You are on page 1of 70

HOA HOC AI CNG

AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

NG HOA HOC
Ni Dung Cn Hiu Bit:
1- Vn tc phan ng, phng trinh ng hoc, hng s vn tc phan ng.
2- Bc phan ng, nng lng hoat hoa, phng trinh Arrhenius.
3- Phng trinh phan ng bc nht, bc hai.
4- Thi gian ban huy (half-life).
5- Anh hng cua nhit , nng n vn tc phan
ng.
6- C ch phan ng.
7- Anh hng cua xuc tac n vn tc phan ng.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

NG HOA HOC
ng hoc (kinetics = from a Greek stem meaning to move)
- Nghin cu vn tc phan ng, din bin xac inh c ch, iu khin phan
ng.
phan ng xay ra
- Phn t va cham co hiu qua, nng lng tao ra t lin kt mi hinh thanh.
- Va cham hiu qua theo ung hng.
Vn tc c xac inh t vn tc cua giai oan chm cua c ch phan ng
- Chui cac giai oan phan ng c goi la c ch phan ng .

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

1- VN TC PHAN NG
1.1 inh nghia:
- ai lng cho bit din bin nhanh, chm cua phan ng.
- c xac inh bng thc nghim o giam s mol cht u hoc tng
s mol san phm trong mt n vi thi gian.
1.2 Phng trinh ng hoc phan ng
A + B
Vtb =

[A]
t

[B]
t

NG HOA HOC Y DC RHM

C + D
=

[C]
t

[D]
t

V=

d[A]
dt

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

1- VN TC PHAN NG
1.3 Nghin cu thc nghim chng minh
V = k x [A]m x [B]n
iu quan trong cn lu y: cac s mu m, n trong phng trinh vn tc trn
khng lin quan n cac h s cn bng trong phng trinh phan ng.

Va cham hiu qua theo ung hng.


NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

2- BC PHAN NG
Th t thi nghim

Vn tc (M. s )

Thi nghim 1

-1

Nng bt u cac cht ban u phan ng

[NO]

[O2]

1,2 x 10-8

0,10

0,10

Thi nghim 2

2,4 x 10-8

0,10

0,20

Thi nghim 3

1,08 x 10-7

0,30

0,10

2 NO (k) + O2 (k)

2 NO2 (k)

Xac inh bc ring phn cua O2, xet 2 thi nghim 1 va 2


2x = 2 (nng gp i luy tha bc ring phn = vn tc gp i)
Xac inh bc ring phn cua NO, xet 2 thi nghim 1 va 3
3x = 9 (nng gp ba luy tha bc ring phn = vn tc gp chin)
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

2- BC PHAN NG
1.1 Khai nim bc ring phn, bc toan phn
T kt qua thc nghim a n kt qua
V = k x [NO]2 x [O2]1

Bc toan phn la 2 + 1 = 3

Xac inh hng s vn tc k, chon bt ky kt qua thi nghim t bang trn


k=

V
[NO]2 [O2]1

k = 1,2 x 10-5 M-2 s-1

k khng phu thuc nng


k phu thuc nhit

V = 1,2 x 10-5 M-2 s-1 x [NO]2 x [O2]1


NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

2- BC PHAN NG
Th t thi nghim

Vn tc (M. s )

Thi nghim 1

-1

Nng bt u cac cht ban u phan ng

[H2O2] (M)

[I-] (M)

2,3 x 107

1,0 x 10-2

2,0 x 10-3

Thi nghim 2

4,6 x 107

2,0 x 10-2

2,0 x 10-3

Thi nghim 3

6,9 x 107

3,0 x 10-2

2,0 x 10-3

Thi nghim 4

4,6 x 107

1,0 x 10-2

4,0 x 10-3

Thi nghim 5

6,9 x 107

1,0 x 10-2

6,0 x 10-3

2 H 2 O2 ( l )

I-

2 H2O ( l ) + O2 (k)

2x = 2 (nng gp i luy tha bc ring phn = vn tc gp i)


