NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH

(30t)

Bài 1: Cấu Tạo Nguyên Tử – ĐLTH

Bài 2: Liên Kết Hoá Học – Cấu Tạo Phân Tử
Bài 3 : Phức chất
Bài 4: Động Hoá Học
Baøi 5: Caân Baèng Hoùa Hoïc
Bài 6: Dung Dịch – DD Các Chất Điện Ly
Bài 7: Điện Hoá Học 1
 1- CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
1.1 Đơn chất (Au, Ag, Al, As, O2, O3, N2, He, …C)
1.2 Hợp chất (H2O, CaCO3, CH3COOH, …)
1.3 Nguyên chất: Chất tạo bởi cùng loại nguyên tử hay
phân tử.
1.4 Hỗn hợp: nhiều chất không phản ứng được trộn đều,
đồng thể, tách rời được bằng phương pháp vật lý.
1.5 Hỗn hống: trạng thái hoà tan một phần kim loại trong thủy
ngân.
1.6 Hợp kim: vật liệu thu được khi đun nóng chảy nhiều kim
loại, hoặc kim loại và phi kim rồi để nguội. 2
 1.7 Nguyên tử: phần rất nhỏ của chất, trung hoà điện, gồm
nhân và vỏ. Tạo nên Phân tử.
1.8 Nguyên tố : nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân.
1.9 Đồng vị: các nguyên tử co cùng số điện tích hạt nhân,
nhưng khác số notron ( 146C và 126C)
1.10 Đồng khối: các nguyên tử có cùng số khối nhưng khác
số điện tích hạt nhân ( 146C và 147N)
1.11 Đồng phân: cùng công thức phân tử, tính chất khác
nhau, do cấu tạo hoá học khác nhau.
1.12 Đồng đẳng: các chất có hoá tính tương tự, do cấu tạo
hoá học tương tự, phân tử hơn kém nhau một hay nhiều
nhóm methylen.
3
* MỘT SỐ NGUYÊN TỐ ĐỒNG VỊ
Proti 11H 99,985% . Clor 35 35Cl 75,57%.
17
Deuteri 12H 0,015%. Clor 37 37Cl 24,43%.
17
Triti 13H nhan tao.

Carbon 12 612C 98,90%. Oxy 16 816O 99,76%.

Carbon 13 613C 1,10%. Oxy 17 817O.
Carbon 14 614C. Oxy 18 818O.

Hầu hết các nguyên tố hoá học là hỗn hợp các đồng vị. Khối
lượng nguyên tử sẽ là khối lượng trung bình của các đồng vị
4
1.13 Khối lượng nguyên tử: rất nhỏ
m(C) = 2 x 10-23 g, m(O) = 2,66 x 10-23 g

1.14 Đơn vị khối lượng nguyên tử (đơn vị carbon):
1/12 khối lượng của 12C, tức là 1,6667 x 10-24 g.
1.15 Khối lượng nguyên tử tương đối: m (O) = 16
đvklnt (hay đvC).
1.16 Mol: đơn vị đo lượng chất. Một mol chất bất kỳ
chứa số tiểu phân (nt, pt, ion) bằng số nguyên tử
carbon có trong đúng 12 g carbon.
Số Avogadro = 6,0221367 x 1023 5
 2- CÁC ĐỊNH LUẬT CƠ BẢN
2.1 Định luật thành phần không đổi (Joseph Louis Proust)
“một hợp chất luôn có thành phần định tính, định lượng
không đổi, độc lập với cách điều chế ra nó”.
Ví dụ: nước khi phân tích gồm nguyên tố H va O, với m H = 11,1% và m
O = 88,9%
Mọi hợp chất tương ứng với một công thức phân tử xác định.

