T.C.

KLTR BAKANLII YAYINLARI / 2042 Dnya Edebiyat Dizisi / 16 IMRE MADACH NSANIN TRAJEDS Macarca aslndan eviren: Gn BENDERL - Gyrgy HAZA ::::::::::::::::: Kltr Bakanl, 55'inci hkmet dneminde en byk atlmlarndan birini de EVR kitaplar konusunda yapmtr. Bir yandan, daha nce eitli kurumlar tarafndan yaymlanan kitaplarn yeniden ve gzden geirilmi basmlar srerken, dier yandan Trkeye yeni eviriler kazandrlmtr. Bu, ok zengin bir ulusal birikime sahip yazl ve szl edebiyatmz ile evrensel kltrn kesime noktalarnn daha belirgin olarak ortaya kmasna katkda bulunmutur. eviri eserler, edebiyat tarihinin temel talarn oluturan ve ou basklar tkenen kitaplar yeniden okurla bulutururken, ada dnya edebiyatnn nde gelen temsilcilerinin de tantlmasna ara olmutur. Macar yazar Imre Madach'n nsann Trajedisi adl tiyatro eseri de bu tr almalardan yalnzca bir tanesidir. Eseri Trkeye kazandran Gn Benderli ve Gyrg Hazai ile emei geen herkese teekkrlerimi sunuyorum. M.stemihan TALAY Kltr Bakan ::::::::::::::::: NSZ Milli Eitim Bakanl'na bal olarak kurulan Tercme Kurulu, dnya klasiklerinin byk bir blmn dilimize (ve kltrmze) kazandrmt. Daha sonra Kltr Bakanl'na balanan bu kurul, yabanc edebi ve bilimsel eserlerin dilimize evrilmesi ve yaymlanmas yolundaki almalar srdrmtr. Dou ve zellikle Bat dillerinden yaplan evirilerin ulusal kltrmze deerli bir katk salad bir gerektir. Bu eviri almalar arasnda Macar edebiyat da gz ard edilmemitir. O adan Macar yazmnn klasik deer tayan belli bal eserleri de Trkeye aktarlmtr. rnein Geza Gardonyi, Ferenc Herczeg, Mr Jkai, Kelemen Mikes, Ferenc Mra, Zsigmond Mricz, Dezs Szab gibi Macar yazarlarnn eserleri dilimize kazandrlmtr. Edebi eserlerin yannda bilimsel yaynlar da deerlendirilmitir. rnek olarak Lajos Ligeti, Gyula Nemeth, Sandor Takats gibi bilim adamlarnn eserleri de Trkeye evrilmitir.

Bu alanda zel yayn evlerinin deerli katklar yaptklarn da saklamayalm. rnein Lajos Zilahy'nin ldren Bahar ve ki Esir adl romanlarnn evirileri zel yayn evlerinin kitaplar arasnda kmtr. Sandor Marai, Jzsef Nyir, Aron Tamasi gibi ada Macar yazarlar da Trkeye evrilmeye deer eserler vermilerdir. Bugne dein yaplan eviriler arasnda byk Macar yazar Imre Madach'n Az ember tragediaja (nsann Trajedisi) adl oyununun yer almadn gryoruz. Btn Kltr dillerine tercme edilmi olan bu eserin Trkeye evrilmemesi, eserin edebi trnden kkenlenmitir, sanrm. Imre Madach'n eseri lirik dram trnde manzum olarak yazlm bir oyundur. O bakmdan tercmesinin kolay olmad daha ilk bakta gze arpmaktadr. Eserde Macar yazn evrelerinde bile sk sk tartmalara yol aan birtakm dizelere rastlanmaktadr. Bu adan Gn Benderli ile Gyrgy Hazai'nin, Imre Madach'n oyununu Trkeye evirirken birok ar sorunla karlatklar kolaylkla dnlebilir. Gn Benderli adyla evirmen olarak ilk kez karlatm aklayabilirim. Ancak Gyrgy Hazai eski ve deerli bir alma arkadamdr. Trkoloji alannda birok esere imza atm bulunan bir bilim eri olarak Prof. Hazai'nin bu eviride byk bir zen ve titizlik gsterdii gze arpyor. Macarca aslna uygun olarak gerekletirilen eviri ana izgileriyle yaayan Trkeye dayanmaktadr. Baka bir deyile, eviride eski szlere yer verilmemis, dilimizin kazand yeni karlklar kullanlmtr. Ama bu yolda arlklara gidilmemitir. Bu eviri yaayan Trkenin Imre Madach gibi sekin bir yazarn dilini kolaylkla karlayabilecek bir dzeye geldiini gstermesi ynnden sevindiricidir. Imre Madach'n nsann Trajedisi oyununun Trkeye kazandrlmas yoluyla eviri yaznmz alanndaki bir boluk doldurulmutur. Hasan Eren ::::::::::::::::: BRNC SAHNE (Gkler. anna layk bir saygyla evrili Rab tahtnda oturuyor. Dizlerinin dibinde melekler. Drt bamelek tahtn yannda duruyor. Prl prl aydnlk.) MELEKLERN KOROSU Artaki Tanrmza an olsun, Yeryz ve yce gkler ona vgler dzsn, O ki tek szyle cmle alemi yaratt, Ve son, gene O'nun tek bir nazarna bal.

O kudrettir, hikmettir ve hazlarn tmdr, Hissemiz sadece stmze den glgesidir, Tapyoruz O'na, avkndan pay almamza zin vermekle gsterdii sonsuz merhametten tr. Tecessm etti ebedi byk mefkure, te tamamland artk yaradl, Ve Rab nefes alma iznini verdii her eyden Hak ettii kran bekliyor kutsal tahtnda. RAB Byk eser bitti, tamam. Dnyor makina, dinleniyor yaratan. Dner gayr milyonlarca yl mihverinde, Ta ki arknn bir dilisi yenileme gerektirmeye. Haydi kalkn dnyalarmn syanet melekleri kalkn, Koyulun sonsuz yrngelerinize. Hazla bakaym sizlere bir kere daha, Ayaklarmn altndan kayp geerken. (Yldzlarn koruyucu ruhlar eitli boyda, renkte, tek ya da ift yldz krelerini, kuyruklu yldzlar, neblzleri yuvarlayarak hzla tahtn nnden geerler. Uzay katlarnn ilahi mzii hafife duyulur.) MELEKLERN KOROSU u gelen alev-kre ne kadar da kibirli Kendi yla nasl da kurumlu, Oysa tam da kendisinin bir grup gsterisiz Yldzn hizmetinde olduundan bile habersiz.Yanp snyor u ufack yldz, Gren snk bir lamba sanr, Halbuki milyonlarca yaratn Usuz bucaksz dnyasdr.ki kre arasnda kavga: ie mi dmeli, iki yana m kamal,

Ve bu kavga harikulade bir frendir, Yrngesinde yoluna devam ettirendir.Beriki grlyor, gmbrdyor, Dehetle bakyorsun uzaktan: Oysa sinesinde milyonlarca yaratk Mutlulua ve huzura kavuuyor.Ne denli mtevaz urada duran - gelecein Sevda yldz, Mfik el onu korusun, nsanolunun tesellisi olsun.Orada: doacak dnyalar, Burada: Tabutu genlerin: Kendini beenene ihtardr, Umudunu yitirene ise gayret.ntizam bozaraktan geliyor o yandan Dehetli manzarasyla kuyruklu yldz: Ve ite dinleyip Tanrnn buyruunu, Dzen oluyor yolunun arpkl.Gel sen, sevgili gen ruh gel, Kah yasa kah ktan kaftana brnen Kah yeil kah beyaz giysilerini giyen Deiken dnya krenle gel. Yce gkler raz olsun senden! Ylmadan ilerle; Senin kk evrende byk fikirler atacak birbiriyle. Ve her ne kadar gzel ve irkin, tebessm ve gz ya lk yaz ve k gibi evirecekse de seni, Iyla glgesiyle hepsi: Sevinci ve gazab olacaktr Tanrnn.-

(Yldzlarn koruyucu ruhlar ekilip giderler.) BAMELEK CEBRAL Sen ki sonsuz uzay ltn, Maddeyi yarataraktan iine, Bykl ve uzakl Tek bir szn stne oluturdu madde: an olsun sana, Mefkure! (Yerlere kapanr.) BAMELEK MKAL Sen ki ebedi deieni Ve deimeyeni birletirdin, Yataraktan sonsuzu ve zaman, Ve de fertleri, nesilleri: an olsun sana, Kudret! (Yerlere kapanr.) BAMELEK REFAL Sen ki bahtiyarlk yayyorsun uur kazandrrak vcuda, Hikmetinden pay vererek Cmle aleme: an olsun sana iyilik! (Yerlere kapanr.) (Ara) RAB Ya sen blis, susuyorsun, pek marur duruyorsun, Sz m bulamyorsun beni vmek iin, Yoksa yarattklarm m beenmedin? BLS Beenecek nesi var? Birka madde Ayr ayr nitelikler yklenmi,

Hem de bu niteliklerin -beyanat vermediklerinden peinenOnlarn zlerinde olduundan haberin bile yoktu her halde, Yok eer vard ise, deitirecek gcn yok; Yorulmular karmakark, birka kreye, Birbirlerini ekiyor, itiyor, kovalyorlar imdi, Bilin oluyor birka haerede, Her ey dolana, her ey souyana Ve tarafsz cruf kalncaya baksayd Yapverirdi bunu kimya mutfanda.Ve sen, byk mutfana koymusun insann, Gz yumuyorsun ustalk taslamasna, Uyduruk eyler yapp kendini Tanr sanmasna. Eer bozarsa, berbat ederse piirdiini, Gazaba geleceksin, i iten gemi olacak lakin. Zaten ne beklenir bir amatrden?Sonra anlam ne btn bu yaradln? Kendi methiyen iin bir manzume yazp Bir bozuk makinaya yerletirmisin, Bkp usanmyorsun Ayn namenin biteviye tekrarndan. Yakr m senin gibi bir ihtiyara Bylesine ocuksu bu oyun? amurdan yorulmu bir kk kvlcm Taklit edince Rabbini, yoz ekli olur ancak sureti deil; Kader, zgrlk kovalar birbirini, Ama eksik kalr uyumu salayan us.RAB nmde secdeye gelinir ancak, tenkit etmek kimin haddine. BLS Ben zm neyse onu yapabilirim ancak.

(Melekleri gstererek) Bu sefil sr yeterince vg dzyor sana, Onlara yarasan da seni vmeleri zaten. Sensin onlar douran, n glgeyi dourduu gibi, Ama ben, yayorum ezelden beri. RAB Edepsiz! Madde deil mi douran seni, Nerdeydi cismin, kudretin nceleri? BLS Bunu ben de sorabilirim senden. RAB Ben, sonsuzdan beri tasarlyorum, Ve imdi oluanlar yayordu iimde. BLS Peki ya lklerinin arasndaki boluu Hani u her varln engeli olmu olan, Ve seni yaratmaya zorlayan boluu hissetmiyor musun? blistir o engelin ad,nkarn en eski ruhu.Bana galip geldin, nk kaderim Savalarmda durmadan yenilmektir, Ama yepyeni bir kuvvetle tekrar dikilmektir. Sen maddeyi dourdun, ben mekan kazandm, Hayatn yanbanda duruyor lm, Mutluluun yannda aresizlik, Ikla glge, kukuyla umut.Gryorsun, sen nerde isen ben de ordaym, yani her yerde, Seni bylesine tanyan ben, nasl yz srerim nnde? RAB Defol muhalif ruh! ekil nmden,

Yok edebilirim seni, ama yapmyorum, Her trl ruh ilikisinden yoksun Yabanc ve menfur, cruf iinde dv dur! Ve kat yalnzlnn azab iinde, Seni u dnce kahretsin aralksz: Bouna sarsyorsun seni topraa balayan zincirlerini Rabba kar giritiin kavga beyhude. BLS Yoo, beni kendinde yle kolayca itemezsin, Lzumsuzlaan baya bir ara gibi.Birlikte yarattk: sterim Payma deni. RAB (Alayl) Olsun istediin, peki. Bak yer yzne, Adem'in aalar arasnda Tam ortada duran u iki ince uzun aac Lanetliyorum; imdi senin olsun. BLS Pek hasis davranyorsun, ok kudretli olduundan zahir Bana bir kar toprak da yeter. nkar, ayak bast yerde Dnyan alt st eder. (Yrmeye balar.) MELEKLERN KOROSU Defol Tanrnn huzurundan, mel'un, Yasa koyan Rabba an olsun.::::::::::::::::: KNC SAHNE (Cennet. Tam ortada bilgi aac ve ebedi hayat aac. Adem ve Havva geliyorlar. eitli hayvanlar gvenle ve uysalca onlar evreliyor. Gklerin ak kapsndan Gloria'nn klar geliyor.

Derinden meleklerin korosu duyulur. Her yer apaydnlk, prl prl.) HAVVA Oh, yaamak, yaamak: ne tatl, ne gzel! ADEM Ve hakim olmak her eye. HAVVA Hissetmek bize gsterilen ihtimam, Ve btn bu hazlar iin, bunlar Bize verene kretmek sadece bize den. ADEM Bakyorum bamllk, senin hayat felsefen.Susadm Havva, bak u meyve - Ne kadar batan karrcasna bakyor bize. HAVVA Koparaym bir tane RABBIN SES Dur, dur! Btn yeryzn veriyorum sana Adem, yalnz bu iki aaca dokunma. Baka ruhtur onlarn cazip meyvelerini koruyan, lmle lecektir onlar tadan. Bak, urada kzaryor bir zm salkm, Beride rahatlk sunuyor tatl bir glge Parlak gnein boucu scanda. ADEM Garip bir emir, ama ciddiye benziyor. HAVVA Bu iki aa neden daha gzel tekilerden; ya da niin Tam da bunlar yasak? ADEM Ya gk neden mavi,

Koruluk neden yeil, -yle de ondan. Sz dinleyelim Havva, gel ardmdan. (Bir ardak altna otururlar.) HAVVA Daya ban gsme, yelpazeleyim seni. iddetli bir rzgar eser; blis, yapraklar arasndan ortaya kar. ADEM Aman Havva, ne oluyor? Benzerini duymadm daha. Bir dman yabanc kuvvet Baskn verdi stmze adeta. HAVVA Titriyorum. Gklerin nlay da kesildi. ADEM Bam gsndeyken, sanki hala nlay duyuyorum. HAVVA Ben gene, eer orada yukarda kutsal nur glgelenirse Onu burada, aada, gzlerinde buluyorum Adem. Senin dnda baka nerde bulabilirim ki, Zaten beni, senin byk hasretin vcuda getirmedi mi, Ik selinde ahane gneinKainatta tek bana kalmamak iinSuyun yzne kendi resmini kartp Onunla oynaarak arkada bulduuna sevinmesi gibi, Ve de onun, salt kendi ateinin sevinmesi gibi, Kendisiyle birlikte yoklua karacan Alak gnlllkle unutaraktan. ADEM Byle konuma Havva. Utandrma beni.

Ses nedir, onu anlayan olmazsa eer? In nedir, eer renk yakalamazsa onu? Ya ben ne olurdum, eer varlm Bir yank gibi, iek misali sende, zm sevebileceim Daha gzel bir varla kavumasayd?BLS Bu ocuksu gevezelikleri ne diye dinliyorum?Dneyim derhal, aksi takdirde Souk ve hesapl us'un Bu ocuka sevinci kskanmas aybna urayacam. Yaknlarda bir dalda bir ku cvldamaya balar. HAVVA Dinle Adem, ah syle, anlyor musun u kk maskarann sevda arksn? ADEM Irman uultusunu duyuyorum ben, Ayn arky sylyor gibi geliyor bana. HAVVA Ne harikulade bir ahenk bu sevgilim, ok sesli ve tek anlaml bu szler. BLS Ne diye gecikiyorum bu kadar? Haydi i bana. Ahdettim mahvolacaklarna, mahvolacaklar. Lakin gene de kuku kemiriyor iimi, Bilgi ve hrsn cazip silahyla Bouna savamyor muyum onlara kar acaba, Zira aralarnda onlarn, yreklerini bezginlikten koruyan Ve dmek zere olan tutup kaldran Bir snak: yani duygu var. Bu kadar tereddde demez. Meramn elinden bir ey kurtulmaz.

(Rzgar yeniden iddetle eser. blis, korku iindeki iftin nne kverir. Gloria kararr. blis kahkahalarla gler.) Neden akna dndnz? (Komaya balayan Havva'ya hitaben) Ah gzel kadn, dur! zin ver bir dakika, hayran olaym sana. (Havva durur, yava yava cesaretlenir.) BLS (Ban yan tarafa evirerek) Milyonlarca defa yinelenecek bu rnek. (Eski haline dnerek) Ne o Adem, korkuyor musun yoksa? ADEM Sen de mi, sefil? BLS (Ban yan tarafa evirerek) Bu da iyi ced dorusu, marur erkek soyuna! (Eski haline dnerek) Ruh - karde, Merhaba! ADEM Sylesene, kimsin? Aadan m geliyorsun, yoksa yukardan m? BLS Nasl houna giderse, bu fark etmez bizde. ADEM Bizden baka insan olduunu bilmiyordum. BLS Ohoo! Daha neler var bilmediin. Bilmeyeceksin de. Yoksa Allah Babann Dnyay seninle blmek iin mi Topraktan yarattn sanyordun seni?

Sen onu veceksin, o seni besleyecek, Bunu al, undan kork, diyecek, Koruyacak ve ynetecek, koyunu olduu gibi; htiyacn bile kalmayacak idrak etmeye. ADEM drak etmeye mi? -drak etmiyor muyum yani: Hissetmiyor muyum gne nlarnn nimetini, Varln tatl sevincini, Ve beni yeryznn tanrs yapan Rabbimin kerametini? BLS Ayn eyleri sylyordur herhal, Senin yemek istediin meyveyi kemiren u kk kurt Ya da kck kuu kapan kartal. O halde nedir seni daha soylu yapan? Benliinde hafiften yan bir kvlcmdr o, Sonsuz bir kuvvetin kprday; Bir derenin, bir anlk prldayp snen Ve ortak yatann kl rengi derinliine dklen Kimi kpkleri gibi.Evet, var belki bir tek ey, o da Bilinsiz sinendeki donuk dnce, Odur seni kemale erdirecek, Kendi gcne gvenerek iyiyi kty setirecek Ve kendi ellerine aldrp yazgn, Seni hamiden kurtaracak olan. Ama kim bilir, belki de senin iin daha iyidir. Gbre bcei misali, kk kalbnn yumuak kucanda Yaamak ve bilgiye kavumadan tkenmek mrnle birlikte.manmzda tevekkl byk rahatlk verir,

Soylu itir kendi ayaklarmza basmak, lakin etindir.ADEM Byk laflar ediyorsun, sersemliyorum. HAVVA Beni coturuyor, gzel, yeni eyler sylyorsun BLS Ne ki harikulade eserlerde tecessm etmek iin Bilgi bile yetmez, lmszlk de gerek. Bir karlk var olu neye muktedirdir ki? u iki aatr gizleyen bu nitelikleri. Ve ite bunlar yasaklad yaradan. Tanr gibi, bileceksin her eyi bundan tadarsan eer, Ebediyen gen kalacaksn, undan tadarsan. HAVVA Bizi yaratan zalimmi meer! ADEM Ya aldatyorsan? (Gloria biraz aydnlanr.) GKLERN KOROSU Vay dnya, vay bana gelen, Ezeli inkar ayartyor seni. RABBN SES Dikkat et, insan! ADEM Bu ses nereden kt yine? BLS Rzgar sallyor dallar Siz, unsurlar, Yardm edin,

Kazanaym size nsan.(Rzgar iddetle eser, Gloria kararr.) Bu iki aa benim. ADEM O halde sen kimsin? Grnn aynen bizimki gibi. BLS Bak, bulutlar arasnda dolaan u kartala, Bir de topra oyan u kstebee kisinin de ufku baka baka. Senin ufkunun dndadr ruhlar alemi, Ve senin iin insandr, en stn olan. tin de ittir balca ideali, Ltuftur arkadaln kabul etmesi. Ve nasl sen, onu kk gryorsan, Ve duruyorsan tepesinde onun, aln yazsymsn gibi, Hayr ya da er yadraraktan ona Tanr misali, Bizler de, ruhlar dnyasnn marur sakinleri Size tam yle tepeden bakyoruz. ADEM Yani onlardan biri misin? BLS Evet. Hem de gllerin en gls, Rabbin tahtnn yanbanda duranm, En yce anndan hisse alanm. ADEM Madem yle, neden kl gklerde kalmadn da Bu fani dnyaya aramza geldin? iBLS

Usandm orada hep ikinci olmaktan, Tekdze, dzenli hayattan, Durmadan vg dzen, kt bir ey bulmayan Ham ocuk sesli gkler korosundan. Yeni kuvvet douran, yeni dnyalar veren Mcadeleyi, uyumsuzluu arzuluyorum. yle bir dnya ki orada ruh, bal bana byk olabilir, Ve cesareti olan, benimle oraya gelebilir. ADEM Cezalandracan syledi Tanr, izdii yoldan bakasn seersek. HAVVA Neden cezalandrsn? - imdi yrdmz izili yolu, yle istiyorsa eer, Gnahkar arzularn baka yne ekemeyecei Biimde yapmtr naslsa. Yoksa niin derin bir girdabn nne getirsin, Bamz dndrp cehennem azabna mahkum etsin.Yok, eer gnah da varsa plannda, Gneli gnler arasnda frtna gibi, Neden daha gnahkar olsun frtna, gneli gnden, Grlt ettii iin mi, dieri yaatp strken? BLS Tamam. lk filozof kt ortaya !ok kii gelecek peinden gzel kardeim Milyonlarca yoldan tartarak yeniden bunu Aralarndan ou boylayacak tmarhaneyi, ou duraksayacak; bir tanesi bile eriemeyecek menziline. Haydi vazgein bilgilik taslamaktan, Her bir eyann o kadar ok rengi vardr ki,

Bunlarn hepsini gzlemlemeye kalkan biri lk anda bildiinden ok daha azn bilir, Ve vakti kalmaz bir karara varmaya. Eylemin lmdr ukalalk.HAVVA Ne olursa olsun, koparacam bir meyve. ADEM Lanetledi Rab. (blis kahkaha atar.) Peki, kopar. Ne gelecekse gelsin bamza. Bilge olalm biz de, Tanr gibi. (Bilgi elmasn nce Havva, sonra Adem tadar.) HAVVA Ve stelik Ebediyen gen.BLS Gelin, buraya gelin. Bu da aac lmszln.Haydi abuk olun! (Ademle Havvay teki aaca doru srkler. Elinde alev saan bir klla bir melek, yollarn keser.) MELEK ekilin ordan, gnahkarlar! RABBN SES Adem, Adem! Terk ettin beni. Ben de terk ediyorum seni, deerin ne bakalm tek bana kalnca HAVVA Eyvah, mahvolduk! BLS

Ne o, yldnz m? ADEM Asla! Uyanmn rperiidir bu yalnzca.Haydi hanm, gidelim, nereye olursa olsun, tek gidelim buradan Buras artk ssz ve yabanc. GKLERN KOROSU Eyvah, dklsn karde gz yalar, Yeryz mahvoldu - galip geliyor yalan!(Cennetin dnda palmiye aalaryla dolu bir yer. Adem, tahtadan yaplm kaba saba bir kulbenin etrafna it ekmek iin yere kazklar akyor. Havva bir ardak kurmakla megul. blis kenarda duruyor.) ADEM Bu, benim. Koskocaman dnya yerine Buras olacak benim evim. Malik olacam ona, Muzr hayvanlardan koruyacam, Ve bana rn vermeye zorlayacam. HAVVA Ben de bir ardak yapyorum, hem de tpatp nceki gibi; bylece yine aramza gelecek Yitirdiimiz cennet. BLS Ooo, bir bilseniz, ne byk Szler sylediniz. Aile ve mlkiyet Olacaktr ifte motoru dnyann, Ve bunlardan doacaktr her trl haz ve azap. Ve durmakszn byyecek bu iki lk, Vatan ve sanayi olana kadar, Yaratan her yceyi ve soyluyu, Ve yiyip yutan kendi z ocuunu. ADEM

Muamma gibi konuuyorsun. Bilgi Vaadettin; vazgetim i gnnn hazzndan, Kavga pahasna da olsa, ycelmek iin. Sonu ne oldu ki? BLS Hissetmiyor musun hala? ADEM Hissediyorum ki, Tanr terk edince beni, terek yalnzla bombo ellerimle; Ben de terk ettim onu. Tanrs oldum Kendi kendimin; ve elde ettiklerimi Laykyla hak ediyorum. Gcm ve iftiharmdr bu benim. BLS (Ban yan tarafa evirerek) imdi umursamyorsun gkleri, kendini beenmi kukla, Greceiz halini, imekler aktnda. HAVVA ftihar ettiim tek ey var benim, Anas ben olacam dnyann. BLS (Ban yan tarafa evirerek) Kadnn gnlnde yaayan byk ideal ise Ebediletirmek korkun sefaleti. ADEM Ne borluyum ona? Salt varlm m? Ykn tamaya deecekse eer varlm, Ancak kendi zahmetimin meyvesi olacaktr. Bir ydum suyun verdii hazz Susuzluktan yanarak hak etmiyor muyum; Bir busenin duyurduu zevkin pahas-

Ardndan gelen - halsizlik deil mi? Madem minnetin btn balar Dt stmden, zgrm madem Aln yazm yazp bozmakta, El yordamyla planlamaktaBuna yardmn bile gerekmezdi belki de, Becerebilirdim, kendi gcmle de. Kurtarmadn beni sen Vcudumu topraa balayan ar kelepeden. Geri bilmiyorum adn, lakin hissediyorum Marur ruhumu snrlayan, Belki kldan da ince - yle ise, daha da utandrc-, Bak, sramak geliyor iimden, ama geri dyor vcudum, Uzaklarn srlarn zmek istesem Gzm grmez, kulam duymaz oluyor; Hayal gcm yukar katlara doru ekse de beni, Alk mecbur ediyor, alaltaraktan, inenmi maddeye yeniden inmeye. BLS Bu ba, daha gl benden. ADEM O halde sen, gsz bir ruhsun demek, Bu grnmeyen rmcek a, bu hi, Yz binlerce yaratn farkna bile varmayp, Balar arasnda kendini zgr sanp Fink att ve ancak birka imtiyazl Yksek ruhun varln hissettii bu hi, sana kafa tutuyor. BLS Sadece odur bana kafa tutabilen, nk ruhtur o da benim gibi. Yoksa sen

Sessiz ve gizli altndan tr Gsz m sandydn onu? Asla! Lolukta durur Bu dnyay sarsan ve yaratan; Zira ba dner grenin, onun manzarasndan. nsann yaptdr ancak parlayp rtan. Snr ise, bir kar varlktr onun. ADEM Brak yleyse greyim bu ileyii -Yalnzca bir lahza, bilirsin kuvvetliyim Tesir edebilir bana; ben kendi kendimde Ayrlm ve btn olarak varm. BLS Varm sama lakrd. Var idin ve var olacaksn, Ebedi olu ve yok olutur her bir hayat. Peki, haydi bak etrafna ve ruh-gzlerle gr.ADEM (Syledikleri birbiri ardna grlmeye balar.) Durmadan ykseklere doru trmanp, Etrafmda kaynaarak yaylan, Kimi defa iki yana ayrlp kutuplara kadar Frtna gibi koan bu akm ne? BLS Isdr o. Buzlar dnyasna hayat gtren s. ADEM Ya yanmdan grltyle geen bu iki alev-rmak, Akntsna kaplacamdan korktuum, Ama buna ramen, yaatan etkisini duyduum Bu iki alev-rmak neyin nesi? Sersemletiyor beni.iBLiS

Manyetizma. ADEM Yer sarslyor ayaklarmn altnda. imdiye kadar salam ve ekilsiz sandklarm Kaynayan madde oldu, kar koymak kabil deil, ekil almak istiyor, kavga veriyor Canlanmak iin. uralar boydan boya buz, Buralar tm tomurcuk. Ah, bu hengame iinde Ne hale gelecek kapal alemi benliimin, Ya vcudum, byk tasavvurlarm ve ihtiraslarmda Salam bir ara sanp o kadar gafilcesine gvendiim Sen vcudum, ne hale geleceksin? Sen, bana hem zevk hem dert Veren mark ocuk. Sadece bir avu toprak m olacaksn, Daha demin coan ve sevinen Dier zn olan su ve uucu hava, Varlmla birlikte apansz, buhar olup bulutlara karnca? Her bir szm, beynimdeki her bir fikir Varlmn bir ksmn harcyor, Yanp tkeniyorum! - Ve belki de bu felaket ateini Esrarengiz bir ruh krklyordur. Ben kl olurken snmak iin.Yeter, bu manzara yeter, ldracam. Yz unsur arasnda savamak, Hazin duygusuyla terk edilmiliin, Ne kadar korkun, ne feci! -Ah, neden ittim Kendimden beni himaye edeni, gdm sezmiti onu, ama bilmedi kymetini, Bilgim ise arzuluyor - ama aresiz.