V = k x [H2O2]1 x [I-]1
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

2- BC PHAN NG
Phan ng tao phosgen
CO (k ) + Cl2 (k)

COCl2 (k)

Thc nghim cho bit


V = k x [CO]1 x [Cl2]3/2

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

3-NNG LNG HOAT HOA


phan ng xay ra
- Phn t va cham co hiu qua, khng phai tt ca phn t u va cham hiu qua.
- Va cham theo ung hng.
- Nng lng tao ra t lin kt mi bu p nng lng cn be gay lin kt cu.
- Trc khi SM chuyn thanh P, nng lng t do cua h cn vt qua A.E.
Tai sao phan ng co nng lng hoat hoa (A.E.)?
- Phn t va cham, sp xp trt t h lam phn t gn nhau, ung hng, lam
tng nng lng t do cua h, lam giam entropy.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

3-NNG LNG HOAT HOA


- Nng lng ti thiu ma SM cn phai co thm so vi trang thai ban u tao
phan ng hoa hoc c goi nng lng hoat hoa.
- Tai trang thai nng lng cao cua SM goi la phc hoat hoa.
- Nng lng hoat hoa cang cao, vn tc cang chm, k cang nho.
- Phn t s cua phan ng la s phn t SM cn tao phc hoat hoa.
O
N

- Va cham theo ung hng.

Cl

O
O
N
O

NG HOA HOC Y DC RHM

Cl

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

3-NNG LNG HOAT HOA


R
-I

H
C Cl 2

Starting Materials
(Reactants)

Ea

G0

R
I- + H C Cl
2
R

Products
1

Tin trinh phan ng

NG HOA HOC Y DC RHM

C
2

+ Cl-

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

3-NNG LNG HOAT HOA


Ea khng xuc tac
Starting Materials
(Reactants)

Ea vi cht xuc tac


H2O2 ( l ) + I- ( l )
G0

Tin trinh phan ng

Products

H2O2 ( l ) + OI- ( l )

2 H 2 O2 ( l )
NG HOA HOC Y DC RHM

H2O ( l ) + OI- ( l )

H2O ( l ) + O2 (k) + I- ( l )

2 H2O ( l ) + O2 (k)
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

4- PHNG TRINH ARRHENIUS


Vn tc phan ng tuy thuc nhit , khi nhit tng cac phn t chuyn ng
nhanh va va cham nhiu, ng nng tng. Vi th, phn va ung hiu qua vt
qua hang rao nng lng hoat hoa cung tng theo nhit .
In 1889, Svante Arrhenius a ra cng thc toan v mi lin h gia T va k
k = A x e -Ea/RT
Ea = nng lng hoat hoa.
R = 8,314 J/mol.K.
T = nhit tuyt i Kelvins.
A la h s l thuc vn tc va cham va h s inh hng khng gian.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

4- PHNG TRINH ARRHENIUS


Ly logarithm t nhin hai v cua

ln k

k = A x e -Ea/RT
ln k = ln A Ea/RT

ln A

Ea
R
1

ln k =

lg k =

T
ln
NG HOA HOC Y DC RHM

k1
k2

Ea

Ea

2,303R

Ea

T2

+ ln A

+ lg A
1
T1
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

4- PHNG TRINH ARRHENIUS


Vi du: xac inh nng lng hoat hoa cua phan ng phn huy HI. Tinh hng s
vn tc phan ng o 600 0C. Bit d liu
Nhit (K)

Hng s vn tc (M/s)

573

2,91 x 10-6

673

8,38 x 10-4

773

7,65 x 10-2

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

4- PHNG TRINH ARRHENIUS


Nhit (K)

