Professional Documents
Culture Documents
Mi khat sangin mi nih hoihzaw hi; amau sepna thaman ngah uh hi. Banghang hiam cih leh, khat cimawh leh a khat in huh a, mi khat guak pen cimawh zenzen leh a huh ding om lo ahih manin a dahhuai pha mahmah ahi hi. Thuhilhna 4: 9-10
KIMATNA ATUAKTE AA DING UNHCR PAN PALAI A SEPSAK OPI TE TANGKONA
July 12, 2012 ni-in, Chinese Assembly Hall ah UNHCRCDU makaihna tawh Kipawlna makaite samin, thu pulakna tuamtuam leh lamlahna tampi neithei uhhi. Kipawlna makai/tangmi (130) bang kihel thei hi. ZAM tang dingin Sia Kap Lian leh Tg. Kham va kihel thei uhhi. Zomi thongkia laitakte vai pawlkhat hang tawh Tuangpu kihel theilo hi. Pulakna sungah tua ni aa ding a thupi penin OPI (Outreach and Protection Intervention) pan, amau nasep zia leh Kipawlnate tawh mipi aa ding bangci sepkhop huai cihte, kicing takin hong genkhia uhhi. UNHCR-OPI ah kum (3) val a semkhin Malaysia gammi khatin, kum (3) val bang ama tuahkhak thute tawh genkawm thei ahih manin kitel mahmah hi. Amah pen, tua nasep pan a khawlding hita aa, midang khat lutding hi; Galtaite aa ding pammaih mahmah hi. Register (UN) ngahkhin khat aki mat ciang A gammi ahi aa, gamdang mi ahi zongin a mat uh leh, thusit hun sung ci-in a tampen ni (14) sung kem thei uhhi. Ni (14) sungbek kemding uh cihna hilo zaw in, thu sit hun aa a ciapteh hun uh hizaw hi. A tampen ni (14) cihteh, tuama in zong khahkik thei cihna hi. Tua thusit hun sungteng khahkikna ding athu a omkei leh lah thongpi ah maw, camp maw, puakding cihna hi. Tulam ciang Malaysia kumpi-in mi a mat uh leh a kiman a tamzaw pen palikte leh immigration te mat hizaw aa, rela te mat tawmzaw in, rela te-in a mat uh ciangzong palik leh immgration te tung mahah puak veve, ci uhhi. UNHCR card tawisa galtai khat a kimat aa, OPI ah athu teng kician takin a zaksak theih leh ni nih/thum in zong suakta kik thei hi. Ahi zongin, amah a man palik ahih kei leh immigration te thuneihna tawh kisai zaw hi. Theihsa mah bangin, Malaysia gamin 1951 Refugee Convention ah, galtaite protection (kepbitna) piakding suaii na kaiilo (sign-thuulo) uhhi. Tua hang mahin, Malaysia gamin galtaite manin thong ah, camp ah kem uhhi. Cihnopna-ah, Malaysia kumpi gam ii thukhun sungah galtaite aa ding thukhun cihdan omlo, ci uhhi. Malaysia gam thukhun ah galtaite aa ding vaihawmna khat peuhpeuh omlo himah ta leh, UNHCR vaihawmna tawh Malaysia kumpi-in galtai a kimante theihsiamna nei zelzel uh hizaw hi. Gentehna - Galtai kiman khat thukhen zum puaksaklo-in theihsiamna pia. Tuadan pen, UNHCR leh Malaysia kumpi kikal ki theihsiamna, ki thukimna tawh hizaw aa, thukhun hang hi peuhmahlo hi. Kimatna pan akhah kik uh leh zong thukhun hang hilo zaw in theihsiamna tawh hizaw, ci uhhi.