HAVVA Deil mi, deil mi, benzer eyler hissediyorum ben de. Sen yabani hayvanlarla bouurken, Yahut ben yorgun argn ilerken bahemizi, Bu geni dnyaya epeevre baknca, Ne yerde ne gkte tek bir yakn, Tek bir dost bulunmayacak gayret vermek yahut korumak iin. Oysa byle miydi bir vakitler, gzel gnlerde. BLS (Alayl) Gzeten ve koruyan el olmadan yecek kadar sefilse ruhunuz, O kadar iddetli ihtiyasa tabi olmak sizler iin, Bir tanr araym sizlere, Hem de aksi ihtiyardan ok daha uysaln: Yeryznn ruhunu; tanrm onu Gklerin korosundan. Gzel ve alak gnll bir delikanldr.Gel ruh, grn, Ba edemezsin benimle, bilirsin, Ezeli inkardr aran seni, Zaten cesaret edemez bakas. (Topraktan alevler fkrr, koyu karanlk bulutlar arasnda gk kua grnr. Korkun gk grlemeleri iitilir.) BLS (Geriye ekilerek) Kimsin sen, heyula - sen deilsin ardm Yumuak ve munistir, syanet melei yer yznn. YERYZ CNNN SES Gklerin korosunda sana zayf gibi gelen, Sonsuzdur ve kudretlidir kendi evresinde.-

te geldim. nk ruhun szne taat etmeliyim. Ama unutma, armak baka eydir, hkmetmek baka. kersin, brnrsem eer kendi ehreme, Ve burada yok olur bu iki haere. BLS Peki, syle yleyse, nerede ve nasl huzuruna varabilir nsan, eer seni Tanrs bellerse? YERYZ CNNN SES Sularda, bulutlarda, Ormanlarda; iddetle isteyerek Ve aln ak olarak bakt her yerde. (Kaybolur.) ::::::::::::::::: NC SAHNE (Orman, suyun ba, oynaan perilerle dolar.) HAVVA Ah, bak u sevecen karde ehrelere, Bak ne de tatl selamlyorlar. Bitti artk terk edilmilik, hengame, Mutluluk girdi aramza onlarla birlikte. Onlar gayretlendirecek bizi, kederlendiimizde, Onlar nasihat verecek kukuya dtmzde. BLS Dorusu ya isteyemezdiniz nasihati Bu sevimli perilerden daha iyisinden -Siz ki daha sormadan karar vermisiniz zatenOnlar, istediiniz yant verirler sorularnza: Glmseyerek bakarlar temiz yreklere, Umudu krlan ise korkutuyorlar heyula misali,

Onlar elik edecek sonsuza kadar, yz ekle girerek, Yzlerle biim deitirerek, Aratrc zekann din glgesidir onlar Ve ebediyen gen yreklerin ideali. ADEM Neye yarar, neye yarar holuu bu oyunun nmde korkun bir derinlik var, dalamyorum iine,stelik bir sr daha kt karma.Yeter artk, avutmaktan vazge, blis, Brak reneyim her eyi, sz verdiin gibi. BLS (Ban yan tarafa evirerek) Gn olacak, ok ac gelecek bu bilgin, zlemini ekeceksin cehaletin. (Eski haline dnerek) Sabret. Gayet iyi biliyorsun ki sen, Mecbursun anlk zevki bile urala hak etmeye. Daha ok okul var nnde bitirilecek, Defalarca aldanacaksn, her eyi anlayana dek. ADEM Sabret demek, kolay senin iin, nnde var oluun ebedi ufku var, Lakin ben tatmadm hayat aacnn yemiini, Bir karlk yaammdr aceleye sevk eden beni. BLS Yaayan her ey, ok yaayana eittir. Asrlk aa ve tek gnlk mr olan bcek, drak eder, sevinir, sever ve yok olur, Gnn doldurup, tatmin edince ihtirasn. Zaman ilerlemiyor: Biz deiiyoruz,

Yzyl, yahut bir gn, hemen de ayn. Korkma, erieceksin sen de maksadna, Yalnz sanma ki, bu amurdan vcuda Skp kalmtr insann kiilii. Karncay grdn, grdn ar kovann da: Binlerce ii, karmakark, ahmakasna, Krlemesine dolap iliyor, yanlyor, dnyor; Ama hepsinin btn, daimi bir bireymi gibi Birliktelik ruhunda yayor, alyor. Ve mutlaka gerekleiyor izilen plan Son gelip de her ey durana kadar.Topraktan olan vcudun da dalacak elbet, Ama dirileceksin yeniden, yz ekilde. Ve gerekmeyecek yeniden balaman hibir eye: Gnah ilersen eer, cezan olunda ekeceksin, Romatizma arlarn onda srdreceksin. Denediklerin, hissettiklerin ve rendiklerin Senin maln olacak, milyonlarla yl boyunca. ADEM Bir ihtiyarn geriye bak bu sylediklerin, Ama arzusu bambaka benim gen kalbimin: Bir gz atmak istiyorum geleceime Brak greyim, neden savayorum, neler ekeceim. HAVVA Ne olur, ben de greyim bu ok yenilemede Ypranmayacak m, kaybolmayacak m gzelliim. BLS Pekala! Bylyorum sizleri, Sonuna kadar greceksiniz gelecei Rya aleminin hayallerinde;

Lakin grdnz zaman hedefin ne ahmaka, Yolunuzun iinden getii savalarn ne etin olduunu, Bunlardan ylmayasnz Ve savatan kamayasnz diye Rya aleminin ufkunda ufack bir k gstereceim, Btn grntlerin, aldatc hayalden ibaret Olduuna inandracak sizi. Bu k, umuttur.(Bunlar sylerken Adem ile Havva'y kulbeye doru gtrr, Adem ve Havva orada uykuya dalarlar.) ::::::::::::::::: DRDNC SAHNE (Msr. n planda ak bir avlu grnyor. Gen bir Firavun olan Adem, tahtnda oturuyor. blis, Firavunun bakan. Birka adm geride saygyla duran grkemli bir maiyet. Arka planda, kleler bir piramit inaatnda alyorlar. Balarnda, elleri krbal grevliler. Her yer apaydnlk.) BLS Ulu hkmdar! Urunda cann vermekten Mutluluk duyan halkn soruyor endieyle, Yce firavunu, tahtnn arkalna srtn dayayp Dinlenmekten alkoyan ne? Niin feda ediyorsun gndzn zevklerini, Tatl ryalarn gecenin, Ve neden byk planlarnn meakkatini Emanet etmiyorsun klelere, bu, onlarn grevi; Deil mi ki sen, bu usuz bucaksz dnyada Her trl an, eref ve hakimiyetin Ve insann eriebilecei hazlarn tek sahibisin.Yz eyaletin zengin hazineleri sahibi belliyor seni, Sana alyor kokulu ieklerin anaklar, Senin iin olgunlayor tatl yemiler. Senin urunda i ekiyor binlerce kadn: nce, zarif, periler gibi,

Mahmur gzleriyle sarn gzel; Titreyen dudaklar ve ateli gzlerinde lgn bir ihtiras yanan esmer, Hepsi senin; hepsinin kaderi senin bir geici hevesin. Hepsi hissediyor ki, varlklarnn nedeni Senin birka dakikana renk katabilmek. ADEM Gnlm ekmiyor hibirini. Mecburi verilen vergi misali dyor elime, Urunda savamyorum, kendim hak etmiyorum kendime.Lakin bu yaratmakta olduum eserle, Beni gerek ycelie ulatracak Yolu bulduumdan eminim. Hayran kalacak doa sanatna, Ve binlerce yl yaatacak adm. Olamaz bunu devirecek yer sarsnts, afet, Tanrdan daha gl oldu insan. BLS Ah Firavun, koy elini kalbine de syle, Bahtiyar msn peki, bu hayalle? ADEM Deilim, hayr! Boluk duyuyorum, ifade edilemez bir boluk. Ama fark etmez. Mutluluk istemi deilim ki, an ve eref istedim sadece, ite nme serildi. Ne ki yn sezmeyegrsn duyduum azab Acyacak olursa eer, tapmaz bana bir daha. BLS Peki, ya bir gn kendin fark edersen an ve erefin bir an sren ahmaka bir oyun olduunu? ADEM

mkansz, olamaz. BLS Peki, ya olursa? ADEM lrm o zaman, Tm dnyaya lanet okuduktan sonra. BLS lmeyeceksin, halbuki fark edeceksin bir gn, Hatta, yeniden balayacaksn, eski baarnla. (alan klelerden birini grevliler ylesine krbalarlar ki haykrarak kaar ve ak avluya doru koarak tahtn nnde yere ylr.) KLE Yardm et, hkmdarm! (Klenin ei olan Havva, alan iiler arasndan meydana kar ve ac bir lkla kocasnn stne kapanr.) HAVVA Bouna imdat istiyorsun ondan. Istrabmz paylamayan, Anlamaz, anlamaz! - niltinin sesi hafif, Taht inadna yksek. Neden beni armyorsun? Boylu boyunca rterim seni ve vcudumla karlarm Her darbeyi. ADEM (Kleyi ve karsn alp gtrmek zere avluya doluan grevlilere hitaben) Brakn. Defolun. (Grevliler gider.) Bilmediim duygular dolduruyor kalbimi, Kim bu kadn, ne kadar byleyici gzellik bu, Zincirleyerek adeta byk Firavunu Yerlerde yuvarlanan kendisine ekiyor?-

(Ayaa kalkar.) BLS Bu, balardan biri gene, Rabbin, seninle alay edercesine, sard bununla seni, Kendini beenip de kanat rparsan kelebek gibi, Trtl kozas gemiini hatrlayasn diye. Grdn artk ne denli kuvvetli olduunu bu incecik ban, Parmaklarmz arasndan kayveriyor, bundan tr Kopartamam. ADEM (Tahtn basamaklarndan inerek) Sakn kopartma zaten. Zillet olduu kadar da ho. BLS Ama bir bilge kiinin, bir hkmdarn Bunun altnda ezilmesi de yakk almaz. ADEM O halde ne yapaym? BLS (Alayl) - Bilginin, bu gizli ban varln inkar etmesinden: Ve kuvvetle maddenin kabaca glmesinden Baka yapacak ey kalmyor. ADEM Ben glemem, inkar da edemem. HAVVA Ah sevgilim, su gibi akyor kann, Dindireceim hemen; ok ac veriyor deil mi? KLE Asl ac veren, hayat. ok kalmad sonuna.

HAVVA Ah deme, byle deme, neden yaadn imdiye kadar, Eer imdi leceksen, tam bulduun zaman. KLE Niin yaar kle? -Piramide, kuvvetliye Ta tar, boyunduruuna bir halef brakr yerine, Ve lr. - Milyonlarcas bir kii urunda. ADEM Ah blis, ne mthi szler bunlar! BLS Can ekienin hummal sayklamas ADEM Nasl demiti? BLS Niye dert yapyorsun byk Firavun? Amma da yaptn dorusu. Dnyadan bir kle eksildi, Ne olmu sanki! HAVVA Senin iin kuru bir say; benim iin btn bir dnya, Eyvah! Kim sevecek artk beni? KLE Ben deil. Kadnm, unut beni ebediyen. (lr.) ADEM Ben seveceim seni. ly gtrn burdan. (Cesedi alrlar.) Kalk gzel kadn, bu tahttadr senin yerin: Nasl kuvvetin ba isem ben, Sen de kraliesisin letafetin. Bulmalydk birbirimizi Nerde olursak olalm.

HAVVA Ah, ulu Firavun, Biliyorum, klenin yazgsdr buyruun, tirazm yok; yalnz biraz Zaman ver bana, sonra emret. ADEM Bir daha duymayaym bu sz, Ah yleyse lkem Asla amyor mu emirlerin szn HAVVA Emir, imdilik ac vermiyor ya Yeter o da - ah, ne olur kskanma lk andaki gz yalarm lden.Ne gzel l, ah Tanrm ne kadar gzel! (stne kapanr.) ADEM Gzel ve l; bu ne eliki: Btn abalarmza istihza bu skunet, Yahut gururumuza acyan bir tebessm. BLS Firar etmi kle sana kafa tutuyor: Artk zincirlerinden daha kuvvetli oldum, diyor. ADEM lene rahmet, yaayana selamet. O artk grmyor gz yalarn, lakin glmsemenden Mahrum kalmak benim iin azap. ly dar karrlar. Adem Havva'y tahta doru gtrr. Yanma gel! Oh, gsnde dinlenmek ne gzel. (iler arasndan feryatlar, iniltiler duyulur. Havva sarslr.) Ne oldun, sevgilim?

HAVVA Ah, duymuyor musun Halkn feryadn? ADEM lk kez fark ettim. Gzel bir musiki deil doru, ama aldrma; p beni ve unut dnyay. (blise hitaben) Sen de sustursana u haykrlar. BLS Elimden gelmez. Bu, halkn hakkdr, Boyundurukla birlikte ona miras kalr. (Haykrlar, iniltiler yeniden duyulur. Havva lk atar, Adem yerinden dorulur.) ADEM Istrap ekiyorsun sen hanm. Lakin bilmiyorum nasl Yardm edeyim sana. Bu feryat Kalbinden geerek yldrm gibi iniyor kafama, Dnya imdat istiyormu gibi geliyor bana. HAVVA Ah Firavun, kov beni istersen, ama affet Halkn feryad rahat vermiyorsa bana! nan, iyi biliyorum ki hizmetindeyim, Hayatmn gayesi seni elendirmek, Hazrm unutmaya her eyi, hepsini evremde geenlerin: Sefaleti, ycelii, hayalleri, ly, Glm esen, dudaklarm alevden olsun diye; Ama eer halk, bu milyon kollu varlk, Srtnda krba yaralar, ah ediyorsa eer darda, Acyan bir vcudun bir zerresi gibi ben de,

Ben, halkmn ondan kopmu kz, Yreimde duyuyorum ayn azab. ADEM Seninle birlikte ben de. -Milyonlarcas bir kii urundaDemiti len de.HAVVA Ah, yce Firavun! Karard ehren, benim sebebi. Ya kov beni yanndan ya da ret Sar olmann yolunu. ADEM Sen daha iyi ustasn. Zira ahlar duymay sen rettin bana.Yeter artk, duymayaym. -Tamam, azat olsun Kleler! Ka para eder, Her biri can tayan Milyonlarn felaketi, milyonlarn ah pahasna Tek bir kiinin eritii eref ve an; Milyon kez duyuyorum azab, tek bir kez hazz. BLS Ey Firavun, dktryorsun; ne ki yn, Her dzenin deirmenini dndrmeye mahkum edilmi Hayvandr felein. Zira nedeni budur yaradlnn. Bu gn azat et: Senin attn eyi kazanm olmayacak, Ve yarn kendine yeni bir efendi arayacak. Yoksa sanyor musun ki tepesine binebilirdin Efendiye ihtiya duymasayd? Sinesine bilin yerlemi olsayd? ADEM

Neden ah ekiyor yleyse, ac geliyormu gibi Klelik? BLS Ac geliyor, geri bilmiyor nedenini. nk her insanda iktidar hrs vardr. Kardelik deil, ite bu histir, zgrlk bayrana srkleyen Byk yn - Geri bilin Uyanmamtr iinde henz, salt bir sezgi Drtkler onu; yeni olan Ve var olann inkar saylan her ey urunda, Umarak bunda cisimleneceini Mutluluk stne kurduu hayallerin. Oysa derin bir denizdir halk: hibir gn Geemez ktlesinden; karanlktr o, Suyun yzne kan dalgadr yalnzca parlayan. Derin dalga, belki tam da sensin. ADEM Neden tam da ben? BLS Yahut da sana benzeyen bir bakas, Bilinlenince kendisinde halkn i gds, ahane bir zgrlk ampiyonu gibi Almaya cret edecektir senin grkemli yerini. Yna gelince, bir eycik bile kazanmadan sim deitirecek, banda gene bir efendi kalacak. ADEM Sonsuz bir ksr dng bu sylediklerin, Belki k yolu yoktur bile iinden. BLS

Var. Birka imtiyazl kiiye Zincir ver, yzk ver, Baka oyuncaklar da ver; ve de ki: te seni Ynn stne koyuyorum, soylu oluyorsun bylece nanacaklar; ve halka tepeden bakacaklar iin Senin de onlara tepeden bakmana raz olacaklar. ADEM Byle cazip hilelerle ayartma beni. Klelie son! zgr olsun hepsi. abuk haber ver onlara, ama acele et ki, Ge kalm olaym piman olursam. BLS (Ban yan tarafa evirerek) lerle yolunda kendinden emin, Kaderin ak srklerken, zannet ki yryen sensin. (Dar kar.) ADEM Bu esere gelince kalsn tamamlanmadan, kaz edici harabe olsun hrslya, Kuvvetimize ve zayflmza ise byk bir istifham. (Dardan byk sevin sesleri gelir, iiler dalrlar, blis geri dner.) Kle sevin; byk, eildi nnde. Lakin sanma ki, mecbur kalmt buna. HAVVA Ah sevgilim, skma cann Neye yarar zaten, aramza souk bir ylan gibi giren Bu an ve hret? ADEM Ama byk, ama ok byk. HAVVA

Varsn yok olsun. Bak, ah sesleri Dindi. Esenliimizi bozmuyor artk. Gsmde dinlenirken, baka ne arzun olabilir ki? ADEM Ah kadn, ne denli dar, ne denli elimsiz ufkun var. Ne ki, marur erkei cezbeden de tam bu zatenZayflktr ancak kuvvetin sevebilecei. Nitekim esirgeyen ana da, evladnn acizliini Kucaklar en byk scaklkla. HAVVA Ah Firavun, artk seni bktryorum Bu samalklarla, bo gevezeliklerle deil mi? Ne yapaym, daha akll deilim ki. ADEM Olmay da isteme sakn, sevgilim. Var benim kendime yetecek aklm, Kuvvet, ycelik ve de bilgi iin Sana sokulacak deilim. Btn bunlar kitaplarmda ok daha alasyla bulabilirim. Sen yalnz Konu. Konu ki, duyaym sesini, Titreimi batan baa sarsn sinemi. Ne sylersen syle hepsi bir. Kim sorar Ne anlattn cvldayan kuun; lakin Tatl bir seziyle dinleriz sesini. Sen sadece iek ol, deerli inci boncuk ol, Faydasz ama gzel, ermedi de bu zaten. (blis'e hitaben) Ama her eye ramen, bu sarholuumdan uyandran bir arzu var Beni. Belki lgnca bir istek - Ah, gerekletir, ne olurGelecee bir gz atmak istiyorum, cretkarcasna,

Greyim, birka bin yl sonra Ne kalacak nmden? BLS Siz prken arada Hissetmiyor musun, yzn bir lahza okayp Uan yumuak rzgar? Getii yerde incecik bir tabaka halinde kalr toz, Bir yl sonra bu toz, ancak bir izgi Yzyl sonra bir dirsek boyu olacak. Birka bin yl ise, gmecek ehramn, Kum ynlarna karacak ismin, Uluyacak akallar zevk bahelerinde Bozkrlarnda yerleecek dilenci, uak halk. (blis'in anlattklarnn her biri, arka arkaya grnr de.) Ve btn bunlar yapacak olan, gkleri alt st eden frtna, Yahut gmbrtyle sarslan topraklar deil, Yumuack dolaan hafif bir esintidir ancak. ADEM Ne korkun bir manzara! BLS (Alayla) Korkma, ruhun kaybolacak yalnzca, Vcudun kalacak mumya olarak, Okullu ocuklarn merak. Biimsiz ehresinden zamanla silinmi yaz, Kle miydi, yoksa o muydu emreden. (Bu arada tahtn nnde beliren mumyaya bir tekme atar. Mumya tahtn basamaklarndan yava yava yuvarlanr.) ADEM (Yerinden srayarak) -

ekil gzlerimin nnden, cehennem manzaras ekil, Ne bo gayret, ne gafilce ihtiras.Kulaklarmda nlyor hala: Milyonlarcas, bir kii urunda. Szn geirmeliyim bu milyonlarn zgr bir devlette - baka yerde olamaz. Varsn kaybolsun birey, yayorsa eer, Bireylerden, byk btn oluturan cemiyet. HAVVA Peki, ya beni, sevgilini de mi brakyorsun? ADEM Evet. Seni, taht, her eyi brakyorum. Haydi blis, gtr beni, yeni hedeflere gtr, Byle de ok vakit kaybettim Bu yanl yolda. (Klcn ekerek yrmeye balar.) HAVVA Kralm! Krk umutlarla Dnersen eer, gsmde snak bulacaktr kalbin. ADEM Evet, evet. Seziyorum ki seni de Soylu bir biimde bulacam yine. Ve o zaman artk, emir zerine deil, Eit olarak, hazla kucaklayacaksn beni. (Gider.) BLS Yava ol, acele etme o kadar; vaktinde erieceksin hedefe, Hem belki, umduundan da nce, Ve grp ne kadar beyhude olduunu Alayacaksn glerken ben. Haydi gidelim yleyse. :::::::::::::::::

BENC SAHNE (Atina. ehrin meydan. Meydann ortasnda konumac krss. Meydann hemen banda yan tarafta, ak avlusunda ilah heykelleri, iekten elenkler ve mihrab grnen bir tapnak. Ordu kumandan Miltiades'in kars Lucia (Havva), olu Kimon ve ellerinde adaklar tayan birok hizmetkarla birlikte tapnan avlusuna doru geliyor. Meydanda stleri balar perian kiiler. Gnlk gnelik bir sabah.) HAVVA Buraya bak, buraya yavrucuum, Bu yana gitti gemisiyle baban, Vatann uzak boylarna, savamaya. Yurdumuzun zgrln tehdide Cret eden kaba bir halk yayor orada. Dua edelim, olum, dua edelim ki Tanr korusun hakkn yurdumuzun Ve kavutursun bizi kahraman babana sa salim. KMON Sanki niin gitti babam o uzak diyarlara, Bu korkak, pis halk savunmaya, Geride kalan gzel eini znt kemirirken? HAVVA Aman sakn! Babas hakknda yargya varan ocuk Hmna urar Tanr'nn. Yalnzca sevdal kadnn vardr hakk Kocasnn att byk admlardan kederlenmeye, Ve eer yle yapmasayd kocas, o zaman utanrd. Baban, bir erkee yakan yapt. KMON Zayf, yenilecek diye mi korkuyorsun, anne? HAVVA Hayr, hayr, yavrum. Baban yiittir, galip gelecek. Onu sakndm tek bir ey var:

Kendi kendisini yenemeyecek. KMON Nasl? HAVVA nsan ruhunda gl bir ses vardr: Hrs. Klede uyur bu, Yahut darack erevesinde klenin, alalr, su olur. Ama zgrlk kanyla besleyerek bu hrs, Yceltir kentli fazileti mertebesine. Budur hayat veren her gzele ve yceye. Lakin ar kuvvetliyse eer, dourana kar kar Ve savar onunla, ikisinden biri mahvoluncaya kadar.Eer bu ses fazla glenip de babanda, hanet ederse kutsal vatana, Lanetlerim. Dua edelim, olum! (Tapnan avlusuna doru yrrler. Bu arada meydan giderek kalabalklar.) HALK ARASINDAN BRNC ADAM Heyecanl hibir haber duymuyor insan Ordumuzun karsnda yok adeta dman. HALK ARASINDAN KNC ADAM Burada da herkes uykuda sanki, Plan dzenler de kalmad m yoksa, eskiden olduu gibi Uygulamas yce halkn grtlan gerektiren. Sabahtan beri buralardaym, Talip kmad oyuna. HALK ARASINDAN NC ADAM Amma can skc hayat, ne kald bize yaplacak? HALK ARASINDAN BRNC ADAM Hafiften bir kargaa ksa hi de fena olmaz. (Bu arada Havva, mihrabn ateini yakm, ellerini ykam,

adan yerine getirmeye hazrlanmaktadr. Hizmetkarlar ilahi sylemeye balarlar; arada meydan kentlilerle ve halkla dolar. ki demagog krsye kmak iin kavga ederler.) BRNC DEMAGOG ekil ordan! Benim bu yer. Vatan tehlikede sz almazsam eer. (Halk, dorulayarak barr.) KNC DEMAGOG Vatan, asl konuursan tehlikeye der. n ordan, kiralk uak! (Halk arasnda kahkahalar ve alklar.) BRNC DEMAGOG Sen o da deilsin ya! Kiralayann bile yok. Kentliler! Byk bir hznle sz alyorum, nk soylu bir yrek ac duyar bir by Aalamaktan; ne ki, byk bir kiiyi Yarglayc huzurunuza getirmem gerekiyor ndirip zafer arabasndan. KNC DEMAGOG yi baladn, rezil! Ssle bakalm ieklerle Kurban edeceim hayvan. BRNC DEMAGOG ekil buradan! HALK ARASINDAN Ne diye dinliyoruz bu herifi? (kinci demagogu zorla krsden indirirler.) BRNC DEMAGOG Ama ne denli kederle dolsa da kalbim, konuacam gene. nk ey yce halk, sen benim iin Ordu kumandanndan daha deerlisin. KNC DEMAGOG

Bu satlk ruhlu, sahibinin sofrasndan Decek bir lokmay it gibi bekleyen, Alktan gebermi bu gruh mu? -Haydi ordan alak, Amma da zevkin varm! HALK ARASINDAN Kahrolsun, o da hain, kahrolsun! (Tartaklamaya devam ederler. Havva, mihrabn nnde, iki gvercin kurban eder ve buhur yakar.) HAVVA Kutsal Afrodit! Ne olur, ne olur kabul et Adam; iit duam: steim, yeil defne dalndan elenk deil, eime Sadece aile huzuru kahraman yreine. (Buhurdanln dumanlar arasndan Glmseyen Eros belirir; Kharis'ler etrafn evirirler ve stne gller serperler. Vecd iindedirler.) HZMETKARLAR it duasn, kabul et! EROS Temiz yrek Senden raz olsun! KHARS'LER Ve Kharis'ler Seni korusun! HZMETKARLAR Afrodit'e krler olsun! BRNC DEMAGOG Ey ahali, duy itham! Byk Miltiades Satt vatan. KNC DEMAGOG

Yalan sylyorsun, yalan! Susun. Yoksa piman olmann Utancna urarsnz sonra. HALKTAN BRNC ADAM n oradan yzsz! (Kalabaln arasna srklerler.) BRNC DEMAGOG Elinde iei var genliinin, Lemnos'u bir hamlede alverdi Ama imdi Pharos nnde kaklp kald. Satn aldlar. HALKTAN NC ADAM Cezas lm! BRNC KENTL Barn haydi, Barmazsanz eer, defolun kiramdan! (Adak treni sona erer. lahlar ortadan kaybolurlar.) HAVVA (Dorularak) Bu grlt ne darda? Bir bakalm, olum. KMON Bir hain hakknda hkm veriyorlar, anne. HAVVA (Avlunun merdivenine basarak) Yreim daralyor her grmde, alk eken halkn Bykler hakknda hkm verdiini. amura derse parlayan, sinsi bir sevinle Seyrediyor onu ayak takm, alay ediyor, Kendi pislii de bylece dorulanrmasna. HALKTAN KNC ADAM Beyim! Ksk sesim. Barmak isterdim oysa.

