Fryme kembimi

Punoi:Sara Malo
Tek sistemi i frymëmarrjes bejne pjese organet dhe pjesët e tjera të trupit tuaj të përfshira në frymëmarrje, kur shkëmbeni oksigjen dhe
dioksid karboni.
Të gjitha qelizat në trupin tuaj kanë nevojë për oksigjen për të punuar. Ndërsa marrin oksigjen, ata lëshojnë dioksid karboni, i cili quhet
"gaz i mbeturinave". Ai shkon në qarkullimin e gjakut dhe bartet në mushkëri. Ju e nxirrni atë kur nxirrni frymën.
Ky funksion jetësor quhet "shkëmbimi i gazit" dhe trupi juaj është i përgatitur për ta bërë atë automatikisht.
Frymëmarrja nuk është e vetmja punë që bëhet nga sistemi juaj i frymëmarrjes. Detyrat e tjera përfshijnë:
Ngrohni ajrin në mënyrë që të përputhet me temperaturën e trupit tuaj
• Ajri hidratues në nivelin e lagështisë që i nevojitet trupit tuaj
• Mbrojtja e rrugëve të frymëmarrjes nga gjërat që mund t'i irritojnë ose dëmtojnë ato
• Duke ju lënë të nuhasni dhe të flisni
• Sistemi i qarkullimit të gjakut, i njohur gjithashtu si sistemi kardiovaskular, lëviz gjakun rreth trupit tuaj. Ai dhe sistemi juaj i
frymëmarrjes punojnë së bashku për të sjellë gjak të pasur me oksigjen në qelizat tuaja.

Frymëmarrja fillon kur thithni ajrin në hundë ose gojë. Ai udhëton në pjesën e pasme të fytit tuaj dhe në grykën tuaj, e cila është e ndarë
në kanale ajri të quajtur tubat bronkial.
Që mushkëritë tuaja të performojnë më mirë, këto rrugë ajrore duhet të jenë të hapura. Ata duhet të jenë pa inflamacion ose ënjtje dhe
mukus shtesë.
Ndërsa tubat bronkial kalojnë nëpër mushkëritë tuaja, ato ndahen në pasazhe më të vogla ajri të quajtura bronkiola. Bronkiolat
përfundojnë në qese të vogla ajri në formë tullumbace të quajtura alveola. Trupi juaj ka rreth 600 milionë alveola.
Alveolat janë të rrethuara nga një rrjetë enësh të vogla gjaku të quajtura kapilarë. Këtu, oksigjeni nga ajri i thithur kalon në gjakun tuaj.
Pas thithjes së oksigjenit, gjaku shkon në zemrën tuaj. Zemra juaj pastaj e pompon atë përmes trupit tuaj në qelizat e indeve dhe organeve
tuaja.
Ndërsa qelizat përdorin oksigjenin, ato prodhojnë dioksid karboni që shkon në gjakun tuaj. Gjaku juaj më pas e çon dioksidin e karbonit
përsëri në mushkëri, ku largohet nga trupi juaj kur nxirrni frymën.
Sistemi i frymëmarrjes është i ndarë në dy seksione: trakti i sipërm respirator dhe trakti i poshtëm i
frymëmarrjes.

Trakti i sipërm i frymëmarrjes përbëhet nga:

- Hunda dhe zgavra e hundës
- Sinuset
- Gojë
- fyt (faring)
- Kutia e zërit (laringu)

Përbërësit e traktit të poshtëm të frymëmarrjes përfshijnë:

- Fryma (trakea)
- Diafragma
- Mushkëritë
- Tubat/bronket bronkiale
- Bronkiolat
- Qeset e ajrit (alveolat)
- Kapilarët