Professional Documents
Culture Documents
CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG THỨC DỊCH TIẾNG ANH THƯƠNG MẠI SANG TIẾNG VIỆT
CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG THỨC DỊCH TIẾNG ANH THƯƠNG MẠI SANG TIẾNG VIỆT
Nhng nm u thp k 90 ca th k trc, ti Vit Nam cm t thn thin vi ngi dng ln u tin xut hin trn phng tin truyn thng i chng khi m t mt phn mn, phn cng ca my tnh nh giao din, bn phm. V sau t ng ny tr nn thng dng v ph bin n ni ngi ta mn nguyn cm t thn thin vi i lin vi cc t mi trng, sinh thi, tng dn / ozone, gia nh. Nhng nm gn y, ta li bt gp mt s thut ng d khng kh hiu lm nhng c v l lm nh nt c chai, im en, im cng con vt qu, gh nng k c thut ng nc ngoi nh hotline, live show, marketing, karaoke, avatar, canteen/cntin, status, pro, online, top ten. Trong lnh vc thng mi, mt s thut ng mi xut hin nh li cho vng ngc, chic d vng, cng nhn c cn trng, cng nhn c cn xanh, tip th qua in thoi, bn qua in thoi, bn theo kiu hnh chp, cc c s kinh doanh ca hng, cc c s kinh doanh qua internet v mt s lng ln thut ng thng mi s c nu trong bi bo ny. Mc ch ca bi bo l phn tch, m t v phn loi cc phng thc dch thut ca Vinay v Darbelnet cung cp cho sinh vin ngoi ng ni chung v sinh vin chuyn ngnh thng mi ni ring nhng phng thc dch hu ch v thch hp khi dch cc vn bn ting Anh thng mi sang ting Vit, ng thi a ra nhng cu tr li v l gii v ngha v hnh thc ca cc thut ng chuyn ngnh hin ang c dng trong lnh vc thng mi.
2.
Thut ng
Richards v cng s [22,376], nh ngha thut ng l nhng n v t vng c bit xut hin trong mt mn hc hay mt ch chuyn ngnh. V d, mnh (clause), lin t (conjunction), v th (aspect) l mt b phn ca thut ng ng php ting Anh. 3.Dch thut l g? Dch thut thng c bit n nh l mt qu trnh chuyn ngha t ngn ng gc (Source language) sang ngn ng dch (Target language). Trong vic chuyn ngha t ngn ng gc sang ngn ng dch, ngi dch cn mt cch dch hoc mt chin lc dch. Mt s nh l thuyt dch gi n l phng php dch (translation methods) nh Newmark (1988) v mt s nh l thuyt dch khc gi l phng thc dch (translation procedures) nh Graedler (2000), Nida (1964). Tuy nhin Newmark cho rng [19], trong khi phng php dch lin quan n cc vn bn y th phng thc dch c dng cho cc cu v cc n v ngn ng nh hn cu. Dch thut theo nh ngha ca t in, bao hm vic thay i t mt trng thi hoc mt hnh thc sang mt trng thi hoc mt hnh thc khc tr thnh ngn ng ca chnh n hoc mt ngn ng khc (T in Merriam-Webster 1994) [dn theo Larson,10,3] 4. Phng thc dch Theo Delisle [5], phng thc dch l cc phng php do cc dch gi p dng khi h din t mt tng ng v mc ch chuyn dch cc yu t ngha t ngn ng gc (SL) sang ngn ng dch (TL). 5. Phng thc dch ca Vinay v Darbelnet Vinay v Darbelnet [27] phn bit hai phng php dch c bn: a) dch trc tip (direct)/dch st (literal) b) dch gin tip (indirect)/dch xin (oblique). Cc phng php dch dch trc tip (direct method) gm ba phng thc: a) vay mn (borrowing) b) sao phng/mn dch (calque) c) dch nguyn vn (literal). Cc phng php dch gin tip (indirect method) gm bn phng thc: a) chuyn i t loi (transposition) b) modulation (bin thi) c) equivalence (tng ng) d) adaptation (dch thot). 