Republic of the Philippines

Department of Education
REGION III
DIVISION OF PAMPANGA

Modified Strategic Intervention

Material

Edukasyon sa
Pagpapakatao

9
at Prinsipyo ng
Lipunang Pampolitika,
Pagkakaisa Prinsipyo ng Subsidiarity
LIPUNANG PAMPOLITIKA, PRINSIPYO NG
SUBSIDIARITY AT PRINSIPYO NG PAGKAKAISA

SUBUKI
N

Alam mo ba na hindi madaling maging pin uno

at tagasunod sa isang lipunan lalo na sa larangan ng
pulitika? Bawat indibidwal ay nangangailangan ng
maisabuhayang pananagutan, ay
kalayaan, m kusang-palo, may pakikiisa at ong
nararapat na tumul hindi lang bilang isang pinuno ay
o kundi kung ikaw tagasunod din .

1.Napatutunayan na:

a. May pangangailangan ang tao na hindi niya makakamtan bilang

indibidwal na makakamit niya lamang sa pamahalaan o
organisadong pangkat tulad ng mga pangangailangang
pangkabuhayan, pangkultural, at pangkapayapaan.

b. Kung umiiral ang Prinsipyo ng Subsidiarity, mapapanatili ang

pagkukusa, kalayaan at pananagutan ng pamayanan o pangkat
na nasa mababang antas at maisasaalang-alang ang dignidad
ng bawat kasapi ng pamayanan.

c. Kailangan ang pakikibahagi ng bawat tao sa mga pagsisikap na

mapabuti ang uri ng pamumuhay sa lipunan/bansa, lalo na sa
pag- angat ng kahirapan , dahil nakasalalay ang kaniyang pag-
unlad sa pag-unlad ng lipunan (Prinsipyo ng Pagkakaisa).

2.Nakapagtataya o nakapaghuhusga kung umiiral ang Prinsipyo ng

Subsidiarity at Pagkakaisa ay umiiral o nilalabag sa
pamilya,paaralan,pamayanan (barrangay), at lipunan/bansa.

1
 SUBUKIN

Panuto: Unawaing mabuti ang mga tanong at piliin ang titik ng

angkop na sagot at isulat ito sa sagutang papel.
1. Ito ay ang tumutulong sa pamahalaan at mga mamamayan
na magawa nila ang makapagpaunlad sa kanila na walang
makahahadlang sa kalayaan ng mga mamamayan.

A. Prinsipyo ng B. Prinsipyo ng
Bayanihan Pagkakaisa
C. Prinsipyo ng Lipunan D. Prinsipyo ng
Subsidiarity na
2. Katawagan na tungkulin ng mga mamamayan
magtulungan at ng pamahalaan na magtayo estruktura upang
upang makipagtulungan ang mga mamamayan.

A. Prinsipyo ng C . Prinsipyo ng
Bayanihan Pagkakaisa
B. Prinsipyo ng Lipunan D. Prinsipyo ng
Subsidiarity
3. Ano ang tawag sa isang ugnayang naka-angkla sa
pananagutan ng pinuno na pangalagaan ang nabubung kasaysayan
ng pamayanan?

A. Lipunang Ekonomikal
B.Lipunang Pampolitikal
C. Lipunang Sibil
D. Lipunang Tiwasay

4. Sino ang sinasambit na tunay na “BOSS” sa larangan ng Politika?

A. Barkada C. Pangulo
B. Pamilya D.
Supremo

5. Ito ang pinakamahalagang makamit ng Lipunang

Pampolitika.
A. Kabutihang C . Pag-iibigan
Panlahat D.
B. Katiwasayan ng tao Pagtutulungan

5. Ito ang tawag sa paraan ng pagsasaayos ng lipunan

upang masiguro na ang bawat isa ay may malayang kabutihang
panlahat.

A. Batas
B.Kautusan
C. Lipunang Batas
D. Pampolitika

6. Ano ang katotohanan sa likod ng paniniwala na “ang tao

ay pantay-pantay”?

A. Lahat ay may kani-kaniyang angking kaalaman.

2
 B. Lahat dapat ay mayroong pag-aari.
C. Lahat ay iisa ang layunin.
D. Likha ang lahat ng Diyos.

7. Ano ang nagiging dahilan ng pagiging pinuno ng

isang indibidwal?