Hng s vn tc (M/s)

ln k

1/T

573

2,91 x 10-6

- 12,75

0,00175

673

8,38 x 10-4

- 7,08

0,00149

773

7,65 x 10-2

- 2,57

0,00129

Xy dng thi ng thng va xac inh h s goc, - 22,200 K


ln k
- 22,200 K =

Ea
8,314 J/mol.K

Ea = 184 kJ/mol

1/T
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

4- PHNG TRINH ARRHENIUS


ln

ln

ln

2,91 x 10-6 M/s


k2
2,91 x 10-6 M/s
k2

k1

Ea

T2

1
T1

184 J/mol

8,314 J/mol.K

873 K

573 K

k2

= - 13,20

2,91 x 10-6 M/s


k2

= 1,85 x 10-6

k2 = 1,6 M/s
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

4- PHNG TRINH ARRHENIUS


Vi du: xac inh nng lng hoat hoa cua phan ng (J/mol). Vn tc phan ng
c nghin cu tai hai nhit khac nhau, cho kt qua hng s vn tc:
Nhit (C)

Hng s vn tc (M/s)

25

1,55 x 10-4

50

3,88 x 10-4

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

4- PHNG TRINH ARRHENIUS


ln

k1

k2

Ea

T2

1
T1

T1 = 25 + 273 = 298 K
T2 = 50 + 273 = 323 K
ln

1,55 x 10-4 M/s


3,88 x 10 M/s
-4

Ea

8,314 J/mol.K

323 K

298 K

Ea = 2,94 x 104 J/mol


NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

5- PHAN NG BC NHT
5.1 inh nghia:
- Phan ng ma vn tc cua no phu thuc bc nht vao nng .
5.2 Phng trinh ng hoc phan ng
A

C + D

[A] = a - x : nng thi im t

d[A]
V=

dt

[A]0 = a : nng ban u

= k [A]

d[A]
[A]
NG HOA HOC Y DC RHM

= k dt
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

5- PHAN NG BC NHT
d[A]
[A]

= k dt

[A]0 = a : nng ban u


[A] = a - x : nng thi im t

d[a - x]
[a - x]

= k dt

d[x]
[a - x]

= k dt

d[x]
[a - x]
NG HOA HOC Y DC RHM

k dt
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

5- PHAN NG BC NHT
d[x]
[a - x]

ln [a - x] =

k dt

kt + C

thi im t = 0 thi x = 0, C = ln a
ln [a - x] =

kt + ln a

Phng trinh ng hoc phan ng bc nht


NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

5- PHAN NG BC NHT
5.3 Thi gian ban huy, chu ky ban huy, thi gian na phan ng (half-life)
Thi gian nng cht phan ng giam mt na, ky hiu t 1/2
ln [a - x] =

kt + ln a

thi im t1/2 thi x = a


t1/2 =

t1/2 =
NG HOA HOC Y DC RHM

ln 2
k
0,693
k
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

5- PHAN NG BC NHT
14

C phn huy theo phan ng bc nht, co hng s vn tc bng 1,21 x 10 -4 y -1


Tinh thi gian ban huy cua mt ming 14C.
t1/2 =

t1/2 =

NG HOA HOC Y DC RHM

0,693
k
0,693
1,21 x 10 y
-4

-1

= 5727 years

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

Gia s rng sinh vin se qun mt na nhng gi a c hoc sau 6 thang nu


khng n tp, mt sinh vin nm I bt u hoc mn hoc ma khng co iu kin
n tp. Hoi sau khi tt nghip ai hoc (5 nm) bao nhiu nhng gi a c
hoc ma sinh vin nay con nh. Coi s qun nh la qua trinh bc I.

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

Cho bit ng vi phong xa 146C co chu ky ban ra la 5727 nm, s phn ra phong
xa nay la qua trinh bc nht. Mt b xng ngi c phat hin co ham lng
14
6C giam chi con 1% so vi thi im ban u cua no. Ngi nay sng cac y
bao nhiu nm?.

