Professional Documents
Culture Documents
1 Load cells
1.1 Khái niệm và nguyên lý hoạt động
1.1.1 Loadcell là gì?
Load cell là thiết bị điện dùng để chuyển đổi lực thành tín hiệu điện.
1.1.2 Nguyên lý hoạt động
Hoạt động dựa trên nguyên lý cầu điện trở cân bằng Wheatstone. Giá trị lực
tác dụng tỉ lệ với sự thay đổi điện trở cảm ứng trong cầu điện trở, và do đó
trả về tín hiệu điện áp tỉ lệ
Mỗi load cell tải một đầu ra độc lập, thường 1 đến 3 mV/V. Đầu ra kết hợp
được tổng hợp dựa trên kết quả của đầu ra từng load cell. Các thiết bị đo
lường hoặc bộ hiển thị khuyếch đại tín hiệu điện đưa về, qua chuyển đổi
ADC, vi xử lý với phần mềm tích hợp sẵn thực hiện tính toán chỉnh định và
đưa kết quả đọc được lên màn hình. Đa phần các thiết bị hay bộ hiển thị
hiện đại đều cho phép giao tiếp với các thiết bị ngoài khác như máy tính
hoặc máy in.
Ưu điểm chính của công nghệ này là xuất phát từ yêu cầu thực tế, với những
tham số xác định trước, sẽ có các sản phẩm thiết kế phù hợp cho từng ứng
dụng của người dùng. Ở đó các phần tử cảm ứng có kích thước và hình dạng
khác nhau phù hợp với yêu cầu của ứng dụng. Các dạng phổ biến: dạng kéo
(shear), dạng uốn (bending), dạng nén (compression)…
Tuy nhiên, khó khăn gặp phải ngay từ buổi đầu của các hệ thống này là tín
hiệu điện áp đầu ra của load cell rất nhỏ(thường không quá 30mV). Những
tín hiệu nhỏ như vậy dễ dàng bị ảnh hưởng của nhiều loại nhiễu trong công
nghiệp như:
Nhiễu điện từ: sinh ra bởi quá trình truyền phát các tín hiệu điện trong môi
trường xung quanh, truyền phát tín hiệu vô tuyến điện trong không gian
hoặc do quá trình đóng cắt của các thiết bị chuyển mạch công suất lớn…
Sự thay đổi điện trở dây cáp dẫn tín hiệu: do thay đổi thất thường của nhiệt
độ môi trường tác động lên dây cáp truyền dẫn.
Do đó, để hệ thống chính xác thì càng rút ngắn khoảng cách giữa load cell
với thiết bị đo lường càng tốt. Cách giải quyết thông thường vẫn dùng là
giảm thiểu dung sai đầu ra của load cell. Tuy nhiên giới hạn của công nghệ
không cho phép vượt quá con số mong muốn quá nhỏ. Trong khi nối song
song nhiều load cell với nhau, mỗi load cell tải với một đầu ra độc lập với
các load cell khác trong hệ thống, do đó để đảm bảo giá trị đọc nhất quán,
ổn định và không phụ thuộc vào vị trí, hệ thống yêu cầu chỉnh định đầu ra
với từng load cell riêng biệt. Công việc này đòi hỏi tốn kém về thời gian,
đặc biệt với những hệ thống yêu cầu độ chính xác cao hoặc trong các ứng
dụng khó tạo tải kiểm tra như cân tank, cân xilô…
Tín hiệu ra chung của một hệ nhiều load cell dựa trên cơ sở đầu các tín hiệu
ra trung bình của từng load cell. Điều đó gây nên dễ xảy ra hiện tượng có
load cell bị lỗi mà không được nhận biết. Một khi đã nhận ra thì cũng khó
khăn trong việc xác định load cell nào lỗi, hoặc khó khăn trong yêu cầu sử
dụng tải kiểm tra, hay yêu cầu sử dụng các thiết bị đo lường như đồng hồ
volt-ampe với độ chính xác cao, đặc biệt trong điều kiện nhà máy đang hoạt
động liên tục.
Thực tế còn rất nhiều yếu tố khác liên quan đến độ chính xác của hệ thống
cân như:
- Quá trình chỉnh định hệ thống.
- Nhiễu rung và ồn.
- Do tác dụng chuyển hướng lực trong các cơ cầu hình ống.
- Quá trình phân tích dò tìm lỗi.
- Thay thế các thành phần trong hệ thống cân hoặc các hệ thống
liên quan.
- Đi dây cáp tín hiệu dài.
- Môi trường hoạt động quá kín ...
Không thể tính toán được trước các yếu tố ảnh hưởng này để có thể mô hình
hóa trong quá trình phân tích và thiết kế. Trong khi đó điều kiện làm việc ở
mỗi nơi rất khác nhau, thiết bị đo ở các xa cảm biến, tín hiệu truyền dẫn yếu
dễ bị tiêu hao và nhiều loại nhiễu tác động, đặc biệt với môi trường làm việc
khắc nghiệt trong nhà máy và xí nghiệp. Tín hiệu đưa về đến thiết bị đo
lường khó phản ảnh trung thực giá trị thực tế.