KNC KENTL Al da, cilala bakalm grtlan. HALKTAN BRNC ADAM Peki, ne diyeyim? KNC KENTL lmn iste. HALK ARASINDAN lm! lm! HAVVA Kimden sz ediyorlar? KNC DEMAGOG (Yanna yaklaarak) Kimden olacak? Dier kentlilerden Bir ba daha yksek olandan. Buna dayanamazlar asla. HAVVA Miltiades'ten mi? Eyvah, yce Tanrlar! Sen de mi, ihtiyar Krispos, sen de mi, seni Klelikten kurtaran kocamn lmn istiyorsun imdi? KRSPOS zninle hanmm; kimizden Biri yaayabilir ancak. ocuumla bana Bakyor, oyumu byle kullandran. HAVVA Yazklar olsun sana, Krispos, Yazgn bylesine alaltyorsa seni! Affediyorum gene de, alk zorluyor mademki. Peki, ya sen Therites? Siz, sizler, hepiniz Refah iinde rahata yan geliyorsunuz, nk kocam kovuyor kaplarnzdan Dmanlar. -Ah, nankrler!-

THERSTES Ah hanmm, geri arma gidiyor benim de Ama ne yapalm, halkn keyfi byle; Kim tehlikeye sokar varn younu Azgn dalgalara kar koyarak? BRNC DEMAGOG Halkn hkmn ilan ediyorum. (Bir sava kyafetindeki blis, dehete dm bir ehreyle koarak gelir.) BLS Felaket! Dman kapmza dayand. BRNC DEMAGOG Nasl olur, muzaffer kumandanmz nlerinde deil mi? BLS Dman, kumandann kendisi. Aleyhine neler evirdiinizi haber ald, Yrei hakl olarak fkeyle kabard, Siz burada konuadururken o, kapya dayand. KNC DEMAGOG Btn bu belalar siz getirdiniz bamza, hainler! HALK ARASINDAN ldrelim onlar. -Yaasn kumandan!Eyvah, bamza gelenler. Kasn herkes gznn grd yere!Bittik, mahvolduk!BRNC DEMAGOG Hayr, olmadk. Yryelim Kaplara doru, nnde diz kmeye!HAVVA Ah, Tanrlar! Yarg ac gelmiti bana; nk bu yargyla ben

Seni kaybettim, sevgili eim; lakin ok daha ac imdi, Yargnn doruluunu kantlaman -seni kazanm da olsamHALKTAN BRNC ADAM Yakalayn karsn; eer bana bir ey Gelirse ehrimizin, lsn ocuuyla birlikte. HAVVA Senin iin sevgili eim, canm feda Tek vatann laneti gelmesin evladmn bana.KMON Gel, benimle gel; benim iin korkma, anam Bu tapnak korur bizi her trl beladan. (Pelerini kovalayan gruptan kaarak tapnan avlusuna girerler; hemen arkalarndan iki melek, gllerden yaplm bir zincir ekip halk durdurur; ahali geri ekilir. Dardan fanfarlarn sesi duyulur; halk bararak kaar. -Melekler kaybolur.) BLS (Kahkaha atp ellerini outurarak) Gzel elenceydi dorusu. Ne kadar da ho oluyor Yrekler paralanrken, kahkahayla glmesi us'un. (Tapnaa doru dnerek) Ah yalnz u daima genleen ebedi kadn Gzelliinin grnts durmadan tedirgin etmese beni. yle yorum ki, bana yabanc olan, pla bile utandran Ve gnah soylulatrp, yazgy, glleriyle Ve sadeliin pckleriyle ycelten evresinde.Neden bu kadar gecikiyor gelii benim dnyamn, Mcadelemiz srasnda, dt decek insan Her seferinde yeniden tutup kaldran bu grnty rktp kartacak olan dnyam: Ucube, kukulu korku.-

Ama dur, greceiz, lmn deheti Pek yaknda buraya vard zaman, Usandrc glge oyunlarnzn Gelmi olmayacak m son snr.(Halk arasna karr.) (Miltiades'i (Adem), silahl birliklerinin banda, yaralanm olarak getirirler. Halk ve demagoglar Miltiades'e yalvarmaktadrlar.) HALK ARASINDAN Yaasn kumandanmz! Byksn sen, bala bizi. ADEM Suunuz ne, niye yalvaryorsunuz byle? Kald ki kuvvetli olan, ne isteyebilir ki zayftan?Ama neden kadnm gelmiyor beni karlamaya, nerde olum? Sakn bir felaket gelmi olmasn balarna!HAVVA Ah Miltiades, karn bile sevinemezken dnne Niin geliyorsun? -Olum, Dizleri zlyor anann, tut, destek ol bana... Ah, yi bir ad bile brakmyor baban sana.ADEM Ne oluyor? Hibir ey anlamyorum. Halk yalvaryor, Lanetliyor karm. Oysa ben yaralandm yurdum urunda. HAVVA Ama yaralar ok daha byk kalbimin ve vatann. Syler misin, neden ordunun banda geldiini?ADEM Benim rtbemde olana yaraan elik bu deil mi? Geldim, nk aldm yara Artk izin vermiyor grevimi srdrmeye. Geldim, beni gnderenlerin eline, Yani yce halkmn eline koyarak erkimi

Onlara hesap vermeye. Kahraman silah arkadalarm, artk gidebilirsiniz, Aile ocann huzurunu haic ettiniz. Ve ite ben de imdi, Athene Pallas, Mihrabmn stne, hamdederek yerletiriyorum bu klc. (Silahllar, avlunun basamaklarndan kmasna yardm ederler ve dalrlar.) HAVVA (Kocasnn boynuna sarlarak) Ah Miltiades, senin karndan daha mutlu Kadn olabilir mi? Soylu, byk insan! Bak oluna, nasl da benziyor sana, Ne kadar byk, ne gzel! ADEM Ah, canlarm benim! KMON Ben biliyordum zaten; mutlaka iyidir Babamn yapt her ey.HAVVA Ah ne olur, utandrma beni, Bunu bir ein daha iyi bilmesi gerekirdi. ADEM Olum, babann klcn sen sun. KMON (Klc asarak) - Tanra! Koru bu deerli klc, Senden almaya geleceim gne dein. HAVVA Bu ikili adaa, izin verin de Buhur yaksn ana. Pallas! Bak aaya, bize.

(Buhurdanlkta buhur yakar.) BRNC DEMAGOG (Konumac krssnde) Nasl hakkm yok mu imi, Hain oldu Darius satn ald dediim zaman? Yaras numara; Ona kar savamak istemediinden. HALK ARASINDAN lsn! ADEM Ne bu grlt darda? HAVVA Ah Miltiades, korkun bir konuma: Yn gene hain diyor sana. ADEM Gln bir iftira bu. Bana, Maraton'da zafer kazanana hain demek? HAVVA Diyorlar ite. Kahpe dnya burada bulduun. BRNC DEMAGOG Ne duruyorsunuz, yakalasanza! (Halk tapnan avlusu nne r; blis de aralarndadr.) HAVVA Miltiades! Bu tapnakta emniyettesin, kprdama sakn.Ah, bu batakhaneyi neden yakp ykmadn? Zincirdir layk olan ayak takmna, Senin, onun efendisi olarak doduunu hissediyor zira, Biliyor tek bana, onlarn tmnden daha soylu olduunu, Ve ldryor, ldryor kapanmamak iin ayaklarna.

BRNC DEMAGOG Duyuyor musunuz neler sylyor Hainin ei?HAVVA Hakkdr kadnn Kocasn savunmak - sulu bile olsa Hele benim eim gibi tertemizse! Ve de dmanlar bylesine sefilse sizler gibi.BRNC DEMAGOG Yce halk niye tahamml ediyor Kendisine byle hakaret edilmesine? HALKTAN BRNC ADAM Ya doruysa syledikleri. BRNC KENTL Onlar destekleyen de pheli kiidir. Barn reziller, barn, yahut alktan geberin. HALK ARASINDAN lm, lm!ADEM rt olan, Grmesin kanm - sen de ekil gsmden! Kayaya arpacak yldrm demesin size. Sadece ben leyim - niye yaayaym zaten, Grdkten sonra ne ahmaka ey olduunu Urunda mr boyu savatm zgrln. BRNC DEMAGOG Ne duruyorsunuz hala? HALK ARASINDAN lm, lm! ADEM

Ben bu korkak halk lanetlemiyorum. Su onun deil; doasnda var onun Sefaletin uak damgasn vurmas, Ve uakln ise onu, birka kendini beenmi blcnn Kanl arac olacak kadar alaltmas. Sersemlik bende yalnzca, Byle bir halka zgrlk gerektiini sanmakla. BLS (Ban yan tarafa evirerek) Kendin yazdn kendi mezar yaztn, Senden sonra daha nice mezarlara uygun decek olan.ADEM Gtrn buradan. Bu tapnan Himayesinden vazgeiyorum artk. (Basamaklardan inmesine yardm ederler.) (Havva'y hizmetkarlarn koluna efkatle brakarak) Tamam, hazrm.KNC DEMAGOG Savun kendini. Henz hibir ey kaybetmi deilsin! ADEM ok strap verecektir yaras, sz alrsam eer Kendimi savunmak iin. KNC DEMAGOG Buna ramen yapmalsn. Ayn halk, daha biraz nce srnyordu ayaklarnn dibinde. ADEM Ah, tam da bu yzden zaten her ey bouna. Halk, kendisini utandran affetmez asla. BLS Ne o, akln bana geldi mi?

ADEM Hem de nasl! Fark ettin mi nihayet, ok daha soylu deil miydi Senin efendiliin, gafil ynn sana efendiliinden? ADEM Olabilir, ama her ikisi de cehennem azab, Baka baka isimlerde ayn yazg. Buna kar savamak, bouna gayret; Savamayacam. - Sonra neden, niye yani Ateli bir gnl ille de ycelmek istesin? Varsn yaasn, keyfine baksn, Bir karlk varln zevkle doldursun, Ve sarholuktan yalpalayarak yol alsn Hades'e doru. Gtr, yeni yollara gtr blis, Seyredeyim kahkahalarla bakalarnn faziletlerini, Aclarn bakalarnn, sadece hazlar arzulayarak. Sana gelince kadn - kalbimin fsltsna bakarsamSendin bir zamanlar bana bir ardak yaratan ln ortasnda; eer olumu Bir kentli olarak yetitirirsen, saygn bir ana gibi: Delisin. Hak edersin alayn o zaman, kerhanede oturup Boyal surat ve araptan ehvetlenmi dudaklaryla plmeyi bekleyen kzn. Gl, elen, fazileti inkar et.Haydi imdi idama, cezam ekmeye. Alaklk yaptm iin deil, Byk bir lk heyecanlandrd iin beni. (Bu arada basamaklarn nne bir ktk getirirler; yanbanda elinde satr, blis durur. Adem ban eer.) BRNC DEMAGOG ldrn. Yaasn vatan!

BLS (Ban yan tarafa evirerek) Gzel bir veda deil mi? - Nasl, kahraman beyim, imdi rpertmiyor mu birazck olsun sizi Ucube ehreli lmn souk yeli?HAVVA Ah Pallas! Kabul etmedin duam.(Munis bakl bir gen olarak tapnaktan kan lm melei, elinde ba aa edilmi bir meale ve bir elenk tutarak Adem'e doru ilerler.) ADEM Pallas kabul etti duan. Tanrya emanet ol, Ruhuma huzur kt Lucia'm. BLS Kahrol, bul belan, kendini beenmi hayal dnyas, Gene berbat ettin en gzel dakikam.HAVVA Lanet olsun sana, uak ruhlu, adi halk! Kaba davrandn mutlulua, Taze iei dverdi hemen, yok oldu. Oysa zgrlk sana tat da vermemiti Bana ektirdii ac kadar.::::::::::::::::: ALTINCI SAHNE (Roma. lahlarn heykellerinin bulunduu ak bir avlu. Ssl kaplarda yaklan kokularn duman etraf saryor. Manzara, Apenin'lere doru alyor. -Avlunun ortasnda kurulu bir sofra ve sedir. Sefahat dknleri Sergiolus (Adem), Milo (blis), Catulus ve ak sak giysili fahieler Julia (Havva), Hippia ve Cluvia alem yapyorlar. Yerden yksekte kurulmu bir sahne stnde gladiyatrler dvyor; kleler emre amade bekliyorlar; fltler flt alyor. Akam zeri, sonralar ise gece.) CATULUS Segiolus, bak ne kadar mtevaz ve becerili

u krmz kurdeleli gladiyatr; Bahse girerim, yenecek tekini. ADEM Hercules'in adna yemin ederim ki, hayr! CATULUS Hercules'in adna m? Haydi canm, inanan kim var iimizde tanrlara? Juliacmn adna desen, bak o zaman inanrm. ADEM yle olsun. BLS Salam temele ant itin bak: Sahte tanr yerine sahte tanr koyarak. Ama sylesene sen, nasl yorumlayalm bu yemini, Gzelliini mi, akn m, Yoksa sana olan sadakatini mi dndn?CATULUS Geicidir gzellik; kald ki yle olmasa da, Bugn insan eken yarn bkknlk verir; Ve daha az ho bir kadn da seni eliverir Yeniliin byleyici tahrikiyle. ADEM Sadakatini dndm. Ne yani, kadnna Benim verdiimden fazlasn veren var m aranzda? HPPA Oh, oh, oh! Peki syle bakalm, hi ara vermeden, kucaklayabilir misin onu? Haydi bunu yaptn diyelim. Ama sen, doymak bilmez ehvet dkn, konarken daldan dala, Hazzn ancak birer kopuk parasn

Bulabildiin iin ayr ayr kadnlarda, Eriilmez bir sihir gibi nnde dalgalanan Gzellik ve haz idealini durmadan kovalarken, Nerden bilebilirsin, onu da bir kaprisinin Bir hulyann batan karmayacan? Bir gladiyatrn paralanm gvdesinin meselaADEM Haklsn, haklsn, yeter Hippia! Niin ekiyor bu ehvet bizi, Tantalus misali, Hercules'in kuvvetine sahip olmadmz Ve Proteus gibi deiemeyeceimiz belli. Aalanan bir klenin eziyetli bir haftadan sonra Kavutuu zevkli saati; Bouna bekliyor efendisi. -Yoksa haz, sadece Bir bardak su mu yorgun dene, Ve lm m, kendini dalgalarna kaptrana? BLS Ooo! Ne yaman ahlak dersi, Elde ssl kupayla, yatarken kzlarn gsnde.- Hani ne oldu bahsiniz?ADEM Eer ben kaybedersem, Julia senin.CATULUS Ya kazanrsan? ADEM Atn Benim.CATULUS Ama drt hafta sonra geri alrsn,

Almazsan, atarm balkl glme.BLS Bak, bu gzel iri bal ye, Julia! Biliyorsun ya, sonra yem olacaksn bakalarna. HAVVA Ne olmu sanki, iren kurt da senin gvdende beslenmiyor mu? Sevinsin yaayan; yok eer Sevinemiyorsa, kahkaha atsn en azndan. (er.) ADEM (Gladiyatr'e hitaben) yi dayan, hey!CATULUS Haydi gster kendini yiit! (Catulus'un gladiyatr der ve hayatnn balanmas iin elini kaldrr. Adem, balama iaretini verecekken Catulus elini tutar ve avucunu yumruk yaparak ba parman gladiyatre doru uzatr.) Recipe ferrum! -Korkak rezil; Bol bol klem var, hasis deilim. Esirgenir mi bu heyecan verici sahne Gzel hanmlardan? pme ok daha tatl, htiras daha hareketli olur, dklnce biraz kan. (Bu arada gladiyatr, hasm tarafndan ldrlr.) ADEM At benim oldu; gel Julia'm, kucakla beni. Gtrn cesedi. -Balasn dans! Baka oyuna gein artk, Bu fasldan bu gnlk yeter. (Cesedi gtrrler, sahneye danszler kar.)

CATULUS Cluvia! Gel sen de buraya, uzun sre bakamyorum Kucaklarken bakalar. BLS Ya biz Hippia, zlemeyelim mi onlar? Ama nce yala dudaklarn, zehir olmasn stnde. Hah ite yle, imdi artk zevke dalabiliriz glm. ADEM Neden bu kadar hzl arpyor kalbin, Rahat edemiyorum gsnde, Julia. (Fsldarlar.) BLS Hele bakn, bu deli hala kalpten sz ediyor!CATULUS Bak gzelim, ben senin kalbine karmyorum, Yapabilirsin istediini, tek bilmeyeyim. Bana yeter, dudaklarnn daima ateli ve bana hazr olmas. CLUVA Ne kadar iyisin ekerim! Kadehimi sana kaldryorum. (er) CATULUS Peki, Cluvia, peki, yeter ki sen yumuak kolunu Tatl gsn esirgeme benden. Hele bak, elengim de kayd bamdan.(Danszlere hitaben) Harikulade dansnzdaki mkemmel ahenk, Letafetle birleen ateli ehvet! CLUVA

Gzlerini kapatrm bak, eer orda bulmaya kalkarsan Benim de urunda yartm eyi; stelik gzel tek bir sz bile iitmiyorum senden.(blis'i gstererek) unun eki suratna bak, daha iyi HPPA (ark syler.) araba, aka Doyulamaz, doyulamaz; Her bir kadehin Tad baka, Hele bu tatl sarholuk, akrkeyflik, Yaldz sryor varlmza, Gnein, atlak mezar talarna yapt gibi. araba, aka Doyulamaz, doyulamaz; Her bir kzn Sihiri baka. HEPS BRDEN Hele bu tatl sarholuk, akrkeyflik, Yaldz sryor varlmza, Gnein, atlak mezar talarna yapt gibi. CATULUS Gzel, sahiden yle. Ya sen Cluvia, sen ne biliyorsun? CLUVA (ark syler) Eskiden ne deliymi dnya: Dul yatanda Lucretia'y Aram yakkl dostu, Alevlenmeyip dudaklar ehveti istemeyince

Soluu kerhanede alacak yerde teki Batrm gsne souk demiri.HEPS BRDEN Sevinelim, imdi ok daha akll dnya, Sevinelim bu dnyada yayoruz biz.CLUVA Eskiden ne deliymi dnya: Brutus gzel villasnda oturacana Alp klcn gitmi savaa Alelade bir paral asker gibi, hem de ne iin?... Aalk halkn refah iin, Ve cann vermi ssz diyarlarda. HEPS BRDEN Sevinelim, imdi ok daha akll dnya Sevinelim, bu dnyada yayoruz biz.BLS Yaa Cluvia, Hippia'dan baskn ktn airi ben olmak isterdim bu arknn. ADEM Ya sen Julia, neden ark sylemiyorsun, neden dertlisin? evremizde herkes neeli, glyor, Gsmde dinlenmek gitmiyor mu houna?HAVVA Gitmez olur mu hi. Lakin bala Sergiolus, Mutluluk, ciddiletirdii iin beni. Yksekten atlan kahkaha gerek olamaz bence. En tatl anmza bile karr Bir nebzesi, sylenmeye aclarn, Belki sezeriz, byle bir ann - iek, Ve bylece de hazan yapra olduunu. ADEM

Ah, benim de byle duygularm var. HAVVA Hele ark ve musiki dinlerken Dar ve snrl sz iitmiyorum bile. Sesin ak kayk gibi sallyor beni, Ryada imi gibi hissediyorum kendimi: ok ok gerilere gidiyorum sesin titreimiyle Gneli palmiye aalarnn altnda Masum, en ve ocuksu olduum, Ruhumun grevinin ise yce ve soylu olduu yere. Affet, lgnca bir ryann sihiri Btn bunlar. -Gel peyim seni - uyanyorum hemen. ADEM Yeter, bitsin artk mzik, dans; iim bulanyor Bu bitmez tkenmez tatl denizden. Ac tat diliyor kalbim, arabma kekrelik, au Krmz dudaklara ve felaket bama. (Danszler giderler, dardan lklar duyulur.) Bu lklar ne, cierine iliyor insann? BLS armha geriliyor birka lgn, Hulyasn kurmular kardeliin ve hakkn. CATULUS sabet olmu. Ne diye oturmamlar evlerinde Haz iinde unutarak dnyay, Ne diye karmlar bakalarnn iine? BLS Dilencinin istedii, kardei olmaktr zenginin, Deitir yerlerini, onlar armha gerer seni.

CATULUS Haydi glelim yleyse, alay edelim sefaletle, iktidarla ehrimizi kasp kavuran vebayla, Ve Tanrnn bamza getirdii btn belalarla. (Yeni feryatlar duyulur.) ADEM (Kendi kendine) Ryada imi gibi hissediyorum kendimi, ok ok gerilere gidiyorum sesin titreimiyle, Ruhumun grevinin yce ve soylu olduu yereByle dememi miydin, Julia? HAVVA Evet. (Bu arada ortalk kararmtr. Avlunun nnden tibia'lar, mealeler ve ah eken kadnlarla bir cenaze geer. Herkes donuk bir sessizlie gmlr. Bir sre devam eden sessizlikten sonra.) BLS (Kahkaha atarak) Ne oldu, bakyorum keyifler kat, arap m bitti, latife mi tkendi? Bu eki suratl beye bile ok geliyor bu durgunluk. Yoksa aramzdan biri korkuyor mu dersiniz, Yahut da imana m geldi acaba? ADEM (Kupasn blis'e doru frlatarak) Geber, byle sanyorsan eer. BLS Yeni misafir araym aramza bari, Keyfimiz tazelenir yeni gelenle belki. Hey! Hizmetkarlar, derhal arn

u mealeyle ilerleyeni; gelsin, Bir kadeh iki ikram edelim.(Ak tabut iindeki ly getirerek masann stne koyarlar. Tabutun eliindekiler arka planda kalr. blis kadehini kaldrr.) bakalm karde, yarn bana, bugn sana! HPPA Belki de pc yelersin! BLS Kucakla p! al azndan l parasn. HPPA Seni ptkten sonra onu neden pmeyeyim? (ly per. Elik edenler arasndan Havari Petrus ortaya kar.) HAVAR PETRUS Dur! Vebay emiyorsun: (Hepsi birden yerlerinden dehetle dorulurlar.) HEPS BRDEN Veba - Eyvah - ekilin! HAVAR PETRUS Sen ey sefil, alak gruh! Talih kuu dururken tepende, Tanry, fazileti alayla inedin Gne nda yzen arsz bir sinek gibi Lakin felaket dayannca kapna Tanrnn yce parma deince sana, Alaka sinip, pis bir aresizlie gmlyorsun. Gklerin cezasnn omuzlarna ktn Hissetmiyor musun? Bak, etrafna bak Kent yklp yok oluyor, kaba bir yabanc halk iniyor altn ekinlerini,

Dalyor dzen. Ne emreden var, Ne de sz dinleyen. Haydutluk, cinayet Kol geziyor masum ev bark arasnda ehreyi solduran dert ve korku brakarak arkasnda. Ne gkten, ne de yerden, ne merhamet var, ne yardm. ehvetin sarholuu yetmiyor artk deil mi, Gnlnn derinlerinde ba kaldran Ve gzel amalara doru seni beyhude aran Davetin szn klleyip gmmeye. Tatmin duymuyorsun artk deil mi, Haz, sadece tiksinti uyandryor gnlnde. Ve endieyle bakyorsun evrene, titriyor dudaklarn: Ama ne are, eski tanrlara nancn kalmam, hepsi talam. (lahlarn heykelleri paralanarak dalr.) te toz oluyorlar ve sen yeni tanr bulamyorsun Seni cruftan karp yeniden yceltecek.Bak etrafna da gr, kentinde Vebadan daha korkun krm yapan ne; Binlerce kii kalkyor yumuack divanlardan, Thebais'in bo meydanlarn Vahi anakhoreta'larla doldurmak iin, Orada aryorlar duyarln kaybetmi duyularna Heyecan verecek, yceltecek bir eyi. Ey soysuzlam nesil! Yok olacaksn sen Bu dnyann imdi temizlenmekte olan sinesinden. HPPA (Masann nnde yere ylarak) Vay bama gelenler, ne korkun, ne mthi ac, Souk terler boalyor stmden, orcus'un atei -

Veba, eyvah, veba - lyorum! Ve aranzdan hibiriniz korumuyormusunuz beni, O kadar ok hazz paylamtk halbuki! BLS Bugn sana, yarn bana ekerim.HPPA ldrn bari, yoksa tutar bedduam. HAVAR PETRUS (Yanna yaklaarak) Beddua etme, kzm, hatta affetBen korurum seni ve de ulu Tanr, Kutsal sevginin ebedi tanrs. Ycel huzuruna doru onun, te bu suyla, her trl cruftan temizlenecek ruhun, Ve erieceksin ona.(Masadan ald kaptan vaftiz eder.) HPPA Mukaddes peder, rahatlad iim. (lr.) CATULUS (Yrmeye balar.) Ben hemen bugn Thebais'e gidiyorum. Tiksindim gnahkar dnyadan. CLUVA Dur Catulus, ben de geliyorum seninle(karlar.) ADEM (Dnerek ne doru yrr, Havva peinden gelir.) Sen hala burada msn, Julia, ne iin var syle, lmn sevinci ldrd yerde?

Senin yann deil mi benim yerim? Ah Sergiolus, bilsen, ne kadar soylu Duygular bulabilirdin, geici hazdan baka Bir ey aramadn bu gste!ADEM Kendimde de ayn eyi aramadm m? Ne kadar yazk oldu! Yok olmak sefilcesine, bir hi gibi Ve o zamana kadar da azap ekmek! Ah, eer varsa Tanr, (Yere diz kerek ellerini ge doru kaldrr.) Bizi dnyorsa ve hakimiyeti varsa stmzde, Yeni bir halk yaratsn ve yeni bir lk versin dnyaya, Yozlaana yeni kan karsn bylece Ve soylunun, ycelerek evresi olsun. Anlyorum, eskidi artk Bizim olan her ey - ve yenisini yaratmaya Gcmz az. Tanrm, iit beni! (Gkteki Gloria zerinde ha belirir. Dalarn ardndan, yanmakta olan ehrin kzll grnr. Tepelerden, barbar gruplar inmeye balarlar. Uzaktan ilahi bir musiki duyulur.) BLS (Kendi kendine) Srtm rpertiyor biraz bu manzara. Ama benim mcadele etmem gereken insan, deil mi ya? Benim beceremediimi, o yapyor yerime. ok rastladm zaten benzer latifelere. Gloria yavaa kaybolunca (Din adna) Kan aktacak ha kalacak yerine. HAVAR PETRUS Rab sesini iitti, -Bak etrafna, Soysuzlam dnya yeniden domaya balad. Ay postuna brnm bu barbar savalar

Yangn atei atyorlar kl ehirlere, iniyor atlar, geen yzyln ekinlerini Ve ahrlarn buluyorlar, terk edilmi tapnaklarn Duvarlar arasnda; yeni kan getiriyorlar. ncelip tkenen damarlara. Ve Roma'nn sirkinde ilahi syleyenler -Kudurmu kaplan paralarken gsleriniYeni lk getiriyorlar: Kardelii ve Bireyin kurtuluunu; Bu lkler sarsacak dnyay.ADEM Hissediyorum, ah hissediyorum ki ruhun, ikin yastklarda Kaygsz zevklere dalmaktan baka eye de ihtiyac var; Yrekteki kann yavaa aknn verdii Zevkten bakas nasl oluyor acaba? HAVAR PETRUS O halde hedefin: Tanrya an Kendine ise emek olsun. Birey zgrdr inde var olan her eyi yaratmakta. Dinlenecek emir tektir: ve sevgidir o da. ADEM Haydi savaa, haydi coalm yleyse Yeni reti urunda. Yaratalm yeni dnyay. Bu dnyann iei: valye erefi, iiri: mihrabn yannda Ycelen kadn ideali. (Petrus'a dayanarak yrr.) BLS Ah Adem, olmayacak ey coturuyor seni! Ama erkek olana yarar ve erefli anldr da.

Tanr beenir, yceltir nk ge doru. eytann da gider houna, nk umutsuzlua drecektir Sonunda.(Ademin arkasndan gider.) ::::::::::::::::: YEDNC SAHNE (Konstantinopol. Birka kentlinin dolat pazar yeri. Tam ortasnda Patrik'in saray. Sa yannda rahibelerin manastr, sol yan ise koruluk. Olgun erkek andaki Adem (Tankred), dier valyelerle birlikte, Asya'dan dnen Hal ordularnn banda, dalgalanan bayraklar ve davul sesleri arasnda gelir; blis, silahtar. Akam vakitleri, daha sonralar ise gece.) BRNC KENTL te gene bir barbar ordu geliyor. Kaalm; kaplar bacalar kapayalm, Soyguna heveslenmesinler yine. KNC KENTL Karalm kadnlarmz; bu yabani ayak takm yi tanr saraylarn sefahatn. BRNC KENTL Kadnlarmz da haklarn, galip gelenin. ADEM Durun, niye kayorsunuz bizden; Grmyor musunuz hepimizi Kardeesine, tek amaca balayan bu kutsal iareti?Gtrdk Asya'ya dinimizi, Sevginin retisini. Bir zamanlar, aralarnda Selametimizin beiinin salland, bugn Yabanilemi milyonlara inayet olsun diye. Sizin aranzda yok mu sevgi?BRNC KENTL ok duyduk biz bu trden demeleri, Ve ardndan hemen, ateler yad evlerimize.

(Karlar.) ADEM (valyelere hitaben) Gryor musunuz, ite mel'un meyvesidir bu, Bir yn soyguncunun alaka birtakm hesaplarla Elinde kutsal bayra sallayp Halkn tutkusuna adice dalkavukluk ederek Hak etmedii yneticilik mevkiine trmanmasnn.valye dostlarm! Leke dmemi namus, Tanrya kutsal vg, Kadnlarn himayesi ve yiitlik Yazl olduka kllarmzda, bize der Bu mendebur ifriti zaptetmek Ve isteine ramen, biteviye Byk ve soylu eyler yapmaya sevk etmek.BLS Gzel konuuyorsun, Tankred, ama, ya eer halk nanmyorsa artk senin kumandan olduuna ADEM Zafer, lknn olduu yerdedir. Ezerim.BLS Peki, ya eer onun da lks varsa? Alalr msn ona o zaman? ADEM Neden alalaym? ok daha soylu olmaz m onu ykseltmek? Payn kskandn iin yanda kabul etmemek mcadeleye Ne kadar dar yreklilikse, yandan olmad iin Vazgemek mcadelenin zor yerinden

O kadar bayalktr.BLS Bak ama ne hallere dt Roma sirkindeki ehitlerin, urunda kurban olduu byk lk.Ya bireyin kurtuluu?O ahane kardelik! ADEM Alay etme.- Ah, sanma ki kutsal retiyi Kavrayamyorum. Yaammn emeli bu.Yapabilir ve yapsn da: kendinde kutsal kvlcm duyan Ve bize ykselmeyi baaran, memnunlukla alrz aramza. Tek bir kl darbesi, valye payesine yceltir onu. Lakin, korumamz gerek, hazinelerini messesemizin Hala kaynamakta olan kargaaya kar. Ah keke, keke gelse o gnler, O vakit gerekleecek halasmz Her ey arnp da yklnca engel.Ama kuku duyardm o gnn geleceinden, Eer bu byk eseri balatan Bizzat kendisi olmasayd ulu Tanrnn.Dostlarm, grdnz nasl karlandk! Grltl kentin halk arasnda yetimler gibi kaldk. Dinsizler arasnda altmz gibi artk, uradaki korulukta kamp kurmaktan Baka yapacak i kalmad. Gzel gnler balayncaya kadar. Haydi kn yola, ben de geliyorum peinizden, Her valye sorumludur kendi kavminden. (Hallar kamp kurarlar.) BLS Ne yazk, son zamanlarda gzel lklerin

Mahut elma'dan baka rn vermiyor, D krmz, ama ii rk. ADEM Dur bakalm! Soylu hibir eye inanmyor musun artk? BLS nansam ne kar, soyun inanmadktan sonra?Denizin dalgalar arasnda bir fener gibi Ortaya koyduum u valyelik messesesi Gn gelecek snecek, yklacak yars, Ve cesur yolcu iin ok daha tehlikeli bir kaya olacak Hibir zaman k vermemi dier btn fenerlerden.Yaayan ve bereket saan her ey Zamanla lr, uar ruhu, ren bir le gibi srdrr yaamn gvde ldrc zehirler yayar nefesiyle Etrafnda gelien yeni dnyaya.Byle kalyor ite bize, gemi zamanlarn; Bykleri. ADEM Messesemiz knceye kadar Belki de kutsal retileri etkiler ynlar, Tehlike kalmaz o zaman. BLS Kutsal retiler.te tam da bu kutsal retilerdir sizin belanz, Tesadfen kefettiniz onlar: Evirip eviriyor, inceltip sivriltiyor Krk yaryorsunuz Delilik ya da kstek halini alncaya kadar.