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

6- PHAN NG BC HAI
6.1 inh nghia:
- Phan ng ma vn tc cua no phu thuc bc hai vao nng .
6.2 Phng trinh ng hoc phan ng
A + B

C + D

[A] = [B] = a - x : nng thi im t

d[A]
V=

dt

[A]0 = [B]0 = a : nng ban u

= k [A][B]

d[A]
[A][B]
NG HOA HOC Y DC RHM

= k dt
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

6- PHAN NG BC HAI
d[A]

= k dt

[A][B]

[A]0 = [B]0 = a : nng ban u


[A] = [B] = a - x : nng thi im t

d[a - x]
[a - x]

d[x]
[a - x]2

NG HOA HOC Y DC RHM

= k dt

= k dt

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

6- PHAN NG BC HAI
d[x]
[a - x]

= k dt

1
[a - x]

= kt + C

thi im t = 0 thi x = 0, C = 1/a


1
[a - x]

= kt +

1
a

Phng trinh ng hoc phan ng bc hai


NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

6- PHAN NG BC HAI
6.3 Thi gian ban huy, chu ky ban huy, thi gian na phan ng (half-life)
Thi gian nng cht phan ng giam mt na, ky hiu t 1/2
1
[a - x]

= kt +

1
a

thi im t1/2 thi x = a


t1/2 =

NG HOA HOC Y DC RHM

1
ka
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

6- PHAN NG BC HAI
6.4 Phng trinh ng hoc phan ng
A + B

C + D

[A]0 = a : nng ban u


[B]0 = b : nng ban u

V=

d[A]
dt

= k [A][B]

[A] = a - x : nng thi im t


[B] = b - x : nng thi im t

d[a - x]
[a - x][b - x]

= k dt

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

6- PHAN NG BC HAI
d[x]
[a - x][b - x]

= k dt
M

1
[a - x][b - x]
M
[a - x]

N
+

[b - x]

(Mb + Na) = 1
(M + N) = 0
NG HOA HOC Y DC RHM

[a - x]

N
+

[b - x]

(Mb + Na) (M + N)x


=

[a - x][b - x]
Mb - Ma = 1
N=-M

M = 1/(b a)
N = - 1/(b a)
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

6- PHAN NG BC HAI
ln
ln

[a x]

[a x]
[b - x]

= [a b]kt + ln

[b - x]
ln
a<b

a
b

[a x]
[b - x]
a>b

t
t
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

7- ANH HNG NHIT


S tng nhit se lam tng tc phan ng
Mt quy lut inh lng n gian c Van Hoff a ra t thc nghim:
khoang nhit gn nhit phong, nu tng nhit phan ng thm 10 0C
thi tc phan ng tng t 2 n 4 ln.
Ky hiu gama ( = 2 n 4, la h s nhit cua vn tc phan ng).
v2
v1

t2 t 1
= 10

Lu y phan ng trong h di th, phan ng sinh hoc tng 1 0C vn tc tng 10


ln.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

7- ANH HNG NHIT


S tng nhit se lam tng tc phan ng
Mt quy lut inh lng tng quat hn c Arrhenius a ra:
k = A x e -Ea/RT
ln k =

Ea

+ ln A

Mt phan ng c tin hanh 15 0C co vn tc v. Hoi tng nhit ln bao


nhiu C vn tc phan ng tng ln 8 ln?. Cho = 2.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Cht xuc tac la cht lam bin i vn tc phan ng, nhng khng bi bin i v
lng va cht.
Cht xuc tac lam tng vn tc phan ng, la xuc tac dng.
Cht lam giam vn tc phan ng, la cht c ch phan ng.
Cht xuc tac co tac dung lam giam nng lng hoat hoa cua phan ng.
H2 + I2

2 HI

Khng co mt xuc tac Ea = 184 kJ/mol. Co mt Pt thi Ea = 58,6 kJ/mol.


NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


ng va ru lam giam vn tc phan ng: 2 Na2SO3 + O2 = 2 Na2SO4
Cht xuc tac co tinh chon loc.

