You are on page 1of 117

Luminary Magazine Volume 4, No.

1
1
tvif;tdrfjzpfwnfrI
(1995)ESpx
f rJ mS ppftm%m&Sit
f pd;k &&J h vlrqefwhJ tusO;f
axmifxu J vGwaf jrmufvm=uwJh ausmif;om;vli,fwcsKd ph pftpd;k &
rsupf ad tmufrmS &yfwnfciG w hf cktwGuf &efuek jf rdK &h efuif;jrdK eh ,f
rSm pmtkyq f idk wf qdik f zGichf yhJ gw,f? tJ'h D pmtkyq
f ikd [f m tvif;tdrf
vdk t
h rnf&cSd yhJ gw,f? ppftpd;k &&J h ta=umufq;kH t&m[m ausmif;
om;eJ ah wmfveS af &;pmay? trSew f &m;pmay jzpfygw,f? 'ga=umifh
=um=um&yfwnfciG rhf &wJt
h wGuf Edik if t
H jyif xGuv
f mjy;D wcsKd &h yfwnf
r_rsK;d pkeH J h txJrmS usecf yhJ gw,f? *syefEidk if rH mS awmh *syefEidk if (H v0u)
tusO;f pcef;xJrmS (2005)ckEpS f (5)vykid ;f avmufrmS a':atmifqef;
pk=unf ESpf(60)jynfharG;ae hpmapmifxkwfa0bkd h vkyfaecsdefrSm
tvif;tdrf pmapmif twGujf yKvkyb
f dk o
h aE< wnf chyJ gw,f? 'gayrJh
ta=umif;a=umif;a=umifh rxkwfjzpfcJhygbl;? 'gayrJh oHa,mZOfeJ h
jzpfwnf&rdS akS wGa=umifh =uKd;pm;xkwaf 0vku
d yf gw,f?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


2
“tvif;tdrf.rl0g'”
(1) ppfreS af ompmayvGwv f yfciG &hf aSd p&ef?
(2) tm%m&SifpepfrSefor#wu kd zf su&f ef?
(3) 'Drdkua&pDawmfvSefa&;tiftm;pkrsm;ESifh
vufwJG aqmif&u G &f ef?
(4) jynfol jynfom;wdk . h cHpm;csuu f kd wifjy&ef//

“zdwfac:tyfygonf”
EdkifiHa&;/vlrSKa&;/pD;yGg;a&;
tawG;tjrif aqmif;yg;rsm;
a0zefa&; aqmif;yg;rsm;
uAsm/0wWKwd/k umwGe;f /yef;csD rsm;udk
rnforl qdk vGwv f yfpmG ay;ydk Eh ikd yf gonf//
pmrlrsm;ud(k 15)&ufae h
aemufqHk;xm;jyD; ay;ydkΠ}uyg&ef
arwWm&yfcHtyfygonf//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


3
rmwdum
tvif;tdrfpum; pmrsufESm 6

acwfjydKifcHpm;r_

trSefvrf; wifrdk; 8
ordkif;jzpfwJhvl atautdk 9
onfEikd if H onfta&;(aqmif;yg;) "rRyd,q&mawmf 24

uAsm
cg;cg;oD;oD;ajymifjyefpD;aewJh atmifcdkifjrifh 10
wJh xGe;f +idr;f (abmufaxmfom;)12
Public Enemy Myu Tsaw 13
tmZmenfawGaewJhwdkif;jynf wifatmifpdk; 14
a&S@rSmvuf,yfac:aewJh rif;&JausmfpGm 16
rD;vSsHrsm;&J@rD;vSsHrsm; armifpdk;csdef 18

a&$aumif;uifr=S u,fpifrsm;odk h cef;'gatmifcrf; 20


opfyyk yf ifEiS hf h h h atmifa0; 21
pdwfrmefeJ@"dXmef aX;0if; 22

tvif;tdrf umwGef; AZY 23

pum;ajymcef;
trsdK;om;v_yf&Sm;r_ta=umif; armifpGrf;&nf 30
vGwfvyfr_ESifhrvGwfvyfr_ 0if;az 32
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
4
EdkifiHa&; / okw / &o aqmif;yg;rsm;
0g&iS w f efeJ =h uyfajy; h h h &Jabmfzdk;oHacsmif; 34
a'gi;f tvHukd h h h tif=uif;ar 38
210 a&G;aumufy0JG ifjcif;tm;jzifh armifpdk;csdef 43
Edik if jJ cm;om;rsm; O'[d0k ifvmapwJh A}o 48
jynfov l xl u k kd a&S@&w
_ ,fq&kd if oufxGef;
52
uajrmufuajcmuf uarmufur vif;opfatmif 57
CHANGE rdk;aumif; 61
usaemfb h 0ESihf 'Dru
kd a&pDc&D; vlAv kd f 73
Zwfaumif aumhom; 81
awG@qHk aeatmifausmf 83
AdkvfcsKyfajymwJhEGm; 0if;Edik f (yef;yJwef;) 95

tcef;quf aqmif;yg;/ 00wKˆ&n


S f
p=um0VmxJu 'dik , f mvufwpf (12) rdk;ajropf 65
wHvsS yaf &$jynf (6) cGmndK 85

bmomjyef tcef;quf
tdraf jrSmifavSmiftrd f tcef; (26) armifarmifvwf 98

tcef;quf EdkifiHa&;tawG;tjrif
'Da&jrifhopf jroef;wifh 108

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


5
tvif;tdrfpum;
jrefrmEdik if aH wmfonf tcsKyftjcm tm%mydik q f ikd I
f vGwv f yfaom Edik if H
wEdik if t H jzpf 1948 ckEpS f Zefe0g&v D (4) &ufae w h iG f wdik ;f wyg; u|eb f 0rS vGwaf jrmuf
cJhonf// tkyfcsKyfa&;r¾dKif/ Oya'jyKa&;r¾dKif/w&m;a&;r¾dKifrsm;wGif jynfolwdk h
vGwv f yfpmG wef;wlnrD # pDrcH ef ch JG yg0ifaqmif&u G Ef ikd cf iG &hf o
dS nf// Edik if w H iG ;f rSw
D if;aexdik f
=uukeaf om Edik if o H l Edik if oH m;taygi;f / vlrsKd ;ra&G; bmomra&G; taESmiftzGJ h uif;pGm
qif;&J/ csr;f omra&G; vGwv f yfpmG &yfwnfaexdik cf iG &hf =dS uonf//
Tonfum; vGwfvyfa&;. t"dy`g,f tjynfht0&Sdaom trsdK;om;
tusdK;pD; yGg;yifjzpfonf// xdktajctae xdkb0udk &,lydkifqdkifEdkifbdk h u|Ekfyfwdk h
bd;k bGm;bDbif wd@k touf/ aoG;/ ac|; ajrmufrsm;pGm &if;ES;D ay;qyfum wdik ;f wyg;vufrS
wdik ;f jynftcsKyf tjcm tm%mt00udk jyefvnf&,lc=hJ u&onf// t"rR tkycf sKyfow l kd
h . trd e f h t m%m Oya'rsm;ud k wG e f ; vS e f a cszsuf u m trsd K ;om;a&;
wm0efw&yftaejzifh trsKd ;om; vGwaf jrmufa&;udk ckcaH wmfveS w f ukd yf JG 0ifc=hJ ujcif;jzifh
vG w f v yf a om jynf a xmif p k jref r mEd k i f i H t jzpf urB m wG i f *k % f o d u Q m &S d & S d
xnfxnf0g0gjzpfco hJ nf//
vGwv f yfa&;&&S+d yD; q,fpEk pS u f mvtwGi;f rSmyif twW/ rme/ ya,m*rsm;udk
tajccHvsuf wdik ;f jynfwiG f yËdyuQaygi;f pHjk zifh pnf;vH;k nDnw G rf +_ ydKuGu J m rdrw d kd &h nfreS ;f
csurf sm; uG,af ysmufv#uf Adv k af e0if; ppftyk pf .
k t"rR tm%modr;f jcif;udck &H +yD;
wdik ;f jynfEiS hf vlrsKd ; ppfu|eb f 0 jyefa&mufc&hJ onf// jynfow l kd o h nf ppfu|eb f 0jzifh
uef @ owf csKyf c s,f / zd E S d y f o wf j zwf r _ r sm; atmuf w G i f vG y f v yf a &;
tESpfom&uG,faysmufum wdkif; jynfESifhvlrsdK; ysufpD; rGJaw+yD; tedrfhusqHk;
b0rsm;tjzpf ,ae w h ikd cf pH m; ae&qJjzpfonf//
xd k h a =umif h tm%m&S i f p epf q d k ; }uD ; ud k ausmif ; om;jynf o l w d k h
ay;qyf&if;ES;D um wdu k yf JG 0ifae=uqJjzpfonf//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


6
,ae h rsuaf rSmufumv ppftm%m&Sit f yk pf .k w&m;r0if t"rR tEdik u f sihf
tkycf sKyfaer_ukd wGe;f vSeaf cszsuaf e=uaom ausmif;om;/ jynfov l xl k taygi;f onf
um; u|Eyfk w f kd h tbd;k / tbGm;rsm; &if;ES;D ay;qy &f ,lc=hJ uaom vGyv f yfaom Edik if aH wmf
twGuf trsKd ;om;a&;wm0efukd touf b0aygi;f ajrmufrsm;pGm ay;qyf xrf; qmif
aejcif; jzpfonf//
ppftyk pf .
k t"rR 2008 tajccHOya'onf jrefrmEdik if o H l Edik if o
H m; wdik ;f &if;
om; nDtudak rmifErS rsm;udk “w&m;0ifppfu|ejf yKa&;” t"rR Oya'yifjzpfonf// 2010
a&G;aumufyGJonf xdk t"rR Oya'tm; tajcjyKv#uf ppfu|efvufudkifwkwf
a&G;cs,af &; yifjzpfonf//
Tonfukd odvsuEf iS hf rdrw d kd th usKd ;pD;yGg;udk a&S w h ef;wifum ppftyk pf Ek iS hf
yl; aygi;f +y;D ud,
k u f sKd ;&Smolrsm;/ Edik if w
H umrS tusKd ;wl aqmif&u G o f rl sm;udk tvif;tdrrf S
jywfom;pGmjzifh qef u h siaf =umif; Edik if aH &;&yfwnfcsuu f kd azmfjyonf//
jrefrmhtrsKd ;om;a&;udk a&S &h _ um wrsKd ;om;vH;k wef;wl tusKd ;pD;yGg;twGuf
u|Eykf w
f kd h tem*wfjrefrmEdik if aH wmf. tcsKyftjcmtm%m t00wGif ppftyk pf rk vd/k
2008 tajccHOya'rvd/k b,fEikd if jH cm;wdik ;f jynfrS 0ifa&mufcs,v f , S f pGuzf ufp&mrvd/k
ppftyk pf t k "rR zrf;qD;csKyfaESmif tusO;f csxm;aom a':atmifqef;pk=unf tygt0if
(88) rsd K ;quf a usmif ; om;rsm;/ wd k i f ; &if ; om;acgif ; aqmif r sm;/ 'D r d k u a&pD
tiftm;pkrsm;udk jcGi;f csurf &Sd v$waf y;+yD; wrsKd ;om;vH;k wef;wl yl;aygi;f aqmif&u G f
yg0ifEikd af om tiftm; pk w&yfomvdo k nf//
ppftm%m&Sipf epfukd wGe;f vSew f ukd zf suo f mG ;rnf// tvif;tdro f nf Edik if aH &;
cH,cl suf r,kid ;f r,drf rawGa0bJ rSeu f efpmG &yfwnfvsu&f o dS nf//

tm%m&Sirf eS o
f r# usq;kH ap&rnf//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


7
trSev
f rf;

'kuuQ kd t&if;tES;D jyK+yD;rS


okccsr;f omeJ@ jynfv h #r;f wJh
yef;yGiu
hf kd &Edik rf ,f ?

tcuftcJukd ra=umuf
'l;raxmuf vufrajrSmufe@J
ra&mufta&muf vSr;f wuf
pdwyf suw f mawG z,f&mS ;
oGm;zefrsm; c&D;a&mufrmS rd@k
aemufo@kd rqkww f rf;
av#mufp@kd t[kwv f rS ;f
wd@k pcef; jrif&+yD r[kwv f m;uG,f ? ?
wifr;kd
14 atmufwdkbm 1999
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
8
ordik ;f jzpfwv
hJ l
ol —
igw@kd &@J ordik ;f opfrmS
b0eJ@ xkqpfv@kd
ta=umufw&m; wHcg;rsm;udk
wGe;f zGijhf ycJ+h yD —?
ol —
w&m;r#wr_wu kd yf tJG wGuf
zdEydS cf jH ynfov l x l tk wGuf
tem*wfEikd if aH wmftwGuf
rsKd ;qufwck&@J tvHawmf
+rJ+rHpmG qkwu f ikd &f if;
ay;qyfjcif;t&if;tESD;rsm;eJ@
tvif;vufq;kH =u,fwyGit hf jzpf
azmufxu G jf ycJ+h yD —?
ol —
tmZmenfawGuOkd ;D !Gwf
wdu k yf 0JG ifo&l aJ umif;awGupkd jH yK&if;
ESpf ESpq f ,fausmpf epfq;kd xJ
(ol@)
,H=k unfcsuo f rH %dvid_ ;f
&ke;f =uG&iS o f efqJ
tusO;f eH&eH @J oHwikd =f um;rSm —
atautdk
atmufwdkbmv(28)&uf2009ckESpf
( jrefrmEdik if t
H usO;f axmifrsm;twGi;f Edik if aH &;tusO;f om;rsm;eJ@twl
tusO;f uscaH eaom udn k n
D aD tmif.arG;ae@ trSww f &a&;zG@J ygonf )

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


9
cg;cg;oD;oD; ajymif;jyefp;D qif;aewJh
avmu}uD;rSmaexdik ef nf;

trSew
f &m; rD;ysuw f hJ
opPmrJ +h rdK@ysun
f rSm
Oya'udk vufwpfv;kH jcm; vSnphf m;olrsm;
ta=umufw&m;eJ@ uif;yke;f 0yfaew,f ?

tarSmifacwf&@J tawG@t}uHK&S+d yD;om; em;rsm;u


oHa&ylavmif;ovdk raumif;owif; =um;&r,freS ;f od&ufe@J
vGwvf yfyiG v hf if;wJh tifwmeufpmrsuEf mS awGrmS
ydwq
f @kd crH suv f ;kH rsm;eJ@ b0udak 'guaf xmuf=unf@aerdw,f ?

rw&m;a&G;aumufyu JG eD;vmwmeJ@tr#
rajymif;rvJ pdwyf suzf ,
G f cs;D ajcmufa&El;pum;rsm;yJ
npfnrf;avxkxJ teH@q;kd 0g;0g; vGiyhf s@H vm
rD;pif=unfu
h zd@k awmif rD;r&Sw
d b hJ 0rsm; ?

jrpfwjrpfrmS a&ESpcf g rul;&qdak yrJh


pepfwckrmS t}udr}f udrf a&epfcb hJ ;l w,f/
b0'%f&meJ@ uAsmawGu
plqukd Af ;kH orm; wpfa,muf&@J aowrf;pmvdk
a'gorsm; ESv;kH om;rSm pDwef;vSnv hf nf qENjyaew,f ?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


10
oGm;+yD;awmh ra&mufwchJ &D;
rar$;yJe@J awmufavmifqrJ ;D
ryGivhf ef;cif a=uGuschJ yef;awG
rpD;qif;yJ crf;ajcmufwphJ rf;a&
[efaqmifpum;rsm;eJ@ ajymor#em;+iD;
avmu}uD;u cg;cg;oD;oD; ajymif;jyefp;D qif;aew,f ?

jyefay;qGcJ x H m;&wJh ypPvuQ ypPKyefu=kd unf+h yD;


a'goxGuf idak =uG;aeyHu k cufxef aysmnh @H
ppfajy;'kuo Q nf ppfppf&@J rsu&f nfyrl mS
'kueQ @J 'g%&f mu tr$myl;arG;zGm;
acwf&@J O;D acgi;f rD;[ke;f [ke;f awmufaew,f ?

twGi;f a=u pdw'f g%&f mawGjyjy+yD;


vufawG@rus urBm}uD;udk +iD;+iLjyae,Hek @J
rsuaf rSmufumv u
a&$a&mif awmufyvmrSmawmh r[kwb f ;l ?

Edik if aH &;tajymif;tvJu usm;uGuv f akd &G@vsm;


b0 a&qef avxef &ufprJG sm;
,H=k unfcsuu f kd pdw"f mwfxrJ mS
aq;rifa=umifvkd pkwcf sux f ;kd xm;zd@k awmh vdw k ,f ?

atmifcikd jf rifh

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


11
wJh
oajyyifwhJ - aiGr&$if a&mif;p&mr[kwf
Edik if cH spo
f l vltrsm;udk
axmif;xkwhJ pcef;wck ?

w&m;&H;k wJh - trSm;qH;k ae&mwck


tm%m&Siw f pk&@J pmpkukd
zwfjyaomae&m ?

65 ESpwf hJ - bmjzpfao;vJ
igcspw
f hJ Edik if t
H wGuf
ay;vduk rf ,f vGwv f yfciG ahf wG ?

tvkyef @J axmif (3) ESpw f hJ - &mZ0wfrr_ ,kwf


ocd;k u tdrx f 0J ifv@kd
tdr&f iS u
f kd cswjhJ ypf'g%f ?

tif;pdewf hJ - wif;wdrpf &mbmrSr&Sd


vH;k wD;udak us;G oHyw
H vif;ay:rSmay;em;wJh
pdw"f gwpf pfqifaeaom axmifwck ? tpd;k &wJh - tpvJr&d;k
tv,frmS rdu
k f aemufq;kH xGuo f ufxd
tm%mudzk ufw, G x
f m;wJh owW0grsm; ?

jrefrmjynfom;wJh - at;csr;f r_uv


kd v
kd m;ayrJh
rD;v#aH wG=um;rSm a&mufaeaom
oem;p&m vlwpk ? ?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


12
Public Enemy
oef; 50 ausmf
vlx&k @J qENww H m;udk &duk cf sKd ;&if;
yvife@J zif *a[quf
rm,mawGay: &l;csiaf ,mifaqmif
aoG;ysuf ta=umufveG f
t&l;rl;}uD; rdu k rf aJ ewJh
tm%m&l;}uD; oef;a&$[m
ig'@kd &@J Public Enemy ?

oef; 50 ausmf
vlx&k @J edp"P 0l udk rsuu f ,
G jf yK
a&S;ppfb&k ifawGvkd yHrk mS ;&du k f (wl)
ud,k b hf 0ud, k af rh ordik ;f raus
twWpw d &f ikd ;f pD;zse;f xm;yHu k oef; 50 ausmf
vlx&k @J 'u k rQ ;D rsu&f nfjyifay: vlx&k @J ar#mv f ifjh cif;
2008 eJ@ rawmfrw&m;avSmcf wf &d;k om;r_ tdyrf ufrsm;xd
ppfuseG Zf wfoiG ;f rJh 2010 eJ@ e,fcs@J / vk,uf / azmufpm;
t&l;trl;}uD; rdu k rf rJ hJ &efoil g;yg; xufru
ppfb&k if&;l }uD; oef;a&$[m cufxefq;kd ,kwf =urf;=uKwf
ig'@kd &@J Public Enemy ? t&l;trl;}uD; rdu k rf aJ ewJh
21 &mpk e,fcs@J vufopf
tm%m&Sif oef;a&$[m
ig'@kd &@J Public Enemy ?
Myu Tsaw
11 Oct 2009
(Public Enemy - vlx&k efol )
It is better to die on your foot than live on your knees.

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


13
tmZmenfawGaewJw
h ikd ;f jynf
wd@k jynfArm0,f
tm%m&Sif pepfatmuf
vGwaf jrmufz@kd twGuf
ol&aJ umif;wd@k toufuakd y;
paw;cHum ordik ;f wGirf nfh
armfueG ;f awGukd a&;xd;k cJ=h u/
aoG;pGe;f aomvufrsm;
rajcmufao; ,ae@wikd f
pdu
k maepJ pdak epJ ?

tm%m&Sipf epf awmfveS &f if;


ol&aJ umif;wd@k 0Od mOf rusq;kH rD
ol&aJ umif; tcsi;f csi;f
rSm=um;cJwh hJ olw@kd ,=kH unf
vdvk m;awmifw h 'Dru kd a&pD
r&rcsi;f b,faomtcgrS
tr#ay;vd@k ra0ygEiS /hf
&ifeifph &m aemufq;kH pum;
=um;odow l ikd ;f &ifrmS pd@k eifh
a=uuGJ wrf;w jzpfc&hJ . ?

wd@k ArmjynfrmS
rw&m;r_awG
yaysmufa&;twGuf
w&m;aomenf;jzifh
+idr;f csr;f wduk yf JG qifEcJ$ ahJ om
wd@k &@J rcd if a':atmifqef;pk=unf
oHCm/ ausmif;om;/ jynfol
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
14
wdik ;f &if;om; (ol) wd@k twGuf
tm%m&Siw f @kd wH@k jyefru
_ m;
aoewfusnq f H wkwEf iS Ehf uHS m
aowGi;f udyk @kd oHwikd af wG=um;
axmifxx J m;I aetdrt f us,cf sKyf
Oya'trsKd ;rsKd ; ajymif;vJxw k uf m
+idr;f csr;f jynfol ausmif;om;(ol)udk
tm%m&Siyf yD D wk@H jyefc=hJ u ?

od@k ygaomfvnf;
ol&aJ umif;wd@k ,H=k unfrt _ wGuf
wdu
k yf 0JG if&if; ppftm%m&Sif
t!S;kd taw;udk tHwck v H @kd
awmufcwfoaH wG rd;k xdncH hJ ?

ae@wiG u
f ed ;f atmif;
wd@k cyG af ’gi;f vnf; acguaf ygi;f rsm;pGm
tmZmenfawG xGe;f um;&majr
Armjynfo@kd 0Jumoufqif;
0dik ;f umpkum OD;aqmifv@kd jzifh
wd@k jynfArm ppfzed yfatmuf
vGwaf jrmufz@kd ta&;
r+yD;qH;k ao;aom Twdu k yf u
JG kd
qufvufwu kd xf w
k f qifumE$pJ @kd
a&mif;&if;taygi;f wd@k ?

wifatmifp;kd

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


15
a&S rh mS vuf,yfac:aewJh b0ysuf

+idr;f csr;f a&; / awmfveS af &; r[kwrf cH cH,cl surf sm;eJ@


om;rSwrf w S f r,m;rSwrf w S af ygi;f +yD;
jyif;xefwhJ rsKd ;csppf w
d af wG avmb}uD;cJv h @kd
tarh&@J &ifaoG;rsm; / jynfEiS 'f g%f xdxm;csed f
trSew f &m;u Oya'rJh axmifeef;pHaew,f ?

vmbfpm;wJh avmu"H w&m;ol}uD;a=umifh


trdajru rd;k ay:axmifrypfwhJ rD;usKd ;armif;ysuf aoewfwvufvkd
tusiphf m&dwrW sm; ajratmufxu d s oHacs;wuf
a&umwmvdk rw&m;r_awG odak vSmif
tzwfq,f r&atmif ysupf ;D aew,f ?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


16
wdik ;f jynf&@J rsuEf mS zH;k qd+k yD;
cg;uke;f wJt
h xd +rdK;+rdK;jrufjruf azmufjyefpm;ae=u
jrifjyif;uyfavmufatmif ajredr&hf m vSaH &m bufeuf"m;a&m pdu k f
&wufrat;zG,f tr_u d o f &du k rf sm;eJ@
pdwn f pfywf b0rGaJ wwJh +rdK@jyjrifuiG ;f us,f ?

pum;emxd;k wwfwhJ rkom0g' ppfpepfq;kd u


avwpfv;kH rd;k wpfv;kH arSmifro J nf;xefqJ xpfcsKef;rd;k vdk
rD;cd;k =uGuaf v#muf t&m&mudk wdu k pf m;ysupf ;D
vlpOfrrDwhJ b0rsm; yd;k vd;k yufvuf
acwfysuu f yd;k pd;k yufpuf jzpfaew,f ?

urBmah cgi;f aqmifrsm; pD;yGm;ysuu f yfukd ausmv f m$ ;zd@k


Edik if aH &; okcrderf sm; / pD;yGm;a&; ynm&Sirf sm;eJ@
acgi;f csi;f qdik af wG@qkH aqG;aEG;tajz&Smaecsed f
Adv
k &f y_ uf kd Adv k v f yk w
f hJ vlq;kd vlru
kd f Adv
k cf sKyfwodu
k uf awmh
acG;&l;eJ@ trJvu kd of vdk aA’ifq&mawGe@J tcsed jf zKef;aew,f ?

tm%mtqdyw f ufaewJh
twdw&f ufawG tdypf ufr&atmif 0dik ;f 0ef;ESyd pf ufv@kd
wdik ;f jynfu &ifbwfpnfw;D aoG;ysuzf , G f id+k iD;aew,f/
ukepf ifatmifxw k af &mif;vd@k
rD;cHaowWm tcGo H m&S+d yD; twGi;f ypPn;f [mvm[if;vif;eJ@
trdajru &ifaoG;awG&@J tem*wfukd &ifav;
a&G;cs,yf ikd cf iG hf r&Sw
d hJ b0ysuu f a&S@rmS vuf,yfac:aew,f ?

rif;&JausmfpmG

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


17
rD;v#Hrsm;&J h rD;v#Hrsm;
ppfz@JG pnf;yHx
k rJ mS
at;jrva&mif yd;k }udK;r#iaf v;awGr&Sb d ;l
prf;a&jymwpuf r&Sb d ;l
!Si;f jrajyajy avEkat;r&Sb d ;l
wdik ;f jynftwGuf wu,fu h rkd &Sb
d ;l
vlawGtwGuaf wmh
ppfuseG af ESmif}udK;awG &So
d ayg@ ?

olw@kd [m
cg;cg;wl;wl;avmifaewJrh ;D awG
&rf;&rf;um;um; avmifaewJrh ;D awG
&mZ0wfoifh ppfr;D aumifawGayg@
tm;vH;k udjk ymcsypf
rGaJ watmif
tcGit hf a&;rSeo
f r# qdwo f Ok ;f atmif
uke;f aumufp&mr&Sad tmif avmifypfaeav&J@
b0awGukd tonf;ESv;kH rsm;udk
+rdK0g; avmifusrG ;f ypfaeav&J@ ?

ppftylr;D v#H &efo[ l m


vlawG&@J
vSywJh tem*gwf tdrrf ufyef;yGiahf wG
wyGiw hf v$mpD a=uGusap
rD;+r_dufaecJh/
b0awG[m
ppfr;D vuf=urf;}uD;xJrmS
a=uuGpJ mG avmifusrG ;f cHae& ?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


18
ESpaf xmifwh q,f rJ&u Hk 0kd ifol
od@k r[kwf — ppfvw $ af wmfxrJ mS
trwfyg0g &vdo k al wG[m
ppfr;D aumifawG&@J rD;v#H
ESpw f m&Snf w[ke;f [ke;f &Sio f efz@kd
ud,
k u
hf , kd uf kd avmifpmvkyaf eolayg@ ?

txyfxyfxlajym
ppfr;D v#aH wmudk
wm;qD;&rSmudak 0;vd@k
tazmufjyefq;kH avmifpmtjzpf
useG pf m&if;xJ epf0ifaevdok al wGayg@ ?

atmf — atmf —atmf


ppfr;D aumifawGukd
w&m;0if avmif=uprf;a[hv@kd
yvifay:rSm qufvufxm;&Szd @kd
ppfz@JG pnf;yHk axmufcu H ;kd uG,yf JG
a&G;aumufyx JG J
0ifEzJ$ @kd wJv
h m;a[h ?

wdik ;f jynf&@J rD;v#t H yl


armifp;kd csdef vlx&k @J &efol
atmufwdkbm 16 / 2009 b,frel @J zsuo f rd ;f r,fyg@
wdu
k yf o JG nfom t"du
wdu
k yf eJG @J om atmify&JG

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


19
a&$aumif;uifrS -u,fpifrsm;odk h
(oifw@kd onf rken
f if;aphcef@r#avmuf ,H=k unfjcif;&Sv
d #ixf akd wmifukd
ae&mrS a&$@avmh [k qd=k uaomf / ae&mrS a&$@vrd rhf nf ....orRmusr;f pm)

rd;k aumif;uifxuf
qef@wef;vdu k w f hJ
oif&h @J &J&ifw
h hJ vufo;D qkyw
f zuf[m
vSpH yG wf pfacsmif;xuf
yd+k yD;awmhxufw,f ?

&ifacgi;f xJ u[pfa=uG;vdu k w
f hJ
oif&h @J jywfom;wJt h oH[m
tEkjrLAH;k ayguu f t
JG m;xufomw,f
yd+k yD;us,af vmifvmvdrrhf ,f ? oifh ud, k cf E<m
oHueG jf cmxJ csKyfaESmifxm;vJ
wpfvrS ;f +yD;wpfvrS ;f csaD ewJh oif&h @J jrifjh rwfwt
hJ awG; / pum;awG[m
oif&h @J cdik rf mwJh ajcvSr;f awG[m urBmajrjyifwv$m;
tjrefq;kH ,Of &xm;rsm;xuf vGwv f yfpmG c&D;oGm;aew,f ?
yd+k yD; c&D;oufa&mufw,f ?
ZGrJ av#meh @J
pGe@f c&hJ wJh oif&h @J &J&eJ aD oG;pufawG pdw"f gwt f m;wif;
ajrom;xJ pdr0hf ifomG ;ayrJh ,H=k unfcsuf jyif;jyif;eJ@avSmcf wf
&mZ0if&@J pmrsuEf mS xuf oif&h @J avS
tckid t f rm uARn;f xd;k v#u&f adS ew,f ? ar#mv f ifch suf urf;uyfawmhr,f ?

cef;'gatmifcrf;
(13 / 10 /2009 )

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


20
opfyyk yf ifEiS o
hf {l ?fom;orD;rsm;

rkew
f ikd ;f xJuopfyif?

aumif;uifawmfvnf;/ ajr}uD;uGt J uf
t&Gurf a=uG/ tcufrao
td;k a0oHaw;/ jimoHay;avmh
ta&;awmfy/kH &ifxcJ ek af vmh
ykeu
f efowl @kd &mZ0if
aejcnfxw J iG f a&$ujkd rif ?

rkew
f ikd ;f xJuopfyif?

jyif;pGmaomif;aomif;
jrif;cGmajzmif;ajzmif;/ zkeaf xmif;axmif;ESihf
cGyaf 'gi;f tvHvi$ /hf armif;oH0ifah vmh
ocifv h mvrf;/ ausmif;oifcef;rSm
vGr;f vd@k rao/ wdu k &f if;aor,f
{&mjrpf}uD;/ wd@k aoG;pD;avmh
xD;aqmif;olw@kd &mZ0if
aejcnfxw J iG f a&$ujkd rif ?

rkew
f ikd ;f xJuopfyif ? ?

(&efuek w
f uUov
kd f ESpw
f pf&mjynfo
h @kd )
atmifa0;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


21
pdwrf mef eJ h "dXmef
tzwfyJvefvef....
tcGHyJvefvef....
tqHawmh&adS o;w,fuG......?
aX;0if;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


22
tvif;tdrf umwGe;f

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


23
acwf+ydKifcHpm;r_

onfEdkifiH onfta&;
"rRyd, q&mawmf

rdrw d kd o h nf jrefrmEdik if o H m;rsm; jzpf=uojzifh


onfEikd if [ H o l nf rdrw d kd h jrefrm Edik if jH zpfonf// jrefrm
Edik if H onf tm&Swu kd f ta&S ah wmifyikd ;f &Sd tif'ckd sKd if;em;
u|e;f qG,f }uD;. taemufbufyikd ;f wGiw f nf&o dS nf/
ajrmufvwDu W sK 9 H 30 ESihf 28 H 31 twGi;f
wnf&o dS nf// ajrmuf,mOfpeG ;f wef; (ajrmufvwWu D sK
23½ H) onf csif;jynfe,f wD;wdef+rdK / {&m0wD
jrpfurf;ay:&Sd waumif;+rdK@EiS hf &Sr;f jynfe,f/ uGwcf ikd +f rdK@
teD;rS jzwfomG ;onf//
Edik if aH &;[lonf ta&S havmif*sDusK 92 H10 ESifh 101H 11
twGi;f wnf&o dS nf// ta&S ah vmif*sD usK 97½ H rsO;f udk
Edik if thH a&;jzpfonf// jrefrmEdik if . H pHawmfcsed rf sO;f tjzpf owfrw S x f m;onf/
Edik if tH a&; [lonf Edik if oH /l xdk ah =umifh Edik if . H av;yHo k ;kH yHck ef o
h nf tylyikd ;f Zkef
Edik if oH m; wdk . h ta&;jzpfonf// twGi;f usa&mufI usef av;yH;k wpfyckH ef o h nf tyl
avsmyh ikd ;f Zket f wGi;f Y usa&mufvsu&f o dS nf//
Edik if oH l / Edik if oH m;wdk . h jrefrmEdkifiHESifh e,ferdwfcsif;xdpyfaeaom
ta&;[lonf EdkifiHrsm;rSm taemufbufwGif b*Fvm;a'h&Sf EdkifiH/
pm;0wfaea&;/ usef;rma&; tdE, Nd Edik if /H ajrmufbufEiS hf ta&S ah jrmufbufwiG f
w&kwfjynfol@ orRwEdkifiH/ ta&S hbufwGif vmtdk
paom vl th a&;rsm;yif Edik if EH iS hf xdik ;f Edik if /H ta&S ah wmifbufwiG f xdik ;f Edik if H wd@k
jzpfonf// jzpf=u.//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


24
rdrw
d kd o
h nf
jrefrmEdik if o
H m;rsm; jzpf=uojzifh
onfEdkifiH[lonf
rdrw
d kd h jrefrm Edik if jH zpfonf//
tjynfjynfqikd &f m e,ferdw. f tvsm;rSm rdik af ygi;f 3800 cef h &Snv f sm;./
/ jrefrmEdik if o H nf awmifbufwiG u f y`vyD ifv,f/ rkwrW auG Eh iS hf b*Fvm;yifv,fatmf
taemufbufwiG f b*Fvm;yifv,fatmfEiS v hf nf; xdpyfvsu&f . dS urf;&d;k wef; tvsm;
rSm ajrmufbuf ewfjrpf0rS awmifbuf aumhaomif;+rdK t h xd 1385rdik cf ef h &So d nf//
jrefrmEdik if . H tus,t f 0ef;onf pwk&ef;rdik af ygi;f 261789 rdik cf ef &h . dS ajrmuf
rSawmifokd rh idk f 1300 cef &h I dS / ta&S rh S taemufokd h rdik f 700 cef &h . dS // t=urf;zsi;f tm;
jzifh +Adwo d # u|e;f pk.ESpq f ausmaf usm&f . dS // tar&duefjynfaxmifpk wuUqyfjynfe,f
ESihf tus,t f 0ef;wlno D nf// jrefrmEdik if uH kd jynfe,fcEk pS cf /k wdik ;f ckEpS cf w
k kd jh zifh zGJ ph nf;
wnfaxmifxm;.
jrefrmEdik if o H nf a,bk,stm;jzifh awmifuek ;f awmifwef; xlxyfaygaom
Edik if jH zpfI yltu dk f pGwpf akd om &moDOwk&o dS nf//
yxrausmufacwfESifhpyf+yD; ,cifESpfav;odef;uyif Tjrefrmajray: Y
tnmom;awG &Scd =hJ u.// 'kw, d ausmufacwfvo l m;awG aexdik cf =hJ uonf// c&pfEpS f
200 avmufrmS {&m0wDjrpf/oHviG jf rpf/ rJerfjrpfwkd t h =um;&Sd awmifuek ;f rsm;wGif jrefrm
rsKd ;EG,w f kd h aexdik cf =hJ uonf//
c&pfEpS f 800 avmufwiG f jrefrmESihf jrefrmEG,0f ifwkd o h nf oHviG jf rpfa=umif;
udk vdu k I f ausmufqnf+rdK . h ta&S ah wmifbuf&dS ewfxyd af wmif=um;rS jrefrmEdik if o H @kd
0ifa&mufvm=uaomtcg oufEiS hf u'l;wdk o h nf jrefrmEdik if aH jrmufyikd ;f {&m0wDjrpf
ta&S u h rf;&Sd waumif;jynfe,fYvnf;aumif;/ a&S;&cdik w f kd oh nf taemuft&yf&dS
a0om vD j ynf Y vnf a umif ; / rG e f w d k h o nf awmif b uf yif v ,f u rf ; ajc&S d
oxHjk ynfYvnfaumif; ysLwdk o h nf ,ckacwf jynf+rdK . h ta&S b h uf arSmZf m&Gmwnf&m
t&yf&dS oa&cwW&m jynfe,fYvnfaumif; aexdik v f su&f +dS yD//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


25
Edik if aH &;[lonf
Edik if .
H a0,sm0pPaqmif&uG rf o_ mjzpf.//
Edik if aH &; tvky[f ol nfvnf;
Edik if .
H a0,sm0pPtvkyof mjzpf.//
xdak =umifh Edik if aH &;orm;[lonf
Edik if .
H a0,sm0pPaqmif&uG of ol m
jzpfonf//
aemufacwfrsm;wGif rGew f kd t
h ajrmuftjrm; aexdik =f uaom [Hom0wD yJc;l
+rdK oh nfvnf; jrefrmEdik if o H rdik ;f wGif xif&mS ;vm=u.// umvtwef=umaomf ysL/
rG e f / ouf / jref r m tp&S d a om v,f w G i f ; q,f h w pf c &d k i f o m;wd k h o nf
vlO;D a&wd;k yGg;vm=u&m tcsKd o h nf awmifbuf&dS awmifwiG ;f }uD;odk h a&$ ah jymif; =u./
/ tcsKd u h {&m0wDjrpfukd ul;I u&if/ yavmifwkd &h &dS m pvif;acsmif;/ rke;f acsmif;a'oodk
h oGm;I ae=u.// Ta' oudk rif;bl;ajcmufc&dik [ f ak c:onf//
tcsKd oh nf ykaH wmif yHn k m tyg t0if csi;f awmifwef;odk h oGm;=u&.//
tcsKd @ onf &cdik b f ufokd ah &mufatmif oGm;=u.// {&m0wDjrpfukd qefwufI rl;jrpf0rS ;f
a'ood@k oGm;=u.// TuJo h kd h tES t Hh jym; aexdik =f uaom c&dik o f m;wd@k udk tkycf sKyf&ef
ysOjf ym; trnf&adS om rif;om; onf c&pfEpS f 849 ckEpS w f iG f yk*+H rdK@ udk wnfaqmuf./
aemufyikd ;f yk*aH cwfjrefrmEdik if u H kd OD;pGm pnf;vH;k tkycf sKyfaom taemf&xmrif;
onf c&pfEpS f 1044 rS 1073 wdik af tmif tkycf sKyf. usepf pfom;rif;onf c&pfEpS f
1084 rS 1112 wdik af tmif tkycf sKyf.//
xdo
k kd yh *k aH cwfrpS I tif;0acwf/ awmifial cwf/uke;f abmifacwf/ t*Fvyd f
vufatmufcaH cwf/ ppf}udKacwf/ ppf+yD; zqyvygvrD efacwf/vrf;pOfygwaD cwf/ ,ck
acwfwikd f wdik ;f ESijhf ynfe,fq,fah v;ckwiG f at;twl yltr# aexdik cf =hJ uaom u&if/
Arm/ rGef/ &cdkif/ &Srf;/ ucsif/ csif;/ u,m; paom jynfaxmifpkom; vlOD;a& 56
oef;ausmaf om aqGrsKd ;om;csi;f rsm;onf ud, k jfh refrmvlrsKd ;rsm;jzpfonf//
onfta&;[lonf ,ae hvlOD;a& 56oef;ausmf&Sdaom udk,fhEdkifiHol/
ud, k Ehf ikd if H om;. ta&;jzpfonf// Edik if o H m;wdk . h ta&;onfyif Edik if aH &;jzpfonf//
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
26
Edik if aH &;qdv k #if vlawGu wpfrsKd ;wpfzkH xifwwfonf// tm%mEdik if aH &;/ ygwED ikd if aH &;
ponfwkd u h m; w%Smrme 'dXw d kd Eh iS hf ruif;wwfaoma=umifh abmifusO;f wwfonf/
/wpfudk,faumif; qefwwfonf// xdk ha=umifh wcsdK h u EdkifiHa&;orm;[kqdkv#if
tjrifr&Si;f &Sw d wfonf// Edik if aH &;[k =um;vdu k w f mESihf rpm;aumif;onfh toD;ozG,f
vufa&Smifwwf=uonf//
trSeu f Edik if aH &;[lonf Edik if . H a0,sm0pPaqmif&u G rf o_ mjzpf.// Edik if aH &;
tvk y f [ l o nf v nf ; Ed k i f i H . a0,sm0pP t vk y f o mjzpf . // xd k a =umif h
Edik if aH &;orm;[lonf Edik if . H a0,sm0pPaqmif&u G of o l mjzpfonf// Edik if . H a0,s0pPukd
&dk;&dk;om;om;/ pdwfaumif; apwemaumif;ESifh aqmif&GufrSmom EdkifiHawmfu
trSew f u,f vdt k yfaom Edik if aH &;orm;jzpfonf// Edik if aH &;orm;wpfa,muftzdk h
bmta&;}uD;qH;k jzpfygoenf; [k oH;k oyfaomtcg rdrEd ikd if o H m;wdk . h ta&;onf
t}uD ; qH k ; jzpf o nf u d k awG h & onf / / Ed k i f i H a &;orm;wd k i f ; xk d o abmw&m;ud k
av;pm;vdkufem&rnf//
Edik if aH &;ppfppfreS rf eS uf m; pm;0wfaea&;paom Edik if o H m;wdk . h ta&;omjzpf
.// ocifbaomif;ur_ Edik if aH &;qdo k nfrmS Edik if o H l Edik if o H m;wdk . h pm;0wfaea&;/ ae&m
taqmuftOD;&&Sad &;/ ynm&&Sad &;/ use;f rmr_&&Sad &; tnnf;ajyr_&&Sad &;/ pdwcf sr;f om
ud, k cf sr;f om &&Sad &;ponfh wdk yh ifjzpfonf[k qdck o hJ nf// Edik if aH &;onf Edik if o H m;wdk
h. ta&;omjzpfaoma=umifh EdkifiHom;rSefv#if EdkifiHta&;udk pdwf0ifpm;=u&rnf//
Edik if t H a&; udk yg0ifaqmif&u G =f u&rnf// Edik if o H m;tm;vH;k yg0ifaqmif&u G =f u&rnf/
/ Edik if oH m; tm;vH;k yg0ifaqmif&u G rf &_ adS om Edik if aH &;onfom ppfreS af om Edik if aH &;jzpf./
'Dru kd a&pD vufO;D ay:aygu&f m *&djynfrS tm&pPww kd ,frnfaom ynm&S}d uD;
u vlonf Edik if aH &;owW0gjzpfonf//Edik if aH &;wGif pdwrf 0ifpm;aomolonf ewfaomf
vnfaumif;/ EGm;aomfvnfaumif;om jzpf&rnf//vlr[kwEf ikd [ f q k okd nf//
Edik if oH m;jzpfv#uf ud, k Ehf ikd if t
H a&;udk pdwrf 0ifpm;v#if xdo k o l nf xdEk ikd if o H m;
r[kw[ f ok mqd&k acsrnf// Edik if aH &;udk rdrEd iS rhf qdik [ f k txifa&mufae=uolwkd o h nf
Edik if aH &; oabmudk em;vnf=uolrsm;r[kw/f / trSeu f Edik if aH &;[lonf Edik if o H m;wd@k .
aoa&; &Siaf &;yifjzpfonf[k ocifbaomif;u qdck o hJ nf//
Edik if aH &;. oabm obm0udk Adv k cf sKyfu atmufygtwdik ;f zGiq hf ckd o
hJ nf//
“Edik if aH &;. oabmtrSerf mS u|Eykf w f kd /h vlom;wdk Eh iS hf rwefr&m jrifjh rwfveG ;f

