PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG

Giảng viên: ThS. Huỳnh Minh Quân

Email: hmquan@sgu.edu.vn
SĐT: 0985034233
 Taøi lieäu / Baøi giaûng cuûa Giaûng vieân
 Taøi lieäu Phaùp luaät Ñaïi cöông, Khoa Luật,
Tröôøng ĐH Saøi Goøn (lieân heä VP Khoa Luaät -
D.204) (CS chính 273 An Döông Vöông, Q.5).
 Hieán phaùp 2013 vaø caùc Boä luaät/Luaät coù lieân
quan (GV seõ höôùng daãn SV tra cöùu taøi lieäu).
 Trọng
Bộ phận đánh giá Điểm đánh giá bộ phận
số
1. Đánh giá quá trình Điểm quá trình 0.4
1.1. Ý thức học tập Điểm chuyên cần, thái độ học tập... 0.1

1.2. Hồ sơ học tập  Điểm bài tập ở nhà và trên lớp, bài 0.3
tập lớn...
 Điểm thuyết trình, thực hành, thảo
luận, làm việc nhóm...
 Điểm kiểm tra giữa kỳ
2. Đánh giá cuối kỳ Điểm thi kết thúc học phần 0.6

3
1) Cơ cấu tổ chức của bộ máy nhà nước Việt Nam theo Hiếp pháp 2013.
2) Quy phạm pháp luật và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật ở Việt Nam.
3) Quan hệ xã hội và quan hệ pháp luật - Liên hệ thực tiễn.
4) Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý - Liên hệ thực tiễn.
5) Vi phạm hành chính và xử lý vi phạm hành chính theo pháp luật hiện hành.
6) Tội phạm và phân loại tội phạm trong Luật hình sự Việt Nam.
7) Dấu hiệu tội phạm và cấu thành tội phạm trong Luật hình sự Việt Nam.
8) Hệ thống hình phạt trong pháp luật hình sự Việt Nam.
9) Điều kiện kết hôn và thẩm quyền đăng ký kết hôn theo Luật hôn nhân gia đình Việt Nam
2014.
10) Quan hệ tài sản giữa vợ và chồng trong Luật hôn nhân gia đình 2014.
11) Ly hôn và giải quyết việc ly hôn theo Luật hôn nhân gia đình 2014.
12) Quyền nhân thân của cá nhân trong pháp luật dân sự Việt Nam.
13) Quyền tài sản và thừa kế trong pháp luật dân sự Việt Nam.
14) Các loại hợp đồng lao động theo Bộ luật lao động năm 2012.
15) Những nội dung cơ bản của Luật phòng chống tham nhũng 2018.
 Lưu ý: Các Bài làm sao chép từ trên mạng internet GV sẽ không đánh giá;
 Thời gian trình bày của mỗi nhóm + thảo luận, tương tác tối thiểu để đánh giá
điểm cho nhóm (có tham gia làm bài, thuyết trình): 45 phút.
 Các nhóm còn lại nhận xét – phản biện, đặt câu hỏi trao đổi, thảo luận.
 Nội dung tập trung phân tích rõ các quy định của Luật và có ít nhất 01 vấn đề/vụ
việc thực tiễn để đưa ra phân tích, bình luận, đặt câu hỏi tương tác sôi nỗi…
 Có các vụ việc thực tế trình bày dưới dạng tóm tắt ngắn gọn các tình tiết, làm rõ
các vấn đề pháp lý cần giải quyết, lập luận cho hướng giải quyết;
◦ Nhóm thuyết trình: sẽ trình bày phần chuẩn bị của nhóm mình.
◦ Các nhóm khác cho ý kiến (đặt câu hỏi, bình luận, bổ sung câu hỏi).
◦ Lưu ý các học viên nào phát biểu có chất lượng từ 3 lần trở lên cho cả
kỳ học sẽ được cộng vào điểm quá trình; Giảng viên nhận xét, cho ý
kiến, đặt câu hỏi.
◦ Nhóm hoàn thiện bài và trả lời câu hỏi. Lúc này giảng viên mới cho điểm.
◦ Đại diện nhóm báo cáo quá trình làm việc nhóm và
kết quả bài làm theo nhóm.
 & Yêu cầu của giảng viên
 Sinh viên phải làm bài tập về nhà theo yêu cầu của
giảng viên, tra cứu thêm tài liệu, thu thập vụ việc,
bản án, đọc trước bài mới…

 Sinh viên chuẩn bị làm bài tập/thuyết trình theo

chủ đề giảng viên giao sau mỗi bài học.
 PHẦN1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ
NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT

 PHẦN
2: CÁC NGÀNH LUẬT TRONG HỆ
THỐNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM
 Vì sao? học pháp luật lại
nghiên cứu về nhà nước