H3C

H3C

H2
C

H2
C

Al2O3
OH

350 0C
Cu

OH

NG HOA HOC Y DC RHM

200 0C

H2C

CH2 + H2O

H3C

CHO + H2

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


2 SO2 (k) + O2 (k)
2 NO (k) + O2 (k)
2 NO2 (k) + 2 SO2 (k)

NG HOA HOC Y DC RHM

NO (k)

2 SO3 (k)
2 NO2 (k)
2 SO3 (k) + 2 NO (k)

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


2 S2O32- + H2O2 + 2 H+
H2O2 + II- + IO- + 2 H+
2 S2O32- + I2

NG HOA HOC Y DC RHM

I-

S 4O62- + 2 H2O
IO- + H2O
I2 + H2O
S 4O62- + 2 I-

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Ea khng xuc tac
Starting Materials
(Reactants)

Ea vi cht xuc tac


H2O2 ( l ) + I- ( l )
G0

Tin trinh phan ng

Products

H2O2 ( l ) + OI- ( l )

2 H 2 O2 ( l )
NG HOA HOC Y DC RHM

H2O ( l ) + OI- ( l )

H2O ( l ) + O2 (k) + I- ( l )

2 H2O ( l ) + O2 (k)
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Cht xuc tac phai thoa man c 4 tiu chi
Cht xuc tac lam tng vn tc phan ng.
Cht xuc tac khng bi tiu thu sau phan ng.
Lng cht xuc tac nho co th anh hng n vn tc cua lng ln cac cht
phan ng.
Cht xuc tac khng lam thay i hng s cn bng cua phan ng.

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Xuc tac di th
Nhiu phan ng quan trong trong cng nghip din ra trong iu kin xuc tac di
th, vi du Fe dung xuc tac phan ng tng hp amoniac, Pt hay V 2O5 dung cho
phan ng tng hp SO3 .
Qua trinh xuc tac di th gm 5 giai oan:
Chuyn cht n b mt phn chia pha (b mt xuc tac).
Hp phu cht phan ng.
Phan ng din ra trn b mt xuc tac.
Giai hp phu cac san phm.
Chuyn san phm ra khoi b mt cht xuc tac.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Xuc tac enzym
Nhiu phan ng quan trong trong c th din ra nh xuc tac enzym, phn ln
enzym la protein.
Qua trinh xuc tac enzym
Enzym co cha vai tm hoat ng, tai o xay ra tng tac gia enzym va cht
nn (tac cht). Cac tm hoat ng co cu tao phu hp vi phn t cht nn.
S + E

NG HOA HOC Y DC RHM

k1
k2

(SE)*

k3
k4

P + E

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Bai tp A: Phan ng hoa hoc lam cho sa chua co nng lng hoat hoa bng
43,05 kJ/mol. Hay so sanh vn tc cua phan ng nay 30 0C va 5 0C.
Bai tp B: Phan ng phn huy H2O2 la phan ng bc nht. Nng lng hoat hoa
Ea = 75,312 kJ/mol. Khi co mt men (enzym) xuc tac trong vt thng, nng
lng hoat hoa chi con la 8,368 kJ/mol. Tinh xem 20 0C khi co mt men xuc
tac vn tc phan ng tng ln bao nhiu ln so vi khi khng co xuc tac.
Bai tp C: Phan ng xa phong hoa ester ethyl acetat bng dung dich xut 10 0C
co hng s tc k = 2,38 (mol/l va min.). Tinh thi gian cn xa phong hoa
50% ethyl acetat 10 0C khi trn 1 lit dung dich ethyl acetat 0,05 M vi: a- (1 lit
NaOH 0,05M), b- (1 lit NaOH 0,10 M), c- (1 lit NaOH 0,04 M).
Phan ng xa phong hoa ester ethyl acetat la bc II.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Bai tp D: Hng s vn tc cua phan ng thun va phan ng nghich cua phan
ng: ClNO2 + NO
NO2 + ClNO c o tai 25 0C cho kt qua kf = 7,3 x
103 M/s va kr = 0,55 M/s. Tinh hng s cn bng cua phan ng.
Bai tp E: Acetaldehyde, CH3CHO bi phn huy theo phng trinh ng hoc bc
II vi hng s vn tc k = 0,334 M/s 500 0C. Tinh thi gian 80%
acetaldehyde bi phn huy vi nng ban u la 0,0075 M.
1
[a - x]