2.2 Định luật tỉ lệ bội (John Dalton)

“nếu hai nguyên tố kết hợp với nhau cho một số hợp chất, thì
ứng với cùng một khối lượng nguyên tố này, các khối lượng
nguyên tố kia tỉ lệ với nhau như những số nguyên đơn giản”.
Ví dụ: Nitơ tạo với oxy 5 oxid (N2O, NO, N2O3, NO2, N2O5), nếu ứng với một đơn vị
khối lượng nitơ thì khối lượng của oxi trong các oxid đó lần lượt là: 0,57 : 1,14 : 1,71
6 :
2,28 : 2,85 = 1 : 2 : 3 : 4 : 5 Hình thành khái niệm hoá trị của các nguyên tố.
 2.3 Định luật đương lượng (Richter)
Đương lượng của một nguyên tố là khối lượng nguyên tố
đó kết hợp (hay thay theá) với 8 phần khối lượng oxi hay 1
phần khối lượng hydro (tuỳ vào loại phản ứng).
ÑH = 1; ÑO = 8
Vì 35,5 phaàn khoái löôïng clo keát hôïp vôùi 1 phaàn khoái
löôïng H neân ÑCl = 35,5
20 phaàn khoái löôïng cuûa Ca keát hôïp vôùi 8 phaàn khoái löôïng
oxi neân ÑCa = 20
35,5 phaàn khoái löôïng cuûa Cl taùc duïng vöøa vaën 20 phaàn
khoái löôïng O
Định luật ñöông löôïng : Caùc nguyeân toá keát hôïp(hay thay theá)
nhau theo caùc khoái löôïng tæ leä vôùi ñöông löôïng cuûa chuùng7
 m A ÑA

m B ÑB
Ñöông löôïng cuûa ng toá A coù lieân heä ñôn giaûn vôùi MA vaø
soá oh Z cuûa noù khi taïo hôïp chaát:
MA
ÑA 
Z
2.4 Định luật Avogadro
Những thể tích bằng nhau trong cùng điều kiện nhiệt độ, áp
suất của các chất khí khác nhau đều chứa một số như nhau
các phân tử khí.
2.5 Định luật bảo toàn khối lượng
Tổng khối lượng các chất thu được đúng bằng tổng khối
lượng các chất ban đầu đã tác dụng. 8
 3- ĐƠN VỊ ĐO LƯỜNG

3.1 Bảy đơn vị cơ bản của hệ SI

3.1.1 Chiều dài : met (m). Tiểu phân vi mô nanomet (nm),
picomet (pm), angstrom (A0)
1 m = 109 nm = 1012 pm = 1010 A0.
3.1.2 Khối lượng : kilogam (kg). Trong hoá học, gam (g)
là đơn vị thường được dùng.
3.1.3 Thời gian : giây (s).
3.1.4 Cường độ dòng điện : Ampe (A).
3.1.5 Nhiệt độ : Kelvin (K). T (K) = t (0C) + 273,(15) 0C
3.1.6 Lượng chất : mol (mol).
3.1.7 Cường độ ánh sáng : candela (cd).
9
3.1.1 Tần số : hec, Hz (s-1).
3.1.2 Thể tích : met khối, m3.
3.1.3 Tốc độ : met trên giây, m/s.
3.1.4 Gia tốc : met trên giây bình phương, m/s2.
3.1.5 Lực : Newton, N (kgm/s2).
3.1.6 Áp suất : Pascal, Pa (kg/ms2) tức (N/m2).
1atm = 760 mmHg = 760 Torr = 101325 Pa
3.1.7 Năng lượng : Joule, J (kgm2/s2) tức (N.m).
1 cal = 4,184 J
3.1.8 Công suất : Watt, W (kgm2/s3) tuc (J/s).
3.1.9 Điện tích : Coulomb, C (As).

10
 BÀI 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ - ĐLTH
Mục tiêu:
1. Phân tích được những ưu nhược điểm mẫu nguyên tử của
Rutherford và Bohr
2. Trình bày được những luận điểm cơ bản của thuyết CHLT
trong nghiên cứu NT
3. Mô tả được những đặc trưng của các AO
4. Vận dụng được quy luật phân bố e trong NT để biểu diễn
cấu hình e của NT
5. Mô tả được cấu trúc của bảng HTTH và quy luật biến
thiên của các nguyên tố 11
THUYEÁT NGUYEÂN TÖÛ VEÀ VAÄT CHAÁT
 John Dalton:
– Caùc nguyeân toá caáu taïo töø caùc nguyeân töû.
– Nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá hoaøn toaøn gioáng nhau.
– Nguyeân töû khoâng bò thay ñoåi trong caùc phaûn öùng hoaù
hoïc
– Hôïp chaát hình thaønh khi caùc nguyeân töû khaùc nhau keát
hôïp vôùi nhau.
 Nhöõng baùc hoïc coå Hy laïp cho raèng caùc hôïp chaát
caáu taïo töø caùc ñôn chaát.
 Cuoái theá kyû 19 ngöôøi ta khaùm phaù ra nguyeân töû bao
goàm caùc haït mang ñieän tích.