NHÀ NƯỚC PHÁP LUẬT

8
 CHƯƠNG TRÌNH MÔN
COURSE PROGRAM HỌC

PHẦN 1 NHÀ NƯỚC & PHÁP LUẬT

PHẦN 2 HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM

April 25, 2024 9

 PHẦN 1.COURSE
NHÀ NƯỚC & PHÁP
PROGRAM LUẬT

BÀI 1 NHÀ NƯỚC

HỆ THỐNG PHÁP LUẬT

BÀI 2
QUAN HỆ PHÁP LUẬT

VI PHẠM PHÁP LUẬT

BÀI 3
TRÁCH NHIỆM PHÁP LÝ

April 25, 2024 10

 PHẦN 2.COURSE
HỆ THỐNG PHÁP
PROGRAM LUẬT VN
BÀI 4 LUẬT HIẾN PHÁP

BÀI 5 LUẬT HÀNH CHÍNH

BÀI 6 LUẬT LAO ĐỘNG

BÀI 7 LUẬT DÂN SỰ & TỐ TỤNG DÂN SỰ

BÀI 8 LUẬT HÔN NHÂN & GIA ĐÌNH

BÀI 9 LUẬT HÌNH SỰ & TỐ TỤNG HS

April 25, 2024 11
 PHẦN ĐỌC THÊM

BÀI 10 LUẬT PHÒNG CHỐNG THAM NHŨNG

April 25, 2024 12

 COURSE PROGRAM
MỤC TIÊU MÔN HỌC
Kiến thức
Hiểu được những vấn đề chung về nhà
nước và pháp luật; quan hệ pháp luật, vi
phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý; các
chế định cơ bản của các ngành luật

Kỹ năng
Áp dụng được quy định của PL vào thực
tiễn công tác chuyên môn và cuộc sống
April 25, 2024 13
 TỰ NGHIÊN CỨU VĂN BẢN LUẬT

Hiến pháp 2013

1
28/11/2013

Luật Xử lý vi phạm hành chính

2
2012, sửa đổi 2014, 2017, 2020

Bộ luật Tố tụng hành chính

3
25/11/2015 (Hiệu lực 1/7/2016)
April 25, 2024 14
 TỰ NGHIÊN CỨU VĂN BẢN LUẬT

Bộ luật Dân sự
4
24/11/2015 (Hiệu lực 1/1/2017)
Bộ luật Tố tụng dân sự
5
25/11/2015 (Hiệu lực 1/7/2016)
Luật Hôn nhân và Gia đình
6
19/6/2014 (Hiệu lực 1/1/2015)
Bộ luật Lao động
7
April 25, 2024
20/11/2019 (Hiệu lực 1/1/2021) 15
 TỰ NGHIÊN CỨU VĂN BẢN LUẬT

Bộ luật Hình sự
27/11/2015, sửa đổi 20/6/2017
8
(Hiệu lực 01/01/2018)
Bộ luật Tố tụng hình sự
9
27/11/2015 (Hiệu lực 01/7/2016)
Luật Phòng chống tham nhũng
10
20/11/2018 (Hiệu lực 01/7/2019)
April 25, 2024 16
 ĐỊA CHỈ TẢI VĂN BẢN LUẬT
◘ www.chinhphu.vn Hệ thống văn bản /
Luật - Pháp lệnh / Năm ban hành / 2015
/ Bộ luật Dân sự 2015.

April 25, 2024 17

 BÀI 01

NHỮNG
NHỮNG VẤN
VẤN ĐỀ
ĐỀ CƠ
CƠ BẢN
BẢN
VỀ
VỀ NHÀ
NHÀ NƯỚC
NƯỚC

April 25, 2024 18

 Nội dung bài giảng
1. NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC
2. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
3. THUỘC TÍNH NHÀ NƯỚC
4. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC
5. KIỂU VÀ HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC
6. BỘ MÁY NHÀ NƯỚC
7. NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM
April 25, 2024 19
 1. NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC
HAI HỆ THỐNG QUAN ĐIỂM CHÍNH

Phi
Phi
Mác-
Mác- Lênin
Lênin
Mác-xít
Mác-xít

April 25, 2024 20

 Các quan điểm phi Mác-xít
Thuyết thần
Thuyết thần học
học:: Nhà
Nhà nước
nước -- siêu
siêu
nhiên, quyền
nhiên, quyền lực
lực -- vĩnh
vĩnh viễn
viễn Các
Các quan
quan
điểm
điểm này
này
Thuyết gia
Thuyết gia trưởng:
trưởng: Nhà
Nhà nước
nước -- kết
kết chưa
chưa đưa
đưa
quả phát
quả phát triển
triển gia
gia đình,
đình, hình
hình thức
thức tổ
tổ ra
ra cơ
cơ sở
sở
chức tự
chức tự nhiên
nhiên con
con người
người khoa
khoa học
học
Thuyết bạo
Thuyết bạo lực:
lực: Hệ
Hệ thống
thống tổtổ chức
chức để
để giải
giải
của người
của người chiến
chiến thắng
thắng đểđể cai
cai trị
trị kẻ
kẻ thích
thích đúng
đúng
chiến bại
chiến bại đắn
đắn về
về
nguồn
nguồn gốcgốc
Thuyết khế
Thuyết khế ước:
ước: Nhà
Nhà nước
nước ra ra đời
đời
Nhà
Nhà nước
nước
thông qua
thông qua một
một khế
khế ước
ước được
được ký ký kết
kết
giữa các
các thành
April 25, 2024
giữa thành viên
viên trong
trong XH.
XH. 21
 2. Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin
Về nguồn gốc nhà nước