NG HOA HOC Y DC RHM

= kt +

1
a

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
2 NO (k) + O2 (k)
Bc 1 (nhanh)

2 NO (k)

Bc 2 (chm)

N2O2 (k) + O2 (k)

2 NO2 (k)
N2O2 (k)
2 NO2 (k)

V2ndstep = k x [N2O2] x [O2]


Cng thc nay khng thun tin trong tinh toan vi kho o nng N 2O2.
2 NO (k)

N2O2 (k)

Vf = kf x [NO]2
Vr = kr x [N2O2]
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
2 NO (k)

N2O2 (k)

Vf = kf x [NO]2
Vr = kr x [N2O2]
Bc u tin cua phan ng xay ra nhanh va n trang thai cn bng.
kf x [NO]2 = kr x [N2O2]
V2ndstep = k x kf / kr x [NO]2 x [O2]
V = k x [NO]2 x [O2]
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
C ch th ai nhn lng phn t (SN2)
CH3Br (aq) + OH- (aq)

CH3OH (aq) + Br- (aq)

V = k x [CH3Br][OH-]

Y-

C X

NG HOA HOC Y DC RHM

Y C X

+ X-

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
C ch th ai nhn n phn t (SN1)
(CH3)3C Br (aq) + OH- (aq)

(CH3)3COH (aq) + Br- (aq)

V = k x [(CH3)3CBr]

C X
NG HOA HOC Y DC RHM

C+

Y
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Bai tp A: Phan ng hoa hoc lam cho sa chua co nng lng hoat hoa bng
43,05 kJ/mol. Hay so sanh vn tc cua phan ng nay 30 0C va 5 0C.
ln k =

NG HOA HOC Y DC RHM

Ea

+ ln A

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Bai tp B: Phan ng phn huy H2O2 la phan ng bc nht. Nng lng hoat hoa
Ea = 75,312 kJ/mol. Khi co mt men (enzym) xuc tac trong vt thng, nng
lng hoat hoa chi con la 8,368 kJ/mol. Tinh xem 20 0C khi co mt men xuc
tac vn tc phan ng tng ln bao nhiu ln so vi khi khng co xuc tac.
ln k =

NG HOA HOC Y DC RHM

Ea

+ ln A

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Bai tp C: Phan ng xa phong hoa ester ethyl acetat bng dung dich xut 10 0C
co hng s tc k = 2,38 (mol/l va min.). Tinh thi gian cn xa phong hoa
50% ethyl acetat 10 0C khi trn 1 lit dung dich ethyl acetat 0,05 M vi: a- (1 lit
NaOH 0,05M), b- (1 lit NaOH 0,10 M), c- (1 lit NaOH 0,04 M).
Phan ng xa phong hoa ester ethyl acetat la bc II.
1
[a - x]

ln

[a x]
[b - x]

NG HOA HOC Y DC RHM

= kt +

1
a

= [a b]kt + ln

a
b
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Bai tp D: Hng s vn tc cua phan ng thun va phan ng nghich cua phan
ng: ClNO2 + NO
NO2 + ClNO c o tai 25 0C cho kt qua kf = 7,3 x
103 M/s va kr = 0,55 M/s. Tinh hng s cn bng cua phan ng.