Egzakt kavramlarn yeri yoktur zihinde, Buna ramen sizler, bunu aryorsunuz, Belanz bulana kadar, marur insanlar.Bak u klca, bir kl pay byk de olabilir Kk de, z deimez. Sonsuza kadar srdrebiliriz bunu; Peki yleyse, snr koyacak olan egzakt nokta nerede? Ama duyularn fark ediyor hemen Deiiklik, znde gerekletii anda.Yahu ne diye urayorum - yoruyor konuma, Kendin baksana biraz etrafna. (Birka kentli gene ortaya kar.) ADEM Dostlarm, halkm yorgun, snacak yer aryor, Hristiyanln bakentinde Boa kmayacaktr bu istei her halde.NC KENTL yi, ama sakn Dinsizlikten de kt olan dalalet mezhebinden olmayasn. DRDNC KENTL Syle bakalm, hangisine inanyorsun, Homousion'a m? Yoksa Homoiusion'a m? ADEM Anlayamadm.BLS Gryorsunuz, phesi var; sahte dinli bu da. BROKLARI BRDEN Kaalm bunlardan, kapanalm evlerimize.Lanet olsun, bunlar barndracak olanlara. (Dalrlar. Patrik, maiyetindekilerle birlikte byk bir

tantanayla saraydan kar; arkalarndan, bir grup rahibin gzetiminde, dalalette olduklar iin zincire vurulmu kiiler gelir; onlarn peinden de askerler ve halk.) ADEM atm dorusu! Sylesene bana, hangi hkmdar Bu gelen, bylesine kibirli, meydan okurcasna?BLS Bapatrik. Havarilerin halefi. ADEM Ya u yaln ayak yryen iren kopuk takm, Hani u zincirlenmi kiilere sinsi bir sevinle Ve sahte bir huu ile elik edenler? BLS Hayasz-Hristiyan rahipler takm. ADEM Yaadm eski dalarda grmemitim bylesini. BLS Sonra grrsn; miskin hastal, bilirsin Yava yaylr. Ama dikkat et, sakn tahkir etme Bu mutlak faziletli ve tam da bundan tr Affetmek nedir tanmayan bu takm. ADEM Acaba nasl Bir fazilet bu, bunlara zg olan? BLS Faziletleri: eziyet, nefsinden feragat, Yani stadnn armhta balad. ADEM Ama o, bu yolla bir dnyaya halas getirmiti. Bu adilerin yaptklar ise Tanrya kfr, Tanrnn inayetini horgren isyanclar gibi.

Ay ile savata kullanlmas kahramanlk saylan Silahla sivri sinee saldran kii Delidir. BLS Peki, ya onlar sivri sinee Ay niyetine bakyorlarsa. - Haklar yok mu buna? Dnyann tadn karmak isteyenleri cehenneme yollamaya? ADEM Gryorum, Tomas gibi ben de, ve inanmyorum.Kar koyacam bu hayallere.(Patrik'in nne gider.) Aziz peder! Mukaddes mezarn mcahitleriyiz, Yorucu yolun yorgunluunu karmak iin Bu kentin halk bizi kabul etmedi bile.Sen ki o kadar ulusun, yardm et davamza. PATRK Olum, vaktim yok imdi ufak ilerle uramaya, Tanrya vg ve halkn selameti bekliyor beni. Dalalete denleri mahkum etmem gerek, Zehir saarak her yana, oalyorlar ayrk otu gibi, Geri aman vermeden yok ediyoruz, ama Cehennem durmadan canlandrp, musallat ediyor onlar bamza. Ama sizler ehlisalip iseniz eer, Arab uzaklarda aramak niye, Daha tehlikeli dman burada dururken. Haydi yryn kylerine, yok edin onlar, ldrn kadnlar, ihtiyarlar, ocuklar. ADEM Masumlar m aziz peder, bunu istemezsin her halde.PATRK

Ylan da masumdur yavru iken, Ya da alnnca zehiri, Esirgiyor musun? ADEM Gerekten dehetli bir gnah olmal Bylesine mthi bir fkeye dren Sevginin kilisesini. PATRK Olum! Seven, vcudun houna gitmeye alan deil, -Gerekirse keskin kltan yryp, alevlerden geerekRuhu, geri gtrp kavuturandr, u szleri syleyene: Bar deil, sava getiriyorum dnyaya.- Bu kt dinliler Ekanim-i selase'nin esrarengiz retisinde Homoiusion ilan ediyorlar, Oysa kilise, homousion Diyor, dinin maddesi olarak.RAHPLER lecekler! Odun ynlar alev ald bile.ADEM Vazgein dostlarm u i'den Daha byk fedakarlk olur, yaam hie saymanz Mukaddes mezar urunda verilecek kahramanca kavgada.DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR eytan ayartma, biz gerek din urunda Tanrnn buyurduu yerde dkeriz kanmz. BR RAHP Utanmaz, bir de gerek dinden sz ediyorsun! DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR Rimini Ruhani Meclisi ve daha biroklar

Bizi desteklemiyor mu? RAHP Yanl yola sapt. Ama Nicae ve dier gerek dinli Ruhani meclisleri bizden yana olmad m? DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR Onlar taraf tutuyor.- Ne denli kstah bir davran Yarmaya girmek bizimle. Cevap ver bakalm, Tek bir tane kilise banz var m Arius ya da iki Euseb gibi?RAHP Ya sizin, var m Athanasius'unuz? DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR Hani ehitleriniz? RAHP Sizinkilerden daha ok! DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR Ama ne ehitler! Aldanp eytana, cehennemlik oldular.Benden sylemesi, sizlersiniz byk Babylon, Hani Aziz Jan'n yazd u fahie Yeryznden yok olacak olan.RAHP Yedi bal ejderha, sahte Mesih Sizsiniz, Aziz Jan'n szn ettii Reziller, dzenbazlar, eytann can yoldalar. DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR Haydutlar, ylanlar, sefihler, doymak bilmezler... PATRK Yeter, ok vakit harcyoruz, gtrn,

Tanr uruna yaklmak zere odun ynna! DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR Tanr uruna, doru syledin kt ruhlu; Tanr uruna veriliyor kurbanlar.Kuvvetlisiniz, keyfinizin istediini yapyorsunuz, Ama doru mu yaptklarnz, Tanr verecek hkm.lediiniz gnah saatleri sayl; lk yayor ve parlayan alevin lerdeki yzyllara vuruyor.Gelin dostlarn, erefle lelim! DALALET MEZHEBNDEN BR HTYAR Koro halinde 1. Benim kudretli Tanrm, benim kudretli Tanrm, neden terk ettin beni, beni muhafaza etmekten, benim ahlarmn sesini dinlemekten neden uzaklatn? 2. Benim Tanrm, sabahtan akama kadar haykryorum, ama duymuyorsun beni, geceleyin bile huzurum yok benim. 3. Sen ki kutsalsn--- (XX. Mezamir) RAHPLER (Koro halinde) 1. Benimle davac olanlardan davac ol Tanrm ve benimle mcadele edenlerle mcadele et. 2. Silahn kalkann al, yardma ko. 3. Mzran al, beni rahatsz edenlerin yolunu kes. (XXXV. Mezamir) (Bu arada Patrik ve yanndakiler ekilirler. Birka rahip, ellerinde kefaret katlaryla hallarn arasna karr.) BLS Neden kesildi sesin soluun, neden rperiyorsun? Trajedi gibi mi geldi sana? Komedi yanndan Alver bak nasl elendirecek. ADEM Ah, ne olur latife etme! Nasl olur bir i yznden

Byle gzleri kapal gitmek lme?O halde yce ve mkemmel olan ne? BLS Belki de bakasn gldren. Tek kl pay ayrr bu iki kavram birbirinden, Yrekteki bir sestir, aralarnda hkmeden. Esrarengiz hakim ise, sempati, Ya tanrlatrr ya da ldrr alayyla.ADEM Nerden grd gzlerim bu gnah! Marur bilimde bu hiten kavgay, Ustaca alnm bu ldrc zehiri En parlak, en taze iekten.Bu gzel iei tanmtm bir zamanlar, imdi yasaklanan inancmzn yeerdii dnemde. Kim mahvetti, sulu kim? BLS Sulu, bizzat kendisidir zaferin. Yz ayr menfaat yaratr ve datr zafer. Birletiren ve ehit isteyen felaket Kuvvet verir. Dalalette olanlarda bu var. ADEM Aslnda frlatp klcm Dnerdim hemen kuzeydeki yurduma Bakir ormanlarn glgesinde Erkeklik erefinin ve tertemiz sadeliin Bu yamyass an zehirine kafa tuttuu yere; Eer gizliden bir ses biteviye fsldamasayd Bu a benim, yeni batan yaratmam gerektiini. BLS

Bouna gayret! Zira birey asla ana stn gelemez. a bir akmdr, srkler ya da batrr, Birey, yzcsdr onun, yneticisi deil.Tarihin, bykler diye kaydettikleri, Etkisi olanlar yani, alarn anladlar; Yeni kavramlar dourmadlar. Horoz tt iin tan aarmaz, Tan aard iin ter horoz.Orada, ayaklarnda prangayla gidenler ehit olmaya, evrelerinde alay. nlerinde tek bir insan izi gryorlar, Aralarnda yeni dnce yor; Kendilerinden sonra gelecek olanlarn, sokan havasyla Dertsiz, teneffs edecekleri eyler iin imdi onlar lyorlar. Haydi vazgeelim bunlardan; sen biraz baksana taburuna, u pis rahipler ne diye dolayorlar orada, Ne rezillikler yapyor, ne palavralar atyorlar Ellerini kollarn lgnca sallayarak.Dinleyelim bakalm, ne diyorlar. BR RAHP (Oraya sokulan hallar arasnda) Aln kahramanlar, aln! Aln, tvbe retisini aln Rehber olarak her kukunuza kar; Bu retecektir size, katilin, sefihin, Kilise hrsz ve yalanc tann Cehennemde ka yl ile dolduracan. Ve gene retecektir sizlere, bir yllk cezann bedelini Zenginin yirmi ksur, fakirin ise

 adet solidi ile deyebileceini. deme gc olmayanlar iin ise Birka bin adet krba darbesinin yeteceini. Aln, bu deerli kitab aln!HALILAR Buraya da!- Bize de verin, aziz peder!ADEM Eyvahlar olsun, satc kt, ama mteriler ondan da berbat. ek klcn, darmaduman et bu iren pazar! BLS (Mkl durumda kalarak) Affet, bu rahip benim eski ahpabm. Hem ben bu dnyadan nefret de etmiyorum, Tanrya vg olunca rabete, Ben de rabette oluyorum onunla birlikte. Sadece sen biraz aada kaldn. (Havva (zora) ve nedimesi Helene, lklar atarak Adem'e doru komaya balaynca pelerinden kovalayan birka hal asker, hemen kaar.) HAVVA (Olduu yere ylarak) Kurtar beni yiit!ADEM (Kollar arasna alarak) Kendine gel, ah, soylu kadn, Burada kimse dokunamaz sana. -A gzel gzlerini. Ne kadar da byleyici! -Acaba ne geldi bana? HELENE Doay seyre kmtk Glgeli aalar arasnda bahemizin. Taze imenlere oturmu her eyden habersiz

Blbl dinliyor, ona elik ediyorduk ki Birden, vahi ltlarla parlayan Bir ift gz grdk allarn ardndan. Korkup kamaya baladk, peimizden Soluyarak, grltl admlarla kovalayan drt hal Tam yakalyordu ki, sana eritik. ADEM Bilmiyorum, dilesem mi acaba uyanman; Ya terk ediverirsen beni, rya misali? Nasl da ruhlaabilir vcut byle, Nasl bu kadar soylu, bu kadar taplacak olabilir?BLS Ruhlam vcut! - Bak, dorusu felek Daha iyi ceza bulamazd sevdalnn lgnlklarna; Gerekletirseydi eer Onun sevdiine syledii her eyi.ADEM Seni bir zamanlar tanmtm gibi geliyor bana, Tanrnn ayaklar dibinde beraberdik galiba. BLS ok rica ederim, unu unutma asla: Ne kadar elenceliyse ak, iki kii ba baayken O kadar tatsz gelir nc kiiye. ADEM Gzlerini at- glmsyor, krler olsun Tanrya! HAVVA Kurtardn beni valye, syle nasl teekkr edeyim sana? ADEM Dudaklarndan kan bu sz, en byk mkafat deil mi? BLS

(Helene'ye hitaben) Pek clz bu mkafat, ya bana bu da m yok?HELENE Benim sana niye kran borcum olsun? BLS Ne ya, soylu valyenin Seni de mi kurtardn sanyorsun? Amma beenmisin kendini! valye olunca kk hanm kurtaran Elbet silahtar olacaktr nedimesinin imdadna koan. HELENE Sanki ne kazandm? kran duysam, Ayn felaket gene bulacak beni. Duymasam, ilem ayn.irkin de deildi hani, bizi kovalayan drt hal. ADEM Nereye gtreyim seni hanm, emret! HAVVA Hemen nmzde duruyor, Manastrn kaps. ADEM Manastr m dedin? Eyvah, ama kaps Umudumun nnde kapanmayacak deil mi? Bir hatra ver bana, takaym bu haa Ki grevimde savaa ardka beni En gzel ryalarma getirsin hayalini. Bkmayaym beklemekten; sonunda, Mcadelemin karln alacam uzun yllarn gemesini.HAVVA Al bu kurdeleyi.ADEM Bu kapkara kurdeleyi mi?

Ah hanm! Umut istiyorum ben, keder deil, umut. HAVVA Bu benim iaretim; veremem bakasn. Manastr duvarlar arasnda yeermez umut. ADEM Sevda da yeermez. Ama senin olduun yerde mkan var m olmamasna sevdann! Giysin gsteriyor daha rahibe olmadn. HAVVA Sorularnla daha fazla zme beni, Kederleniyorum grdke derdinin arttn.BLS Bu duvarlar seni de mi hapsedecek? HELENE Elbette ya, ama denize atlmayacak anahtar. BLS ok yazk - gzel bir iir dktrecektim dorusu Bu ackl olay zerine.HELENE ekil nmden, dzenbaz! BLS Neden? Byk lk olmaz m, Denizin dibine dalmak, anahtarnn urunda? HELENE Bunu istemiyorum senden. BLS Gidiyorum hemen, Yiyip yutsun beni diplerin canavar. HELENE Dn, geri dn, leceim korkudan-

yisi mi, pencereye koyarm anahtar.ADEM Bari adn bala, Dualarma ne ilave edeceimi bileyim Senin iin yakarrken Tanrya; Madem izin vermedin matemini paylamama kaderinin. HAVVA Adm zora. Ya seninki valye? Dua etmek daha ok yakr manastrdaki bakireye. ADEM Benimkisi Tankred. HAVVA Tanrya emanet ol, Tankred! ADEM Ah zora, bu kadar abuk terk etme beni, Yoksa lanetlerim, ilk kez Vedalamak zere sylediin ismi.ok ksa srd bu an, rya iin bile ksa; Byle esrarengiz kalrsan nasl devam ettirebilirim, Ve kaderinin deerli iplikleriyle Nasl ileyebilirim?HAVVA Dinle yleyse bamdan geenleri. Babam da mukaddes mezarn mcahidi idi. Bir gece yars vahi dman baskn verince Kampna, naralar atarak, her trl silahla, Kurtulmaya umut kalmadn grp Yemin etmi Meryem Ana'ya Geri dnebilirse eer, henz bir ocuk olan beni Ona adayacana.

Geri dnd; imdi ben kendimi sa'ya hasrederek Yerine getiriyorum ada. ADEM Ah, aziz Meryem Ana! Sen ki temiz sevgiyi tecessm ettirensin, Nasl oldu da gitmedi gcne Faziletlerine gnah damgasn vuran, Ve gklerin merhametini lanete eviren Byle gnahkar bir yemin.HELENE Ya sen, benim kaderimi renmek istemiyor musun? BLS Sen sylemeden de biliyorum: sevdin, aldandn, Yeniden sevdin, bu sefer sen aldattn. Bir daha sevdin - bktn yiidinden; Ve imdi bo kalbin yeni konuk bekliyor.HELENE Amma garip! eytan msn, nesin? Ama, kalbimin imdi bo olduunu dnecek kadar Mtevaz olduunu sanmamtm senin. BLS (Adem'e hitaben) abuk ol paam! Sen bir trl vedalaamyorsun, Ben ise, zaferime engel olamyorum. ADEM zora, her bir szn au oluyor yreime. Bu zehiri tatllatrr, ah ne olur, bir busenle. HAVVA Bunu nasl dilersin benden valye - duydun yeminimi. ADEM

Ama benim seni sevmem, yasak deil her halde? HAVVA Sen mutlusun, ya ben nasl unutacam seni? Tankred, gidiyorum; tkeniyor kuvvetim. Tanrya emanet ol - buluuruz gklerde. ADEM Tanrya emanet ol. Bu gnn ans kalacak benimle. (Havva manastra girer.) HELENE (Ban yan tarafa evirerek) Seni korkak seni - her eyi ben mi yapaym yani? (Eski haline dnerek) Anahtar pencerede olacak, denizde deil. (Havva'nn peinden gider.) ADEM (Kendine gelerek) Haydi gidelim yleyse!BLS Gemi ola - bitti artk.Bak ne lgn bir soy seninkisi, Kah hayvanca ihtirasna ara sayar kadn Ve kabalaan ellerle siler sprr. iirin iek tozunu ehresinden, Kendi kendisini mahrum ederek Aknn en zarif ieinden.Kah ilahlatrp mihraba yerletirir, Paralanr urunda, bouna didiir, Ksr busesi solup dklene kadar.Neden kadn, kadn olmann ykledii grevlerin Kendisine zg evresinde bakarak sayamyor?

(Bu arada ortalk iyice kararmtr. Ay tepede. zora ve Helene penceredeler.) HAVVA Ne kadar arzuyla bakt bana, nasl titredi, Ah bu yiit erkek titredi nmde, Ne var ki bana emreden, kadnlk fazileti ve imandr, Kutsal kurban olarak leceim burada. HELENE Hayret, ne kadar lgn bizim cinsimiz! Vazgeerse eer n yarglardan, Hayvancasna kouyor haz peinden, Syrp atarak izzetinefsini Alalp debeleniyor amurda. Vazgemezse eer, kendi glgesinden bile korkup Ksr gzelliini solmaya terk ediyor, Hem kendisini hem bakasn mahrum ederek hazdan.Neden olmuyor ikisinin aras? Yani ne zarar olur Ufak bir servenin, sevecen ve adaba uygun kk bir likinin, aklm almyor. Kadn da sadece ruhtan ibaret deil ki. HAVVA Helene, baksana dar, orada m hala? Her halde gidemez o kadar kolayca. Bir kerecik daha iitsem szlerini. ADEM (blis'e hitaben) Bakver etrafa, pencerede deil mi acaba, Ardmdan bir kerecik olsun bakmyor mu? Bir kere daha grsem gzel endamn.zora! Ah darlma, burada olduum iin hala. HAVVA

kimiz iin de daha hayrl olacak burada durmaman. Krlan kalp abuk kaynar, Ama yeniden krarsak, arr yeniden.ADEM Korkmuyor musun, muazzam bir yrek gibi Sevdayla arpan ve akn sadece bize yasakland Sensiz geceye bylece bakmaktan. Korkmuyor musun, sihrine kaplacandan?HAVVA Ben de duyuyorum hepsini bunlarn, uucu bir rya gibi, Belki de gklerden geliyor bu dnyaya; Gzel bir name yaylyor havann dalgalarnda, Binlerce melein, kardee pcklerle Glmsediini gryorum -her yaprak kmesinin ardndan. Ama artk bizimle konumuyorlar, Tankred.ADEM Neden, niin? Bu lanet duvar m engel olan? Ben ki o kadar istihkam aldm dinsizin elinden, Bu engeli mi aamayacam?BLS Aamazsn ya, an ruhu koruyor nk; Ve senden daha gl. ADEM Kim demi onu! (Arka planda odun ynndan ykselen bir atein aydnl grlr.) DALALET MEZHEBNDEN OLANLAR (Uzaktan koroyla) 21. Benim ruhumu silahtan, benim vcudumu itlerin elinden koru. 22. Kurtar beni aslanlarn azndan ve gergedanlarn

boynuzlarna kar beni dinle. (23. nsan kardelerime senin adn ilan ediyorum; cemaatlerin ortasnda sana vg dzyorum.) HAVVA Tanrm, gnahkar ruhlarn affet onlarn!ADEM (rpererek) Ne korkun bir ark bu! BLS Bu, sizin dn arknz. ADEM Ne olursa olsun, korkmayacam, Senin urunda her eye kar koyacam. RAHPLER (Uzaktan koroyla) 26. ... bana kar gelenler sefilliin ve hakaretlerin en byne maruz kalsnlar. 27. Benim hak yolumu isteyenler neelensinler ve sevinsinler ve unlar her zaman tekrar etsinler: Tanr uludur, kullarna merhametlidir. (Bu arada manastrn kapsna kadar varm olan Adem, yukardaki koro balar balamaz durur; kulede bayku ter; havada cadlar dolamaya balarlar; kapnn hemen nnde, yerden kan bir iskelet tehdit ederek Adem'in nnde durur.) HAVVA (Pencereyi arparak) Yardm et, Tanrm! SKELET Bu kutsal eikten ekil! ADEM Sen kimsin hortlak! SKELET Ben hazr ve nazr Olacak olanm, her busende, her kucaklamanda.

CADILAR (Kahkahayla) Tatl ekersin, buruk olur meyvesi. Gvercin yavrusu yannda ylan kar kulukadan, zora, seni aryoruz!ADEM Ne acaip eyler! Sizler mi deitiniz, yoksa ben mi deitim? Glmsediiniz anda tandm sizleri. Hangisi gerek, hangisi rya imdi? Bynz balad elimi kolumu.BLS Tesadfen ne ho bir toplulua kartm. Ne kadardr bekliyordum bu bahtiyarl, Bu terbiyeli cadlar takm plak perileri - her eye ramenYzszlkte fersah fersah aarlar. Bu eski omuzda, bu korkun lm, Kat fazileti yozlatrarak Ademolunu tiksindirir bundan. Selam olsun hepinize! Yazk ki vaktim yok Aranzda btn gece gevezelik etmeye.(Hayaletler kaybolur.) Tankred, kalk haydi, Tankred! Sevgilin kapatt Pencereyi; Gece yars ne duruyoruz burada? Romatizma arlar olacak mkafatn. Helene de nerdeyse gelir, ne yaparm o zaman? Seviecek deil ya eytan, Gln olur kyamete kadar Ve kendisi yok eder o zaman kudretini.

Hayret dorusu, insanolu yanp tutuarak Kendini bitiriyor sevda yolunda, Eline geen ezin yalnzca. eytan ise buzdan kalbiyle Kendini son anda g kurtarabiliyor. ADEM Haydi blis, gtr beni, yeni bir olua! Mukaddes lkler urunda giritim savaa, Aalk anlayta melanet buldum. Tanrya vg olsun diye kurban ediyorlar insan. nsana gelince; yozlam; dolduramad lkm. Sevda duygularn daha soylu klmak istedim, Gnah damgasn vurdular hazza; valye fazileti, dedim; hanerledi beni yreimden. Gidelim buradan yeni dnyalara; Yeterince gsterebildim deerimi, Savamasn da bildim, vazgemesini de. Alnm ak terk edebilirim yerimi.Hibir ey heyecanlandrmasn artk beni, Can istedii gibi dnsn dnya, almayacam artk tekerleklerini dzeltmeye. Aldrmadan bakarak tkezlemelerine. Yoruldum, -dinlenmek istiyorumBLS Dinlen yleyse. Ama dorusu inanmyorum, Ruhunun, bu yerinde durmayan kuvvetin Seni rahat brakacana. Adem, gel peimden! ::::::::::::::::: SEKZNC SAHNE (Prag mparator Saray'nn bahesi. Sa yanda ardak, sol yanda Rasathane. Rasathanenin nnde Kepler'in yaz masasnn, sandalyesinin, astronomi aralarnn bulunduu

geni bir balkon; Kepler'in yakn i arkada olan blis, balkonda. Bahede saray adamlar ve hanmlar dolayorlar; aralarnda Kepler'in ei Borbala (Havva) da var. - mparator Rudolf, Kepler'le (Adem) konumaya dalm. Arka planda, dalalet mezhebinden birinin yakld atein alevleri grlyor. Akam vakti, daha sonralar ise gece. ki saray adam nden geiyorlar.) BRNC SARAY ADAMI Kim yanyor orada gene, Dalalet mezhebinden biri mi, yoksa cad m? KNC SARAY ADAMI Bilmiyorum. Modas geti artk, ilgilendirmiyor, Odun ynnn etrafna ayak takm toplanyor yalnz, Onlar da sevin lklar atmyorlar artk, Sessizce bakyorlar, kendi kendilerine bir eyler mrldanarak. BRNC SARAY ADAMI Benim zamanmda bayram saylrd byle bir olay, Saray halk, soylular hep toplanrdk. Bak, ne hale geliyor, gzel gnler.(Giderler.) BLS Byle serin akamlarda iyi geliyor bu ate, Sahi, ne kadardr stmamt. Ama korkarm snecek birazdan. Ama erkekesine bir kararla sndrlerek deil, Yerini, yeni fikirlere brakarak da deil, Sadece, bu umursamazlk anda bulunmad iin Korlara yeni odun atacak kimse, mek dyor bana.- Her byk dncenin d, Bylesine bayaca oluyor ite.(Rasathanenin kulesine girer.) Rudolf ve Adem n plana gelirler RUDOLF

Zayiemi hazrla, Kepler! Gece kt ryalar grdm, dehete dtm, Ne diyor acaba yldzmn kran? Uursuz bir iaret belirmiti halesinde Geen sefer de, ylann tam tepesinde. ADEM Ba stne efendim, hazrlarm hemen. RUDOLF Hele u buhranl gnler gesin bir kere Balarz yeniden byk esere, Hani baarsz kalmt geenlerde htiyarn damarna genlik aktacak Ve gri cevheri asilletirecek ey. ADEM Hay hay, hametli efendim. RUDOLF Bir ey daha var! Hakknda kt sylentiler dolayor sarayda, Yeni retilere balanmsn gya, Kilisenin konumunu eletiriyormusun; Hele imdi, anan olacak o pis cad En ar sulamayla zindanda iken, phelenmek yerinde olur senden de, O kadar inatla, yorulmakszn Onu kurtarmaya altna gre. ADEM Ama, hametli efendim, oluyum onun! RUDOLF Gerek anan, kutsal kilisedir olum. Vazge dnyayla uramaktan, kalsn bylece,

Dzeltmeye kalkma acemicesine.Bomuyor muyum seni nimetlere Biliyorsun, bir meyhaneciydi baban, Oysa sayemde tartlmyor soyluluun senin, Ama az dert karmad bama. Ykselttim seni tahtma, ancak bu sayede Kavutun gzel Mller Borbala'ya te bunun iin, olum, tekrarlyorum, dikkatli ol. (Gider. Adem, dncelere dalm halde, balkonun basamaklarnda durur. ki saray adam n plana geer.) NC SARAY ADAMI Bak, astronom dalm yine dncelere. DRDNC SARAY ADAMI Kskanlk biteviye kemiriyor zavally, Ne yapsa bo, alamyor bir trl yeni evresine; Kyl kabal srtveriyor iinden. NC SARAY ADAMI Kavrayamyor bir trl: gerek valye Kadna ilahmasna tapar ve Hazrdr urunda kann dkmeye ftiraya urarsa eer namusu.Oysa o, iltifatlarda art niyetten kukulanyor. HAVVA (Baka bir grupla gelerek iki saray adamna katlr, elindeki yelpazeyle ikinci saray adamnn omzuna glerek vurur.) Aman yapma, valye - Allah akna! nsaf eyle, akalarn ldrecek beni glmekten.Bak u iki beye, ne dehetli ciddi.Yoksa sizler de mi mptelas oldunuz Yenileme ruhu belasnn? ekilin, gzm grmesin sizi! Tahamml edemiyorum

Bylesine huysuz ve kasvetli bir zihniyetle Bize ok grp bu parlak ve rahat dnyay Yenisini dleyenlere. NC SARAY ADAMI Bu sulama bize ait deil, hanmefendi, Kim arzular byle bir evredeyken deiiklii? BRNC SARAY ADAMI Ama, yanlmyorsam eer, orada duruyor ehresinde byle karanlk belirtiler grnen bir erkek. HAVVA Zavall kocam m? - Allah iin beyler, Byle bir pheyi ona yaktrmayn nmde. Kutsal bala balym kendisine.Hasta o. - ok hasta. KNC SARAY ADAMI Bu kl gzlerin hastas olmasn sakn? NC SARAY ADAMI Sahi, kimsenin cesaret edemediini o yapar da Kskan phesiyle tahkir eder mi acaba? Ah keke kavalyen olsaydm da Kstahn suratna arpsaydm eldivenimi. (Bu arada Adem'e yaklarlar.) Aman stat! Ne iyi oldu da bulutuk Malikaneme gitmek istiyorum, Havalar nasl olacak? BRNC SARAY ADAMI Ben gene Olumun yldzna baktrmak istiyorum. Dn gece yarsndan sonra geldi dnyaya. ADEM

Sabaha ikisi de hazr olur, beyler. DRDNC SARAY ADAMI Millet dalyor, gidelim biz de. NC SARAY ADAMI Merdiven burada - yi geceler, hanmefendi! (Fsldayarak) Bir saat sonra. HAVVA (Fsldayarak) ardan altnda. (Yksek sesle) yi geceler, beyler. -Gel sevgili Jan! (Herkes gider. Adem ve Havva balkona karlar. Adem koltua ker, Havva nnde durur. Ortalk giderek kararr.) HAVVA Jan, paraya ihtiyacm var. ADEM Be param kalmad, hepsini tkettin oktan. HAVVA Ben hep ihtiya m ekeceim yani? Saray hanmlar tavus kular gibi ssl, nlerine kmaktan utanyorum inan. Hani bir saray adam Yaklap da yanma, glmseyerek syleyince Kralienin ben olduumu aralarnda, Utanyorum senin hesabna Kralieyi byle gezdirdiin iin sarayda. ADEM Gece gndz demeden almyor muyum? Senin iin pazara kardm bilgimi, kirletiyorum,

Faydasz birtakm hava tahminleri, Zayieler yaparak gizliyorum Ruhumun idrak ettiini, Ve iyi biliyorum ilan ettiimin sahte olduunu. Yzm kzarmal aslnda. nk daha kt oldum Sibil'lerden; onlar inanyorlard kehanetlerine, Ben inanmyorum. Buna ramen, hatrn iin katlanyorum, Ne geiyor elime gnahmn karlnda? nan, bana hibir ey lazm deil bu dnyada, Sadece gece ve yanp snen yldzlar, Sadece kainatn esrarl ahengi, st taraf senin olsun.- Ama anla sen de ounluk bo, imparatorun kasas, stek ok, demeler dzensiz yaplyor. Gene senin olacak, sabahleyin alacam. Buna ramen hala nankrlk ediyorsun, bu, ac geliyor bana. HAVVA (Alayarak) Bama kakyorsun yaptn fedakarlklar, Peki ya ben, yeter derecede fedakarlk yapmadm m Senin iin? Ben, soylu bir evin kz Ne id belirsiz mevkiine baladm geleceimi; Benim sayemde girmedin mi Daha yksek tabakaya? Nankr, inkar etsene.ADEM Fikir, bilim, ne id belirsiz mevki mi oluyor? Bulank bir kken mi Gkten alnma inen n? Bunun dnda soyluluk nerde var?