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


27
onfvnf;r[kwf/ edrfhusvGef;onfvnf;r[kwf/ b,folaoao iawrm+yD;a&m
pdwaf Zm ESihf vky&f aom ta&;udpv P nf;r[kw/f / Edik if aH &;qdo k nfrmS u|Eykf w f kd h vl
ah vmuwGif ae@pOfEiS t fh r# }uHKawG ah e&aom udpyP ifjzpfonf//
wenf;tm;jzifq h akd omf Edik if aH &;qdo k nfrmS vl u h pd [P k qd&k ayrnf// vlw@kd .
pm;r_/ aomufr/_ aer_/ xdik rf /_ oGm;r_/ vmr_ tpkpw k kd o
h nf Edik if aH &;yifjzpf.(awmolr
av;wpfa,muf aumufpu kd af ejcif;onf Edik if aH &;jzpf.// awmom;av; wpfa,muf
EGm;ausmif;aejcif;onf Edik if aH &;jzpf.// aumifrav;wpfa,muf yJjyKwfa&mif;aejcif;
onf Edik if aH &;jzpf.// tbGm;tdw k pfa,muf vrf;ab; ta=umfa=umfa&mif;aejcif;onf
Edik if aH &;jzpf.// vli,fwpfa,muf qdu k u f m;eif;aejcif;onf Edik if aH &;jzpf.//q&mrav;
wpf a ,muf pmoif a ejcif ; onf Ed k i f i H a &;jzpf . // pnf y if 0 ef x rf ; wpf a ,muf
tr_u d af umuf aejcif;onf Edik if aH &;jzpf.//Edik if o H m;wdik ;f qdik &f m tvkyv f yk af ejcif;onf
Edik if aH &;yifjzpf onf//)
rdrw d kd o
h nf Edik if aH &;udk rqifrjcif rawG;awmrdapumrl Edik if aH &;onf t+rJ
wap rdrw d @kd EiS hf qufo, G af e.// rdrw d kd o h nf Edik if aH &;udk a&Smif&mS ;apumrlEikd if aH &;onf
rdrw d kd th rd /f &H;k / tvky&f kH ponfwkd Yh ay:ayguv f su&f . dS // TXmersm;Y rdrw d kd oh nf
ae@ pOfEiS t hf r# Edik if aH &;udk vkyaf e=u&ayrnf//
awmifov l ,form;/ vcpm;0efxrf;/ ukeo f nfypJG m; vlwikd ;f vlwikd ;f rdrw d @kd
tcGit fh a&;udk &,lvjkd cif;onf Ekid if aH &;yifjzpfonf// odk &h mwGif rdrw d kd ah e ph OfEiS hf tr#
}uKH awG ah e&aom aexdik pf m;aomufro _ nf ajymif;vJvsu&f o dS nfh tm;avsmpf mG u|Eykf f
wdk h Edik if aH &;onfvnf; ajymif;vJvsu&f . dS // u|Eykf w
f kd t
h m;vH;k oufomacsmifcsd vlwef;
aphaeEdik af tmif vGyv f yfru _ kd awmifw h =uonf// TvGwv f yfru _ kd &,lvrkd o _ nfyifv#if
EdkifiHa&;jzpf.//
Edik if aH &;onf vlra_ &;r#omjzpf.// Edik if aH &;udk u|Eykf w f kd h em;rvnfEikd pf &m
ta=umif;r&Sdacs// odk hygvsufESifh tcsdK hu EdkifiHa&;onf ,kwfrmnpfax;onf[k
qd k = u. ppf p pf E d k i f i H a &;onf ,k w f r mnpf a x;onf r[k w f / / Ed k i f i H a &;ud k
,kwrf mnpfax;atmif vkyaf qmifow l kd o h m v#if ,kwrf mnpfax;jcif;jzpf.//
EdkifiHa&;[lonf vltoD;oD;wkd h. aygif;oif;qufqHr_ ody`Htwwfom
jzpfonf/ odyt `H wwftaetm;jzifh Edik if aH &;onf vltoD;oD;wdk , h tcGit hf a&;udk
apmifah &Smuf &ayvdrrhf nf// pifppfrmS Edik if aH &;wdk rh nfonf +yD;qH;k jcif; odk ah &muf+yD[I l
r&SEd ikd af cs//
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
28
tcsdK uh Edik if aH &;onf ,kwrf mnpfax;onf[k qd=k u.
ppfppfEikd if aH &;onf ,kwrf mnpfax;onf r[kw/f /
Edik if aH &;udk ,kwrf mnpfax;atmif
vkyaf qmifowl kd oh m v#if
,kwrf mnpfax;jcif;jzpf.//
tb,fa=umifq h akd omf u|Eykf w f kd h oHo&mYvnfae&I yËdpo P rkyg` 'w f &m;
awmfjrwf twdkif; ta=umif;ESifhtusdK; twdwfESifh ypPKy`ef/ ypPKy`efESifh tem*wf
qufpyfI r&yfrem; &Snv f sm;aom c&D;udk wpfomG ;wnf; oGm;ae&ay+yD//
TuJo h kd ah om ta=umif;w&m; tusKd ;w&m; trsKd ;tpm;udk vdu k I f jzpfysuf
aejcif;onfyifv#if Edik if aH &;jzpf.”
Tum; Akv d cf sKyf. Edik if aH &;'\eyifwnf;//
Edik if aH &;[lonf pnf;&H;k jzpfonf//pnf;&H;k a&;rygaom Edik if aH &;onf tqefryg
aom o}uFet f ajrSmufomjzpfonf// pnf;&H;k a&;rygv#if Edik if aH &;[kyif rac:xdu k /f / odr;f
oGi;f jcif;/jzm;a,mif;jcif;wdk o h nf pnf;&H;k a&;r[kw/f pnf;&H;k a&;onf jynfojl zpfonf/
/ jynfot l wGuf tusKd ;&Srd nfh t&mudk jynfou l oabmayguf em;vnf+yD; vufcv H m
atmif &Si;f vif;ajymjyjcif;onf pnf;&H;k a&;jzpfonf[k ynm&Siw f pfO;D u qdck o hJ nf//
odomxif&Sm;aom tcsufum; EdkifiHa&;[lonf EdkifiHhta&;jzpfonf//
Edik if t H a&; [lonf Edik if o H /l Edik if o
H m; wdk . h ta&;jzpfonf// Edik if oH l / Edik if o
H m;wdk . h
ta&;[lonf pm;0wfaea&;/ use;f rma&; paom vl t h a&;rsm;yifjzpfonf// rdrEd ikd if o H l
Edik if o H m;wdk . h ta&;udk aqmif&u G jf cif;onfom Edik if aH &;tESpo
f m&jzpfonf// pifppf
Edik if aH &;[lonf twW[w d r[kw/f y&[dwjzpfonf// ocifbaomif;url Edik if aH &;onf
olrsm;. ta&;r[kwb f J Edik if o H l Edik if o
H m;wdk . h ud,k af &; ud,k wf myifjzpfonf[k
qdck ahJ vonf//
t&Sio
f 0H &mvuFm&
"rRy,
d q&mawmf
Taqmif;yg;tm; ta=umif;trsKd;rsdK;a=umifh oufqdkifolrsm;xH cGifhrawmif;yJ
azmfjyjcif;twGuf awmif;yeftyfygonf//
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
29
ouf}uD;pum;

armifpGrf;&nf

trsdK;om;vSKyf&Sm;rSKta=umif;
'DwywfrmS awmh trsKd ;om;ae t h a=umif;udk pyfrpd yf&majym jycsiyf gw,f/
/'DEpS f 2008 Ed0k ifbm 23 rSm tar&duefjynfaxmifpk avmhtif*sv D pD rhf mS trsKd ;om;
ae t h xdr;f trSwyf u JG kd armifom&/armifatmifa0;eJ t h wl usaemfarmifprG ;f &nfwkd h
oH;k OD; oGm;a&muf a[majymcJ=h u&ygw,f// yDyo D oeJ h tm;vH;k atmifatmifjrifjrif
usi;f yEdik cf =hJ uygw,f// trsKd ;om;ae h jzpfvkd t h rsKd ;om;ae th a=umif; usaemf ajymcJw h m
av;awGuv kd nf; jyefvnfazmufonfcscsiyf gw,f//
jrefrmudv k ekd aD cwfu vGwaf jrufa&;ordik ;f rSmaumvdyo f ydw}f uD; oH;k }udrf
ay:aygufcJhwm armfuGef;wGif&pfygw,f// 1920 ckESpf 1936 ckESpf1938 ckESpfwdk hrSm
oydwo f ;kH }udrf arSmufc=hJ uygw,f// 1921 ckEpS f rE aW v;rSm usi;f ywJh *Dspb D aD tac:
jrefrmtzGJhcsKyf}uD; &hJ e0rajrmufnDvmcHrSm trsdK;om;ae h wpfae h owfrSwfa&;
aqG;aEG;=uawmh (1)oDaygbk&if ygawmfrlwJhae h (2) OD;OwWr udk,fawmf}uD;
ysv
H eG af wmfrw l ahJ e h (3) aumvdyo f ydwaf rSmuf wJah e@awGukd wae ah e h a&G;cs,=f uzdhk
jzpfygw,f//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


30
aemifEpS f &efuek rf mS qufvufusi;f ywJh tpnf;ta0;usrS aumvdyo f ydwf
arSmufwahJ e u h kd trsKd ;om;ae t h jzpf a&G;cs,o f wfrwS cf =hJ uygw,f//
aumvdyo f ydw}f u;D [mvnf; trsKd ;om;ae o h wfrw S af vmufwhJ *k%o f u d mQ
eJ h jynhpf ykH gw,f// 'Doydwaf =umifh wEdik if v H ;kH trsKd ;om;pdw"f gwf Ed;k =um;cJ+h yD; trsKd ;om;
aumvdy}f uD; wpfcek J t h wl trsKd ;om;ausmif;awG jrefrmEdik if H weHwvsm; +rdK }h uD;
aygif;rsm; pGmrSmay:aygufvmcJhygw,f// q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;/ 'D'kwfOD;bcsKd/
OD;zdk;usm;pwJh pma&;q&m}uD;rsm; uvnf; trsdK;om;v_yf&Sm;r_&J h a&S hwef;u
ay:xG u f v mcJ h = uygw,f / / trsd K ;om;ausmif ; awG [ m rsd K ;quf o pf Ed k i f i H a &;
ol&aJ cgi;f awGeJ h pmayol&aJ umif;awGukd arG;xkwaf y;cJ=h uygw,f/
ol u h |eb f 0rSm tJ'v D kd oydwo f ;kH ckomay:cJah yrJh ud, k rf if;ud, k cf si;f trsKd ;om;
b0rS m oyd w f a wG o H k ; &mruay:cJ h y gw,f / / ud k v d k e D a cwf r S m oyd w f o H k ; ck a ygif ;
ausmif;om;wpfa,muftoufaocJh&ayrJh/ udk,fhrif;udk,fcsif; udk,fhtrsdK;om;
tpdk;&acwfrSm ausmifom;aygif; oHk;&mr#ru usqHk;cJh=u&+yD; oHk;axmifausmf/
oH;k aomif;ausmf tzrf;cH=u&/olwyg;Edik if u H kd xGuaf jy;cdv k H_ cJ=h u&eJ h ESppf Of}uHKawG
&h wm ESpaf ygi;f ig;q,favmuf =umcJyh g+yD// yxr aumvdyo f ydw[ f m yxrqH;k 'Dru kd
a&pD wdu k yf v JG kd h q&m}uD; aZmf*su D ajymcJb h ;l ygw,f// jrefrmjynfrmS uAsm q&m=unf
atmifehJ udak v; tif;0*k%&f nf pmqdn k aD emifwkd [ h m trsKd ;om; 'Dru kd a&pD tzGJ
ch sKyfu usi;f ywJh trsKd om;atmifyaJG e h txdr;f trSwt f crf;tem;rSma[majymae=u
+yD; y&dwo f wf a&Sh rSm olwkd &h J ah emifawmf}uD; OD;0if;wifuv kd nf;+yHK;0if ph mG usaemfwkd
jh rif&vdk h 0rf;omtm;& jzpfryd gw,f//
q&m}uD; ocifu, kd af wmfrid_ ;f &Jt
h pOftvmt& 'Dacwfpmqdrk sm;[mvnf;
trsKd ;om;v_y&f mS ;r_awGrmS a&S w h ef;u yg0ifv#uf &S+d rJ &Sad ew,f qdw k mudk 0rf;ajrmuf
*k%, f v
l #u&f &dS ygw,f// jrefrmjynf'rD u kd a&pD r&ao;or# tm;vH;k nDnm pkaygi;f
yg0if=uygpdk h//
usaemfarmifpGrf;&nfyg//
Ed0k ifbm 30 /2008

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


31
ouf}uD;pum;

vGwfvyfcGi fh eJ h rvGwfvyfr_
0if;az
(yef;csD/ &kyf&Sif/ pmay/ *Dw)

avmurSm vlom;awG[m vGyfvyfcGifhudkenf;trsdK;rsdK;eJ h &SmazGae=uyg


w,f? vGwv f yfciG uhf kd r& &atmif cufcufccJ J wdu k cf u kd &f ,l=uwmawGvnf; &dyS gw,f?
wcgwav vGwv f yfciG t hf wGuf toufuakd wmif ay;qyf=uygw,f?
wOD;wa,mufomr[kwfyJ toufaygif;rsm;pGm ay;qyf wdkufyGJ 0if=u
wmawG aemufrsK;d qufe@J cs+D yD;awmh jyif;jyif;xefxef wdu k yf 0JG if=u&wmawG vlordik ;f
wav#mufrmS trsm;}uD;&dcS yhJ gw,f? vlordik ;f wd;k wufvmwmeJ@tr# vlom;awG[m
vGwv f yfciG &hf @J wefz;kd udk ydyk +kd yD; em;vnfoabmayguv f m=uygw,f? vlvcl si;f zdEySd f
csKyfcs,xf m;wmawGu vGwaf jrmufatmif }udKyrf;=uygw,f? obm0&J@ v$r;f rd;k csKyf
cs,rf _ awGuv kd nf; awmfveS cf ck jH y;D awmh vGwv f yfciG u hf kd &SmazG&,l=uygw,f? vGwv f yf
cGihf twGuf acwfpepftawG;tac: t,ltq ,H=k unfr_ ud;k uG,rf a_ wGukd jyefveS pf pf
a=um jyifqif=uoef@pif=u z,f&mS ;pGe@f ypf=u pwmawG udv k yk =f uygw,f//
tEkynme,ftm;vHk; pD;yGm;a&;vlr_a&;EdkifiHa&; ynma&; usef;rma&;
ponfjzifh e,fy,fprkH mS vGwv f yfciG u
hf kd wwfEikd o
f r# cs@J xiG w f ;kd jrSi=hf uygw,f? 'Dvyk &f yf
awG[m Modern concert jzpfwJhtawG;tac:&J@ yifrtkwfjrpf}uD; wck
vnf;jzpfygw,f? tJ'v D kd vlom;awGvw G v
f yfciG t hf a&;udk &,l=u&rSm vGev f eG f uJuJ
awGjzpfukefvdk@ vlom;awG&J@ oduQmudk jyefvnfzsufpD;vmae+yD tE W&m,fawGjzpf
vmae+yD qd+k yD;awmh xdwv f ef@w=um;jzpfuek =f uwJh vlawGvnf; trsm;}uD; &dv S myg
w,f? 'Duae@ acwf}uD;rSm vlom;awGtaeeJ@ vGwv f yfciG thf wGuf wwfEikd o f r# rsm;
rsm; cHpm;Edik af tmif }udK;pm;=u&if;eJ@ owde@J vdw k ;kd ydak vsmh vkyaf e=uwm awGvnf;
trsm;}uD;&dSaeygw,f?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


32
vGwv f yfciG ehf @J ygwo f ufv@kd tcsKyfuv kd w
kd &kd iS ;f ajym=upwrf; qd&k if vkyf cGihf
udik cf iG /hf v$wcf iG /hf &SmcGi/hf ajymcGi/hf qdck iG /hf oGm;cGi/hf vmcGi/hf ar;cGi/hf jref;cGihf qdw k mawGe@J
ywfoufv@kd vGwv f yfciG &hf cSd si=f uwmawG jzpfygw,f? 'gayr,fh 'Davmu }uD;rSmyJ
vGwfvyfcGifheJ@ qef@usifbuf rvGwfvyfcGifhudkvnf; vlom;awGu tav;teuf
}udK;}udK;pm;pm; &SmazGae=ujyefwmudv k nf; awGae=u&jyefygw,f? rvGwv f yfwmudyk J
ESpof uf+yD;awmh wefz;kd xm;*k%, f =l u&wJh tjzpfawGuvnf; 'ke@J a';ygy?J
Oyrm- vlwpfa,muf[m udk,fodyfcspf&wJh cspfol&J@ tcsKyftjc,fudk
=unf=unfjzLjzL 0rf;yrf;wom vufcH &,lwwf=uygw,f? cspfolu aq;vdyf r
aomufe@J / t&uf jzwfyg? uGr;f pm;wm/ vufzuf&nfaomufwm r}udKufb;l qd&k if
udk,fub,favmuf }udKufaeae tukefjzwfjypfvdkufwmrsKd;awG wenf;tm;jzifh
vGwv f yfciG hf tqH;k &_;H cHvu kd yf rkH sK;d awG jzpfygw,f? aemufq;kH tdraf xmifusw,fqkd +yD;
woufrSm vGwfvyfcGifhqHk;&H_;+yD;awmh axmifusoGm;wmrsKd;udkawmif rufruf
armarm}uD; &,l=uwmawG&ySd gw,f?
tvm;wlygyJ ud, k w f efz;kd xm;wJh oDvw&m;awGtwGuf rGejf rwfru _ jkd rwfE;kd
vm=uwJh tcgrmS ud, k u
f , kd u f kd jyef+y;D awmh ausauseyfeyf}u;D csKyfwnf;usjyefwmygy?J
csKyfwnf;w,fqw kd m csKyfcs,w f mygy?J 'gayr,fh 'Dvckd sKyfcs,rf r_ sK;d rvGwv f yfr_ rsK;d
udkawmh oDvvdk@ ac:+yD;awmh jrifhjrwfwJh wefzdk;awGeJ@twl jrwfjrwfEdk;Edk; &dS=u
jyefygw,f? trsm;uvnf; om"kac:=u jyefygw,f? 'Dae acwfopf}uD;rSm tJ'h v D kd
jrwfE;kd wefz;kd xm;tyfwhJ oDvrsK;d awG csKyfwnf;r_rsK;d awGuv kd nf; &SmazG axG;ayG@ ae=u
ygw,f? vlom;awG[m vGwv f yfciG u hf o
kd m t&l;trl;&SmazGae=uwmom r [kwyf J
rvGwv f yfr_ csKyfwnf;r_ oDvw&m;awGuv kd nf; tav;teuf&mS azG usi=hf uH+yD;awmh
vdwk ;kd ydak vsmh vkyaf e=uwmom jzpfyga=umif; wifjyvdu k &f ygw,f?
use;f rm csr;f om =uygap?

ouf}uD;pum;tpDtpOfudk AGDtdkat toHv$ihftpDtpOfrS


q&m}uD;rsm;. ajympum;rsm;udk pmtjzpf ul;,lazmfjyjcif;jzpfygonf//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


33
0g±iS w
f efeJ =h uyfajy; bmtay;t,lawG
vkyaf e=uwmvJ
&Jabmf zd;k oHacsmi
csmif;f
uif;bJvjf yef+yD? vufAvmeJ@?
rD'D,morm;awG &vkdufwmu a':atmifqef;pk=unf&J@ aemufqHk;
"mwfyw kH yH?k
trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf&vdkufwmu AdkvfcsKyfwifOD;tay: etzu
tcktxd b,fvo kd abmxm;w,fqw kd hJ oabmxm;?
etz&vdu k w
f mu jynfwiG ;f jynfyudk vdrn f mcGi?fh
Armjynf jynfov l x l u k awmh wHv#yaf v;awmifrjrifvu kd &f ?
vmuwnf;u tajctaeudpk eJemzd@k vmwmvd@k ajymcJw h hJ tar&dueftpd;k &
tzd@k uawmh t&if;[m t&if;yJv@kd ajym Edik yf gw,f? olw@kd twGuu f &or#tjrwfcsn;f
vd@k wu G x f m;wmjzpfygw,f?
'Dvo kd x
J w d &f ifz±kd yk ±f iS uf m;vdvk /kd oHwrefovl #Kd ±ky±f iS u
f m;vdv k kd ArmhEikd if aH &;
Zmwfvrf;wckudk tm;vHk;utav;xm; tm±Hkpdkuf=unhfae=uvdk@ tqHk;ydkif;
vnf;a&mufa&m rxifrw S yf J vljyufwa,ufcek x f uG v f mw,f? wjcm;vl [kwyf g±;kd
vm;? AdkvfcsKyfrª;}uD; oef;a±$aygh? uif;bJvfjyefoGm;wm aocsm+yDqdkawmhrS
yke;f atmif;ae&muxGuv f m? +yD;awmh =uyfajy;udk jyefa&mufa&mufcsi;f tdyrf pH_ rkH m$ ;eJ@
“pufr_EdkifiHxlaxmif&r,f”vdk@ vufoD; vufarmif;wef; atmfvdkufygw,f?
OD;ykna&;ovdk “urBm}uD;ysuu f mrS a,mifwad ,mifeeJ@ vl@b0ud&k wJ”h vlqw kd m
rsKd ;ygy?J ol[moGm;yke;f aewm r[kwyf gb;l vd@k av#mufvJ csuw f if aewmyg? 'gayrJh
'Dtajym[m 'DEikd if t hH }uD;tuJ}uD; &J@t&nftcsi;f udk azmfjy vdu k o f vdjk zpfomG ;wmrd@k
y&dowfuykd t JG us}uD; usomG ;apygawmhw,f?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


34
trsKd ;om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf&vduk w
f mu
Adv
k cf sKyfwifO;D tay: etzu tcktxd
b,fvo kd abmxm;w,fqw kd hJ oabmxm;?

xm;awmh? ArmjynfEikd if aH &;[m 'ge@J yo J o


H &mvnfaf e&awmhrmS vm;?
tar&duefu uif;bJvfudkv$wfwm[m t"dutm;jzihf tm±Swdkuf
'Dzufydkif;u w±kwf/ tdENd,/ tmpD,Hwdk@&J@ EdkifiHa&; usm;0dkif;rSm olwdk@usefraecJhzdk@
&nf±, G w
f mjzpfygw,f? Armjynfta&;[m tar&duefEikd if t H wGuf ta&;ygoavmuf
yg ayrJh b,fwek ;f urS xdyw f ef;xm;&wJh udprP jzpfcyhJ gb;l ? tckvnf;rjzpfao;ygb;l ?
'Dawmh tdrjf zLawmf[m Armjynf ta&;udk wav#mufv;kH olw@kd Eikd if jH cm;a&;ay:vpD&@J
'kw, d wef;/ 'grrS [kwf wwd,wef;jy\emtjzpfyJ udik w f , G af erSmyg? “Armjynfukd
wacguo f mG ;vdu k w f meJ@yJ jy\emtm;vH;k udk ajz±Si;f Edik v f rd rhf ,fv@kd rar#mv f iho
f ihb
f ;l ?”
qdkwJh tajymrsdK;awGyJ =um;ae&OD; rSmaocsmygw,f? 'gudk vnfwH warmharmh
vkyfae=uvdk@rjzpfygbl;?
'D v d k t cgrS m etzppf A d k v f c sKyf a wG t aeeJ @ Ed k i f i H } uD ; awG t =um;rS m
[dkyif'Dyiful;ygvdk@ upm;Edkifawmhr,fvdk@ awG;+yD; tljrL;aerSmaocsmygw,f?
t&ifuawmh twdkuftcHawGu Armjynfta&;udk jynfyEdkifiHa&;0dkif;xJudkwGef;ydk@/
qGyJ @kd wmawG vkyaf ecJyh gw,f? r=umrDumvrSmawmh etzppftpd;k &u jy\emawGukd
jynfyv$Jcs+yD;tcsdefqGJwm/ tiSm;AdkufeJ@ "m;xdk;cHwm/ jynfyeJ@&efwkdufay;wmawG
vkyv f m Edik yf gw,f? tar&duefukd ykÀm;wdik x f m;+yD;ajymwmudk twdu k t
f cHawG xuf
etzuydv k yk vf mwmrsKd ;awmif awG@aumif;awG@vm&Edik yf gw,f?
aemuf j zpf E d k i f a jcwck u awmh tif w meuf & ,f / Ad k v f p meJ @ a&;xm;wJ h
pmtky}f uD;awG&,fukd ud;k um;+yD;rD', D mawGuae zde;f wm/ [de;f wmawGvnf; ydrk sm;
aumif;rsm;vmEdik yf gw,f? wqufxrJ mS r±Surf a=umuf [dzk uf-'Dzuf +cHu;l wmawG
vnf;awG@vm&ygvdrfhr,f? [dkyk*~dKvfrsm;ajymwJh“payhpf”awG rsm;vmEdkifw,f
qd k w J h o abmrsd K ;vm;? tif ; - etzxd k ; ay; xm;wJ h rD ; armif ; atmuf r S m
u=uayawmhayg?h

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


35
etz&vdu k wf mu
jynfwiG ;f jynfyudk vdrn
f mcGi?fh
Armjynf jynfov l xl u k awmh
wHv#yaf v;awmifrjrifvu kd &f ?
aemuf+yD; armifarmifrxl;cifuwnf;u Asmxl;aewJh vlawGvnf; tckxuf
ydrk sm;aumif; rsm;vmEdik yf gw,f? a±G;aumufyOJG ya'xJrmS bmawGyaJ &;xm;xm; 'dk
huawmh trwf wae&m&zdk@ twGuf toufyJay;&-ay;&/ t±SufyJay;&-ay;&
0ifrmS yJqw kd v hJ al wGvnf; tm;wufaumif;wufygvrd rhf ,f?
aocsmwmuawmh Armjynf&@J Eikd if aH &; yd±k y_ af xG;vmr,fqw kd mygy?J wdik ;f jynf
wjynf & J @ ta&;rS m Ed k i f i H } uD ; awG y gvm&if yd k ± S i f ; &vG , f r ,f v d k @ taowG u f & if
rSm;w,fqw kd m jrif&awmhrmS yg? tdb k m;rm;tpd;k &taeeJ@u Armjynfta&;[m bk±&fS @J
enf;vnf;rpGHbl;/ tmpD,Henf;vnf;rpGHbl;/ 'ga=umihfb,fenf;aumif;rvJvdk@
±SmazGprf;oyfaewmyg? xyfajymyghr,f? tdk bm;rm;tpdk;&[m Armjynfta&;udk
b,fenf;eJ@csO;f uyfajz±Si;f wm taumif;qH;k vJv@kd ±SmazGprf; oyfaewmjzpfygw,f?
olwdk@u EdkifiH}uD; qdkawmhtcsdef apmihfEdkif ygw,f? avmp&mrvdkyg? olwdk@tzdk@u
ta±S@awmiftm±Su'Dta&;rSm ighudkcsefxm; vdk@ r&bl;aemfvdk@ajymvdkuf&&ifyJ
&nf±, G cf suw f 0ufausmjf ynfah jrmufaeyg+yD? olw@kd O;D wnf v_y±f mS ;aewmu Armjynf
jynf o l a wG r [k w f y gbl ; ? w±k w f / td E N d , eJ @ tmpD , H t yg 'D a 'ouEd k i f i H a wG u d k
OD;wnfwmyg?
uif;bJvv f moGm;wm[mvnf; olw@kd oabmxm;udk us,u f s,jf yef@jyef@
±Sif;jyzdk@yJjzpfygw,f? 'DuvlawGeJ@ tzGJ@ tpnf;awG&J@oabmxm;udk tus,f
tjyef@em;axmif zd@k u t"dur[kwyf gb;l ? (Armjynfta=umif;/ Armjynfuvl-tzG@J
tpnf;awG&@J oabmxm;awGukd olw@kd rodwmvnf;r[kwyf gb;l )? olw@kd vyk cf siw f mudk
'DuvlawGem;vnfoabmayguzf @kd / 'grrS [kwf aemiftwGuf vrf;zGix hf m; Edik zf @kd &nf±, G f
wmjzpfygw,f?
tck a wmh td k b m;rm;eJ @ od e f ; pd e f e J @ awG @ r,f q d k w J h tajctaeawmif
a&mufvmaeygw,f? 'DtcgrSm rD'D,mawGu 1960pkESpfrsm;wkef;u Adkvfae0if;
eJ@tar&dueforw*|efqifwdk@awG@=uwmudk jyef!$ef;ae=uwmudkvnf; awG@vm
&ygw,f? uGejf rLepfqef@usiaf &;twGuf tar&duefu Adv k af e0if;udk ausmoyfcw hJ m/

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


36
tultnD ay;cJw h mawGukd axmufjy=uygw,f? 'gayrJh olw@kd vo kd mG ;wJt h csuw f csuf
useaf ew,fv@kd xifygw,f? tJ'gu tJ'w D ek ;f u0g±iS w f efe@J rqvppftpd;k & tqifajycJh
wm[m tusdK;pD;yGm;csif;oGm;wdkufqdkifaevdk@jzpfygw,f? tar&duefuvnf;
AD,uferfppfyw JG ukd af e&wmrd@k 'Da'orSm uGejf rLepfqef@usio f ul kd ±SmazGaewmjzpf+yD;
Adkvfae0if;uvnf; Auytjrpfðzwfa&;udk jzwfav;jzwfeJ@tjywftowfvHk;yrf;
aecsdefjzpfygw,f?
Adv
k af e0if;u uGejf rLepfqef@usiw f m[m ol@tusKd ;pD;yGm;a=umihrf @kd jzpfygw,f?
tar&duefu em;csv@kd v;kH 0 r[kwyf gb;l ? Armjynfu ppftyk pf ak wG/ ppftm%m±Sif
awG[m awmifA, D uferfu id'k ifZif/ tif'ekd ;D ±Sm;uql[mwd/k zdvd ydik u f rm;ud@k pw f @kd vkd
tar&d u ef tul t nD e J @ tm%m&cJ h w mr[k w f o vd k tar&d u ef & J @ pD ; yG m ;a&;
oHo&m}uD;xJrmS ud, k fh tusKd ;pD;yGm;awGukd ykx H m;&olawGvnf;r[kwyf gb;l ?
tar&duefuajymwdkif;&wJhvlawGr[kwfbl;qdkwm rarhzdk@vdkygw,f?
'g[mAdkvfae0if;vufxufuwnf;u csrSwfcJhwJhvrf;a=umif;jzpf+yD; Adkvfoef;a±$wdk@
z0g;ajcxyf vd k u f a ewmvnf ; jzpf y gw,f ? 'D v d k a v#muf z d k @ [mol w d k @ twG u f
b,favmuf ta&; }uD;w,f qdw k mudk Adv k cf sKyfawGtodq;kH yg?
'Dvkd ppfAv kd cf sKyfawGrsupf rd vnfwu hJ pd u
P kd twku d t f cHawGu rsupf rd vnfz@dk
ta&;}uD ; ygw,f ? Ed k i f i H w umtod k i f ; t0d k i f ; rS m 'grsd K ;awG [ m jzpf ± d k ; jzpf p Of /
bmrSrqef;wm vd@k jrifz@kd vykd gw,f? 'Dvt kd ajymif;tvJawGu ud, k v f yk pf &m±Sw d mawGukd
rxdcdkufzdk@ vdkygw,f? EdkifiHwckeJ@wckqufqHr_udk vdkuf+yD;udk,fhvkyfief;pOfudk
rajymif;zdk@vdkygw,f?
etzppftyk pf &k @J tbd"mefxrJ mS trsKd ;om;&if=um;apha&;qdw k hJ a0g[m&[m
r±Sdbl;qdkwm tdrfjzLawmfuyk*~dKvfawG odrodrajymwwfyg? igajym&if&ygw,fvdk@
ud, k u fh , kd u
f tkd xif}uD;vd@k r&wmawmhaocsmygw,f? Edik if iH ,fawGu Edik if }H uD; awGukd
ESyfupm;wm/ EdkifiH}uD;awGurodcsif[efaqmif+yD; wriftESyfcHwmqdkwmawG[m
Edik if cH si;f qufqaH &;rSm rqef;wJh udpaP wGjzpfygw,f? cufwmu 'Dupd aP wGArmjynfrmS
vmay:ayguaf ewmvm;vk@d pOf;pm;p&mjzpfaewmygy?J
&Jabmfzdk;oHacsmif;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


37
a'gif;tvHudk ausmif;eH&HrmS jyefpdkufr,f

tif=uif;ar
(1)
ausmif;0wfpkH qifwluav;awGeJ@ uav;rsm; qkawmif;uAsmawG
&GwfqdkaeoH/ qkawmif;arwWmydk@oHESifhtwl arG;ae@&SiftwGuf*k%fjyKoHawG[m
'Duae@wae@wm&Jh om,mcsr;f ajrhru _ kd xyfavmif;jznfph u
G v
f @kd =unfE;l zG,f jzpf ap
cJhygw,f?
'Duae@ usrwdŒk bma=umifh tckvkd arG;ae@&iS t f wGuf *k%jf yKyGaJ wG vky&f
wmvJ/ bm a=umifhpmoifausmif;awGudka&G;cs,f+yD; arG;ae@yGJvkyfwmvJqdkawmh
arG;ae@&iS [
f m ausmif;om; acgi;f aqmifjzpfv@kd yg?+yD;awmh arG;ae@&iS [ f m wdik ;f jynfe@J
vlrsKd ;twGuf pGe@f peG @f pm;pm; wdu
k yf 0JG if ae wJth wGuf tusO;f axmifxrJ mS 'Dae@xd
wdik af tmif etz&Jh rw&m;zrf;qD; axmifcswmudk cHae& qJjzpfvŒkd ygy?J
olŒudkcspfcifav;pm;=uwJh jrefrmjynfolawGu arG;ae@&Sif udkrif;udk
EdkiftwGuf arG;ae@ txdrf;trSwfyGJawGjyKvkyfae=uayr,fh ol@udkf ta=umuf}uD;
a=umuf v ef @ aewJ h etzppf t pd k ; & uawmh ES p f a ygif ; (20)eD ; yg; arG ; ae@&S i f u d k
tusO;f pcef;xJrmS ydwaf vSmif xm;cJyh gw,f?
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
38
(2)
'Duae@[m ausmif;om;acgif;aqmif udkrif;udkEdkif&Jh(47)ESpfjynfh arG;ae@
jzpfygw,f?
'DaeŒud*k %k jf yKwJh arG;ae@txdr;f trSwyf t JG jzpf uav;awGtwGuf tvSL'ge
jyK=uwmyg?
ausmif;om;qdkwm jzLpifw,f/oef@&Sif;w,f/&dk;om;w,f/ owWd&Sdw,f/
&J&ihwf ,f/ pwJh *k%yf 'k af wGe@J jynfpyHk gw,f/tJ'D ausmif;ol/ausmif;om;uav;awGukd
ukov kd f vky&f jcif;tm;jzifh arG;ae@&iS t f wGuyf +kd yD; *k%jf yK&ma&mufw,fv@kd usrwdŒk u
,lqvdk@ygyJ?
tckvdk tvSL'gejyK ausG;arG;{nfhcH*k%fjyKcJh=uwmawG[m arG;ae@&Sifudk
atmufarh/vGr;f armowd&pGmjzifh jyKvkycf =hJ uwmyg? uav;rsm; pm;aomufaewJh
jrifuGif;udk awGŒvdkuf&awmh usrpmoifcJhwJhe,f+rdKŒuav;udkawmif jyefvnf
owd&pdwaf wG jzpfryd gw,f ?bma=umifv h qJ akd wmh tckvkd pD;yG;a&;=uyfwnf;aewJh
tcsdefrSm jrefrmjynfu usr&Jh wynfh uav;awGtwGuf tvSL'ge vma&muf
au|;arG ; Ed k i f o l a wG r S &S d y gtk H ; rvm;/ tck v d k r sd K ;a&m aumif ; aaumif ; rG e f r G e f r S
pm;aomufzdk@tcGifh}uHKygtkH;rvm; qdkwmawG;=unfh&if; qufrawG;0Hh atmif
cHpm;vdkufrdygw,f?
wzufEdkifiHrSm 'kuQa&mufw,fqdkayr,fh r=umr=um tvSL&SifawG&Jh
ukvo kd jf yKr_awG &Sd wm/ ausmif;ynmtcrJo h ifciG &hf wmawGuu kd 'Duuav;av;awG&ŒJ
tcGit hf a&; wckvkd jzpfae wmyg?
'DjrifuGif;rsdK; 'DvdkyGJrsdK;udk jrefrmjynfrSm w&m;0ifjyKvkyfcGifh r&Sdygbl;/
jyKvkyfcJhonfjzpfap/ tJh'DarG;ae@udk udk,fwdkifwufa&mufcJhonfjzpfap tjyefvrf;
[mawmh axmifEKS wfcrf;ay: vrf; avSsmuf&ovdrk sKd ; pGe@f pm;+y;D jyKvky&f rSmbJjzpfygw,f?
(3)
tckvv kd rG ;f armowd&vSsujf yKvkyw f yhJ rJG sKd ;udk xdik ;f Edik if H rJaqmuf+rdKŒomru
EdkifiHwum a&muf arG;ae@&SifudkcspfcifolawGjyKvkyfae=urSmjzpfovdk arG;ae@&Sifudk
*k%fjyK=ur,fh oli,fcsif; taygif;toif;awG[m atmufwdkbmv(18)&uf/
2009ckEpS rf mS usa&mufr,fh udrk if;udEk ikd &f hJ (47) ESpjf ynfah rG;ae@ukd axmifawGxrJ mS
awmifjyKvkyaf e=urSm aocsmygw,f?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


39
ud k r if ; ud k E d k i f & J h touf ( 47)ES p f a jrmuf a rG ; ae@rS m arG ; ae@&S i f t wG u f
ukodkvfjyKr_awGudk um,uH&Sifudk,fwdkif odcGifhjrifcGifh &SdcJh&ifb,favmufrsm;
0rf;omyDwd jzpf&mS avrvJ usr awG;=unfrh yd gw,f?
arG;ae@&Sifuawmh etzppftpdk;&u rw&m;zrf;qD;+yD; jrefrmjynf&Jh
tpGeftzsm;jzpfwJh usdKif;wkHtusOf;axmifxJrSm tusOf;csxm;jcif; cHae&ygw,f?
'ga=umifrh @kd 2009ckEpS /f atmufwkd bmv(18)&ufae@rmS usa&mufr,fh udrk if;udEk ikd &f hJ
(47)jynf h a rG ; ae@ud k * k % f jyKaomtm;jzif h Arm Ed k i f i H v k H ; qd k i f & m ausmif ; om;
or*~rsm;tzGŒJ csKyf(Edik if jH cm;a&;&maumfrwD)rS OD;aqmif+yD; ta0; a&muf Edik if aH &;orm;
nDtudak rmifErS rsm;&Jh tultnDef @J rJaqmufa'o a&GŒajymif; tvkyf orm;rsm;&Jh
om;orD;rsm; aexdkif&mausmif;aygif;pkHrSm jyKvkyfcJh=uwmyg/'DarG;ae@yGJudk tcsdefawG
cGJjyD; ausmif;aygif;(7)ausmif;udk usrwdk@awG oGm;a&mufvSL'gef/ukodkvfjyKr_awG
jyKvkycf =hJ uyg w,f?
arG;ae@&Sif[m wdkif;jynfeJ@vlrsdK;twGuf toufudky"gerxm;yJ &J&J0Hh0hH
wdu k yf 0JG ifaewm uae@xw d ikd af tmifygy?J tusO;f axmifxrJ mS 'kurQ sKd ;pkcH g;pnf;cH&if;
ppftpd;k &udk tHwu k mrdrd Edik if H twGuf trSew f &m;twGuf vlrsKd ;pHjk ynfoal wGtwGuf
pGef@vGwfpGef@pm; wdkufyGJ0ifaewm jzpfyg w,f? 'ga=umifhvnf; EdkifiHwumu
qkaygif;(5)qkcsD;jrSifhjcif;cHh&wmjzpfygw,f?