E. Pagkapanalo sa halalan
F. Angking talino at kakayahan
G. Kakayahang gumawa ng batas
H. Personal ng katangiang pinagtitiwalaan ng
mamamayan

8. Ito ang proseso ng paghahanap sa kabutihang panlahat at

pagsasaayos ng sarili at ng pamayanan upang higit na matupad ang
layunin.

I. Komunidad
J. Lipunang Politikal
K. Pamayanan
L. Pamilya

Panuto: Punan ang mga patlang sa pangungusap ng tamang salita

na nasa kahon.
a. Lipunan b. Pag-unlad c. Pinuno

“Ang pag-unlad ng isang lipunan ay hindi gawa ng 9. . Gawa

ito ng pag-aambag ng talino at lakas ng mga kasapi sa kabuuang
pagsisikap ng 10. .”

BALIKAN

Sa nakaraang talakayan naipaliwanag ang dahilan kung bakit

may lipunang pulitikal at bakit kinakailangan ang pagkakaisa (solidarity)
at pagtutulungan(subsidiarity) sa ating lipunan upang mataya ang pag-
iral sa pamilya,paaralan,barangay,pamayanan o sa bansa.

Ngayon ipagpapatuloy natin ang pag-aaral para lalong

maunawaan na nakukuha o nakakamit ng tao ang kanyang
pangunahing pangangailangan hindi lang sa sariling niyang
pamamaraan . May malaking gampanin ang ating lipunang politikal
para aspetong pangkabuhayan, pangkultural, at pangkabuhayan ng
bawat mamamayan.

3
 TUKLASIN

Panuto : Punan ng tamang kasagutan ang tahanayan sa ibaba.

Hindi lingid sa atin na matindi ang dinaranas natin sa Pandemic Covid

19. Alam natin na hindi kakayanin lahat ng ating Presidente Rodrigo
Duterte kung hindi tayo makikiisa at makikipagtulungan sa kanya
upang ma-flatten natin ang curve shape ng Covid cases. At ang
bansa natin ay nasa peligro na ang aspeto ng kabuhayan maaring
dumami pa ang maghihirap dahil marami ang nawalan ng
kabuhayan.
Bilang isang mag-aaral, ano kaya ang mga dapat at hindi dapat
gawin upang maibahagi ang sarili sa pagsisikap ng ating
pamahalaan na mapabuti ang uri ng pamumuhay ng bansa at
maipakitang kasama ka sa pag-iral ng ng pagkakaisa at
pagtutulungan sa bansa?
Maaari kong gawin bilang Mga hindi nararapat na gawin
pakikiisa sa at pakikipagtulungan upang kahit papaano ay
sa lipunan sa panahon ng makakatulong sa lipunan sa
Pandemic Covid 19. munting kaparaanan.
1. 1.

2. 2.

3. 3.

4. 4.

5. 5.

SURIIN

Ang Lipunang Politikal ay isang ugnayang naka-angkla sa

pananagutan. Ang pananagutan ng pinuno na pangalagaan ang
nabubuong kasaysayan ng pamayanan. Iginawad sa kanila ng buong
pamayanan ang tiwala na pangunahan ang pangkat.

4
 Tungkulin ng isang Pinuno:
 Pangunguna sa Pupuntahan
 Paglingap sa pangangailangan
ng
mga kasapi.
 Pangangasiwa sa pagsasama ng
Grupo.

Kasama dito ang pananagutan ng mga kasapi na maging

mabuting kasapi ng lipunan. Kung hindi tutuparin ng mga kasapi
ang kanilang papel, kung hindi sila makikisali sa pag-iisip at
pagpapasya, kung hindi sila makikilahok sa mga pamayanang
gawain, kung hindi sila magpupunyagi sa kanilang mga
paghahanapbuhay, hindi uunlad ang pamahalaan at lipunan.

Ang pagtitiwala ay ipinagkaloob at maaari ring bawiin.

Hindi utang na loob ng taumbayan sa mga pinuno ng
pamahalaan ang kanilang paglilingkod. Kabaligtaran ito: ang
kapangyarihan ay ipinagkatiwala lamang sa mga
namumuno.
‐

Ang pamumuno ay kaloob ng tao sa kapwa nila tao dahil

sa nakikita nilang husay at galing ng mga ito sa pamumuno at
pangangasiwa. Masasabi rin natin na ang pinuno ang ating boss,
at sa ating bansa, ang Pangulo ang ating Boss.