12
13
 CAÁU TAÏO NGUYEÂN TÖÛ
1897: Thomson vôùi thí nghieäm “tia aâm cöïc”
phaùt hieän ra electron mang ñieän tích aâm

14
Tia aâm cöïc vaø Electron
- Aùp ñieän theá cao leân 2 ñieän cöïc cuûa oáng
catoâd.
- Ñieän theá cao taùch caùc haït aâm ra khoûi aâm cöïc.
- Ñieän tích aâm chuyeån ñoäng veà ñieän cöïc
döông anod (tia aâm cöïc).
- Haït mang ñieän tích aâm ñöôïc goïi laø electrone.
- Coù theå thay ñoåi ñöôøng ñi cuûa tia aâm cöïc
baèng töø tröôøng.
- Tia âm cực lệch hướng đi về cực dương.
15
 SÖÏ TAÙCH CAÙC TIA PHOÙNG XAÏ

- Tia β leäch nhieàu chöùng toû haït mang ñieän tích aâm coù
khoái löôïng nhoû. Ñoù chính laø doøng electron.
- Tia γ goàm nhöõng haït khoâng tích ñieän.
- Tia α leäch ít, chöùng toû khoái löôïng cuûa caùc haït mang
ñieän tích döông raát lôùn.
- Nguyeân töû goàm caùc haït khoâng mang ñieän tích, haït
döông vaø haït aâm.
16
 Moâ hình Thomson

- Nguyeân töû nhö quaû caàu

roãng.
- Ñieän tích döông phaân boá
treân maët caàu.
- Ñieän töû chuyeån ñoäng phía
trong.

17
1911: Rutherford duøng tia α baén qua laù vaøng
daùt moûng  söï coù maët cuûa haït nhaân mang ñieän
döông

18
Thí nghieäm cuûa Rutherford (1908)

19
Keát quaû thöïc nghieäm

20
 Giaûi thích keát quaû thöïc nghieäm
- Phaàn lôùn theå tích trong
nguyeân töû laø khoaûng troáng

- Haït nhaân coù kích thöôùc nhoû

(caáu truùc chaéc ñaëc) naèm ôû +
giöõa

- Caùc haït alpha seõ bò leäch

höôùng khi tieáp caän gaàn haït
nhaân
- Mô hình Thomson không đúng
21
+

22
Moâ hình caáu taïo nguyeân töû cuûa Rutherford

- Nguyeân töû hình caàu.

- Ñieän tích döông taäp
trung ôû taâm.
- Ñieän tích aâm phaân taùn
xung quanh ñieän tích
döông.

23
Caùch nhìn môùi veà
caáu taïo nguyeân töû

Nguyeân töû goàm caùc haït

mang ñieän tích döông, ñieän
tích aâm, vaø trung hoaø
(proton , electron , vaø
neutron ).
Proton vaø neutron naèm ôû
haït nhaân nguyeân töû vaø coù
theå tích raát nhoû (r = 10-14
m). Phaàn lôùn khoái löôïng cuûa
nguyeân töû taäp trung ôû haït
nhaân.
24
 BÀI 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ - ĐLTH

Nội dung:

1. Cấu Tạo Nguyên Tử:

Electron cloud

Nucleus: Protons va Notrons

25
Đường kính nguyên tử cỡ 1 Å
Đường kính hạt nhân cỡ 10-4 Å
Khối lượng mỗi electron bằng 9,109 x 10-31 kg.
Điện tích electron bằng -1,60218 x 10-19 coulomb.
0
1 e
Proton có khối lượng 1,672623 x 10-27 kg 1
1 p
(1,007825 đvklnt), mang điện tích +1.
Notron có khối lượng 1,67482 x 10-27 kg 1
(1,008665 đvklnt), trung hoà điện. 0 n

26
 Kí hieäu nguyeân töû
A: Soá khoái A
Z: ñieän tích haït nhaân Z X
Soá khoái A : A = Z + N.
- Khoái löôïng cuûa electron raát nhoû neân
MA
* Nguyeân töû trung hoaø ñieän tích
ñieän tích (+) =  ñieän tích( -)
P = e = Z (ñieän tích haït nhaân)
27
Yù nghóa cuûa Z : ñieän tích haït nhaân
- Xaùc ñònh vò trí cuûa nguyeân toá trong
baûng HTTH
- Xaùc ñònh thuoäc tính cuûa nguyeân toá
(kim loaïi, phi kim)