3.1 Phng thc (1): vay mn (borrowing) T ng ca ngn ng gc (source language) c chuyn thng sang ngn ng dch (target language) [12]. Trong trng hp lp mt khong trng v ng ngha (v d, mt k thut mi, mt khi nim cha c bit n) th phng thc dch vay mn l phng thc n gin trong tt c. Haugen [dn theo Sari,23] cho rng mt s kh nng c th xy ra trong vay mn: 1) vay mn thun ty (pure loanwords): vay mn m khng thay i v hnh thc v ngha. V d: email > email, internet > internet. 2) Vay mn c thay i hnh thc (mix loans): thay i hnh thc nhng khng thay i ngha. V d: cool > kul, canteen > cn tin 3) Vay mn mt phn (loan blends): s vay mn m mt phn ca t l bn ng cn phn cn li l vay mn. V d: internet provider > nh cung cp internet Trong ting Anh thng mi, ta bt gp mt s thut ng: vay mn thun ty: bill, export, hotel, import, marketing
vay mn c thay i v hnh thc: cheque > sc, clearing > cliarinh, dollar > la, marketing > mc-ket-tinh, penny > penni, arbitrage > cbit, trust > trt vay mn mt phn: internet banking > ngn hng internet, ozone layer > tng ozone, sushi bond > tri phiu sushi, Wall Sreet > Ph Wall, Hague rules > Quy tc Hague, Paris Club > Cu lc b Paris, Dow Jones index > ch s Dow Jones 3.2 Phng thc (2): sao phng (calque) Sao phng cn gi l dch vay mn (loan translation), dch sut (through translation). Sao phng l mt loi dch vay mn t bit (a special kind of borrowing): ton b n v c php c vay mn th ri cc thnh phn ring l ca n c dch st ngha. Vinay v Darbelnet chia dch sao phng ra lm hai loi: - Vay mn t vng (lexical borrowing): tn trng cu trc c php ca ngn ng gc/ngun, ng thi gii thiu mt phng thc mi ca t ng., V d, Compliments de la saison ca ting Php c sao phng t ting Anh Compliments of the season (nhng li chc mng nhn ngy l). - Vay mn cu trc (structural borrowing): gii thiu mt cu trc mi ngn ng dch/mc tiu. V d, science-fiction ca ting Php c sao phng cu trc t ting Anh sciencefiction (truyn khoa hc vin tng). Newmark [19,84], cho rng li dch st ngha ca cc kt hp thng thng (common collocations), tn cc t chc (names of organizations), thnh phn ca cc t ghp (components of compounds) v c l cm t (compliments de la saison) u c bit n l li dch sao phng (calque) hay dch vay mn (loan translation). Mt s v d v li dch sao phng ta thng gp cc kt hp thng thng trong ting Anh thng mi: black market (ch en), hot money (tin nng), baby bond (c phiu u nhi), heavy industry (cng nghip nng), light industry (cng nghip nh) white -collar workers (cng nhn c cn trng) tn cc t chc, c quan: European Union (Lin Hip Chu u), International Monetary Fund (Qy Tin T Quc T), World Bank (Ngn Hng Th Gii) v cc t ghp thng thng: showroom (phng trng by), pawnshop (tim cm ). Qua cch dch sao phng, ta thy t no cng c dch theo (calque) nguyn ngha t y, cn v tr ca t c sp xp theo c php ting Vit. Trong trng hp dng t Hn-Vit th v tr khng thay i, v d nh: superman (siu nhn), total productivity (tng sn lng). Trong ting Vit, c mt cm t c dch theo li sao phng t ting Anh nay tr thnh c nh: cm t thn thin vi ngi dng (user-friendly), v sau ngi ta dch theo thn thin vi mi trng (environment(ally)-friendly), thn thin vi sinh thi (eco-friendly). Thc