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

8- ANH HNG CUA XUC TAC


Bai tp E: Acetaldehyde, CH3CHO bi phn huy theo phng trinh ng hoc bc
II vi hng s vn tc k = 0,334 M/s 500 0C. Tinh thi gian 80%
acetaldehyde bi phn huy vi nng ban u la 0,0075 M.
1
[a - x]

NG HOA HOC Y DC RHM

= kt +

1
a

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
2 NO (k) + O2 (k)
Bc 1 (nhanh)

2 NO (k)

Bc 2 (chm)

N2O2 (k) + O2 (k)

2 NO2 (k)
N2O2 (k)
2 NO2 (k)

V2ndstep = k x [N2O2] x [O2]


Cng thc nay khng thun tin trong tinh toan vi kho o nng N 2O2.
2 NO (k)

N2O2 (k)

Vf = kf x [NO]2
Vr = kr x [N2O2]
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
2 NO (k)

N2O2 (k)

Vf = kf x [NO]2
Vr = kr x [N2O2]
Bc u tin cua phan ng xay ra nhanh va n trang thai cn bng.
kf x [NO]2 = kr x [N2O2]
V2ndstep = k x kf / kr x [NO]2 x [O2]
V = k x [NO]2 x [O2]
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
C ch th ai nhn lng phn t (SN2)
CH3Br (aq) + OH- (aq)

CH3OH (aq) + Br- (aq)

V = k x [CH3Br][OH-]

Y-

C X

NG HOA HOC Y DC RHM

Y C X

+ X-

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
C ch th ai nhn n phn t (SN1)
(CH3)3C Br (aq) + OH- (aq)

(CH3)3COH (aq) + Br- (aq)

V = k x [(CH3)3CBr]

C X
NG HOA HOC Y DC RHM

C+

Y
TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
(CH3)3C+ ... Br -, 2H2O
(CH3)3C+ ... +OH2, Br -, H2O

(CH3)3C+, Br -, 2H2O

(CH3)3COH...H...OH2, Br -

(CH3)3CBr, 2H2O

(CH3)3CO+H2, Br -, H2O
NG HOA HOC Y DC RHM

(CH3)3COH, +OH3, Br TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
Phan ng dy chuyn: gc t do hoat ng, cha bao hoa nn co hoat tinh cao
(khi mao phan ng), tng tac vi phn t bao hoa phat sinh gc t do mi
(phat trin mach), sau cung la s kt hp cua cac hat hoat ng (ngt mach).
Vi du phan ng cua khi metan va chlor di tac dung anh sang khuch tan.
Phan ng quang hoa: thc vt xanh hp thu khi carbonic va nc di tac
dung anh sang mt tri 4000 7000 A0 tng hp glucid va phong thich oxy.
Dip luc t co mau xanh nn hp thu c bc xa vung tim-lam 4400 4700 A0
va vang-o 6400 6600 A0, nng lng hp thu nay c nhng cho carbonic
va nc qua va cham, thc hin phan ng quang hp.
Thu hoach 6 tn lua/ha thi a co 20 tn carbonic, 7 tn nc c ng hoa
va tao ra 14 tn oxy. S dung 2 20% nng lng anh sang mt tri.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
Phan ng dy chuyn: gc t do hoat ng, cha bao hoa nn co hoat tinh cao
(khi mao phan ng), tng tac vi phn t bao hoa phat sinh gc t do mi
(phat trin mach), sau cung la s kt hp cua cac hat hoat ng (ngt mach).
Cl
Cl2
H
H3C C
C2H5

- Cl.

H3C
Cl.
CH2Cl

- HCl
C2H5

CH2Cl

H3C

C
CH2Cl

C2H5

( R )-1,2-dichlo-2-methylbutan
Cl2
- Cl.

