Professional Documents
Culture Documents
Chương 2 Và 3 - Các Yếu Tố Trong Quá Trình Truyền Thông Và Mô Hình Truyền Thông
Chương 2 Và 3 - Các Yếu Tố Trong Quá Trình Truyền Thông Và Mô Hình Truyền Thông
04 05
Cơ chế phản hồi Các dạng nhiễu
trong truyền trong truyền
thông thông
01
Các yếu tố trong
quá trình truyền ĐH Bách khoa Hà Nội lên tiếng việc hai thủ
thông khoa khối A00 trượt NV1
Đại học Bách khoa Hà Nội cho hay việc hai thủ khoa khối A00 toàn quốc
nhưng vẫn trượt nguyện vọng 1 vào ngành "hot" của trường là do cách
tính điểm chuẩn riêng.
Phạm Mai (Vietnam+)
https://www.vietnamplus.vn/dh-bach-khoa-ha-noi-len-
tieng-viec-hai-thu-khoa-khoi-
ĐH Bách khoa Hà Nội lên tiếng việc hai thủ
khoa khối A00 trượt NV1
Chiều nay, Đại học Bách khoa Hà Nội đã công bố điểm chuẩn vào 52 ngành đào tạo. Theo đó, có điểm chuẩn cao nhất theo
điểm thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông là ngành Khoa học máy tính với 29,42 điểm.
Theo đó, hai thủ khoa toàn quốc khối A00 (với 29,35 điểm) là em Nguyễn Mạnh Thắng (cựu học sinh Trường Trung học phổ
thông chuyên Bắc Giang) và em Nguyễn Mạnh Hùng (cựu học sinh Trường Trung học phổ thông Trưng Vương, tỉnh Hưng
Yên) đều trượt vì đã đăng ký nguyện vọng 1 vào ngành này.
Điểm thi của Thắng là Toán đạt 9,6 điểm, môn Lý đạt 9,75 điểm và môn Hóa đạt 10 điểm. Điểm thi của Hùng đạt 10 điểm môn
Vật lý, 9,6 điểm môn Toán và 9,75 điểm môn Hóa học.
Công thức tính điểm chuẩn của ngành Khoa học máy tính như sau: Điểm xét tuyển = (Toán x 2 + Môn 2 + Môn 3) x 3/4 +
Điểm ưu tiên.
Với cách tính như trên, những học sinh có điểm môn Toán cao sẽ có lợi thế hơn.
“Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng.
Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ.”
Hồ Chí Minh
Các yếu tố trong quá trình truyền thông
Nguồn Mạch truyền, Kênh
(Source/Sender) (Channel)
S M C R
Thông điệp Người tiếp nhận
(Message) (Receiver)
Điểm chuẩn Đại học Khoa học
Xã hội và Nhân văn Hà Nội cao
nhất 28,78
VnExpress, 22/8/2023
Các yếu tố trong quá trình truyền thông
Nguồn Thông điệp
Source Message
• Yếu tố khởi xướng việc truyền thông • Tín hiệu, ký hiệu, mã số, giấy
• Một cá nhân, một nhóm người, một mực, sóng…
tổ chức truyền thông • Ngôn ngữ người cung cấp và
tiếp nhận hiểu được
Mạch truyền, Kênh Người tiếp nhận
Channel Receiver
• Cách thể hiện thông điệp Người nghe, người xem, người
• Thể loại in hay hình ảnh trực quan, giải mã, người giao tiếp
nghe thấy được qua phương tiện
nghe, nhìn…
2. Quy trình truyền thông
Henry Jenkins
Giáo sư Học viện Công nghệ
Massachusettes Mỹ
Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine lên Facebook kêu gọi người dân ngừng
đăng hình ảnh, video về quân đội lên mạng xã hội.
Ukraine lo lộ bí mật quân sự vì người dân đăng video tràn lan
Nguồn: VnExpress, 26/2/2022.
Chương 3. Mô hình truyền thông
Các mô hình truyền thông
Harold Dwight
Lasswell (1902 –1978)
Mô hình truyền thông của
Claude Shanon-Weaver
(1949)
Stuart Hall hình thành mô hình mã hóa/giải mã dựa trên cách ông nhìn
nhận về quá trình thông điệp truyền thông được tạo ra, truyền tải và
tiếp nhận.
Mô hình lý thuyết mã hóa/giải mã (Encoding/ Decoding) gồm bốn giai
đoạn trong một quá trình bao gồm: Sản xuất - Lưu thông (truyền tải) -
Tiếp nhận - Tái sản xuất.
Mô hình truyền thông của Stuart Hall (1980)
1. Sản xuất: Đây là giai đoạn bắt đầu mã hóa - bắt đầu xây dựng một
thông điệp. Có nhiều yếu tố tham gia vào quá trình sản xuất.
• Kiến thức sử dụng liên quan đến quy trình sản xuất, kỹ năng kỹ thuật,
hệ tư tưởng nghề nghiệp, kiến thức thể chế, định nghĩa và giả định về
công chúng tạo thành.