28
 Ñoàng vò
- Ñoàng vò laø nhöõng daïng nguyeân töû khaùc nhau cuûa cuøng
moät nguyeân toá maø haït nguyeân töû cuûa chuùng tuy coù
cuøng soá proton nhöng khaùc soá nôtron ( do ñoù khaùc soá
khoái).
- Khoái löôïng nguyeân töû thöôøng laø ñaïi löôïng trung bình
cuûa caùc ñoàng vò.
Ví duï: Nguyeân toá Cu coù 2 ñoàng vò beàn:

Ñoàng vò Khoái löôïng Haøm löôïng

nguyeân töû
63Cu 62,93u 69,09%
65Cu 64,9278u 30,91% 29
Proti 11H 99,985% . Clor 35 17
35Cl
75,57%.
Deuteri 12H 0,015%. Clor 37 17 Cl 24,43%.
37
Triti 13H nhan tao.

Carbon 12 612C 98,90%. Oxy 16 816O 99,76%.

Carbon 13 613C 1,10%. Oxy 17 817O.
Carbon 14 614C. Oxy 18 818O.

Hầu hết các nguyên tố hoá học là hỗn hợp các đồng vị.
Khối lượng nguyên tử sẽ là khối lượng trung bình của các đồng vị

30
Ñoàng khoái :
Giöõa caùc ñoàng vò cuûa nhieàu nguyeân toá
khaùc nhau, coù theå tìm thaáy tröôøng hôïp
chuùng coù ñieän tích haït nhaân khaùc nhau
nhöng coù cuøng soá khoái
ví duï : 1840Ar 19
40K
20
40Ca

31
 ĐỘ BỀN CỦA HẠT NHÂN
- Các proton cùng dấu và ở rất gần nhau do đó
lực đẩy giữa chúng rất mạnh.
- Giữa các hạt P, giữa các hạt P với N, giữa
các hạt N còn tồn tại một loại lực hút –
khoảng cách ngắn.
- Nếu lực đẩy lớn hơn lực hút, hạt nhân sẽ
không bền và phân rã, đồng thời phát các
bức xạ.
- Nếu lực hút trội hơn, hạt nhân sẽ bền vững
32
• Yếu tố chính để xác định hạt nhân nguyên tử có
bền hay không là tỉ số: N/P
- Z = 2 đến 82 có các đồng vị bền:
1 ≤ N/P ≤ 1,524
- Những hạt nhân nguyên có chứa 2,8,20, 50,82,
126 proton hay nơtron thường bền hơn.
- Hạt nhân nguyên tử có một số chẳn cả P hay N
thường bền hơn
- Kể từ Poloni (Z = 84) trở đi các nguyên tố đều có
tính phóng xạ.
33
 2. Caáu taïo voû electron
Moâ hình nguyeân töû do Rutherford ñeà nghò:
- Nguyeân töû goàm:
+ Moät haït nhaân tích ñieän döông.
+ Caùc electron quay xung quanh noù.
- Nguyeân töû trung hoøa ñieän.
- Löïc ly taâm caân baèng vôùi löïc huùt tónh ñieän.
- Kích thöôùc haït nhaân raát nhoû so vôùi nguyeân töû.

 Electron chuyeån ñoäng quanh haït nhaân seõ phaùt ra E döôùi

daïng böùc xaï ñieän töø vaø cho phoå lieân tuïc
=> e seõ maát daàn E vaø cuoái cuøng rôi vaøo haït nhaân
=> nguyeân töû bò phaù vôõ (ngtöû khoâng toàn taïi).
34
Nhöôïc ñieåm thuyeát Rutherford:
- Khoâng giaûi thích ñöôïc tính beàn cuûa nguyeân töû.
- Khoâng giaûi thích ñöôïc söï coù maët phoå vaïch cuûa noù.