Nhà
Nhà nước
nước làlà một
một phạm
phạm trùtrù
lịch
lịch sử,
sử, có
có quá
quá trình
trình phát
phát
sinh,
sinh, phát
phát triển
triển và
và tiêu
tiêu vong.
vong.
Nhà
Nhà nước
nước làlà một
một hiện
hiện tượng
tượng
xã
xã hội
hội mang
mang tính
tính lịch
lịch sử.
sử.
April 25, 2024 22
I. NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC
2. Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin
2.1 Xã hội nguyên thuỷ và tổ chức Thị tộc, Bộ lạc
ĐẶC TRƯNG
Cơ
 Cơ sở
sở kinh
kinh tế:
tế: sở
sở hữu
hữu chung
chung về
về TLSX
TLSX
thô sơ
thô sơ và
và sản
sản phẩm
phẩm lao
lao động
động
Tổ
 Tổ chức
chức xã xã hội:
hội: đơn
đơn giản,
giản, thị
thị tộc,
tộc, theo
theo
huyết thống
huyết thống (mẫu
(mẫu hệhệ ->
-> phụ
phụ hệ):
hệ): vừa
vừa là
là đơn
đơn
vị kinh
vị kinh tế,
tế, vừa
vừa là
là đơn
đơn vị
vị tiêu
tiêu dùng
dùng
Quyền lực
Quyền lực XH:
XH: Thuộc
Thuộc về về xã
xã hội,
hội, do
do toàn
toàn bộ
bộ
xã hội
xã hội tổ
tổ chức
chức ra. ra.
Phục
Phục vụvụ lợi
lợi ích
ích cả
cả cộng
cộng đồng.
đồng.
Không
April 25, 2024 23

 Không có có bộ
bộ máy
máy riêng
riêng để
để cưỡng
cưỡng chế
chế
 I. NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC
2. Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin
2.2. SỰ PHÂN HOÁ GIAI CẤP TRONG XÃ HỘI VÀ NHÀ NƯỚC XUẤT
HIỆN
LẦN 1: CHĂN NUÔI TÁCH KHỎI TRỒNG TRỌT
TƯ HỮU XUẤT HIỆN
XÃ HỘI XÃ HỘI BẮT ĐẦU PHÂN CHIA GIÀU - NGHÈO
LOÀI NGƯỜI
LẦN 2: TIỂU THỦ CÔNG NGHIỆP
ĐÃ TỒN TẠI
RA ĐỜI ĐẨY NHANH QUÁ TRÌNH PHÂN
PHÁT TRIỂN HOÁ XÃ HỘI, GIÀU-NGHÈO
CÀNG SÂU SẮC, MÂU THUẪN
THAY ĐỔI
GIAI CẤP NGÀY CÀNG TĂNG
QUA 3 LẦN
PHÂN CÔNG LẦN 3: THƯƠNG MẠI RA ĐỜI
MÂU THUẪN TRONG XÃ HỘI CÀNG
LAO ĐỘNG THÊM SÂU SẮC, VẬT TRUNG GIAN
April 25, 2024 24
TRAO ĐỔI HÀNG HOÁ LÀ TIỀN ĐÃ XUẤT HIỆN
 I. NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC
2. QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN
2.2 SỰ PHÂN HOÁ GIAI CẤP TRONG XÃ HỘI VÀ NHÀ NƯỚC XUẤT HIỆN
SÔ ÍT NGƯỜI GIÀU
CHIẾM HỮU TLSX BÓC
LỘT NÔ LỆ, THÀNH
KHỐI DÂN CƯ GIAI CẤP THỐNG TRỊ

THUẦN NHẤT
TRƯỚC BIẾN CỐ XÃ HỘI TỔ CHỨC THỊ TỘC
BỊ PHÂN CHIA (Tư hữu xuất hiện, BỘ LẠC TAN RÃ

THÀNH Xã hội phân chia giai cấp)