ra, tnh t friendly khi c dng trong tnh t ghp va c ngha hu ch v d s dng, v d: user-friendly computer system (h thng my tnh d s dng cho ngi dng li va c ngha c ch / khng c hi cho ai / ci g, v d: environment(ally)-friendly farming methods (cc phng php canh tc khng hi n mi trng), v cm t family-friendly c ngha ph hp cho ngi lao ng c con mn, v d family-friendly policies / working hours. L ngi dch (vit hay ni), ta cn thn trng vi li dch sao phng ny. Cc t ng c dch theo li sao phng phi l nhng kt hp thng thng, cc t nghe quen tai, nu khng ta s c nhng cu trc, li ni khng t nhin ngn ng dch, v d nh kinh t gia nh m dch l household economy thay v cottage industry, gi chn ngi tim dch l keep talents legs thay v attract and keep talent, strong coffee m dch l c ph mnh 1 thay v c ph m, golden hello m dch l li cho vng ngc thay v tin thng u qun, golden goodbye m dch l li tm bit vng ngc thay v ph cp thi vicv.v,
3.3 Phng thc (3): dch nguyn vn (literal) Dch nguyn vn l phng thc dch t i t (word for word translation), l s thay th cu trc c php ca ngn ng gc thng l cu hoc mnh bng c php ng dng hoc gn nh ng dng. Ngi dch khng cn phi to ra cc thay i tr cc thay i m chnh ng php ca ngn ng dch i hi, v d nh s tng hp (concord), cc ui thuc v bin t (inflectional endings). V d nh I left my spectacles on the table downstairs dch sang ting Php thnh Jai laiss mes lunettes sur la table en bas. Phng thc ny c Vinay v Darbelnet m t l ph bin nht gia cc ngn ng c cng h ph v vn ha (it is most commonly found in translations between two languages of the same family and even more so when they also share the same culture), v d gia ting Php v . 3.4 Phng thc (4): chuyn i t loi (transposition) Chuyn i t loi c ngha l thay th mt t loi ny bng mt t loi khc m khng thay i ngha ca thng ip (transposition means the replacing of one word-class by another without changing the meaning of the message). Trong dch thut, c th phn bit 2 loi chuyn i t loi: (i) bt buc (obligatory); (ii) khng bt buc (optional). - Chuyn i t loi bt buc: v d, ting Php, ds son lever khi c dch sang ting Anh th ch c mt phng thc chuyn i t loi bt buc t danh t ting Php lever (s thc dy) sang cm ng t ting Anh: as soon as he gets / got up, v ting Anh ch c mt hnh thc ng t m thi. - Chuyn i t loi khng bt buc: nu nh dch ngc li cu as soon as he gets / got up th c th dch nguyn vn l ds quelle sest leve hoc dch theo phng thc chuyn i ng t thnh danh t l ds son lever. Tri li, hai cu tng ng aprs qu il sera revenu v after he comes back u c th dch theo phng thc chuyn i t loi l aprs son retour, after his return. Phng thc chuyn i t loi khng ch xy ra gia hai t loi ng t v danh t m cn gia cc t loi khc. Vinay v Darbelnet lit k t ra mi loi chuyn i t loi khc nhau. Sau y l mt s v d v chuyn i t loi lin quan n ting Anh thng mi: - t n dch thnh t ghp: bail > tin bo lnh, ledger > s ci, - t n dch thnh ng: bear > ngi u c gi xung, bull > ngi u c gi ln, equity > vn c phiu thng, shark > k cho vay nng li, solvent > c kh nng thanh ton, staff > i ng nhn s, stag > ngi u c xi Phng thc chuyn i t loi c th v nh chuyn i trong dch thut (translation shifts) ca Catford. hiu thm v phng thc chuyn i t loi v chuyn i dch thut, xin xem Nguyn Thng Hng, Catford, H Canh Thn v nhng cng s (sd). 