C2H5

CH3
C

CH2Cl

Cl
( S )-1,2-dichlo-2-methylbutan

NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
H
H3C

H
Br

H2O
Ethanol

CH3(CH2)5
( R )-2-Bromooctane

NG HOA HOC Y DC RHM

CH3
HO
CH3(CH2)5
( S )-2-Octanol

H3C

OH

CH3(CH2)5
( R )-2-Octanol

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
H

H
CH3(CH2)5

Br

NaOH
Ethanol-H2O

H3C
( S )-2-Bromooctane

NG HOA HOC Y DC RHM

H3C

OH

CH3(CH2)5
( R )-2-Octanol

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
Phan ng quang hoa trong chup hinh
Niepce sang lp nm 1824, Daguerre ng dung thc t 1839, Talbot ng ky
bng phat minh 1841.
AgBr (Crystal) + h

Ag + Br

Br - + h

Br + e -

Ag + + e -

Ag

AgBr c nghin min 1/1000 1/10 000 mm, mi hat cha 1011 1012 cp
ion Ag+, Br trn u vi gelatin thanh nhu tng, trang lp mong ln nn
cht trong sut (celluloid, thuy tinh, cht deo ...) thu c film anh, giy anh.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

9- C CH PHAN NG
Phan ng quang hoa trong chup hinh
Lng bac tao ra ti l vi photon anh sang c hp thu, mau en m hn.
Chup cn han ch thi gian phi sang, c anh n, co 1 s mm Ag tao
ra tao iu kin phan ng khi trang anh (lam hin anh). Nhung film a chup
vao cht kh nhe hydroquinon, AgBr se bi kh tao ra Ag, ch nao luc chup
nhn nhiu photon thi se tao nhiu mm Ag, khi trang se cho nhiu Ag, thu
c anh m.
AgBr con lai c loai bng Natri thiosulfate, ra film phi co c ban m.
Mun thu anh ung thi lp lai qua trinh trn giy anh, phi sang in anh.
Tip theo lam hin anh dng nh lam vi anh m, phn sang dng ng vi
phn ti m.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

BAI TP
Vn tc u cua no c o da vao s khac nhau v nng khac luc u
Th t thi nghim

Vn tc (M. s )

Thi nghim 1

-1

Nng bt u cac cht ban u phan ng

[A]

[B]

1,7 x 10-8

0,030

0,100

Thi nghim 2

6,8 x 10-8

0,060

0,100

Thi nghim 3

4,9 x 10-8

0,030

0,200

A +B

a, Hay vit biu thc vn tc phan ng da vao kt qua thc nghim trn.
b, Tinh hng s vn tc k, tinh vn tc nu [A] = 0,05 M va [B] = 0,02 M.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

BAI TP
Vn tc u cua no c o da vao s khac nhau v nng khac luc u
Th t thi nghim

Vn tc (M. s )

Thi nghim 1

-1

Nng bt u cac cht ban u phan ng

[HgCl2]

[C2O42 -]

3,1 x 10-5

0,100

0,200

Thi nghim 2

1,2 x 10-5

0,100

0,400

Thi nghim 3

6,2 x 10-5

0,050

0,400

2 HgCl2 + C2O42 -

2 Cl- + 2 CO2 + Hg2Cl2

a, Hay vit biu thc vn tc phan ng da vao kt qua thc nghim trn.
b, Tinh hng s k, tinh vn tc nu [HgCl2] = 0,20 M va [C2O42 -] = 0,30 M.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

HOA HOC AI CNG


AI HOC Y DC TP. H CHI MINH

BAI TP
S thai mt loai kim loai nng ra khoi c th la bc I va co thi gian ban huy la
60 ngay. Mt ngi cn nng 75 kg bi ng c 6,4 x 10-3 grams kim loai nng.
Hoi phai mt bao nhiu ngay mc kim loai nng cua ngi nay v mc binh
thng (binh thng 23 ppb theo th trong).
Thi gian ban huy cua mt phan ng la 726 s, tac cht co nng ban u la
0,6 M. nng tac cht nay bng bao nhiu sau 1452 s nu phan ng la bc 1.
Hoi mt thi gian bao lu thi nng tac cht con 0,1 M.
Thi gian ban huy cua mt phan ng la 2,6 nm, tac cht co nng ban u
la 0,25 M. nng tac cht nay bng bao nhiu sau 9,9 nm nu phan ng la
bc 1.
NG HOA HOC Y DC RHM

TS. NG VN HOAI

You might also like