• Các chủ đề, chương trình nghị sự, sự kiện, nhân sự, hình ảnh công
chúng.
Mô hình truyền thông của Stuart Hall (1980)
2. Lưu thông (truyền tải): Giai đoạn này cho thấy cách thức
công chúng tiếp nhận một thông điệp và ảnh hưởng của
thông điệp đến công chúng.
Các cá nhân nhận thức thông điệp từ tác phẩm báo chí.
Mô hình truyền thông của Stuart Hall (1980)
3. Tiếp nhận: Một thông điệp đã được điều chỉnh và hiện thực hóa.
Để thông điệp được “hiện thực hóa” thành công, cấu trúc thông tin truyền
tải phải mang thông điệp được mã hóa dưới dạng diễn ngôn có ý nghĩa.
Thông điệp phải được sử dụng như một diễn ngôn có nghĩa và nó phải
được giải mã một cách có ý nghĩa.
Việc giải mã/ diễn giải một thông điệp cũng cần sự đón nhận tích cực từ
phía công chúng.
Mô hình truyền thông của Stuart Hall (1980)
4. Tái sản xuất: Là giai đoạn bộ mã hóa tạo ra một thông điệp mới theo
cách tiếp nhận của công chúng.
Diễn ra trực tiếp sau khi công chúng đã diễn giải thông điệp theo cách
hiểu riêng của họ. Các ý nghĩa được giải mã là những ý nghĩa có tác
động tới nhận thức, thái độ và hành vi của công chúng.
Những mối quan hệ và những hoạt động của sản xuất được thể hiện ở
một công đoạn nhất định.
Ý nghĩa của thông điệp - cũng như hàng loạt những mối quan hệ xã hội
của nó cần sự tổ chức và phối hợp hoạt động trong phạm vi cơ cấu nhất
định - chính là các phương tiện truyền thông.
Các mô hình truyền thông
4. Cơ chế phản hồi
trong truyền thông
Phản hồi: dòng chảy thông tin từ thông tin gốc
đến nơi tiếp nhận và ngược lại
• Theo Bộ Thông tin và Truyền thông: trên cơ sở khảo sát độc lập bằng cách thu
mua 106 mẫu nước mắm thành phẩm bày bán trên thị trường gửi đi xét
nghiệm, ngày 12-10, Báo Thanh Niên đăng bài “Làm gì để nước mắm Việt
vươn ra thế giới? Cẩn trọng với hàm lượng thạch tín”, đưa ra nhận định
nước mắm có nồng độ đạm càng cao thì khả năng tỉ lệ nhiễm thạch tín càng
cao và công bố kết quả: “80/106 mẫu vượt ngưỡng thạch tín”.
• Chiều 17-10, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) tổ chức
công bố kết quả chương trình khảo sát chất lượng 150 mẫu nước mắm thành phẩm
đóng chai của 88 nhãn hiệu được sản xuất tại các cơ sở có địa chỉ tại 19 tỉnh, thành
phố trên toàn quốc và 1 mẫu của Thái-lan, cũng đưa ra kết luận: 101 trong số 150
mẫu khảo sát (chiếm 67,33%) không đạt quy định theo quy chuẩn của Bộ Y tế.
• Kết luận: “Các mẫu nước mắm có độ
đạm càng cao, tỉ lệ mẫu có hàm
lượng Arsen tổng vượt ngưỡng quy
định càng tăng, cụ thể là 95,65% số
mẫu khảo sát có độ đạm từ 40 độ
trở lên được đánh giá là hàm lượng
thạch tín vượt ngưỡng quy định”.
• Kết quả công bố của Báo Thanh niên,
cũng như Vinastas là mập mờ, không giải
thích trong hai loại Arsen hữu cơ và
Arsen vô cơ, loại nào là độc hại, loại nào
là không. Đặc biệt, nhấn mạnh các mẫu
nước mắm có độ đạm càng cao, tỷ lệ
mẫu có hàm lượng Arsen tổng vượt
ngưỡng quy định càng tăng, nhằm ám chỉ
sự độc hại của nước mắm truyền thống.
“Xử lý các cơ quan báo chí đăng thông tin sai sự thật về nước mắm”
Nhân Dân, 21/11/2016
• Từ ngày 12 đến 23-10, truyền thông xã hội có trên 44.000 bài viết,
95.000 lượt chia sẻ, 108.000 thảo luận, trên 63.000 bình luận.
“Đỉnh điểm là ngày 18-10, sau khi VINASTAS công bố kết quả
chương trình khảo sát chất lượng 150 mẫu nước mắm đóng chai
của 88 nhãn hiệu, trên mạng xã hội có trên 42.275 thảo luận” - Bộ
TT-TT nêu rõ.
