Unang Aralin

MitOLOH
 MitOLOH
Ang Mitolohiya ay isang agham na pag-aaral
ng Mito at Alamat.IYA
Ito ay kalipunan ng mga
kwento mula sa isang lugar na naglalahad ng
kasaysayan ng mga diyos-diyosan na
sinasamba, dinadakila at pinipintakasi ng mga
sinaunang tao.
 Mito
Ang mito ay sinaunang kuwentong may
kaugnayan sa paniniwala o pananampalataya
at nagtataglay ng tauhang karaniwang diyos o
diyosa na may kapangyarihan hindi taglay ng
pangkaraniwang mortal. Ang katipunan ng
mito ay tinatawag na mitolohiya
 Alamat
Ang alamat ay kwentong-bayan tungkol sa
pinagmulan nga mga bagay-bagay sa mundo.
Maaring itong mapabilang sa pag-aaral ng
mitolohiya sapagkat may mga alamat na
pumapatungkol sa mga diyos at diyosa.
 PELE
DIYOSA NG
APOY AT
BULKAN
BUOD NG
ALAMAT
Ang kwento ay nagsisimula sa tahimik na
pamumuhay ng mag-asawang sina
Haumea at Kane Milohai kasama ang
kanilang pito't anim na anak. Ngunit,
habang lumalaki ang mga anak, lumitaw
ang alitan sa pagitan nina Pele, ang
diyosa ng apoy, at Namaka, ang diyosa
ng tubig.
 Ang alitang ito ay nagbunga ng
malupit na away at pagsunog ng
kanilang tahanan at buong isla ng
Tahiti, at upang iligtas ang kanilang
pamilya, dinala ni Pele ang kanyang
pamilya sa isang bangka at naglayag
patungo sa ibang isla.
Si Pele ang nagtangkang magdala ng
kasunduan sa pagitan ng magkapatid,
ngunit nahulog sa kanyang
pagkahumaling sa apoy. Dahil dito,
sumiklab ang digmaan ng apoy at
tubig, at napilitan ang kanilang
pamilya na tumakas at maghanap ng
ligtas na lugar.
 Sa paglalakbay, pinanagot ni Pele ang
pagdadala ng kanyang bunsong kapatid,
Hiiaka, na nasa loob pa ng itlog.
Pagdating sa isang isla, dito nanirahan
ang pamilya, at ang itlog ay lumaki at
naging magandang dalagita na si Hiiaka.
 Ang isla na ito ay tinawag na Hawaii o
"The Big Island." Ngunit, hindi natapos
doon ang kwento ng selos ni Pele. Nang
makakita siya ng isang makisig na lalaki
na si Lohiau, pinasabog niya ang galit at
naging dahilan ng kamatayan ni Hiiaka
at ng kanyang kaibigang si Hopoe.
 Ipinagtagumpay niya ang kanyang
paghihiganti kay Namaka, ngunit sa
huli, nagsisi siya sa kanyang mga
aksyon.
 ANG
ALAMAT NG
BUNDOK
MAKILING
BUOD NG
ALAMAT
 Ang alamat ay nagsisimula sa isang
mataas na bundok na tahanan ng mag-
asawang Bathala na sina Dayang
Makiling at Gat Panahon, kasama ang
kanilang anak na si Maria. Si Maria ay
isang magandang diyosa na nakikipag-
interact sa mga tao tulad ng kanyang
mga magulang.
 Siya ay nakatutok sa moda at may
mahabang buhok na palamutian ng
bulaklak. Sa isang araw ng palengke,
nakilala ni Maria ang maharlikang si
Gat Dula, na agad na nahulog sa
kanyang ganda.
 Bagamat naging magkaibigan sila,
naging bawal ang pag-ibig ni Maria sa
isang mortal, at itinakwil siya ng
kanyang mga magulang. Dahil dito,
bawal na kay Maria ang bumaba sa
daigdig.
 Sa kabila ng paghihiwalay, hindi
nawalan ng pag-asa si Gat Dula at
nagtagumpay sa digmaan dahil sa
inspirasyon na ibinigay sa kanya ni
Maria. Subalit, sa kabila ng tagumpay,
namatay si Gat Dula dahil sa matinding
lungkot.
 Si Maria, bagaman nakita ang lahat ng
ito, ay walang magawa. Nang mamatay
ang mga magulang ni Maria,
ipinagkaloob sa kanya ang kayamanan
at kapangyarihan. Gayunpaman, ang
kabaitan ni Maria ay naabuso ng mga
tao.
 Bilang reaksyon, binago ni Maria ang
lahat ng kautusan at batas sa kanyang
nasasakupan. Ipinagbawal niya ang
pagnanakaw ng gulay at prutas, pati na
rin ang pangangaso ng hayop sa gubat.
Sa kanyang pagbabago, ang bundok ng
Makiling ay naging simbolo ng
kapangyarihan at kagandahan ni Maria.
Ang alamat ay nagtatampok ng pag-
ibig, pagpapakasakit, at ang pagbabago
ng kapangyarihan sa harap ng pang-
aabuso.
 Salita
Ang salita o word sa wikang Ingles,
ay isang pangunahing yunit ng wika
na may kahulugan at ginagamit
upang maipahayag ang mga ideya,
damdamin, o kaisipan.
 Salita
Ang salita ay binubo ng isa o higit
pang morpema. Ang salita ay tipikal
na binubuo ng isang salitang-ugat, at
maaring mayroon o walang panlapi.
 Salitang-
Ang salitang-ugat
UGAT ay isang salita na
buo at walang dagdag