3.5 Phng thc (5): bin thi (modulation) Phng thc bin thi c ngha l s thay i trong thng ip do c mt s thay i v quan im (modulation means a variation in the message due to a change in the point of view): hiu mt iu g theo mt cch nhn khc. Phng thc ny thch hp khi dch nguyn vn hoc chuyn v c c mt cu dch ng ng php nhng li khng t nhin trong ngn ng dch. Trong phng thc bin thi, ta c th phn bit bin thi t do / khng bt buc (free / optional) vi bin thi c nh / bt buc (fixed / obligatory). - Bin thi c nh / bt buc: nh trong trng hp the time when phi dch sang ting Php l le moment o (the time thnh the moment, mt n v thi gian; v when thnh
where). Cch dch bin thi bt buc tng ng trong trng hp ny ting Vit s l lc m (the time thnh the moment; v when thnh that). - Bin thi t do / khng bt buc: c th la chn cu trc c a thch hn ngn ng dch: v d it is not dificult to show m dch l il est facile de desmontrer (it is easy to show) l do ngi Php thng thch ni nh vy ch khng phi l khng dch c nguyn vn. Phng thc bin thi khng bt buc cng c s dng trong phin dch ng thi (simultaneous interpreting), c gi l k thut reformulation (ni li cch khc): v d, nu din gi ni There has never been a period in history where people have not asked themselves the question, th phin dch c th ni li cch khc (reformulate) nh Throughout history people have always asked themselves the question (Trong lch s, con ngi lun t hi) l do ngi Vit vn thch li khng nh thay v dng hai ph nh trong ting Anh. Ngoi hai loi bin thi: bt buc v khng bt buc cp trn, cn c mt vi loi bin thi khc. Sau y l mt s v d v cc loi bin thi ny lin quan n lnh vc ting Anh thng mi. - c th chuyn thnh tru tng: bear market > th trng xung gi, bed and breakfast > bn v mua li ngay, bottleneck > s b tc, bull market > th trng gi ln, daisy chain > vic mua bn v vt, dead-cat bounce > s hi phc nht thi, fallen angels > nhng chng khon mt gi, fast food > thc phm n lin, grandfather clause > iu khon min tr, graveyard market > th trng xung gi, haircut > mc ht xn, head hunter > ngi / cng ty sn lng cht xm, head office > tr s chnh, horse-trading > s mc c tinh khn, infant industry > ngnh cng nghip non tr, lame duck > ngi / cng ty tht bi, master budget > ngn sch chnh, peanuts > s tin nh, peppercorn rent > t danh ngha, people-intensive > dng nhiu lao ng, red herring > bn co bch thm d, red tape > t quan liu, sandwich course > kha hc va hc va lm, sunrise industry > ngnh cng nghip ang ln, sunset industry > ngnh cng nghip ang tn, wildcat strike > nh cng manh ng, widow-andorphan stock > c phiu rt c gi tr, window dressing > v le lot b ngoi - tru tng chuyn thnh c th: available assets > ti sn tin mt, quick assets > ti sn d i thnh tin mt, entertainment account > ti khon tip khch, holding company > cng ty m, hyper-inflation > lm pht phi m, industrial relations > mi quan h gia ch v th, outstanding shares > nhng c phiu nm trong tay c ng, subsidiary company > cng ty con, unwritten contract > hp ng