Đòi hỏi phải có một
2 BỘ PHẬN
SỐ ĐÔNG NGƯỜI NGHÈO tổ chức mới có khả
KHÔNG CÓ TLSX TRỞ năng điều hoà được
THÀNH GIAI CẤP BỊ những mâu thuẫn
April 25, 2024 THỐNG TRỊ 25
trong xã hội
 I. NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC
2. QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN
2.2 SỰ PHÂN HOÁ GIAI CẤP TRONG XÃ HỘI VÀ NHÀ NƯỚC XUẤT HIỆN
 NGUY
NGUYCƠCƠCÁC
CÁCGIAI
GIAI
**VỀ
VỀKINH
KINHTẾ:
TẾ:
CẤPĐỐI
CẤP ĐỐILẬP
LẬPTRONG
TRONG
XÃHỘI
XÃ HỘICÓCÓTHỂ
THỂTIÊU
TIÊU SỰXUẤT
SỰ XUẤTHIỆN
HIỆNCHẾ
CHẾĐỘ
ĐỘ
DIỆTLẪN
DIỆT LẪNNHAU,
NHAU, TƯHỮU
TƯ HỮUVỀ
VỀTÀI
TÀISẢN
SẢN
NHỮNGNGƯỜI
NHỮNG NGƯỜINẮM
NẮM
KINHTẾ
KINH TẾĐÃ
ĐÃLẬP
LẬPRA
RA
MỘTTỔ
MỘT
DỊUĐI
TỔCHỨC
CHỨCLÀM
ĐINHỮNG
NHỮNGMÂU
LÀM
MÂU
22NGUYÊN
NGUYÊN
NHÂNRARAĐỜI
ĐỜI
** VỀ
VỀXÃ
XÃHỘI
HỘI
DỊU NHÂN
THUẪNTRONG
TRONGXÃXÃHỘI
HỘI NHÀNƯỚC
NƯỚC SỰPHÂN
SỰ PHÂNCHIA
CHIATHÀNH
THÀNH
THUẪN NHÀ
ĐỂDUY
ĐỂ DUYTRÌTRÌĐƯỢC
ĐƯỢC GIAICẤP
GIAI CẤPĐỐI
ĐỐIKHÁNG
KHÁNG
QUYỀNLỢI,
QUYỀN LỢI,ĐỊA
ĐỊAVỊ
VỊ KHÔNGTHỂ
THỂ
KHÔNG
CỦAMÌNH,
CỦA MÌNH,DẬP
DẬPTẮT
TẮT
SỰXUNG
XUNGĐỘTĐỘTCÔNG
CÔNG
ĐIỀUHOÀ
ĐIỀU HOÀĐƯỢC
ĐƯỢC
SỰ
KHAI.
KHAI.
 TỔ
TỔCHỨC CHỨCĐÓĐÓCHÍNH
CHÍNH
LÀ
LÀ
April NHÀNƯỚC
NHÀ
25, 2024 NƯỚC 26
II. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
Thể hiện ở hai mặt

Bản
Bản chất
chất Bản
Bản chất
chất
Giai
Giai cấp
cấp Xã
Xã hội
hội

Bản chất Nhà nước là vấn đề cơ bản của mọi thời đại
April 25, 2024 27
II. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC

Nhà nước là một bộ máy cưỡng

chế đặc biệt nằm trong tay giai cấp
Bản
Bản cầm quyền
chất
chất
giai
giai
cấp
cấp Nhà nước là công cụ giai cấp thống
trị sử dụng để duy trì sự thống trị
của giai cấp mình đối với toàn xã hội

April 25, 2024 28

 II. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
1.1 BẢN CHẤT GIAI CẤP

Lênin:
Lênin: CHÍNH TRỊ
Nhà nước
Nhà nước là
là một
một bộ
bộ
máy dùng
máy dùng để
để duy
duy trì
trì THỐNGTRỊ
THỐNG TRỊ
KINH TẾ
VỀ
VỀ
sự thống
sự thống trị
trị của
của giai
giai
cấp này
cấp này đối
đối với
với giai
giai
TƯ TƯỞNG
cấp khác
cấp khác

April 25, 2024 29

II. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
1.2 BẢN CHẤT XÃ HỘI

THỂ HIỆN
ĐIỀU HOÀ Ý CHÍ CỦA CÁC GIAI TẦNG
TRONG XÃ HỘI. THỰC HIỆN CÁC
CHỨC NĂNG XÃ HỘI. XÂY DỰNG CÁC
CÔNG TRÌNH PHÚC LỢI CÔNG CỘNG…

NNNNSSẼ
Ẽ K
TTỒỒNN TKHHÔÔNNGG T
P TẠẠI I NẾ THHỂỂ
H
PHỤỤC NẾUU CH
C VỤ CH Ỉ
LLỢỢI I ÍCVỤ CCHHOO Ỉ
/C T ÍCHHCCỦỦA
GG/C
THHỐỐNG A
NG TR
TRỊ Ị
April 25, 2024 30
 II. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
2/ Khái niệm Nhà nước

NN là m
ột bộ m
lực đặc áy quyề
biệt do n
thống tr giai cấp
ị lập r a
vệ lợi íc nhằm b
h của gi ảo
thống tr ai cấp
ị xã hội
hiện chứ và thực
c năng q
mọi mặt uản lý
đời sốn
theo ý c g xã hội
hí của g
i ai c ấp
thống tr
ị.
April 25, 2024 31
 III. CÁC THUỘC TÍNH CỦA NHÀ NƯỚC