Sizin soylu dediiniz, ok srmeyen, Ruhsuz, mecalsiz bir kukla, Ama benimkisi ebediyen gen, kuvvetli.Ah sen, eer anlayabilsen beni, E olsa ruhun benimkine, lk kucaklaynda sandm gibi, vnrsn benimle ve aramazsn Bahtiyarl, evremden baka yerde; Ve sen de tatl olan her eyi savurup Dnya alem nne, ac olanlar Ayrmazsn aile ocana.Ah bilsen, ne usuz bucakszd sana olan sevgim! imdi de seviyorum; ama bu sevgi acl Ve yreime akan bal, aulu. Arma gidiyor bilmek ne kadar soylu olabileceini yreinin Eer kadn olabilsen; lakin bir hi yapt seni Kadn kukla-ilah sayan kader. valye a ilah gibi tapmt oysa. Ve o zaman inanmlard da buna. Byk zamanlard o zamanlar. imdi inanmyor kimse artk; zaman, cce zaman, Ve sadece gnahlar rtyor kukla-ilahlk.Ayrlrdm senden, sker atardm kalbimi Alsa da, belki kavuurdum huzura, Sen de mutlu olurdun bensiz; Ne var ki, gene kyor karmza var olan dzen: tibar - kilisenin sz, Birlikte katlanmaktan baka aremiz yok, mezara kadar. (Ban ellerine gmer. Havva, duygulanarak okar.) HAVVA O kadar ackl yanndan atma, Jan'm,

leri geri konusam da bazen, zmek istemiyorum seni. Ama kabul et sen de, saray yle harikulade Ve hanmlar ylesine gururlu ve alayc ki, Ne yapabilirim ben onlara kar? Syle, dargn deilsin bana, deil mi?yi geceler - sabaha unutma paray. (Basamaklardan baheye iner.) ADEM Ne hayret edilecek bir karm kadn, Ktnn ve soylunun; zehirden ve baldan yorulmu. Neden cezbediyor buna ramen? nk iyi olan taraf ona zg, Suu ise, onu douran aa. Hey dostum! (blis elinde lambayla gelir, lambay masaya koyar.) BLS Emret, stadm! ADEM Hava ve doum kehanetine htiyacm var; hazrla hemen. BLS Elbette yaldzl ve parlak olsun deil mi? Kat geree kim para verir ki! ADEM Ama hi inanlmayacak gibi de olmasn. BLS ylesini istesem de uyduramam, fkelenirler analar babalar, Her yeni doan ocuk Mesih deil mi, Ailenin bana konan parlak yldz,

ok daha sonralar kacak ortaya malum edepsiz. (Yazar) (Bu arada Havva ardaa varr. nc saray adam nne kar.) NC SARAY ADAMI Ne kadar beklettin, zalim. HAVVA Ne o, ok byk fedakarlk m oldu sana artk Gecenin serin rzgarn gslemek, Oysa ben, iyi ve soylu bir ee ihanet ediyorum, Gklerin lanetini, dnyann yargsn stme ekiyorum, anladn m, valye? SARAY ADAMI Haydi canm! Gklerin laneti, dnyann yargs Bu karanlk ardan srrna eriemez. ADEM (Dnceli) a istedim; hibir ey urunda kavga verilmeyecek Toplum dzeninin allm izini Bu takdis edilmi n yargy Kimsenin bozamayaca bir a; Rahata ve yzmde umursamaz bir glmsemeyle yilemeye brakabilmek iin uzun sren savalarmn yaralarn Geldi a; ama neye yarar, bu yrekte Ruh var olduka - Gafil insann gklerden Kazand bu acl, kutsal mirasYerinde durmuyor ki, rahat vermiyor ki, Mcadeleye kalkyor tembelce bir hazla.Hey ahpap! arap getir, fena halde titriyorum, Buz gibi bir dnya bu, atelemek gerek biraz. Bu cce ada tek yolu bu, heyecanlanmann,

Ve de pislikle dolu topraktan kurtulmann.(blis arap getirir. Adem, sahne bitinceye kadar araptan yudum yudum ier.) Ah, usuz bucaksz byk gk! A, nmde a Esrarengiz ve kutsal kitabn; Brak greyim kanunlarn, O zaman unuturum am ve etrafmdaki her eyi Sen ebedisin, bunlarn hepsi fani Sen yceltiyorsun, bunlar ise batryor insan. SARAY ADAMI Oh Borbala, ah bir benim olsan! Tanr arverse yanna kocan, G daha iyi kavrayabilsin diye, Salnda hep onunla uramad m? HAVVA Sus, valye; yle acrm ki o zaman zavallya, Gzyalarm arasnda, buse bile dmez sana. SARAY ADAMI Latife ediyorsun HAVVA Asla! Sylediim gerek. SARAY ADAMI Kimin akl erer bu esrarengiz mizaca? Borbala! Sen sevmiyorsun beni. Peki syle, eer srselerdi beni, fakir olsaydm Ne yapardn acaba bu kulun iin?HAVVA Sahi, hi dnmedim, bilemem bunu imdi. ADEM Ah, gelecek mi o a acaba? Bu kat umursamazl

Eritecek olan, ve zamann am bu eski psk ynna Yepyeni bir enerjiyle kar kacak olan Bir hakim gibi cezalandracak ve yceltecek olan a. (Ayaa kalkar, sendeleyerek balkonun kenarna gider.) Byk aralara bavurmaktan ekinmeyecek, Gizli kalm sz sylemekten korkmayacak, Ve muazzam bir gibi Mukadder yolda ilerleyecek olan Ve belki de onu syleyeni de ezecek olan a. (Marseillaise'in melodisi duyulur.) Oh, duyuyorum, duyuyorum gelecein arksn, Buldum, yal dnyay deitirecek Tlsml byk sz. ::::::::::::::::: DOKUZUNCU SAHNE (Sahne birden deierek Paris'in Greve meydan olur. Balkonun yerini giyotin sehpas, yaz masasnn yerini ise giyotin alr; cellat (blis) giyotinin yannda durmaktadr. Danton (Adem), sehpann kenarndan, aada birikmi yna hitaben konuur. Silah altna yeni alnm askerler yrtk prtk giysileriyle, davul sesleri arasnda yryerek sehpann nnde sralanrlar. Gneli bir gn.) ADEM (Konumasn srdrerek) Eitlik, kardelik, zgrlk!HALK YIINI Bunlar kabul etmeyene lm!ADEM Ben de yle diyorum: -ki sz kurtarr Her yandan hcuma urayan byk lky; yiler iin syleriz bunlardan birini: Vatan tehlikede - ve onlar uyanrlar. Sulara kar ise haykrrz dierini:

Titreyin! -ve onlar mahvolurlar.Krallar ayakland bize kar, Kralmzn kellesini frlattk nlerine, Papazlar ayakland bize kar imeklerini Koparp aldk ellerinden. Geri oturttuk tahtna Ne zamandr yerinden srlm olan akl. Dier ar da duyulmuyor ama yilere hitaben syledii yurdumuzun. On bir ordu savayor snrda, Ve bizim yiit genlerimiz kouyor aralksz Den kahramanlarn yerini doldurmaya. Kim demi kanl lgnln Trpanlayacan ulusu? Cevher kaynaynca dklr cruf Ama asl ksm, tertemiz, kalr geriye. Ve hemen kan dksek de, Baksalar da bize, canavarmz gibi, Aldrmyorum ismine; lanet olsun, Yeter ki vatan ycelsin, zgr olsun. YEN ASKERLER Silah verin bize, sadece silah ve kumandan! ADEM Doru, ok doru sylyorsunuz! Sadece silah istiyorsunuz, Oysa o kadar ok eyden yoksunsunuz, Dklyor giysileriniz, ayaklarnz plak, Ama sng zoruyla hepsi sizin olacak. nk yeneceksiniz. Halk yenilmez. Biraz nce akttk kann bir generalimizin, Askerlerimizin banda olduu halde Kendisini yenilgiye terk ettii iin.

HALK YIINI Vay hain! ADEM Doru sylyorsun. Canndan baka hazinesi yoktur halkn, Onu da bylesine msrif bir ak ellilikle Feda ediyor vatana.Ve bir halkn kutsal hazinesine sahip olduu halde Dnyay fethetmeyen kii Haindir.(Askerler arasndan bir subay ne kar.) SUBAY Vatanda, beni geir onun yerine, Sileyim bu lekeyi. ADEM vgye layk dostum, kendine duyduun gven, Lakin szn tutacann gvencesini nce sava meydannda kazanman gerek. SUBAY Gvence, ruhumda, benliimde, Ve sonra nihayet benim de bir kafam var, Biraz nce yere denden daha deerlidir her halde. ADEM Kimi kefil gstereceksin, eer gster dersem. SUBAY Kendi kendimin kefiliyim ben. Olabilir mi daha iyisi, Hie saymyor muyum hayatm? ADEM Genler yle dnmyor. SUBAY Vatanda, bir kere daha uyaryorum.-

ADEM Sabret biraz, erieceksin emeline. SUBAY Vatanda, gryorum, gvenmiyorsun bana; yleyse ren Hakkmda iyi kanaate varmay.(Beynine kurun skar.) ADEM Yazk oldu. Bir dman kurununa Laykt bu kafa. Gtrn dostlarm.Zaferden sonra grmek zere! (Askerler yryerek giderler.) Ah, keke paylaabilsem kaderinizi ben de.Ne ki benim ksmetime, yalnzca sava dt, an deil, Hem kurunuyla can vermek bile eref saylacak Dman da deil; derin bir gizlilikte, trl entrikayla, Bana ve kutsal vatana kar haince pusuya yatan dman.HALK YIINI Gster bize, ldrelim! ADEM Gsterebileceim kii, artk ld bile. HALK YIINI Ya pheli olanlar? Zira sulu demektir. pheli olan; halkn sezisi vurmutur damgasn ona, Hata etmeyen kahindir halk.lm, aristokratlara lm!Haydi gidelim zindan hcrelerine. Kanun koyalm. Kutsaldr halkn kanunu. (Halk yn zindanlara gitmek zere harekete geer.) ADEM Tehlike orada deil, zindann srgleri kuvvetli;

Hem fikri, hem vcudu ldren kokumu havas ise Sizin mttefikiniz zaten; brakalm onlar. Asl ihanet ayan beyan kahkahayla glmekte, Ban bilerken, Konvent'in sralarnda. HALK YIINI yleyse haydi Konvent'e, daha gerektii kadar nce pratik yapalm zindanlarda.Sen de arada btn hainlerin adlarn topla Danton! (Halk yn tehdit sesleri arasnda uzaklar. Bu arada birka sans-culotte, gen bir marki'yi ve marki'nin kardei olan Havva'y sehpann nne srkler.) BR SANS - CULOTTE te buyur ki aristokrat daha u marur ehre, u pahal beyaz giysiler Ak seik gsteriyor sularn! ADEM Ne kadar da asil bir ift. Genler, gelin yukar! SANS - CULOTTE Haydi biz gene gidelim arkadalarn ardndan, Bizleri iin, hainleri ise lmn bekledii yerlere. (Sans-culotte'lar, dierleriyle beraber giderler; genler sehpaya kar. Sehpann etrafnda birka muhafzdan baka kimse kalmaz.) ADEM Anlayamyorum bir trl, size duyduum yaknln nedenini Ama kendimi tehlikeye atmak pahasna da olsa kurtaracam sizi. MARK Hayr, Danton, eer sulu isek biz, Vatana ihanet olur, bizi mahkum etmezsen; Yok, deilsek, o zaman ihtiyacmz yok kibirli merhametine.

ADEM Sen kimsin ki, byle konuabiliyorsun Danton'la? MARK Marki'yim.ADEM Dur bakalm, bilmiyor musun yoksa, Hibir sfat olmadn, vatandatan baka? MARK Duymadm, kralmn sfatlar Sildiini. ADEM Sus, devam etme bahtsz! Bu giyotin'in de kulaklar var.Gir ordumuza, ak olur yolun, MARK Kraldan izin almadm vatanda, Yabanc bir orduya girebilmek iin. ADEM yle mi, peki! O halde leceksin. MARK Demek bir kii daha olacak ailemden Kral iin hayatn veren. ADEM Neden byle gz kapal gidiyorsun lme? MARK nsann bu soylu hakknn Halk takmnn inhisarnda olduunu mu sandn? ADEM Bana kafa tutuyorsun demek, al benden de o kadar. Bakalm kim daha kuvvetli. Sana ramen, kurtaracam seni.

Ve bu hareketimden tr, daha serin kanl bir gelecek, Taraftarlk hrslar sndnde, Bana kran duyacak.- Muhafzlar! Gtrn evime. Siz sorumlusunuz kendisinden. (Birka silahl muhafz Marki'yi gtrr.) HAVVA Aabey, metin ol! MARK Kardeim, Tanr korusun seni!(Gider.) HAVVA Burada biri daha var. Roland'dan kt deil. ADEM Yakmaz bu sevecen dudaklara byle sert szler. HAVVA Yeri yoktur idam sehpasnda sevecen szlerin. ADEM Benim dnyam, bu korkun sehpa. Lakin sen basar basmaz stne, sanki cennetten bir para ndi buraya, mihrabna ald beni. HAVVA Kurban edilecek hayvanla bile Yolda alay etmez papazlar. ADEM nan bana, kurban benim. Her ne kadar gpta da etseler iktidarma, Ben sevinsiz, hor grerek yaam ve lm Bakyorum krallk sandalyemin yanbandan Gn be gn devrilenlere, Ve bekliyorum sramn gelmesini.-

Bu kanlar arasnda yle harap ediyor ki yalnzlk, Ve sezisi ne kadar gzel olabileceini sevdann.Ah sen, tek bir gn olsun retsen Gklerin bu ltfunu bana, -ertesi gn Rahata koyardm bam satrn altna.HAVVA Sevgiyi zlyorsun bir de, bu dehet dnyasnda, Vicdann korkutmuyor mu seni? ADEM Vicdan, alelade insanlarn harc; Kaderin izgisini izenin Vakti olmaz tedbirli olmaya.Duydun mu hi durduunu frtnann Grp nasl sallandn elimsiz gln? Kimin olacak sonra yeterli cesareti Mahkum etmek iin tannm kiileri? Kim grp fark edebiliyor Bir Catilina'y, bir Brutus'u sevk eden nedenleri? Yoksa sanyorlar m ki, hreti olan Artk kar insanlktan ve ylesine Dnya st bir mahluk olur ki, Onu artk nemsiz saylan yzlerce ufak iliki, Her gnn dertleri, ilgilendirmez bile.Sakn byle sanma - Yrek tahtta da arpar. Ve eer vard ise Sezar'n sevgilisi Belki de tanmt onu salt yi bir adam olarak ve haberi bile yoktu Nasl dehete dp titrediinden btn dnyann ondan. Madem byle, syle o halde neden sevmeyesin? Sen kadn deil misin, ben erkek deil miyim?

Yrek ya nefret eder ya da sever, derler. Bu duygularla birlikte gelir dnyaya: Hissediyorum, benim kalbim seninkine yakn, Sen bu sylediklerimi nasl anlamazsn? HAVVA Anlasam ne olacak? Baka Tanr yol gsteriyor Benim yreimde yatana, Anlayamayz birbirimizi asla.ADEM yleyse vazge khne ideallerinden, Srgn edilmi tanrlara tapmann ne anlam var? Kald ki kadna layk olan mihrap ancak, Daima gen olandr, yani kalp. HAVVA Terk edilen mihrabn da olabilir kurban. Ah Dandon, ok daha yce bir duygudur Saygyla korumak harabeyi Yeni ykselen iktidar alklamaktan. En iyi yakan da bu davrantr kadna. ADEM Grmedi daha kimse, duygusallia kapldm, Eer imdi grecek olsa dost, dman, Frtna gibi temizlemek zere dnyay Kaderin krbalad kiinin imdi durduunu idam sehpasnda, sevmek iin Kk bir kz, gzleri yal, Syler hemen gelecei: Danton devrilecek, Kasklarn tutarak gler hem de; ve kimseler korkmaz artk.Buna ramen yalvaryorum: tek bir umut ver. HAVVA

Eer teki dnyada ruhun Temizlenirse an kanl amurlarndan Belki.ADEM Sus, sus! Devam etme, ne olur! teki dnyaya inanmyorum ben. Kaderime kar koyma abam bouna! (Halk yn, ellerinde kanl silahlar ve mzraklarla birka kesik ba srkleyerek, lgncasna geri gelir. Aralarndan birka kii sehpaya kar.) HALK YIINI . Hak yerini buldu.- Amma da marurdu ha! BR SANS-CULOTTE (Elindeki yz Danton'a vererek) Al bu yz vatan kasasna. Alan biri sktrd elime Boynuna dayaynca hanerimi. Haydut sanyor bizi.Sen hala m yayorsun? Yr bakalm kardeinin ardndan. (Havva'y baklar, Havva, sehpann arka ksmndan yere der.) ADEM (Gzlerini elleriyle kapayarak) Eyvah, bitti demek.- Ah, felek, kim ba edebilir seninle? HALK YIINI imdi Konvent'e! Vatanda, ge nmze!Topladn m hainlerin adn?(Sehpada olanlar inerler. Kalabalk iinden eski psk kyafetli bir kadn (Havva), bir elinde haner, dierinde kanl kesik bir kafayla frlayarak heyecanla Danton'a koar.) HAVVA Danton! Bu idi sana suikast hazrlayan, ldrmek istiyordu seni, ben ldrdm onu.

ADEM Eer bu yere, benden daha layk biri idi ise, Kt yaptn; deilse, yaptn doru.HAVVA Doru yaptm ve imdi mkafatm istiyorum: Bir geceni bana hasret, ulu nder! ADEM Nasl bir yaknlk uyanabilir byle bir yrekte? Bir dii kaplann nasl olabilir sevecen duygusu? HAVVA Bakyorum vatanda, galiba sen de Mavi kanl aristokrat kesildin; Yahut da humma iinde byle roman gibi konuuyorsun.Sen erkeksin ve gensin, ben ise kadn, Hayranlm srkledi sana beni, byk insan. ADEM (Ban yan tarafa evirerek) Tepeden trnaa rperiyorum, bakamyorum, Bu korkun hayale dayanamyorum. Ne dehetli benzeyi!- Bir kere Tanyan melei ve sonra gren onun nasl devrildiini, Belki duymutur benzerini. Ayn hatlar, ayn endam, ayn ses, Yalnzca ufack bir hi, Ne olduu anlatlamayacak bir hi, eksik, Ve hepsi ne kadar baka oluyor bu yzden!tekini elde edemedim, korudu erefi, Bundan ise tiksindiriyor cehennem atei.HAVVA Ne syleniyorsun kendi kendine?

ADEM Hesaplyorum Hanm, olmadn o kadar gecemin Bu vatandaki hain says kadar. HALK YIINI Hayd Konvent'e! simlerini syle yeter. (Bu arada Robespierre, Saint-Just ve dier Konvent yeleri, baka bir halk ynyla gelerek, hemen o anda kurulan bir ykseke sahneye karlar.) SANT-JUST Nasl sylesin isimlerini, kendisi ba su orta.(Halk arasnda grltler.) ADEM Sulamaya nasl cret ediyorsun, Saint-Just, bilmiyor musun Ne kadar gl olduumu?SANT-JUST Evvelce yleydin Halkn iinde. Lakin aklldr halk, tand seni Ve onaylad Konvent'in kararn. ADEM Yargsn kabul etmem, halktan gayri Hibir yargcn; oysa biliyorum, halk dostum. (Halk arasndan grltler.) SANT-JUST Senin dostun olan, dmandr vatann. Yce halk mahkum edecek seni. Halk nnde suluyorum: vatan hainisin! Devlet mlkiyetini zimmetine geirdiin, Aristokratlara yaknlk duyduun Ve mstebit bir iktidar kurmaya zendiin iin. ADEM

Saint-Just, dikkat et, gr sesim silip sprr seni. Sulamalarn temelsiz.ROBESPERRE Engel olun konumasna, Biliyorsunuz dili kaygandr, ylan gibi, Yakalayn, zgrlmz adna.HALK YIINI Susturun, dinlemeyin, kahrolsun! (Etrafn kuatrlar, yakalarlar.) ADEM Peki, dinlemeyin, duymayn; ama ben de duymayaym Alaka iftiralar, birbirimizi ikna edemeyiz Kelimelerle. Hatta fiille de beni yenemediniz. Benden nce davrandn sadece, Robespierre, Bouna bbrlenme, hepsi bundan ibaret. Yetti - teslim oluyorum kendim.Yalnz bu mnasebetle sesleniyorum sana: ay iinde, peimden gel, bu yoldaCellat, becerikli ol! - bir dev yitecek, ellerinin altnda. (Ban giyotinin altna uzatr.) ::::::::::::::::: ONUNCU SAHNE (Sahne birden deierek, sekizinci sahnedeki haline dner. Adem, gene Kepler olarak, ban yaz masasna dayam durmaktadr; yannda yardmcs blis, omzunu drter. Sabahn alaca karanl.) BLS Kellenin uurulmasndan kurtuldun bu kez.ADEM (Dorularak) Ah nerdeyim, ryalarm nerede?

BLS Mahmurlukla birlikte, utu stadm. ADEM Bu aalk ada demek, yalanm yrek Ancak kendinden geince kavuuyor yceye. Ne harikulade manzarayd gzlerimin nne serilen! Kr olan anlamaz ancak Tanrnn kvlcmn Kanla, amurla svanm da olsa. Ne kadar muazzamd suu da, fazileti de, Ve her ikisi de ne harikulade. nk kuvvet vurmutu damgasn stne.Ah, niin uyandrdn? Etrafma bakp da Daha iyi anlamak iin mi bu an cceliini, Glmseyen ehre altna gizlenmi gnah Ve alkanln yalanc faziletiyle. BLS Bilirim ben bu keyifsizlii Sarho geirilen gecenin sabahnda sarar insan. HAVVA (ardaktan karak) ekil yanmdan, defol - bouna phelenmemiim demek, Nasl cret edebilirsin, kocamn katili olmam istemeye. Byle sefilce bir eye muktedir olduunu mu sandn Kalbinin ideali olduu yalann sylediin insann. SARAY ADAMI Allah akna yava konu, sevgilim, Fark edecekler, rezalet kacak. ADEM Peki, ya o iki kadn, onlar da rya myd? Samalyorum. ki ayr vcutta tek bir kadn

Deiiyor kaderimin kark yazsyla, Kpk gibi aynen, kah aydnlk, kah karanlk. HAVVA Demek byle, senin iin mhim olan, rezalet! Gizlide kalacak gnah hi umurunda deil, yle ya, valye ayplanmayacak bile!Ah sizler, kadnla alay ediyorsunuz, El dememi faziletinin eski geleneklerini n yarglar gibi skp atncaya kadar, Ve o zaman kmseyen bir tebessmle bakyorsunuz Kendi gnahnzn adi bir vastas olarak ona.Defol, gzme grnme bir daha! SARAY ADAMI Bu, gene mbalaa. Alay konusu olacaz Byle byk szlerle bahsettiimiz iin Alelade bir olaydan.- Greceiz birbirimizi Bundan byle de; glerek, latife ederek Ve aramzda geenden tek bir sz etmeyerek. yi gnler, hanmefendi! (Gider.) HAVVA Alak!Gnahm ve gz yalarmla bir bama kaldm. (Gider.) ADEM Demek rya idi; ve sonu geldi. Ama her eyin sonu gelmi deil. lkler Daha kuvvetlidir kt maddeden. Maddeyi Devirebilir cebir, ama lk yaayacaktr sonsuza dek. Ve ben, gryorum gelitiini kutsal lklerimin,

Daima daha temiz ve daha vakur, Dolduruyor dnyay - henz yava da olsa-. BLS Gn ilerliyor, stat, ders saati geldi, Genler sabrsz, toplanmaya baladlar Bilginden bir szck kapabilmek iin. (Rasathanenin zilini alar.) ADEM Alay etme, ah, alay etme bilgiyle, Yzm kzaryor, bunun iin beni vdklerinde. BLS Bilgi vermiyor musun o kadar deerli gence? ADEM Bilgi vermiyorum, terbiye ediyorum hayvan terbiyecisi gibi Anlamadklar kelimelerle. Zekalar da yok stelik, unu ya da bunu yapmak iin. Bn bn bakyorlar ve sanyorlar ki Bu gzel kelimelerle ruhlar aryoruz. Oysa hepsi kurnazlktan ibaret, gizlemek iin Gz boyaclnn hnerlerini. (Bir renci hzl admlarla gelerek balkona kar.) RENC Ltfettin, beni ardn, stat; Sz verdin, bilgiye susamlm dindireceine, Ve dierleri iin uygun grmediin eye, Eyann derinliklerine inmeye yani, bana imkan vereceine. ADEM Doru, doru. O kadar mkemmel ki alkanln lerlemeyi laykyla hak ediyorsun. RENC

te geldim. Ruhum ihtirastan titriyor Doann gizlerini grebilmek iin. Her eyi kavramak ve her eyin daha fazla varabilmek hazzna, stnlk duygusuyla hakim olabilmek Hem maddi, hem manevi dnyaya. ADEM Fazla istiyorsun. Sen zerreciisin dnyann, Bu harikulade btn nasl grebilirsin? Hakimiyet istiyorsun, haz istiyorsun, bilgi istiyorsun. Arlklarndan kmeyip de gsn Eriebilseydin btn bunlara, Tanr olurdun.Daha azn iste, belki eriebilirsin de. RENC O halde, hangi gizini olursa olsun bilginin, gster Byk insan, bana o da yeter; Hissediyorum zira hibir eyi idrak edemediimi. ADEM Peki, kabul, gryorum deecek seninle uramaya, En gizlideki mihraba kadar gtreceim seni, Gr gerei, benim grdm gibi. Ama sakn bunlara layk olmayan bir renci gizlice Dinlemesin bizi! Zira gerek korkun ve lmcl olur nk dnyada halk arasna inerse Ama gn gelecek - ah, keke artk gelseSokaklarda gerek, konuulacak, Ama o zaman artk, halk da ergin olacak.imdi bana sz ver, kimseye sylemek yok Anlayacaklarn. -yleyse, dinle imdi.RENC Nasl titriyorum, arzudan ve korkudan.-

ADEM Biraz nce bana ne sylemitin, olum? RENC Aslnda hibir eyi idrak edemediimi. ADEM (Etrafa dikkatle baktktan sonra) Grdn m, ben de yle - ve inan hi kimse; Felsefe, salt manzumesidir Hakknda henz hibir fikrimiz olmayan eylerin.Ve dier retilere gre en zararszdr. nk kendi bana elenir sessizce Heyulalarla evrili dnyasnda. Ama onun saysz yle arkada var ki Bilgi ehreyle yere resimler izer, Bir izgiye girdap der, Daireye mihrap der; glesin gelir bu komediye Grp fark ettiin anda ne kadar dehetli Ciddi bir oyun olduunu hepsinin. Zira herkes, titreyip skarak yrei, Basmamaya alr yerdeki ekillere. Tuzak da kuruludur, orda burda; ve bunu amaa Cesareti olan der tuzaa. te byle ahmaklk kar durmadan Yolumuza, mukaddes bir sayg misali Korumak iin kurulu iktidar. RENC Anlyorum, anlyorum, evet. Bu, hep byle mi srecek sonsuza dek? ADEM Glecekler hepsine, gnn birinde. Byk dediimiz devlet adamna,

Hayran olduumuz banaza, Gldr oyuncusu gibi bakacak ilerdeki alar, Yerlerini gerek bykler ald zaman. Basit ve doal olan Ancak ukur knca nne, sratr; Meydan ak olunca, ardnda yol brakr. imdi karmakl yznden lgnla sevk eden retiyi o zaman, renmeseler de anlayacaklar. RENC Demek bu dil, Havarilerin konutuklar o anlalr dil.Lakin bunun dnda kalan her ey bir yn dknt de olsa Sanata olan inancm ne olur sarsma. Bunu renmek iin de kural gerek, deil mi ya! ADEM Balca mkemmellii de sanatn Kimsenin fark edemeyecei ekilde saklanm olmasdr. RENC Yani kaskat gerekte mi kalmalym? Eserimize ruh kazandran lkletirme deil mi? ADEM Evet, doru; odur ona ruh kazandran, Ve doa ile edeer klan, Olgunlatrp, yaratlm varlk yapan onu, Salt cansz bir msvedde olurdu yoksa. ekinme idealletirirken Yaayan doa ile elikiye deceinden. Ana kural, rnei brak bir kenara. Zira gc olan ve Tanry kalbinde duyan kii,

Konuacaktr, ileyecektir ya da trk aracaktr, Yrek paralayc gz yalar dkecektir ruhu acdnda, Glecektir, ehvetin sarholuunda uyurken, Yeni bir r amasna ramen, mutlaka eriecektir maksada.Ve onun eserlerinden yapacaktr yeni kural Soyut fikir; ama bu, ba belas olacaktr belki Cce bir soy iin, kanatlandramayacaktr onu asla.RENC Ah, ne yapaym yleyse, stadm, syle bana. Onca gecemi bilgiye hasreden ben, Bir aptala eit olup ktm demek, Boa m gitti bunca emek?ADEM Hayr, boa gitmedi. nk tam da odur imdi Hak kazandran, her cazibesini hakir grmene. Tehlikeyle burun buruna gelmeyen kii Gerilerse, korkaktr. Ama tecrbeli yiit Cesurca saf d eder kkrtan, Ve kuku dmez kahramanlna.Tut u sararm pergamentleri, Kflenmi yapraklar, Savur hepsini atee. Bunlar unutturuyor Kendi ayaklarmzla yrmeyi bizlere Ve kurtaryorlar dnme zahmetinden. Bunlar gtryor geen yzyln hatalarn Bir n yarg olarak yeni dnyaya. Savur hepsini atee! Ve k dar. Niye rendin durmakszn, ne olduunu trknn, Ormann nasl olduunu; hayat geip gidecek olduktan sonra Neesiz ve tozlu oda duvarlar arasnda.