ming - b phn ny chuyn thnh b phn khc: head tax > thu thn, house magazine > tp ch ca hng, pie chart > biu trn - ph nh ca khng -A chuyn thnh A: unskilled labour > lao ng gin n / ph thng, diseconomies of scale > gim hiu qu kinh t do quy m, non-durables > hng tiu dng mau hng, non-manual workers > gii lao ng tr thc - A chuyn thnh ph nh ca khng -A: bare contract > hp ng khng n b, bad title > vn t s hu khng c gi tr, bear cheque > sc v danh, dormant companies > cc cng ty khng hot ng, environment(ally)-friendly > khng hi n mi trng, demand deposit > tin gi khng k hn, deregulation > phi iu tit ha, foul bill of lading > vn n khng hon ho, nude / naked contract > hp ng khng n b, silent / sleeping partner > hi vin khng hot ng, hostile takeover > vic tip qun khng c ng thun - i biu tng (n d kiu ny i sang n d kiu khc): bricks-and-mortar businesses > cc c s kinh doanh qua ca hng, clicks-and-mortar company > cng ty kinh doanh qua internet, golden hello > tin thng u qun, brain drain > chy mu cht xm.. 3.6 Phng thc (6): tng ng (equivalence)
Vinay v Darbelnet dng thut ng ny ch nhng trng hp khi hai ngn ng cng m t mt tnh hung nhng vi cc phng tin cu trc hoc phong cch khc nhau. C th ly mt v d c in v phn ng ca ngi th khng chuyn v tnh p ba trng ngn tay mnh: nu l mt ngi Php, h s ni Aie!, nhng nu l ngi Anh th h s ni Ouch!. Tng ng trong tnh hung ny ting Vit s l !. V d ny d kh n gin nhng minh ha c mt c trng c th ca phng thc ny: cc thay i lin quan u c tnh c on (syntagmatic), nh hng n ton b thng bo. Theo Vinay v Darbelnet phng thc tng ng t bit hu ch trong vic dch cch ngn, thnh ng, cc kt hp danh t hoc tnh t. Cch ngn (proverbs) cung cp cc minh ha v phng thc ny. V d: cch ngn Php comme un chien dans un jeu de quilles (like a dog in a game of skittles) v tng ng ca n trong cch ngn Anh like a bull in a china shop (ngi th l, vng v) v deux patrons font chavirer la barque (two skippers will capsize the boat) v tng ng ca n trong cch ngn Anh too many cooks spoil the broth (lm thy thi ma) c xem l tng ng v chng ch cng mt tnh hung nhng vi cc phng tin cu trc v hnh nh khc hn nhau. Mt vi v d v cch ngn ting Anh lin quan n lnh vc thng mi v phng thc dch tng ng ca chng sang ting Vit: Cch ngn ting Anh The dearest is the cheapest Phng thc dch tng ng sang ting Vit Ca r l ca i
iu tng t cng ng vi trng hp dch cc thnh ng. to talk through ones hat (ni cng) hoc as like as two peas (ging nh hai git nc) li cng khng c dch theo phng php sao phng (calque). Mt vi v d v thnh ng ting Anh lin quan n lnh vc thng mi v phng thc dch tng ng ca chng sang ting Vit: Thnh ng ting Anh be in the black be in the red blow the whistle on (sb/sth) buy a pig in a poke come / go under the hammer cook the books corner the market flood the market get the axe hammer the market gi ca n xung nhanh ones moneys worth pay through the nose Phng thc dch tng ng sang ting Vit li l t co (ai / iu g) mua tru v bng c bn u gi gian ln s sch lng on th trng trn ngp th trng b ui / thi hi bn mt lc mt chng khon vi s lng ln lm cho ng ng tin bt go gi ct c
tht c l vn hao mn