Trong khi đó, các bộ hiển thị hiện nay thường dùng hệ vi xử lý tốc độ thấp,
năng lực tính toán không cao, ít thiết bị tích hợp các thuật toán xử lý chỉnh
định các số liệu thu thập về, hoặc nếu có còn ở mức độ đơn giản. Do các bộ
hiển thị sử dụng với nhiều loại load cell khác nhau nên các thuật toán chỉnh
định chỉ mang tính tương đối, không triệt để, đặc biệt là chưa có thiết bị nào
tích hợp tính năng bù sai lệch do nhiệt độ. Chức năng lọc nhiễu điện từ
trường cho tín hiệu đo của các thiết bị này còn rất kém. Một yếu điểm nữa là
tần số lấy mẫu thấp, do đó không thể áp dụng trong các ứng dụng mà lực tác
dụng biến đổi nhanh (cân động) như các hệ thống cân băng liên tục,…
Tuy nhiên, từ cuối những năm 1970, các nhà chế tạo load cell đã khám phá
khả năng có thể kết hợp giữa công nghệ điện tử hiện đại với các thành phần
đo cơ bản, và khái niệm load cell số ra đời. Ban đầu, khi khái niệm load cell
số mới ra đời, nhiều người hiểu lầm là các load cell số có các phần tử điện
tiêu hao thấp có thể được sử dụng để chuyển đổi một load cell chất lượng
thấp lên một load cell chất lượng cao. Thực tế thì ngược lại, mỗi load cell số
đơn giản cũng mang trong nó một cấu trúc khá phức tạp. Thứ nhất, phải có
một load cell cơ bản với độ chính xác, độ ổn dịnh và khả năng lặp lại rất cao
trong mọi điều kiện làm việc. Thứ hai, phải có một bộ chuyển đổi tương tự-
số (ADC) 16 đến 20 bit tốc độ cao để chuyển đổi tín hiệu điện tương tự sang
dạng số. Thứ ba, phải có hệ vi mạch xử lý để thực hiện điều khiển toàn bộ
quá trình chuyển đổi từ tín hiệu lực đo được thành dữ liệu số thể hiện trung
thực nhất và giao tiếp với các thiết bị khác để trao đổi thông tin. Tham khảo
cấu trúc một load cell số trên hình H-2
Tín hiệu điện áp từ cầu điện trở của load cell chính xác cao được đưa đến
đầu vào của mạch tích hợp sẵn, bao gồm cả phần khuyếch đại, bộ giải điều
chế, một ADC tốc độ cao 20 bit và bộ lọc số. Một cảm biến nhiệt độ tích
hợp sẵn được sử dụng để đo nhiệt độ thực của load cell phục vụ cho việc bù
sai số do nhiệt độ. Dữ liệu từ ADC, cảm biến nhiệt độ cùng với các thuật
toán trong phần mềm và một số phần cứng bổ sung tích hợp sẵn có chức
năng tối ưu hóa xử lý các sai số do không tuyến tính, bù sai đường đặc tính,
khả năng phục hồi trạng thái và ảnh hưởng của nhiệt độ… được vi xử lý tốc
độ cao xử lý. Dữ liệu kết quả đầu ra được truyền đi xa qua cổng giao tiếp
theo một giao thức nhất định. Các module điện tử này có thể được đặt ngay
trong loadcell, load cell cable hoặc trong hộp junction box. Các đặc tính
tới hạn của từng load cell được đặt trong EEPROM nằm trong module của
load cell đó, điều đó cũng có nghĩa l? mọi vấn đề xử lý sai số được thực hiện
ngay tại load cell, với chính load cell đó, cũng có nghĩa là phép bù sai số
được thực hiện khá triệt để.
+Excitation (Điện áp kích thích) là đầu vào dương của điện áp cung cấp
-Excitation là đầu vào âm của điện áp cung cấp
+Output là tín hiệu ra dương của load cell
-Output là tín hiệu ra âm của load cell
+sense và – sense là các dây dẫn đựoc nối trực tiếp với Excitation. Nói
chung để tránh nhiễu. Có loại Loadcell thì có, có loại thì không. Có thể nối
cũng dược mà không nối cũng được. Nhưng nhà sản xuất khuyến cáo là nên
nối.
1.5.2 Đối với loadcell số.
Load cell số cho phép với trong nhiều ứng dụng khác nhau. Dưới đây là 4
mô hình ứng dụng điển hình.
Chú ý: Đẩu ra của loadcell số có thể được thiết kế theo giao diện
Profilebus PC, DeviceNet, EtherNet/IP, ModBus, RS232,RS422,RS485, 4-
20mA, 0-10VDC. Thậm chí có cả giao tiếp qua cổng USB. Nên ta có thể tùy
chọn loại Loadcell có giao diện phù hợp và có thể kết nối trực tiếp đến
PLC,
PC,…Với đề tài dùng PLC ta có thể chọn RS232, RS232C, RS422, RS485.
Mô hình 1.
Các load cell số cung cấp đầu ra theo giao diện RS422 hoặc RS 485. Các
load cell nối với nhau thành cấu trúc hình sao. Junction Box hỗ trợ nối song
song 8 load cell số. Card RS422/RS485 cho phải kết nối trực tiếp đến máy
tính PC hoặc PLC.
Mô hình 2.
Mô hình này chỉ khác với mô hình 1 là có thêm các thiết bị bảo vệ SPD cho
hệ thống load cell với máy tính chủ, chống lại các ảnh hưởng có hại như
xung điện hoặc quá áp.
H-4 Mô hình ứng dụng 2
Mô hình 3.