 Cấu Tạo Vỏ electron Theo Niels Bohr

Tieân ñeà 1: e quay quanh haït nhaân chæ theo moät soá quyõ ñaïo
troøn, ñoàng taâm vaø coù baùn kính xaùc ñònh (quyõ ñaïo döøng).
Tieân ñeà 2: E cuûa e ñöôïc baûo toaøn, nghóa laø caùc ñieän töû
khoâng haáp thu hoaëc böùc xaï ñieän töø.
Tieân ñeà 3: Söï böùc xaï xaûy ra khi electron nhaûy töø quyõ ñaïo
döøng naøy sang quyõ ñaïo döøng khaùc.
E = Ecuoái – Eñaàu
35
* Kết Quả Rút Ra Từ Các Tiên Đề Của Niels Bohr
a) Tính ñöôïc baùn kính quyõ ñaïo beàn, toác ñoä vaø naêng
löôïng electron khi chuyeån ñoäng treân quyõ ñaïo ñoù.
Theo Borh moment ñoäng löôïng noù (mvr) phaûi baèng boäi
soá cuûa h/2
h => v  n
h

1
mvr  n 
2 2 mr
h=6,626.10-34 J.s = 6,62 .10-27 ec.s laø haèng soá Planck
m laø khoái löôïng cuûa e= 9,1.10-28g = 9,1.10-31kg
v laø toác ñoä chuyeån ñoäng cuûa e
r laø baùn kính quyõ ñaïo döøng
n laø soá nguyeân = soá lôùp ñieän töû
36
 Do khi quay treân quyõ ñaïo thì löïc huùt
cuûa haït nhaân leân ñieän töû vaø löïc li taâm
cuûa ñieän töû phaûi baèng nhau, ta coù:
mv 2 Ze 2

r 4o r 2

Theá giaù trò v ôû bieåu thöùc treân ta ñöôïc:

+ Baùn kính r cuûa quyõ ñaïo:
n2 h2
r  2
Z 4 me e 2

37
 Naêng löôïng toaøn phaàn cuûa ñieän töû: Baèng
toång ñoäng naêng vaø theá naêng:

mv 2 Ze 2 1 Ze 2 Ze 2 1 Ze 2
E    
2 4o r 2 4o r 4o r 2 4o r
Thay r vaøo bieåu thöùc treân ta ñöôïc: ( = 3,14
e=4,8.10-10)
2 mz e 2 2 4
Z2
E 2 2
E
2
.dvn ln t
nh 2n
Z2
E .4,35981.1018 J
2n 2 38
 Caùc giaù trò ñôn vò nlnt
Toå hôïp caùc Teân ñôn vò Soá trò
haèng soá vaät lí nlnt
J (hartree) 4,35981x10-18
kJ/mol 2625,5
Hz 6,579684x1015
eV 27,21161
Haèng soá 1,09737318x107
Rydberg, R m-1
39
b) Moâ hình nguyeân töû cuûa Bohr cho pheùp giaûi thích
ñöôïc baûn chaát vaät lyù cuûa quang phoå vaïch nguyeân töû vaø
tính toaùn ñöôïc vò trí caùc vaïch quang phoå hydro vaø caùc
haït coù moät ñieän töû beân ngoaøi.
Thaáu kính
buoàng toái
Khí hidro

Ñoû
luïc
tím

Ñieän aùp cao

Khe saùng Laêng kính
Kính aûnh
Thaáu kính
chuaån tröïc

40
 Moãi vaïch quang phoå öùng vôùi moät soùng. Ñaïi löôïng
ñaëc tröng cho soùng laø:
- Taàn soá : soá laàn dao ñoäng soùng thöïc hieän ñöôïc trong moät
giaây, ñôn vò: Hz
- Ñoä daøi soùng : quaõng ñöôøng soùng truyeàn ñi trong moät
dao ñoäng, ñôn vò: m, nm, …
- Moái quan heä giöõa taàn soá vaø ñoä daøi soùng:
 .  = c (c: toác ñoä truyeàn soùng)
 Quang phoå vaïch cuûa nguyeân töû hidro coù 3 vuøng :
- Vuøng thuoäc phaàn töû ngoaïi cuûa quang phoå ñöôïc goïi laø
daõy Lyman.
- Vuøng thuoäc phaàn hoàng ngoaïi cuûa quang phoå ñöôïc goïi laø
daõy Paschen.
- Vuøng phaàn lôùn thuoäc phaàn nhìn thaáy ñöôïc laø daõy
Balmer.
41
Ở điều kiện thường, đa số electron tồn tại ở mức năng lượng
thấp nhất (n = 1). Khi bị kích thích, electron hấp thu năng
lượng và chuyển lên quỹ đạo xa nhân, có năng lượg cao hơn
và nhanh chóng quay về quỹ đạo gần nhân, phát ra bức xạ tần
số ν thoả mãn.
Z2 1 1
Ec – Ed = hν = - ( - ) đvnlnt (1 a.u.)
2 nc2 nđ2