NHÀ NƯỚC PHÂN CHIA DÂN CƯ THEO LÃNH

THỔ HÀNH CHÍNH
NHÀ NƯỚC THIẾT LẬP QUYỀN LỰC CÔNG
CỘNG ĐẶC BIỆT
NHÀ NƯỚC CÓ CHỦ QUYỀN QUỐC GIA
NHÀ NƯỚC CÓ QUYỀN BAN HÀNH RA
PHÁP LUẬT
NHÀ NƯỚC LÀ TỔ CHỨC DUY NHẤT CÓ
QUYỀN PHÁT HÀNH TIỀN, CÓ QUYỀN ĐẶT
VÀ THU CÁC LOẠI THUẾ
April 25, 2024 32
 IV CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC
4.1 KHÁI NIỆM CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC

KHÁIAddNIỆM
Your Title

CHỨC NĂNG CỦA NHÀ NƯỚC LÀ NHỮNG

MẶT HOẠT ĐỘNG CHỦ YẾU CỦA NHÀ NƯỚC
NHẰM THỰC HIỆN NHỮNG NHIỆM VỤ ĐẶT
RA CỦA NHÀ NƯỚC.

April 25, 2024 33

 IV CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC
4.2 PHÂN LOẠI CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC

Chức năng đối nội Hai chức năng cơ bản

Chức năng đối ngoại

Quan hệ mật thiết, tác
động qua lại lẫn nhau
April 25, 2024 34
 IV CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC
4.2 PHÂN LOẠI CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC
QUẢN LÝ NỀN KINH TẾ, VĂN
HOÁ,GIÁO DỤC…
CHỨCNĂNG
CHỨC NĂNG
ĐỐINỘI:
ĐỐI NỘI: GIỮ VỮNG AN NINH CHÍNH
TRỊ, TRẬT TỰ AN TOÀN XH
Nhữngmặt
Những mặthoạt
hoạtđộng
động
chủyếu
chủ yếucủa
củaNN
NN BẢO VỆ NHỮNG QUYỀN VÀ
diễnra
diễn ratrong
trongphạm
phạm LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA
CÔNG DÂN
vivinội
nộibộbộđất
đấtnước
nước

TRẤN ÁP NHỮNG PHẦN TỬ

CHỐNG ĐỐI CHÍNH
QUYÊN…
April 25, 2024 35
 IV CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC
4.2 PHÂN LOẠI CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC

THIẾT LẬP MỐI

CHỨC NĂNG QUAN HỆ BANG
GIAO VỚI CÁC QUỐC
ĐỐI NGOẠI:
GIA KHÁC
Những mặt hoạt
GIA NHẬP VÀO CÁC
động chủ yếu của
TỔ CHỨC QUỐC TẾ
NN diễn ra trong VÀ KHU VỰC
mối quan hệ với
PHÒNG THỦ ĐẤT
các quốc gia khác NƯỚC CHỐNG GIẶC
NGOẠI XÂM…

April 25, 2024 36

 V. KIỂU VÀ HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC

5.1 Kiểu nhà nước

KHÁIAddNIỆM
Your Title

Là tổng thể các dấu hiệu cơ bản, đặc thù

của NN thể hiện bản chất giai cấp và những
điều kiện tồn tại phát triển của nhà nước
trong một hình thái kinh tế - xã hội nhất
định

April 25, 2024 37

 V. KIỂU VÀ HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC
5.2 Các kiểu nhà nước trong lịch sử

Chiếm hữu noâ lệ (5000 Tr.CN)

4 kiểu
Nhà nước
Phong kiến
trong
lịch sử Tư sản

Xaõ hội chủ nghĩa

Sự thay thế kiểu NN này bằng kiểu NN khác tiến bộ hơn
April 25, 2024 38
là tất yếu khách quan
V. KIỂU VÀ HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC
5.3 HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC

Chính
Chính thể
thể
Hình
Hìnhthức
thứcNN
NN
là
làcách
cáchthức
thứctổ
tổchức
chứcvàvà
Cấu trúc
Cấu trúc NN
NN phương
phươngpháp
phápthực
thực
hiện
hiệnquyền
quyềnlực
lực
NN
NN
Chế
Chế độ
độ chính
chính trị
trị

April 25, 2024 39

 V. KIỂU VÀ HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC
5.2 HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC
CHUYÊN CHẾ (TUYỆT ĐỐI,
QUÂN CHỦ ĐẾ CHẾ)
LẬP HIẾN
CHÍNH THỂ
DÂN CHỦ
CỘNG HOÀ
QUÍ TỘC
ĐƠN NHẤT NHẬT BẢN, PHÁP,
CẤU VN…
TRÚC
HOA KỲ, ẤN ĐỘ,
LIÊN BANG
NGA, BRAXIN…
DÂN CHỦ
CHẾ ĐỘ CHÍNH
TRỊ
PHẢN DÂN CHỦ
April 25, 2024 40
 CÁC NƯỚC CÓ CHÍNH THỂ NHÀ NƯỚC
QUÂN CHỦ LẬP HiẾN