Mezara girene dek kuram renecek kadar Uzun mu buluyorsun mr? imdi birlikte veda edeceiz okula, Seni, tozpembe genliin gtrsn Sevin kayna gne nlarna ve trklere doru. Bana gelince, ne id belirsiz blis, d nme gtr, Byk bir adamn lklerini anlar da Sz hakk tanrsa var olan dnceye, ken harabelerin mel'un tozunda geliecek olan yeni dnyaya.::::::::::::::::: ON BRNC SAHNE (Londra. Tower ve Thames arasndaki arda renkli ve grltl bir kalabalk. Ya ilerlemi Adem, yannda blis olduu halde Tower'in kulelerinden birinde durur. Akam olmaktadr.) KORO (Grltl kalabaln uultusuyla karan hafif bir mziin eliinde) Uulduyor hayatn deniz gibi kabaran dalgalar, Her bir kpk bir yeni dnya, Varsn batsn biri aldrma, Varsn ykselsin dieri ne kar? Kah korkuyorsun, bireyi Yutacandan ynn; Kah sekin bireyin Milyonlar yok edeceinden. Bu gn dyorsun iirin kaygsna, Yarn bilginin, Ve dar bir dnyann lleri arasna Hapsediyorsun dalgalar. Ne kadar alsan da, abalasan da, Sudan baka bir ey taklmyor kepene, Vakur deniz uulduyor, grldyor biteviye

Ve glyor haline. Brak grldesin, hayatn kendisi Snrlayacaktr kendisini. Hibir ey kaybolmaz mcadelesinde, Her zaman yeni ve her zaman eski. nsan mest eden trksn dinle.ADEM te buydu, ite buydu hep beklediim, Hercmerti bu gne kadarki yolum, imdi hayat olanca heybetiyle duruyor nmde, Ne kadar gzel, ne coturucu bu rekabet trks. BLS Yksekte gzel duyulur, kilise arks gibi, atlak-ksk sesler, ah ekiler, i ekiler Yukar varana kadar, trkde erir gider.Tanr da byle iitiyor ite ve bundan tr Dnyay iyi yaptn sanyor. Lakin orda, aada, ses baka trl gelir, Zira yreklerin at da karr arasna. ADEM Seni pheci istihza seni, daha gzel deil mi bu dnya imdiye kadar azabn ektirdiklerinin tmnden? Yklm artk, yoksun balayan engel duvarlar, Yok olmu korkun hayaletler, Gemiin kutsallatrp Gelecein bana bela ettii lanetler. Alm serbest rekabet meydan, Klelere piramit yaptrlmyor artk.BLS Msr'da da duyulamazd,

Bu kadar ykseklerde klelerin iniltisi. Ama ne kadar ahane, eserleri! Yahut Atina'da yce halk Davranmyor muydu laykyla ve gerektii gibi Feda ettii zaman en byk ve en sevgili insann, Aksi halde vatan tehlikeye decei iin. Byle yksekten baktmzda rahatsz etmez Kadnlarn gz yalar ve dier alelade eyler. ADEM Sus, sus artk, ezeli mugalatac. BLS Gerek de olsa ah seslerinin dindii, Yerini alan her ey ylesine yamyass ki.Nerde cezbeden ykseklik? Ya derinlik? Korkutacak ne var? Nerde kald hayatn tatl renk cmb? Denizin kavgac parlak dalgalar yok artk, Sadece kurbaayla dolu dz bir bataklk.ADEM Telafi ediyor bunlar, umumun refah duygusu. BLS Sen de ahkam kesiyorsun durduun tepeden, Ayaklarnn dibinde akan hayat hakknda, Aynen mazi hakknda yapt gibi tarihin: Duymaz ekilen ahlar, ksk sesleri, Salt trksdr gemiin, kaydettikleri. ADEM Bakyorum eytan da romantikleti, Yahut da doktrinci kesildi. kisi de kazantr. BLS (Tower'i gstererek)

aacak bir ey yok bunda, baksana eski zamanlarn Hayaletleri arasndayz, yepyeni bir dnyada. ADEM Bu khne gr de lazm deil bana, Kararl olarak iniyorum yeni dnyaya, Ve korkmuyorum yeniden bulamayacamdan iiri, byk lky, dalgalar arasnda.Belki artk dile gelmeyecek Gkleri sarsan devasa mcadelede, Lakin ok daha teshir edici ve hayrl bir dnya yaratacak, Mtevaz erevesinde.BLS Yersiz endie olurdu zaten Saknman onu. Madde var olduka Srecek benim de kudretim, Onunla savaan inkar olarak. Ve yrek arptka, algladka beyin, Ve var olan dzen set ektike arzularn nne, Ruh aleminde de yaayacaktr inkar olarak iir ve byk lk.Dur, ama imdi sen, syle bakalm, hangi kla girelim, Karmak iin u grltl kalabala. Zira bu kyafette, burada durabiliriz ancak, Gemiin hayallerinin evremizde uutuu yerde. ADEM Hangisine olursa. Yok ki artk imtiyazl kii krler olsun kadere. renmek iin ne hissettiini Halkn, geni ynlar arasna inmeliyiz. (Her ikisi de Tower'in i ksmna girerler ve biraz sonra ii kyafetine girmi olarak Tower'in kapsndan kp kalabala karrlar. Bir kukla oyuncusu, barakasnn yannda durur; barakada,

srtna krmz bir palto giydirilmi, zincirli bir maymun grnr.) KUKLA OYUNCUSU Buraya, buraya, sayn baylar, bayanlar! Hemen balayacak temsil. Pek elenceli bir gldr Seyretmek, nasl aldattn ylann Daha o zamandan ok merakl ilk kadn; Ve de nasl kadnn, daha o zaman, erkein ban Derde soktuunu.- Seyredin becerikli maymunu Nasl laykyla oynuyor insan, Seyreyleyin dans ustas ayy, Bu yana, bu yana, sayn bayanlar, baylar! (Baraka etrafnda itiip kakmalar.) BLS Aman Adem! Burada bizden sz ediyorlar, Dorusu gzel ey, alt bin yl sonra bile Neeli genlii elendirecek Bir rol oynam olmak.ADEM Vazge tatsz akalardan, gidelim buradan.BLS Tatsz aka m? Baksana hepsi eleniyor Biraz nce Nepos'u dinlerken Sralarda uyuklayan u krmz yanakl olanlarn. Peki, kim syleyecek kimin hakl olduunu, Uyanan kuvvetin onuruyla, hayata Yeni ayak basanlarn m? Yoksa rm beyinleriyle, gmekte olanlarn m?Acaba bir Shakespeare, daha fazla m houna gidiyor senin Bu yozlam kargaann onlarn houna gittiinden?

ADEM e tam da yoz'dur, tahamml edemeyeceim. BLS Yunan dnyasndan kalm stnde. Oysa ben, oluyum - istersen babas de, Ruhlar iin pek fark etmezYeni akmn, romantika'nn, Tam da yozlamtan zevk alyorum ben. nsan ehresinde, bir maymun hatt; Mkemmelin ardndan bir irkef; Anormal duygulara, rahip fistan; Fahienin utangalktan dem vurmas; Buhur yakmak alakla, adiye; Kendini ypratm kiinin lanet okumas ehvet hazzna Unutturuyor bana dnyam yitirdiimi, nk her varlkta douyorum yeniden.KUKLA OYUNCUSU (Adem'in omzunu drterek) gal etmeyin bu gzel yeri. Hey, ahpap! Bedava elendiren, Hayatndan bkp kendini asandr ancak. (Adem ve blis kenara ekilirler. Bir kk kz, meneke satarak gelir.) KK KIZ Kk menekeler, ilk elileridir Gzel ilk yazn. Buyurun, aln! Bu kck iek, yetime ekmek paras Ve fakir olana bile gzel ss olur.BR ANA (Meneke satn alarak) Ver, ver bana! Gtreyim l yavrumun mezarna.

BR KIZ (O da satn alr.) Ne gzel ss olacak kara salarma. KK KIZ Menekeler! Buyurun, baylar! (Geer.) BR MCEVHERC Bu hnzr da durmadan yaryor bizimle, Rabetten dremedik bir trl.Oysa gzel gerdana pahal inci yarar, Onu da karan artk Dehetli bir cesaretle Meydan okuyor denizlerin dibinin canavarna.(ki kentli kz beraber gelir.) BRNC KENTL KIZ Ne gzel kumalar, ne deerli mcevherler! KNC KENTL KIZ Biri ksa da panayr hediyesi alsa bize. BRNC KENTL KIZ Bu gnn erkei, byle eyi ancak ren birtakm amalarla yapar. KNC KENTL KIZ Onun iin bile yapmaz, zevksizleti artk, Hafifmerep kadnlarla havyar martt. BRNC KENTL KIZ Kendinden yle emin ki, oral bile olmaz. KNC KENTL KIZ Ya da yle psrk ki, cesaret edemez. (Geip giderler.) (Bir ardak altndaki masalarn etrafna oturmu iiler,

iki ier ve elenirler. Geriden mzik sesi duyulur ve dans edenler grlr. Asker, sivil renkli bir kalabalk elenmektedir.) MEYHANEC (Mteriler arasnda) Neelenin, beyler, dn geti artk, Yarna ise asla kamayacaz, Tanr a koymaz yaratt kular Ve her ey beyhudedir, diyor ncil. BLS Houma gitti bu felsefe. Oturalm u glgelik yere, Seyredelim ne kadar ucuza ve ne kadar gzel Eleniyor halk, eki arapla ve berbat mzikle. BRNC (Masa banda) Makinalar, inan, eytann ii: Azmzdan kapyorlar lokmamz. KNC ki kalsn bize yeter, unuturuz. BRNC Zengin ise - eytann ta kendisi, emiyor kanmz. imdi gelse ya buraya! Gndereyim cann cehenneme. Geenlerdeki olay sk sk tekrarlamal. NC Ne geecek eline. Bu gn idam edilecek. Bizim yazgmz ise srp gidecek. KNC Samalamayn; gelsin, gelecei varsa zenginin, Bir eycik yapmam ona, oturturum yanma. Grrz asl kim efendi ve kim biliyor elenmeyi. MEYHANEC

(Adem'e hitaben) Ne arzu ediyorsunuz, beyim? ADEM Hibir ey. MEYHANEC Defolun yleyse buradan, serseriler! Para m kesiyor sandnz beni, Yoksa dilenci mi olsun ocuum, karm? ADEM (Yerinden kalkarak) Nasl cret ediyorsun byle konumaya? BLS Bo ver edepsize! ADEM Gel gidelim, devam edelim seyretmeye Nasl hayvanlatn insann. BLS Hah, ite burada oktandr aradm. Burada elenebiliriz canmzn istedii gibi, Bu grlt, bu cmb, bu delimen kahkaha, Sefahat ateinin kudurmas Nasl da yansyor ehrelere pembe dalgalarla, Sefalet iinde kurulan ahmaka ryalar gibi. Ne harikulade deil mi? ADEM Beni irendiriyor. (Bu arada dans edenlerin yanna varrlar. ki dilenci ekierek gelir.) BRNC DLENC Buras benim yerim, iznim var.

KNC DLENC Merhamet et, leceim alktan alamyorum iki haftadan beri. BRNC DLENC Gerek dilenci bile deilsin demek, Beceriksiz ahmak, polis araym hemen.(kinci dilenci svr; birinci dilenci yerine geer.) Allah rzas iin bir sadaka verin, Acyn fakire, beyefendiciim!(Bir asker, bir gen kalfann elinden dans ettii kz kapar.) ASKER Defol ordan pis kyl.- Yoksa sen de Adam m sandn kendini? KALFA Anlarsn imdi, nanmyorsan eer. KNC KALFA lime, ekil daha iyi. hret, iktidar, hepsi onun. BRNC KALFA Olur mu ya, tepeden bakarak bize, tuz biber ekiyor stne Kanmz slk gibi emdii yetmiyormu gibi. BR FAHE (ark syleyerek) Ejderhalarn azndan bile aldlar Bir vakitler altn elmayimdi de yetiiyor elmalar, Ejderhalar oktan yok oldu. Avanaktr bakp bakp da Gzne alamayan koparmay.

(Bir delikanlya sokulur.) BLS (Elenenlere dalp kalarak) Bu cilveler inan olsun houma gidiyor benim. Gstersin zengin, demir sandktaki Hazinelerini; pintinin stnde Oturduu sandkta kum da olabilir, altn da.Ne kadar duygulandrc u delikanlnn kskanl! Nasl stne titriyor yanndaki kzn tek bir baknn. Anlyor yaad dakikann deerini, Geri ok iyi biliyor - ama aldrd yok Gelecekte bakasnn koluna gireceini. ADEM (Mzisyenlerden birine hitaben) Neden bylesine kepaze ediyorsun sanat, syle! aldklarn houna gidiyor mu senin? MZSYEN Ne mnasebet! Gider mi hi! Hatta sonsuz bir ikence Her gn bunu almak ve bakp durmak Nasl lgncasna elendiklerine. Ryalarma bile giriyor bu vahi sesler. Ama ne yapaym, yaamam gerek, baka i gelmiyor elimden.BLS (Hala elenenlere bakmaya devam ederek) Kim tasavvur edebilirdi, gz ap kapayana kadar sren Genliin, byle derin bir felsefesi olacan?u kzcaz biliyor, sonuncusu olmadn imdi duyduu hazzn, yaamndaki dakikann, Ve bir yandan perken, yeni iliki aryor Daha imdiden gzleri.- Ah sevgili ocuklar;

Bilseniz ne kadar sevinle seyrediyorum imdi sizleri! Gnah ve sefalet olsun size bedduam! KNC KALFA (ark syleyerek) Btn hafta altktan sonra rahatl ve arkyla Ak ve arab tadana eytan vz gelir vz! (Kilise mziinin son nameleri duyulur, Havva, kentli bir kz olarak elinde dua kitab ve bir iek demetiyle, anasnn yan sra kiliseden kar.) BR SATICI Buraya, buraya, gzel kk hanmcm! Bundan ucuzunu bulamazsnz hibir yerde. BAKA BR SATICI nanmayn sakn, ls eksik, Mal eski. -Siz bana gelin, gzel kk hanm!ADEM Ah blis! Sen bylesine aalk bir yerde oyalarken beni, Tecessm etmi selamet, ben farkna bile varmadan Geip gidecek yanmdan. BLS Peki, hangisi bu cennet paras, gstersene Zira eytandan bile bekleyemezsin her halde, Durmadan zevkini aratrmasn. Ona kavuturmas seni, yeter. ADEM u hanmdan bakas olabilir mi? BLS Byle syler. Aakakan da, kurt yakalad zaman kendisine;

Kskan gzlerle bakar etrafna ve sanr ki Dnyada bundan gzeli olamaz yemin. Oysa gvercin irenerek bakar ayn yeme. nsan da selametini kendisi bulur ancak Hem de ok defa tam da Bir dierinin cehennem ettii yerde.ADEM Ne kadar vakur, el dememi faziletin ta kendisi. Yaklamaya cesaret edemiyorum adeta. BLS Korkma, ilk defa yanamyorsun kadnlara, Hem eninde sonunda satlk olacak o da. ADEM Sus! BLS Hem belki, dierlerinden daha pahal. (Bu arada gen bir delikanl, mahup bir tavrla Havva'ya yaklaarak yrek biiminde bir rek uzatr.) GEN Kk hanm, rica ederim, bu ufack panayr armaann Kabul edin. HAVVA Ne kadar naziksiniz, Arthur, hatrladnz beni. ANNE oktan grmedik sizi, neden gelmiyorsunuz ziyaretimize? (Alak sesle konuurlar. Adem, delikanl ayrlncaya kadar heyecanla onlara bakar.) ADEM Bu yeni bitme delikanl m sahip olacak Erkek yreimin aresiz arzusuna? Ne kadar candan konutu onunla, nasl glmsedi-

Elini de sallyor ardndan - ah, ne ikence, ne azap!Mutlaka konumalym onunla. (Havva'ya yaklar.) ANNE Arthur'un ailesi Varlkl, doru, ama bilmiyorum Ne gzle bakyorlar seninle olan ilikisine. yisi mi, yan izme bence, sana bu gn bir demet iekle Srpriz yapan br delikanldan. ADEM Hanmlar, izin verin elik edeyim size, Bu kalabalkta bir ey gelmesin banza. HAVVA Bu ne terbiyesizlik! ANNE ekilin buradan, mnasebetsiz! Yoksa bu kz, nne gelen herkesin Gzel szler syleyebilecei bir kz m sandnz? ADEM Baka ey sylenebilir mi ki? - ok kez byle dledim Kadn mkemmelliinin en gzel idealini. ANNE Cannzn istediini dleyebilirsiniz; Ama bu kzcazn iltifatna mazhar olacak kii Sizin gibi bir serseri olamaz.(Adem mkl bir vaziyette kalm dururken ingene kadn Havva'ya yaklar.) NGENE KADIN Ah dnyalar gzeli kymetli hanmcm, Gsteriverin ufacck beyaz elinizi,

Anlataym size talihin bin bereketinin Mutlu hayatnz nasl yeerteceini. (Eline bakarak) Gzel bir ksmet var - hem de ok yakn Gzel yavrular, salk ve varlk, (Para alr.) BLS (Adem'i gstererek) Hemire hanm! u bizim arkadan falna da baksana! NGENE KADIN yi gremiyorum, alk yahut urgan.ADEM (Havva'ya hitaben) Beni reddetmeyin. Bu kalbin Benim iin yaratldndan eminim.HAVVA Anne, engel olsana ANNE Polis aryorum Hemen uzaklamazsa. HAVVA lime-akl bana gelir belki. Hem aslna bakarsan kt bir ey yapmad ki. (Geip giderler.) ADEM Ah sen kutsal iir, kayp m oldun bsbtn Bu kaskat gerek dnyasndan? BLS Ne mnasebet! O yrek biimi rek, iek demeti, o danslar, o ardak alt

Baka ey miydi yani? O kadar mklpesent olma, Bol bol var daha, d kurmaya yarayacak eya. ADEM Neye yarar, kar hrs, menfaat avcl Pusu kurmu aralarnda; bencil olmayan Ruh ykseklii kalmam hibir yerde. BLS Ona da rastlanr okul sralarnda Henz sokulmad yerlerde yaam kavgasnn Byle birka kafadar geliyor da ite.(Birka renci gezinerek gelirler.) BRNC RENC Aman ocuklar, ne iyi! Arkamzda braktk kfl binay. Fiyakal bir ey yapp zevkini karalm bu gnn. KNC RENC Krlara kalm, nefret ediyorum ehirden Bu kstl dzeninden, bu tacir dnyasndan. NC RENC Dalaalm birisiyle, Heyecanl, erkeke elence olur. BRNC RENC Kapverelim askerlerin kucaklarndan Kzlarn, ngar kar o anda, Birlikte krlara gideriz sonra, Birka duble biraya, mzie yetecek paramz var daha, Zaferimizin sarholuuyla akama kadar Yaarz prensler gibi, ikili heriflerin arasnda. DRDNC RENC Harika olur atlatmak birka mankafay. BRNC RENC

ttifakmzn balarn pekitirip Elimizden geldiince elenelim imdi, Vatan urunda cokuyla dolup Daha soylu bir kavga alann igal edeceimiz gne dek. (Giderler.) ADEM Ne kadar ho bir manzara, bu yamyass dnyada, Gzel bir an filizlendiini sezdi gnlm. BLS Greceksin ne hale gelecek o filiz Dershanelerin tozunu silktii zaman. Bize doru yaklaan u iki fabrikatr de Genliklerinde, nceki ocuklar gibiydi aynen. (ki fabrikatr konuarak gelir.) BRNC FABRKATR Ne yapsam bo, zorluyor rekabet, Ucuz mal peinden kouyor herkes. Malmn kalitesini drmem gerek. KNC FABRKATR yisi mi, iilerin cretini azaltmal. BRNC FABRKATR O olmaz, imdi bile ayaklanyorlar, Yaayamyorlarm szde itler; Belki de bu ikayette biraz haklar var. Ama kim dedi onlara evlensinler, Kim dedi alt tane ocuk yapsnlar? KNC FABRKATR O halde daha sert davranmal, Gecenin yarsn fabrikada geirsinler, Kalan yars yeter dinlenmeye

Zaten doru olmaz onlarn rya grmeleri. (Giderler.) ADEM Kahrolascalar! - Neden engel olmadn onlar grmeme.Ama sylesene, o kzcaz ne oldu? blis, imdi gster kudretini, Yardm et, dinlesin beni. BLS blis bile Heder etmez kuvvetini byle hiten bir eye. ADEM Senin iin hi olan, benim iin btn bir dnya. BLS Kazan yleyse kalbini.- Yalnz hislerini snrlamasn bil, Yalandan korkma, Her sorumu yantla. Greceksin decek kollarnn arasna.(Arkalarnda kulak misafiri olan ingene kadnn da duymas iin sesini ykseltir.) imdi anlyorsunuz deil mi mylord, ne kadar naho Tebdil-i kyafet edip halk arasna karmak, Biteviye can skc eylerle karlayor insan. uradaki ahali bir sezse, drt adet gemimizin Hindistan'dan gelerek bu gn limana varacan; Baka trl davranrlar bize kar. ADEM Muhtemeldir. NGENE KADIN (Ban yan tarafa evirerek) Bu keif byk para edecektir. (Adem'e hitaben) Bir dakika, beyim, - siz gizlediniz kimliinizi,

Ben de cezalandrdm falnza bakarak, Zira hibir ey sr kalmaz Benim gibi oktandr eytanla i birlii yapan biri nnde. BLS (Ban yan tarafa evirerek) Bir bu eksikti, ihtiyar acuze! NGENE KADIN Sizin gemileriniz bu gn burada olacak. Lakin bundan da sevinli olan haber Gzel bir kzn yanp tututuudur urunuzda. ADEM Peki, nasl elde edebilirim onu? ARLATAN Savulun yoldan! -Sayg isterim, Bilim yolunda aard salarm, Doann gizli hazinelerini Tkenmez abayla bulup kardm. ADEM Bu acaip deli ne byle, blis? BLS Bilim, yaayabilmek iin de arlatan. Aynen senin bilginlik yaptn zamanlardaki gibi, Ne var ki imdi eskisinden daha fazla grlt yapmak gerek. ADEM Ben bu derecesini asla yapmadm. Rezalet! BLS Kabahat onun deil, Doasndadr onun korkmak ve kurtulmak istemek Mezar tana unlarn yazlmasndan:

Ex gratia speciali Mortuus in hospitali. Feda etti gecesini gndzn bakalar urunda, Nihayet dln isteme sras geldi. ARLATAN Emek verdim insanlar uruna, Nihayet, anl sonu ite burada: Bu kk kaptaki hayat iksiri Hastay, yaly genletirir. Byk firavunlar bunu ierlerdi eskiden, Bu gene Tankred'in sihirli sevda ikisi Helene bunu kullanyordu gzellii iin, Bu da Kepler'in astrolojisi.ADEM Duyuyor musun neler satyor? Biz gelecekte aryoruz Aydnl, o ise oktan gemi olanda. BLS Sayg duyulmaz imdiki zamana asla. Yatak odamzda insan byklndedirKarmzdr o, on yllk evlilikten sonraKa tane beni olduunu bile biliriz. ARLATAN Aln, buyurun, alan piman olmaz, Byle frsat gemedi ele imdiye dek, bir daha da gemez. KALABALIK ARASINDAN Ver bana - Hangisini olsa satarm. Amma talihliyiz.- Ne deerli mal aldk. BLS Hele bak, hibir inanc kalmam olan bu halk, Mucize denince, nasl da saldryor.-

(Havva annesiyle birlikte geri gelir; onlar, fsltyla konuan ingene kadn izler.) HAVVA Bo laf, tanyoruz dedik ya. NGENE KADIN Cehennemlik olaym eer doru deilse. ylesine tutkun ki bey size, Hemen bu gn gzdesi yapmaya hazr. Prensesler gibi yaarsnz, Drt atl araba koturur tiyatroya, dansa. ANNE Aslna bakarsak, bu yz kat daha evla Banda ba rts, kuruyup solmaktan Pis bir kunduracnn kokmu dkkannda. NGENE KADIN Bakn, orada duruyor - nasl da aranyor. HAVVA Hala gremedi, ayp.Elleri narin, asalet var duruunda.ANNE Yanndaki de fena deil hani, Geri burnu engel gibi, bacaklar arpk, Ama o kadar sayg deer, yal bal bir erkek.Ben gidiyorum, kzm. En iyi ara buluculuk Ba baa brakmak olacaktr sizleri. NGENE KADIN (Adem'e hitaben) te sizin iin yanp tutuan gzel burada.ADEM Hemen koaym ona. Ah ne saadet, ne byk zevk!

NGENE KADIN Aray bulan da unutmayn ama. BLS (ingene kadna para verir.) Para arkadatan, el skmak benden. NGENE KADIN (Haykrarak) Ay! Amma da kuvvetli el! BLS Haz duyardn cad, Roln oynadn sahiden sen olsaydn eer! HAVVA (Adem'e hitaben) Bana bir panayr hediyesi alr msnz, Bu gzelletiricilerden birini rnein.ADEM Yzndeki byleyici kadnlktr En esiz gzelletirici. (Bu arada arlatan gider.) HAVVA Ah, ne kadar ltufkarsnz. ADEM Mahcup etme beni. Prlantalar, inciler takaym gzel gerdanna; Sslemek istediim iin deil, Parlamak iin bundan daha iyi yer olmayacandan. HAVVA te tarafta birok mcevherci grdm. Ama benim gibi fakir bir kza yakmaz ki! ADEM

Gidip bakalm haydi! BLS Lzum yok, Fevkalade gzel mcevherler var yanmda. (Mcevherleri verir, Havva byk bir cokuyla alarak bakar ve taknr.) HAVVA Ah ne gzel, ne zarif, ne ho; herkes kskanacak bunlar.ADEM Ama u yrek biimi rei grmeyeyim bir daha! HAVVA Ataym, eer holanmyorsanz. BLS Tamam. Ben de stne basaym. (Basar.) HAVVA Ne oluyor, Birisi mi baryor, yoksa bana m yle geldi? (Bu arada, araba iinde bir mahkum getirirler; sahnenin ortasndan geirirlerken millet arkasndan kouur.) KALABALIK ARASINDAN Haydi abuk.- Sylemedim mi ben, ne kadar korkak olduunu.Hala somurtuyor.- Gelin, gidelim arkasndan! ADEM Ne bu grlt, ne bu grlmedik iti kak? HAVVA Asmaya gtryorlar. Oh, iyi ki buradayz. Haydi biz de gidelim; yle heyecan verici ki bu manzara! Hem de mkemmel bir frsat mcevherlerimi gstermek iin. ADEM Suu ne bu sefilin?