(4)
pmoif a usmif ; wck u d k a&muf w d k i f ; a&muf w d k i f ; (Auo) tzG J Π0if n D
tudkawmfrsm;eJ@ EdkifiH a&;vkyfaz:udkifzuf nDtudkarmifESrrsm;u udkrif;udkEdkif&Jh
EdkifiHa&;rSm xJxJ0if0ifyg0ifvkyf udkifcJhr_awGeJ@ tckcsdefxdvnf; “avScGufcsnf;usef
tvHrvJ”qufvufcsDwuf wdkufyGJ0ifaeqJyJ qdkwmawGudk *k%fjyKvufaqmif
pum;awGtjzpf jyefvnfajym=um;ay;cJ=h uw,f?
'DyaJG wGrmS rsLd ;qufopfvil ,fawGu udrk if;udEk ikd ef @J ywfoufwt hJ a=umif;
awGe@J jrefrm Edik if &H hJ tajctaeawGukd ar;cGe;f awGxyk =f uygw,f?tJ'J aD r;cGe;f awGukd
usrwd@k armifErS awGu tm;}udK;rmefwufe@J ajzqdck w hJ hJ jrifuiG ;f awG[m usrtzd@k awmh
&ifoyf&a_ rmvd@k vGr;f armp&m awGe@J yDwjd zpfra_ wGukd w+yKd ifeufwnf;cHpm;=u&ygw,f?
b,fvykd jJ zpfjzpf 'Dae@arG;ae@yaJG v;[m ydik &f iS rf ahJ rG;ae@yq
JG akd yr,fh

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


40
udrk if;udEk ikd u
f , kd w f ikd f wufa&muf arG;ae@pum;vufaqmifreG f ac|aeovdk usr&ifrmS
cHpm;rdwmtrSefyg?
wcsKd Œpmoifausmif;awGrmS qdv k nf; q&m/q&mrawGu olw@kd &ahJ usmif;ol/
ausmif;om; av;awGukd udrk if;udEk ikd t f wGuf *k%jf yKaomtm;jzifh uAsmav;awGe@J
*k%fjyKpum;vuf aqmif ay;cJhwm[mvnf; rsdK;qufopf vli,fausmif;om;
awGtwGuf tpOftvmaumif; w&yft jzpfawG@c&hJ w,f?
tJv h u kd AsmawGxu J wpfy'k u f akd wmh rSwrf w
S &f &yJ usr&ifrmS tckwikd =f um;
a,mifaerd w,f? uAsmav;uawmh ²²²²
“wyg;u|e/f ppfu|ef
b,fu|erf S vufrcH
a'gif;tvHudk
ausmif;eH&HrSm jyefpdkufr,f”vdk@ xefeJ@rmefeJ@ &GH&GHcsGHcsG$H &GwfqdkoGm;cJhwJh
ausmif;olav; awGuakd wmh rsupf x d t J ck xdwikd jf rifa&mifaerdw,f?
olwdk@av;awGonfvnf;yJ waeŒaeŒrSm aemiftem*gwf&Jh rsdK;qufopf
acgi;f aqmif awGjzpfvmvdrrhf ,fqw kd m b,fojl iif;&JvŒkd vJ?
olw@kd av;awG&hJ ud, k pf rG ;f nm%fprG ;f &So d rSse@J tm;wufoa&mar;vdu k w f hJ
“usaemfw@kd bmvkyaf y;&if udrk if;udEk ikd v f w
G af jrmufEikd rf vJ“
qdw k hJ ar;cGe;f awGu oufaownfaew,fvŒkd usr &J&aJ jymcsiw f ,f?
usrtwGufuawmh ydkif&SifrJhaewJh udkrif;udkEdkifarG;ae@yGJrSm
yg0ifulnDfcGifh& wm&,f/ arG;ae@pum; vufaqmifrGef ajymcGifh&wm&,ftwGuf
0rf;omyDwd jzpfv@kd rqk;H Edik af tmifygb?J
(5)
udrk if;udEk ikd f tcuftcJ t=uyftwnf;rsm;=um;uae a&;om;yd@k ay;cJw h hJ
arG;ae@vuf aqmifrGefpum;av;jzpfwJh a[mh'Day;pmav;udk usrb,fawmhrS
arhEdkifvdrfhr,fr[kwfygbl;?
“EdkifiHwumausmif;om;rsm;odk@”
tm;vk;H yd@k aom arwWm
tm;ay;ulnDr_rsm;a=umifh
,ckvkd e_wcf eG ;f qufz@kd tcGit hf a&;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


41
&jcif;ygyJ
ud,k pf rG ;f nm%fprG ;f &So
d rSs
avmuvl@abmif tusKd ;o,fy;kd &eftvd@k imS
ynmoifaeol tm;vk;H “ausmif;om;/ausmif;om;csi;f &dik ;f yif;r_
vl@abmiftusdK;&nfpl;xrf;&Gufr_tay:
todtrSwfjyK,kHrSsjzifh
wm0efxrf;&Guf&usdK;eyfyg+yD”

opPmjzifh
oifwdk@tm;vkH;&Jh
rif;udkEdkif

udrk if;udEk ikd f ud,


k w
f ikd af &;om; ay;yd@k vu kd w
f hJ pum;vufaqmifav;vdŒk od&ygw,f/
'Dpmav;udk usrwdk@ ausmif;om;vli,fawG=um;xJrSm jzef@a0ay;wJh
vufurf;pmapmifav; xJ rSmaz: jyay;Edik cf yhJ gw,f?
'Dpmav;udk udrk if;udEk ikd f b,fvakd &;cJw h ,f/b,fvx kd yk af y;cJw
h ,f/qdw
k mawG
udak wmh usr pOf;pm;=unfv h @kd awmif rpGr;f Edik af tmifygy?J
udrk if;udEk ikd u
f Edik if w
H umrSm jyef@EaHS ewJh ausmif;om;nDtudak rmifErS awGukd
E_ w f q uf vd k u f w J h E_ w f q uf p um;av;yg?'D p um;av;[m usrwd k @ &if x J
usrwd k @ ES v k H ; om; xJ t xd pl ; 0if xd & S o G m ;apEd k i f w J h pum;av;jzpf w ,f v d k @
usrajymcsifw,f?
udrk if;udEk ikd uf kd usrwd@k cspw f ,f? usrwd@k wefz;kd xm;w,f?
ol@ukd usrwd@k vGwaf jrmufapcsiw f ,f?olvw G af jrmufwm[m trdjrefrmEdik if H vGwf
ajrmufz@kd twGuf ajcvSr;f wpjzpfw,fv@kd usrav;av;eufeufukd ,k=H unfygw,f?

udrk if;udEk ikd f tjrefq;Hk vGwaf jrmufygap?

tif=uif;ar
atmufwdkbm(18)&uf/2009?
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
42
(1)
ppftyk pf k usi;f yrnfh 2010 a&G;
aumufyo JG nf rnfonfah e@&uf/ em&DwiG f
usi;f yrnfenf;? &efopl pftyk pf u k ,ckxd
rxkwfjyef&ao;ojzifh rod&ao;? odk@
aomf ppfu|eftjzpfeSifh qufvuf &yf
wnfv=kd uonfh tnHch aH &;orm; ppfu|ef
rsm;onf ocifu t&dk;t&if; jyojzifh
t+rD;wES@H E@HS jzpfaeaom tdraf rG; acG;uJo h @kd
t&l;x+rL;=uG ae=uonf?
wcsKd @ppfu|erf sm;u &efo. l a&G;
aumufyu JG 0kd ifa&;twGuT f od@k ta=umif;
jy=uonf? a&G;aumufy+JG yD;onfeiS hf v$wf
awmfxw J iG f ukvm;xdik f wae&m&&Sv d rd hf
2010 a&G;aumufyGJ rnf? elid if aH &; vkyu f uG f &&Sv d rd rhf nf? a&G;
0ifjcif;tm;jzifh aumufyJG r0ifru
awmfxw
DS xuf ppftyk pf v
J iG f edil if aH &;vkycf iG &hf &Sv
k w
d rd rhf nf[k
$ f

rnfonhft"dy`g,fudk pd w f u l ; ,Of a e=uonf ? xd k a =umif h


ppfv$wfawmfxJwGif ae&musOf;usOf;
azmfjyoenf; av;bJ & &/ xd k o d k @ &&S d & ef t wG u f a&G ;
aumuf yGJ 0if&rnf[k qdo k nf?
wcsKd @ppfu|eu f ppftyk pf v k w $ af wmf
armifpdk;csdef twGi;f rSm ppfOya' abmifxu J ae ppf
tkyfpkukd wdkufyGJ0ifedkifzdk@ twGufa&G;
aumufy0JG if&rnf [k qdo k nf? ppfu|ejf yK
zGJ@pnf;yHk tajccHpnf;rsOf; Oya'awGudk
wck+yD;wckjyifqifoGm;edkif vdrfhrnf[k
}uHK;0g;oHrsm;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


43
udkvnf; =um;ae&onf? ppftm%m&Sifpepfudk zsufodrf;&ef/ ppftkyfpkudk
qe@u f siaf wmfveS &f ef q,fpEk pS rf sm;twGi;f tH=k uw G ukd yf t JG oD;oD; ay:xGuv f mcJoh nf?
,QKvnf;wdkufyGJawGu jyif;xefaeqJ? xdkwdkufyGJrsm;udk t,Hkt=unfr&Sdaom/
xdkwdkufyGJrsm;udk a&Smifz,fcJh+yD; ppfu|efv$wfawmf twGif;wGif wdkufyGJ0if&rnf[k
}uHK;0g;[pfa=uG;aomtcg“[kwfyghrvm;armifumVK&,f”[k avSmif+yKH;+yHK;um
ar;cGe;f xkw&f efom &Sad wmhonf? a@&aS emufaum nDnw G yf g&@J vm;? wv$q J yH if aumif;
=uyguvm;?
rnfo@kd yifjzpfap a&G;aumufy0JG ifrnfqykd gu a&G;aumufy0JG ifjcif;. t"dyg` ,f
rsm;u b,ft&mrsm; jzpfonfukd azmfjy+yD;jzpfaecJo h nf? wu,fu ppftm%m&Sif
pepfzsuo f rd ;f a&; ordik ;f jzpfpOfu azmfjyaeonfh t"dyg` ,jf zpfonf? od@k jzpf&m tacsmif
o
f rm;ppfu|erf sm; ppftyk pf k vufuikd w f w k f opPmazmuf avmufaumifrsm;/azmu f
jyefa&;orm;rsm;. tjrifeiS hf vH;k 0qef@usiaf eygvrd rhf nf? &efopl pftyk pf Ek iS hf tzdEydS cf H
trsKd ;om;vlxt k oD;oD;wd@k t=um;&Sd yÉdyuQwu kd yf w JG iG f avmufaumifEiS hf vufuikd f
wkwrf sm;u olw@kd .t&Sio f cif ppftyk pf tk wdik ;f (tkypf ;kd ol vlwef;pm;bufrS &yfwnf
um)jrifrmS jzpfonf/ &yfwnf=urSmjzpfonf/ tzdEySd cf H ppfu|erf sm;uvnf; tzdEydS cf H
vlwef;pm;tjrifukd b0ESiahf y;qyf&if;ES;D um xlaxmif=urSmygy?J
(2)
od@k jzpf&m ,QKok;H oyftjrifonf ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&; 'Dru kd a&
pDa&;/ +iDr;f csr;f a&;twGuf rsKd ;qufvu kd f wduk yf 0JG ifc=hJ uaom tzdEydS cf v H wl ef;pm;.
tjrifjzpfonf? wenf;tm;jzifh tzdESdyfc Hppfu|efb0a&mufaeonfh vlxktjrif
jzpfonf?
yxr? ?ppftkyfpkzufqpf.2010a&G;aumufyGJudk jyKvkyfjcif;onf
jynfolvlxk qENrJay;cJh=uonfh 1990 a&G;aumufyGJtajzudk ppfzdeyfjzifheif;acs
zsuf q D ; ypf v d k u f j cif ; jzpf o nf ? “igwd k @ bk & if v k y f t k y f c sLyf a ewJ h u mvrS m igwd k @
rw&m;wmvky&f ifvJ w&m;w,f igw@kd vyk cf si&f mvkyrf ,f/ igw@kd vyk o f r# acsycGirhf &Sad p&/
bmwckrSajymcGifhr&Sdbl;” qdkonfhoabmxm;twdkif; 1990a&G;aumufyGJ&vm'fESifh
vlxkqENoabmxm;rsm;udk eif;acsypfjcif;jzpfonf? xdk@a=umifhzufqpfppftkyfpk
jyKvkyo f nfh uvdru f uspf 2010a&G;aumufy0JG ifjcif;tm;jzifh zufqpfppftyk pf . k xif
wdik ;f usJ tedik u f siahf pmfum; ,kwrf mr_ukd oabmwlay;vdu k jf cif;jzpfonf? toifzuf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


44
qpfppftyk pf w k @kd vkyof r#axmufcyH gonf[k (ykvif;wl bl;qd@k jzpfa=umif;) azmfjyvdu k f
onfh t"dyg` ,jf zpfonf?
'kw, d ? ? zufqpfppftyk pf o k nf ppfz@JG pnf;yHt k ajccHOya'udk pdww f ikd ;f us
a&;qGcJ +hJ yD; t"rRtm%modr;f ,lco hJ nfh ppf"g;jrtkypf u k w&m;0iftpd;k & tjzpfEiS hf
zdEySd tf yk cf sKyf&ef/ tzdEydS cf H jynfov l x l k toD;oD;udk qufvufIw&m;0i (f w&m;0if)
ppfu|e+f yK aoG;pkwjf c,fv, S &f ef 2010 a&G;aumufyu JG kd usi;f yjcif;jzpfonf? ppftyk pf . k
xdka&G;aumufyGJ yg0ifjcif;onf olwdk@. pkwfcsmazmufjyef,kwfrmr_ rSefor#udk
av;av;eufeuf axmufcv H u kd o f nfh t"dyg` ,jf zpfonf?
wwd,? ?2008.zGJ@pnf;yHkonf trsdK;om; jynfolvlxk toD;oD;.
'Dru kd a&pDEiS v hf yG v
f yfciG /hf wdik ;f &if;om;vlrsLd ;pk toD;oD;.ud, k yf ikd f jyXmef;cGihf tygt0if
ud,k yf ikd t f yk cf sKyfciG /hf ud, k =f urRmud, k zf efw;D cGihf rSeo f r#ukd zsuq f ;D acs r$xm;onfh ppf
tkycf sKyfyOkH ya'jzpfonf? 'Dru kd a&pDEiS hf w&m;r#wcGihf aumif;uGuf wuGuw f av
awmif ryg&Sdonfhppfu|efjyKa&; Oya'jzpfonf? 2010 a&G;aumufyGJ0ifjcif;onf
,if;pkwfyJh &dkif;pdkif;aom ppfzGJ@pnf;yHkudk rGefjrwf,Ofaus;aom ppfzGJ@pnf;yHktjzpf
vkyaf y;&jcif; jzpfonf?axmufcaH y;&jcif;jzpfonf?
pwkw?W ?2010a&G;aumufyw JG iG f rJay;&ef(od@k r[kw)f a&G;aumufyw JG iG f yg0if
jcif;jyK&eftwGuf ppftyk pf . k rJ&o kH @kd vSr;f oGm;aeaom vlwpfa,muf.ajcvSr;f rsm;
onf ppftkyfpkESifh ppftm%m&Sifpepfudk qef@usifzsufodrf;cJh=uonfh ol&Jaumif;
jynforl sm;/ ausmif;om;/ &[ef;oHCmawmfrsm;. toufEiS ahf oG;ac|;rsm; ay:wGif
eif;acsomG ;&jcif; jzpfonf? xdt k axmif/ taomif;aomol&aJ umif;rsm; awmif;qdck hJ
onfrmS 'Dru kd a&pDjzpfonf? vGwv f yfa&;jzpfonf? vlxt k pd;k & ay:xGuf vma&;jzpf
onf? vGwv f yfat;csr;f onfh vl@tzG@J tpnf;w&yf topfwnfaqmufa&;jzpfonf?
2010ppftyk pf ak &G;aumufyu JG kd 0ifa&mufjcif;. t"dyg` ,rf mS xdo k &l aJ umif;jynforl sm;/
tzdESdyfcHb0wlrsm;udk apmfum;vdkufjcif;jzpfonf? opPmazmufvdkufjcif;jzpfonf?
ud, k w hf yfu, kd jf yefeif;jcif; jzpfonf?
yOPr? ? a&G;aumufy0JG ifrnfo h (l od@k r[kw)f rJay;rnfo h o l nf olu, kd w f ikd uf
ppfu|efb0udk &&Sdxm;oljzpf&m oludk,fwdkif ppfu|ef b0rS u,fwif&rnfhtpm;/
olu, kd w f ikd f odumQ t&Suu f kd u,f,&l rnft h pm; ol@u, kd of l ppfu|et f jzpf qufvuf
xm;&Sd&ef opPmazmufvdkufjcif;jzpfonf? ,kwfrmvdkufjcif;jzpfonf? xdk@jyif

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


45
a&G;aumufy0JG ifjcif; /rJay;jcif;tm;jzifh ppfu|eo f uf xyfrH
&Snfapownf;[lI rdrdudk,frdrd tr_pD&ifvdkufjcif; jzpf
onf? ppfu|ef b0rS tnHch aH &;/ 'l;axmufa&;orm; tjzpf
xyfI ESpv f u kd jf cif;vJjzpfonf? xd@k jyif t&Suf odumQ uif;rJh
oGm;yHu k kd azmfjyjcif;jzpfonf?
qXr? ? ppftyk pf u k uvdru f spmG twnfjyKcJh
2008
onfh 2008 ppfz@JG pnf;yHw k iG v f nf; ta&;awmfykH umvrsm;
ppfOya'
zGJ hpnf;yHkxJwGif
twG i ;
f (od @
k r[k w )
f ppf t y
k pf uk kd qe@uf sio f rl eS o f r#ukd ppf
edkifiHawmf tkypf u k owfjzwfco hJ r#/ !Si;f yrf;tEdil f usichf o hJ r# acsre_ ;f
umuG,fa&; ypfco hJ r# tusO;f axmifEiS phf pfa=uma&; i&Jcef;rsm; wGif
ESihf owfjzwf!Sif;yrf;cJhor# tm;vHk;onf tjypfwpHkw&m
vHkjcHKa&;aumifpD r&Sad =umif;/ w&m;pGt J a&;,lIr&a=umif; ppftyk pf u k rdrw d @kd
qdkjyD; twGuf tjywftom;umuG,f a&;qGJxm;onf? a&G;
zGJ hpnf;xm;a}umif; aumufyJG 0ifjcif;tm;jzifh 2008 ppfz@JG pnf;yHu k kd t wnfjyK
azmfjyxm;onf? ay;&ma&mufonf?twdik ;f tqr&Sd vlxu k kd owfjzwfciG /hf
xdkaumifpDonf acsr_ef;!Sif;yrf;cGifh w&m;0ifvdkifpif &&Sda=umif; axmuf
orRw. txufrSm&Sdonf? cHtm;ay;vdu k jf cif; jzpfonf? od@k jzpf&m a&G;aumufy0JG ifol
ppfwyf qENraJ y;olonf ppftyk pf . k &mZ0wfaumifrsm;ESihf tr_
ppftkyfpku
wGw J ckwnf; ppf&mZ0wfaumifrsm;jzpfonf? yl;wGJ ppf&mZ
&moufyef
tkycf sKyfzEd ydS f
0wfr/_ yl;wGJ ppf&mZ0wfaumifrsm;jzpfonf? ,if; onf
xm;a&;twGuf 2010 a&G;aumufyw JG iG f yg0ifo. l ordik ;f om jzpfonf?
&nf&G,fxm;jcif; owWr? ?2008 ppfOya' zG@J pnf;yHx k w J iG f “edik if H
jzpfonf? awmf umuG,af &; ESif v h +kH cHKa&;aumifp”D qd+k yD; zG@J pnf;xm;
a=umif ; azmf j yxm;onf ? xd k a umif p D o nf orR w .
txufrmS &So d nf? ppfwyf ppftyk pf u k &moufyef tkycf sKyfzd
ESdyfxm;a&;twGuf &nf&G,fxm;jcif;jzpfonf? ppftkyfpk
.2008 zG@J pnf;yHt k oufoiG ;f a&; twGuf 2010 a&G;aumuf
yGu
J kd t"rR zefw;D vky}f uHxm;ojzifh a&G;aumufyu JG 0kd ifjcif;/
rJay;jcif;onf xdpk pftyk pf u k kd &moufyef tkycf sKyfciG hf ay;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


46
'Drdkua&pDESifh vGyfvyfcGifh rSefor#udk
&dkufcsdK; zsufqD;aeolrsm;rSmvnf; xdkppftkyfpkyJ jzpfonf?
vlxktoD;oD;. udk,fydkiftcGifhta&;rsm; twGuf
wdkufyGJ0if v+yf&Sm;aeolrsm;udk owfjzwfjcif;/ acsr+ef;jcif;zrf;qD;
owfjzwf !Sif;yrf;jcif;udk jyKolrsm;rSmvnf; ,if;ppftkyfpk.
&mZ0wfaumifrsm;yJ jzpfonf? xdkuJhodk haom
wdkif;jynfudkjzdKcGJaeaom/ rwnfjidrf rat;csrf; rwdk;wufapcJhaom
wdkif;jynf. w&m;cH ppf&mZ0wfaumifrsm;udk
&moufyef qufvuftkyfcsKyfzdESdyfcGifhay;&ef
2010a&G;aumufyGJ0ifolonf wdkif;jynf. w&m;cHrsm;omjzpfonf?
tyf vdu k jf cif;jzpfonf? Armjynf ppftyk pf q k okd nfrmS b,foal wGvjJ ynfwiG ;f ppfEiS hf
rwnf+idraf tmif zefw;D jyK vkyaf eolrsm;yif jzpfonf? 'Dru kd a&pDEiS hf vGyv f yfciG hf rSeo
f r#
udk&dkufcsdK; zsufqD;aeolrsm;rSmvnf; xdkppftkyfpkyJ jzpfonf? vlxktoD;oD;.
udk,fydkiftcGifhta&;rsm; twGuf wdkufyGJ0if v_yf&Sm;aeolrsm;udk owfjzwfjcif;/
acsr_ef;jcif;zrf;qD;owf jzwf !Sif;yrf;jcif;udk jyKolrsm;rSmvnf; ,if;ppftkyfpk.
&mZ0wf a umif r sm;yJ jzpf o nf ? xd k u J h o d k @ aom wd k i f ; jynf u d k + zd K cG J a eaom/
rwnf+idrrf at;csr;f rwd;k wufapcJah omwdik ;f jynf. w&m;cH ppf&mZ0wfaumifrsm;udk
&moufyef qufvuftyk cf sKyfzEd ydS cf iG ahf y;&ef2010a&G;aumufy0JG ifoo l nf wdik ;f jynf.
w&m;cHrsm;omjzpfonf?
(3)
&efopl pftyk pf .
k 2010 uvdr+f cHK a&G;aumufyw JG iG f yg0if,OS +f ydKifrnfoh El iS hf
xd,k OS +f ydKifotl m; rJay;rnfo h ol nf ordik ;f . w&m;cHjzpfonf? ppf&mZ0wf aumif
ESifhtr_wGJwckwnf; ordkif;w&m;cHomjzpfonf? wdkif;jynf. om;aumif;&wem
orD;aumif;&wemtjzpf rdru d ,kd rf rd cd ef@ tyfum ppfu|eb f 0vGwaf jrmufa&;vrf;udk
a&G;jc,fav#mufvrS ;f zd@k ordik ;f uyif vrf;jyxm;+yD r[kwaf vm?
armifpdk;csdef
atmufwdkbm 10/2009

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


47
&efuek rf mS Edik if rH sKd ;pHu k / txl;
ojzifh taemufEikd if aH wGu oHwrefrsKd ;pHk
wd@k ajccsi;f vdraf e=uygw,f? trsKd ;om;
'Drkd ua&pDtzG@J csKyf&@J ±H;k qDuv kd nf; olw@kd
wawG tcscD sD 0ifxu G o
f mG ;vm ae=uyg
w,f? aemuf+yD; trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J
csKyf acgi;f aqmifawGe@J vnf; c%c%
awG@qkH ae=uygw,f? bmawG jzpfuek =f u
+yDv/J etz Adv k cf sKyfawG oabmxm;}uD;
vScsnfh vm;? trsKd ;om; 'Dru kd a&pDtzG@J
csKyfukd ae&may;vScsnv fh m;/ yGx J w k v f S
csnv fh m;?
taemufuae b,fcgrS aer
xGuyf gb;l ? 'Dupd aP wG[m taemufEikd if H
Edik if jH cm;om;rsm;O'[d0k iifvf mapwJh awGu etz&J@2010a±G;aumufyu JG kd 0ifz@kd
ajymoHawG xGuv f mwJah emufrmS ay:vm
ArmjynfEikd if aH &; wJhjzpf&yfawG qdkwmowdxm; oihfyg
w,f? etz[m trsdK;om; 'Drdkua&pD
tajctaeopf tzGJ@csKyfudk olwdk@&J@ a±$*Hkwdki fa=unm
csuef @J a±G;aumufy0JG ifa&; qdw k hJ t=um;
rSm =um;nyf+yD;'kuaQ &mufatmif wGe;f
yd@k ae wm/ trsKd ;om;'Dru kd a&pD tzG@J csKyf
A}o t wGi;f rSm a±$*w kH ikd f a=unm csuf tay:
awGa0r_aw aG y:atmif/ Edik if jH cm;om;awG
jzpfapcsifwJh 2010 a±G;aumufyGJ0ifa&;
t,ltqudyk J vufc&H ra,mifa,mif
±_yfaxG;r_awGay:/ yJhxGufwm/ uGJxGuf
wmawG jzpfay:atmif wrifzefwD; ae
wmjzpf y gw,f ? wcsd e f w nf ; rS m yJ

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


48
trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyfukd taemufEikd if aH wGe@J &efwu kd af y;aewmvd@k qd&k if vnf;
rrSm;ygb;l ? etzAdv k cf sKyfawGu “awG@w,fr[kwv f m;/ trsKd ;om; 'Dru kd a&p t D zG@J
csKyf[m cifAsm;wd@k em;cswm udv k nf; vufrcHb;l / ArmjynfEikd if aH &; wif;rmaewm[m
trsdK;om; 'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu acgif;rmaevdk@jzpfw,fqdkwm udk,fwdkifawG@=u+yD
r[kwfvm;”vdk@ajymaeovdkygyJ? 'ga=umifhvnf; wcsdK@EdkifiHjcm;u ar;jref;olawG
ar;yHkjref;yHk[m trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfudk w&m;cHppf ppfaeovm;vdk@awmif
xifp&mjzpfaeygw,f?
wu,fu ArmjynfEikd if aH &;rSm *si0f ufbaf y:vm+yD;uwnf;up+yD; etz
ppftpd;k &[m Edik if jH cm;om;qd&k if oHo,rsuv f ;kH eJ@csnhf =unhaf ecJw h hJ tpOftvmudk
ab;z,fxm;cJyh g+yD? t&ifuawmh taemufEikd if u H vmwJv h al wGq&kd if wd;k &pfutp/
tife*f st D ekd @J owif;axmuftv,f/ oHwrmeftqH;k / tm;vH;k udk "rRE &W m,fv@kd oabm
xm;cJ/h qef@usicf w hJ myg? tckawmh olw@kd u Edik if jH cm;om;awGukd jyef+yD;toH;k csaeyg+yD?
Armjynf E d k i f i H a &;eJ @ Ed k i f i H a &;tif t m;pk a wG / Ed k i f i H a &;orm;awG / apmih f = unh f
avhvmtuJcwfolawGudk tvGefqHk; odkif;a&;jywmavmufom xda&mufwJh
EdkifiHjcm;om;awGeJ@ tifwmAsL;wJhudpPawGeJ@yJ tvkyfrsm;aeatmif vkyf xm;
vd k u f y gw,f ? wcsd e f w nf ; rS m wu,f v k y f o ih f / vk y f & rS m awG e J @ rsuf a jc jywf
oGm;atmifvnf; uvzefx;kd aewmjzpfygw,f?
etz&J@'aD jcvSr;f [m olw@kd taeeJ@ trsKd ;om; 'Dru kd a&pDtzG@J csKyfukd Edik if aH &;
vkyu f ikd cf iG afh wG ay;aeygw,fv@kd vlawG xifatmif tmabmfzefw;D aewmvnf;jzpf
ygw,f? wu,fu EdkifiHa&;vkyfw,fqdkwm[m jynfyuvlawGeJ@/ rD'D,mawGeJ@
tar;tajzawG vkyaf ewmoufouf r[kwb f ;l qdw k m vlwikd ;f odygw,f? wu,fu
Edik if aH &;vkyw f ,fqw kd m[m t"du tm;jzifh vlxx k u J q kd if;/ ud,k yhf gw0D ifxx k u
J q kd if;/
olw@kd &@J tajctaeawGe@J tjrifoabmxm;awGukd em;vnfatmif vky/f ygw&D @J t,l
tq oabmxm;awGu±kd iS ;f jy/ topfcsrw S /f +yD;&ifvyk if ef;awG/ v_y±f mS ;r_awGvyk w f m
pojzifjh zpf&rSmyg? tckawmh etz[m trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyfacgi;f qmifru _ kd ol@
atmufajcxke@J cjJG cm;/ vlxek @J jzwfxm;/ +yD;awmh olw@kd utcsed f ra±G;tm%moH;k acsre_ ;f
ypfEikd af tmif tpdt D pOfwusvyk f aewmjzpfygw,f?
wcsKd @aom Edik if aH &;tiftm;pkawGuawmh tcktcgrmS etz vkyaf ewmawG
aemufuykd J vdu k af e&wJt h jzpf jzpfreS ;f rodjzpfvmw,f? 'ga=umifv h nf; ppftpd;k &u

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


49
udk,fhtpDtpOf/ udk,fhvufOD;r_eJ@xGif;azmufxGufvmwJh
ppftpd;k &u a±$*Hkwdkif a=unmpmwef;udk tarSmifcsxm;zdk@ etz
uvkyaf eygw,f? 'Da=unmpmwef;udk vlxu k tm±Hk
udk,fhtpDtpOf/ rpdu k rf ad tmif/ urBmu owdrxm;atmif *±kwpdu k v f yk cf hJ
ygw,f?
ud,
k vhf ufO;D r+eJ h ArmjynfEikd if aH &;eJ@ urBmEh ikd if aH &;cGief @J qufpyfr_
rSm tckaemufydkif; ajymif;vJvmwJh xl;jcm;csufwckudk
xGif;azmuf
axmufjyzdk@vdk r,fxifygw,f? tprSmawmh etzppf
xGufvmwJh
tpdk;&&J@vlrqefwJ@vkyf&yfawGa=umifhrdk@ Armjynf EdkifiH&J@
ta&;[m Edik if w H umcGi/f ukvor*~ tpnf;ta0;cef;r/
a±$*Hkwdkif tmpD,Hpum;0dkif;/ tD;,lpum;0dkif; pwmawGudk a&muf
ukeyf gw,f? 'DtwGuf etz[m tifrwefrv S nf; pdwq f ;kd
a}unmpmwef;udk a'go xGuyf gw,f? olw@kd acgi;f aqmifawG Edik if pH kH tpnf;
ta0;awGukd rwuf&/J rwuf0jhH zpfcyhJ gw,f? 'gayrJh tck
tarSmifcsxm;zdk h etz awmh tajctaeawG[m ajymif;vJpðyaeygw,f? tJ'gu
awmh etz[m Armjynfta&;udk Edik if jH cm;om;awG &J@
uvkyaf eygw,f? vufxJxdk; xnfhaew,fvdk@ ,lqp&m tjcif;t&mawG
jrifawG@ae&wmygy?J
'Da}unmpmwef;udk
wu,hjf zpf&yfu urBmEh ikd if aH &; tcif;tusi;f udk
u ajymif;vJpðyvmwm jzpfygw,f? 'Dvt kd cgrmS Adv k f ae
vlxu k
0if; vufus ppftyk pf [ k m urBmt h iftm;}uD; Edik if jH zpfwhJ
tm±Hkrpdkufrdatmif/ tar&duefEdkifiH pD;yGm;a&;usqif;+yD; t±Sdef=oZmawG
arS;rdSefovdkjzpfvmwmudk olwdk@twGuf tcGihfaumif;y
urBmu q
J +kd yD; Edik if w
H um t0ef;t0dik ;f udk 0ifw;kd zd@k atmufvrf;
owdrxm;atmif enf; awGe@J óud;yrf;aewmvd@k q&kd ygr,f? wdu k wf u kd q f ikd q
f ikd f
'g[m etzppftkyfpk&J@ zGJ@pnf;yHktajccHOya'eJ@ 2010
*±kwpdu k f a±G;aumufyGJudk yGJxkwfcsdfefjzpfaeygw,f? etz ppfAdkvf
csKyfawGtzd@k aoa&;±Siaf &;wr# ta&;}uD;wJh Edik if aH &; t
vkycf hJ ygw,f? csKd ;tauG@e@J aetus ydik ;f udk jzwfoef;ae&wJh tdb k m;rm;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


50
wu,fu trsdK;om; 'Drdkua&pDtzGJ hcsKyf&J h a±$*Hkwdkifa}unmcsuf[m twdkuftcH
tm;vHk;taee hJ wjcm;tzGJ htpnf;awGeJ h vufwGJvkyfudkif&mrSm tedrfhqHk;
bHkwlnDcsuftjzpf owfrSwfEdkifrvm; pOf;pm;}u/ aqG;aEG;ndE+dif;}uoihfwJht&m
jzpfygw,f?
tpd;k &wd@k [m'DtauG@rmS a=umifcw H iG ;f ysuef @J quf&ufawmifyu H sKd ;vdk óuaH wG@=uwm
jzpfygw,f? olw@kd tajctae[m &nf;pm; pmay;wJh tqifu h akd usmv f @kd ESpb f ufrv l usD
vky=f uwJt h qifu h akd wmif a&mufae+yDv@kd ,lqp&mjzpfygw,f?
tar&dueftrd jf zLawmf&@J ay:vpDtajymif;tvJv@kd qdv k u kd w f meJ@wcsKd @val wG
&J@tm±Hk[m tJ'Daemufudk ygoGm;yg awmhw,f? 'gjynfwGif;uvla&m/ jynfyae
vlrsm;xJrmS yg awG@&wmyg? wcsKd @rsm;qd&k if ud, k &fh @J tajccH vkyif ef;pOfawG/ vrf;pOfawGukd
tJ'D wu,frjzpfao;wJh tajymif;tvJe@J tnD vdu k x f ed ;f nd/‡ ðyjyifae=uwmawmif
awG@&ygw,f? olw@kd vyk yf [ kH m jynfwiG ;f tajctae/ jynfwiG ;f uvlxq k EN pwmawGukd
arhypfvdkuf+yDvm;vdk@ ar;&rvdkawmif jzpfoGm;ygw,f? bmrSr=um ao;cifuyJ
trsKd ;om; 'Dru kd a&pDtzG@J csKyfu wifcw hJ hJ a±$*w kH ikd af =unmcsuf ta=umif;udv k nf;
pum;rp=uawmhygbl;?
wu,fu trsdK;om; 'Drdkua&pDtzGJ@csKyf&J@ a±$*Hkwdkifa=unmcsuf[m
twdu k tf cH tm;vH;k taee@J wjcm;tzG@J tpnf;awGe@J vufwv JG yk u f ikd &f mrSm tedrq hf ;kH
bHwk nl cD sut f jzpf owfrw S Ef ikd rf vm; pOf;pm;=u/ aqG;aEG;ndE‡ id_ ;f =uoihw f thJ &m jzpfyg
w,f? txl;ojzihf vufawG@vyk if ef;ydik ;f rSmyg? etz&J@ a±G;aumufy/JG zG@J pnf;yHk tajccH
Oya'wd@k tay:oabmxm;awGrmS &yfwnfcsupf nf;vdik ;f owfrw S &f r,f xifygw,f?
'g[m Edik if aH &;orm;wdik ;f / tzG@J tpnf;wdik ;f tzd@k 'DwauG@&yf wnfcsu[ f m ordik ;f rSm
armfueG ;f wif use&f pfvrd rhf ,fqw kd m oHo,jzpfp&mrvdyk gb;l ?
tcktcsed rf mS trsKd ;om; 'Dru kd a&pDtzG@J csKyftcsuf igw@dk tuGuq f +kd yD;oabm
xm; vkyu f ikd af e=uwmawGvnf; awG@ae &ygw,f? olw@kd wawG acwfysuf olaX;
awG; ac:r_eJ@ vkyfae=uw,fqdkwm vlwdkif;odygw,f? olwdk@udk,folwdk@ wwd,
tkyfpkvdk@yJqdkqdk/ pwkwˆtkyfpkvdk@yJajymajym ordkif;rSmawmh etzppftkyfpkudk @
a&±Snfpdk;rdk;zdk@twGuf ykcHk;eJ@xrf;wif ay;cJholrsm;tjzpf armfuGef;wif usef&pfrSmyg?
Adkvfae0if;udk ykcHk;eJ@xrf;wifay;cJholrsm;xufawmifrS emrnfysufvdrfhOD;r,f
qdw k mrarh=uyge@J ?
A-o
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
51
jynf trsdK;om;jyefvnfoifhjrwfa&;(odk@)
trd s K;om; &if = um;aph a &;qd k w J h p um; [m
tif r wef ajymvd k @ aumif ; wJ h / +id r f ; csrf ; a&;
ol qefwJh wl&lcsufudk wdrf;nGwfwJh pum;vkH;rsdk;
jzpf a eovd k / Ed k i f i H w umtcif ; tusif ; rS m
axmufcHrl&aprJh pum;vkH; rsdK;jzpfygw,f //
vl od k h a yrJ h Armjynf e J @ jynf o l v l x k
twGufu awmh aoaocsmcsm qef;ppf =unfh

xk r,fqdk&if h h hppftm%m&l;vlwpfpk&J@ wdkif;jynf


tcsKyftcsmtm%mudk rw&m; &,lxm;zdk@eJ@
ol w d k @ &J Π&yf wnf c suf &S n f = uma&; twG u f

udk oufoufom jzpfw,fqdkwmudk awG@&vdrfh


r,f//
bma=umifhqdk jynfolvlxkeJ@ ppfwyf
a&S &h w
l ,f =um;rSm bmEdkifiHa&;jy\emrSr&SdygbJ wdkif;&if;
om; vlrsdK;pktcsif;csif;=um; wdkif; jynftm%m
qdk&if a0cGJa&;twGuf tcsif; rsm;jyD; jzpfay:aewJ
h j ynf w G i f ; ppf r &S d b J (ppf t m%m &S i f u ae
wdkif;&if;om; tiftm; pkrsm; eJ@ vlrsdK;pkjynfo
lrsm;udk acsrlef;wdkufcdkufaewJh a'o tvdku
fjzpfyGm; aewJh jynfwGif;ppfrsdK; awmh&Sdae
w,f ) trsd K ;om;nD n G w f a &;ysuf j ym; aeo
a,mif / wdkif;jynfjydKuGJawmhrvdkvdk / wdkif;wyg;
oufxeG ;f uvm +yD;odrf;ydkufawmhrvdkvdk /tJ'D a,mif
a,mifawG vdkvdkawGeJ@ jynfolvlxkeJ@ wdkif;jynf
udk umuG,f&rJh trsdK;om; ppfwyfudk zufqp
fwyfvdk toGifajymif;apjyD; / jynfol awG&JŒ
tcsKyf t csmtm%mud k jynf o l @ oabm
qENrygbJ rw&m;odrf;ydkufxm;jyD; / wdkif;jynf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


52
ppfacgif; aqmifawGajymaeovdk
trsdK;om;jyefvnfoifhjrwfa&;qdkwm / ppftm%m&l;vufw qkyfpm
vlwpfpkeJ@ jynfolvlxk=um;rSm bmrSvkyfp&mrvkdtyfovdk /
&SdvJr&Sdygbl; / wu,fjzpfay: aewJh
Armjynf&J@EdkifiHa&;jy\emtm;vkH;[m ppftm%m&Sifvlwpfpka=umifh
omjzpfay:aewmjzpfjyD; h h h
&JΠajray:ajratmuf o,HZmwawGudk tvGJokH;pm;jyKaewJh / ppfacgif; aqmifwpf
csdKŒa=umihf jzpfay:aewJh / vufeufudkifwdkufyGJawGeJ@ vlrsdK;wkH; owfjzwfrl awG /
vl@tcGifhta&;csdK; azmufrlawG / Oya'rJh tEdkifusifh tkyfcsKyfrlawG /wkdif;jynf
tm%mudk tvGJokH;pm;vkyf aerlawG omjzpfw,f //
wu,f u wk d i f ; jynf w ck & J @ tcsKyf t csmtm%mqd k w m jynf o l v l x k
xHuom qif;ouf wmjzpfovdk / trsdK;om;ppfwyfqdkwm vlwef;pm;wpf&yf
r[kwfovdk / vlrsdK;pkw&yf vnf;r[kwfygbl;//ppfwyfqdkwm wdkif;jynf0efxrf;
tzGJ@tpnf;wpfckomjzpfjyD; / jynfol udk tvkyftau|;jyKzdk@omjzpfygw,f// wdkif;
&if;om; vlrsdK;pkawG&J@ &ydkifcGifhawG / jyXmef;ydkif cGifhawGqdkwm EdkifiHa&;t&
pm;yGJ0dkif;rSmajz&Sif;&rSmomjzpfygw,f / 'ga=umifh ppfacgif; aqmifawGajymaeovdk
trsdK;om;jyefvnfoifhjrwfa&;qdkwm / ppftm%m&l;vufw qkyfpm vlwpfpkeJ@
jynfolvlxk=um;rSm bmrSvkyfp&mrvkdtyfovdk / &SdvJr&Sdygbl; / wu,fjzpfay:
aewJh Armjynf&J@EdkifiHa&;jy\emtm;vkH;[m ppftm%m&Sifvlwpfpka=umifh
omjzpfay:aewmjzpfjyD; / vuf&SdrSm jzpfay:aewmuvnf; jynfol@vlxk&J@
tm%mud k jynf o l v l x k & J @ vuf x J j yef v nf a &muf & S d j yD ; / jynf o l v l x k & J @
tusdK;pD;yGm;udk zGifhjzdK;wdk;wuf atmifvkyfvdkolawGeJ@ jynfolvlxk&J@tm%m udk
vufeufeJ@ tEdkifusifh odrf;ydkufxm;jyD; / udk,fusdK;pD;yGm; &SmaeolawG=um;
uwdkufyGJomjzpfw,f/'ga=umifh Armjynfudk ( jynfolwpf&yfvkH;&J@b0awG )
wnf j id r f z d k @ / jid r f ; csrf ; zd k @ / wd k ; wuf apzd k @ qd k w J h tajzrS e f u awmh
ppftm%m&l;wpfpkeJ@ ppftm%m&Sifpepfudk tjrpfjywfz,f &Sm;EdkifrSomjzpfw,f/