April 25, 2024 41

 VI. BỘ MÁY NHÀ NƯỚC
1. KHÁI NIỆM BỘ MÁY NHÀ NƯỚC

ĐƯỢC
ĐƯỢCTỔ
TỔ CHỨC
CHỨCVÀ
VÀ
LÀ
LÀHỆ
HỆTHỐNG
THỐNG HOẠT
HOẠTĐỘNG
ĐỘNG THEO
THEO
CÁC
CÁCCƠ
CƠQUAN
QUAN NHỮNG
NHỮNG NGUYÊN
NGUYÊN
NHÀ
NHÀNƯỚC
NƯỚCTỪ
TỪ TẮC
TẮCTHỐNG
THỐNG NHẤT
NHẤT
TRUNG
TRUNG ƯƠNG
ƯƠNG NHẰM
NHẰMTHỰC
THỰCHIỆN
HIỆN
ĐẾN
ĐẾNCƠ
CƠSỞ
SỞ CHỨC
CHỨCNĂNG,
NĂNG,
NHIỆM
NHIỆMVỤ
VỤCỦA
CỦANN
NN

April 25, 2024 42

 2. CÁC LOẠI CƠ QUAN TRONG BỘ MÁY NHÀ NƯỚC

BMNN nói chung gồm 3 loại cơ quan

CƠ QUAN THỰ
C
HIỆN QUYỀN TƯ
PHÁP
CCƠ Ơ
Q UAA NN
QU C
THH ỰỰC
T
N
HHIIỆỆN N CƠ QUAN
QUU YỀỀN
Y
Q P
LLẬẬP THỰC HIỆN
P HHÁPP
Á
April 25, 2024 P QUYỀN HÀNH PHÁP 43
 1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

KHÁI QUÁT SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NN VIỆT NAM

TỪ 1930, DƯỚI SỰ ĐẤU TRANH RA ĐỜI NƯỚC

ĐẤU NƯỚC CỘNG HOÀ
LÃNH ĐẠO CỦA VIỆT NAM DCCH
ĐẢNG CSVN CM THÁNG 8 ( 2/9/1945) TRANH XHCNVN ( 2/7/1976)

NHÀNƯỚC
NHÀ NƯỚCCỘNG
CỘNGHOÀ
HOÀXHCN
XHCNVIỆT
VIỆTNAM
NAMLÀ LÀNN
NNPHÁP
PHÁPQUYỀN
QUYỀN
XHCNCỦA
XHCN CỦANHÂN
NHÂNDÂN,DO
DÂN,DONHÂN
NHÂNDÂN,VÌ
DÂN,VÌNHÂN
NHÂNDÂN.
DÂN.TẤT
TẤTCẢCẢ
QUYỀNLỰC
QUYỀN LỰCNN
NNTHUỘC
THUỘCVỀ
VỀND
NDMÀ
MÀNỀN
NỀNTẢNG
TẢNGLÀLÀLIÊN
LIÊNMINH
MINHGIỮA
GIỮA
GIAICẤP
GIAI CẤPCÔNG
CÔNGNHÂN
NHÂNVỚI
VỚIG/C
G/CNÔNG
NÔNGDÂN
DÂNVÀVÀĐỘI
ĐỘINGŨ
NGŨTRÍ
TRÍTHỨC…
THỨC…

April 25, 2024 44

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

NN TA MANG B/C
CỦA G/C CÔNG NHÂN

THỂ HIỆN THỂ HIỆN

BẢN CHẤT TÍNH NHÂN
TÍNH DÂN
TỘC RỘNG
NHÀ NƯỚC DÂN SÂU
RÃI CH XHCN SẮC
VIỆTNAM

NHÀ NƯỚC
TA LÀ NN
DÂN CHỦ

April 25, 2024 45

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

Bảo vệ quyền lợi của

Nhà giai cấp công nhân
nước
Chế độ công hữu
XHCN Bảo vệ quyền lợi của
nhân dân lao động

April 25, 2024 46

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
1. BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

April 25, 2024 47

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
2. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

QUẢN LÝ ĐẤT NƯỚC TRÊN TẤT CẢ CÁC LĨNH VỰC

April 25, 2024 48

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
2. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

CHỨC
CHỨC
NĂNG
NĂNG
ĐỐI
ĐỐINỘI
NỘI CHỨC
CHỨC
NĂNG
NĂNG
ĐỐI
ĐỐINGOẠI
NGOẠI

April 25, 2024 49

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
2. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

BẢO VỆ CHẾ ĐỘ XHCN, BẢO VỆ ANCT…

BẢO ĐẢM CÁC QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP

CHỨC
CHỨC PHÁP CỦA CÔNG DÂN
NĂNG
NĂNG
ĐỐI
ĐỐINỘI
NỘI TỔ CHỨC QUẢN LÝ NỀN KINH TẾ

TỔ CHỨC, QUẢN LÝ CÁC MẶT VĂN HOÁ,

KHOA HỌC, GIÁO DỤC

April 25, 2024 50

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
2. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