Các vạch dãy Lyman có sự chuyển electron từ quỹ đạo
n = 2,3,4, … về n = 1.
Các vạch dãy Balmer có sự chuyển electron từ quỹ đạo
n = 3,4,5 .… về n = 2.
Các vạch dãy Paschen có sự chuyển electron từ quỹ đạo
n = 4,5,6 … về n = 3. 42
Caùc chuyeån dòch haáp thuï vaø phaùt xaï giöõa caùc möùc


0 6
5
4
3
Pasen

2
Đơn vị Balmer Số
năng lượng
lượng tử
nguyeân Borh
tử Lyman n

-0,5 1
Hấp thụ Phaùt xạ 43
44
 Caùc giaù trò ñôn vò nlnt

Toå hôïp caùc Teân ñôn vò Soá trò

haèng soá vaät lí nlnt
e2
4 o ao J (hartree) 4,35981x10-18
Ne 2
4 o ao kJ/mol 2625,5
e2
h4o ao Hz 6,579684x1015
e
4 o ao eV 27,21161
e2 Haèng soá 1,09737318x10 7
2hc4 o ao
45
Rydberg, R m-1
Söû duïng baûng ñvnlnt khoâng nhöõng tính ñöôïc taàn soá maø
coøn tính ñöôïc caû ñoä daøi soùng cuûa caùc vaïch thuoäc daõy
Balmer.
Ta coù:
1  1 1  e2
υ    2 
2  4 n ñ  h4o ao
1 1 1 
 e2 1 1 
     2     2  xR
 c  4 n ñ  2hc4o ao  4 nñ 

Aùp duïng n=3 ta coù vaïch H: 656,1 nm

Aùp duïng n=4 ta coù vaïch H: 486,1 nm
Aùp duïng n=5 ta coù vaïch H: 434,0 nm
Aùp duïng n=6 ta coù vaïch H: 410,0 nm
Caùc giaù trò tính toaùn lí thuyeát treân hoaøn toaøn phuø hôïp vôù i
thöïc nghieäm
46
Ví duï: Haõy tính naêng löôïng cuûa caùc quyõ ñaïo coù n laø 1
vaø 2 cuûa nguyeân töû hydrogen (Töø ñoù, suy ra taàn soá 
vaø böôùc soùng  cuûa böùc xaï) caàn thieát ñeå kích thích
ñieän töû töø quyõ ñaïo coù n = 1 leân quyõ ñaïo coù n = 2.
Z2 12 1 1
E   2 dvn ln t  x 4,3598.10 ( J ) 2  2 
18

2n 2  nd nc 
18  1 1
 2,18.10 J  2  2   1,64.1018 J
1 2 
E 1,64.1018 J
  -34
15 1
 2,48.10 s
h 6,626.10 J.s
8
c
3.10 (m / s)
  7
 1,21.10 m
 2,48.10 s
15 1 47
Moâ hình Borh khoâng giaûi thích ñöôïc:
+ Quang phoå cuûa caùc nguyeân töû phöùc taïp coù nhieàu hôn 1
ñieän töû
+ Söï taùch caùc vaïch quang phoå döôùi taùc duïng cuûa ñieän – töø
tröôøng (hieäu öùng Zeeman).
- Ñeå khaéc phuïc khoù khaên ñoù, nhaø vaät lí ngöôøi Ñöùc
Sommerfeld ñaõ boå sung thuyeát Borh baèng caùch ñöa theâm
nhöõng quyõ ñaïo elip ngoaøi quyõ ñaïo troøn vaø ñöa ra caùc soá
löôïng töû khaùc ngoaøi caùc soá löôïng töû chính ñeå moâ taû traïng
thaùi naêng löôïng cuûa e trong nguyeân töû vaø ñaõ giaûi thích
ñöôïc hieäu öùng Zeeman.
- Tuy nhieân, thuyeát Borh-Sommerfeld khoâng giaûi thích
ñöôïc thaät chi tieát quang phoå cuûa caùc nguyeân töû nhieàu e.
- Bôûi vaäy, maãu nguyeân töû Borh caàn ñöôïc thay theá baèng
nhöõng quan ñieåm hieän ñaïi cuûa cô hoïc löôïng töû. 48
Những tiên đề của CHLT:

Thuyết lượng tử Planck

Thuyết sóng hạt của ánh sáng (Maxwell & Einstein)

Thuyết sóng hạt của hạt vi mô (Louis de Broglie)

Nguyên lý bất định Heisenberg

Phương trình sóng Schrodinger

49
SOÙNG VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA SOÙNG
Soùng laø moät daïng truyeàn naêng löôïng chöù
khoâng phaûi truyeàn vaät chaát. (quaû boùng daäp
deành)
Tính chaát cuûa soùng
 Hieän töôïng giao thoa : moät soùng coù theå laøm
taêng cöôøng hoaëc yeáu ñi moät soùng khaùc (bieân
ñoä soùng coù tính coäng).
 Hieän töôïng nhieãu xaï: soùng bò ñoåi höôùng khi
chaïm vaøo goùc cuûa vaät chöôùng ngaïi
50
 Soùng ñieän töø: laø daïng truyeàn naêng löôïng.
 Aùnh saùng laø soùng ñieän töø.
 Toác ñoä soùng ñieän töø : c = 3.108 m/s.
 Böôùc soùng λ ; Taàn soá soùng  c = . λ
E1 > E2
E = h.= h.c/ λ
h = 6.6310-34 Js

λ ngaén,  cao λ daøi,  thaá51p

- Baûn chaát haït cuûa aùnh saùng theå hieän ôû hieäu öùng
quang ñieän (laø söï phaùt ra caùc electron töø kim
loaïi döôùi taùc duïng cuûa aùnh saùng chieáu vaøo).
- Trong caùc hieäu öùng naøy, aùnh saùng theå hieän tính
chaát nhö caùc doøng haït coù khoái löôïng vaø xung
löôïng xaùc ñònh vôùi ñoäng naêng tính baèng coâng
thöùc:
 = mc2
c 
h
E  h   h  mc 2

 mc

52
QUANG PHOÅ

53
 Ví duï
CO2 haáp thu böùc xaï coù böôùc soùng 0.018 mm.
Haõy xaùc ñònh taàn soá cuûa böùc xaï naøy?

8 m
c 3.0010
s
= = = 1.71013 s-1
 0.01810-3 m

Ñôn vò: 1 Hertz (Hz)  1 s-1

Haõy tính böôùc soùng cuûa soùng FM coù taàn soá 90.7
MHz. 8m
c 3.0010 s
= = = 3.31 m
 6
90.710 s1
54
 Ví duï
Naêng löôïng toái thieåu ñeå böùt moät electron ra
khoûi cesium laø 3.0510-19 J. Coù theå duøng
aùnh saùng maøu xanh coù  = 505 nm ñeå böùt
electron töø cesium hay khoâng?
6.6310-34 Js  3.00108 m
hc
Ephoton = h =  = s
50510-9 m

= 3.9410-19 J Ñöôïc!

55
 Moâ hình LÖÔÏNG TÖÛ
Döïa treân baûn chaát nhò nguyeân (soùng – haït) cuûa vaät chaát

Baûn chaát soùng cuûa vaät chaát

Naêm 1925 , theo Debroglie: “ Neáu böùc xaï coù theå ñöôïc
coi laø caùc doøng haït photon thì caùc haït vi moâ nhö electron,
proton, neutron cuõng theå hieän tính chaát soùng”
Debroglie cho raèng böôùc soùng cuûa haït vi moâ laø haøm soá
cuûa vaän toác vaø khoái löôïng cuûa noù.
h

m V
vôùi λ : böôùc soùng (m); h: haèng soá Plank (Js); m: khoái
löôïng haït (g) ; V vaän toác haït (m/s)
( 1J = 1 kg m2 /s2) 56
 Ví duï
Tính böôùc soùng chuyeån ñoäng cuûa moät electron
chuyeån ñoäng vôùi vaän toác 3.00x108 m/s, vaø moät
quaû golf (45,3g) chuyeån ñoäng vôùi vaän toác 62 m/s.