Phng thc tng ng cn ng mt vai tr quan trng trong trng hp dch cc kt hp danh t v tnh t trong ting Anh thng mi. Theo t in ting Anh thng mi (NXB Longman) [ ,vi] danh t ghp chim mt b phn ln ting Anh thng mi. Newmark [19,145] cho rng cc kt hp mi (danh t ghp/tnh t vi danh t) c bit ph bin trong khoa hc x hi v trong ngn ng vi tnh. Tuy nhin iu cn lu l s khc bit gia cm t: cc kt hp thng thng (xin xem phng thc sao phng) v danh t ghp Ly v d t sleeping partner nu l cm t, ta s dch theo phng thc sao phng l i tc ang ng (partner who is sleeping) nhng nu l danh t ghp, ta s dch theo phng thc tng ng (equivalence) l i tc khng hot ng (partner who does not take an active role). Mt s v d v cc danh t ghp trong ting Anh thng mi v phng thc dch tng ng ca chng sang ting Vit - economic / useful life - qualified opinion - qualified report - sleeping beauty - translation methods - translation gain / loss - umbrella organization - think-tank thi hn s dng s nh gi c ph ch bn bo co kim ton c ph ch / c vn mt cng ty hp dn cc phng php quy i ngoi hi li / l do quy i ngoi hi t chc bao trm nhm chuyn gia c vn
Tuy nhin, mt s thut ng ting Anh khi chuyn sang ting Vit nu c dch phng thc sao phng (calque) th rt t nhin v d hiu nh: black spot (im en), plus point (im cng), bottleneck (nt c chai / ch ng d b n tc), blue-collar worker (cng nhn c cn xanh), hot seat (gh nng), nhng mt s khc th l lm v kh hiu nh: lameduck (con vt qu), player (tay chi) 3.7 Phng thc (7): dch thot (adaptation) y l phng thc cui cng c dng khi mt tnh hung trong vn ha gc khng tn ti trong vn ha dch v vy phi c mt s ch tng ng vi vn ha gc trong vn ha dch. Sau y l mt v d v phng thc dch thot c nu bi Vinay v Darbelnet: v mt vn ha vic ng b ngi Anh hn con gi mnh ming l bnh thng nhng mt hnh ng tng t l khng th chp nhn xt v mt vn ha mt vn bn ting Php. dch cu he kissed his daughter on the mouth trong ng cnh mt ngi cha tr v nh sau khi i du lch di ngy th ngi dch phi to ra mt tnh hung mi m c th c xem l tng ng. V vy, phng thc dch thot c th c m t l mt loi tng ng c bit, tng ng tnh hung. Cch dch ph hp hn trong trng hp ny s l il serra tendrement sa fille dans ses bra (he tenderly embraced his daughter in his arms: ng ta u ym m c gi con ca mnh). Trong ting Anh thng mi, danh t ring Goliath2 thng ch mt cng ty c tim lc ti chnh, v vy khi gp t trong cc v d sau: the company is the Goliath of the computer industry hoc a telecomes goliath th t goliath trong v d ny theo phng thc dch thot nn dch l i gia, ng ln / g khng l. ting
Vit, khi ni v mt k yu m dm chng k mnh hn gp bi , ngi ta thng v von l chu chu xe, chu chu voi hoc trng chi vi . dch cu Gaddafi quyt chu chu xe, tn cng Chu u. Cu dch tng ng theo phng thc dch thot s l Gaddafi (David) determined to attack Europe (Goliath). Trong vn ha Vit cng nh cc nn vn ha chu nh hng ca vn ha Trung hoa, con rng lun c xem l biu tng vng quyn (royal power) di ch phong kin. Rng c xem l mt linh vt ng u trong t linh: Long, Ln, Quy v Phng.Ngi Vit xem rng l biu tng ca s tt p, may mn v thnh vng, tuy nhin t con rng (the dragon) li l mt con vt hung d, biu tng ca s xu xa, c c v c ngha rt tiu cc trong vn ha Ty