CHỨC NĂNG ĐỐI NỘI

April 25, 2024 51

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
2. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

BẢO VỆ TỔ QUỐC, CHỐNG NGUY CƠ XÂM

LƯỢC

CHỨC
CHỨC XÂY DỰNG, CỦNG CỐ QUAN HỆ ĐỐI
NĂNG
NĂNG NGOẠI VỚI CÁC QUỐC GIA KHÁC …GIA
ĐỐI
ĐỐI NHẬP CÁC TỔ CHỨC QUỐC TẾ
NGOẠI
NGO ẠI

ỦNG HỘ PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN

TỘC

Hiện nay Việt nam đã có quan hệ ngoại giao với bao nhiêu
nước trên thế giới và đã gia nhập những tổ chức quốc tế
và khu vực nào?
April 25, 2024 52
 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
2. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

CHỨC NĂNG ĐỐI NGOẠI

April 25, 2024 53

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
2. CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

CHỨC NĂNG ĐỐI NGOẠI

April 25, 2024 54

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
3. BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

BỘMÁY
BỘ MÁYNHÀ
NHÀNƯỚC
NƯỚCCỘNG
CỘNGHOÀ
HOÀXHCNVN
XHCNVN
LÀMỘT
LÀ MỘTHỆ
HỆTHỐNG
THỐNGGỒM
GỒMNHIỀU
NHIỀUCƠCƠQUAN
QUAN
THUỘCNHIỀU
THUỘC NHIỀUNGÀNH,
NGÀNH,NHIỀU
NHIỀUCẤP
CẤPKHÁC
KHÁC
NHAU,ĐƯỢC
NHAU, ĐƯỢCTOTOCHỨC
CHỨCVÀ
VÀHOẠT
HOẠTĐỘNG
ĐỘNG
B Ộ M Á YY NNNNCCỘỘNNGG
BỘ MÁ THEONHỮNG
THEO NHỮNGNGUYÊN
NGUYÊNTẮC
TẮCCHUNG
CHUNG
H OOÀÀ XXHHCCNNVVNN THỐNGNHẤT
NHẤTNHẰM
NHẰMTHỰC
THỰCHIỆN
HIỆNNHỮNG
NHỮNG
H THỐNG
Đ Ư Ợ CC TTỔỔCCHHỨỨCC
ĐƯỢ MỤCTIÊU
MỤC TIÊUDO
DONHÀ
NHÀNƯỚC
NƯỚCĐẶTĐẶTRA
RA
NGUYÊÊNN
TTHHEEOONGUY
T Ắ C TTẬẬPPQQUUYYÊÊNN
TẮC N
XXHHCCN

April 25, 2024 55

 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
3. BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

Bộ máy
Bộ máy NN:
NN: Một
Một hệ
hệ thống
thống gồm
gồm
Nhiều cơ
Nhiều cơ quan
quan Nhà
Nhà nước
nước

Các cơ
Các cơ quan
quan Các cơ
cơ quan
quan
Các cơ
Các cơ quan
quan Các Các cơ
Các cơ quan
quan
Quyền lực
Quyền lực Kiểm sát
sát
Hành chính
Hành chính Kiểm xét xử
xét xử

April 25, 2024 56

Bộ máy nhà nước việt nam theo HP 2013
QUỐC HỘI

CHỦ TỊCH NƯỚC

CHÍNH TANDTC VKSNDTC

PHỦ

HĐND CẤP UBND CẤP TAND CẤP VKSND CẤP

TỈNH TỈNH CAO CAO

TAND CẤP VKSND CẤP

HĐND CẤP UBND CẤP
TỈNH TỈNH
HUYỆN HUYỆN
TAND CẤP VKSND CẤP
HĐND CẤP UBND CẤP
HUYỆN HUYỆN
XÃ XÃ

57
NHÂN DÂN
 BỘ MÁY NHÀ NƯỚC

CQ qlực CTN CQHCNN CQ xxử CQ ksát HĐBCQG KTNN

Chính phủ TANDTC VKSNDTC

Quốc hội
Bộ, CQNB TANDCC VKSNDCC

HĐND tỉnh UBND tỉnh TAND tỉnh VKSND tỉnh

Sở

HĐND huyện UBND huyện TAND huyện VKSND huyện

Phòng

HĐND xã UBND xã
 Chức năng của các loại cơ quan nhà nước
• Quốc hội thực hiện quyền lập hiến, quyền lập pháp,
quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám
sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước.
• Chủ tịch nước là người đứng đầu Nhà nước, thay mặt
nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và
đối ngoại.
• CQ hành chính nhà nước thực hiện chức năng quản lý
hành chính nhà nước, tổ chức thi hành pháp luật.
• Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hoà
xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp.
• Viện kiểm sát nhân dân thực hành quyền công tố, kiểm
sát hoạt động tư pháp.
 Chức năng của các loại cơ quan nhà nước