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


53
/
wcgw&HrSm EdkifiHa&;pum;vkH;awGudk z,f&Sm;jyD;=unfhzdk@vdktyfygw,f /
bma=umifhvJqdkawmh pum;vkH;awGudktumtuG,fvkyfjyD; ppfwyfudkr_dif;wdkuf
xm;wJh / jynfoludk jcdrf;ajcmuf xm;wJh / EdkifiHwumudkvdrfv,fxm;wJh ppftm
%m&l; wpk&JŒta&G@eJ@twGif;o&kyfudk &Sif; &Sif;vif;vif;jrifEdkifatmifvdk@ygbJ// b,f
EdkifiHrSm rqdk ppftm%m&Sifpepfudk wnfaqmufcGifh / touf&SifcGifhay;ae oa&G@
/jynfol[m tzdESdyfcHb0eJ@qif;&JwGif;u b,fawmhrS vGwfajrmufrSm r[kwfygbl;
//
tck t csd e f r S m Armjynf & J @ taetxm;[m 'D r d k u a&pD a &; v_ y f & S m ;rl
twGufoufoufom ruawmhygbl;/jynfolwpf&yfvkH;twGuf ppftm%m&Sif
pepfatmufuae vGwfajrmuf zdk@yg &kef;uef&r JhtrsdK;om; vGwfajrmufa&;
usdK;yrf;rl wdkufyGJyHko¾meftqifhudk OD;wnf oGm;jyDjzpfygw,f//
'Dae&mrSm tvGef}uD;rm;wJhtcuftcJwpfcku ppftm%m&Sif pepfudk
z,f&Sm;zdk@usdK;pm; aeolawG}um; &ljrifyHkawGaxGjym;a00g;aewJh udpP[m wae@
wjcm; ydkrdk&lyfaxG;vmusjyD; uGJjym;rlawGu ydkrdkeuf&dlif;vm wmbJjzpfw,f? OD;pGm
pOf;pm;}unfh&if tawG;tac: ydkif;t& pdrfac:rlaw Gjzpfay:vmovkd&SdaecJhayrJh /
wu,fhjzpfpOfawGt&uawmh tawG; tac:rwlnDusoa,mifa,mifeJ@ (wu,f
uawmh) &yfwnfcsuf rwlnD=uwJhjy\em jzpfygw,f / tawG; tac:wdkufyGJvdk@
ajymvdk@ r&wmuawmh ppfwyftkyfcsKyfwmraumif; a}umif;eJ@ppfacgif;aqmifawG
raumif;a}umif;udk odygw,fvdk@ wzGzGajymaeolawGwcsdK@ubJ ppfacgif;aqmif
awGudk wdkif;jynfu,fwif&Sifvdkvdk wdkif;jynfudkw&m; 0iftkyfcsKyfaeol awGvdkvdk
owf r S w f a y;aeuswJ @ ud p P u &yf w nf c suf q d k w J h &l a xmif h u ae=unf h j rif
aewmjzpfwJh twGuftawG;tac:vrf;a}umif;ay:u aeaoGcGmjyD;tusdK;pD;yGm;
qdkwJhbufudka&mufoGm;wJhtwGuf'Dvkyf&yfrsdK;[m wdkif;jynf wpfck twGuf vrf;
a}umif;rSeu f &kd mS azGuswt hJ cgrmS awmhawmfawmft}unf&h &kyq f ;kd wJjh y\emjzpfw,f
yk*~dKvfwpfOD;csif;taeeJ@ udk,hf&J@tusdK;pD;yGm;ay:uae =unfhjrifcsOf;uyf
uswm[m}uD;us,fwJhjy\em wpfckrjzpfayrJh wdkif;jynfwpfckvkH;twGuf (odk@)
jynfolwpf&yfvkH; twGufusawmh yk*~dKvftusdK;pD;yGm;uaez,fcGmjyD; &ljrifoifh
csOf ; uyf o if h y gw,f ? 'ga}umif h j ynf o l t wG u f v k y f a eol a wG y gvd k @ a=uG ; a=umf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


54
aeusolawGtm;vkH;rSm ig bmjzpf csifwmvJqdkwmxuf wdkif;jynf twGuf
jynfoltwGufbmjzpfcsifwmvJqdkwmu ydkta&;}uD;ygw,f //
tawG ; tac:yd k i f ; t& jynf o l v l x k t wG u f t ajccH j yD ; awmh p Of ; pm;
w,f q d k & if jynf o l a wG iwf a ew,f q d k w m avmuf e J @ rvk H a vmuf a wmh y gbl ;
iwfae wmudkau|;xm;Edkifzdk@ pD;yGm;a&;txdkifwpfckxJuae&ljrifaevdk@ r&EdkifwJh
ta}umif;tcsufu pD;yGm;a&;pepfwck wnf +idrfzdk@ wdk;wufzdk@&m cdkifrmwJhEdkifiHa&;
jzpfpOfr&SdbJr&Edkifvdk@jzpfygw,f / bma}umifhqdk }udK;eDpepfeJ@xdef;csKyfxm;wJh
b,fvdkpD;yGm;a&;pepfrsdK;rS rSefrSefuefuefwdk;wufrl r&Edkif ovdk / tcsuftcsm
uswJ h p D ; yG m ;a&; jzpf p Of a wG t m;vk H ; [m vl w ef ; pm;wpf c k 'grS r [k w f
vufwpfqkyfpm vlawGvufxJrSmbJ&SdaerSmjzpfvdk@jzpfw,f //
'ga}umifh vGwfvyfwJhb0wnfaqmufrleJ@ wnfjidrfcdkifcef@wJhvl@tzGJ@
tpnf ; rsd K ; rjzpf a y:Ed k i f w J h t aetxm;rsd K ;rS e f o rS s ud k z,f & S m ;ypf z d k @ &m ta&;
t}uD;qkH; udpP&yfjzpfvmw,f? tajccHrrSefwJh EdkifiHa&;jyKjyifajymif;vJr lawGeJ@
jynfoludk ppfppfrSefrSeftusdK;&Sdapzdk@ qdkwmuawmh twW rmeeJ@ pdwful;,OfqefwJh
olawG&JΠjynfolawG&JΠb0vGwfvyfat; csrf;zdk@&mtwGuf taumiftxnfjzpf
rvmEdkifwJh EdkifiHa&; csOf;uyfrlrsdK;omjzpfay vdrfh r,f//
wpfpHkvkH;ajymif;vJrS&rJhtaqmufttkHwpfckudk [kdae&majymif; / 'D
ae&mvJ vkyf&HkeJ@ jynf olawG&J@ppfudkvdkeDvufatmufu eif;jym; b0eJ@ tusyf
twnf ; tm;vk H ; [m aumif ; rG e f vmp&mr&S d y gbl ; / cG J p d w f y pf z d k @ vd k a ewJ h

tcktcsdefrSm Armjynf&J@taetxm;[m 'Drdkua&pDa&;


v_yf&Sm;rl twGufoufoufom ruawmhygbl;/
jynfolwpf&yfvkH;twGuf ppftm%m&Sif pepfatmufuae
vGwfajrmuf zdk@yg
&kef;uef&rJhtrsdK;om;vGwfajrmufa&;usdK;yrf;rl
wdkufyGJyHko¾meftqifhudk OD;wnf oGm;jyDjzpfygw,f//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


55
jynfoltwGufvkyfaeolawGygvdk@ a=uG;a=umf
aeusolawGtm;vkH;rSm ig bmjzpf csifwmvJqdkwmxuf
wdkif;jynf twGuf jynfoltwGufbmjzpfcsifwmvJqdkwmu
ydkta&;}uD;ygw,f //
ppftm%m&Sif uifqmpepfqdk;atmufuae vkH;0vGwfajrmufrSom jynfolawG&J@
b0[m vl c sif ; wl w l o l c sif ; rS s rS s b0rsd K ;ud k a&muf Ed k i f r ,f q d k w m od x m;zd k @
vdkygw,f? ppftm%mpepfqdk;&JΠwjznf;jznf;v_dufpm;vmr_ a}umifh (b0&yf
wnfrl eJ@ qufvuftouf &Sifoefa&; twGuf&kef;uef a&G@&Sm;}u&if;) rod rom
tajc tae uae ckqdk&ifododomomjzpfay:vmjyDjzpfwJh jynfolwpf&yfvkH;&JŒ
pdwf"gwfydkif; qdkif&m csdK@,Gif;ysufqD;aerl[m tem*gwfrsdK;quftm;vkH;twGuf
ta&;t }uD ; qk H ; pd r f a c:rl w pf & yf j zpf a e+yD D q k d w m Ed k i f i H a &;0ef ; usif w pf c k v H k ;
taeeJŒudk xnfhoGif; wGufcsuf&rJhtcsufjzpfw,f //
t"d u swJ h a=umuf p &mtaumif ; qk H ; taetxm;ES p f & yf u awmh
ta=umuf w&m;vGrf; rdk;cHxm;&wJhpdwfeJ@udk,fusifhw&m;udk wef;bdk;rxm;wwf
awmhwJhpdwfbJjzpfw,f//'Dt ajc .taeudkbma}umifha&mufvm&ovJqdkawmh
Oya'rJhrw&m;zdESdyf&ufpufrlrsm;udk toufoGif;}uD;xGm;aeapwJh ppftm%m&Sif
pepf q d k ; e@J @ 'D p epf u d k armif ; ES i f a eol a wG G a =umif h j zpf j yD ; / wzuf r S m avsmf u ef
oifhjrwfwJh EdkifiHa&;0ef;usifwpf&yfr&SdwJhtwGuf rdrd wdk@&J@rl&if; vl@tzGJ@tpnf;rSm
&SdwJh pHwefbdk;awGudkypfcsjyD; b0udk&yfwnfae&wJhta&GΠaawGa}umifhbJjzpfw,f
'ga}umifhwdkif;jynfudkcspfw,f/ jynfoludkcspfw,fqdkjyD; aumif;atmif
vkyfcsifolrsm;taeeJ@ jynf olvlxktwGufpm;&&Hk / 0wf&&kH / ae&&kHpOf;pm;ay;
=urJhtpm; pdwfydkif;eJŒ&kyfydkif;ESpfckpvkH; vGwfvyf &SifoefwJhb0rsdK; awGjzpfay:vm
atmif tajccHpOfpm;csufawGudkjyifqif=u r,fqdk&if ydkaumif;wJh csOf;uyfrl
jzpfygvdrfhr,f//
(wu,f u vl @ b0qd k w m pm;0wf a erl qd k w J h a bmif x uf a usmf v G e f
w,fqdkwmudk xnfh oGif; ykHazmfay;Edkifzdk@vdktyfygw,f//)
oufxGef;
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
56
(u)
edik if aH &;jy\emrSm tm%mjy
\emjzpfonf? ppftyk pf u k tm%mudk
txdyg;rcH? t"rRord ;f ydu k f &,lxm;aom
tm%mud k tajymrcH ? Tenf ; vrf ;
wpf c k w nf ; ES i f h y if ppf t k y f p k o nf
vlxk.&efoljzpfvmcJhonf? &efolonf
EdlifiHa&;jy\emudk ajz&Sif;&ef owWdr&Sd
t+rJwrf; aoG;a=umifavonf? vlxk
tpdk;&tm; vlxktm%mv$Jajymif; a&;
twGufESrf;waphr#yif aqG;aEG; !SdE_dif;
vd k p d w f r&S d a y?'D r d k u a&pD t if ; tm;pk
rsm;uvnf; zufqpfppftyk pf t k m; tm
uajrmufuajcmuf %m udpu G kd pum;&dyrf oef;&Jay? trsKd ;
om; jyefvnfoifjh rwfa&;[laom acgi;f
uarmufur edki fiHa&;avm pOfuykd J a&G;cs,v f i$ x
hf u l m 2zuf/ 3zuf
aqG;aEG;&ef &efoludk awmif;qdk&jcif;
jzpfonf?
trsKd ;om;jyefvnfoifjh rwfa&;udk
aoe*FAsL[mtjzpf xm;vmcJ=h uonf?
vif;opfatmif awG @ qH k a qG ; aEG ; a&uk d t"d u enf ; y&d
,m,f tjzpfxm;&SdvmcJhonf? tkyfpdk;
zdEydS f tElid u
f siahf eonfh &efopl pftyk pf u k kd
awG@qHkaqG;aEG;zdk@ wGifwGi fawmif;qdk
vmcJh=uonf? xdkawmif;qdkr_ vd_if; *
,ufrsm; atmufwiG f ppftm%m &Sipf
epf zsufodrf;a&;onf4if;/ ppftm %m
&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;twGuf vlxk wdu k f
yGEJ iS hf vufeufuikd w f u kd yf JG enf;y&d ,m,f

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


57
rsm;onf4if;/ tzdEydS cf H ppfu|ev f w l ef;pm;rsm;. wyfO;D vnf;jzpfonfh trsKd ;om;
nDnwf a&; wyfaygi;f pkz@JG pnf; a&;onf4if; tm;enf;onfxufenf;um ydev f adS o;
auG; vmcJ o h nf? 'Dru kd a&pDtiftm;pk tawmfrsm;rsm;rSm wdu k yf u JG kd pdwrf 0ifpm;awmh/
wdkufyGJvufvGwfuif;rJhjcif;ESifhtwl wdkufyGJtawG;tac: / pdwf"gwf udk,fcHtm;yg
&kyfavsmhvmcJh=uonf?
wdu k yf v JG nf;r&S/d wdu k yf uJG v dk nf;rjyifqif/vlxt k iftm;ukv d nf;pm&if;xJ
xnfrh wGu/f vlxv k w G af jrmufz@kd vx l u k t kd ajccHa&; tawG;tac:vnf;uif;rJh olw@kd rmS
&efolppftkyfpkESifh awG@qHkaqG;aEG;a&;udkom [pfa=uG;awmif;qdkae=uawmhonf?
wu,fuppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;twGuf awmfveS af &;vm;/ awG@qkH aqG;aEG;
a&;vm;/ bmvJ/ b ,fvv kd aJ r;&ayvdrrhf nf?awmfveS af &;qdo k nfh pepfop w f nf
aqmuf&ef pepfa[mif;udkzsufodrf;jcif;ESifhtwl tzdESdyfcH vlxkudk tjywf acsr_ef;
ypfaeaom &efoludktzdESdyfcHvlwef;pm;0if trsdK;om;vlxktoD;oD;u jyefvn
af csre_ ;f &jcif;jzpfonf? wnf&adS eqJzEd ydS af &;ESihf aoG;pkwjf c,fv, S af &; yHo k ¾mefrsm;udk
wGe;f vSe+f zdKcsa&; wdu k yf yJG ifjzpfonf?
(c)
&efoEl iS hf awG@qakH qG;aEG;a&;onf ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;twGuf
aoe*FAsL[m r[kwaf y?enf;y&d,m,frsm;xJrS enf;y&d,m,f wckr#om jzpf&ay vdrhf
rnf? tb,fo@kd aom enf;y&d,m,f jzpfoifyh goenf;?wdu k yf jJG yifqif/ jyifqif+yD;wdu k /f
jyifqif,if;wdu k yf 0JG if/ tus,jf yef@tus,0f ef;qH;k wdu k yf q
JG ifE&JG if; &efoEl iS hf aqG;aEG;
yGJwuf&rSm jzpfonf? oef;aygif;rsm;pGmaom tzdESdyfcHvlrsdK;pHk/ vlxktiftm;jzifh
wdu k yf qJG if&if;/&efo. l vnfrsKd eif;um aqG;aEG;&rSmjzpfonf? wdu k yf rJG sm; tqifq h ifh
ray:xGufor# tm%m&pfrl;vGefa&m*g pGJuyfaeonfh ppftm%m&l;zufqpf
ppftyk pf u k kd Edil if aH &;aqG;aEG;yGu J kd wufcikd ;f I r&Edil /f ESpaf ygi;f ESpq f ,fu oufaojycJ+h yD;
jzpfonf? aqG;aEG;yGw J uf&ef &efoEl iS v hf x l w
k yfO;D =um;wGi4f if;/ &efoEl iS hf 'Dru kd a&p
tD iftm;pk =um;wGi4f if;/ tenf;qH;k tiftm;wl&vdrrhf nf? ppftyk pf o k nf vlxak xmuf
cHrr_ &or# vlxt k oD;oD;. tiftm;rSm rD;k ESiahf jrudk ajymif;vJEikd o f nfh yifr tiftm;}u;D
jzpfonf r[kwaf yavm? xdt k iftm;}uD;jzifw h u
kd yf zJG efw;D um &efopl pftyk pf u k kd pdef
ac:&rSmvnf;jzpfonf? xdt k iftm;xkrmS &efow l yfxuf tiftm;vGeu f J vsu&f dS
onf? vlrp_ epfajymif;vJa&;twGuf vl@tzG@J tpnf;toD;oD;wGif awmfveS af &;rsm;
&Scd =hJ uonf? xdv k x l t k iftm;}uD;ESiyhf if atmifycJG cH =hJ ujcif;jzpfonf?
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
58
(*)
tzdEydS cf v H xl k oabmxm;um;tb,fenf;? tzdEydS cf v H nfpif;cHae=u&aom
tzdEydS cf H vlwef;pm;w&yfv;kH rSm &efopl pftm%m&Sif ppftyk pf u k kd jiKwfqx kH x J u hJ m
tr_e@f acsypfcsiaf e=uonf? rdrw d @kd .vlb0udk wd&pd m> efb0od@k twif; t"rRweG ;f yd@k
cHae&ojzifx h &kd efopl pftyk pf t k m; jyefvnfweG ;f vSef ajcr_e;f ypfvv kd o S nf? v,form;/
tvkyform;rsm;rSmygwDpnf;vHk;a&; pm&Gufrsm;ay;rnfhtpm; aoewfyJay;yg[k
wpmpm awmif;qdk aejcif;rSm ,if;oabmw&m;yifjzpfonf? vlxb k 0udk at;csrf ;
wnf +idrfap&ef/ wdk;wufzG@H+zdK;ap&ef }uHaqmif}uDK;yrf;Edlifrnfh vlxktpdk;&w&yfudk
xdv k x l t k oD;oD;uyif zG@J pnf;xlaxmifv=kd uonf? ppftyk pf k ppftm%m&Siq f o kd nfrmS
raumif;qd;k 0g; &mZ0wfaumif&efojl zpfaeojzifh b0xJrS armif;xkwaf jcr_e;f ypfvv kd S
onf? vlxu k olw@kd .&efoEl iS hf aphpyfvjkd cif;r&S?d vufawG@b0wGif trsKd ;om; jyefvnf
oifjh rwfa&; awG@qakH qG;aEG;a&; pum;0dik ;f jzpfay:a&;onfum; avxJwiG f wdu k t f rd f
aqmufjcif;r#om jzpfayonf? xd@k a=umifh awG@qakH qG;aEG;a&;udk vlxu k r}udKufawmh?
vufrcH pdwrf &SnEf ild af wmh? aqG;aEG;yGw J uf&ef tyfwzsm;pm oabmxm;r&So d nfh
(u|yJ g;apmif;wD;)&efou l kd &G@rH ek ;f pufqw k o f uJo h @kd yif aqG;aEG;yGu
J zkd w d af c:onfh yk*Kd~ vfukd
vnf; tav;teufr&Sad wmhay? xdt k cgawG@qkH aqG;aEG;a&;rSvI JG tjcm; vkypf &m
r&Sq d akd om 'Dru kd a&pDtiftm;pkEiS hf vlxt k =um;wGif qef@usiu f v JG JG vmaecJ+h yDjzpf
onf?
(C)
ppftm%m&Sipf epfzsuo f rd ;f a&; ppfppfvnf;r[kw/f awmfveS af &;vJr[kw/f
awG@qakH qG;aEG;a&;/ trsKd ;om;&if=um;apha&;udk apmif;ay; t"duxm;vmonfh umv
wGif uajrmuftajcmufEiS fh uarmufur tacsmiform;rsm;u Edil if aH &; rsuEf mS t
awmf rsm;rsm;wGif v$rf;rdk;aecJhonf? ae&m,lxm;=uonf? ae&m,lcGifh/ ajymcGifh
qdck iG vhf y_ &f mS ;pDpOfciG hf &&Sx d m;=uonf? yxrawmh awmfveS af &;orm;a,mifa,mif
aemufawmh'Drdkua&pDtiftm;pk0if a,mifa,mif/ aemufawmhtacsmiform;/
aemufq;kH awmhx;kH pHtwdik ;f &efoEl iS ahf ygi;f pnf;um azmufjyefomG ;avawmhonf?
xduk ohJ @kd &efoEl iS o hf o d o d momraygi;f pnf;rSD vlx=k um;wGiv f x l u k kd
t[ef@twm; taESmiht f ,Suf txyfxyfay;ygawmhonf? ppftm%m&Sif pepfzsuf
odr;f a&;ESihf &efou l kd awmfveS w f ukd cf u kd af &;twGuf wuf=uGvrS ;f csaD eaom vlxak jc
vSrf;rsm;udk/ a@&Sudkwdk;I wdk;I rwufvSrf;Eldif&eftwGuf enf;rsdK;pHkjzifh &dkufcsdK; ae
jcif;jzpfonf?
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
59
&efoEl iS ahf wG@qHak qG;aEG;a&;onf ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;twGuf
aoe*FAsL[mr[kwfay?
enf;y&d,m,frsm;xJrS enf;y&d,m,fwckr#omjzpf&ayvdrfhrnf?
tb,fokd ah om enf;y&d,m,fjzpfoifyh goenf;?
wdkufyGJjyifqif/ jyifqifjyD;wdkuf/ jyifqif,if;wdkufyGJ0if/
tus,fjyef htus,f0ef;qHk;wdkufyGJqifEGJ&if;
&efolESifhaqG;aEG;yGJwuf&rSmjzpfonf?
oef;aygif;rsm;pGmaom tzdESdyfcHvlrsdK;pHk/ vlxktiftm;jzifh wdkufyGJqif&if;/
&efol.vnfrsdKeif;um aqG;aEG;&rSmjzpfonf?
wdkufyGJrsm;tqifhqifhray:xGufor# tm%m&pfrl;vGefa&m*g pGJuyfaeonfh
ppftm%m&l;zufqpf ppftkyfpkudk EdlifiHa&;aqG;aEG;yGJudk
wufcdkif;I r&Edlif/ ESpfaygif;ESpfq,fu oufaojycJhjyD;jzpfonf?
('Dru
kd a&pDtiftm;pk tzG@J tpnf;rsm;/ awmfveS af &;tiftm;pkrsm;xJwiG f xdt k acsmif
orm;rsm; v$r;f vmygu awmfveS af &;c&D;onf rwGiu f s,Ef ild af wmhay? atmifyo JG nf
a0;onf x uf a 0;oG m ;ayvd r f h r nf ? )vl x k u d k uarmuf u r av;vH
wke@f qikd ;f aprSmjzpfonf? Oyrm- ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;wdu k yf aJG jcvSr;f udk
2010 uvdeu f sonfh a&G;aumufyrJG &J 0kH ifa&;ESihf ppfu|ecf aH &;rJ&0kH ifa&; ajcvSr;f tjzpf
&ku
d cf sKd ;ajymif;vJypfjcif;jzpfonf? aemufxyf Oyrm-ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;
tpm;&efolESifhawG@qHk aqG;aEG;a&;udk wGef;wifvmjcif;tm;jzifh pepfa[mif;
zsuo f rd ;f a&;twGuf wdu k yf jJG yif&efrvdak wmh/ wdu
k yf &JG &dS efrvdak wmh- [laomtnHch H
a&;enf;jzpf &du k cf sKd ;ypfjcif;?
Tod@k tm;jzifh Armjynf tzdEydS cf H tEdil u f sichf v H w l ef;pm;. &efojl zpfonfh
ppftm%m&Sif ppftyk pf o k nf olxif&mpdik ;f cGi/hf vkycf si&f mvkycf iG &hf onfxuf&vmcJah v
awmhonf? ydI k jyif;xefonfxufjyif;xefaom zdEydS cf iG hf ajcr_e;f cGiu hf kd t&,lonfxuf
,lvmcJhawmhonf?

vif;opfatmif
atmufwdkbm/ 1 /2009

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


60
“ om; av;/orD ; av; rD ; uk d
oGm;rukdifeJ haem emfæyl
f ylvdrfhr,f” qkjd yD; rdrd
æ
wkd &h J h uav;ukd rdbwkid ;f u tE &W ,f r
jzpfapcsiw f q hJ ENEiS hf todynmvJay;&if;
owday;pum; qkw d wf =uygw,f? tJ'D
vkq d adk e&if;u tcsKd ah om uav;rsm;[m
rD;ukd ukid w f , G =f unfh wwf=uygw,f? pl;
prf;vkpd w d Ef iS hf rdbawG&J ph um;ukd tav;
rxm;wJh pdwaf =umifv h @dk ,lq rdygw,f?
rD ; uk d u k d i f j yD ; wJ h a emuf r S m awmh rd b &J
ph um;[m rSew f ,f (trSew f &m;) tav;
xm;&r,f v k d @ rS w f , l x m; wwf = u
vdrrhf ,f xifygw,f?
wcgæ“om;av;/ “om;av;/ orD;av;
ukd,fawGylaevkdufwm? aeaumif; oGm;
atmif aq;aomufvkdufOD; aemf? 'Daq;
av;u csKdw,f” qkdjyD; awmh arwWm
CHANGE pdwfa=umifh vdrfnmjyD; ajymqkd wwf
ygw,f? rdbpum;ukd ,k=H unfpw d ft
jynfhESifh aomuf=unfh vkdufwJh tcgrSm
awmh aq;qkw d hJ t&om [m cg;rSe;f
rd;k aumif; od&ygawmhw,f? 'Dwcgawmh rdbawG&J h
pum;[m rrSeb f ;l (vdrn f m) w,f/ ,kH
=unfp&m raumif;bl; qkjd yD; rSw, f xl m;
wwf=uygvdrfhr,f?
om;orD;ESif hrdbawG=um;rSm
&Sw
d wfwhJ jzpfpOfav;awGvdk h ,lqrd yg
w,f? wenf;tm;jzifh rdb&J ph um;onf
rSm;onfjzpfap/ rSeo f nfjzpfap emcH/ rSwf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


61
em=uygw,f? rdbeJ@ o h m;orD;rsm;&J h tjyeftvSex f m;&Sw d hJ em;vnfrE_ iS hf apwem
a=umifv h dk h ,lqrdygw,f? 'Dvydk gyJ q&mESiw hf ynfah wG&J h =um;rSmvJ oif,jl cif;/emcHjcif;
wkd@ &Sd=uovkd tzGJ htpnf;/ toif;tyif;awG&J h qkdif&mqkdif&mawGrSm txufu
ay; tyfvmwJt h rdef Eh iS hf pum;awGudk emcHrw S o f m;&avh&ydS gw,f? b,fywf0ef;usi/f
todik ;f t0kid ;f rSmyJjzpfjzpf rvGrJ aoG&=dS uwJh usi0hf wfwck vkd q h &dk ifvJ rSm;r,frxifygb;l ?
jrefrm"avhrmS vJ rdbusi0hf wf/om;orD;usi0hf wf q&musi0hf wfqw dk mawG
&So
d vkd tjcm;aom bmom awGrmS vJ aumif;rGeaf jzmifrh eS w f hJ tqk;H trESihf vku d ef m
oifw h hJ usi0hf wfawG&ydS gw,f? 'gayrJh 'Dt&mawGtm;vk;H ukd vku d ef m&r,f rSeu f efw,f
,k=H unf&r,f vkd h rqkv d ydk gb;l ? 'gudk Ak'b < &k m;uvJ a[mxm;wm&Syd gw,f? Ak'b < &k m;&J
h umvmr okwx f rJ mS tcsuf (10) csuef J ah [mxm;ygw,f?
rdb/ q&morm;&J q h pdk um;rkd v h dk h rSef w,fvdk x h ifjyD; r,kzH dk /h pmayusr;f
*efawGrmS a&;xm;vk@d rSew f ,fxifjyD;awmhvJ r,kzH @dk qjdk yD; a[mxm;ygw,f? trSef
w&m;ukd vGwv f wG v f yfvyf&mS &r,f/ vufawG ph rf; oyf&r,f/ uk, d af wG v h yk jf yD; w
u,ftusK;d &Srd S qufvyk &f r,fvdk q h ydk g w,f? 'Dvv dk yk Ef idk zf dk q h &dk if rdrrd mS uk, d yf idk Of m%f
&S&d ygvrd rhf ,f? prf;oyf&w J hJ owW&d &dS r,f? a0zefqef;ppfEidk w f hJ uk, d yf idk Of m%fr&S&d if ol
rsm;ajymwmukd tvG,w f ul vufcjH yD; vufn;d‡ axmif acgi;f ndwf qkw d hJ b0rsK;d ukd
a&mufomG ;r,fqw dk m aocsmvGe;f vSygw,f?
tcsed u f mvwck[m &yfwefrh aeygb;l ? acwfumvawG ajymif;oGm;wmESihf
tr# tawG;tac:/ t,ltqawG[mvJ acwfumvukv d u dk jf yD; jyKjyifay;&avh&ydS g
w,f? tJ'v D kd ajymif;vJEidk zf dk t
h wGuf rdrd uk, d wf idk u
f vJ Ek;d =um;r_ &Sad e&ygr,f? Ak'b < &k m;
oufawmfxif&Sm; &SdpOftcgwkef;rSmvnf; tajctaeukd vkdufjyD;jyKjyifay;cJh&wJh
0denf;ynwfcsuf rsm;pGm&Scd yhJ gw,f? qkv d &dk if;u b,ft&mrSm taorSw, f rl xm;zkd
/h t,krH vG,=f uzkd yh gy?J acwfumveJ t h nD jyKjyifay;&wm[m ykrd o dk ifah v#mjf yD; vku d f
av#mnDaxGr,f,q l vkd h jyKvky&f ay;wmawGyJ r[kwv f m;?
usaemfh touft&G,f t&qkv d #if rqvacwf&J h wykid ;f wp taiG t h oufe@J
eh 0w/ etzacwftwGi;f rSm =uD;jyif;vmcJ&h ygw,f? 1962ckEpS rf mS awmfveS af &; tpk;d &
wuf v mjyD ; qk d & S , f v pf p epf u k d w nf a qmuf c J h y gw,f ? ygvD r ef a cwf r S m
trSm;t,Gi;f awG vkt d yfcsuaf wG &Sad ew,f,q l vkd h 'ga=umifh qk&d , S v f pfpepfeJ ch sw D uf
r,fqkdjyD; jyKjyifa&; oabmeJ h wnfaqmufcJhwmvkd h usaemf Om%frDSoavmuf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


62
pOf;pm;rdygw,f? acwfum veJ h vku d af v#mnDaxGr,fxifvdk h jyKjyifcahJ yrJh atmifjrif
jcif;/ ratmifjrifjcif;&J h &vm'f taeeJ h jrefrmEkid if [ H m tqif;&Jq;Hk Ekid if H tqifu h dk
a&mufc&hJ wmawmh trSeyf gy?J wu,f tusK;d &Sd r&Sq d w dk mawmh rqv 26 ESpw f m
um v twGi;f rSm vlwpktaeeJ h rodomayrJh Ekid if w H cktaeeJ h tawmfyJ txdemjyD;
aemufus useaf ecJyh gw,f?
rD;qkw d hJ yljcif;oabmw&m;ukd ajymif;vJvdk h r&ovkd tE &W ,f&w dS ,f qkd
wmuvnf; trSeyf gy?J okd ah omfvnf; aq;wkid ;f rcg;wwfygb;l qkw d mukad wmhjzifh
touft&G,f =uD;jrifh vmwmESifhtr# csifhcsdefwkdif;xGmEkdifwJh todOm%fa=umifh
trSeEf iS t hf rSm;ukd odjrifvmEkid yf gw,f?
jrefrmEkdifiHukd ppfwyftpOftquf tkyfcsKyfvmcJh/ tkyfcsKyfaeqJqkdwm
oifah v#mrf &_ rdS &Su d vdk nf; xnfo h iG ;f pOf;pm;apcsiyf gw,f? rqvtpk;d & vufxuf/
e0wESihf ,ck etz ppftpk;d & vufxufawGrmS usaemfwdk h jrefrmEkid if o H m;awG[m
vkyyf idk cf iG hf b,favmuf&cJ=h uygv/J vkyEf idk yf gv#uEf iS hf vkycf =hJ u&ygovm;´´ ntdy, f m
0ifwkdif; ezl;ay:vufwifjyD; pOf;pm;apcsifygw,f? rpGwfryGwf vkyfykdifcGifhawGay;cJh/
ay;aeOD; r,fqv dk #iaf wmh jrefrmEkid if &H J h taetxm;[m Ek@d r0wJh uav;wa,mufvdk
ao;ao;/ n‡un f u ‡ uf av; jzpfaerSm aocsmygw,f?
Ekid if w
H Ekid if &H J h tem*wf[m vli,fawG&J h t&nftcsi;f tay: rlwnfw,f
qkw d mawmh b,fEidk if /H b,fvrl sK;d rS rjiif;y,fEidk yf gb;l ? 'ga=umifv h J tjcm;Ekid if aH wGu
vli,fawGukd aumif;rGefwJh "gwfpmawG tv#Hty,fau|;jyD; jyKpk ysKd;axmifay;
aeygw,f? tdref ;D csi;f w&kwEf idk if [ H m Ekid if &H yfjcm;ukd ynmawmfoif tajrmuftjrm;ukd
apvGwfaeygw,f?
ynmoifciG &hf atmif tcGit hf vrf;awG zGiahf y;aewm awG@&ygw,f? w&kwf
Ekid if aH vmuf ynmawmfoif trsm;qk;H apvGww f hJ Ekid if rH &Sb
d ;l vkd ah jym&if ykjd yD; rSeyf g
vdrrhf ,f? 'Dynmawmfoif vli,fawGudk ae&mwck (oifah v#mf rSeu f efw)hJ ay;jyD; Ekid f
iHeJ v h rl sK;d tusK;d &Sad pzkd h ukid w f ,G t f ok;H cswphJ epfudk w&kwt f pk;d & jyKjyifajymif;vJ usio hf ;Hk
aewmawG@&ygw,f? w&kwEf idk if &H @J t&Sed t f [kejf yif;jyif;eJh wk;d wufra_ wG[m 'Dvdk
jyKjyifajymif;vJra_ wG&J h tusK;d oufa&mufra_ wG yJvm;[k awG;xifp&mygy?J
pifumylEidk if &H J h 0ef=uD;csKyfv&D eS v f eG ;f [mvnf; pifumylEidk if &H J h awmufywJh
rsK;d qufopfawGudk *&kwpku d ef J h apmif=h unfah eygw,f? t&if0ef=uD;csKyfawG rvkycf w hJ hJ
enf;vrf;topfawGudk vufawG@ ph rf;oyfaeygw,f? vli,fawGrmS r&Sw d /hJ 0,f,v l @dk
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
63
ol@&@J tawG t h =uKHawGudk vli,fawGudk ay;vku d rf ,fq&dk if aemifpifumylEidk if &H @J ta&;ukd
aumif;rGefpGm ukdifwG,fEkdifrSmvkd h ol,lqrdykH&ygw,f? 'ga=umifh vli,fawGrSm
tiftm;awG/ pGr;f tm;awG &Sad ewmukd odwt hJ wGuf vufwaJG c:aqmifaewmukad wG@
&ygw,f?
tdrfeD;csif;EkdifiHawGrSm ajymif;vJr_awG[m tpOfwpkduf&SdaeayrJh jrefrm
Ekid if rH mS awmh wpfaoG;/wpfo/H wpfred f h qkad om a&n‡w d uf aewJh qkid ;f yk'/f r_wd ufaewJh
tawG;tac: ta[mif;awGeJ h tm;aumif;pGm &Sad ewke;f ygy?J 2010ckEpS q f dk wm[m
reufjzef/ obufcgvdk eD;aeygjyD? etzppftpk;d &taeESihf olwdk jh zpfcsiw f hJ ykpH t H wkid ;f
vkyzf dk h tpDtpOfawGcsjyD;om; jzpfygw,f? 'gudk rSeyf gw,f/ aumif;rGeyf gw,f qdjk yD;
jynfwiG ;f /jynfyrSm &Sad e=uwJh tz@JG t h pnf; toD;oD;/ tpk;d &0efxrf;tm;vk;H (ppfwyf/
&J ESihf tjcm;) jrefrmEkid if o H m;awGtm;vk;H wkd [ h m olw@dk ajymwJt h wkid ;f vku d ef m
=uawmhrmS vm;´´ txufv=l uD;u ay;wJt h rdef [h m rSeu
f efw,f/ oifah v#mw f ,f/
aumif;rGew f ,f vk@d ,q l =uawmhrmS vm;´´vufn;d‡ axmifacgi;f ndwjf y;D uk, d yf idk Of m%f
ukd tok;H rcsyJ ae=uawmhrmS vm;´´ trSew f &m;ukd r&SmazGyJ olrsm;ajympum;ukd
vG,v f , G ef @J vufcaH wmhrmS vm;/ ,k=H unf=uawmhrmS vm;´´
tvkyfwck jyD;ajrmufatmifjrifatmif vkyfwm[m vljzpfovkd Oya'/
pnf;rsOf;/ pnf;urf;awGukd vkyfwm[mvnf; vlygyJ? enf;wlpGmyJ tajymif;tvJ
vkyfwmvnf; vlqkdwm ajr=uD;vufcwfrvGJygbl;? tajymif;tvJukd vkyfEkdifwm
vlqkdwm aocsmayrJh olrsm;tm;ukd;vkd h tajymif;tvJjzpfvmrSm r[kwfygbl;?
&kad r;eD;,m;/ tif'edk ;D &Sm;/ zdvpfyidk /f &k&mS ;/ *smr%D/ tD&wf/ tmz*efepfpwefawG rSm
ajymif ; vJ r _ a wG t=uD ; tus,f j zpf c J h y gw,f ? toH E S i f h v nf ; tajymif ; tvJ
jzpfrvmovkd tarGaumif;wckudk usaemfwdk h vufqifu h rf; ay;&rJw h m0ef&ydS gw,f?
rsKd;qufaumif;awG xGufzkd htwGuf vrf;jyaumif;rSvJ jzpfrSmyg? a&S@uEGm;u
ajzmifah jzmifo h mG ;rS/ aemufuEGm;u wnfw h nfv h udk rf ,fqwdk hJ pum;ykt H wkid ;f vkyd gy?J
rSef&if rSefw,f/ rSm;&if rSm;w,fvkd hajymjyD; vkdtyfaewJh jyKjyifajymif;vJr_awG
vkyEf idk w f thJ iftm;awG usaemfwdk q h rD mS &Syd gw,f? [kww f ,f usaemfw@dk v h yk Ef idk wf ,f?

rd;k aumif;
(31/ 10/ 09 eHeuf 2 em&D)

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


64
p-um0VmxJu
'dkif,mvufwpf

(12)

rd;k ajropf
(u)
urBmay:wGif vl@tzGJ@tpnf;rsm; ay:aygufvmonfrSpI vl@tzGJ@tpnf;
. acgif;aqmifrludk &,l&ef &nfrSef;}udK;pm;vmonfh vlwef;pm;rsm; tm;vHk;rSm
aoG;pkwjf c,fv, S af om vlwef;pm;rsm;om jzpfonf? tvkyo f rm;vlwef;pm;rsm;rSm
xdv k w l ef;pm;rsm;xJwiG f ryg0ifc=hJ uay? aoG;pkwjf c,fv, S af om vlwef;pm;wdik ;f onf
,if;wdk@. wuf,hf&yfwnfcsufESifh &nfrSef;csufrsm;udk zHk;uG,fxm;wwf=uonf?
ol w d k @ . pd k ; rd k ; jc,f v S , f r l / zd E d S y f a oG ; pk w f r l o nf w&m;r#wI xm0&
opPmw&m;jzpfonf[k a=uG;a=umfc=hJ uonf?
a&S;a[mif;aus;ydkifuGsefydkif vl@tzGJ@tpnf;Y tbd"rRmq&m}uD;wqljzpf
onfh t&pPww dk ,fvu f (vlrsm;onf obm0tm;jzifh uGserf sm;omjzpfaoma=umifh
aus;ydik u f sG eyf ikd pf epfonf obm0u zefw;D ay;vdu k af om pepfjzpfonf?)[k qdck o hJ nf?
xdkaumufcsuf/ xdkaoG;pkwfjcvS,faom vlwef;pm;uom awG;ac:azmfxkwfcJhjcif;
jzpfonf? ,if;wdk@. wu,fh &yfwnfcsufESifh &nfrSef;csufrsm; udk rnfodkyif
zHk;uG,fxm;wwfapumrl zHk;zdI r&ay? uGsefydkif&SifESifh uGsefvlwef;pm; t=um;
qufqaH &;u zH;k zdIr&ay?
ajr&Sifya'o&mZf vl@tzGJ@tpnf; pef;yGifhonfhumvwGifvnf; Oa&my
acwfv,f tawG;tac:ynm&Sif}uD;wOD; ay:xGufvmcJhbl;onf? aomrwfpf
tufuDGemhpf?olu (p=u0Vm}uD;wckvHk;onf ya'o&mZfpepf wrsKd;jzpf onf)[k
qdck ohJ nf? bk&m;ocifonf wrmefawmfrsm; 0dik ;f &Hvsu&f aSd om ya'o&mZfpepf ESihf
ya'o&mZf vl w ef ; pm;ud k acgif ; aqmif r l ay;vd k u f j cif ; jzpf o nf ? xd k a cwf
ajruGset f vkyo f rm;rsm;. tawG;tac: r[kwcf ahJ y?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