phng v vy trong Kinh thnh chuyn c nt ngha ca t con rng t ting Anh sang ting Vit ngi dch phi tm mt s ch tng ng ting Vit l con mng x (con vt lm vic c trong c tch Vit nam). V d sau y cho thy ngi dch p dng phng thc dch thot cho t dragon. The woman in charge of the accounts department is an absolute dragon! (Ngi n b ph trch phng k ton l mt b chn ch th!). Khi ni v cc quc gia pht trin vi ngha khen ngi, ngi ta thng dng ch rng, v d, Nht, Hn Quc, i Loan, Singapore c gi l nhng con rng Chu / con rng kinh t. Tuy nhin, s ch tng ng vi t rng trong ting Anh li l Tigers (con h) ch khng phi l Dragons (con rng)3. Phng thc dch thot thng c dng dch tn phim, kch hoc tn tiu thuyt. V d, tn phim Memmoirs of a Geisha c dch l i k n, tn sch When Heaven and Earth changed places c dch l Khi tri t i thay, tn tiu thuyt The Scarlet Letter c dch l Nt ch nhc.4 4. Kt lun By phng thc pht tho trn u c ng dng cho cc mc khc nhau ba bnh din: t vng, c php v thng bo. Trong ting Php, v d phng thc vay mn ngoi vic vay mn cu trc / c php (structural borrowings) nh science-fiction (truyn khoa hc vin tng), ngi ta cn c th ni n s vay mn cp t vng (borrowings on the lexical level): bulldozer (my i), stopover (trm dng chn) v s vay mn cp thng bo (the message level): O.K (ng ), five oclock tea (ung tr lc 5 gi). Theo Vinay v Darbelnet, trong mt cu, c th p dng mt vi phng thc trong s 7 phng thc nu trn: v d, vic dch t paper-weight (ci chn giy) thnh presse-papier lin quan n c phng thc chuyn v ln phng thc bin iu. Trong ting Anh thng mi, cc t bear v bull l cc t n (simple words) khi chuyn dch sang ting Anh thnh ng (phrases): bull thnh (ngi u c gi ln), bear (ngi u c gi xung) v t n d ny (con vt) sang n d khc (con ngi) nn c hai cch dch trn u c xem va l chuyn v va l bin iu. Vic m t, phn tch v phn loi chi tit cc phng thc dch ca Vinay v Darbelnet v ng dng chng vo mt vn bn chuyn ngnh nh ting Anh thng mi cho thy rng cc phng thc ny l sc tch, d s dng v linh hot trong vic ng dng dch mt vn bn ting Anh thng mi sang ting Vit.
1
Xin xem bi Vit Nam di mt nhn ca h trong Tui Tr Cui Tun s 5-2012 (1474)
2
Goliath l t ch g khng l trong Kinh thnh, b git bi mt hn do mt chng trai tn l David nm, (xin xem trong The Holy Bible (I Sam 17 p. 198).
3
Cn lu l mt s quc gia Chu thng dng t Asian dragons, economic dragons, dragon economiesv.v, trong cc vn bn vit bng ting Anh ca h.
4
Tiu thuyt The Scarlet Letter l cun tiu thuyt xut bn nm 1850 ca Nathaniel Hawthorne v c dch sang ting Vit l Ch A mu (dch gi: Lm Hoi, NXB Vn Hc, 2011), tuy nhin ti vn thch cch dch ca mt ngi thy dy ti i Hc S Phm Hu vo nhng nm u ca thp nin 80 v gn y ca mt tin s dy vn chng