ZAM THUPUAK
cih genkhia hi. Ih zaksak ciangin zong, court/thukhen zum lutni ding, a nambat, Kipawlna card tung aa a min leh a nambat cihte kician takin OPI zaksak kul hi. UNHCR card ngah nailo, RSD laidal zong ngah nailoin, appointment card ngah khin galtai ki man khatpen OPI in, UN ngah khin in ngaihsut sakthei hi ungh, ci hi. UNHCR card ngah nailo gambel mi khat ahi zongin, mi khat peuh kiman in, kumpi thuneite-in a keptan uh a sim uh ciang, kumpi gam khat ii thukhun om bangin a kimat ni lian panin a ni simsak uhhi; Thukhen zum tunni ahih kei leh thong lut ni pan simsak lo uhhi. A ngeina bangin, a laibu (passport) tawi hing nawnlo ahi zongin galtai ahilo gamdang mi khat a kimat leh ama pianna gam ii embassy te-in a vai ding sepsak hi. Gamdang mi khat lah hibuang, laibu (passport) tawi lah neilo-in a kiman khatpen galtai himah hi, cihna ding in UNHCR in ciamteh thei ziaulo hi, ci hi. Abeisa hun sung mahin pawlkhat kituak khin aa, Kipawnate-in tua pa/nu thong kia-in, galtai khat ahih mah bangin galtai khat bang mahin hong san sak un, cih OPI hong zasak aa, OPI in a tua pa/nu thu ava dot ciangin galtai hihna ngen theilo ahih kei leh ngenlo ahih manin UNHCR in galtai khat bangin ciamteh theilo hi ungh, cih thupi gen mahmah hi. Mang kamin refugee hihna claim lo, ci hi. Cihnopna-ah, galtai ahi sawmvei zongin galtai hi ingh, Kawlgam pan kong taiina hang tua hi, cih a tomno beek in zong pulak theilote hihtuak hi. Tuadante pen, tampi zong ahilo dotna tawmno khat dawntheih loh hang tawh a maban ding haksa mahmah dinmun tungthei hi. Pawlkhat leuleu ciang, Kipawlnate-in ka member galtai khat thong/camp ah om, ci-in hong zasak uh aa, OPI in tua thong/camp ah a kiman pa/nu ava muh ciangin, immigration te-in, tua a kiman pa/nu ii passport/permit te hong lakkhia mawk uhhi; A kiman pa/nu ii nasepna boss te-in immigration te tung a ap hihtuak hi, ci hi. Cihnopna-ah, Kawlgam pan sum zong ding aa passport/ permit tawh Malaysia pai-in, a passport/permit hing nawnlo a tawi hang tawh kiman khatpen galtai-in, UNHCR in ciamteh theilo hi ungh, cih a gennuam ahihi. Theihhuai tuamtuam Malaysia ah camp (detention centre) (11) om, ci hi. UNHCR-OPI zum ah nasem mi kitawm mahmah in Malaysia gamsungbup huam aa galtai-gambel mi kiman tampi aa ding vaihawmna-ah a semding mi kicinlohna omzel hi, ci hi. OPI in, galtai kiman khat a suahtak theihna ding immigration te tung a zaksak pen, khat veivei teh immgration leh thuneite tung panin zong thu zakkikna ziakai thei zel hi, cih mipi theihding pulak hi. OPI in galtaite aa ding a vaihawmsakna lakpan, a kimante aa ding bek hilo-in, nasepna pan aa boss/pu te simmawh, ahih kei leh khasum/nitha pialo ziau cihte aa kipan nasepna phual pan aa a piangthei thubui tuamtuamte ahih theih zah un galtaite aa ding panpih uhhi. Pawlkhatte a nasepna pu/boss te tung phone ho sakin ahi zongin, UNHCR zum mahmah ah sam ngiatin ahi zongin panpihna neizel uhhi. Tuabang nasepnaah, thumanlo-in bawlsiatna thuakte ahi zongin, ki thukimna sa palsatin khasum/nitha pialo ziau cihdan atuak ih om leh OPI ah ki pulak thei hi. Nasepna pu/ boss te phone nambat, min, amun cihte ih gentheih kul hamtang hi. Tuate ciapteh ding kisam ngiat hi.