65
ajr&S i f y a'o&mZf pepf . aES m if } ud K ;rsm;ud k jzwf a wmuf + yD ; jzpf a om
t&if;&SifpepfwGifvnf; aoG;pkwfjc,fvS,faom vlwef;pm;uyif acgif;aqmifrludk
&,l&ef}udK;pm;vmcJh=uonf? t&if;&Sif tawG;rsm; pwifxGef;um;vmcsdefwGif +Adwdef
tawG;tac:ynm&Sirf sm;. tawG;tac:rsm;xJwiG f xif&mS ;pGm awG@jrifEikd o f nf? olw@kd .
tvd k t & (wck j cif ; pD oD ; jcm;wnf & d S a eof n h tEk j rLrH _ u av;rsm; tcsif ; csif ;
qufoG,faygif;pyf zGJ@pnf;xm;jcif;udk urBmavmu}uD;[lI &_jrif=uonf?),if;rSm
}uD;xGm;aeaom "e&Siv f w l ef;pmp;u t&if;&Siv f @l tzG@J tpnf;}uD;udk &_jrifyjkH zpfayonf?
TawG;ac:rljzifh "e&Siv f wl ef;pm;onf vnf;aumif;wd@k vr$ ;f rd;k cs,v f , S f a&;ESihf
tjrwf&&dSa&; ar#mfrSef;csufrsm;udk zHk;uG,fxm;ayonf? ,if;wdk@. tbd"rRmt&
tvkyform;ESihf t&if;&Sifonf oD;jcm; wckjci;fpDwnf&dSae=uaom rEko (vlom;)
tEkjrLrHu _ av;rsm; jzpf=u+yD; tcsi;f csi;f tvdt k avsmuf qufo, G f aygi;f pyfr=d uum
wa,mufu tvkyfvkyfay;&+yD; wa,mufu t&iftEDS;xkwfum tca=u;aiGay;&
jcif;jzpfonf[k owfrw S x f w k af zmf=uonf?
tvkyform;vlwef;pm;u xdk tbd"rRmudk vufrcHcJhay? tvkyform;
vlwef;pm;onf aoG;pkwcf sK,fv, S af &; pepfopfw&yfukd xlaxmifjcif; jyKrnfr[kwb f ?J
vl vljcif; aoG;pkwjf cif;tm;vH;k udk zsuq f ;D ypf&efom vdv k m;ayonf?
aemufwcsu?f tvkyo f rm;vlwef;pm;onf vnf;aumif;wd@k . vlwef;pm;udk xm0pOf
wnfwef@apvdkaom qENr&dSay? r&dS&Hkr#ru tvkyform; vlwef;pm; w&yftaejzifh
wnf&dSaer_udk jrefonfxufjrefpGm zsufodrf;um vlwef;pm;rJh/ aoG;pkwfjc,fvS,f
rluif;rJo h nfh vl@tzG@J tpnf;wckukd wnfaqmufvakd yonf? tjcm;vlwef;pm;rsm;onf
rdrwd @kd u, kd uf kd rdrwd @kd tpOfxm0&wnfwef@apvd=k uonf? xdak =umifh p=um0VmxJwiG f
olw@kd tm; xm0&ae&mwae&may;rnfh tbd"rRmqdik &f m pepfrsm;udk ESpcf sKu d o f abmus
=uonf ? vnf ; aumif ; wd k @ pepf r sm;onf p=um0Vm}uD ; . obm0ud k
teuft"dyg` ,zf @JG q&kd ef }udK;pm;=u&mwGif wpHw k ckaom vlrpl epfonf wckv;kH twGuf
vdtk yfaom tpdwt f ydik ;f w&yf jzpfav[efvnf; vnf;aumif;wd@k u yHak qmif=uonf?
Ttcsurf sm;onf tvkyo f rm;vlwef;pm;ESihf t&if;&Sit f =um; wGif uGmjcm;vGe;f onfh
tcsufjzpfonf?
xd@k a=umifh wu,fr[kwaf om wu,fyJ tawG;tac:&Siw f @kd . pdwuf ;l Om%fjzifh
azmf x k w f x m;aom pd w f u l ; xnf r sm; vuf a wG @ b0xJ w G i f rwnf & d S E d k i f o nf h

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


66
(xm0&wnf a erl ) ud k azmf j yonf ? tbd " rR m qd k i f & m pepf r sm;onf tvk y f o rm;
vl w ef ; pm;twG u f bmr# toH k ; r0if a y? tvk y f o rm;vl w ef ; pm;onf topf
jzpfvmaomt&mrsm;/ ajymif;vJaeaom t&mrsm;ESihf csKyf+idr;f aeaom t&mrsm; udo k m
&S m azG I ajymif ; vJ r l u d k o m tod t rS w f j yKayonf ? xd k t csuf o nf o m
tvkyform;vlwef;pm; &yfwnfrlESifh &nfrSef;csufrsm; jzpfayonf? wenf;tm;jzifh
tvk y f o rm;vl w ef ; pm;onf t&if ; &S i f v l w ef ; pm;u v$ r f ; rd k ; jc,f v S , f a &; ES i f h
tjrwftpGef;&&dSa&; ar#mfrSef;csufrsm;udk zHk;uG,fxm;ouJhodk@ zHk;uG,fvdkjcif;r&dSay?
zHk;uG,fvdkonfh qENr&dSojzifh t&m0wKˆrsm;udk yuwdt&dStwdkif; odem;vnfaom
qEN&aSd yonf? tvkyo f rm;vlwef;pm;onf opPmw&m;udk ydrk o kd ed m;vnfvm onfEiS t hf r#
vnf;aumif;wd@k . wdu k yf t JG wGi;f Y ydrk ckd ikd rf mvmrnfom jzpfonf?
tawG ; tac:ynm&S i f } uD ; rsm;vnf ; jzpf urB m h t vk y f o rm; vl w ef ; pm;.
acgif;aqmif}uD;rsm;vnf;jzpfonfh rmufpf ESifh tdef*s,fvpfwdk@onf tvkyform;
vlwef;pm;tm; (ud, k uf u kd , kd f od&&Sd efEiS hf em;vnfoabmaygu&f ef) oif=um;cJ+h yD;aemuf
(tvkyform;xk}uD; ESifh aoG;pkwfcs,fvS,fjcif;cH&olrsm;tm; vHk;bufrSm&yfwnfum
tvk y f o rm;vl w ef ; pm;. awmf v S e f a omoabmw&m;ud k xl a xmif c J h = uonf ?
TawmfveS af om oabmw&m;onf t&if;&Siaf oG;pkwjf c,f vS,rf u l kd wGe;f vSezf ,f&mS ;
ypfEikd o
f nfh tvkyo f rm;vlwef;pm; ESihf jynfov l x
l rk sm; tm;vH;k udk OD;aqmifayonf? xd@k jyif
vl@tzG@J tpnf;toD;oD;wGif &daS ernfh vlvcl si;f aoG;pkwcf s,v f , S jf cif; zdEyS jf cif;ponfw@kd rS
t+yD ; tyd k i f v G w f a jrmuf E d k i f a ponf h vrf ; wd k @ wG i f ol w d k @ ES p f O D ; . awmf v S e f a om
oabmw&m;onf tvif;a&miftjzpf xGe;f !daS y;cJh avonf?
acwf o pf u mvwG i f tvk y f o rm;vl w ef ; pm;onf vl @ tzG J @ tpnf ; wG i f
acgif;aqmifrludk&,l&ef &nf&G,fv#uf&dScJhay+yD? xdka=umifh tvkyform;vlwef;pm;.
vlwef;pm;tjrifudkvnf; tawG;tac:qdkif&m yHko%efjzifh azmfjy&efvdktyfvmcJh onf?
tvkyform;vlwef;pm; vnf;aumif;.vlwef;pm;tbd"rRmjzifh aoG;pkwfjc,fvS,faom
vlwef;pm;. tbd"rRmudk qef@usiw f u kd zf su&f ef vdt k yfvmcJo h nf? xd@k a=umifyh if rmufpEf iS hf
tde*f s,w f @kd onf oef;aygi;f rsm;pGmaom urBmt h vkyo f rm;xku, kd pf m;/ omrmefjynfow l @kd .
ukd,fpm; awmfvSefaom tawG; tac:oabmw&m;rsm;udk xlaxmifcJhjcif; jzpfonf?
tEkyVdavmr&kyf0g'onf awmfvSefaom tvkyform; vlwef;pm;ESifh jynfolvlxk.

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


67
awmfveS af om tawG;tac:w&yf jzpfonf?
(c)
tawG;tac: ordkif;jzpfpOfxJwGif tEk y Éd a vmr&kyf0g' ESifh puf,E W,m;
&ky0f g'wd@k onf wqufwnf; wpyfwnf; qufpyfaomfvnf; tawG;tac: ESp&f yfonf
vHk;0jcm;em;aeayonf? a&S@wGifazmfjycJhonfh puf,E W,m;&kyf0g'onf t&if;&Sif
vlwef;pm;udk ud, k pf m;jyKcJah =umif; azmfjycJ+h yD;jzpfonf? q,fu h ;kd &mpk tpydik ;f umvtxd
tm;aumif;armif;oef jzpfcahJ om t&if;&SiEf iS hf ya'o&mZf tawG;tac:rsm;udk wpjcif;
wv$mjcif; qGx J wk uf m rmhupf Ef iS hf tde*f s,v f pf w
f @kd onf ydik ;f jcm; azmfjycJ=h uonf? ,QK
Ttcef;wGif puf,E W,m;&kyf0g'udk cGJjcrf;pdwfjzm,if; tzdESdyfcH/ jc,fvS,faoG;pkwfcH
urBmjh ynforl sm; tvkyo f rm;rsm;bufrS &yfum ud, k pf m;jyKonfh tEkyÉdavmr&ky0f g'udk
awG;ac:cJha=umif;wifjyoGm;ygrnf?
(rSwfcsuf? ? puf,E W,m;&kyf0g'udk rzwf&_ ravhvm&ao;aomolonf
,if;0g'udk tusOf;r#azmfjycJhonfh tcef;10ESifh 11udk zwf&_avhvmoifhonf[k
,lqygonf? od@k rS qufpyfxif[yf qufpyfawG;ac:Edik rf mS jzpfonf?)
puf,E , W m;&ky0f g'udk awG;ac:cJo h nfh tawG;tac:ynm&Sirf sm;onf olw@kd .
tawG ; tac:ud k wif j y,if ; w&m;ao,l q csuf r sm;ud k azmf j yvmcJ h = uonf ?
qdkcJh+yD;onfhtwdkif; t&if;&Sifvlwef;pm;. &yfwnfcsufESifh &nfrSef;csufrsm;udk zHk;uG,f
zHk;zdonfESifh tr# yuwdt&dSw&m;ESifh vGJacsmfonfhtjyif w&m;ao,lcsufrsm;yg
yg0ifvmcJhjcif;jzpfonf? a,bl,stm;jzifh w&m;ao,lqcsuf 4csuf&dSvmcJhonf? xdk
w&m;ao(4)csuo f nf tEkyVdavmr&ky0f g' twGu&f iS o f ef tm;aumif;apcJo h nf?
wpf//
puf , EW , m;&k y f 0 g'tjrif w G i f urB m avmu=uD ; onf rajymif ; vJ a om
&yfwef@wnfjrJaeaom t&m0wKˆrsm;jzifh zJ@G pnf;xm;onf? xdt k &m0wKˆrsm;Y ajymif;
vJjcif;r&Sdaom ylaomowWdrsm;&Sdonf? ,if;uJhodk@aom t&m0wKˆrsm;udk tajccHI
ajymif;vJrt _ m;vH;k jzpfay:vm&onf[k ,lqonf?
tEkyÉdavmr&ky0f g'onf ,if;t,ltqudk y,fonfh puf,E , W m;&ky0f g' u
!GefjyouJhodk@ urBmavmu=uDonf t&m0wKˆrsm;jzihf zJG@pnf;xm;onf[k r,lq?
jzpfpOfrsm;jzifhom zJG@pnf;xm;jcif;jzpfonf? jzpfpOfwav#mufY rvSKyfr&Sm; wnfjrJ
wnfwhHaeonf[k xif&aom t&m0wWKrsm;onf jzpfvm=u ysufoGm;=uojzifh t

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


68
qufrawmfbJ tjrJwapajymif;vJaewwfonf? (tde*f s,v f pf .
f ajym=um;csu)f
Tod@k jzifh wcsed wf cgu xm0&wnf+rJonf[4k if; / cGjJ crf;pdwjf zmIr&[k4if;
,lqcJo h nfh tEkjrLudk tDvufx&Ge/f y&dw k eG f /!lx&Gef "gwrf sm;tjzpfo@kd cJpG w d I
f &vm cJoh nf?
xdk@a=umifh urBmavmu. zJG@pnf;rSKtajccHrSm t&m0wKˆrsm;r[kwfbJ obm 0.
tqH;k r&Sad om jzpfpOfrsm;omjzpfonf? TjzpfpOfrsm;jzifo h m t&m0wKˆrsm;onf jzpfvm=u
ysufoGm;=uESifh tqufrjywff tjrJwap ajymif;vJae=ujcif;jzpfonf? t opfrsm;udk
aemufxyfawG@&Sdvm=uonfhwdkif xdktopfonfvnf; tqHk;pGefaom t pdwftydkif;rsm;
r[k w f = uao; ,if ; wd k @ onf aemuf x yf cJ G j crf ; pd w f z smI &Ed k i f o nf h t&m
00wKˆrsm;omjzpfacsonf?
vl@tzJ@G tpnfukd awGac:&_jrif&mwGiv f nf; tvm;wlyifjzpfonf? wpHw k ck aom
vl @ tzJ G @ tpnf ; onf rd e f r / a,musF m ; / woD ; yk * ~ v rsm;ud k pk p nf ; xm;aom
ajymif;vJjcif;r&Sdonfh yHkaoum;csyf tzJG@tpnf;wckr[kwfay? vlrSKjzpfpOfrsm;onf
jzpfay:v#uf&Sdonf? xdkvlrSKjzpfpOfrsm;t& pepfESifh vlom;rsm;onf ajymif;vJjzpfay:
ae=uonf[k tEkyÉdavmr&ky0f g'u vufccH o hJ nf?
ESp?f ?
puf,EW,m;&kyf0g'. 'kwd, w&m;ao,lqcsuft& jyifyta=umif; w&m;.
aphaqmfrSKr&Sdv#if rnfonfhajymif;vJrSKrS r&SdEdkif[k,lqonf? puf,EW,m; wck.
tpdwftydkif;wck / cvkwfwckonf tjcm;tpdwftydkif;wck/ cvkwfwck. wGef; wdkufrSK
&du
k cf wfrKS r&Syd EJ iS hf pufrvnfywfEikd f / ajymif;vJrKS vSKyf&mS ;rSK r&SEd ikd ?f xd@k a=umifh
&ky0f wKˆ/ &kyo
f nf jyifyt&m0wKˆwpHw k ckEiS w hf eG ;f yd@k &u
kd cf wfrKS ygrS ajymif;vJvKS yf&mS ;onf [k
,lqonf? odk@jzpfI t&m0wKˆwdkif; udpP&yfwdkif; vSKyf&Sm;rSKajymif;vJapEdkifaom aph
aqmfaeaom t&mrSm b,ft&mrSrjzpfEdkif? teEWwefcdk;&Sifomjzpfonf[k rSwfcsuf
csvdkuf=uonf? awG;ac:vdkuf=uonf? ,if;wef;cdk;awmf&Sifu pwifwGef;ydk@ aphaqmf
vduk rf oS m &kyo f nf tqifq h ifh wGe;f yd@k armif;ESi;f vSKyf&mS ;vmonf[q k o
kd nf?
tEkyÉdavmr0g'onf &kyEf iS yhf wfoufI ,if;uJo h @kd aomtoufuif;rJph mG awG;ac:
=unfhjrifrSKudk ypfy,fqef@usifonf? puf,EW,m;&kyf0g'atmifjrifu &kyfESifhvSKyf&Sm;
ajymif ; vJ r S K ud k wjcm;pD c J G = unf h o nf ? &k y f u d k a oaeaom tpd k i f t cJ = uD ; wck t jzpf
oabmxm;onf? tEkyÉdavmr&kyf0g'onf xdkt,ltqudk jiif;y,fcJhonf? vSKyf&Sm;
ajymif;vJjcif;onf &ky. f wnf&adS eyHk pepfyifjzpfonf[k tde*f s,v f pf u
f qdck ohJ nf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


69
vSKyf&mS ;ajymif;vJrKS r&Sad om &ky[ f ol nf b,frmS rSr&Sad y? &Sv d nf;r&SEd ikd af y? aumharpf
av[mjyif&dS vSKyf&mS ;ajymif;vJrKS onf4if; / awaZm"gw/f v#ypf pf"gw/f oH vdu k "f gwf ponfh
y&rmtEkjrLrsm;. vSKyf&mS ;ajymif;vJrKS onf4if;/ "gwrf sm;. aygi;f pnf;rSKESihf cJjG crf;pdwjf zmrSK
rsm;onf4if; / ouf&b dS 0onf4if; urBmavmu=uD;twGi;f &Sd t&mrsm;onf wpHw k ckaom
tcsed w f iG f vSKyf&mS ;ajymif;vJrKS yHo
k %eftrsK;d rsK;d jzifh vSKyf &Sm;ajymif;vJae=uonfcsn;f jzpfonf?
ajymif ; vJ j cif ; r&S d / wnf j id r f a eonf [ k xif & aom t&mrsm;onf
jrifvG,fxifvG,fajymif;vJvSKyf&Smaeaom t&mrsm;ESifh ESdKif;,SOf =unfhaoma=umifhom
ajymif ; vJ j cif ; r&S d wnf j id r f a eonf [ k xif & jcif ; jzpf o nf ? trS e f tm;jzif h
rlajymif;vJvKS yf&mS ;v#u&f adS vonf[I l tde*f s,v f pf u
f qdo k nf?
,if;tawG;tac:rsm;udk qef@usifum ar;cGef;rsm;xkwfvmEdkifonf?urBm
avmu=uD;udk teEWwefcdk;&Sifwyg;uzefqif;ovm;// &kyf.rlvtponfbmvJ/ ajymif;
vJvSKyf&Sm;jcif;. tprlvonfbmvJ/ t&m0wWKrsm;. rlvtponfbmvJ/ ta=umif;
w&m;onfbmvJ/ Tar;cGe;f rsm;twGuf tajzrsm;&Scd jhJ yD;om;jzpfaeonf?
urBmavmu=uD;udk teEWwefc;kd awmf&iS u f zefqif;jcif;r[kw?f &ky. f wpHw k ckaom
jzpfpOfw@kd YtpjyKonf? ,if;rSmjyD;cJah om ajymif;vJvKS yf;&Sm;aeonf&h yk . f wpHk wckaomjzpfpOf
jzpfonf? &kyzf @GJ pnf;rSKta[mif;rS &kyzf @GJ pnf;rSKtopfjzpfay:vmonf
&kyfjzpfpOfta[mif;rS &kyfjzpfpOftopfjzpfay:vmonf? wzef&kyfzJG@pnf;rSKta[mif; &kyf
jzpfpOfta[mif;onf b,fuvmoenf;? xdk@xufa[mif;aom &kyfzJG@pnf;rSK xdk@xuf
a[mif;aom &kyjf zpfpOfrv S monf? Tod@k tm;jzifh qufIqufum oGm;jcif;jzpfonf? &k&mS ;
vl@tzJG@tpnf;.acgif;aqmif tawGtac:ynm&Sif vDeifu obm0onf tqHk; r&Sd
tpr&Sad cswum; [ka&;cJjh cif;jzpfonf?
wnf j id r f v #uf & S d o nf [ k x if & aom t&mrsm;onf twG i f ; Ytquf r jywf
ajymifvJvSKyf&Sm;ae=uonf? tEkjrLonf 4if;.tpdwftydkif;uav;rsm;u tqufr
jywfvSKyf&Sm;aejcif;jzifh wnf&Sdae=ujcif;jzpfonf ? &kyfESifhajymif;vJvSKyf&Sm;rSKrSm cJGr&
Edik af =umif;udk odyyH` nm&Sirf sm;u !Gejf ycJjh yD;jzpfonf?
xd@k a=umifh ajymif;vJrKS . ta=umif;w&m;rsm;udk avhvm&mwGif xdak jymif; vJrKS .
jyif y A[d ' < t a=umif ; rsm;ud k c snf ; ravh v mtH h jzpf p Of t wG i f ; vS K yf & S m ;rS K twG i f ; &S d
ajymif;vJrKS ta=umif;w&m;udyk g xnfo h iG ;f avhvmtyfayonf? tvm;wlyif vlrKS wd;k wufrKS
ajymif;vJrKS rsm;udk avhvm&mwGiv f nf; xdv k rl KS ajymif;vJrKS rsm;onf xif&mS =uD; us,af om

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


70
yk*~Kdvf=uD;rsm;. aqmif&GufrSK xdkyk*~Kdvf=uD;rsm;u wnfjirfajymif;vJjcif;r&Sd aom
vl@tzJG@tpnf;udk yHkoGif;,lrSKwdk@a=umifh ay:aygufvmonf[k r,lq(r,lq) tyfay?
vl@tzG@J tpnf;xJ&h dS twGi;f tiftm;rsm;. jzpfay:wd;k wufrKS ukev f yk rf KS / vlrKS tiftm;rsm;.
jzpfay:wd;k wufrKS wd@k a=umihf xdak jymif;vJrKS rsm; ay:ayguv f mjcif; jzpf ayonf?
Oyrm - qdk&S,fvpf0g'onf tb,fodk@ay:aygufvmchJoenf;? pdwful;,Of
0g'orm;rsm; xifouJhodk@ qdk&S,fvpf0g'onf avmu=uD;udk jyKjyifvdkaom jyKjyifa&;
orm;rsm;. pdwful;pdwfoef;rsm;rS ay:aygufvmjcif;r[kwfay? t&if;&Sifvl@tzJG@ t
pnf ; onf rd r d t m; tqH k ; pD & if r nf h qd k & S , f v pf a wmf v S e f a &;ud k a&muf a prnf h t
a=umif;w&m;rsm;udk rdrdtwGif;Y vG,fydkufxm;&onf? rdrd.toufukd qHk;&SKH;aprnfh
oaE<om;udk ydu k xf m;&aom rdcifajrGayG;uJo h @kd jzpfonf? oJaomif ausmufcsyf =um; wGif
O Ocsjy;D toufq;kH &SKH ;aprnfh ig;Oudv k ,
G yf ukd x f m;&aom q,fvrGef rdcifig;r uJo h @kd jzpfonf?
xdk@a=umifh qdk&S,fvpf0g'onf t&if;&Sifvl@tzJG@tpnf;. wdk;wufjzpay:rSKtwGif;rS
ay:aygufvmjcif;omjzpfonf?
oH;k ? ?
puf , EW , m;&k y f 0 g'. wwd , w&m;ao,l q csuf r S m Tod k @ jzpf o nf ?
"gw0f wKˆuav;rsm;onf jyifytiftm;pkrsm;. aphapmfrSKa=umifh puf,EW,m;qef aom
ajymif;vJvSKyf&Sm;rSKrSm omrefajymif;vJrSKomjzpfonf? ,if;vSKyf&Sm;rSKonf tpGrf;ukef /
tqH k ; pG e f a jymif v J v S K yf & S m ;rS K omjzpf o nf / / xd k a jymif ; vJ vS K yf & S m ;rS K onf &k y f .
tajccHusq;kH aom ajymif;vJrKS yHo k %efjzpfonf[k ,lqonf?
xdpk uf,EW,m;&ky0f g'. w&m;ao,lqcsuu f kd tEkyÉdavmr&ky0f g'u vuf
rcHay? "gwfo wKˆwck odk@r[kwf &kyf0 wKˆwckonf ajymif;vJvSKyf&Sm;&mwGif rlao
yHo
k %efwckxrhJ mS &yfraeay? ajymif;vJa&G@vsm;jcif;jzifh tjcm;aomyHo k ¾ef topf wckonf
ay:xGuaf jymif;vJvmonf? ydI k jrifrh m;jy;D ydI
k &SKyfaxG;aom ajymifvv J KS yf&mS ; rSK yHo
k %efonf
ydIk edrjhf yD; ydI
k omrmefusaom ajymif;vJvKS yf&mS ;rSKrS ay:xGuv f mjcif; jzpfonf?
Oyrm - OD;acgi;f xJwiG f ay:ayguv f maom awG@=uHKrSKrsm;onf &kyw f nf[l aom
OD;aESmuftwGif;wGif "gwkaA'qdkif&m odk@r[kwf v#yfppf"gwftm;qdkif&m ajymif; vJvSKyf
&Sm;rSKa=umifh ay:xGufvmjcif;jzpfayonf? Oyrmtm;jzifh oufrJh&kyfonf tjrifh qHk;
t&SKwfaxG;qH;k yHo k ¾efuakd qmifI wd;k wufjzpfay:vmjyD;aemuf wpHw k ckaom t qifo h @kd
a&mufvmonft h cg ouf&&dS yk jf zpfay:vmcJjh cif;jzpfonf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


71
puf,EW,m;&ky0f g'wd@k . t"dutusq;kH rSm;,Gi;f csurf mS &kyaf jymif;vJrKS
[lor#udk puf,EW,m;wck. omrefvSKyf&Sm;rSKrsKd;tjzpfESifh xyfwljyKI =unfhjcif;
jzpfonf? puf,EW,m;wckonf puf,EW,m;jzpfonfEiS t hf nD puf,EW,m;twdik ;f yJ
wckEiS w hf ck tnrn(tjyeftvSe)f wke@f jyefvKS yf&mS um puf0ikd ;f yrm t&pfywf ywf
vSnfhaerSm jzpfonf? odk@aomf puf,EW,m;wckr[kwfonfh &kyf0wKˆwckckonf
xdo k @kd r[kw?f t&nftcsi;f t& ajymif;vJaejcif;jzpfonf?
av;? ?
puf , EW , m;&k y f 0 g'. pwk w W a jrmuf w &m;aot,l t qrS m Tod k @
jzpfonf? p=um0Vm=uD;wGif pkaygi;f zG@J pnf;rSK =uD;wckjzpfay:vmatmif tnrn wke@f
jyefvKS yf&mS ; =uonf? t&m0wKˆrsm;ESihf &ky0f wKˆrsm;Y 4if;wd@k tvdt k avsmufo;D jcm;&yf
wnfaeom obm0&So d nf[, k ql onf? t&m0wWKwdik ;f onf wckEiS w hf ck uif;uGm&yf
wnfaeum vGwfvyfonfh,lepfrsm; jzpfonf[k,lqonf? xdkuif;uGmaeaom
t&m0wKˆrsm; &ky0f wWKrsm;onf jyifyqufpyfrKS (twGi;f qufpyfrKS t&r[kwaf om)
pkaygi;f xm;jcif; jzpfonf?
tEkyÉdavmr0g'onf xdt k ,ltqudk y,fzsuaf vonf? &So d r#t&m
wdik ;f onf wckEiS w hf cko;D jcm;uif;uGm &yfwnfIrjzpf uif;uGmIr&yfwnfae wckEiS hf
wck qufpyfwnfrw DS nf&adS e=uonf? wnf&jdS cif;rS a&G@vsm;ajymif;vJomG ;onf? t&m
0wKˆrsm;onf ,if;od@k aomenf;jzifh qufpyf,u S Ef ,G of mG ;=uaom tcgwiG f ,if;wd@k
onf wckvHk;.tpdwftydkif;rsm;jzpfvmcJh=uonf? odk@&mwGif wckvHk;t&monf
tpd w f tyd k i f ; rsm;ud k aygif ; pyf z J G @ pnf ; xm;jcif ; r[k w f a y? wck v H k ; t&mES i f h
tpdwt f ydik ;f uav;rsm;onf tjyeftvSeq f ufo, G af e=uonf? wckv;kH udk tpdwf
tydik ;f uav;rsm;u qH;k jzwfI tpdwt f ydik ;f uav;rsm;udk wckv;kH u qH;k jzwf onf?
Tod@k tm;jzifh qufo, G af e onf[ck , H o
l nf?
Tod@k tm;jzifh aysm! h chH surf sm; usO;f ajrmif;rSKrsm; ESihf w&m;t,ltqrsm;
&Sad eaom puf,EW,m;&ky0f g'udyk ,fum &ky0f g'opfukd xlaxmifc=hJ uonf? ,if;&ky0f g
' topfonfum; tEkyÉdavmr&ky0f g'aywnf? tEkyÉdavmr&ky0f g'onf puf,EW
,m; &ky0f g'xuf tESpo f m& =uG,0f um jynfph u kH ek v
f ckH ahJ vownf;?
a&S@vqufygrnf?
rdk;ajropf
atmufwb
kd m / 19
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
72
usaemfhb0ESifh 'Drdkua&pDc&D;
vlAdkvf
'Drdkua&pDEiS hf pwif&if;ES;D rdjcif;
&Spaf v;vH;k ta&;awmfyrkH wdik rf t D xd 'Dru kd a&pDEiS yhf wfoufaom A[kow k
[lI rdrdwGif vHk;0eD;yg;r&SdcJh? ausmif;+yD;aom ausmif;om;wOD;/ ynmwwfwOD;
tjzpftrnfcu H m &yfwnfc&hJ ayr,fh ausmif;wGio f if=um;cJ&h aom Edik if aH &; odyH̀
bmom&yfukd (uGejf rLepfpepfonf raumif;/ t&if; &Sipf epfonf raumif;? qd&k , S v f pf
pepfonfom taumif;qHk;jzpfI jrefrmEdkifiHESifh toifhawmfqHk; jzpfonf[k)
pmar;yJaG tmif&kH avhvmcJ&h a=umif;udk ud, k uhf , kd u f okd m todq;kH ?
ta&;tcif;umvrSom 'Drdkua&pDqdkonfha0g[m&rSm *&dbmomrS
qif;ouf vma=umif;/ DEMOS ESifh KRATIA rSwqifh CRACY udak ygi;f pyf+yD;
'Drdkua&pDjzpfay:vma=umif;? DEMOS . t"dy`g,frSm jynfolrsm;[lIjzpf+yD;
KRATIA .t"dy`g,frSm tkyfcsKyfjcif; (odkŒ) tm%m[lIjzpfa=umif; ESifh 'Drdkua&
pDqo kd nfrmS jynfov l xl tk yk cf sKyfjcif;[k t"dyg` ,&f a=umif;wdŒk udk pwifocd iG &hf cJo h nf?
xdktodav; ESifhyif qENjyrSKrsm;wGif 'Drdkua&pD&&Sda&; wdkŒta&;qdkonfh awmif;
qdrk KS rsm;udk oHuek [
f pf cJo h [l o k wfrw S vf sS iv
f nf; 0efc&H rnfom?
tajctaerSeyf ifjzpfI rjiif;omaomfvnf; rdrEd iS b hf 0wlvil ,frsm;twGuf
'Drdkua&pDqdk onfudk avhvmEdkifcGifhESifh avhvmp&me,fy,frsm; zefwD;ay;rxm;
jcif;udv k nf; xnfw h uG of if. h ?
rnfodkŒyifqdkap &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkumvwGif aysmfonf? tb,fh
a=umifh aysm&f oenf; [kar;vSsif vGwv f yfrKS &SI d [kajzrnf? vGwv f yfrKS udk rnfonfh
t&mESihf wdik ;f rnf enf;[kxyfar;vSsif a=umufp&mrvd/k a=umuf&r,fh vlr&SI d [k
ajzrnf? aemufxyfajym&rnfh aysmf&onfhtcsufxJwGif tpktzJGŒvdkufvSKyf&Sm;
aqmif&Guf& onfhtwGuf aysmfjcif;vnf;ygonf? pdwful;Om%fopfrsm;udkvnf;
xkwaf zmfciG &hf onf? pkaygi;f wdik yf if/ pkaygi;f tajz&Sm/ pkaygi;f vSKyf&mS ;cGi&hf onfh t&om
xl;udk jrnf;prf; cGi&hf jcif;twGuf 'Dru kd a&pDqo kd nfukd auseyfpmG vufcrH cd o hJ nf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


73
TrSsavmufaomtydkif; tpuav;rsm;udk aumuf,loHk;pJGcGifh&onfh
tcdu k t f wef@umvwGiyf if auseyfrKS ay;pGr;f Edik af ompepf wGif xd@k xufyrkd ekd uf&KS id ;f I
wefzdk;}uD;aom tESpfom&rsm;pGm usef&SdaeOD;rnf[k,lqrdcJhonf? xdkxdk aom
tESpfom&rsm;udk rdrduJhodkŒaomolrsm;ESifh aemifrsKd;qufrsm;twGuf vufaqmif
ay;csio f nfh pdwaf pwemrsm;vnf; zl;yGiv hf mcJrh yd g.?
tcdkiftrmajymEdkifonfrSm &Spfav;vHk;rwdkifrDumvESifh &Spfav;vHk;
umvES p f c k [ m rd r d t wG u f tjcm;em;}uD ; jcm;emygonf ? ,E W , m;qef q ef
vSKyf&Sm;oGm; vmae=u&mrS vlom;qefqef touf&Sif oGm;vmEdkifvmovdkvdk?
vl w OD ; . pd w f c H p m;csuf r sm;/ pd w f u l ; pd w f o ef ; rsm;ES i f h taumif t xnf f a zmf
aqmifvrkd KS rsm;onf vlŒavmu}uD;ESihf wqufwpyfxJ &Sv d movdv k ?fkd
Ttcdu k t
f wef@ umvtwdak v;twGi;f rSmyif tm;enf;csut f csKŒd udvk nf;
qkyuf ikd vf u
kd rf d ygonf? pdwcf pH m;rSKrsm;aemufo@kd tvGet f usv HG u
kd w
f wf=ujcif;[laom
obm0rsm;a=umif h qif j cif wH k w &m; tm;aumif ; aomol r sm;. t=uH j yK/
wm;jrpfuefŒowfcsurf sm;udk trsm;pkqENtm;ud;k jzifh ypf y,fum tEdik , f l ajz&Si;f rSK
trSm;rsm;ESifh 'Drdkua&pDudk tcGifhta&;oufouftjrifjzifh 'Drdkua&pDrSm 'DtcGifh
ta&;av; awmifr&Sb d ;l vm; qdo k nfh rlabmifrhJ tawG;/ tajymESihf vky&f yfrsm;twGuf
&wuf rat;&onfh pdwcf pH m;rSKS udv k nf; }udKwiftqpf jrnf;prf;cGihf &vdu k af o;onf?

ausmif;om;wyfrawmfEiS fh 'Drdkua&pD
pufwifbmtm%modr;f rSKt+yD;wGif 'Dru kd a&pD&mS yHak wmfziG rhf KS rsm; acwfpm;
vm.? touf tpdwaf usmpf m;cJrh ad om tpmonf rpifreS ;f odc+hJ yDjzpfI xyfrpm;
vdkawmh? 'Drdkua&pD&rSjyefr,f[l aom toHydkif&Sifrsm;pkpnf;um ausmif;om;
wyf r awmf u d k zJ G Πpnf ; vd k u f = uonf ? jref r mEd k i f i H v H k ; qd k i f & m ausmif ; om;rsm;
'Dru kd &ufwpfwyfO;D onf jrefrmEdik if 'H rD u
kd a&pD&&Sad &;udk pGr;f aqmifEikd rf nft h zJŒG t pnf;
wckjzpfonf[laom ,Hk=unfcsufjzifh wyfzJGŒ0ifwOD;tjzpf toufESifhb0udk
yHak tmum yg0ifco hJ nf?
ausmif ; om;wyf r awmf w G i f 'D r d k u a&pD E S i f h yd k r d k e D ; pyf c G i f h & cJ h j yef o nf ?
avhvmcGifhrsm;ESifhtwl avhusifhcGifhrsm;udkyg wpHkwnf;&vdkuf.? tjynfhtpHkqHk;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


74
tajctaer[kwaf wmifrS rvdv k m;olrsm; twGuf tvSst H y,f[yk ifqikd Ef ikd yf gonf?
'Drdkua&pDESifhywfoufaom pmtkyfpmwrf;rsm;udk zwfcGifh/ avhvmcGifhrsm;rS 1995
ck E S p f w G i f x k w f a 0aom 'D r d k u a&pD a vh v ma&;pmpOf o nf rd r d v uf v S r f ; rD o rS s
jrefrmbmomjzifh xkwfa0orSsxJwGif xdktcsdeftcgu tjynfhpHkqHk;[kyifqdkEdkif.?
jynf o l ' D r d k u a&pD / qd k & S , f ' D r d k u &uf / vpf b &,f ' D r d k u a&pD p ojzif h
a&S Πu0d a ooud k v d k u f I 'D r d k u a&pD t rsKd ; tpm;rsm; ajymif ; oG m ;a=umif ; ES i f h
jynfoŒl 'Dru kd a&pDqo kd nfrmS tm%m&Sit f rsK;d tpm; pepfwckomjzpfa=umif; wd@k ukd
xyfrHod&SdcGifh&cJhjyefygonf?
xdpk mtkyEf iS yhf wfoufI xl;jcm;onfjh zpfpOfwck&cdS zhJ ;l .? rdrw d Œkd &Jabmfrsm;
u&ifjynfe,f vSKyf&Sm;e,fajrwckwGif&SdpOf +rdKŒw+rdKŒodkŒoGm;rnfh vl}uHKwOD;ESifh
ypP n f ; rS m .? ypP n f ; trsKd ; trnf rsm; aeojzif h pma&;rS m &ef v d k a e&m
tvG , f w ul y gaom tqd k y gpmtk y f r S usrf ; ud k ; pm&if ; aemuf q H k ; pm&G u f ud k
jzKwf + yD ; oH k ; vd k u f r d o nf ? pm&G u f r S m wrsuf E S m eD ; yg;vG w f a eojzih f
vdt k yfonfypPn;f rsm;pm&if;udk a&;ay;vdu k of nf? xdv k }l uHKrSmvnf; +rdKŒodŒk a&muf+yD;
qdik w f iG yf pPn;f rsm;ud0k ,fum tqdyk gpm&Gurf mS trSww f rJyh if usecf . hJ ? qdik &f iS q
f okd rl mS
ynmwwfwa,mufjzpf+yD; xdt k csed u
f a&G;aumufy0GJ ifxm; onfh Edik if aH &;ygww D ckrS
acgi;f aqmifwOD;[ko&d onf? ?yk*Kd~ vfonf useaf ecJah ompm&Guu f kd zwf =unfrh +d yD;
aps;0,foGm;aomvlaemufodkΠtajy;vdkufum tqdkygpm&GufESifhywfoufaom
pmtkyfudk vdkcsifa=umif;ESifh rnfrSsyifay;&ay;&[kqdkum twif;awmif;0,f.?
vl}uHKuvnf; &if;ES;D pdwcf s& aomqdik &f iS u f kd tajctaerSef ud&k iS ;f jyum jyefc&hJ onf?
aemufydkif;rSm xdkowif;udk=um;&ojzifh rdrdwdk@ tzJGŒrS qdkif&Sif xHodk@ xdkpmtkyfudk
ta&mufpDrHIydkŒay;vdkufygonf?
xdkpmtkyf.trSmpmwGif rdrdtESpfoufqHk;pmom;av;&Sd.? 'Drdkua&pDudk
vdv k m;awmif;qdk aeaom jrefrmjynforl sm;t=um;wGif 'Dru kd a&pDtay: odjrifem;
vnfrKS rsm; uGmjcm;Edik yf gonf? 'Dru kd a&pDta=umif; ajymqdak &;om;/ a0zef/ aqG;aEG;
rSKrsm; tqufrjywfjyKvkyfjcif;jzifh 'Drdkua&pDtay: toduGm[rSKudk xdrf;!SdEdkif+yD;
'Dru kd a&pDtyk cf sKyfa&;pepfukd taxmuftuljyKEdik af yonf [laom tcsujf zpfonf?
rrdwŒkd ud, k w f ikd f rusi=hf uHEikd cf ahJ om tcsu[ f vk nf;qdEk ikd yf gonf?
ausmif;om;wyfrawmfwiG f nDvmcHrsm;onf 'Dru kd a&pDusiphf Ofukd usio fh ;kH

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


75
Edik af om wck wnf;aom ae&mjzpf+yD; 'Dru kd a&pD&eHŒt&qH;k ae&m[kvnf; qdEk ikd af y
onf? xdek nf;wl 'Dru kd a&pD ,Ofaus;rSKpH b,favmuf&+dS yDv S /J 'Dru
kd a&pDpw d "f gwf
b,favmuf&dS +yDvq J o kd nfrsm;udk prf;oyf&m ae&mvnf;jzpfcahJ yonf? xdŒk a=umifyh if
nDvmcHrS xGuaf y:vmaom tajzrsm;onf 'Dru kd a&pD rSwaf usmuf wif+yD;jzpfae
wwfonf? xdt k ajzrsK;d udk tzJŒG tpnf;. uset f pdw f t
f ydik ;f rsm;wGif &Sm;&Sm;yg;yg;?
&S p f a v;vH k ; umvwG i f ; cH p m;rS K rsKd ; ud k wwd , t}ud r f n D v mcH w G i f
&&Sv d u
kd zf ;l .? od@k aomfxyfwl xyfrsS awmh r[kw?f

rdom;pkwGi f;'Drdkua&pD
vlxt k "duvlŒtzJŒG tpnf; (civil Society) bmom&yfukd jrefrmEdik if H
a&S Πaersm;aumif p D w G i f avh v mcG i f h & cJ h o nf ? tod a emuf u sonf [ k y if
aemifw&rdonf? rdru d o hJ Œkd yif tjcm;olrsm;udv k nf; odciG /hf avhvmcGihf &apcsio f vd/k
aemif r sKd ; quf u d k v nf ; 'D r d k u a&pD u J h o d k Πyif avh v moif h a om
ynm&yfwck[kqdkcsifonf? rdrdudk,frdrd Tbmom&yfudk oif=um;vdkuf&jcif;jzifh
vlyDooGm;oa,mif xifvdkuf&onf? 'Drdkua&pDudk ta&mifwifay;Edkifaom/
tEkpw d t f m;jznfah y;Edik af om pGr;f tifrsm;&Sd onfh bmom&yfwcktjzpf em;vnfr. d ?
tqd k y g vl x k t "d u vl ΠtzJ G Πtpnf ; bmom&yf w G i f vl ΠtzJ G Πtpnf ;
qdkonfudk vlwOD;xufr u&Sdjcif;jzifh t"dy`g,fzGifhqdkxm;+yD; rdom;pkonf tao;
i,fq;kH vl@tzJŒG tpnf;[k avhvm&.? xdrk S wqifh rdr&d vdu k of nfum; jrefrmhv@l
tzJG@tpnf;udk jyifEdkifzdkŒ rdrdrdom;pkudk t&ifqHk;jyifqifzdkŒ? xdk@aemuf arSsmfvifh
vdvk m;onfh vlŒtzJŒG tpnf;yHak zmfzŒkd [kyif? rdom;pktwGi;f tjyeftvSex f rd ;f !Scd iG hf
udk zefw;D xm;oifo h nf? ud, k yf ikd &f yfwnfprD cH iG hf udzk efw;D ay;oifo h nf? rdom;pk.
,Ofaus;rSKwefz;kd udk zefw;D wnfaqmufoifo h nf[jk rifr. d ?
urBmOD;tpY vlonf w&dpm>eEf iS hf ,Ofaus;rSKtqifw h [l qk . kd ? ydak umif;
onfqo kd nfrsm;udk vkv d m;pGm &SmazGojd rifwwfjcif;rsm;a=umifh vlonf wppydI k ydI
k
,Ofaus;vm.? vlawGb,favmuf ,Ofaus;vm+yDvJqdkonfudk w&dp>mefrsm;
xufb,favmuf yd, k Ofaus;vmvm+yDvq J okd nfah ywHEiS hf wdik ;f wmEdik af yonf? wzef
w&dpm>ew f iG yf if &dik ;f jcif;ESihf ,Ofjcif;rsm;&Sad ejyef&m vlwiG v f nf; xdek nf; wljzpfwef&m.?
vlŒtzJŒG tpnf;twGuv f nf;tusK;d r&S/d ud, k t hf wGuv f nf;tusK;d r&Sd rdu k af eolrsm;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


76
onfvnf;aumif;/ vlŒtzJGŒtpnf;tusKd;r&Sd udk,ftusKd;&Sd rdkufaeolrsm;onf
vnf;aumif; ynm/ OpPm rnfrsS yifjynfph akH eapumrl ,Ofaus;onfv h [ l k ,lqIr&?
vlŒtzJGŒtpnf;tusKd;&Sd/ udk,fhtusKd;&Sdaqmif&Gufwwfolrsm;ESifh vlŒtzJGŒ
tpnf; tusKd;&Sd/ udk,fhtusKd;r&Sd aqmif&GufwwfolwdkŒonfom ,Ofaus;rSK
tqifjh rifv h ol m;tjzpf vlŒtzJu G tpnf; u pHxm;oif=h uayonf? tb,fa=umifrh l
'Dru kd a&pDwiG f trsm;pka&G;cs,rf KS jzifh acgi;f aqmifqo kd nf udak &G;cs,&f m.? acgi;f aqmif
rsm;onf rl0g'rsm;udk a&;qJGcsrSwfum a&SŒaqmif=u&.? ,Ofaus;rSKt qifhjrifh
olrsm;udk a&G;cs,rf rd o S m vl@tzJŒG tpnf;tusK;d trSew f u,f jzpfxeG ;f Edik af yrnf? ,Of
aus;rS K tqif h j rif h o l r sm;onf o m vl t rsm;pk u d k av;pm;wef z d k ; xm;wwf I
!SEd KS id ;f wdik yf ifwwfonfh tavh txrsm;&SEd ikd af ayvdrrhf nf?
vlŒtzJGŒtpnf;tp rdom;pkuqdkonfhpum;udk jyefaumuf&rnfqdkvSsif
,Ofaus;rSKtqifh jrifhrm;rSKudk todtrSwfjyKay;jcif;jzifh yHkazmfay;Edkifonf? pnf;
urf;wus aexdik w f wfrKS / tjypf&vdS sS if jypf'%fc&H onft h avhtxudk vufcH wwfrKS /
w&m;rsw S rSKudk av;pm;jrwfE;kd wwfrKS ESihf w&m;rSsw rSKudk &SmazGzefw;D vdpk w d w
f Œkd udk
jyKpkysK;daxmifxm;oifhayonf? vufOD;q&mjzpfonfh rdbrsm;rS yHkoGif; rSefvSsif
vlŒtzJGŒtpnf;tusKd; jzpfxGef;EdkifrnfrSmrvJGay?qdkvdkonfrSm rdom;pktwGif;
a&G;cs,fwif ajrêmuf&ef/ Oya'awGxkwfae&efr[kwf? vlŒtzJGŒtpnf;twGif;
yHak zmfvo kd nfrsm;udk avhusi/hf yHo
k iG ;f ay;&Hrk sS om? odŒk qdv
k sS if yHo
k iG ;f ay; Edik af vmufonfh
todrsm; rdbrsm;wGi&f zdS Œkd vdak ejyef+yD?24 em&DwiG f 8 em&DrsS wm0ef,al e&aom q&m/
q&mrrsm;wGiv f nf; tvm;wlyif?