ti i hc Montana (M), l Nt ch nhc. Xin xem Gic m vn hc Vit trn t M, tr.26 trong Tui Tr Cui Tun s 3-2012 (1472). Sch Tham Kho [1] Baker M. (1992), In Other Words, A Course-book on Translation, Routledge. [2] Catford J.C (ed), Translation Shifts p.p 70-79 in Chesterman.A. (1989), Readings in Translation Theory, Loimaan Kirjapaino Oy. [3] i Xun Ninh & mt s cng s (1984), Ngn Ng Hc: Khuynh Hng-Lnh VcKhi Nim (Tp I), NXB Khoa Hc X Hi. [4] i Xun Ninh & mt s cng s (1986), Ngn Ng Hc: Khuynh Hng-Lnh VcKhi Nim (Tp II), NXB Khoa Hc X Hi. [5] Delisle J. & et al. (ed), Translation Terminogogy, Amsterdam and Philadelphia: Jonh Benjamins (1999). [6] H Quang Minh (1997), Gii Thch Thut Ng Kinh T Anh-Vit Thng Dng, NXB Giao Thng Vn Ti. [7] Hans. Kathy L (2004), Business Idioms From Silicon Valley. L Thnh Tm v L Ngc Phng Anh gii thiu. NXB Tng Hp TP. H Ch Minh. [8] H Canh Thn, Vng Xun Huy, Thn Vn Trinh (2007), Son Tho v Dch Hp ng Thng Mi Quc T. Nguyn Thnh Yn dch. NXB Tng Hp Thnh Ph HCM. [9] Jones, Roderick (2002), Conference Interpreting Explained, St. Jerome Publishing. [10] Larson, M.L (1998), Meaning-based Translation: A Guide to Cross-Language Equivalence, University of Press America. [11] L Hng Tin (2007), Vn Phng Php Trong Dch Thut Anh-Vit trong Tp Ch Khoa Hc Chuyn San Ngoi Ng, i Hc Quc Gia H Ni. [12] Munday J. (2009), Nhp Mn Nghin Cu Dch Thut: L Thuyt v ng Dng (Trnh L dch), NXB Tr Thc. [13] N.H Vit Tin-Elizabeth Hodgkin-Hu Ngc-Mary Cowan (1995), S Tay Ngi Dch Ting Anh, NXB Gio Dc. [14] Nguyn Quc Hng (2005), Hng Dn K Thut Dch Anh-Vit, NXB Khoa Hc X Hi. [15] Nguyn Quc Hng (2007), Hng Dn K Thut Phin Dch Anh-Vit Vit-Anh, NXB Tng Hp Thnh Ph HCM. [16] Nguyn Th Sang, Ting Vit v Ting Hoa. Truy cp ngy 2/2/2012 t http://www.catholic.org.tw.vntaiwan//50vietnam.htm [17] Nguyn Thng Hng (2005), Dch Thut: t L Thuyt n Thc Hnh, NXB Vn Ha Si Gn. [18] Newmark P. (1981), Approaches to Translation, Pergamon, Oxford.
[19] Newmark P. (1988), A Textbook of Translation, Prentice Hall, New York and London. [20] Nguyn Vn Ph (1999), Ting Anh L Th, NXB Thnh Ph H Ch Minh. [21]Phan Ngc (2000), Vi Mo V Phong Cch Khoa Hc trong Cch Gii Thch Vn Hc bng Ngn Ng Hc, NXB Tr. [22]Richards & et al (1999), Dictionary of Language Teaching & Applied Linguistics, Longman. [23]Sari, F. K (2009), An Analysis of Translation Procedures of Translating Computer Terms in Andrews Tanenbaum 3rd Computer Networks into Bahasa Indonesia. [24]The Holy Bible, King James Version, World Bible Publisher. [25]Trn Thanh A (2009), T in T Vay Mn Trong Ting Vit Hin i, NXB i Hc Quc Gia TP H Ch Minh. [26] Trnh Nht (2011), Th i Tm Ci Tng ng Trong Phin Dch. Truy cp ngy 2/12/2011 t vny2k.net//FrankTrinh_TuongduongTrongPhie [27] Vinay J.P. & Darbelnet J. (ed), Translation Procedures p.p 61-69 in Chesterman .A. (1989), Readings in Translation Theory, Loimaan Kirjapaino Oy. T IN THAM KHO [28] T in Anh-Vit (Vin Ngn Ng Hc). NXB Vn Ha Si Gn (2007). [29]T in Kinh T Kinh Doanh Anh-Vit. NXB Khoa Hc v K Thut (2000). [30]T in Thut Ng Chuyn Ngnh Bin Phin Dch Anh-Vit. NXB Thanh Nin. [31]T in Oxford Advanced Learners Dictionary, NXB Oxford University Press (2005). [32]T in Longman Business English Dictionary, NXB Longman (2007). [33]T in Thut Ng Th Trng Chng Khon Anh-Anh-Vit. NXB Tr (2004).
http://nguyenphuocvinhco.wordpress.com/2012/02/14/cac-ph%C6%B0%C6%A1ng-phap-vaph%C6%B0%C6%A1ng-th%E1%BB%A9c-d%E1%BB%8Bch-ti%E1%BA%BFng-anhth%C6%B0%C6%A1ng-m%E1%BA%A1i-sang-ti%E1%BA%BFng-vi%E1%BB%87tmethods-and-procedures-for-translating-business-e/