HAVVA Bilmem. BLS Fark etmez zaten. Ama ben syleyeyim gene: Lovel'in fabrikasnda alt uzun yllar boyunca ekip durdu cierlerine zehirli kalay, Hastahanelik oldu, haftalarca yatt. Sevgili ei aresiz durumda kald, Lovel'in olu genti ve de iyi yrekli Birbirlerini buldular, unuttular her eyi.BRNC Glsn yzn ahpap! ehit oluyorsun, Aramzda yacak daima adn. BLS Koca iyileince hastalktan, bulamad karsn, Yeri dolmutu, bouna i arad; syanla doldu yrei ve cret etti tehdide, Tokat oldu Lovel'in olunun yant. Bu lanetin ise bir bak geti eline Gtryorlar ite imdi - htiyar Lovel ldrd.(Son kelimeleri sylerken Lovel, bir delinin melankolisiyle gelir.) LOVEL Yalan sylyorsun, yalan, lgn deilim ben, Anlamyor muyum ne fsldadn olumun yarasnn? Al btn hazinelerimi, Tek duymayaym bu sesi. ldraym daha iyi! NC Korkma, metin ol; gn gelir, alnr intikamn. BRiNC Dik tut ban! Soysuz olanlar onlar.-

(Mahkum eliindekilerle birlikte gider.) ADEM Soluk kesen manzara, neden ktn nme? Kim syleyecek imdi hangisi daha sulu, Yoksa asl sulu sadece toplum mu?Toplumun rd yerde su rer, oalr. LOVEL Toplum, evet.- Al hazinelerimi, Tek duymayaym yarann sylediklerini.(Gider.) HAVVA Gidelim haydi, yer bulamayacaz sonra. ADEM krler olsun sana kader, hakim yapmadn beni. Kolay itir yan geldiin divandan kanun yapmakYzeysel kii iin kolaydr yargya varmak; Ama ne kadar zordur, i alemi aratrp Kesini bucan hesaba katan iin. BLS Byle ilkelerle sona ermez dava. Ktl kimse ktlk olsun diye yapmaz; eytan bile birtakm haklara atf yapar, Ve herkes kendisininkini en kuvvetlisi sayar Hukuk alimi bir hamlede kesiverir ipliklerini Bin tane filantrop'un bile zemeyecei Karmakark dmn.(Bu arada Tower'e varrlar; bir duvar oyuunda kutsal resim durur.) HAVVA Birazck duralm, dostlarm,

Demetimi bu aziz resme ilitireyim.BLS (Fsldayarak) Aman, sakn brakma Mahvoluruz yoksa. ADEM Masum ocuk - ben engel olamam HAVVA Almtm bu resmi, daha ocukken Anmay her seferinde nnden geerken, imdi de yle huzur veriyor ki.Duralm biraz. Hemen telafi edelim hmal ettiklerimizi. (Resmin kenarna iek demetini ilitirir, ama iekler birden solar, o anda boynundaki kollarndaki mcevherler de kertenkele olarak kayar.) Tanrm, ne oluyor? BLS Bouna uyardm seni. HAVVA mdat! ADEM Tela etme, sevgilim, herkes bize bakyorDaha gzellerini takarm sana. HAVVA ekil yanmdan, ekil! mdat, acyn bana! Sahtekarlar ve korkun cad Rezil ettiler namuslu bir kadn.(Etraftakiler gruplar halinde toplanmaya balarlar. ingene kadn polislerle birlikte gelir.) NGENE KADIN te buradalar, sahte para verdiler,

Eriyip cva oldu avucumda. BLS Belki de kusur Senin avucundayd, parada deil.Adem, gidelim abuk, burda eylemek doru deil. (Tower'in iinde kaybolurlar. Aada gruplamalar ve grlt patrd artarken yeniden kulenin tepesinde grnrler.) ADEM Gene yanldm, yeterli sandm Devirmek gemiin hayaletlerini Ve serbest rekabet salamak kuvvetlere.Attm makinadan bir ana viday, Tutan makinay, sayg ve sevgiyi, hmal ettim daha gl bir bakasn koymay yerine. Bu ne biim yarma? Kimileri klla Duruyor plak hasmnn karsnda; Bu ne biim bamszlk? Yzlercesi a kalyor Girmezse birilerinin boyunduruuna. Kpeklerin kavgas bu, bir para kemik iin. Bunun yerine, toplum istiyorum ben, Cezalamayan, koruyan; rktmeyen, coturan, Ortak gle uyumlu ileyen, Bilimin tasarlad gibi aynen; Ve dzenine, akln kanat gerdii bir toplum.Gelecek bu, hissediyorum, biliyorum. Gtr, blis, gtr beni o dnyaya.BLS Gafil insan, grn dar olduundan Salt dank gruplar gryorsun aada. Yok mu sanyorsun uyumlu ileyi

Yok mu sistem hayatn atelyesinde? Bir lahza bak yleyse ruh gzlerinle Ve gr yarattklar ii. Ne ki onlar bize alyorlar, ufack kendilerine deil.(Ortalk iyice kararr; panayr yerindekiler kk gruplar olutururlar. Bu gruplar sahnenin ortasnda kocaman bir mezar kazarlar etrafnda dans ederek mezarn ak azndan arka arkaya iine atlarlar; kimileri sessizce, kimileri bir eyler syledikten sonra.) KORO Haydi, haydi, vnlasn kazma: Bu gn bitmeli, yarn ge olur, Ho birka bin yl sonra bile Tamamlanmayacak byk eser. Beik ve tabut ayn eydir, Bu gn tamamlar yarn balayacan, Daima atr ve daima toktur, Bu gn iine giren, yarn kalkacaktr! (Matem anlar almaya balar.) Akam anlar balad almaya, Bitirdik, ekilelim istirahate, Sabah yeni yaama uyanacak olanlar Byk esere yeniden balasnlar.KUKLA OYUNCUSU Ben, komediyi oynadm, Elendirdim ama elenmedim. MEYHANEC Herkes bitirdi arabn Beyler, iyi geceler! KK KIZ Sattm menekelerimin hepsini, Mezarmda biter artk yenileri.

NGENE KADIN Herkes geleceini renmek istedi, imdi korkuyla kapyorlar gzlerini. LOVEL Bahtiyarlk vermedi hazinelerim imdi bedavadan huzura kavuuyorum. Cumartesi akam, hafta tamamland burada, karacam nihayet yorgunluumu. RENC Gzel bir d gryordum, uyandrdlar, Gel, gzel rya, devam edelim gene. ASKER Kendimi ok yiit sandm, Pis bir ukura dverdim. FAHE Mahmurluk geti, boyalar silindi, Buras ok souk; acaba aas daha m iyi? MAHKUM Kal kelepe, bu zavall hi'in stnde Baka kanun seziyorum, bu eiin tesinde. ARLATAN Birbirimizi aldattk, biliyoruz, diye. Hepimizin sesi kesildi imdi, gerein nnde. HAVVA Ne duruyorsun ayaklarmn dibinde, ak azl derinlik!? Karanlnn beni korkuttuunu sanma. Toprak dyor iine yalnz, topraktan olan insan. Ben bamda Gloria ile aarm bunu. Akn, iirin ve genliin

Koruyucu melekleri yolumu ayor ebedi yurduma doru; Bu topraa sadece glmseyiim haz verir, Gne misali, ehrelere dedii zaman. (rtsn, harmaniyesini mezara atar Gloria'nn klar arasnda ykselir.) BLS Tandn m, Adem? ADEM Ah Havva, Havva! ::::::::::::::::: ON KNC SAHNE (U biiminde ina edilmi mkemmel bir Falanster'in avlusu. Binann her iki kanadnn zemin kat ak bir kemer alt oluturuyor. Sa taraftaki kemer altnda ileyen buhar makinalar arasnda iiler alyor. Sol taraftaki kemer altnda, doa bilimlerine ilikin eya, mekanik aralar, astroloji ve kimya aletleri ve dier zel aletler mzesinde bir bilgin bir eylerle urayor. Falanster'de yaayan herkes ayn kyafette giyinmi. Gndz vakti.) (Adem ve blis avlunun tam ortasnda yerden kverirler.) ADEM Bu ne biim lke? Bu nasl halk? Nereye geldik? BLS Eski lkler yok artk. ok alelade deil miydi vatan kavram? Geleneklere ballk dourmutu bir zamanlar onu, Dar grllk ve rekabet besledi, korudu. imdi btn dnya geni bir vatan, Ortak hedefe doru yolda birbirinin her insan, Ve sessizce akp giden bu gzel dzenin stnde, saygyla kanat geriyor bilim. ADEM Gerekleti demek ruhumun ideali, Bunlarn hepsi gzel, bylesini istemitim ben de. Sadece bir eye acyorum: vatan kavramna,

Sanrm kalabilirdi Yeni dzende de. nsann benlii snr ister Korkar sonsuzdan. deerlerinden kaybeder, yaylrsa eer, Gemie ve gelecee iddetle baldr. Ve korkarm ii titremez o kadar byk dnya urunda Anne ve babasnn mezar iin titredii kadar. Ailesi iin cann bile veren Dostu iin ancak gz ya dker.BLS Bakyorum vazgetin bile idealinden Daha gerekleemeden nce. ADEM Yok, yle sanma, sadece merakm uyandrd: Nasl bir lk ki bu, koca dnyay birletirebiliyor, Ve coku dedikleri - bu gne dek yz trl Alaklkla krklenmi, Ve sadece hayalci kavgalarda smrlmKutsal ve ebedi ateini insan kalbinin, Nihayet soylu bir amaca yneltebiliyor.Ama dur, sylesene sen, neredeyiz, neresi buras? Haydi gezdir ki haz duysun gnlm, O kadar mcadeleye karn Hak ettii mkafat olan bahtiyarln grp insann. BLS Buras daha birok benzerleri olan bir falanster, Yeni lkler insannn yaad yer.ADEM Gezelim yleyse. BLS

Dur, o kadar acele etme. nce soyunalm eski derimizden. Eer Adem ve blis olarak gelirsek, Bu bilim dnyas inanmaz bize, Mahvoluruz, yahut lombike hapsederler bizi. ADEM Neler samalyorsun gene? BLS Ruh dnyasnda da bu artk byle. ADEM Peki, yap ne istersen, ama abuk ol! (blis, her ikisini de falansterde yaayanlarn biimine benzer hale sokar.) BLS Al, giy srtna bunlar. Sann kvrmlarn da sakla.Oldu, tamam.ADEM Bilgine seslenelim. BLS Merhaba, bilgin! BLGN Rahatsz etme. Gevezelie vaktim yok, alrken byk eserimde. BLS zr dilerim. Bizler, bininci falansterden Bilgin adaylaryz. nn duyup geldik uzak yerlerden. BLGN Dorusu vlecek davran sizinkisi. imdi zaten yarda brakabilirim de eserimi Lombik'teki scaklk tkenmesin yeter

Madde, benim istediime o zaman boyun eer. BLS Tamam, yanlmm. Doay ve insan Szgeten geiren senin iinde bile Kalm demek, son cruf olarak Byk kendini beenmilik. BLGN imdi sohbet edebiliriz artk.Peki, sizler hangi meslek dalna balsnz? ADEM Biz, bilgiye susaml dala balamyoruz, Btn grebilmek istiyoruz.BLGN Bu yanl. Kkte gizlidir byk, Eya o kadar ok, varlmz o kadar ksa ki. ADEM Doru.- Biliyorum gerekli olduunu Kum tayann da, ta yontann da; Onlarsz ykselmez bina. Ne ki onlar, yar karanlktadrlar, Haberleri bile yoktur neye yardm ettiklerinden.Btn gren, mimardr ancak, Bilmese de ta yontmasn. Odur eseri yaratan, bir tanr gibi.Byle bir mimar, byktr bilimde de. BLS Biz de bunun iin sana geldik, byk insan. BLGN yi ettiniz, takdir ediyorum sizi. Bilimin zengin dallar,

Bir organizmann birok farkl hatt Ancak birlikte teshir edicidir. BLS Gzel bir kadn gibi aynen. BLGN Fakat btn bunlara ramen yalnzca kimyaBLS Her eyin ortas, hayatn balangc.BLGN Tamam. Bildin. BLS Ayn eyi syledi matematik hakknda da Bir matematiki az nce bana. BLGN Kendini beenmilikten, herkes Dnyann merkezinde sayyor kendisini. BLS Sen iyi semisin kendine ilgi evren olarak Kimyay. BLGN Bu bakmdan msterihim.Gelin haydi, mzeyi gezelim. Yoktur bir ei daha dnyamzda. Eski dnyann yok olmu hayvanlarnn Gerek numuneleri duruyor burada; Hepsi de iyice doldurulmu. Binlercesi bunlarn Atalarmz daha barbarken, yaamt aralarnda onlarn; Onlarla blerekten dnya hakimiyetini.Akl almaz masallar anlatlyor haklarnda, rnein u, buharl lokomotif kullanlrm.

ADEM At bu, amma yozlam cins dorusu, Eskiden bambaka hayvand Al-borak BLGN Buna gelince, ne efsaneler syleniyor hakknda, Dostu imi gya insann, hem de almadan, bedava; Ve vefal bir minnetle kollayarak Kavrarm insann dncelerini. Dahas da var, dediklerine gre, nsann suu olan mlkiyet kavramn bile benimsemi; Ve korumak iin bunu, cann bile verirmi.Yazl olduklar gibi sylyorum bunlar, Yoksa mutlaka inandmdan deil. ok lgnlklar, ok hayaller varm gemite, Bunlardan bize kalan sadece bu masallar ite. ADEM Kpek bu.- Hakknda sylediklerinin hepsi doru. BLS Dikkat et Adem, ele veriyorsun kendini.BLGN Bu gene, fakirin klesi imi. ADEM Fakirin, zenginlerin kz olduu gibi. BLGN Bu da llerin kral. ADEM Aslante kaplan, ite evik karaca; Hangi hayvanlar kald kuzum dnyada? BLGN

Ne biim soru bu, sizde byle deil mi? Yararl olanlar ve de imdiye kadar Bilimin yerini dolduramam olduklar yayor: Domuz ve koyun. Ama yle kusurlu deiller artk, Beceriksiz doann yaratm olduu zamanlardaki gibi: u canl ya, bu ise et ve yn yn. Hepsi amalarmza yardm ediyor, aynen lombik gibi. Ama bakyorum, biliyorsun bunlarn hepsini, Dierlerine bakalm. te madenlerimiz. Bakn ne kadar muazzam bir kmr paras: Koca dalar varm bu maddeden, nsanlar, hazrcack toplayabiliyorlarm, Bilim imdi havadan elde ediyor, Byk zahmetler karl. Bakn bu cevhere Demir diyorlarm; ve tkenmedii mddete Gerekmemi almin aramak.Bu kk para ise, altn. Son derece nl ve o lde de yararsz. Zira insan kr inancyla Tapt zaman kendinden stn yaratklara, Kaderin de stnde saydklarna: Altn da bunlardan sayarm, Refah ve hakk Ve de kutsal olan her eyi kurban etmi mihraplarnda, Sihirli tek bir paracna sahip olabilmek iin. Ve karlnda elde edebilirmi her eyi alacak ey, ama ekmei bile. ADEM Ge bunlar, hepsini biliyorum, baka ey gster.

BLGN Gerekten byk bilginsin sen, yabanc. yleyse bakalm eski bitkilere. te burada, dnyada am olan Sonuncu gl. Faydasz iek. Yz binlerce kardeiyle birlikte igal edermi En bereketli alanlar, baakl bitkilerden; Kocaman ocuklarn sevgili oyunca. Gerekten pek karakteristik bir olay bu, Nasl da sarlmlar bir zamanlar bylesi oyunlara; Fikir bile iek retmi: iir ve inancn hayallerini; Ve aldatc ryalarn dalgalarna brakp kendini Harcam en deerli kuvvetini, Hayat amacn heder etmi. Burada saklyoruz, nadir bir numune olarak Byle iki eseri. Birisi, manzum; Gnah raddesine varan Kendini beenmilikle bireyin stnln savunan Yazarn ad Homer. Tam bir hayal alemi Tasvir ediyor, Hades adn verdii eserinde. oktan yalanladk her bir satrn. Dieri, Tacitus'un Agricola's Gln ve buna ramen ackl Kavramlar manzaras, barbar dnyadan. ADEM Demek hala kalm bu birka yaprak Byk gnlerden, vasiyetname olarak. Ya bunlar tututuramyor mu Yozlam halefin gayret ateini

Suni dnyanz devirmek urunda?BLGN Dediin doru, anladk biz de bunu; Gizledii zehir son derece tehlikeli. Bu nedenle ancak Altm yan am ve kendini bilime adam Olanlara serbest bunlar okumak, dierlerine yasak. ADEM Peki, ya dadlarn peri masallar Krpe yreklere birtakm seziler alamyor mu? BLGN Elbette ya, zaten o yzden Dadlarmz, yksek denklemlerden Ve geometriden sz ediyorlar ocuklarmza.ADEM (Ban yan tarafa evirerek) Ah katiller, korkmuyor musunuz, insan kalbini En gzel andan mahrum etmekten!BLGN Devam edelim.- Bakn bu aletlerin, Eski eyalarn ne acaip ekilleri var. Bu bir top; stnde esrarengiz bir yaz: Ultima ratio regum.- Acaba nasl Kullanlyormu, kim bilir?.- Bu da kl, Mnhasran insan ldrmeye mahsus aletVe sulu da oluyormu, bununla ldren. Bu resim gene, tamamyla el ile yaplm. Belki de yar mrn almtr yapann. Konusuna bak bir de, deli samas masal. Bu gn gne yapyor bu ii, yerimize.

Beriki hilekarcasna idealize edilirken Bu, derin bir sadakatle hizmet ediyor amalarmza. ADEM (Ban yan tarafa evirerek) Peki, ya sanat, ruh kalyor gene de.BLGN Bu yzlerce biimde eya, hepsi de atafatl, Ne kadar da ocuka. iekli kupa, Sandalye arkalnda hayal mahsul arabesk, Hepsi insan elinin israf edilmi emei. Sorarm, o kupadaki su daha m serinletici, Ya da daha m rahat oturuluyor o sandalyede? imdi btn bunlar makinalar yapyor bizim yerimize, Hem de amaca en uygun ve en basit ekilde. Ve mkemmelliini garanti eden de, i, vida sktrmak olan iinin mrnn sonuna kadar bu ii yapacadr. ADEM Zaten bunun iin hibir eserde Ustasn aacak hayat ve kiilik yok.Kuvvet ve fikir nerede bulacak mekan Ruh aleminin rn olduunu kantlayabilmek iin? Mcadele etmek istese de baksa yle bir etrafna, Bu muntazam, bu dzgn dnyada Tehlikenin hazzna bile eriemeyecek, Vahi tek bir hayvan bile gremeyecek. Aldandm demek bilimde de: Ondan beklediim bahtiyarlk yerine Can skc bir ocuk okulu kt karma. BLGN

Kardelik yerlememi mi? Maddi yoksunluk ekiyor mu insan? Bu lkler laykyla hak etmilerdir Yceltilmeyi. ADEM Sylesene bana, nasl bir lk bu, Btn bir halka birlik alyor, Ve hepsini, ortak ama olarak coturabiliyor? BLGN Bizde lk, yaam srdrmektir. nsan ortaya kt zaman, Erzakla tka basa dolu bir kilere benziyordu dnya. Yetiyordu elini uzatmas htiyac olan her eyi elde edebilmek iin. Harcad dnmeden, Bir peynir kurdu gibi ve tatl mahmurluu iinde Bol bol vakit buldu, romanvari faraziyelerde aramaya lham ve iiri. Ama bizim, en son lokmalar yerken, Hasis davranmamz gerek, zira oktan fark ettik Peynirin tkenmekte olduunu ve leceimizi alktan. Drt bin yl sonra gne souyacak, Toprak artk bitkileri dourmayacak. Demek drt bin ylmz var, Gnein yerinin nasl doldurulacan renebilmek iin; Sanrm bu sre yetecek bilgimize. Istma iin en elverilisi, su olacak her halde. Bu, atei en iyi muhafaza eden oksitlenmi madde. Organizmann btn srlarnn Kefi artk ok yakn.-

Ne iyi oldu da konumamz buraya dkld Az daha unutuyordum tpm. imdi tam bu konuda alyorum. BLS ok ihtiyarlar insan, eer tekilatlandrrken Lombik'e bavurursa.Lakin eserin, baarsyla da sonulansa Bir canavar olacak bu: bir szsz dnce, Nesnesi olmayan sevda duygusu, Doann reddettii yaratk, Ne tezad olacak, ne de benzeri, Eer birey tehdit etmezse. Sonra bu, karakterini nereden kazanacak, Bilinci, d etkilere kapal, tutkulara kapal Dar bir tpte uyand zaman BLGN Bak, nasl kaynyor, nasl da prl prl, Yanp snen ekiller kmldanyor Bu scack, smsk kapal camn iinde. Kimyasal yaknlk ve etki tepki, Hepsi uyumak zere; ve mecbur olacak madde radem nnde boyun emeye. BLS Hayran kaldm sana, bilgin! Ancak anlamadm bir ey var, unu da yapabilir misin: imdi yakn olanlar Cezbetmesin birbirini ve itmesinler Ztlarn. BLGN Zrvalk, sylediin. Ebedi kanunudur bu, maddelerin.

BLS Ya, demek yle. Peki, syler misin bunun temeli ne? BLGN Temeli mi? Kanun! yle olduu iin; Deneyimler bunu gsteriyor bize. BLS Demek ki sen, ocakbasn ancak doann, st tarafn o, kendisi yapyor.BLGN Ama snrlarn, bu camla ben tespit ediyorum, Ve esrarengiz mphemliinden ekip karyorum. BLS Herhangi bir hayat emaresi grmedim henz. BLGN Mutlaka olacak. Ben ki ylesine tecesssle izlemitim Btn gizlerini organizmann, Ve yzlerce defa otospsi masasna yatrmm hayatADEM Her defasnda sadece bir ceset bulmusundur. Bilim, ar aksak takip edebilir ancak Elde edilen yeni tecrbeyi Ve kraln kiralk airinin yapt gibi Ancak yorumlayabilir byk olgular; Kehanette bulunmaya yoktur yetkisi.BLGN Niye alay ediyorsunuz, grmyor musunuz Tek bir kvlcm eksik balamas iin hayatn? ADEM Peki, ya o kvlcm nereden bulacaksn? BLGN

Tek bir adm kald gereklemesine. ADEM Ama ite o tek adm atmayan Hibir ey yapmamtr, hibir ey bilmiyordur. Zira dierlerinin hepsi hazrdr elde. te o tek admdr en kutsala ulatracak olan.Ah, bir gn olacak m acaba bunu yapan?(Bu arada lombik stnden kan duman koyulamaya ve sesler karmaya balar.) YERYZ CNNN SES (Dumanlarn arasndan) Asla olmayacak.- Bu tp benim iin ok dar ve ok geni.- Sen, beni tanyorsun Deil mi, Adem? - Bunu daha kimse bilmiyor burada.BLGN Delilik krizi tuttu zavallnn. Eyvah, ne olacak halin! (Lombik patlar, cin kaybolur.) Lombik krld. imdi al yeni batan Byk eseri. Tam varmak zereyken hedefe Ufack bir engel, mnasebetsiz bir tesadf Berbat ediyor emekleri. BLS Eskiden buna kader derlerdi. Ve daha az utandrcyd ezilmek, kudreti altnda imdi boyun emekten, mnasebetsiz bir tesadfe.(Zil alar.) Bu zil sesi ne? BLGN bitti, imdi balyor gezinti saati, Fabrikalardan kyorlar, tarlalardan geliyorlar, imdi cezalandrlacak su ileyenler,

imdi paylatrlacak kadnlar ve ocuklar. Bana da i decek, haydi gidelim oraya. (Kadnlar ve erkekler, ayr ayr uzun sralar oluturarak gelirler. Baz kadnlarn yannda ocuklar da vardr. Havva, bu kadnlarn arasndadr. Gelenlerin hepsi, avluda bir daire olutururlar; bir ihtiyar, nlerine kar. Adem, blis ve Bilgin, mzenin yannda, n planda dururlar.) HTYAR Otuz! LUTHER (Sradan karak) Burda. HTYAR Sen gene Gereinden fazla kzdrdn kazan. yle anlalyor ki tutkun, Sahiden tehlikeye sokmak tm falanster'i. LUTHER Kim dayanabilir cazibesine, Kvlcmlar saan ve grleyerek deliren unsur, Alevin bin diliyle etrafn sarp Sana erimek ve yok etmek isteyince. Ve durmak orada cesaretle ve devam etmek krklemeye, Bilerek ona hakim olduunu.Sen bilemezsin atein bysn, Ancak tencere altnda grmsn onu. HTYAR Deli samas. Bunun iin bu gn yemek yok sana. LUTHER (Srasna geri ekilerek) Ama yarn, gene krkleyeceim atei. ADEM

Neler gryorum? Tanyorum ben bu adam. Luther bu. HTYAR ki yz dokuz! CASSUS (Sradan karak) Mevcut. HTYAR defa ihtar ettim imdiye kadar, Sebepsiz yere kavga aryorsun. CASSUS (Srasna geri ekilerek) ikayet etmediim iin mi sebepsiz? dlektir bakasndan yardm isteyen Kendi eli kolu tutarken. Benden zayf mym Hasmm. Neden kendisini savunmam? HTYAR Terbiyesizlik etme! -Temize karamaz Kafa tasnn yaps bile bu kt huyunu. Kafa tasn, asil ve kusursuz, Ama damarlarndaki kan, kudurgan! Tedavi edilecek, uslanana dek. ADEM Ah Cassius, tanyabilsen beni, Filipi'de beraber arpmtk seninle- Buralara kadar m Varyor bu kt dzen, bu kuram, yanlgsnda. Byle soylu bir kiide Kusur buluyor ancak, fark etmiyor deerlerini.HTYAR Drt yz!

EFLATUN (Sradan karak) Efendim. HTYAR Sen gene ylesine kaptrdn ki kendini hayal alemine, Telef oldu sana emanet edilen srlar. Ayk kalman iin biber srlecek azna. EFLATUN (Srasna geri ekilerek) Ben o zaman da bilirim, gzel hayaller kurmasn. ADEM Ah Eflatun, nasl bir rol dm sana Hayalini kurduun toplumda.HTYAR Yetmi iki! MKELANJ (Sradan karak) Buradaym.HTYAR Dank brakmsn atelyeni. MKELANJ Evet, nk durmadan sandalye bacaklar yaptm, Hem de en berbat ekillerde. Braksnlar dzelteyim, zin versinler biraz olsun ssleyeyim, diye ok yalvardm. Brakmadlar. Bari, deiiklik olsun diye Sandalye arkal yapaym, dedim. Hep bouna. Oynatacaktm az kalsn; Braktm atelyeyi, katm ikenceden.