Boss ng bayan ang Pinuno. Magtitiwala ang mga

mamamayan sa pangunguna ng pinuno dahil may nakikitang
higit at dakila ang pinuno para sa kasaysayan at kabutihang
panlahat.

Ang Lipunang Politikal ay ang proseso paghahanap sa

kabutihang panlahat at pagsasaayos ng sarili at ng
pamayanan upang higit na matupad ang layuning ito. Ang
tunay na “boss” ay ang kabutihang panlahat – ang pag-
iingat sa ugnayang pamayanan at ang pagpapalawig ng
mga tagumpay ng lipunan.

5
 PAGYAMANIN

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan at ipaliwanag ito

sa tatlong pangungusap.

1.Bakit kailangang malaman ang pananagutan ng pinuno at ng

mamamayan?

2. Ipaliwanag ayon sa inyong sarling pang-unawa . “Ang pag-unlad

ng isang lipunan ay hindi gawa ng pinuno. Gawa ito ng pag-aambag ng
talino at lakas ng mga kasapi sa kabuuang pagsisikap ng lipunan.”

ISAISIP

6
7
8
Maaring panoorin ang link na ito upang lalong maunawaan ang modyul.
https://www.slideshare.net/jingacera/modyul-1-layunin-ng-
lipunankabutihang-panlahat?next_slideshow=1
Panuto: Basahin at pagbulayan ang mga salitang nakasaad sa mga
larawan . Pumili ng dalawa na pumukaw ng atensyon sa iyo at
ipaliwanag kung bakit ang mga ito ang iyong napili sa sariling
pagkaunawa. Isulat sa sagutang papel.

ISAGAWA

Panuto : Sagutin sa iyong kuwaderno ang mga katanungan

sa ibaba.

1. Ngayon na nalaman mo kung gaano ang kahalagahan ng

pagkakaroon ng prinsipyo ng pagkakaisa at subsidiarity sa
isang lipunan, sa iyong sariling pagsusuri , umiiral ba ang
mga ito sa a( sa loob ng inyong tahanan, b) sa paaralang
pinapasukan , at c) sa lipunang iyong ginagalawan?
Ipaliwanag ang mga kasagutan at isulat sa sagutang
papel.

9
 TAYAHIN

Panuto: Piliin ang tamang sagot sa kahon at isulat sa patlang bago

ang bilang.

*Malala Yousafsai * Benigno Aquino Jr.* Mamamayan * Pinuno

*Prinsipyo ng Solidarity * Prinsipyo ng Subsidiarity * Lipunang Politikal
* Martin Luther King
*Ninoy Aquino * Kabutihang Panlahat

1. Ang tunay na “boss” at ito ang pag-iingat sa

ugnayang pamayanan at ang pagpapalawig ng mga tagumpay ng
lipunan.
2. Nagsabing “Kayo ang boss ko”.
3. Ito ay ang proseso paghahanap sa kabutihang
panlahat at pagsasaayos ng sarili at ng pamayanan upang higit na
matupad ang layuning ito.
4.Tungkulin nito ay paglingap sa pangangailangan ng
kasapi at pangangasiwa sa pagsasama ng grupo.
5. Ang Pagtutulungan na mag-aakay sa estado upang
itaguyod ang kabutihang panlahat kahit na kung minsan ay
maisakripisyo ang kapakinabangan ng ilang indibidwal.
6.Sila ang nakikibahagi sa pagsisikap na mapabuti ang
uri ng pamumuhay ng lipunan.
7. Ito ay pakikiisa at tungkulin ng mga mamamayan ang
magtulungan at ng pamahalaan na magtayo ng estruktura upang
makapagtulungan ang mga mamamayan.
8. Tinig ng isang musmos na nanindigan para sa
karapatan ng mga kababaihan na makapag-aral sa Pakistan sa kabila
ng pagtatangka sa kaniyang buhay.
9. Isang tinig niya bilang African American na sumisigaw
ng pagkilala sa tao lagpas sa kulay ng balat.
10.Sa kanya ang isang tinig lamang noong diktatura ni
Marcos.

10