAT. Obrót ze sprzedaży np. płodów rolnych korzysta
bowiem z opodatkowania stawkami obniżonymi, natomiast zakup maszyn
i urządzeń rolniczych oraz innych materiałów służących produkcji rolniczej jest
z reguły opodatkowany stawką podstawową.
 Działalność rolnicza a VAT- c.d.
Rolnik ryczałtowy ma prawo w każdej chwili zrezygnować ze zwolnienia w podatku
VAT. Jednak taka decyzja wywiera szereg następstw, których rolnik musi sobie zdawać sprawę.

W przypadku rezygnacji ze zwolnienia rolnik będzie musiał wystawiać faktury sprzedaży,

prowadzić ewidencję dla potrzeb podatku VAT, składać deklaracje i płacić podatek VAT.
Ale tylko wtedy rolnik ma możliwość odzyskania całości podatku naliczonego w dokonanych
przez niego zakupach towarów i usług.
Aby zrezygnować ze zwolnienia rolnik musi jedynie dokonać zgłoszenia rejestracyjnego na druku
VAT-R, opłacić w kasie urzędu 170 zł opłaty skarbowej i ewentualnie wypełnić zgłoszenie NIP-7.

Po rezygnacji ze zwolnienia rolnik musi być czynnym podatnikiem VAT przez okres co najmniej
3 lat. Dopiero po upływie 3 lat od daty rezygnacji, będzie mógł ponownie skorzystać ze zwolnienia
i odzyskać status rolnika ryczałtowego.

Najlepiej przez rok czasu gromadzić faktury VAT RR, które dokumentują sprzedaż i faktury
zakupu towarów i usług, wykorzystanych przy działalności rolniczej. Należy zestawić wszystkie
faktury VAT RR i podsumować wartości netto, podatek VAT ryczałtowy i wartości brutto.
Należy zestawić również wszystkie faktury zakupu towarów i usług, wykorzystane w działalności
rolniczej i również podsumować wartości netto, podatek VAT i wartości brutto.
Należy przeprowadzić obliczenia, by ustalić ile uzyskał rolnik ryczałtowy, a ile by uzyskał, gdyby
był czynnym podatnikiem VAT.
 Rolnik ryczałtowy
Zgodnie z definicją w ustawie o VAT jest to rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych
pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający
ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika
obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

W związku ze zwolnieniem z opodatkowania VAT dostawy towarów oraz świadczenia

usług przez rolnika ryczałtowego nie jest on zobowiązany do rejestrowania się jako czynny
podatnik VAT w urzędzie skarbowym.

Status rolnika ryczałtowego wiąże się również z brakiem obowiązku wystawiania faktur
za wykonywane czynności, a co za tym idzie z brakiem obowiązku prowadzenia ewidencji.

Rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych dla czynnego podatnika VAT
dostaje od nabywcy fakturę VAT-RR dokumentującą transakcję. Sytuacja jest dość
nietypowa, bo fakturę wystawia nabywca, a nie jak w większości przypadków sprzedawca.
Na tej podstawie rolnik może ubiegać się o zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych
środków produkcji dla rolnictwa, które opodatkowane są VAT.
 Źródła:
1. Przepisy właściwych ustaw
2. www.biznes.gov.pl
3. Poradnik przedsiębiorcy
4. https://ksiegowosc.infor.pl