• Hội đồng bầu cử quốc gia chịu trách nhiệm tổ

chức bầu cử đại biểu Quốc hội; chỉ đạo và hướng
dẫn công tác bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân
các cấp.
• Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán việc
quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.
• Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề của
địa phương do luật định; giám sát việc tuân theo
Hiến pháp và pháp luật ở địa phương và việc thực
hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân.
 Nhà nước pháp quyền
Điều 2 - Hiến pháp năm 2013
1. NNCHXHCNVN là NNPQ XHCN của Nhân dân,
do Nhân dân, vì Nhân dân.
2. Nước CHXHCNVN do Nhân dân làm chủ; tất cả
quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng
là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp
nông dân và đội ngũ trí thức.
3. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân
công, phối hợp, kiểm soát giữa các CQNN trong
việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư
pháp.
Mối quan hệ giữa Nhà nước và công dân

Điều 3 - Hiến pháp 2013

Nhà nước bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của
Nhân dân; công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm
quyền con người, quyền công dân; thực hiện mục
tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn
minh, mọi người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh
phúc, có điều kiện phát triển toàn diện.
 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
3. BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

Cơ cấu tổ chức chính phủ Việt Nam

Cử
Cửtri/
tri/ CD
CDcó
cóquyền
quyềnbầu
bầucử
cử

Quốc
Quốchội
hội Chủ
Chủtịch
tịchnước,
nước,
CQQLNN
CQQLNN nguyên
nguyênthủ
thủquốc
quốcgia
gia
cao
caonhất
nhất

Bầu,
Bầu, BN,
BN, Mn
Mn BN, MN, theo NQ
Thủ tướng
theo
theođề
đềnghị
nghị của Quốc hội
chính phủ
của
củaCTN
CTN

Phê
Phêchuẩn
chuẩntheo
theo - Các Phó Thủ tướng CP
đề - Các Bộ trưởng
đềnghị
April 25, 2024 nghị của
củaTTg
TTg 63
 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
3 BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

Cơ cấu tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước trung ương

Chínhphủ
Chính phủ
TTg, các
TTg, cácPhó
PhóTTg
TTg

Bộ KH & Bộ TT & Bộ
Bộ QP UBDTộc
Công nghệ Truyền thông Nội vụ
Bộ Công Bộ GD & Văn phòng
Bộ CA Bộ Y tế
thương ĐT Chính phủ
Bộ Ngoại Bộ LĐTB & Bộ NN & Bộ KH &
giao XH PTNT Đầu tư Thanh tra
Chính phủ
Bộ Tchính Bộ GTVT Bộ TNMT
April 25, 2024
Ngân hàng
64
Bộ VHTT & NNVN
Bộ Tpháp Bộ XD
Du lịch
 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
5.3 BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

Cơ cấu tổ chức các CQHCNN cấp tỉnh

Cử tri
Ủyban
Ủy banNhân
Nhândân
dân
HĐND

Chủtịch
Chủ tịch
UBND
UBND

PCT
PCT
UBND Hệthống
Hệ thốngcác
cácban
banngành,
ngành,
UBND cácsở
sở
các
Ủyviên
Ủy viên
April 25, 2024 UBND
UBND 65
 VII. NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
5.3 BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM

CƠCẤU
CƠ CẤUTỔ
TỔCHỨC
CHỨCBỘBỘMÁY
MÁY
CƠQUAN
CƠ QUANTƯ
TƯPHÁP
PHÁP

VKSND
VKSND TÒAÁN
TÒA ÁNND
ND
TỐI CAO
TỐI CAO TỐI CAO
TỐI CAO

VKSND
VKSND VKS
VKSQUÂN
QUÂNSỰ
SỰ TAND TAQUÂN
CẤP
TAND TAQUÂNSỰ
SỰ
CẤPCAO
CAO CẤP
CẤPQUÂN
QUÂNKHU
KHU CÁP
CÁPCAO
CAO CẤP
CẤPQUÂN
QUÂNKHU
KHU

VKSND
VKSND TAND
TAND
VKS
VKSQUÂN
QUÂNSỰ TA
TỈNH
TỈNH
SỰ TỈNH
TỈNH TAQUÂN
QUÂNSỰSỰ
CẤP KHU VỰC CẤP
CẤP KHU VỰC CẤPKHU
KHUVỰC
VỰC
VKSND
VKSND TAND
TAND
April 25, 2024 66
HUYỆN
HUYỆN HUYỆN
HUYỆN
 SINH VIÊN TỰ NGHIÊN CỨU
HIẾN PHÁP NĂM 2013?
 LIÊN HỆ THỰC TIỄN Ở VIỆT NAM
HIỆN NAY?
April 25, 2024 68