(Srasna geri ekilir.) HTYAR ntizam bozduun iin odana kapanacaksn. Gnein gzel, scak klarndan haz duyman yasak.ADEM Ah Mikelanj, ne cehennem azabdr kim bilir Senin iin yaratamamak.Ne kadar ok tandk var buralarda, Ne kadar kadim kudret, ne kadar byk zeka. Bununla birlikte savamtk - bu gene ehit olmutu, Buna ise dar gelmiti btn cihan. Nasl da tek biime sokmu, ne denli cceletirmi hepsini Devlet. Ah blis, gel gidelim, Ruhum dayanamyor bu manzaraya.HTYAR ki ocuk bu gn artk tamamlad Ana ihtimamna ihtiya olan sreyi. Ortak eitim yurdu artk yerleri. Haydi, haydi gelin bakalm beri! (Havva ve baka bir kadn ocuklaryla beraber ne karlar.) ADEM Ah bu ne gzellik, harika! Demek bu kaskat dnyann da Varm iiri! BLS Ne o, Adem, gitmiyor muyuz? ADEM Kalyoruz. Hatta ancak burada bulabileceiz huzuru. HTYAR Bilgin! ncele kafalarnn biimini

Bu ocuklarn. (Bilgin, ocuklar inceler.) HAVVA Eyvah, neler gelecek bama! ADEM Ah, bu ses! BLS Ne buluyorsun bu alelade kadnda, Semiramis'in busesini tattktan sonra? ADEM O zaman, daha tanmamtm bunu. BLS Ya, demek yle! Sevdallarn eski namesidir bu: Hepsi inanr kendisinin kefettiine tutkuyu, Ve kendilerinden nce kimselerin bilmediini Ne olduunu sevginin; ve bu, bylece srp gider Birka bin yldan beri aralksz. BLGN Bu ocuk doktor yaplacak. Bu ise oban olur. HTYAR Gtrn o halde. (ocuklar gtrmek isterler. Havva kar koyar.) HAVVA Dokunaym deme! Bu ocuk benim: Kimin haddine koparmak onu ana kucandan?!HTYAR Gtrn haydi, ne duruyorsunuz? HAVVA

Ah evladm! Ben beslemedim mi seni Canmla, kanmla.- Var m kuvvet Bu kutsal ba koparabilecek? Nasl vazgeebilirim senden ebediyen, nasl raz olurum Ynda kaybolmana, ve gzlerimin Kaamak ihtimamla, seni bouna aramasna Yz tane birbirine eit yabanc arasnda? ADEM Ah insanlar, kutsal bildiiniz bir ey varsa eer, Onun rzas iin, brakn bu anneye yavrusunu. HAVVA Deil mi ya, deil mi ya! Ah, aziz yabanc! HTYAR Cretkar oyuna giritin yabanc; Aile geleneinin Canlanmasna gz yumarsak eer, hemen ker Her trl kazanm kutsal bilimin. HAVVA Umurumda bile deil, buz gibi bilim! Yerin dibine batsn, doa konutuu zaman. HTYAR Uzatmayn haydi! ADEM Sakn dokunmayn haa! Kl duruyor orda, gsteririm sonra Nasl kullanldn. BLS Rya bu, kmldama sakn! (Elini Adem'in omuzuna koyar, Adem donup kalr.) Hisset me'um kudretini elimin.-

HAVVA Ah, evladm! (Yere ker, ocuunu alp gtrrler.) HTYAR Bu iki kadn tek kald, E almak isteyen sylesin. ADEM Bunu ben istiyorum. HTYAR Bilgin, ne dersin? BLGN Tutkun bir erkek, sinir hastas kadn Yozlam nasl dourur; yanl bir iftletirme bu. ADEM Ben vazgemiyorum, eer o da istiyorsa. HAVVA Ben de seni seviyorum, ebediyen seveceim. BLGN Tam lgnlk bu.- Gerekten acaip Gemiin hayaletlerinin belirdiini grmek Aydnlk yzylmzda.- Nasl oluyor bu? ADEM Cennetin gecikmi bir n. HTYAR Yazk.ADEM Acmayn.Bu lgnlk bizim! Biz sizin aklseliminizi Kskanyoruz. Zira bu dnyada her Byk ve soylu olan, daima,

Duygusuz ve souk ihtimamn snrlayamad lgnlk olmutur Ycelerden bize doru tatl bir musiki gibi gelen Ruhun sesidir. Tandr, benliimizin Ona yakn olduunun, Ve bu dnyann adi topran hakir grerek Daha yce katlara doru yol aldmzn. (Havva'y kollar arasnda tutar) HTYAR Bunlar ne dinliyoruz hala. Gtrn doru hastahaneye! BLS Acele tarafndan mdahale gerek! Adem, gidiyoruz, yr! (Sahnede bulunduklar yer, aa doru iner; kaybolurlar.) ::::::::::::::::: ON NC SAHNE (Uzay. Yer kresinin uzaktan grnen bir dilimi gittike klerek nerdeyse dierleri arasna karan bir yldz olur. Alaca karanlk yava yava zifiri karanla dnr. Artk yalanm olan Adem, blis'le birlikte umaktadr.) ADEM Bu delice uuumuz nereye byle, sylesene? BLS Sen deil miydin isteyen Cruftan arnm yce katlara erimeyi? yi anladysam eer, sana yakn bir ruhun sesini Duymutun oralardan. ADEM Evet, doru. Ama byle souk ve kat tasavvur etmemitim oraya giden yolu. Bu mekan ylesine bombo, ylesine yabanc ki, Mukaddesata tecavz edenler dolayor burda sanki. ki duygu arpyor benliimde:

Hissediyorum ne kadar adi olduunu topran Ve nasl hapsettiini ruhumu; kurtulmak istiyorum emberinden. Lakin hzn veriyor kopmu olmak, ona dnmek istiyorum.Ah blis! Baksana geriye, ne hale geldi dnyamz, nce iekler kayboldu gzlerimizin nnden, Sonra ormanlarn titreyen yapraklar; Yzlerce holuuyla o kadar iyi tandmz yerler zellikten yoksun bir dzle dnt. lgin olan her ey silindi gitti. Kayalar cceleip akl oluyor artk, Ve aadaki basit insann kutsal bir ses duyduunu sanarak Korktuu imekle ykl bulut, Nasl zavalllap sefil bir duman oluyor. Hani, hani nerde grldeyen denizin enginlii? Kl rengi bir leke oldu Dier milyonlar arasna karp dnen yer kresinde: te bu, bizim dnyamz. Ah blis! Ya o? Onun da Ayrlmas m lazmd bizden?BLS Ycelmi gr amzdan baktmzda, yok aresi nce letafet kaybolacak, Sonra byklk, kudret ve nihayet Bizim iin kalmayacak kat maddeden baka hibir ey.ADEM Ardmzda kalyor yldzlar, Ne bir hedef gryorum, ne de bir engel duyuyorum. Sevda ve kavga olmadka bu var olu neye yarar? blis, rperiyorum! BLS

Ne o, bu kadar m srd kahramanln, Geri dnelim yleyse, toprakta oynamaya. ADEM Kim demi, ileri, haydi ileri! Tamamyla kopuncaya kadar acyacak ancak Dnyaya balayan btn balar.Ama dur, ne oluyor byle, skyor nefesim, Kuvvetim tkeniyor, uyuuyor beynim. Galiba masal deil Antaeus'un Dnya toprana dedii srece Yaayabildii ancak. YERYZ CNNN SES Evet, masal deil. Sen tandn topran ruhunu, Ben'im ancak sende nefes alan, bilmelisin bunu. te arampol burada. Buraya kadar geer hkmm. Geri dn, yaarsn - aarsan arampolu, yok oluun Bir damlack suyunda fink atan tek hcreli yaratk gibi.Bu bir damlack su, senin dnyan. ADEM rktmen bouna, inanmyorum sana.Belki senindir vcudum, ama ruhum benim; Sonsuzdur dnce ve adalet, Bunlar daha nce vard, senin madde dnyandan. YERYZ CNNN SES Gafil insan! Dene de mahvol yleyse. Gln kokusu, glden nce mi vard, ekil gvdeden nce miydi, n nce mi gneten? Ah, bir grebilseydin zavall ruhunu Usuz bucaksz uzayda srklenirken,

Hibir ey hissetmeden, hibir ey anlamadan Manay ve ifadeyi Bouna arayarak yabanc dnyada, prerirdin. nk her idrak edi Ve senin iini dolduran her bir his, Senin dnya dediin bir dizi maddenin ntiardr ancak; ve eer bu baka trl olsayd Varlmz sona ererdi, seninki de, benimki de.Gzeli irkini, selameti cehennemi, Senin kk varln epeevre kuatanlarn hepsini sen, Benim ruhumdan kazandn.Buradaki ebedi adalet Baka bir dnyada belki de olanakszdr. Ve belki de burada kabil olmayan, doaldr orada. Arlk yoktur belki, varlk belki hareket etmez, Burada hava olan, fikirdir orada belki, Burada k olan, orada ses, Burada bydke byyen, orda buzlamtr belki.ADEM Caydramazsn beni, ycelere erimek istiyor ruhum. YERYZ CNNN SES Adem, Adem, yaklayor son dakika: Geri dn, ycelebilirsin dnyada. Oysa kainatn halkasndan Koparrsan kendini, Tanr tahamml etmez Ona yaknlamana - hie evirir seni.ADEM lm nasl olsa hi yapmayacak m beni?YERYZ CNNN SES Yllanm yalann bu bo lafn

Burada, ruhlar dnyasnda azna alma.Btn doa rperir bundan.Rabbn kendine saklad Mukaddes bir mhrdr bu. Bilgi elmas bile Kramad bu mhr. ADEM Ben krarm. (Umaya devam ederler. Adem, bir lk atarak kaskat kesilir.) Bittim, mahvoldum!BLS (Kahkahayla) Yllanm yalan galip geldi demek.(Adem'i yanndan iterek) Dnp dursun artk bu kukla-tanr Yeni bir gezegen olarak uzayda Belki de yeniden, benim iin geliecektir hayat orada.YERYZ CNNN SES blis, acele etme sevinmekte! Yabanc dnyaya dedi sadece. yle kolay deildir kopmak benim lkemden, Toprann sesi aryor seni, yavrum, kendine gel! ADEM (Aylarak) Yayorum gene.- Hissediyorum bunu, nk ac ekiyorum, Ama ektiim ac da tatl geliyor bana. Ne korkun eymi meer yok olmak.Aman blis, geri gtr beni dnyama, Bouna savatm yerlere. Gene savaacam ve bahtiyar olacam. BLS

Bu kadar ok denemeden sonra hala Yeni kavgann beyhude olmayacan Ve hedefe erieceini mi sanyorsun? Gerekten bir trl Glgelenemeyen bu ocuksu nee, ancak insana zg.ADEM Byle ahmaka bir hayal peinde deilim. Biliyorum, hedefe daha yz kere eriemeyeceim. Ama zarar yok. Aslnda hedef ne zaten? Hedef, erefli cengin sonu; Hedef, lm; hayat ise mcadele; Ve insann hedefi, bizzat bu mcadele! BLS Dorusu iyi avuntu, ama hi deilse bari Mcadele lks byk olsa. Ne gezer; yarn alay ediyorsun bu gn urunda savatnla. Yarn ocuk oyunca oluyor dn seni heyecanlandran.Chaerona'da dkmedin mi kann Yenik den zgrl savunmak iin? Ve daha sonra Constantin'le birlikte sen deil miydin Savaan, dnya hakimiyetini kurmak iin? Din urunda kurban olmadn m, Ve daha sonra ise, bilimin silahyla Dine kar kmadn m? ADEM Doru, hepsi doru. Ama ne kadar adi idiyse de lkm Gene de coturmutu ve yceltmiti o zaman; Ve tam da bundan tr kutsald ve bykt. ster ha yahut bilim, ister zgrlk ya da ihtiras Urunda etkilemi olsa da, sonuta lerletti insanolunu.-

Haydi geri dnelim dnyaya, gidelim yeni cenklere doru.BLS Peki, ya bilginin szlerini unuttun mu? Drt bin yl sonra Dnya donacak-mcadelenin sonu gelecek. ADEM Eer bilim kar koyamazsa buna. Ama kar koyacak. Hissediyorum, biliyorum.BLS Peki, ya sonra? Mcadele, ycelik, kudret var m, Us'un, kuramdan oluturduu sun'i dnyada? Kendi gzlerinle grmedin mi az nce?ADEM Kurtarsn dnyay, yeter.Grevini yerine getiren her ey gibi, o da geer. Ve o zaman gene ykselir lk Ve can verir ona. Geri gtr beni; yanp tutuuyorum grmek iin Kurtarlm dnyada, hangi yeni retinin Bana coku vereceini.BLS Geri gidelim yleyse, peki!::::::::::::::::: ON DRDNC SAHNE (Karlarla buzlarla kapl, dalk aasz bir yer. Kpkrmz, nsz gne, sisler arasnda bir kre halinde duruyor. n planda, yozlam birka kayn aac, ard aac, am aac arasndan bir Eskimo kulbesi grnyor. yice ihtiyarlam olan Adem, yannda blis olduu halde, bastonuna dayanarak dadan aa doru iniyor. Puslu bir aydnlk.) ADEM Ne dolap duruyoruz bu usuz bucaksz kar dnyasn,

Bo gzlerle bize bakan lmden baka ey yok burada, Sadece, admlarmzn sesinden korkup suya dalarak Grlt yapan birka ay bal. Bitkiler bile yorulmu didinmekten, Yoz allar tremi yosunlar arasnda, Ve kzl suratyla sislerin ardndan bakan ay, Andryor mezar ukuruna bakan lm lambasn. imiz ne Burada? - Gtr beni, palmiyelerin byd yere, Gnein, gzel kokularn diyarna. nsan ruhunun, kuvvetinin Bilincine vard yere.BLS Oradayz. Bu kan rengi kre, senin gnein. Ayaklarmzn altnda ekvator.Bilim, yenemedi yazgsn.ADEM Ne korkun dnya!- Burada lnr sadece. Acmam burada brakacam hibir eye. Ah blis, ben ki bir zamanlar, insanln beiinin Yanbanda durdum ve grdm Nasl byk bir gelecek umudunun canlandn orada, Ben ki o kadar ok sava sonuna dek srdrdm, imdi, doann matem rtsn serdii Bu muazzam mezarn banda, lk ve son insan olarak dnyada Dnyorum ve bilmek istiyorum. Nasl mahvoldu soyum? Soylu bir savata grkemle mi, Yoksa sefilcesine, cceleerek mi gittike, Her trl ycelikten yoksun ve gzyana bile demezcesine. BLS

Ooo, eer gurur duyuyorsan yce ruhundanBu adla anmaktan ok holanyorsun Damarlarda kan attran Ve gen yreklerde lkler coturan kuvvetiO zaman isteme, sonunda tank olarak durmak Kendi lm deinin banda.- Bu saat, bil ki, Mthi bir gzden geiriliidir Tanr'sz yaplm muhasebenin. Humma atei rktp datr Yaam aknn btn parlak hayallerini, Sonra kim bilir, hangisiydi gerek olan, Son nefesin ufack hrlts Dehetli bir istihzasdr yaam mcadelemizin. ADEM Bari yok olsaydm ykseklerdeyken, Kuvvetimi ve ruhumu tmyle duyarken, imdi greceime, Savalar ve lm benimle paylamayan Bir ruhun kat umursamazlnn Bana gsterdii kendi mezar kitabemi.BLS Soyun, gene kt meydana, Tatl hayallerden aydnlk idrake doru uyanna Elik eden gz yalarnda.Merak etme, yayor hala soyun. Bak, tam orada bir insan konutu, imdi kyor kapsndan sahibi.(Kulbenin kapsndan, ay bal avna hazrlanm bir Eskimo kar.) ADEM Bu dejenere, bu yozlam ucube mi

Yceliimin mirasna konan? Neden engel olmadn bunu grmeme, ah blis! Avuntusu daha feci oldu kederimden. ESKMO Demek ki varm tanrlar stmzde nme kverdiklerine gre? Ama kim bilir, acaba bunlar kt m, yoksa iyi mi? Neme lazm, ben kaaym; bylesi daha garantili. (Geri kamak ister.) BLS Dur bir dakika! ESKMO (Yerlere kapanarak) Merhamet et, efendim! Sana kurban olsun tutacam ilk ay bal, Tek dinle beni, dokunma bana. BLS O ay bal zerinde ne hakkn var ki, Kendi hayatn kurtaracaksn vererek onunkini? ESKMO Ona malik olan benim; zira gryorum etrafmda Nasl yutuverdiini kk kurdu, baln; Bal, ay balnn; ay baln ise benim. BLS Ve yce ruhun gdas da sensin. ESKMO Biliyorum elbet, ama byk bir ltuf gstererek inde hareket etmeme izin verdii kck zaman Satn alyorum bir kurban vererek. ADEM

Amma korkaka gr! BLS Sen baka trlsn m yaptn? Aranzdaki tek fark u ki, O, ay bal kurban etti, sen ise insan Kendi ehrelerinize gre yarattnz tanrlara. ESKMO Gryorum, kzyorsun; hissediyorum da nedenini, Alm yznden cret ettiim iin szlanmaya, stemeyip yalnz veren ve efsanelerimize gre Bir zamanlar burada da hkm sren Gnein, iyiliksever tanrsna.- Oh ne olur, tek affet, sen Lanetlerim onu ebediyen. ADEM Buyur ite, Ulu Tanr, Aa bak da yzn kzarsn, ne sefil hale gelmi Bir aheser olarak yarattn insan!ESKMO ok fkelendi arkadan, o da m a? BLS Tam tersine, kzmas a olmadndan. ADEM Amma yersiz akalarn var! BLS Gerek bu, aka deil! Senin bilgiliin Karn tok olannki; oysa soydannki A karnn felsefesi. Nedenler ne srerek ikna edemezsiniz birbirinizi, Lakin derhal anlarsnz, eer sen A kalrsan yahut doyarsa o.-

Evet, evet, sen ne istersen tasavvur et, Benliinizde daima hayvandr ilk yerde olan; Ve ancak sakinletirebildikten sonra onu, drak eder insan, byk bir kibirle Hakir grmeyi asl benliini.ADEM Dorusu blis, btn mukaddesat sinsi bir hzla Yerin dibine sokan sana yi yarayor bu konuma. Yani her soylu hareket, Her byk lk, mutfamzn buharndan m ibaret? Ya da istisnasz hepsi, ucuz maddenin Birka kanununun hareket ettirdii ve sabit tuttuu Birtakm koullarn ahmaka dl m?BLS Baka trls var m? - Yani sanyor musun ki, Leonidas boazda lrd, Paras bile olmayan bir cumhuriyetin Yavan orbasyla besleneceine, ahane villasnda yudumlasayd Dounun envai ehvetinin Tatl mahmurluunu? Yahut lr myd Brutus, hemen dilber Porcia'ya Koup savan heyecann dindirseydi, Gzel bir yemek yedikten sonra? Su nasl ryor, asalet nasl? Kirli hava, sefalet deil mi birini douran, tekini ise, gnlk gnelik dnya ve zgrlk duygusu, Sonraki kuaklara miras brakaraktan ekliyle ve ruhuyla kendi kendisini? Ka kii kendi kendisiyle hesaplatn syleyip

Bir aaca ast kendisini. Lakin birisi kp da kesti mi ipi, Daha ilk temasnda yaamn, Unutuverdiler yaptklar muhasebeyi.Eer byk Hunyad, ona layk bir halk arasnda Dnyaya geleceine, Arabn adrnn glgesi vursayd beiine: lk kahraman m olurdu hallarn? Yahut diyelim, Luther papa olsayd Leo ise, bir Alman niversitesinde profesr, Kim bilir o zaman, hangisi olacakt reformu yapan Ve hangisi, tahripkar cretliye lanet yadran? Napolyon ne olurdu, marur yolunu Dzlemeseydi bir halkn dkt kan? ryp giderdi belki de kokumu bir klada.ADEM (blis'in azn kapatarak) Yeter.- Btn bu sylediklerin Ne kadar basit ve ne kadar gerek grnyorsa O kadar da tehlikeli.- Batl itikat, Aramzda bulunan ve etkileyen ruhu Zaten hissedemeyen budalay krletirir ancak; Lakin tanyacaktr ruh-kardeini, iyi olan, Eer kat retin, onu ldrmezse saylarlaBLS Konu yleyse soydanla, yararl olur Biraz daha ders alman, kendi kendini tanman iin. ADEM Burada yaayanlar okluk musunuz? ESKMO

okluuz ya, parmaklarmla sayabileceimden Daha okuz. Geri btn komularm Geberttim, ama bouna, Yenileri tryor hep; oysa O kadar az ki ay bal.- Eer tanrysan, yap bir ey Yalvarrm, azalsn insan oalsn ay bal.ADEM blis, gidelim, yeter! BLS Karsna da bir gz atver. ADEM Grmek istemiyorum. nk erkek alald zaman Manzarasndan taciz olur gzmz; ama sadece Hakir grme duygusu uyanr iimizde. Lakin eer kadn, bu ideal, bu tecessm etmi iir, Alalrsa yozlar, dehet dourur benliimizde. Gidelim, grmek istemiyorum. (Bu arada blis, Adem'i kulbeye doru ekmitir, kulbenin kapsn tekmeler; ierde Eskimonun kars olan Havva grnr. Adem donup kalarak eikten bakar.) BLS Eski bir tandn hatlarn grmyor musun simasnda? Haydi kucaklasana! Yoksa bu drst adam Son derece alnr, bu kadarck saygya Bile layk bulmadn iin eini. ADEM Ben mi? Aspazia'y kollaryla sarm olan Ben mi kucaklayaym bunu? Geri sezmiyor deilim onun hatlarn, Ama sanki prken arada

Hayvanlavermi gibi. ESKMO (Kulbesine girerek) Kadnm, konuklarmz geldi. Buyur et. (Havva, Adem'in boynuna sarlr, kulbeye doru eker.) HAVVA Ho geldin yabanc, otur, dinlen! ADEM (Kendisini kollarnn arasndan kurtarmaya alarak) mdat, blis! abuk gidelim buradan. Geleceimden hal'e geri gtr beni. Grmeyeyim artk ileli kaderimi Ve beyhude savam. Brak dneyim etraflca: Kar koyaym m hala tanrnn izdii aln yazsna.BLS Uyan artk, Adem, Ryan bitti.::::::::::::::::: ON BENC SAHNE (Sahne deierek, nc sahnede grlen palmiyeli yer olur. Gene gen bir delikanl olan Adem, uykulu gzlerle kulbesinden kar ve akn akn etrafna bakar. Havva hala ierde uyumaktadr. blis, ortalk yerde durur. Prl prl bir gn.) ADEM Korkun manzaralar, ah, nereye kayboldunuz? Etrafmda her ey, braktm zamanki gibi aynen Glyor, yayor. Oysa arada benim krld kalbim. BLS Kendini beenmi insan! Ne bekliyordun yani? Dzeni mi bozulsun doann, Yeni bir kuyruklu yldz m parlasn gecende?

Yoksa yer mi sarslsn bir haere yok oldu diye?ADEM Rya myd hepsi, yoksa imdi mi ryadaym? Ve acaba varlk, ryadan fazla bir ey mi? Birlikte tamamen dalmak iin mi Bir anlna iniyor l maddeye? Neden, niin bu bir anlk bilin, Var olmann dehetini grelim diye mi?BLS Szlanyor musun?- Sadece korkak olan Kabul eder darbeyi mcadele etmeden, Bundan kanmak olana varken elinde. Ama kuvvetli olan, yazgnn ebedi harflerini Sakince seyreder, yaknmaz onlardan; Bakar sadece, Altnda ezilmesin diye onlarn. Yazgdr tarihin stnde duran Sen sadece bir arasn, onu ileri gtrecek olan.ADEM Hayr, yalan sylyorsun, zgrdr idare. Ben onu kendim hak ettim kendime. Onun iin cenneti feda ettim, Ryalarmdan ok eyler rendim. D krklna uratt ou ve imdi sadece bana bal Baka trl izmek yryeceim yolu. BLS Eer unutmak ve ebedi umut Olmasayd yazgnn can yoldalar. Zira biri sararken yaralar, Beriki hal eker uurumlar stne,

Ve gayret vererek der ki: yzlerce cesur kii dp yok oldu, Sen olacaksn, bunu atlayan mutluHeyecan, kabaran bir dalga gibi srkler, Bu gn bir ey urunda, yarn gene bir bakas. Yananlar da olacak odun ynlar stnde, Onlara glenler de.Ve kacak ilerde, kaydedenler de saylar, araraktan mantkllna yazgnn, Grp ne kadar oranl dattn Evlilii, lm, gnah, fazileti, nanc, lgnl ve intihar.ADEM Dur! Parlak bir fikir geldi aklmaEy Tanr! Sana da kar koyabilirim. u kadar yaayacaksn diye yz kere sylese de kader, Glerim ben ona. Yaamam, canm istemezse eer. Bir bama deil miyim bu dnyada? nmde kaya, altnda uurum: Bir hamle, son perde... Ve derim ki: Komedi, burada bitti.(Adem, kayaya doru yrrken Havva kapdan kar.) BLS Bitmi, laf ite! Gene hezeyan! Hem balang hem son deil miydi her an? Bunun iin grmedin mi birka bin yl?HAVVA Adem, neden ayrldn yanmdan? Ne kadar souktu son pn, imdi de keder yahut fke var baklarnda. yle korkuyorum ki senden...

ADEM (Yrmeye devam ederek) Niye geliyorsun peimden, Neden gzlyorsun admlarm? Bu dnyann efendisi olan erkein, Glp oynamaktan baka ileri de vardr. Anlamaz bunu kadn. Sadece dert olur bana. (Birden yumuayarak) Neden uyumadn sanki birazck daha; imdi daha zor olacak, gelecek urunda Bana den fedakarl yerine getirmek.HAVVA Dinlersen beni, kolaylar belki, Zira imdiye kadar pheli olan gelecek Artk gvenceli.ADEM Nasl?... HAVVA Biliyorum, glecek yzn, Fsldadm anda. Yakla bana: Anne olacam, Oh, Adem. ADEM (Dizlerinin stne kerek) Rabbim, yendin. te topraktaym. Sensiz, sana kar bouna cengim. Ycelt yahut kahret, hazrm. BLS Haere! Unuttun mu bana borlu olduun Yceliini?ADEM

Brak onu artk! Bo bir hayaldi o; bu ise skunet! BLS Sen gene, sefil kadn! Niye gururlanyorsun sylesene! Evladn, cennette bile gnahla dt ana rahmine. O tayacak dnyaya her gnah ve sefaleti. HAVVA Eer isterse Tanr, sefalet iinde ana rahmine Decek olan bir bakas siler bunlar Kardelik getirerek dnyaya.BLS Bana isyan m ediyorsun, alak? Kalk topraktan, hayvan, kalk! (Adem'e doru tekme sallar. Birden Gkler alr: Rab, etrafnda melekler olduu halde, an iinde ve Gloria ile birlikte grnr.) RAB Ruh! Ykl yere! Olamaz ycelik benim nmde. BLS (ki bklm olarak) Lanet, lanet! RAB Dorul, perian durma, Adem, Gryorsun, rahmetime aldm seni gene.BLS (Ban yan tarafa evirerek) Bakyorum, burada bir aile sahnesi Geliiyor. Hisleri okar belki, Ama akl iin, son derece skc. Svaym en iyisi.

(Tam gitmek zereyken) RAB blis! Sana da szm var, gitme, kal. Sen ise olum, syle, derdin ne.ADEM Rabbim, korkun hayaller perian etti beni, Bilmiyorum, hangileri gerekti. Ah syle, ne olur syle, aln yazm ne? Bu dar snrl varlk m her eyim? Kavgas sresince ruhum, arap gibi aynen, temizlenecek ve nihayet berraklanca Topraa m dkeceksin ve toprak m iecek onu? Yoksa bu soylu ikinin yazs daha m iyi? leri gidecek mi sonralar soyum, Soylulaarak tahtna yaklaabilecek mi? Yoksa deirmene su eken hayvan misali, lesiye yorgun, kamayacak m bir trl dnd daireden? Kann dkt iin Korkak ve bozguncu ynn alayna urayan Soylu yrein var m dl? Aydnlat beni. Minnetle katlanrm o zaman, her trl yazgya. Ve kazanl olurum her durumda. Zira Bu belirsizlik, cehennemin ta kendisi.RAB steme artk, Tanrnn hayrl elinin Merakl gzlerinden saklad srr renmek. Ruhumun bu toprakta sadece geici olarak dinlendiini Ve sonra onu ebediyetin beklediini

Grecek olursan eer, fazilet olmaz artk, burada azap ekmek. Eer grecek olursan, topran ieceini ruhunu, O zaman ne kalr seni tevik edecek, byk lkler urunda Vazgeebilmek iin geici ann zevklerinden? imdi, gelecein sisler arasnda parlarken, Anlk varlnn arl kerse omuzlarna, Sonsuzluk duygusu yceltir seni. Ama eer gururuna kaplrsan bunun, Bir karlk varln snrlar seni. Ve ycelik, fazilet, gvende olur.BLS (Kahkahayla) Bastn yol pek erefli gerekten; Ycelik ve fazilet olacak demek seni yneten. Ne ki bu iki szck, tecessm edebilir ancak Batl itikat, n yarg ve Cehalet, nbet tutarsa yanbanda.Neden kalktm sanki, byk eyler yapmaya Balktan ve gne nndan yorulmu insanla. Bilim iin cce; krlk iin ise, byk.ADEM Alay etme, blis, sakn alay etme. Grdm bilginin halis eserini de, Yreime buz gibi geldi oras.Ama, ah Rabbim, kim destekleyecek beni Doru yolda kalabilmem iin? ektin zerimden yol gsterici elini, Bilgi meyvesini tattmdan beri. RAB Kolun kuvvetli - yrein aydnlk:

e aran yerler, snrsz. Ve eer iyi kulak verirsen, bir ses gelecek gklerden htar eden ve ycelten. Sadece onu izle. Ve eer hareketle dolu hayatnn Grlts iinde, susarsa gklerin sesi, Sevecen bir kadnn kar bataklarndan uzak kalm temiz ruhu Duyacak bunu; ve kalbinin atlar arasndan szlerek iir olacak, trk olacak, Duracak yanbanda daima, Mutlulukta ve mutsuzlukta, Teselli eden ve glmseyen ruhi destek olarak. Sana gelince blis, sen de bir halkasn Kainatmda.- Devam et almaya: Souk bilgin, beyhude inkarn Kaynatan maya olacak. -Geri saptracak bir an iin insan, Ama ne kar, gene geri dnecektir insan. Oysa senin cezan, sonsuz olacak. Grdke durmadan bozmak istediin her eyin Gzel ve soylunun yeni filizi olacan.MELEKLERN KOROSU Gnah ve fazilet arasnda zgrce Seebilmek ne byk lk. Ve buna ramen bilmek Tanrnn merhametinin kanat gerdiini stmze.Cesaretli davran ve aldrma Eer nankr olursa ynlar, Zira byk i yapmak isteyen, Yn deil, kendi kendini hedef alr,

Ve baka trlsn yapmaktan zaten utanr. Ve bu utancn bilinci Yere arpar adi olan, Yceltir erefliyi.Lakin yolunun yceliinde Krletmesin seni sakn, Yaptklarn, Tanrnn an hesabna senin yaptn Ve onun sana, kararn uygulatma arac olarak Muhta olduu kuruntusu. Tam tersine sen, eref kazanacaksn ondan, zin verirse sana, bir eyi, onun yerine yapmana.HAVVA Ah, anlyorum bu arky. krler olsun Tanrma! ADEM Galiba seziyorum ben de ve izleyeceim. Ah, yalnz o son olmasa!- Bir unutabilsem onu!RAB Syledim sana insan: Sava, gven ve inan! - SON :::::::::::::::::