'kuQonfpcef;twGi f;'Drdkua&pD
Edk@zdk;'kuQonfpcef;a&mufp &yfuGuftkyfcsKyfa&;qkdif&mrsm;twGuf yg0if
wnfaqmufciG u hf kd tcdu k t
f wef@&cJzh ;l onf? jrefrmEdik if u
H w
kd nfaqmufciG rhf &ayr,fh
jrefrmEdik if t
H pdwt f ydik ;f wckukd wnf aqmufciG &hf jcif;twGuf tm;pdu k rf .
d ? tpydik ;f wGif
wuf=uGrSKrsm;a=umifh atmifjrif.? aemufydkif;wGif avsm&Jvmum tajctae
rjynfhpHkrSKawGt=um; ysufpD;oGm;cJh&.? qdkvdkonfrSm udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh ay;xm;
onfhtaetxm;rS yHkrSeftwdkif; xdkif;tkyfcsKyfrSKatmufodk@ jyefa&mufoGm;jcif;yif?
ta=umif; &if;rSm udk,hfEdkifiHtwGif;r[kwfjcif;ESifh twnfwus&Sdae&rnfh vl@tzJG@

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


77
tpnf;trsK;d tpm; r[kwjf cif; qdo k nfh tcsurf sm;yg0ifayonf?
rd r d p d k ; &d r f r d o nf r S m txuf y gtajctaersm;tay:wG i f rl r wnf ?
tjcm;qufpyftawG;tac: rsm;ESihf tajctaersm;a=umif?h OD;pGmqdck o hJ vdk jrefrmjynf&hJ
tpd w f t yd k i f ; wck q d k a yr,f h &mcd k i f E S K ef ; t& qd k v S s if vuf & S d 'k u Q o nf p cef ; &S d
vl t rsm;onf ynmwwf r sm;jzpf = uI Ed k i f i H a &;jzwf o ef ; rS K &S d = uol r sm; .?
&Si;f &Si;f qd&k aomf 'Dru kd a&pD vdv k m;olrsm;ayonf?
odk@aomf jy\emum; 'Drdkua&pDtESpfom&udk qkyfudkifrdol&Sm;.?
'Drdkua&pDukd For the people - by the people avmufEiS o hf m auseyfI
&yfwef@ aeolrsm;.? rdrw d @kd rS em;vnforl sm;ESihf tawGŒt}uHK&So d rl sm; !SEd KS id ;f wdik yf ifI
zJŒG pnf;yHpk nf;rsO;f ? jypfrKS qdik &f mOya'/ &yfuu G o f m;rsm; vduk ef m &rnfph nf;urf;ESihf
vHkjcHKa&;qdkif&mrsm;vdkufem&rnfh pnf;urf;rsm;udk a'oESifudkufnDatmif/ rus,f
rusOf; jyKpkxm;=uonf? trsm;oabmwlnDrSKudk wwfEdkiforSs&,lxm;onf?
Tonfuykd if tcsKŒd vlrsm;u Edik if w H ck wnfaqmufaewmusaewmyJ? 'DrmS b,f
avmuf=um=um aezd@k jyifxm;vdv k J qdo k nfrsm;ESihf qef@usi yf su&f ,frKS jyK=uonf?
rdrw d @kd ,q
l onfu vlqo kd nfrmS azmufjyefwwfonf? rSm;,Gi;f wwf onf? vlwOD;.
rSm;,Gif;vJGacsmfjcif;/ tm;enf;csufrsm;&Sdjcifrsm;udk rnfonfhpHrsm;jzifh wdkif;wmI
rSm;,Gi;f onf[k ajymqd=k urnfenf;? rnfo@kd tjypfay; ta&;,l=urnfenf;? owfrw S f
csuf r sm;/ oabmwl n D r S K rsm;r&S d v S s if rnf o nf h t csuf r sm;ES i f h c sd e f x d k ; I
rnfo@kd taumiftxnf azmf aqmif=urnfenf; qdo k nfyif?
'Drdkua&pDqdkonfudk jrwfEdk;onfqdkygvSsif pnf;rsOf;/ pnf;ur;f/ Oya'
qdkonfrsm;ESifh uif; uGmIr&yg? y&rf;rwmvkyf&yfrsm;/ rif;rJhqefaerSKrsm;ESifh
oGm;aeIr&yg? rdrw d @kd vckd sio f nfh tem*wf wdik ;f jynftwGuf ckxu J yif &onfah e&mrS
avhusiw hf nfaqmufae&rnfom? rdrw d @kd tawG@t=uHKt& twm;tqD;jzpfapaom
tcsurf sm;teuf axmifvu kd t
f yk cf sKyfa&;(od@k ) AsL&duk a&pDtyk cf sKyfa&;udk vH;k 0 jiif;qef
aejcif;yifjzpfayonf? ae&mwum tvsm;vdu k ef nf;emrsm;jzifo h mG ;vd=k uojzifh tcsed f
uk e f / tvk y f r jzpf o nh f jy\emrsm;ud k v nf ; r=umc%awG @ cJ h & ayonf ?
tcsKyf a jym&vS s if AsL&d k u a&pD ES i f h ' D r d k u a&pD u d k uJ G u J G j ym;jym;rod j cif ; ES i f h
pepfwusroH;k Edik jf cif;wd@k a=umifh &yfuu G t f yk cf sKyfa&;,E , W m; rSm tcsed w f t kd wGi;f rSmyif
ed*Hk;csKyfcJh&ayonf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


78
udk,fcHtm;enf;vsSif a&m*g0ifvG,fonf/ }udKwifumuG,fjcif;onf
ukojcif; xufaumif;. [lI aq;ynmwGif ajymprSw&f =Sd uonf? vl@tzJ@G tpnf;wGif
vnf ; 'D r d k u a&pD , E W , m;ysuf o nf E S i f h tm%m&S i f ,E W , m;tvG , f w ul
0ifa&mufwwfonf? 'Dru kd a&pDrmS a&qefrsK;d jzpfI ,Ofaus;rSKjrifh onfEiS t hf rSs pnf;
rsOf;/ pnf;urf;rsm;ESifh }udKwifusm;uefxm;&pjrJ jzpfayonf? tcGifhta&;rsm;
wnfjrJ&zdS @kd qokd nfrmS owfrw S f xm;onfh pnf;rsO;f pnf;urf;rsm;&Srd o S m touf0ifI
tmrcHcsuv f nf; &SEd ikd af yrnf? Tonfukd 'kuo Q nf&yfuuG w f iG ;f 'Dru
kd a&pDukd usiohf ;kH
rdpOfr&S vduk af om tawG@t}uHK rsm;yifjzpfayonf?
tqdyk g 'Dru kd a&pDusiphf Of tpydik ;f wGiv
f nf; &Spaf v;vH;k umvrS &eH@rsK;d udk
&vdkufayonf?

'Drdkua&pDEiS hf axG&mav;yg;
'Dru
kd a&pDukd rwlno D rl sm; yl;aygi;f aexdik =f urSom &&SEd ikd o f nf[ ak vhvmzl;
.? rdrt d jrifwiG f xdrk sS avmufEiS hf rvHak vmuf[, k ql rdonf? xdak exdik rf KS onf a&&Snf
oabmaqmif+yD;/ wd;k wufzŒGJ +zdK; rSKudk OD;wnfEikd rf o S m jynfph EkH ikd rf nf[k ,H=k unfonf?
vl@tzJGŒtpnf;wckvHkudkrqdkxm;ESifh toif;tzJG@rsm;yifvSsif xdktajccH
t,ltqrsm;ESihf wnfaqmufEikd zf @kd vt kd yfygonf? rdrw d @kd rsuaf rSmufwiG f tzJ@G tpnf;
aygif;rsm;pGm ay:aygufcJhzl;.? rsm;r=um vSaomumvwGifyif wcsKdŒrSm pkef;pkef;
jrKyfaysmufu, G o f mG ;I tcsKŒd rSm emrnfomuseaf wmhonf? tcsKŒd rSmrl vufwzufyif
rjynfv h aS om acgi;f aqmifcsn;f oufoufEiS hf csw D ufae=uqJ? tm; aumif;aumif;ESihf
vSKyf&mS ;Edik o
f nft h zJŒG tpnf;[lI &SmrS&mS ? jrefrmhordik ;f ESichf sI D tm;aumif;cdik rf m onfh
tzJŒG tpnf;[lonfrmS rl h h h ?
toif;tzJŒG rsm; tm;aumif;cdik rf mrSKonf vlwOD;csi;f pDw@kd . oefprG ;f rSKxuf
vl@tzJG@tpnf;. zHGŒ+zdK;wdk;wufrSKtay:wGif xda&mufrSK ydkEdkifrnfrSm taotcsm?
od@k twGuf vl@tzJŒG tpnf;wckv;kH zHŒG +zdK;wd;k wufEikd af pa&;twGuf toif;tzJŒG rsm;.
tcef ; ¾onf t"d u usaeayonf ? toif ; tzJ G Œ rsm; tm;aumif ; cd k i f r mzd k @
rnfonfw@kd vdt k yfoenf;qdo k nfrmS pdw0f ifpm;p&mjzpfvmygonf? t&if;ppfawmh
tjrpf a jruqd k o nf h t wd k i f ; toif ; tzJ G @ rsm; tm;aumif ; cd k i f r ma&;twG u f
vl w OD ; csif ; pD t&nf t aoG ; &S d r S K ud k y if jyef I tajcqd k u f . ?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


79
olcsn;f oufoufvm;qdak wmh jynfph o kH nf [krqdo k m? tzJŒG tpnf; qefqefvyk u f ikd f
wwfrSK&Sdzdk@ vdkaeao;a=umif; vufawGŒjrifawGŒae&ayonf? rl0g'a&;qJGol/
taumiftxnfazmfaqmifoEl iS hf pDrcH ef@co GJ rl sm; tcsK;d tpm;nDn/D o[ZmwrSs wpGm
vkyu f ikd f aqmif&u G w f wfzŒkd vdak yonf? tzJ@G tpnf;. tm;enf;csurf sm;udk azmfxw k f
jyifqif/ jznfhpGufum tm;aumif;cdkifrmrSKrsm; wdk;yGm;vmapa&;udk =uHqwwfzdk
r&Sdrjzpfvdktyfvmygonf?
Tae&mwGif 'Dru kd a&pDtay: rdrt d jrifwckukd wifjyvdyk gonf? 'Dru kd a&pD
oabmwGif vltrsm;utkycf sKyfjcif;[laomoabmY vltrsm;[kqjkd cif;onf rdrw d @kd
jrifaeonfxuf ydrk t kd "dyg` ,&f dS Edik yf gonf? ocsmF oabmt& ta&twGurf sm;jcif;
xuf &v'fwefz;kd rsm;jcif;udk qdv k [ kd ef&o dS nf?
Oyrm 1 š 1 onf aygi;f jcif;oabmoufoufrsS omjzpf+yD; &v'f 2 rSm
vnf; yHrk eS f t&nftwGuo f abmrso S m? ydrk &kd iS ;f vif;atmifajym&vSsif t&nftcsi;f
wrsKd;pD&Sdaom vlESpfa,mufaygif;jcif;jzifh t&nftcsif; ESpfrsKd;&Sdaom tvkyfvkyf
Edik =f ujcif;onf yHrk eS o f csmo F abm? 'Dru kd a&pDoabmt&qdk vSsif 1 š 1 . tajzonf
'Drdkua&pDusifh=uHEdkifrSKtm;tay:rlwnfI 3/ 4/ 5 ponfh &v'ftrsKd;rsKd;udk
jzpfapEdik af yonf? rsuaf rSmufumvwGiu f m; ocsmo F abm aygi;f pnf;jcif;xufyif
&v'fyI kd enf;ae onfrmS xifomjrifomyif? t&nftcsi;f &So d rl sm; pkaygi;f vkyu
f ikd f
umrS wOD ; csif v k y f a qmif r S K xuf yd k e nf ; aom&v'f o m xG u f & S d o nf q d k v S s if
xdt k zJ@G tpnf;onf r=umcifysuaf wmhrnf?
wOD;csi;f vkyaf qmif&mrS pkaygi;f vkyaf qmifjcif;jzifh ta&twGux f ufyakd om
tusK;d &v'f jzpfxeG ;f rSom 'Dru kd a&pDusiphf OfreS [ f k qdv k &kd ifjzpfayonf? 'Dru kd &ufwpf
vl@tzJ@G tpnf; jzpfwnfrKS vrf;a=umif; trSe[ f qk Ekd ikd af yrnf? od@k ygI wOD;csi;f oefprG ;f
a&; wnfaqmufrKS / wzJ@G csi;f tm;aumif; cdik rf ma&;wnf aqmufrKS rsm;onf vlŒtzJ@G
tpnf;wnfaqmufrKS ESihf oD;jcm;uif;vGwo f nf/ rouf qdik [ f k ,lqIr&Edik af wmh?
&nf&, G cf su&f &dS w
dS nfaqmuf=uvSsirf u l m; h h h ?
wOD;csif;/ wzJG@csif;rSonf jrefrmhvl@tzJGŒtpnf;.&v'faumif;rsm;udk
zefw;D azmfxw k Ef ikd pf rG ;f &dS =uygapa=umif; h h h ?
&Spaf v;vH;k oif;&eHΠtm;&yg& &SL&SKu d cf iG uhf kd arsmS v f ifah pmifph m;vSsuf h h h ?
30 / 12 / 2008
vlAdkvf
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
80
Zmwfaumif
aumhom;
w&kwfEdkifiHrSm ajrivsif}uD;v_yfawmh +ydKusysufqD;aewJh twHk;t&Hk;awG
=um;xJ orRw}uD; [lusi;f awmif ud, k wf ikd v
f m+yD; tm;ay;pum;ajymwJh tcg ol h
jynfoal wGu orRw}uD;udk tm;yg;w& zuf+yD; id=k uowJ/h / orRw}uD;vnf; ol h
jynfoal wGukd jyefzuf+yD; rsu&f nf awGxu G af tmif 0rf;enf;idak =uG;cJyh gw,f//
jrefrmjynfrSm em*pfrkefwdkif;}uD; wdkufawmh em*pf'g%fcH jynfolawGudk
bk&m; ab;uGif;xJ xdkifcdkif;xm;+yD; “xrif;pm;zdk h cGufay;r,f ”vdk h ajymwJh
0ef}uD;csKyfqdkol }uD;&,f h h h &uftawmf=umrS urBmu [dkvlajym/ 'Dvlajym/
[d k v l u 0if r ,f / [d k v l u u,f r ,f qd k w J h +cd r f ; ajcmuf o H a wG = um;&awmh r S
vljrifraumif;vdk h vm=unfw h hJ rif;w&m;}uD; h h h // w&kwef J u h mG jcm;yHrk sm; ajymygw,f/
/ tckawmh h h h 'kw, d t}udr/f /
tar&duefu ppfav,mOfwpif; eJ v h jl zLwodu k f aejynfawmfukd a&muf
vm awmh h h w h iG ;f atmif;aewJh rif;w&m;}uD; em*pfwu kd v
f kd h vloed ;f csaD owJh ae&mudk
'kw, d yH d paw;a&Smifwmudk jynfwiG ;f rD', D mawGrmS txl;tqef;jzpf vdk h aeygw,f/
/yg;pyfu tjrKyfxu G rf wwf vGecf w hJ hJ tESpf 20 ausmaf vmufuwnf;u ajymcJw h hJ
pufr_ Edik if H xlaxmifa&; rdef ch eG ;f awG//
rawG ch siv f kd yh jJ zpfjzpf/ yJrsm;csif wmyJjzpfjzpf olomG ;a&Smifwmu ta&;r}uD;
ygbl;// ta&;}uD;wmu tJ'DrSm 'kuQawGudk 'keJ ha'; &ifqdkif ausmfv$m;ae&wJh
jynfoal wG “vkyt f m;ay;”qdw k hJ 'ku}Q uD; 0ifaqmifw h mygb/J /omrefr[kww f vhJ al wG
vmw,fqakd wmh &yfuu G o
f ef &h iS ;f a&; / vrf;azmuf/ &[wf,mOfqif;zdk h uGi;f &Si;f
pwJh tvkyaf wGu ydv k mygw,f// 'Dxufq;kd wmuawmh jrpfxrJ mS ol o h bm0 ol
t
h vdv k kd arsmygvmwwfwhJ aA'g zkwaf wGukd vrf; a=umif; rvGwf vdk q h +kd yD; yifyify
ef ; yef ; q,f c d k i f ; +yD ; urf ; em;rS m yH k & ygw,f / / xm;ygawmh 'gawG u [d k ; t&if

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


81
aejynfawmf
Zmwfne$ ;f eJ h 'g&u
kd w
f mtzG@J u
e*du
k wnf;u 'Dae&m / 'Dtcef;a&muf&if /
'Dvkd &,f&r,f/ a[m'Dvkd id&k r,f qdw k m Zmwfne$ ;f xJrmS
yg+yD;om;// t"duvdt k yfwmu usKyfwkd u h ,kd w
f ikd f
ZmwfaumifawG rjzpfz@kd yJ vdwk ,f//

qd&k ,
S v f pfacwfuwnf;u vl}uD;vmr,fq&kd if vkypf &mr&S&d ifawmif +cHpnf;&d;k xH;k
okw+f yD; }udKqd&k wm r[kwv f m;//
tckvnf; tar&duef}uD;vmr,fqakd wmh wrif[efvJG txGujf y wdik ;f cef;
vSnv fh nfaewmyg// ,ufawmudk vmac:wJh v$waf wmftrwftqifah vmufwek ;f
uawmif xGuaf wG h pum;ajymao;wm// tckvkd 'kw, d 0ef}uD; tqifv h mwmudk
rawG@ wm[m vSnu hf uG w
f pfcv k kd xh ifygw,f// oabm&d;k vdk rh xifrw d mtrSeb f /J /
xifp&m ta=umif;vJr&Syd gb;l // ausmrcscifuwnf;u "g;jyrSe;f odxm;+yD;
om;yg// tckvdk a&G;aumufyGJ eD;aecsdef jynfwGif;u jynfolvlxkudk tar&duefudk
bef;jy+yD; pdwv f nfomG ;atmif vSnphf m;r,f// jynfwiG ;f u twdu k tf cHawGukd [dv k el J
ah y;awG v h ukd f 'Dvel J ah y;awG v h u kd ef J h tvkyaf wG &_yaf tmifvyk x f m;r,f// tJ't D ay:rSm
jynf y uae tjiif ; tcH k a wG vk y f r ,f / / twd k u f t cH a wG u d k uG J o nf x uf
uGJatmifvkyfr,f//
jref r mEd k i f i H o rd k i f ; rS m ppf w yf u vk y f a y;wJ h a&G ; aumuf y G J a =umif h
b,ftpd;k &rsm; tm%m &zl;vdk v h /J / av;}udraf wmif&+dS yD// tckvnf; 2010 vmtk;H r,f/
/ vdkcsifwmr&&if wpfuae jyefpzdk h &SufwwfwJh vlpm;rsdK;awG r[kwfbl;qdkwm
arh&ifawmh cH&tH;k r,f//
a=omf h h ah &;ae&if vufanmif;&Hyk /J / aejynfawmf Zmwfne$ ;f eJ h 'g&u kd w f mtzG@J
u e*du k wnf;u 'Dae&m / 'Dtcef;a&muf&if / 'Dvkd &,f&r,f/ a[m'Dvkd id&k r,f
qd k w m Zmwf n $ e f ; xJ r S m yg+yD ; om;// t"d u vd k t yf w mu usKyf w d k h u d k , f w d k i f
ZmwfaumifawG rjzpfz@kd yJ vdw k ,f//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


aumhom;
82
awG hqHk NHK NEWS rS bmomjyefazmfjyygonf//
aeatmi
aeatmiffausmf

0ef}ud;csKyf [mwd;k &mronf *syefa&muf jrefrm0ef}uD;csKyf ode;f pdeEf iS 0hf ef}uD;


csKyf tdraf wmfwiG f vufcaH wG@qaHk qG;aEG;cJo h nf? vmrnfEh pS t f wGi;f usi;f yrnfh a&G;
aumufyJG rwdik rf D a':atmifqef;pk=unftygt0if Edik if aH &; tusO;f om;tm;vH;k v$wf
ay;+yD; 'Dru kd a&pD qufvufjzpfxeG ;f a&;udk awmif;qdck @J onf?
jrefrm0ef}uD;csKyf odef;pdefonf ta&S@awmiftm&S rJacgifjrpf0Srf; (5)EdkifiH
xdyo f ;D tpnf;ta0; wufa&muf&ef *syefokd h a&muf&adS eonf?
aqG ; aEG ; yG J w G i f 0ef } uD ; csKyf od e f ; pd e f u vmrnf h E S p f w G i f u sif y rnf h
a&G;aumufyEJG iS hf ywfouf+yD; ( tpd;k &ESihf pOf;pm;r_ uGjJ ym;onfh Edik if aH &;ygwD / vly*k Kd~ vf
tm;vH;k yg0ifEikd af p
&ef pnf;rsO;f Oya'rsm; a&;pGaJ ea=umif;)ajym=um;cJo h nf?
4if;udpEP iS yhf wfouf+y;D 0ef}u;D csKyf [mwd, k mru 'Dru kd a&pD vrf;pOf wd;k wuf
jzpfxeG ;f r_ukd ,H=k unfarSsmv f ifvh sS u&f +dS y;D cs;D rGr;f axmyemjyKvdak =umif;/ a&G;cs,yf ikd cf iG &hf o
dS l
jynfot l m;vH;k u yg0ifqENjyKapr_ t"dujzpf+yD; a&G;aumufyrJG wdik rf D a':pk tygt0if
EdkifiHa&; tusOf;om;tm;vHk; vGwfajrmufa&;onf tvGefta&;}uD;a=umif;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


83
ajymqdck +hJ yD; 'Dru
kd a&pD qufvufw;kd wufjzpfxeG ;f a&;udk awmif;qdck o hJ nf?
qufvuf+yD; 0ef}uD;csKyf ,mwdk&mronf jrefrmtpdk;&u a':pkESifh
jyef v nf a wG @ qH k aqG ; aEG ; r_ r sm; jyKvk y f v monf h t wG u f
vlom;csif;pmemaxmufxm;onfh tultnDrsm;ESifh vlom;t&if;tjrpfavhusifh
ysKd ;axmifrr_ sm;udk tqifv h u
kd f wd;k cs@J ay;rnf[k t&dyt
f rGuf ajym=um;+yD; vmrnfEh pS f
a&G;aumufyGJ &vm'fonf rdrdwdk@ arSsmfvifhcsuftwdkif;jzpfygu *syefEdkifiHtaejzifh
u¾toD;oD;wGif tultnDrsm; wd;k jrSiahf y;Edik rf nfjzpfa=umif; ajymqdck o hJ nf?

rJacgifjrpf0Srf; tpnf;ta0;udk 7 / 11/09 wGif *syefEdkifiHY usif;ypOf//

rJacgifjrpf0Srf; tpnf;ta0;udk wufa&mufvmonfh 0ef}uD;csKyfqdkol odef;pdeftm;


*syefa&muf'Drdkua&pDtiftm;pkrsm;rS *syefv$wfawmfa&S hwGif qef husifqENjy//
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
84
tcef;quf

wHv#yfa&$jynf tydkif;(6)
cGmnKd
“'DrmS ..'DrmS .. usrtdru
f b,fem;av;rSmvJ[if”
“trf²²” [k wifwifx h rH S tmarÉdwo f wH ;kd wd;k av;udk 0if;0if;rm =um;vdu k &f
ygonf? pum;rsm;yH&k aom trsK;d orD;u olrae@utokwEf iS hf ygvmwmjzpfa=umif;/
vkt d yfwmawG0,f&if; tdrrf &Smwwfawmha=umif;awGukd tmabmiftm&if; oefoef
ESihf &Si;f jyaeao;onf?
“trtdru f eHygwb f ,favmufvJ rSwrf v d m;” [k jyefar;vku d o f nf?
“tif; æ eHygwf 650 awmh ausmw f myJ”
“tJ'gqdk teft,fvf'D tkyfpkbufrSmjzpfvdrfhr,f? 'Duaewnfhwnfh
qufavSsmufomG ; tr? a&SŒem;us xyfomar; vku d af wmhaemf? tJ'D bufjcrf; rSmy
&J rdS mS yg”aus;Zl;yJ nDra& qdo k nft h oHukd cse&f pfcu
hJ m txkyt f yd;k awG weifh wyd;k
o,fvmaom xdt k rsK;d orD;u &$ŒH ap;ajray: acsmrf vJatmif atmufuykd J iH@k =unf+h yD;
qufavSsmufomG ; onft h wGuf ol@trd u f kd cvkw0f ifwu kd rf v
d sS if awmifrS odt;kH rSm
r[kww f maocsmonf? 0if;0if;rmwd@k vnf;yJ wntdy+f yD;onfEiS hf ukex f w
k vf @kd &onfh
pmtkyu f av;oGm;vkyzf @kd onfvykd J aps;wef;av;awG/ a'ocHu&if &yfuu G f uav;
awGujkd zwfum *dak 'giaf wGukd wck+yD; wck oGm;cJ=h u&onf? 'eft;kd ? zsm/ jcifaxmif/
apmifwxnf ponft h wJaG wGuakd y; onfu *dak 'gif wck? aemuf+yD; rD;aoG;ESihf rD;zdk
udk rsuEf mS csi;f qdik uf ,l? qefu w*dak 'gi?f vlawGu w&ke;f &ke;f ESifh =unf&h if; yifyef;
vmonf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


85
tdrjf yefawmh ud, k t hf rd u f , kd f rrSwrf b d J ud, k &hf yfuu G x f rJ mS yif rsupf v d nfvrf;
rSm;aeonf? tdraf v;awGtm;vH;k u qifqifawG? tumryg? 0g;wkid /f 0g;um? 0g;cif;?
oGy}f udK;ESiq hf idk ;f wky?f tckeu trsK;d orD;vdyk J usrwd@k tdrb f ,frmS vJ[ifæ [k ar;rdvk
qJqJ ud, k u hf kd rSwrf ad eaom tdref ;D csi;f tr}uD;u olw@kd EpS af ,muf rsupf d vnfae
wmukd +idr+f yD;apmif=h unfah e&mu ratmifEh ikd af wmhbJ &,fcsvu kd af wmhrS ud, k thf rd u
f kd
jyefawG@& onfhtjzpf? xdktdrfeD;csif; tr}uD;uajymonf? onfvdkudk,fhtdrfa&SŒrSm
tdraf ysmufaeonfo h al wGu w&mrSm (99) a,mufavmuf&o dS wJ?h wifwifEiS 0hf if;0if;
rm wd@k wa,muf udk wa,muf=unfu h m cyfw;dk wd;k &,fvu kd =f uonf? tckawmh
olw@kd enf;enf;yg;yg; &,fEikd v f m=u+yD?
ud, k yhf u
kd q f EH iS u
hf , kd f tdru f t kd jynfu h mvku d +f yD; wcg;av;udv k nf; t[ef@
twm;av;tjzpf wyfvu kd cf +hJ yD;+yD? ayguf aeonfh oufu,fawGukd vku d v
f zH max;
Ivnf;+yD;+yD? apmif/ jcifaxmifawGEiS hf td;k cGuaf wGEiS q hf akd wmh enf;enf;awmh ywf0ef;
usiu f kd ajcanmif; vufqef@xu G =f u&ef ESpaf ,mufom; wdik yf ifxm;=uonf? wtdrf
ESiw hf tdrf trd;k csi;f xdqufrwwf eD;uyfaeonfh nyf=uyfaeaom wJawG=um;uae
vrf;ray:xGuv f u kd af omtcg pdwv f w G v f yfaygyh g;r_ukd jyefvnf&&Sv d ukd o
f nf? rJaqmuf
rSmvdk &Jra=umuf&awmhbJ vHjk cnf0wfum vrf;xGu&f onfh t&omudk ESpaf xmif;
tm;&&Sv d oS nf? vrf;ay:rSm ud, k v f v kd al wGtrsm;}uD; vrf;avSsmufae=uwm u d k
=unf+h yD;tH=h ordonf?
tif;avæ ,lteJ f tpDtpOfEiS hf rJaqmufu 'kuo Q nfawGukd oGi;f zd@k q+kd yD;
pm&if;twkid ;f }udKwifaqmufonfw h aJ ygi;f tvH;k ESpaf xmifuvlawGy?J ae@widk ;f 0,f
vd@k &onfh ukvm;aps;xJrmS vnf; }udw}f udww f ;kd ? wu,fawmh tJ'aD ps;udk olrsm;
b,fvakd c:vnf; 0if;0if;rm rodyg? od@k aomf [db k ufonfbuf rsuEf mS csi;f qdik f ESpw f ef;
vH;k rSm aps;qdik rf eS o f rSs ukvm;awGcsnjhf zpfaoma=umifh 0if;0if;rmu ukvm;aps;
[k ac:vdu k w f mjzpfonf? nmbuftpGeq f ;kH wGiaf wmh u&ifqikd af v;wqdik f &So d nf?
toD;t&Guaf wGuawmh wywfukd 2 &ufaps;&So d nf? tJ'gu yvm&H;k a&SŒu vrf;ay:rSm
reufrdk;rvif;cifup+yD; aps;wef;jzpf+yD; (10) em&Davmufqdk aysmufoGm;onfh
,m,Daps;av;jzpfonf? tJonfrSmusawmh jrefrmjynfe,fpyfuae xkdif;bufrSm
tajcusaeonfh xkdif;awmifay:om;u'f&xm;=u+yDjzpfaom u&ifawGjzpfonf?
Armvdrk ajym/ xkid ;f vdo k majymae=uaom u&ifvrl sK;d awG? wcsKŒd u xdik ;f vlrsK;d rsm;ESihf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


86
tdrfaxmifus+yD; xkdif; u&ifjzpfaeolawG? u&ifuawmh b,fae&mrSmaeae
u&ifaoG;raysmuf? &k;d om; }udK;pm;onf? awm"avhukd jrwfE;kd onf? ypPn;f OpPmudk
cifw, G uf m qxufwyd;k wd;k vmzd@k qw kd m olw@kd EiS rhf qdik o f vd…k +rdKŒ}uD; jy}uD;awGrmS rsK;d
quf ESpq f ufru tajcusaeonfh u&ifr[kwv f sS if u&ifawG&ŒJ yifraexdik f r_y
o
kH ¾efu tJ't D wkid ;f ygy?J awmifwef;rsm;0kid ;f &Haeonfh Ed@k z;kd *'kuQ onfpcef;ab;u
wckwnf;aom um;vrf;ay:rSm yJaG ps;avSsmufovdk vrf;avSsmufxu G of nfh olrsm;wGif
awmh xdu k &ifvrl sK;d rsm;ryg0ifyg? tm;vH;k 'kuo Q nf topfpufpufawG? onf avmuf
aumif;onfh &moDcsed rf mS avmif;ukwf t&Sn}f uD;0wfum a'guzf ed yfp;D xm;onfh
trsKd;orD;wa,mufudk vnf;awG@&onf? olu EdkifiHa&;tusOf;om;jzpfcJhzl;ol
[kajym=uonf? wcsKŒd rde;f uav;awG usawmhvnf; aygi&f if;wufaeonfh abmif;bD
wkad v;awGEiS hf vnfyif;ayguu f &ifneG @f uakd usmq f if;aeonfh yg;vSyv f yS f tusrô nf
umrwWawGEiS ?hf toufav;awG&rdS S tvGeq f ;kH ESpq f ,fausm?f 'D=um;xJrmS tom;
t&nfrJGaoG@aoG@ESifh t&ufpJGaeaom toufudk cef@rSef;Ir&Edkifonfhwkdif vlvwf
ydik ;f jzpfy&kH aom vlwa,mufu +yHK;+yHK; +yHK;+yHK;ESihf ol@zmomol pum;ajymvku d f ol@ab;
u jzwfomG ;olukd pum;ajymvku d f &Sad eonf?
awmfveS af &;}uD; t"Ge@f &n S yf gap” [k aigah wmhawm ah jymajym aewmu
v
kd nf; =um;&onf? “reuf reufqdk tdraf wGa&SŒrSm vmatmfwm olayg”h [k wifwi
uf 0if;0if;rmudk vufaxmufcsonf? wifwifu 0if;0if;rmxuf oGuo f nf? 'ga=umifh
ceav;ESifh vlawmfawmfrsm;rsm;udk rdwfaqGrjzpfao;vSsifawmif odawmh odae
+yDjzpfonf? wifwifajymawmhrS reufwidk ;f =um;&onfh toH&iS u f kd wcsujf yef iJ=h unhf
um cyfw;dk wk;d &,fro d nf?
olvmvmatmfwmuawmh-
“yJjyKwfonfawmif yJjyKwfa&mif;vd@k uek af eyD? Ekid if aH &;orm;&yfuu G u f vnf;
tckxd b,fwa,mufrS rx=uao;ygvm;? 'DyHkpHeJ@ usKyfwdk@wdkif;jynf}uD;udk
b,fvdku,fwif=urSmvJ/ x=uygawmhAsKdŒæ” wJh? reufapmapm vmatmfonf
qdak omfvnf; toHus,}f uD;ESihf r[kwaf om a=umifh olwyg;udk taESmifh t,Surf jzpf
apyg? ol@udk vlawGu tnmom;[k ac:=u onf? emrnf&if;u bmvnf;rod?
tnmrSmarG;+yD; tom;rnf;olqkd vSsif ArmvlrsK;d xH;k pHtwdik ;f eHrnfwyfvu dk f wmu
awmh onfvykd gy?J ol@uv kd u
kd =f unfrh ad om 0if;0if;rmudk udt k nmom;u owdxm;
rdomG ;yHEk iS hf vSn=hf unfu h m +yHK;jyonf?
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
87
[k;d awmifwef;awGay:roGm;eJ@aemf? tJ'rD mS usm;}uD;awG&w dS ,f? vlom;pm;wJh usm;
awG/ [k;d bufu olrsm;pdu k cf if;awG/ wufreif;rdapaeeJ@ov d m;? zsuq
f ;D wJh pdwq f w kd m
aumif;wmr[kwb f ;l ? olrsm; pduk cf if;ae&mudv
k nf; cGirhf awmif;bJ oGm;rpdu k ef @J ? tJ'g
vlrsKd;}uD; pdwfxm;r[kwfbl;” vrf;avSsmufoGm;&mwavSsmuf qHk;r=o0g'awG
woD}uD; ay;oGm; aom udt k nmom; u 0if;0if;rmwk@d EiS hf wajz;ajz;a0; oGm;onf?
“'Dvlu rl;omaewm/ olajymwJhpum;awGusawmhvnf; ynmwwf
qefvu kd w
f maemf? bmvd@k rsm; t&uform;jzpfae&vJrodb;l ”
“olu atbDuausmif;om;wJ?h 88 ta&;tcif;rSm awmcdv k m wmvd@k
ajym=uwmyJ? [d;k buftjcrf;u atbDtyk pf ak ewm? olu tJ'b D ufrmS aew,f” [k
wifwifu oloo d rSs azmufonfcsonf?
“atbD qdw k ma&m odvm;” [k olw@kd aemufem; cyfvrS ;f vSr;f rSm&yfaeol
oH;k a,mufteuf wa,mufu ar;onf?
“ausmif;om;tzJG@udkajymwmav” [k 0if;0if;rmajzawmh xdkolrsm;u

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


88
cyfzGzG&,f=uonf?
“ausmif;om;tzJG@? [kwfw,f? tJvdkyJ ac:=uwmrsm;w,f? tjynfh
tpHkajymr,fqdk&if ArmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif; om;rsm; 'Drdku&ufwpf wyfOD;wJh?
atbD t uf p f 'D t uf z f v d k @ ac:w,f ? apmapmu nD r wd k @ ud k p um;ajymoG m ;wJ h
tnmom;u q,fwef;udk ajcmufbmom*k%x f ;l eJ@ atmifwEhJ pS rf mS yJ jrefrmjynfrmS
ta&;tcif;awGjzpfawmh ausmif;om;ta&;tcif;xJ ygvm+yD; ausmif;awGuvnf;
jyefrzGi/hf ta&;tcif;xJyg orSsvnf; vku d zf rf;aewmeJ@ awmcdv k mcJw h mav? vli,f
wa,muf&ŒJ tem*wfaysmuf oGm;wJh taetxm;rSm awmxJawmifxJ iSufzsm;
=urf;=urf;xdwt hJ cg aomufp&m aq;tpm;/ +cHKp&m apmiftpm; t&ufyt J m;ud;k
tpm;xd;k p&m&Sw d hJ tajctae rsK;d rSm tckvkd t&ufpo GJ mG ;=uwm tqef; r[kwyf gb;l
uGm” [k &Si;f jyonf?
wa&GŒa&GŒa0;oGm;aom tnmom;. ausmjyifukd vku d af i;&if; 0if;0if;rm
&ifxJrSm enf;enf; v_yfcyfoGm;onf? ightudk²²igharmifrsm;omqdk&ifqkdonfh
tawG;a=umifyh g? ol@tarqdk &ifusK;d rSmygy?J
“tJ'DawmifrSm wu,fusm;&Sdovm;” [k wifwifu pyfpkvkdufawmh
olw@kd tyk pf k &,f=ujyefonf?
“q,fuv D rdk w
D mtuGmrSm &efo@l ppfwyf&w dS ,f? &efoq l w kd ma&modvm;?
etzppftyk pf u k akd jymwm? olu ppfwyfv@kd rajymcsiv f @kd usm;vd@k ajymoGm; wmyg”
&nf&, G f rxm;bJ wa,mufEiS w hf a,muf rdwrf qufjzpfbJ olw@kd twlwl vrf;
avSsmufvmrd=uonf? wajz;ajz; ESifh olwdk@ xdkif;&JawG. tapmifhwJav; em;udk
a&mufvmonf? 0wfpekH ufEiS hf xkid ;f vli,f ppfom; oH;k av;a,muf wJxrJ mS &Sad eonf?
wJuakd usmjf zwfum avSsmuf&vm; ravSsmuf&vm; a0cJrG &onfh naecif;
vrf;avSsmufolrsm; wJem;uae vSnfhvSnfhjyefoGm;=uonf? olwdk@uajcvSrf;udk
r&yf=u? touf (50) t&G,f rsurf eS Ef iS hf cyfyed n f êun f êut f rsK;d om;wa,mufu
olw@kd ukd a&SŒquf ravSsmufz@kd vSr;f ajymonf?
“'DaumifawGu uGerf eJ 'f akd wG/ olw@kd rouFm&if ypfowfciG &hf w dS ,f? ud, k u
f
olw@kd ajray:rSm vm+y;D w&m;r0if aeae&wJo h al wG? owfvnf;cH&rSmyJ? *dwu f akd usm+f y;D
roGm;wmtaumif;qH;k yJAsm” [k ajym&if; olu, kd wf idk v f nf; pdr;f jraom awmifwef;
awm&dyfjrifuGif;udk ausmcdkif;jyefvSnfhoGm;onf? tJonfvlonf urfhxJ 0ifrnfh