“Xử lý các cơ quan báo chí đăng thông tin sai sự thật về nước mắm”
Nhân Dân, 21/11/2016
• 50 cơ quan báo chí đã cho đăng gần 560 tin, bài (170 tin, bài công bố kết quả
khảo sát có nội dung sai sự thật từ Báo Thanh niên và Vinastas; 390 tin, bài
thông tin kết quả công bố từ Bộ Y tế và các cơ quan chức năng).
• Hậu quả của việc thông tin đã làm dư luận xã hội hoang mang, các sản phẩm
nước mắm truyền thống bị người dùng tẩy chay; ảnh hưởng rất nghiêm trọng
đến người tiêu dùng và việc sản xuất nước mắm truyền thống của người Việt
Nam cũng như thương hiệu hàng hóa của Việt Nam nói chung trên thị trường
quốc tế.
“Xử lý các cơ quan báo chí đăng thông tin sai sự thật về nước mắm”
Nhân Dân, 21/11/2016
• Ngày 14-11, Bộ Thông tin và Truyền thông đã xử phạt vi phạm hành chính các cơ
quan báo chí vi phạm: Báo Thanh Niên là cơ quan báo chí có bằng chứng nhận hỗ
trợ quảng cáo, chuẩn bị tuyến bài, nội dung thông tin để thông tin có chủ đích; đã
tự lấy mẫu gửi đi xét nghiệm và công bố kết quả không chính xác, đồng thời đã tổ
chức thông tin trên báo chí 6 bài có nội dung thông tin sai sự thật đặc biệt nghiêm
trọng.
“Xử lý các cơ quan báo chí đăng thông tin sai sự thật về nước mắm”
Nhân Dân, 21/11/2016
• Báo Thanh Niên đã chủ động gỡ bỏ các bài viết trên báo điện tử và thực hiện cải
chính, xin lỗi. Hành vi vi phạm: Thông tin sai sự thật gây phương hại đến lợi ích
quốc gia theo điểm b khoản 6 Điều 8 Nghị định số 159/2013/NĐ-CP ngày 12-11-
2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo
chí, xuất bản. Mức phạt tiền: 200 triệu đồng (mức phạt tiền cao nhất đối với vi
phạm hành chính trong hoạt động báo chí).
“Xử lý các cơ quan báo chí đăng thông tin sai sự thật về nước mắm”
Nhân Dân, 21/11/2016
Căn cứ nội dung thông tin trong các bài viết và mức độ ảnh hưởng thông tin của cơ
quan báo chí đến dư luận xã hội, Bộ Thông tin và Truyền thông đã xử phạt:
• Báo điện tử Người tiêu dùng 50 triệu đồng;
• Sáu cơ quan báo chí là Báo điện tử Hà Nội mới, Báo điện tử Đại đoàn kết, Báo
điện tử Người đưa tin, Báo điện tử Dân Việt, Báo điện tử Dân sinh, Báo điện tử
Infonet, mức phạt 45 triệu đồng/cơ quan;
• Tạp chí điện tử Thực phẩm chức năng: 40 triệu đồng.
• Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc các cơ quan báo chí thực hiện cải chính, xin
lỗi theo quy định pháp luật.
“Khảo sát nước mắm: Ai tài trợ?”
Nhiều ý kiến cho rằng cơ quan công an cần chứng minh
có hay không động cơ của đơn vị tài trợ vụ VINASTAS
công bố thông tin “nước mắm nhiễm asen”
• Theo kết quả kiểm tra của đoàn liên ngành, việc khảo sát
nước mắm của VINASTAS không bảo đảm tính độc lập,
tin cậy và minh bạch.
• Quá trình lấy (mua) mẫu của VINASTAS thiếu tin cậy.
• “Theo thông tin do VINASTAS cung cấp, hoạt động khảo
sát được thực hiện dưới sự tài trợ từ tổ chức bên ngoài,
vì vậy không bảo đảm tính độc lập như quy định tại điều
28, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng” - báo cáo kết
quả của đoàn kiểm tra chỉ rõ.
• Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Phó Giám đốc Sở Y tế
TP HCM: Căn cứ trên kết quả kiểm tra, các bộ quản lý
việc này phải có ý kiến. Theo đó, trách nhiệm của
VINASTAS trong việc này là đến đâu? Nếu như tìm ra
đơn vị tài trợ thì có chứng minh được có động cơ nào Nhiều cơ sở nước mắm truyền
không, bởi nếu nhà tài trợ có mục đích tốt thì chẳng có thống bị ảnh hưởng nặng nề sau
vấn đề gì cả”. công bố của VINASTAS Ảnh: TẤN
THẠNH
5. Nhiễu trong
truyền thông
Nhiễu trong truyền thông
Nhiễu vật lý Thực dụng
Do sự cố kĩ thuật, Quan hệ xã hội hay
hoặc do môi trường lợi ích kinh tế
P W P R
Ngữ nghĩa Nguyên nhân
Hiện tượng ngôn ngữ - Sự khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa
- Môi trường truyền thông không tốt
- Lỗi mã hóa
Trân trọng cảm ơn!
Bạn có câu hỏi nào không?