Halimbawa:
Sayaw, Laba, Akyat, Kanta
 Panlapi
Ang panlapi ay isang morpema na
ikinakabit sa isang salitang ugat
upang makabuo ng isang bagong
salita o anyo ng salita. Maaring ang
panlapi ay Unlapi, Gitlapi, Hulapi,
Kabilaan at Laguhan
 HALIMBA
SalitangWA
Ugat - kain
Unlapi - PAGkain
Gitlapi - kUMain
Hulapi -kainIN
Kabilaan - PAkainIN
Laguhan - PAkaKAinIN
 Unlapi
Ang unlapi ay isang panlapi na
ikinakabit sa unuhan ng isang
salitang-ugat
Halimbawa:
MAsaya
Mga Halimbawa ng Unlapi:
MAGlaba Isukat

MAhusay NAdapa
PALAbiro NAGlaro
 Gitlapi
Ang gitlapi ay isang panlaping
matatagpuan sa gitna ng isang
salitang-ugat
Halimbawa:
sUMayaw
Mga Halimbawa ng Gitlapi:
tUMakbo pINasok

sUMayaw bINasa
pUMunta sINagot
 Hulapi
Ang hulapi ay isang panlaping
matatagpuan sa hulihan ng isang
salitang-ugat
Halimbawa:
sulatAN
Mga Halimbawa ng Hulapi:
iyakAN punitIN

sayawAN samaHAN
basaHIN sabiHIN
 Kabilaan
Ang kabilaan ay isang panlaping
matatagpuan sa unahan at hulihan ng
isang salitang-ugat
Halimbawa:
MAGawitAN
Mga Halimbawa ng Kabilaan:
MAGbayaHAN

NAGtakbuHAN
INalayAN
 Laguhan
Ang laguhan ay isang panlaping
matatagpuan sa unahan, gitna at
hulihan ng isang salitang-ugat
Halimbawa:
PAGsUMikapAN
Mga Halimbawa ng Laguhan:
PINAGsINungalingAN

PAGsUMigawAN
 KOLOKAS
Ang Kolokasyon
YON ay dalawang
magkaibang salita na pinagsama
upang makabuo ng panibagong
kahulugan. Ito ay magreresulta ng
isang tambalang-salita.
 HALIMBA
WA
Puso - Isang importanteng parte ng
katawan na nagpapadaloy ng dugo.
Ngunit kung ito ay daragdagan ng iba
pang salita, mag-iiba ang kahulugan
nito.
 HALIMBA
Pusong-mamon
WA = Mabait

Atake sa puso = sakit

Puso ng Saging = Bunga ng saging

na ginigulay
 Iba pang
Balita -
HALIMBAWAIsang ulat

Kutsero - tao na nagpapatakbo ng

kalesa
Balitang kutsero = maling
impormasyon/hindi totoo
 Iba pang
HALIMBAWA
Tubig - Likido

Alat - Lasa
Tubig Alat = Dagat
 Iba pang
Dilim - Panahon na
HALIMBAWA ang liwanag ng
araw ay nawala na
Paningin - Abilidad na makakita

Nagdilim ang paningin = Nagalit