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


89
reufapm bk&ifu h iG ;f xJrmS vlppfw;kH u trwfrif;awGvnf; 'Dvydk J ausmjf zwfc&hJ wmyJ
[kajymum cEd;k ceJ@ &,fcahJ om yk*Kd~ vfqw kd mudk 0if;0if;rm csujf cif;rSwrf v d u kd of nf?
wifwifEiS hf 0if;0if;rmwk@d u tJonfvl oH;k a,mufukd tuJcwfovd=k unfh
awmh olw@kd u olw@kd rt l wdik ;f cyf+yHK;+yHK;ESihf rsucf ;kH yifjh yonf? olrsucf ;kH yifv h u dk w f mu
0if;0if;rmwd@k ukd pdeaf c:vku d o f vdck pH m;rdaponf? pdwq f wfaom wifwifu a&SŒqu
o
f mG ; &ef qH;k jzwfvu kd of vdk aycHcH rsuEf mS ay;ESi&hf adS eonf?
“wu,fawmh ud, k w f @kd 'Dx0J ifvm=u+yDqu dk wnf;u 'DajrrSm w&m;0if
aexdik f =uwmudk todtrSwjf yKvdu k w f hJ t"dym` ,foufa&muf+yD;om;ygumG ? ud, k f
wdk@u olwdk@pnf;rsOf;Oya'udk rcsKd;azmuf&if olwdk@bmrS vkyfcGifhr&Sdygbl;” [k w
a,mufu &Si;f jyonf? wa,mufuawmh pD;u&ufr;D cd;k aiG@awGrw _ xf w k &f if; wJuav;
qDavSsmufomG ;+yD; ppfom;awGukd xkid ;f bmomESihf E_wq f ufvu
kd of nf?
“vlqw kd m ud, k bhf mompum;udk wjcm;vlrsK;d u ajymwwfwmawG@&ifuykd J
tvkdvdk 0rf;omtm;&jzpfyD; &if;ESD;wwwfwJh trsKd;r[kwfvm;? bmompum;u
vlvlcsif;qufqHa&;rSm awmfawmfta&;ygw,f? nDrwdk@a&m xdkif;pum;ajym
wwfvm;” ESpfa,mufvHk; xdkif;vdkrajymwwf=uaoma=umifh 0if;0if;rmwdk@
tajzray;bJ &,fv@kd omaevdu k =f uonf?
“xdik ;f avoHu cufw,f? ESmacgi;f oHe@J ajymwmudk em;axmif&wmeJ@wif
toJ,m;w,f? t*Fvyd pf um;urS pdw0f ifpm;zd@k aumif;ao;w,f”
“'guawmh nnf;wd@k u i,fi,fuwnf;u ausmif;rSm t*Fvyd pf m oifc&hJ
awmh em;,OfaewJt h cHav;a=umifh 'Dvx kd ifwmud;k ? wu,fv@kd t*Fvyd pf mudk avoH
awmif r=um;bl;cJh&if t*Fvdyfpmvnf; cufw,fxifrSmygyJ? xdkif;toHuawmh
ESmoHygv@kd vl}udKufrrsm;wmawmh trSeyf gy”J [k toufenf;enf; yd}k uD;olwa,muf
ajymonf? pum;oGm;ajymaom tud}k uD;jyefvmonf?
“odyaf 0;a0;awmhroGm;eJ@/ wckcjk zpf&if olw@kd rmS wm0ef&w dS ,f wJ”h
onfvEkd iS hf tapmifw h u J kd rjzwf&aJ oma=umifh vSnjhf yefomG ;=uolawGEiS hf
qef@usib f ufo@kd olw@kd pdwaf t;vufat; vrf;avSsmufEikd f cJ=h uonf? awmifurf;
yg;,Hudk azmufxm;aoma=umifh vrf;tauG@awGwdkif;rSm olwdk@rsufESmrl&onfu
0g;awm v$r;f onfh awmife&H aH wGom jzpfonf? pdrahf t;aeaom avxkukd tm;yg;
w& &_u d &f LS &aomtcg vluyd+k yD; vef;qwfomG ;onf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


90
“[m [drk mS arsmuf-arsmuf” [k wifwifu uav;wa,mufvkd 0rf;om
tm;& atmf&if; opfyifxyd zf sm;u arsmufro d m;pkukd vufnêKd ;xd;k jyonf? olw@kd u
arsmufqv kd sS if wd&pd m>e&f . kH avSmiftrd xf u
J ae tjyifu vlawGukd &efvkd 0efwakd om
t=unfEh iS hf oGm;+zjJ yum rmefzaD eaom arsmuftusO;f om;awGuo kd m awG@z;l cJ=h uwmrd@k
vle;D onfh opfyiftyk x f rJ mS at;at;vlvl oef;wkyaf e&if; udu G u Gd u
G aG wG qlnaH e
onfh obm0arsmuf&Gmuav;udk awG@&wmudku t&dkif;qefqef aysmf&$ifr_udk
jzpfaponf? ausmufurf;yg;,HrmS uyfayguaf eonfh opfyifawGu wcsKŒd 0if;0if;rm
rjrifb;l cJb
h ;l [k xifro d nf? tpdr;f a&mifrmS 0gzef@zef@a&maeonfh tyifukd bmtyifreS ;f
rodaomfvnf; ta0;ujrif&wm awmfawmfvyS +yD; ai;vd@k aumif;onf?
“udkrsKd; tJ'Dawmif}uD;udk=unfh&wm udk,f0efaqmiftrsKd;orD;wa,muf
aovkaZmeJ@ arsmyD;vJaewmeJ@ rwlb;l vm;” [k tapmifw h q J D oGm;cJo h ul 0if;0if;rm
wd@k ukd pum;pajymcJo h t l m; vSr;f ajymonf?
ausmuf}udKausmuf=um;rSm ajrr&Sb d J tjrpfw, G u f yk u f m &Sio f efaeonfh
ta&mifqef;qef;opfyifwckwnf;udk tm&Hkpdkufaerd&mu 0if;0if;rmt=unfhu
awmifwckv;kH udk +cHKum avhvmjzpfonf? onfawmifuek ;f url. atmufajcrSm uk
vm;aps;&S d a eonf ? uk v m;aps;ud k o G m ;wd k i f ; onf a wmif u d k armh a rmh
=unhjf zpfaomfvnf; ol@vkd rjrifwwfc?hJ wu,fygy?J rsuEf mS t&m/ vnfyif;t[du k /f
rd@k armufaom &ifom;jyif? ylazmif;aeonfh 0rf;Adu k uf ae atmufyikd ;f udk wajz;ajz;
jyefavSsmoGm;onfh trsK;d orD; wa,muftoGif tm;vH;k jynfph akH eonf?
ud, k 0f efaqmifAu dk of m;u omrefu, kd 0f ef&ifrh m+y;D ylae[efxuf azmykyu f m
azmif;um;aeoa,mif [kyif cHpm;&atmif rd@k armufaeonfh awmifurl ausmuf
uwH;k udk 0if;0if;rm armhai;&if; onfval wGu b,fvv dk al wGvJ [k odcsirf v d m
onf? olrsm;ESifhrwlaom tawG;/ tjrifESifh oD;jcm;qefaom tavhtxrsm;
olw@kd qrD mS &So d nf? “'kuo Q nfppfppfawG&ŒJ oauFwaygAh sm? jynfwiG ;f ppf&ŒJ oauF
waygh? xdkif;tm%mydkifawGudku a&G;ay;wwfwm vm;? usaemfwkd@ wkdif;jynf&JŒ
uH=urRmtwGuu f ykd J obm0u zefw;D ay;vdu k o f vm;? 'guawmh 'kuo Q nf pcef;wck
&JŒ oauFwqefae wmawmh trSeyf ”J
pufoHqlqlnHnHESifh Armjynfu axmfvm*sDvdk@ ac:aom awmawGrSm
pyg;cif;xJ toH;k jyKonfh ,mOfwpif; jzwfomG ;onf? armif;olu xdik ;f v,form;jzpf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


91
yHk&onfh vlvwfydkif;t&G,f? yvkdif;ESifh oifwdkif;ESifh aq;wHcJxm;onhf rkwfqdwf
wdek @H eŒH ESihf u&ifacgi;f aygi;f ESihf trsK;d om;}uD;wa,muf u&ifvjkH cnf cyf=urf;=urf;udk
wkw d 0kd wfxm;onfh =uHch ikd af om u&iftrsK;d orD;}uD;a,muf/ rsuEf mS jynf0h idk ;f 0dik ;f ESihf
q,fausmo f uf u&ifrav; wa,mufw@kd tJonfay:rSm ygomG ;onf?
“ud,k t hf pd;k &u toH;k rusawmh ud, k vhf rl sK;d awGu olrsm;Ekid if rH mS tajccsae
=u&w,f? 'DavmufacsmwJh uav;rav; xdik ;f wa,mufa,muf&ŒJ ti,ftaESmif;
jzpfomG ;tH;k awmhrmS yJ xifyg&ŒJ ”
“xdik ;f rSm vmaewmeJ@awmh xdik ;f awG&ŒJ ti,fcsnyhf J jzpfrukeEf ikd yf gb;l ”
[k 0if;0if;rmu ol@ukd qifajcwufawmh olu 0if;0if;rmudk iH@k =unhu f m +yHK;onf?
“nDr xdik ;f udak &mufwm b,favmuf=um+yDv”J [kar;&if; wqufwnf;
“rde;f uav;wkid ;f vd@k rqdv k ykd gb;l ? 'gayr,fh taeeD;pyfrt _ &/ pOf;pm;awG;ac:
wwfwJh tajrmftjrift&/ pdwfom,mr_ t&/ pD;yGm;OpPmzdtm;t&ra&SmifomwJh
tajctaet&qdw k mawGu trsm;}uD;av? ud, k w hf idk ;f jynfrmS aevd@k xikd v f @kd tqifajy
=u&ifæ ynmoifEikd =f u&ifæ tvkyt f udik f tcGit hf vrf;awG aygrsm;r,fq&kd if
'DrmS 'DvZkd mwfvrf;awGukd tudw k @kd awG;yD; pdwrf aumif; jzpfrae&bl;aygu h mG ”
“'Dae@awmh 'Davmufqkd awmfoifyh x D ifw,f? enf;enf;vnf;arSmifvm+yD?
jyefvSnfh=updk@” [k olwdk@oHk;a,mufteuf t}uD;qHk;wa,mufu ajymonf?
awmifp, G rf mS aeuG,o f mG ;aomtcg at;pdrphf rd t hf &omu ta&jym;udv k m+yD; wd@k xd
usDp,faeonf?
“tudw k @kd u ausmif;om;wyfuvm;” [k wifwifu pyfpo k nf?
“ud, k w f @kd u Edik if aH &;tusO;f om;tkypf /k ausmif;om;wyfuvlawGuvnf;
tudkwdk@ oli,fcsif;awGygyJ? udkf,fhus&mZmwf&kyfuae EkdifiHta&;xJ vdkovdk
yg0if y wf o uf c J h = uwmygyJ ? vl @ abmif o pf 'D r d k u &uf w pf y gwD qd k w m
=um;zl;w,frdk@vm;? ausmif;om;awGeJ@ zJG@xm;wJh ygwDav? tJ'DrSm vkyf&if;
axmifus=uwm? oluawmh tJet f ,fv'f D ygwu D ”
0if;0if;rmu em;axmif&orSs pum;awGtay:rSm ud, k Ef iS hf jyefEi_d ;f ,SO+f yD;
vdyjf ymrvHjk zpfrv d monf? Edik if aH &;orm; wcsKŒd . pmwd@k aiGw@kd ukd ol@trd jf yefonft h cg
,lomG ;ay;zl;onf? xkid ;f rSm tvkyv f mvkyaf omolrsm;qdv k sS if ppfaq; a&;*dwaf wGu
ody+f yD; r&SmazGwwf? aiG&mS vmolrsm;rd@k *dwjf zwfa=u;awGuo kd m vnfyif;nêprf wwf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


92
&oavmuf awmif;=uzd@k tm;oef=uwmjzpfonf? t0ifvnf;awmif; txGuv f nf;
awmif;w*dwef @J w*dwu f vnf; odyrf a0; wwfonft h wGuf wcgwcg tdrjf yef&vSsif
tJonf *dwaf =u;awGucsnhf ig;aomif;avmuf jzpfjzpfomG ;onft h cgu &Sad o;onf?
ol w d k @ u oH k ; axmif x uf e nf ; vS s if rsuf E S m u r=unf v if w wf = u? (10)
*dwjf zwf&vSsiu f kd oH;k aomif;jzpfae+y?D &J/ ppf/ vl0ifr}_ u;D =uyfa&;? txl;axmufvrS ;f a&;
ponfjzifh tzJ@G awGuvnf; xyfukd rxyfap&?
tJonfawmh vl}uHKay;onfh ypPn;f av;/ pmav;aiGpav;awGukd uspaf e
atmifxw k +f y;D o,f,cl av; enf;enf; yg;yg;awmif;um o,fay;cJzh ;l onf? twGi;f u
tjyef u sawmh v nf ; onf b uf u jyef r S m onf h pmtk y f w d k @ bmwd k @ jyef o ,f
vmay;&onf? tJonf rjzpfpavmuf Ekid if aH &;ESihf ywfoufra_ v;udk yH}k uD;csŒJ um
0if;0if;rmu jrefrmjynf jyefv@kd rjzpfawmhyg[k toem;cHvm$ a&;om;+yD; olw@kd u
,lteJ [ f k tvG,af c:ae=uaom ukvor*~ 'kuo Q nfrsm; qdik &f m r[mrif;}uD;&H;k rSm
oGm;+yD; 'kuo Q nfpm&if; oGi;f cJw h mjzpfonf?
“=unfph rf;ygt;kH Asm/ 'dik ef mum;eJ@EmG ;ausmif;ae=uwm jrefrmjynfu e,fawG
rSmqdk 'kid ef mwpD;avmuf &Sad e&ifuykd J vlvwfwef;pm;oaX;av; pm&if;0ifaewm”
ocsKiõ ;f ajrtpyfwiG f ayguaf eaom jrufyifrsm;&S&d mod@k EGm;awGvw $ x
f m;aom ydik &f iS f
ukvm;u oHwef;rsm;ESihf +cHcwfxm;onfh 'dik ef mum;ay:od@k EGm;awGukd uke;f bwfay:u
aewqifh jyefarmif;oGi;f aeonf? cyf=uyf=uyfxnfah wmh oH;k av;aumif tomav;
0ifomG ;onf?
cifAsm;u 'dkifemeJ@ EGm;ausmif;wmudk cHpm;ae..usaemfurS csif;rdkifrSm
aewH;k u vrf;avSsmufomG ;vk@d acG;awG woD}uD;vdu k af [mifwmudk cHc&hJ wJh pdwu f
ao&mygawmhrmS ”
“vrf ; avS s muf v d k @ acG ; a[mif w ,f ? b,f t csd e f a vS s muf v d k @ vJ ” [k
0if;0if;rmu ar;vku d af wmh udwk ifvh iG q
f okd u l
“reuf (8) em&Drxd;k cifAsm? aps;eJ@vnf; odyrf a0;awmh vrf;avSsmuf+yD;
aps;udkoGm;wm? tdrfuxGuf+yDqdkuwnf;u vrf;ab;tdrfawGxJu acG;awGu
olw@kd avSmiftrd x f u J ae olw@kd +cH0uae ckeaf ygu+f yD;awmhukd pl;pl;0g;0g; a[mifwm?
tpuawmh ud, k u hf kd a[mifw,frxifrb d ;l ? aemufawmh wtdrv f nf;r[kw/f ESptf rd f
jzwfawmhvnf; a[mif/ qufwdkufjzpfaevdk@ acG;awGudk vSrf;=unfhawmh olwdk@u

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


93
ud, k uhf kd a[mifaewmud;k ”
“cifAsm;u ud@k ,@kd um;,m; 0wfxm;vd@k vm;”
“b,fuvm udw k ifxÉG &f ,f? *si;f abmif;bDe@J wD&yS ef @J ? uk,
d af y:rSm tydq k v kd @kd
vSsmxd;k OD;xkyf aqmif;xm;wmyJ &Sw d ,f? aemufawmhrS owdxm;rdwmu csi;f rdik rf mS
aps;onfutp vrf;avSsmufwJholrS r&Sdwmudk;As? tqif;&JqHk; aps;onfawmif
qdik u f ,fawmh&w dS ,f? pufb;D pD;wJo h q
l akd wmif &Sm;aeyDajym&r,f? jynfov l xl u k
olwdk@vlr_ p&dwf zlvkH+yD; tqifhjrifhjrifhaeEdkifvmcJhwJh ESpfawGtwGif; xdkif;EdkifiHrSm
acG;rsK;d quf b,fEpS q f ufavmufup+yD; vrf;avSsmufwhJ vlukd rjrifb;l =uawmhv²J ²vd@k
awG;&if; pdwx f J wEke@f Eek @f e@J emaewmav? a[mifwmrS tdraf rG; acG;a&m/ &Sm;&Sm;yg;yg;
vrf;ay:u acG;avacG;vGifhuyg a[mifwmAsm? acG;jrif&if &ifbwfxJuatmifhwJh
a&m*g&wm tJ'u D wnf;uyJ”
“tud k w d k @ &J Œ ayguf u J G r _ o H p Of a wG a =umif h igh n D r awG & J Œ naecif ; av;awmh
ysufpD;oGm;yDxifw,f” [k wdwfwdwf qdwfqdwfavSsmufae=uaom wifwifESifh
0if;0if;rmudk udrk sK;d qdok u l vSr;f ar;onf?
“rysufpD;ygbl;? tJvdkrsKd; Ed_if;,SOfajymjyr,fhol usrwdk@ywf0ef;usifrSm
r&SdcJhbl;awmh udk,fhwkdif;jynfta=umif;udk bmrS rod&bl;av? tvkyfr&SdvJ
udk,fhta=umif;yJ? 0ifaiGeJ@xGufaiGrrSsvnf; 'gu jzpf&dk;jzpfpOfyJ? vrf;avSsmuf
ae&vnf; 'gu vlwidk ;f 'Dvydk q J ykd ;D woufv;kH aevmcJw h m? tpd;k &qdw k meJ@ olrsm;Edik if H
awGrmS awmh b,fvydk gvm; qdw k mrsK;d awG;&aumif;rSe;f udk rodcw hJ m? tckrS ud, k w hf idk ;f
jynfta=umif;udk avhvmrSwfom;cGifh&wmqdkawmh usrwdk@rSm tusKd;trsm;}uD;
&Syd gw,f”
“'Dvq kd &kd if ud,
k w
f @kd twlwl vrf;avSsmufjzpf=u wm aumif;oGm;wmayg?h
tkad u²²aemufawmh awG@=uao; wmayg”h
ud,
fk w
hf w J ef;a&SΠcsK;d 0if&awmhrnfjzpfaoma=umifh ajcvSr;f tpoyf vku
d =f u
aom 0if;0if;rmwd@k EpS af ,mufukd E_wq f ufvsS uf olw@kd xGuof mG ;=uavonf?

cGmndK
Edk0ifbmv (5) &uf/ 2009 ckESpf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


94
AdkvfcsKyfajymwJh h h h h h EGm;
0if;Edik f(yef;yJwef;)

&efukef+rdK h.'DZifbmeHeufcif;onf tvGefyifom,mvSyaeonf?


aumif;uif wckv;kH onfvnf; jrLESi;f rsm; a0aevsu&f +dS yD; avajyav!Si;f av;rsm;
wokefokef wdkufcwfaeojzifh at;at;csrf;csrf; &Sdaeavonf? uefawmf}uD;teD;
ywf0ef;usifw0dkuf yef;uefvHk;u|ef; u&0dwfO,smOfESifh AdkvfcsKyfatmifqef;yef;+cH
wavsmufwiG v f nf; tm;upm;0wfprkH sm;0wfqifIvnf;aumif;/ taEG; xnfrsm;
0wfqifI vnf;aumif; touft&G,f}uD;olrsm;u vrf;av#mufI/ vli,frsm;
uvnf ; tajy;avh u sif h o l r sm;/ vrf ; av#muf o l r sm;/ ud k , f v uf v _ y f & S m ;
avhusio hf rl sm;ESihf pnfum;aev#u&f o dS nf?
tm;upm;0wfpHk tpdrf;a&mif txufatmufqifwl0wfqifxm;aom
toufcwf}uD;}uD; vlwa,mufonf ppf&Hk;csKyf}uD;. trSwf(1) *dwfaygufrS
usrf;rma&;twGuf vrf;av#muf&ef xGufcGmvmcJhavonf? xdkolum; tjcm;
olawmhr[kwfyg? jrefrmEdkifiH. ydkufqHtusdK;tjrwfrsm;rsm;&&Sdaom pD;yGm;a&;
vkyif ef;rsm;rSeo f r#ukd vuf0g;}uD;tkyf xdr;f csKyf}udK;udik f OD;pD;OD;aqmif jyKvkyaf eaom
jrefrmhwyfrawmf}uD; tm%mwnf+rJa&;twGuf twdkuftcHrsm;ESifh &[ef;&Sifvl
ausmif;om;jynforl sm;udk rw&m;!Si;f qJowfjzwfzkd t h pOft+rJpOf;pm;aewwfaom
'kOuUX}uD; 'kw, d Adv
k rf ;_ }uD;armifat;yJ jzpfayonf?
armifat;onf ppf&;kH csKyfrS wa,mufwnf;tazmfryg wud, k w
f nf;xGuf
vm+yD; a&$w*d b kH &k m;vrf;twdik ;f awmifbufr'k b f ufokd v h rf;a&Smufvm+yD; bk&m;
teD;rD;ydKG ifo
h kd h a&mufaomtcg vrf;ray:rSb&k m;udak rmh=unfh vuftyk cf sOD ;D cdu k +f yD;
A[ef;t0dkif;odk ha&mufaomtcg ajrya'omu|ef;twdkif;vrfav#muf+yD;ewf
armufvrf; bufokd ch sKd ;auG u h m Adv k cf sKyfatmifqef; yef+cHa&SrjS zwfum vrf;quf
av#mufoGm;onf? xd k o d k h v rf ; quf a v#muf a e&if ;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


95
AdkvfcsKyfatmifqef;a=u;&kyfa&Sodk ha&mufaom tcg 4if;.trnfudk ac:oH=um;
aoma=umifh taemufokd v h n S =hf unfh vdu k &f m rnforl # rawG yh J jzpfaeojzifh ab;odk
v
h nS =hf unfv h ukd &f m rdr. d trnfuakd c:olrmS Adv k cf sKyf atmifqef; jzpfaeojzifh a=u;&kyaf &S
hodk hoGm;&yf+yD; AdkvfcsKyfatmifqef;tm; usaemfudk ac:ovm;[kar;aomtcg
Adv
k cf sKyfatmifqef;u [kww f ,f rif;udk ac:wm igyJ jzpf w,f/ rif;igt h a&S u h ae
ae w h ikd ;f vrf;av#mufomG ;aewm igjrifaew,f? 'Dae ah wmh vdck sipf &mav;wck&v dS kd h
rif;udak c:&wmyJjzpfw,f vdk ah jymw,f? tJ'aD wmh armif at;u Adv k cf sKyf bmrsm;
tvdk&SdygovJvdk h ar;&m AdkvfcsKyfatmifqef;u -armifat;- jrefrmjynf}uD;
vGwv f yfa&;&wmvnf; ESpaf ygi;f (60) ausmaf e+y?D igvnf;'Dtwdik ;f rwfwyf&yfae&wm
=umvdk hanmif;aevS+yD h h h'Dawmh rif;reufjzefreuf vrf;av#mufxGufwJhtcg
ightwGufjrif; waumifavmuf ac:vm cJhay;ygvdk h armifat;udkajymwJhtcg
armifat;u h h ah umif;yg+yDAv kd cf sKyf usaemf reufjzefreuf vrfav#mufvmwJt h cg
Adv
k cf sKyftwGuf jrif;waumifac:vmcJh ay;ygrh ,fq+kd yD; tawG;aygi;f ajrmufrsm;pGmeJ h
vr;fqufav#mufoGm;ygw,f?
tJ'aD e &h ;kH wwfwt hJ csed af &mufawmh reufuvrf;av#mufwek ;f u udpu P kd
wyfcsKyf}uD;jzpfwJh AdkvfcsKyfr_;}uD;oef;a&$udk ajymjy+yD;rS AdkvfcsKyftwGuf jrif;
waumif&mS ay;Edik &f eftwGuf Adv k cf sKyfr;_ }uD;oef;a&$&J h &H;k cef;xJukd 0ifomG ;wJt h cg
wyfcsKyf}uD;u nDav;bmta&;w}uD;udpP&Sdvdk h 0ifvm&wmvJvdk h ar;wJhtcg
armifat;u-tud}k uD;ESpaf ,mufxaJ jymrSjzpfr,fu h pd P jzpfwthJ wGuf tjcm;vlawG
udk tjyifxu G cf ikd ;f ay;ygvkd h ajymawmh wyfcsKyf}uD;vnf; tvGet f a&;}uD;wJh udpjP zp
fr,fxif+yD;awmh tem;rSm&SdwJholawGudk tjyifxGufcdkif;+yD; wHcg;udk taotcsm
ydwfcdkif;vdkufw,f? +yD;awmh armifat;bufvSnfh+yD; uJ nDav; bmudpPvJ
jrefjrefajymyg/ igvnf;&ifawGwek af e+yDvdk h ajymawmh/ armifat;u udpu P awmh wjcm;
r[kwyf gb;l ? usaemfreufuvrf;av#mufxu G af wmh Advk cf sKyfatmifqef;a=u; &kyaf &S@u
vrf;av#mufoGm;wJh tcg AdkvfcsKyfu usaemfudkac:+yD; jrif;waumif ac:vmay;zdk
hajymvdk@ tudk}uD;udkajym&wmygvdk h ajymvdkufwJhtcg wyfcsKyf}uD;u armifat;
udrk suv f ;kH jyL;=unf+h yD; nDav;pdwaf wmhaumif;ao;ygw,faemfvkd h ajymvdu k wf t hJ cg
armifat;utud}k uD; usaemfpw d af umif;ygw,f/ bmrSrjzpfygb;l ? usaemfajymwm
wu,fajymwmyg? tud}k uD;r,H&k ifvnf; reufzefreuf usaemfvrf;av#mufxu G w f hJ

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


96
tcg tud}k uD;vnf; vdu k cf yhJ gvkd ah jymawmh wyfcsKyf}uD;u 'gqv kd nf; aumif;+yDav
reuf z ef r euf n D a v; vrf ; av#muf x G u f & if ud k , f h u d k v nf ; 0if a c:vd k u f q d k + yD ;
ajymvd k u f w ,f ? [k w f r [k w f q d k w muawmh ud k , f v d k u f c J h & if t ajzay:rS m bJ
qd+k yD;xyfajym vdu k w f ,f?
aemuf w ae h r euf a &muf w J h t cgusawmh armif a t;vnf ; oef ; a&$
udak c:+yD;awmh reufuav#mufwv hJ rf;twdik ;f pum;wajymajymeJ ah v#mufvmcJ&h m
Adv
k cf sKyfatmifqef;a=u;&kyaf &S u h kd oef;a&$uakd c:oGm;cJw h ,f? armifat;eJ Ah v kd cf sKyfr;_ }u;D
oef;a&$vJ Adv k cf sKyfatmifqef;a=u;&kyaf &S rh mS Adv k cf sKyfu bmajymrvJvkd q h +kd yD; tcsed f
tawmf=um &yfapmifhaewm AdkvfcsKyfu bmrSrajymwmvJjrifa&m AdkvfcsKyfr_;}uD;
oef;a&$u armifat;udk- nDav; rae huajymawmh AdkvfcsKyfu jrif;waumif
ac:vmcdik ;f w,fvkd ah jymw,f?
'Dae u h , kd v f u kd vf mawmh bmrSvnf;rajymygvm;/ nDav;vnf; tvum;
&wJh t&ufawGaomuf+yD; pdwfawG ua,mufajcmufjcm;jzpfae+yDxifw,f?
'Dujyef&ifawmh nDav; pdwu f sr;f rma&;aq;&Hrk mS aq;av;bmav; oGm;ppf=unhOf ;D
vdk ah jym+yD; ESpaf ,mufom; Adv k cf sKyfatmifqef; a=u;&kyt f a&S u h ae jyefxu G f vm
cJhw,f? armifat;&J hpdwfxJrSmawmh AdkvfcsKyfu ighwa,mufxJwkef;uawmh
jrif;waumif ac:cJyh gvkd ah jymw,f? 'Dae t h ud}k uD;udak c:vmawmh bmrSvnf;rajymbl;
qd+k yD;awmh pdwx f rJ mS Za0Z0gjzpfaewmayg?h
tud}k uD;uawmh igu h &kd ;l ae+yDvkd h xifaervm;rodygb;l qd+k yD; nnf;aeowJ?h
+yD;awmh ig'u D pd P ra=ueyfao;bl;- reufzefreufus&ifigwa,mufwnf; Adv k cf sKyf
atmifqef;a=u;&kyaf &S h oGm;r,fq+kd yD; pOf;pm;aew,f?
'DvdkeJ haemufwae hreufvnf;usa&m armifat;vnf; rae huudpPudk
tpmra=ujzpf+yD; wa,mufwnf; AdkvfcsKyfatmifqef;yef;+cHudk xGufvmcJhw,f?
yef;+cHa&mufvkd h Adv k cf sKyfatmifqef;a=u;&kyaf &S rh mS &yfvu kd w f ,f qd&k ifbJ Adv k cf sKyf
atmifqef;u armifat;udjk rifvu kd w f meJ h h h ah rmifat; rif;udik gu ac:vmcdik ;f wmu
jrif;waumifac:vmcdkif;wm/ rif;ujrif;rac:vmcJhbJ EGm;}uD;ac:vmcJhwmudk vdk@
ajymvdu k af wmh armifat;vnf; ol Oh ;D acgi;f u csKd apmif;ESpb f ufukd vufeJ t h om
yGw=f unf+h y;D Adv k cf sKyfatmifqef;a=u;&kyt f a&S u kh ae &Su&f uS ef J xh uG cf mG oGm;awmhw,f?
0if;Edkif(yef;yJwef;)
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
97
Tpmtk y f o nf pma&;q&mr karen
connelly . rl&if;pmtkyfwtkyfjzpfjyD; pmzwf
olrsm; tm; tvGeftrif; zwfapcsifaom qEN
a=umifh =uKd;pm; wifjyvkdufygonf? Tpmtkyf
tm; zwfapjcif; jzifh jref rmEkdifiHtwGif; tkyfcsKyf
rif;rlaeaom ppftpkd;&. vufxufwGif jrefrm
EkdifiHom;wkd@ rnfa&G hrnfr#x dvl@tcGifhta&; qkH;
&SKH;aejyD; jrefrmEkdifiHwGif;&Sd tusOf;axmifrsm;
twGi;f rnfuo hJ hdk zdp;D ESyd pf uf/ rnfuo
hJ dk qif;&J'u
k Q
cH&I ppftpkd;&. vlrqefr_rsm;ukd uGufuGuf
uG i f ; uG i f ; od j rif & rnf j zpf y gonf ?
tcef;quftjzpf azmfjy oGm;ygrnf?

bmomjyefqdkol Roland Hardy(c)armif


(c)armifarmifvwf
tvif;tdrfr**~~Zif;
,cifvrStquf tdraf jrSmifavSmiftrd f
tcef; ( 26 )
aumifav;[m ol@b0udk rarhEikd o f vd/k owdvnf; r&csiyf g? axmifxrJ mS
ae ae&wJh tajcrd@k owdvnf; r&csiyf g? aumifav;&J@ zcif[m axmifxrJ mS &m
xl;i,fwhJ 0g'g wa,mufjzpfw,f? }uD;=uyfwv hJ l r[kwv f @kd ol@zcif ta=umif;/
ajym p&m odyfr&Sdyg?
'gayr,fh aumifav;&J@ tar[m pum;odyrf sm;ovd/k oDcsi;f vnf; t+rJqkd
aewwfw,f? tckq&kd if ody=f umcJ+h yD? ol&J t h ar cGo J mG ;wm =umcJv h @kd / tar&J
o
h cD si;f toHukd aumifav; rrSwrf Ed ikd af wmhyg? 'gayr,fh ol@tarqH;k yg;oGm;apwJh
a&m*g }uD; udak wmh aumifav; rarhEikd yf g?
aiG qdw
k m aumifav;wd@k b0rSm oH;k rsKd ;yJ toH;k 0ifygw,f? qef/ xrif;&nf/
aq;0g; &,f qdkwmyJ//
aumifav;tar[m aq;0g;rsKd ;pHek @J ukoayr,f/h aemufq;kH aq;0g;awG[m
aoG;yJjyefjzpfomG ;w,f? tarhyg;pyfxu J jyefxu G v f mwm/ ajrGao;ao;av;awGv/kd

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


98
aoG;pawGyjJ zpfygw,f? teDa&mifqakd yr,f/h trJa&mif yd+k yD;oef;ygw,f?
taruG,v f eG w f m =umcJ+h yDr@kd / tarta=umif; xyfrpOf;pm;cJah wmhyg? t
oufquf&iS f aexdik zf @kd y/J ta&;}uD;w,fr[kwyf gvm;? 'Daumifav;[m axmifxu J kd
a&mufvmwJh ta=umif;[m ol@tazudk ulnv D yk uf ikd af y;zd@k t"duyJjzpfygw,f?
ol @ ud k axmif x J r S m quf x m;zd k @ vnf ; / wjcm;0g'gawG cd k i f ; wmrS e f o r#/
aumifav;vkyaf y; ygw,f? ol@tazvnf; ol@tarvdyk /J acsmif;qd;k &if; aoG;awG
tef+yD; qH;k oGm;w,f?
axmifcef;tjyifbufrmS aumifav;wd@k trd &f w dS ,f? vrf;r}uD;wzufrmS jzpf
+yD;/ xef;yifawG/ o&ufyifawG &Sw d ,f? opfom;awGe@J aqmufxm;wJh &Gm}uD;w&Gmvdk
jzpfygw,f? wcsKd @ tdraf wG[m oHjzwfyikd ;f awG/ qdik ;f yk'f awGe@J um&Hxm;w,f? 'g
ayr,fh avjyif;jyif;wdu k &f if 0ufe@H awG/ tdro f meH@awG[m tvGeq f ;kd 0g;vSygw,f?
'Dvekd @J yJ oGm;vdu k jf yefvu kd ef @J taz&J@vufukd udik x f m;&if;/ tazem;rSmyJ t+rJ&w dS ,f?
vufuav;awG[m t&dk;+ydKif;+ydKif;xaew,f? pm;p&mqdkvdk@ qefuGJyJ
&Sdw,f? xRif;&nfaomuf&wm rsm;w,f? t&dk;+ydKif;+ydKif;eJ@ cE<m udk,f[m t+rJwrf;
tpmr0vdk@ qmaew,f?
wcsKd @aomnrSm vlawG t&ufr;l +yD;/ wa,mufe@J wa,muf "g;awGe@J
xd;k =u/ ckw=f u/ ykvif;uGeJ @J x;kd =u/ ykvif;eJ@ &du k =f ueJ@ &eft}uD;tus,f jzpf=uw,f?
axmifxrJ mS ae&wm yd+k yD; pdwcf s&w,f? qd;k wJv h al wG trsm;pk[m axmifxrJ mS ae
=uayr,fh &efrjzpf=ubl;? odyq f ;kd wJh acG;}uD;awGukd vlawG[m a=umuf=uw,f?
tazeJ@ ra0;&atmif tazem;rSm t+rJuyfaew,f? aeraumif;vdk@
acsmif;odyq f ;kd vmwJh tcsed af wGrmS aumifav;[m taztwGuf aq; tjref&mS 0,f
ay;w,f?
tazhukd oloyd *f &kpu kd w f m[m tazr&Sad wmh&if aumifav;[m ol@ukd
rdbrJah *[mudk yd@k vu kd rf mS a=umufwmvnf;ygw,f?
aemuf+yD; vrf;aqmufvyk af &; ausmufcx J w k hJ vkyif ef;awG rvkycf sib f ;l ?
'gayr,fh tazu ajymbl;w,f? igaooGm;&if rif;rdbrJah *[mjzpfjzpf/ vrf;aqmufwhJ
tvkyrf mS yJjzpfjzpf/ a&mufomG ;rSmyJq;kd w,f? 'grrS [kwv f @kd uHaumif;&ifawmh tdrf
aqmufwhJ tvkyrf mS ausmufco J ,f/ bdvyfajr o,fwhJ tvkyyf J vky&f rSmbJ?
'gayr,fh tazudak oapcJw h m[m acsmif;qd;k aoG;yg/ a&m*ga=umifh r[kwf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


99
bl;vd@k axmifr;_ ud&k efEikd f ajymjyvd@k od&w,f? &efuek -f rE aW v; vrf;r}uD;ay:rSm
r eufr;kd rvif;yJ/ tarSmifxrJ mS rD;vH;k zGirhf xm;wJh ukew f ifum;}uD;wku d vf @kd / tazqH;k
oGm;cJhw,f?
taz[m ol&@J ykc;kH udk aqmifw h eG ;f vduk w f ,f? ol@b0rSm taz[m ol@ukd
'Dvdk wcgrS emem=uif=uif rwGe;f ykwcf zhJ ;l bl;? aumifav;[m vrf;ab;udk vGio hf mG ;
w,f? zkeaf wG[m yg;pyfxu J kd 0ifvmw,f? rsuaf phxv J nf; 0ifomG ;w,f? touf&_
vd@k r0ovkjd zpfomG ;w,f? ajrjyifay:rSm c%avmuf vSaJ e&if;eJ@ yg;pyfx/J ESmacgi;f
xJ 0ifomG ;wJh zkeaf wGukd }udK;pm;r_wx f w k vf u kd wf ,f? 'gayr,fh E_wcf rf;eJ@ yg;jyifrmS
awmh oJre_ af wG/ zkeaf wG useaf ewke;f bJ?
b,fvykd jJ zpfjzpf reuf[m rd;k vif;pjyKvm+yD? aea&mifvnf;oef;vm+yD?
ol@ taz vJusomG ;wJh ae&mudk vSr;f +yD; =u!fv h ukd w f ,f? ol@taz[m vrf;rzufrmS
usef cJw h ,f r[kwyf gvm;? ol@taz&J@ ajcaxmufu ol@qu D kd qef@ay;aew,f?
vufukd qef@+yD;/ vSr;f vdu k o f vdk yHrk sKd ;yJ? taz&J@ zdeyfukd vSr;f +yD;=u!frh w d ,f? taz&J@
zdeyf[m topfr@kd v@kd / taz zdeyfr&Sad wmhwm pdwq f ;kd rSmyJv@kd awG;rdw,f? zdeyfu
tazeJ@ ta0;}uD;rSm?
tazh ykq;kd [m +yJae+yD;/ &ifacgi;f ay:a&mufaew,f? tazh cE<mud, k [ f m
wGe@f +yD;vdraf eovdjk zpfaew,f? tazacgi;f [m aoG;awG xGuaf ew,f? b,forl S
r a&mufvmbl;? aumifav;vnf; bmrSrvkyw f wfawmh/ tusO;f axmif}uD;&J@
*dw0f udk tajy;vSr;f oGm;cJw h ,f? ol@&@J oGm;wacsmif;vnf; u|wo f mG ;w,fxifw,f?
axmif0efxrf;ESpfa,muf[m tazhudk x&yfum;ay:wif+yD;/
armif;xGuo f mG ; w,f? tazhukd b,fukd ac:oGm;=uwmvnf;? aumifav;[m
a=umuf v d k @ rar;&J y g? 'gayr,f h aumif a v; od x m;wm wck & S d w ,f ?
vlaoaumif[m ro+*dKvf&if/ o&J/ wap> jzpfomG ;+yD;/ ru|waf wmhb;l qdw k myJ?
aumifav;[m ol@udk,fol tjypfwifrd w,f? ol[m ol@&J@ tazudkawmif
ro+*dKvfEdkifbl;qkdwmyJ? wu,fqdk&ifvnf; ol vnf; bmrS rwwfEdkifyg?
ajr}uD;xkww f hJ ayguwf ;l wacsmif;/ a*: jym;wvufawmif ol@rmS r&Syd g?
tazvJuswhJ ae&mudk wcg olxyfomG ;w,f? ,ifaumifawG[m aoG;awG
ay:rSm em;ae=uw,f? vrf;ray:rSm aoG;ayaewJh ol@taz&J@ oGm;wacsmif;udk
awG @ vd k u f & w,f ? ol a =umuf v ef @ r_ a =umif h ol @ tazud k aoaocsmcsm

