‫اناتومی دندان‬

‫‪:‬محافظت دندان‬
‫‪.‬مسواک زدن نخستین گام برای داشتن دندان های سالم است‪1.‬‬
 ‫بخش های دندان‬
‫هر دندان از دو بخش اصلی تاج و ریشه تشکیل شده است که در محل گردن دندان به هم میرسند که دقیقا زیر خط لثه‬
‫قرار دارد‬
 ‫‪:‬تاج دندان‬
‫بخش قابل مشاهده دندان در دهان را تاج گویند که از مینا عاج و پالپ (مغز دندان ) تشکیل میشود ظاهر دندان به شکل‬
‫‪.‬و اندازه آن بستگی دارد‬
 ‫‪:‬مینا‬
‫مینا پوشش سخت سفید رنگی است که روی تاج دندان را میپوشاند‪.‬مینا روی کاسپ ها ( پیت اند فیشور) دندان های‬
‫اسیاب اسیاب کوچک را به خوبی میپوشاندمینا سخت ترین ماده موجود در بدن است و عصب در ان وجود ندارد‬
‫پریدگی یا اسیب دیدگی مینا درد ناک نیست‪.‬خون رسانی نیز در ان انجام نمیشود‪.‬مینا بر خالف عاج نمیتواند خود را‬
‫التیام دهد‬
 ‫عاج‬
‫عاج ماده سخت کریمی رنگ است که بخش اعظم دندان را تشکیل میدهد‬
‫عاج در قسمت تاج با مینا و در قسمت ریشه با سمنتوم پوشیده میشودو‬
‫عاج عصب ها و رگ های خونی (پالپ) تاج و ریشه را در بر میگیرد و از آنها محافظت میکند‬
‫عاج زنده است و امکان شکل گیری عاج بیشتر وجود دارد‬
‫‪.‬عاج با توجه به زنده بودن میتواند درد راثبت کند‬
‫گاهی الیه محفظ عاج ثانوی روی مغز دندان کشیده میشود‪.‬این الیه در واکنش به پوسیدگی ساییدگی خوردگی فرسایش یا شکستگی دندان هنگامی‬
‫‪.‬تشکیل میشود که عاج بدون محافظ شده باشد‬
‫‪.‬در این شرایط دندان نسبت به تغییرات دما حساس شده و درد میگیرد‬
 ‫پالپ‬
‫‪.‬به عصب ها و رگ های خونی دندان پالپ یا مغز دندان گفته میشود‬
‫‪.‬پالپ کانال ها و اتاق پالپ تاج را در بر میگیرد‬
‫چنانچه پالپ در معرض عفونت ناشی از پوسیدگی یا آسیب دیدگی قرار بگیرد از بین میرود و درد شدید بروز می‬
‫‪ .‬یابد‪.‬ممکن است آبسه روی ریشه ایجاد شود‬
‫‪.‬در صورت موفقیت آمیز نبودن عصب کشی چاره ی جز کشیدن دندان باقی نمیماند‬
 ‫ریشه‬
‫‪.‬ریشه در حفره های دندانی واقع در استخوان فک قرار دارد‬
‫‪.‬دندان های ثنایا تک ریشه ی هستند‬
‫‪.‬دندان های آسیاب کوچک یک یا دو ریشه دارند‬
‫‪.‬دندان های آسیاب دو یا سه ریشه دارند‬
‫‪.‬هر ریشه یک کانال دارد که عصب ها و رگ های خونی ازآن رد میشوند‬
‫‪.‬ریشه ها با سمنتوم پوشیده و با رباط پریودنتال در جای خود نگه داشته میشود‬
 ‫سمنتوم‬
‫‪.‬به پوشش آهکی نازک روی ریشه ها سمنتوم گفته میشود‬
‫‪.‬سمنتوم و مینا در محل گردن دندان به هم میرسند‬
‫‪.‬در سمنتوم عصب وجود ندارد‬
‫‪.‬سمنتوم روی عاج ریشه را میپوشاند‬
‫‪.‬سمنتوم به رباط پریودنتال متصل میشود‬
‫رباط پریودنتال ریشه را به استخوان لثوی فک متصل می کند ‪.‬هم عصب و هم رگ های خونیدر رباط وجود دارد‪.‬‬
‫‪.‬رباط محافظ ارتجاعیبین دندان و استخوان است‪ .‬رباط حرکت مختصر دندان را ممکن میسازد‬
‫‪.‬دندان منعطف است و به صورت کامال به استخوان جوش نخورده است‬
 ‫رشد و رویش دندان‬
‫هر انسانی دارای دو گروه دندان شیری و دایمی است ‪ .‬که در مراحل مختلف رشد میکند اگر چه زمان بندی دندان‬
‫‪.‬درآوردن و افتادن آنها متفاوت است‪ .‬اما ترتیب رشد دندان های هر یک از این دو گروه مشابه است‬
 ‫دندان های ثنایا‬
‫دندان های ثنایا به هشت دندانی گفته میشود که در جلو و وسط دهان قرار دارد ‪ .‬چهار دندان ثنایا در فک باال و چهار‬
‫عدد در فک پایین قرار دارد‪.‬با این دندان ها غذا را گاز میزنیم‪ .‬دندان های ثنایا اولین دندان های هستند که در حدود‬
‫‪.‬شش ماهگی در مجموعه دندان های دایمی در می آیند‬
 ‫دندان های نیش‬
‫چهار دندان نیش دندانهایی هستند که بعد از دندان های ثنایا در میایند این دندان ها تیز ترین دندان ها هستند که براب‬
‫تکه تکه کردن غذا بکار میبریم‪ .‬نیش های شیری معموال در بارزه سنی ‪ 16‬تا ‪ 20‬ماهگی و به ترتیب ابتدا در فک باال‬
‫و بعد در فک پایین جوانه میزند‪ .‬اما این ترتیب در دندان های دایمی برعکس است ‪ .‬نیش های فک پایین حدود ‪9‬‬
‫‪.‬سالگی و فک باال بین ‪ 11‬تا ‪ 12‬سالگی در میاید‬
 ‫دندان های آسیای کوچک‬
‫کنار هر دندان نیش دو دندان آسیا کوچک قرار دارد(جمعا ‪ 8‬عدد) است‪.‬که فاصله بین دندان های نیش تا دندان های‬
‫آسیای بزرگ را پر میکند سطح روی آنها پهن و تخت و لبه های آنها تیز و عاج دار میباشد ‪ .‬دندان های آسیا کوچک‬
‫کنار نیش ها دو ریشه یی و دندان های آسیای کوچک کنار آسیای بزرگ تک ریشه ی هستند ‪.‬در فک پایین تمامی‬
‫‪.‬دندان های آسیای کوچک تک ریشه ی هستند‬
 ‫دندان های آسیا بزرگ‬
‫سه دندان آخر در طرفین فک های باال و پایین دندان های آسیای بزرگ هستند که تعداد آنها جمعا به ‪ 12‬عدد میرسد که‬
‫به ترتیب آسیای اول دوم و سوم نامیده میشود‪ .‬دندان های اول دقیقا کنار دومین آسیاب کوچک قرار دارد و به دندان‬
‫‪.‬های آسیاب ‪ 6‬سالگی هم معروف است‬