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


100
rqef;ppfvu kd &f wm udk aemifw&rdw,f?
tarhukd wajz;ajz;arhomG ;ovd/k tazhuv kd nf; wajz;ajz; olarh oGm;rSm
pd;k &drrf w
d ,f? tazh oGm;udk udik x f m;wJh ol@vufacsmif;awGay:rSm ,ifaumif awG
vmem;aew,f? ,ifaumifawG[m a'gif;ta&mifvdk tpdrf;a&mifoef;aew,f?
,ifaumifawG ysaH ewJh toH[m/ ol@tazudk wdu k o f mG ;wJh x&yfum;}uD;&J@ toHvykd J
aumifav;em;xJrmS qlnaH ew,f?
ol@taz oGm;ay:u aoG;awGukd opf&u G w f &Guef @J okwyf pfvu kd +f yD;/ oHb;l
av; ao;ao;xJrmS odr;f xm;vdu k w f ,f? aumifav;[m ol@&@J t0wfa[mif;awGe@J
tazvufusef t0wfawGukd pkord ;f vdu k wf ,f? tar t+rJo;kH avh&w dS hJ oeyfcg;Al;av;
xJrmS tazhomG ;udk x!fv h u kd w f ,f?
tdraf &S@rmS tdr&f iS af &mufae+yD/ aumifav;u bmajym&rvJqw kd m rpOf;
pm;wwfyg? aumifav;udk tdrif mS ;c vmawmif;ae+yD? b,fvv kd yk &f rvJ?
aumifav;u h h o h @l rmS aiGr&Sv d @kd tdrv f c ray;Ekid b f ;l ajymvku d w f ,f?”
tdr&f iS u f h h h “aumif;+yD/ rif; tdrv f c ray;Edik &f if/ ig ykvyd af wG ac:vdu k f
r,f? rif;udo k wl @kd axmifcs =uvdrrhf ,fv@kd ” ajymvdu k af wmh/ aumifav;odyaf =umuf
vmw,f?
'gayr,fh aumifav;[mvnf; wu,fyJ axmifxrJ mS yJ aep&m&Sad wmh
w,f r[kwyf gvm;? ol@taztvkyf vkyw f ahJ e&m[m axmifyJ r[kwyf gvm;?
aumifav;u h h h “[kwu f hJ usaemfvnf; axmifxu J o kd mG ;awmhrmS ygv@kd
tavmw}uD; jyefajymvdu k af wmh h h h
tdr&f iS [ f m pdwq f ;kd +yD;/ aumifav; acgi;f udk vufe@J yh w d &f u kd v f u kd +f yD;/ aumif
av;&J@ ykc;kH ESpzf ufukd csKyf+yD; udik x f m;w,f?
aumifav;[m tdr&f iS u f kd jyefawmif;yefvu kd w
f ,f? “usaemfaxmifxJ
jyefomG ;+yD;/ tvkyv f yk yf grh ,f? tazusew f hJ tdrv f cudk wajz;ajz;csi;f jyefqyfygh
r,fv@kd ajymvdu k w f ,f?”
tdr&f iS [ f m aumifav;udk v$wv f u kd af yr,f/h aumifav;&ifbufukd vuf
!d;_ eJ@ xd;k vdu k &f if;/ rif;vdrrf ajymeJ@v@kd ajymvdu k w f ,f?
wu,fawmh aumifav; nmajymwmyJjzpfw,f? avmavmq,f (&)
ESpfyJ &Sdao;awmh/ bmtvkyf/ vkyfEdkifrSmvnf; aocsmrodayr,fh/ uwdudk

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


101
vG , f v G , f a y; vd k u f r d w ,f ? tJ ' D a emuf r S m aumif a v;[m 0g;/ "ed a wG e J @
ol w d k @ aewJ h t d r f a v;ud k b,f a wmh r S rjyef a wmh y J / ol @ &J h urB m opf j zpf w J h
axmifxrJ mS yJaezd@k qH;k jzwfvu kd w f ,f?
yxrqHk; axmifxJrSm bk&m;ab;taqmifxJu pwdkcef;vdk ae&mrSm
aumifav;aew,f/ tdyw f ,f? wu,fq&kd if tJ'D Z&yf taqmif[m 0g'gawG/ em;
=u/ owif;pmzwf=ueJ@/ em;ae=uwJh ae&maumif;wck jzpfygw,f? tJ'ZD &yf[m aq;
&Hek @J zd}k uD;=um;rSm &Sad eygw,f? axmifr;_ udck spEf ikd ef @J wef;pD; uku d sm;}uD;u aumifav;
udk axmifu pm;zdrk ;_ eJ@ raygi;f yJ/ a0;a0;aezd@k owday; qH;k rxm;w,f? wu,fawmh
vnf; 0g'gawGaewJh taqmifrSm aumifav; raewm ydkaumif;ygw,f? 0g'g t
aqmif[m vlrsm;vk@d axmifpzdrk ;_ tdro f moGm;&if 0g 'gtaqmifukd roH;k &Jyg? 0g'g
awGu pm;zdrk ;_ [m teH@ odyq f ;kd vd@k tem;tuyf rcH=ubl; r[kwv f m;?
omref axmif0g'gawG[m vcenf;wJh 0efxrf;awGr@kd rdom;pk pm;0wfaea&;
udk wv/wv tv#irf rDEikd b f ;l jzpf=uw,f? pm;zdrk ;_ uawmh ,mxJu toD;/ tESH
awGukd cd;k +yD; a&mif;pm;&if;eJ@ wae@wjcm; vl[m ydk ydk 0vmw,f?
aumifav;[m ol &Smxm;wJh opfom;acsmif;av;awG/ oHw/kd oHpawGe@J
acG;avSmiftrd f omomvd/k tdrrf sKd ;udk ud, k zhf momud, k f aqmuf&if;/ olyikd w f yhJ pPn;f
awGukd tJ't D rd af v;xJrmS odr;f xm;w,f?
aumifav; tvky}f udK;pm;vkyw f ,f? wdu k yf wd af qmifbufrmS tvkyf vky&f
wmudk aumifav; oabmydu k sw,f? wdu k yf w
d af qmifzufu tusO;f usval wG[m
aumifav;udk cdik ;f +yD;&if/ xrif;(od@k ) aq;aygv h yd wf @kd ay;=uw,f? aq;aygv h yd [
f m
axmifxrJ mS t+rJvt kd yfaewJt h &mjzpfv@kd b,frmS jzpfjzpf a&mif;vd@k &w,f?
aemufxyf wrsKd ;u/ aumifav;[m =uGuo f wf u|r;f usiv f @kd / axmif0ifpm
r&Sw d hJ (od@k ) vmrawG@whJ tusO;f om;awG[m aumifav;udyk J tm;xm;=u&w,f?
wu,fq&kd if/ axmifxu J =uGuaf wG[m/ v,f=uGuaf wGvkd r[kwb f ;l ? t=uGi;f tusef
awG tm;vH;k av#mufpm;aewwfwm? eHvnf;eHw,f? aumifav;[m tusO;f om;
awG&@J wwfEikd rf /_ csr;f omr_ tay:rlwnf+yD;/ =uGuw f aumifudk tenf;qH;k ig;usyu f
p+yD; a&mif;w,f? wwfEikd w f t hJ usO;f om;awGu wq,fvnf; ay;wwfygw,f?
aumifav;[m =uGuo f m;r}udKufb;l ? 'ga=umifh axmiftjyifu tpm;tpmeJ@ =uGuf
oH;k aumif avmufe@J vJwwfw,f?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


102
tusO;f om;awG axmif0ifpm vmawG@c&H &if/ ydu k qf &H wwf=uw,f? aiGqkd
wm axmif&J@ tjyifbufrSmvkyfwJht&myJ r[kwfygvm;? aumifav; pdwfxJrSm
aiG puULawG vkyfwJhae&m[m axmif (5) taqmifwJ}uD;rSmyJvdk@ awG;rdw,f?
taqmif (5) rS m puU L awG / uyf a =u;awG & S d w ,f a v? wcgwk e f ; u
oef@&iS ;f a&;vkyaf ewke;f / trJ a&mif uyfa=u;}uD; wckawG@b;l w,f? tvGe&f n S wf hJ
yg;pyf}uD;eJ@wlw,f? aumifav; [m uufa=u;udk jrif+yD;uwnf;u olvnf;
uyfa=u;av;wckavmuf ud, k yf idk o
f rd ;f xm;csiw f ,f?
aumifav;[m axmifxrJ mS oH;k wJh vufeufrsKd ;pHu k kd jrifcb
hJ ;l w,f?
bvdyf"g; tusdK;udk opfom;acsmif;xJrSm ESpfxm;+yD;/ vludkckwf&if vl[m aoG;awG
trsm;}uD ; xG u f v mwwf w ,f ? wcgwav toH k ; jyK +yD ; vk d @ ypf x m;wJ h
aq;xd k ; tyf a wG u d k v nf ; / vuf e uf t jzpf toH k ; jyKvd k @ &w,f ? oH acsmif ;
ao;ao;&&if/ aoaocsmcsm xufatmifaoG;+yD;/ vludkowfvdk@ &w,f? pufbD;
pydk@wkdif[m toHk;t0ifqHk; vufeufjzpfw,f?”
uyfa=u;eJ@ pm&Guaf wGukd !Sy+f yD; yHak z:wwfvmw,f? aumifav;[m
uwH;k r&dwyf /J qHyifukd uyfa=u;eJ@ uk, d [ hf mud, k f !Syaf vh&w dS wfw,f?
ig;usyw f efyukd q
f H puULxJu Adv k cf sKyfatmifqef;yHu k kd uwfa=u;eJ@ !Sy+f yD;/
eH&rH mS uyfxm;csiw f ,f?
taqmif (4) u wef;pD;[m tqd;k qH;k vlawGukd tkycf sKyf&wJh vljzpfw,f?
oluwqifh Adv k cf sKyfatmifqef; ta=umif;od&w,f? wef;pD; tcef;eH&rH mS vnf; Adv k f
csKyf "mwfykH csw d xf m;w,f?
AdkvfcsKyf[m ol&Jaumif;jzpfw,f? ppfom;aumif;vnf;jzpfw,f?
ppfom;qdw k ahJ e&ma&mufawmh wef;qD;toHyu kd s,vf mw,f?
urBmay:rSm &SdwJh b,fppfom;rS AdkvfcsKyfatmifqef;udk rrSDbl;uG vdk@
}uHK;0g;avh&Sdw,f? tckacwf AdkvfcsKyfawGvnf;/ AdkvfcsKyfatmifqef; udk rrSD=ubl;?
AdkvfcsKyfatmifqef;[m t*FvdyfawGudk armif;xkwfEdkif+yD;/ wwdkif;jynfvHk;udk
tkyfcsKyfaewJh zufppf*syefawGudkvnf;wdkufxkwfEdkifw,f?”
wcgwav aumifav; &efuek +f rdK@ukd oGm;avhvmcsiw f ,f? axmifr;_ OD;
cspEf ikd f ajymjycsut f &qd&k if/ um;eJ@omG ;&if em&D0ufe@J awmifa&mufEikd w f ,fv@kd ajym
wmyJ?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


103
'gayr,hf aumifav;[m tif*siyf gwhJ bwf(pf) um;awG/ um;awGukd
wcgrS rpD;zl;yg? vrf;yJav#mufomG ;+yD; =u!fch siw f ,f? wu,fv@kd pdwu f ;l xJu
twdik ;f jzpfvmr,fq&kd if aumifav;[m xl;qef;tHb h , G af wG trsm;}uD;awG@&r,f?
a&$w*d kH bk&m;}uD;/ ql;av bk&m;}uD;/ w&kww f ef;qdw
k ahJ e&m&,f/ w&kwb f akH usmif;
pwmawGukd jrif&r,f r[kwyf gvm;? a&$awGe@J aqmufxm;wJh a&$w*d b kH &k m;}uD;rSm
ausmufoH ywWjrm; awGukd jrifawG@&r,f? aysmpf &m}uD;yJ?
tusOf;usaewJh axmifus tusOf;om;awG&J@ ajymjycsuft&qkd&if/
&efukef+rdK@ }uD;rSm r[mAE<Kv vrf;r}uD;/ AdkvfcsKyfaps;/ tif;,m; uef}uD;
vnf;awG@&r,f? aumifav;b0rSm wcgrS rawG@bl;wJh a&ueft}uD; }uD;/
a&awG t rsm;}uD ; &S d w ,f ? &G u f v $ i f h w J h avS a wG v nf ; &S d w ,f w J h ? 'gayr,f h
aumifav;[m/ ig vrf;av#muf+yD;/ tJ 'D ae&mawGtm;vHk;awG@&zdk@[m
b,favmuf=umrvJ qdw k mawG;+yD;/ pd;k &dro f mG ;w,f?
aumifav; qH;k jzwfxm;w,f? aiGukd ydpk rk ,f? aemufEpS rf mS &efuek +f rdK@
}uD; udk oGm;=u!frh ,f? aumifav; rSwrf w d ,f? olaewJh &Gmwef;av;u vlawG
bwf(pf) um;ay:udk wufomG ;wm/ vlawG trsm;}uD; bwf(pf) um;xJrmS &Sw d ,f?
&efuek +f rdK@ }uD;rSmvnf; vlawGtrsm;}uD; &Srd mS yJ?
wcgwav 'Daxmifacsmuf}uD;xJrmS ae ae&if;/ tjyifu ta=umif;awG
awG;&if;eJ@ axmif}uD;u xGuo f mG ;=u!fch siw f ,f? tjyifbufrmS aumifav;[m
ol@ tazudk um;eJ@wu kd o
f wfcw hJ hJ olukd &SmEdik w f ,f?
axmifr;_ udck spEf ikd [ f m “rif;[m Ak'b < mom0ifjzpfw,f? rif;a&$w*d b kH &k m;udk
t&ifomG ;&r,f? rif;[m ArmvlrsKd ;/ bke;f }uD;ausmif;vnf; oGm;&r,f? rif; bke;f }uD;
ausmif; wcgrS ra&mufz;l bl; r[kwv f m;?? ”
'gayr,fh aumifav; awGa0vmw,f? ol&@J taz[m pDe, D m qm'D
vd@k ac:wJh Armrlpvif wrsKd ; bmom0ifjzpfw,f? ol@ taz reufapmapm rd;k rvif;cif
x+yD;/ bk&m;&Scd ;kd wm rSwrf w d ,f? rlpvif tusO;f om;awG ae@vnfcif;rSm 0wfjyK&if/
yg;pyfu tmvm/tmvm qdw k hJ &Gwo f =H um;zl;w,f? Ak'b < mom0ifawGvnf; Ak'<
&kyf ta&S@rmS bk&m;pm &Gw=f uwmyJ?
OD;cspEf ikd f ajymjywmwckawmh&w dS ,f? Ak'b < &k m;[m aumifav;taz ud;k
uG,w f hJ tmvmeJ@ rwlb;l wJ?h

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


104
rwlwmawG jzpfEikd w f ,f? OD;cspEf ikd u f igu h kd bmjzpfv@kd a&Gw*d kH oGm;cdik ;f wm
vJ/ bmyJjzpfjzpf axmifr_;OD;cspfEdkif[m ol@tay: t+rJaumif;wJhvl r[kwfvm;?
axmifr;_ OD;cspEf ikd [ f m igu h kd aumif;aumif; rGerf eG b f 0udk a&mufapcsiw f mtrSeyf ?J tm
vm qdw k m rsupf ed @J rjrifEikd w f hJ avxk}uD;jzpfv@kd / vlawG avxk}uD; =u!f+h yD; 0wfjyK
=uwmayg?h Ak'[ < m a&$twd&w dS hJ &kyxf }k uD;jzpfw,f? bk&m;wdik ;f rSm Ak'&< yk x f k awG@&
w,f? aumifav;odwmawG&w dS ,f? wefc;kd tiftm;}uD; bk&m}uD; (2) ql &Sw d ,f
qdk wmyJ?
'gayr,fh bk&m;&Scd ;kd yH/k &Scd ;kd enf;udk ol@ukd b,forl rS oifay;bl;? aumifav;
tar[m Ak'b < mom0ifjzpf+yD;/ tdrb f &k m;pif&w dS m rSwrf wd ,f?
axmifr;_ OD;cspEf ikd u f --- “ aumif;+yD rif;bke;f }uD;ausmif;/bk&m;awG &Sw d hJ
ae&m ra&mufz;l bl; r [kwv f m;?? ”
aumifav; acgi;f cgvu kd w
f ,f?aumifav;a=umufwm[m &efuek +f rdK@rmS
vltrsm;}uD;qdak wmh ol@ukd wufeif;oGm;rSm a=umufwmtrSeyf ?J vlyw d mcH&rSm
a=umufw,f/
“aumif;+yD? wae@ ig rif;udk a&$wd*Hk bk&m;qD ac:oGm;r,f? bkef;
}uD;ausmif; vnf;jyr,f/ tJ'Dae&mawG[m odyfat;csrf;om,mwJh ae&m awGyJ?”
[kw+f yD wae@ae@awmh/ tckawmh r[kwaf o;bl;? tckavmavm q,f
q,frmS tvky}f udK;pm;r,f?
olu, kd w f ikd v
f nf; axmifxrJ mS av#mufomG ;&if;/ olrsm;awG cdik ;f wJh tvkyf
vkyaf ew,f? wcgwav waqmifuae waqmif/ vlawG rawG@ atmif oGm;&if;/
v#Kd @ 0Supf m yd@k ay;&w,f? aumifav;[m pum;ajymodyef nf;w,f? 'ga=umifh wcsKd @
axmifus tusOf;om;awG[m ‘t’aew,fvdk@ xifxm;=uw,f? 'ga=umifh
axmif0efxrf; awG[mvnf; 'Daumifav;udk olwdk@ rvkyfcsifwJh tvkyfawGudk
wcgwav ckid ;f wwf =uw,f?
wcgwek ;f u aumifav;ta=umif;udk axmifr;_ }uD; cs;D rGr;f cJzh ;l w,f? 'D=uGuf
owfuav; av;[m pum;rajymyJ aeEdik w f ,f? rif;wd@k vnf; ol@vydk J yg;pyfyw d Ef ikd f
&if aumif;r,f? ‘ol@ukd twk,=l u’ qdyk ?J aumifav; odyaf useyfomG ;w,f? ol
bma=umifh arG;uwnf;u pum;ajymenf;vmovJ rodyg?
bmyJjzpfjzpf tJ'g[m v#Kd @ 0Suw f hJ udpaP wGukd xde;f odr;f Edik w
f hJ tiftm;wck
jzpfw,f? wcgwavvnf; axmif0efxrf;awG&@J ,H=k unfr&_ wJh aumifav;ud/k axmif
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
105
q&m0efuvnf;/ rl;,pfaq;0g;awGukd axmiftusO;f om; vufxt J a&mufy@kd ay;zd@k /
aumifav;udk tm;ud;k &w,f? tckawmh tvkyt f opf&+yD? oDcsi;f iSuv f @kd trnf
&wJh awZqdw k hJ tusO;f om;udk xrif;yd@k ay;zd@k tvkycf ef@c&H w,f?
taumifao;ao;av;eJ@ vufw/H ajcwH oG,o f , G ef @J qdak wmh/ b,fae&m
b,facsmifrqdk vSpcf eJ 0yfajy;aysmufu, G v f @kd &w,f? axmifxu J taqmifwikd ;f &J@
tavhtx&,f/ b,fou l }uD;pd;k w,f qdw k mvnf; aumifav;odw,f? 'gayr,hf
ol@u, kd of l bmrSem;rvnfwhJ toH;k r0ifwhJ aumifav;vdyk aJ ew,f? pum;rajym
ayr,fh aumifav;[m olvckH snx f rJ mS rl;,pfaq;0g;/ vufeufy;kH / t&uf/ pum;0Suf
awGa&;xm;wJh pm&Guaf wGudk vlrjrifatmif o,f,yl @kd aqmifEikd w f ,f? wcgwav
wef;pD;twGuf opPm&S&d dS tr_xrf;ao;wwfw,f? wef;pD; OD;usm;}uD;udk aumifav;
[m wygwf (3-4) cg ESyd af y;/ eif;ay;w,f? aq;rifa=umifx;kd xm;wJh cg;eJ@ ajc
axmufawGay: wufeif;ay;&wm oabmusw,f?
wef;pD;}uD;u aumifav;udk cspw f ,f? 'ga=umifh wcgwek ;f u aumifav;ukd
owday; ajym=um;zl;w,f? rif;udk 'DaxmifxrJ mS b,faumifyjJ zpfjzpf Adv k u f sc&hJ if
igh udak jym? ig aumif;aumif;qH;k ray;r,f? wcgwav aumifav;udk csaD jrSmuf&if;
aq;rSix f ;kd xm;wJh ykc;kH }uD;ay:xrf;&if; vrf;av#muf+yD; oGm;wwfw,f? wcgwav
wef;pD;}uD;eJ@ a&yufwef; upm;w,f? wcgwavvnf; axmifusawGe@J twl pum;
ajym&if;/ &,farmaewwfw,f?
aumifav;[m rsm;aomtm;jzihf xdik ;f Edik if o H m; tusO;f om;awGe@J aewm
rsm;w,f? wcsKd @ ,d;k ',m;awG[m ol&@J oil ,fcsi;f jzpfvmw,f? pum;odyrf ajym&yJ
oli,fcsif;jzpfvmw,f?
ArmaxmifusawG[m wcgwav [d;k a&S;a&S;wke;f u Armbk&ifawG/ ,d;k '
,m;awGukd t+rJAv kd u f s/ tEdik ,
f cl w
hJ m awGajym ajym+yD; pwwfw,f? vlaumif;awG
qd&k if b,foyl jJ zpfjzpf aumifav; aygi;f oif;w,f? ,d;k ',m;awGuv kd nf; Armp
um; wvH;k / ESpv f ;kH oifay;&if;/ ,d;k ',m;awGqu D vnf; oDcsi;f awG oifcw hJ ,f?
Arm pum;ajymwcsdK@vnf; ,dk;',m;awG wwfvmw,f? ,dk;',m;awG[mvnf;
axmifxJ rSm aumifav;i,fi,fav;udk awG@&wm odyt f =hH o=uw,f? cifvnf;
cifawmh aumifav;udk t+rJwckck ac:au|;wwfw,f?
'D tkwfwdkuf}uD;/ tkwfwHwdkif;}uD;[m aumifav;twGuf ausmif;
jzpfw,f? abmvHk;upm;uGif;vnf;jzpfw,f? ol@twGuf aep&m tdrfvnf;
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
106
jzpfw,f?
oli,fi,f wke;f u &GmxJrmS aumifav;awGe@J twl abmvH;k uefczhJ ;l wmudk
b,fawmhrS rarhEikd f bl;? wu,fq&kd if ol[m tJ'w D ek ;f u i,fi,fav;&Sad o;w,f?
xdik ;f awG[m aumifav;udk oem;w,f? xdkif;awGajymwmvnf; rSefygw,f? 'Dvdk
i,fi,faumifav;[m axmifxJrSm aezdk@ vHk;0rjzpfoifhbl;?
wcgwav nv,facgif/ oef;acgifavmufrSm a=umufp&mtoH awG
=um;&w,f? ESdyfpufvdk@ atmf[pfwJh toHawG=um;&wwfw,f? &ef jzpf+yD;/
atmf o H a wG = um;&ovd k / tusOf ; om;csif ; tEd k i f u sif h + yD ; / rk ' d r f ; usif h vd k @
atmf [ pf i d k a =uG ; oH a wG =um;&w,f ? acG ; avS m if t d r f x J r S m acG ; ud k u f c H & vd k @
atmf[pfwJh toHvnf;&Sdw,f?”
'gawG[m axmifxJrSm &SdwJh vlawGudk &l;oGyfp&m/ =urf;wrf;p&m awG
jzpf v mw,f ? ik d a =uG ; aewJ h vl a wG / aocg;eD ; 'k u Q c H p m;ae&wJ h o l a wG u d k
awG@&wwfw,f?
'gayr,fh aumifav;[m obm0 ta=umif; awmfawmfem;vnfvm+yD
jzpfw,f?aumifav;[m ol@vyk t f m;eJ@ }udK;pm;r_a=umifh aq;aygv h yd af wG/ pm;p&m
awG&w,f? ol@&@J Al;av;xJrmS tdraf jrSmifav; waumiford ;f xm;w,f? wu,fv@kd
tdraf jrSmifav; xGuaf jy;oGm;vnf; aumifav; pdwrf ylyg? bma=umifv h q J akd wmh
tdraf jrSmifukd ol b,ftcsed rf qdk zrf;vd@k &w,f r[kwv f m;?
wcgwav tdraf jrSmifqD u toHao;ao;av;eJ@ oDcsi;f qdw k m =um;&wm
aysmw f ,f? axmifxu J vltrsm;[m aumifav;udk csp=f uvd@k “nDav;/ nDi,fav;”
qd+k yD; ac:=uw,f? oltaysmq f ;kH tcsed [
f m olord ;f xm;wJh tdraf jrSmifav;udk yd;k zvH
av;awG au|;&wJt h csed yf ?J tdraf jrSmifukd olu nDav;vd@k ac:w,f? ol@rmS vnf;
nDav; &Sv d mw,f?
tjyifavmueJ@ wem&Davmuf bwf(pf)um; pD;csed af vmufa0;uGmwJh 'D
axmif}uD;xJrmS arhp&mawGarh/ owd&p&mawG owd&eJ@ aumifav;vnf; wjznf;
jznf; t&G,}f uD;vm&if;/ ol@b0twGuf taumif;qH;k jzpfatmif jyifqif&if;/ ,ck
q,fEpS f ESpt f &G,u f akd &muf&v dS mygw,f?

qufvufazmfjyygrnf?
bmomjyefqdkol Roland Hardy(c)armifarmifvwf

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


107
'Da&jrifhopf
jroef;wif h

,cifvrStquf

jrefrmhqdk&S,fvpf vrf;pOfygwD vufxuf/jrefrmhwyfrawmftrnfcH ppftm%m&Sifrsm;rS xkwfa0


cG i f h j yK+yD ; aemuf yd w f y if w m;jrpf j cif ; cH & aom q&mjroef ; wif h . 'D a &jrif h o pf (armf p D w k e f ; ES i f h
w&kwfawmfvSefa&;) pmtkyftm;/ tvif;tdrfr*~Zif; &Jabmfrsm; taejzifh vufawG hb0 w&kwf
jynfawmfvSefa&;ESifh cH,ljzwfoef;r_rsm;udk pmzwfolwdk h avhvm od&SdEdkifap&ef tcef;quftjzpf azmfjy
vkdufygonf//
(pma&;ol. rdom;pkESifh qufoG,fa&; cufcJojzifh today;jcif; r&Sdonfudk cGifhv$wfay;yg&ef
awmif;yeftyfygon)f

armfpw
D ek ;f ESihf 0rfrif;? wwd,
“vuf0”J vrf;pOf
pwmvifu armfpw D ek ;f udk rESpo
f uf? xdyk *k Kd~ vfa&; tmCmwa=umif/h
w&kwf awmfveS af &;onf “&k&mS ;vky”f !$e=f um;csurf sm;jzifh ykvyd af &m*g pGo J vdk
pGcJ &hJ jcif;jzpfonf[k wcsKd @ ordik ;f q&mrsm;u ajym=uonf? pifppf Ttqdo k nf
,kwrdW &S?d 1930 ckEpS af vmufwiG f uGejf rLepftifwmae&Sief ,f tzG@J csKyfu armfpw
D ek ;f udk
ta&;w,l txifw}uD; xm;onfukd jiif;bG,rf &S?d Ttcsuu f kd uGejf rLepf
tifwmae&Sif e,f tzG@J csKyf tpD&ifcpH mrsm;udak xmufI vnf;aumif;/ vDvpD eftm;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


108
a0zefo!fh uGejf rLepftifwmae&Sief ,f qH;k jzwfcsurf sm;udk axmufIvnf;aumif;/
odEikd o f nf? uGejf rLepftifwmae&Sief ,ftzG@J u ausnmo!fh armf uG,v f eG af =umif;
ausnm csuu f kd }u!fv h #if xdt k csuo f nf ydI k xif&mS ;onf? xdak usnmcsuw f iG f
armfpw D ek ;f udk wjcm; w&kwu f eG jf rLepfygwaD cgi;f aqmifrsm;xuf cs;D usL;axmyem
jyKxm;onfukd awG@Eikd o f nf? Tausnmcsurf sKd ;udk xkwEf ikd &f efrmS pwmvif.
twnfjyKcsufr&yJ xkwfEdkifbG,fr&Sd[k ,lq&onf? xdkpOfu uGefjrLepfygwD
tm;vH;k onf yxrqH;k urBmh qd&k , S v f pfEikd if jH zpfo!fh qkAd , D uf ,le, D u
H dk xdyw f ef;
rSm xm;I pOf;pm;=u&onf?
“&k&mS ;jyef” (28) a,mufw@kd . acgi;f aqmifro _ nf w&kwyf gww D iG ;f wGif
(4) ESprf # oufwrf;&Sncf o hJ nf? 4if;wd@k . vrf;pOfukd 1945 ckEpS u f sro S m taotcsm
acs zsucf &hJ onf? (“usawmfw@kd ygwo D rdik ;f u jy\emwcsKd @EiS hf ywfoufo!fh
qH;k jzwf csurf sm; aemufqufw”JG armfpw D ek ;f vufa&G;pOfusr;f / twG3J ) xdak ygi;f csKyf
oH;k oyf csuYf 0rfrif; acgi;f aqmifaom “&k&mS ;jyef”rsm; ta=umif;udk azmfjyxm;
aomfvnf; &S&mS ; t}uHay;t&m&Srd sm;ESihf ywfoufI wvH;k r# azmfjyxm;jcif;r&S?d
pifppfrmS xdk pOfu “&k&mS ;jyef” rsm;. aemufu, G w
f iG f uGejf rLepf tifwmae&Sief ,f
tzG@J 0if t}uH ay;t&m&Sw d OD;jzpfo!fh ayAJvrf pf qko d l wOD;&Scd o hJ nf? “&k&mS ;jyefrsm;
ygwx D w J iG f tm %m&atmif ayAJvrf pf u vrf;pOfcsay;cJo h nfqo kd nf? od@k &mwGif
w&kwu f eG jf rLepf ygwo D nf tjypfrsm;udk olrsm;tay:od@k yHck sco hJ !fh tpOftvmr&S?d
ud, k yhf gww D iG ;f u vlom t"du wm0ef&o dS nf[k ,lqonf? T twdik ;f oabm
xm;cJo h jzifh ayAJvrf pf. tcef;onf w&kwu f eG jf rLepfygw. D ordik ;f wGif wjznf;jznf;
rSed of mG ;cJjh cif;jzpf onf?
Zefe0g&v D (31) &ufae@wiG f 0rfrif;wd@k vpl u k ygwu D kd tm%modr;f +y;D aemuf
A[dak umfrwDukd (30) rS (16) a,mufo@kd av#mch svu kd o
f nf? 0rfrif;/ zku d ;l / cseyf ed f
&Se;f ESihf &Seq f rD if;wd@k u aygvpfAsL&du k kd OD;aqmif+yD;/ yk*Kd~ vfa&;t& vl}udKufrsm;I
vl at; wa,mufjzpfaom pifc|ezf udk ygwt D axGaxG twGi;f a&;r_;tjzpf/ &kyjf yxm;
=uonf?
olw@kd }uD;pd;k o!fh (4) ESpw f mumv vrf;pOfrmS ;. &v'frmS ygwED iS hf
wyfeD awmf (90) &mcdik Ef e_ ;f / qH;k &_;H oGm;jcif;ESihf ordik ;f wGiaf om c&D;&Snf csw D ufy}JG uD;/
vkyf cJ&h jcif; jzpfonf?

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


109
1931 ck azazmf0g&v D xJwiG f ygww D iG ;f wdu
k yf JG
1930 ckEpS f tpjyKonf?tpwGifoabmw&m;a&; wdkufyGJyHko¾efjzihf
avmufwiG f jzpfay: cJo h nf? &Se[ f w J iG f &So
d !fh 0rfrif;. aygvpfAsL&du k
uGejf rLepf pmwrf ; wapmif xk w f j yef v d k u f o nf ? xk d p mwrf ; u
tifwmae&Sief ,f “vrf ; pOf E S p f & yf od k @ r[k w f w&k w f u G e f j rLepf y gwD u d k
tzG@J csKyfu abmfv&SAD pf ygwD yDoa&;od@k ” [lI jzpfonf? pmwrf;
armfpw D ek ;f udk t csKyfrmS w&kwu f eG jf rLepfygwo D nf uGejf rLepfryDoao;?
xd@k a=umifh ygwu D kd uGejf rLepf yDoatmif vky&f rnf? ygwu D kd
ta&; w,l
uGejf rLepfyo D atmif vkyaf &; wGif t"du twm;tqD;rSm
txifw}uD;
ygww D iG ;f u vusmf tacsmif0g' tawG;tac: (tawG;
xm;onfukd tac:[lonf vlukd qdv k jkd cif; jzpfonf?) rsm;jzpfonf[k
jiif;bG,rf &S?d 0rfrif;u qdk onf? TonfrSm armfudk wdkuf&dkuf
Ttcsufukd &nf!e$ ;f ajymqdjk cif; jzpfonf?
uGejf rLepf &Se[
f aJ ygvpfAsL&kt d zG@J &;kH udk &Se[f uJ jyifopfyikd ef uf
tifwmae&Sif e,f xJwiG f v#Kd @0u S xf m;&So d nf od@k &mwGif Edik if w H umyduk ef ufEikd if H
tzG@J csKyf jcm;yk v d y f r sm;. tul t nD j zif h ul r if w ef v#d K @0S u f
tpD&ifcpH mrsm;udk ykvyd rf sm;u XmecsKyfwnf&mudk odae=uonf? tywfwikd ;f
axmufI uGejf rLepfrsm;/ tvkyo f rm;rsm;/ tvkyo f rm; acgi;f aqmid
vnf;aumif;/ rsm; zrf;qD;owfjzwfjcif; cHae=u&onf? wcsKd @ vnf;
vDvpD eftm; bufajymif; um tcsi;f csi;f opPmazmuf=uonf? 1931
a0zefo!fh ckEpS f ZGevf wGif [drk if c|e;f ESihf vif,el ef; qdak om ygwaD cgi;f
aqmifESpfOD;udk v#dK@0Sufykvdyfrsm;u zrf;rdum owfypf
uGejf rLepf
vdu k =f uonf? 4if;wd@k u azmfajymojzifh ygwt D axGtaxG
tifwmae&Sief ,f
twGi;f a&;r_; pifc|ezf vnf; towfco H mG ;&onf?
qH;k jzwfcsufrsm;udk 0rfrif;u A[dak umfrwDpn kH D tpnf;ta0;rac:
axmufI yJ/ acwWtaxGaxG twGi;f a&;r_;tjzpf qufvyk o f nf?
vnf;aumif;/ v#dK@0Sufykvdyfwdk@uvnf; oJoJrJrJ vdkufonf? okd@jzihf
odEikd of nf? Zlvikd v f ESihf =o*kwv f xJwiG f XmecsKyfukd rdomG ;um &maygi;f
rsm;pGmaom uGefjrLepfwdk@ vljrifuGif;wGif ypfowfjcif;

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


110
&Se[ f wJ iG f &Sod !fh 0rfrif;. aygvpfAsL&du
k pmwrf;wapmif
xkwjf yefvu kd of nf? xkpd mwrf;u vrf;pOfEpS &f yf odk rh [kwf
w&kwu f eG jf rLepfygwDukd abmfv&SAD pf ygwD yDoa&;odk h [lI
jzpfonf? pmwrf; t csKyfrmS w&kwu f eG jf rLepfygwDonf
uGejf rLepf ryDoao;? xdk ah }umifh ygwDukd uGejf rLepf yDoatmif
vky&f rnf?

cH=u&onf? aygvpfAsL&du k kd &Se[


f rJ S a&$@&awmhrnf? vk+H cHK o!fah e&m[lI r&Sad wmh?
pdwfcs&o!fh wckwnf;aomae&mrSm armfpDwkef;. tajc cH a'owckom
useaf wmhonf? od@k widk af tmif xdt k csed u
f rvG,?f cseaf u&Sw d u f armf. a'oudk
wwd,t}udrf 'k}uD;',f}uD;jzifh 0dkif;ywfacsr_ef;a&; xdk;ppf}uD;qifE$J jzpfonf?
od@k &mwGif cseaf u&Sw d .
f xd;k ppfonf vefomG ;cJo h nf? refcsL;&D;,m;udk *s yef
0ifodrf;ojzifh ulrifwefwdk@tzdk@ rD;0dkif;aecsdefjzpfonf? odk@jzifh aygvpfAsL&dkonf
armfpw D ek ;f . tajccHa'ook@d tuGu J t
JG jym;jym; a&mufvmcJo h nf? tcsKd @rmS 1931
ckEpS f Ed0k ifbmvwGif a&mufvm=u+yD;/ tcsKd @rmS 1932 ckEpS x f uJ srS wzGzJ JG a&mufvm
tm;omv#if udk,fuqkwfay;I/ &efoltm;enf;v#if udk,fuxdk;ESufo!fh
rljzpfonf? ajr,mawmfveS af &; vkyif ef;rsm;tjzpf ajr,ma0jcrf;jcif;/ vlxu k kd
v_@H aqmf pnf;&H;k jcif;/ ygwuD kd wnfaqmufjcif;/ v,form;vlxrk sm;=um;wGif 0g'jzef@
vkyif ef;rsm; vkyjf cif;/ ponfw@kd ukd aqmif&u G o
f nf? usiu f ef;awmif&;kd wGif vkycf o
hJ !fh
oabmrsKd ; jzpfaomfvnf;/ a'otajctaeESihf udu k af tmif yHo k ¾efukd tenf;i,f
ajymif;,l xm;onf? TwGif aysmah ysmif;r_/ wDxiG zf efw;D r_ po!fh armf. vkyif ef;
rsm;udk awG@Eikd of nf?

qufvufaz:jyygrnf? jroef;wifh

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


111
trdjrefrmEdkifiHwGif vufeufudkifOya'rJh t"rRtkyfcsKyfv#uf&Sdaom ppfwyftkyfpk.
ppftm%m&Sifpepftm; awmfvSefwdkufyGJ0ifv#uf&Sdaom jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m
ausmif;om;rsm;'Drdku&ufwpf wyfOD;(ru'w) ABSDF tm;ulnDaxmufyH@&ef
twGuf atmufyg yk*~dKvf rsm; xHwGif yg0ifvSL'gef;Edkifygonf//

1? v_difat; 090-2258-3307

2? &J+idrf; 080-5070-0080
3//oufvif; 090-5526-5507
4?armifarmifvS 080-6521-8254

5?0if;armf 080-5096-4672

6?omxuf 080- 6644-1964

7?nDnv
D iG f 090-6015-9467

8//xGef;+idrf; 090-7198-4763
9//ausmfausmfEdkif 080-3386-3245

&JabmfoHcJ
OuUX
jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;
'Drdku&ufwpf wyfOD;
(ABSDF)

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


112
tvif;tdrf r*~Zif;
tm;
ulnDaxmufyHhay;aom
(1) bdb k o kd uf
(2) &Jrif;0if;
(3) ausmx f eG ;f Edik f (14) 0if;Edik (f &SeD m*g0)
(4) cdik Of ;D i,f (15)wifxeG ;f atmif
(5) reDeD (16)jzdK;a0atmif
(6) ESi;f 0wf&nfp;kd (17) [de;f rif;
(7) jrwfausmo f l (18) &D&rD m
(8) 0if;bdb k kd (19) atmifatmifr;kd
(9) tm;opfreG f (20) L NOORA
(10) pdik ;f yef;armif (21)&JEikd f
(11)armifcifaZmfO;D (22) aZ,smOD;
(12)&Jatmifausmf (23) armifatmifaX;
(13)vSaomif; raX;aX;0if;
(24) aevif;atmif
cifcifav;

wdk t
h m; tvif;tdrrf *~Zif; &Jabmfrsm;rS
rSww
f rf;wif *k%jf yKtyfygonf//

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


113
tvif;tdrf wm0efcH
&J+idr;f

ta0;a&muf t,f'wD m
aZmfaZmfatmif (t*Fvef)
ABFSU (88)rsK;d quf

t,f'wD m
aZmfaZmfEidk f / rif;rif;ode;f

tr_aqmift,f'wD m
cifarmifaZmf / Anm;b&kid ,
f efuif;
xGef;+idrf;

pmpD/ pm&kduf
ausmx
f ÉG 0f if; / pnfojl rifh
tHah rmf / aZmfrsK;d
xifatmifp;kd

jynfwiG f;/ jynfy jzef hcsda&;


rsK;d rif; /atmif=unf
jr0if;pd;k / ausmjf rifx
h eG ;f

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


114
pmtkyfcsKyfvkyfa&;ESi fh b¾ma&;
ausmrf ;dk Ekid f / aX;0if;
at;aZmfjrifh / 0if;Edik f

Web Site owif; /rD', D m


rsK;d jrifah tmif / ausmx f ifatmif/
at;oku d /f &Jjrifah tmif
omxuf / rsK;d apm
cdik v
f if;

yef;csD o&kyfazmf
xDvm / ol&ed f (erRw)l
f if;xGÉaf tmifcif
ausmv

ulnyD Hhykd;a&;ESi fh v_yf&mS ;r_tzGJ h

=unfw;dk / atmifaZ,smnKd
[efaZmf0if; / xGe;f xGe;f 0if;
aeatmifausmf / ausmcf ikd 0f if;
wifaZmf / wifEikd f
cdik =f unf0if; / EkEak 0
ausmo f &l / jynf+zKd;&J
rsKd ;ausmo f ed ;f

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


115
tvi
tviff;tdrf odk hqufoG,f&ef
Tokyoto shinjuku-ku
shimoochiai 2-8-14
kannekosou 101
goushithu.T 161-0033
Tel - 03 - 3950-4787
Japan.

TEL
080-5070-0080
080-3574-9700
090-9954-5070
090-6528-9292
090-7198-4763

e-mail
aalinneain@yahoo.com
http://www.alineain.net/
http://www.alineain.com/
http://luminarymagazine.wordpress.com/

Luminary Magazine Volume 4, No. 1


116
Luminary Magazine Volume 4, No. 1
117

You might also like