6.6310 -34 Js

e  h  h =
p mv -31  8 m
9.1110 kg 3.0010 s
J ×s 2
= 2.4210-12 × = 2.4210-12 m
kg m

6.6310-34 Js
gb = = 2.410-34 m
0.0453 kg  62 m
s 57
 Nguyeân lí baát ñònh Heisenberg.
Veà nguyeân taéc khoâng theå xaùc ñònh ñoàng thôøi chính xaùc
caû veà toïa ñoä vaø vaän toác cuûa haït vi moâ, do ñoù khoâng theå
veõ hoaøn toaøn chính xaùc quyõ ñaïo chuyeån ñoäng cuûa haït.
h
x.v x 
2m
x: sai soá cuûa pheùp ño toïa ñoä theo truïc x.
vx laø sai soá cuûa pheùp ño vaän toác theo truïc x.
h = 6,626.10-27 ec.s = 6,626.10-34 J.s
m = 9.10-31 kg, Δx = 10-10 cm, Δvx = 1010 cm/s.
Hệ thức trên cho thấy việc xác định toïa độ càng chính
xác thì việc xác định tốc độ càng kém chính xaùc.
58
 Neáu ta chaáp nhaän ñoä baát ñònh veà vò trí
electron treân quyõ ñaïo döøng = bk quyõ ñaïo
Borh x= 0,0529nm = 5.10-2nm = 5.10-
9cm

27
h 6,62.10 ec.s 1
vx    10 cm.s
10

2mx 2.3,14.9,1.10 g.5.10 cm

 28 9

59
Sai soá veà vaän toác quaù lôùn neân khoâng theå
chaáp nhaän ñöôïc veà vò trí coá ñònh cuûa
ñieän töû treân quyõ ñaïo.
- Töø ñoù suy roäng ra laø khoâng theå xaùc
ñònh chính xaùc vò trí cuûa ñieän töû treân
quyõ ñaïo maø chæ xaùc ñònh ñöôïc vuøng
khoâng gian naøo ñoù quanh nhaân maø xaùc
suaát tìm gaëp ñieån töû laø lôùn nhaát. Vuøng
naøy goïi laø orbital nguyeân töû hay vaân
ñaïo nguyeân töû (AO)
60
 Tiên đề về phương trình sóng Schrodinger
Hàm số sóng của một hạt hay nhiều hạt là nghiệm
của phương trình vi phân, gọi pt sóng Schrodinger

∂2Ψ ∂2Ψ ∂2Ψ 8π2m

+ + + (E – V)Ψ = 0
∂x2 ∂y2 ∂z2 h2

∂2 ∂2 ∂2 8π2m
+ + = ▼2 Toán tử Laplace ▼2Ψ + (E – V)Ψ = 0
∂x2 ∂y2 ∂z2 h2

- h2 - h2
▼2Ψ + VΨ = EΨ ▼2 + V = H Toán tử Hamilton
8π2m 8π2m

61
Trường thế có đối xứng cầu nên để cho dễ tính toán chuyển
toạ độ Decard sang toạ độ cầu

Ψ2 biểu thị mật độ xác suất tìm thấy hạt tại một điểm
nhất định trong không gian

Ψ2dv biểu thị xác suất tìm thấy hạt tại một thể tích dv
Ψ phải đơn trị nghĩa là chỉ có một giá trị tại một điểm xác định
Ψ phải liên tục và giới nội nghĩa là hàm số phải tiến dần đến
0 khi r tiến đến vô cùng
Ψ phải được chuẩn hoá. Về mặt toán học điều kiện này được
thể hiện ∞ ∫ Ψ2dv = 1
Xác suất tìm thấy hạt trong toàn bộ không gian là 1. 62
Giải phương trình sóng Schroedinger để tìm một số đại lượng
đặc trưng cho một AO
Số đại lượng đặc trưng cho một AO còn được gọi là các số
lượng tử
Một hàm sóng Ψ tương ứng với bộ 4 số lượng tử (n, l, ms,
ml ) miêu tả trạng thái một electron được gọi là một
orbital nguyên tử AO.

63
Số lượng tử chính n, nhận giá trị nguyên dương, xác định
năng lượng electron.
Z2
E = - dvnlnt (1 a.u.)4,3598 x 10-18 J
2n2

n = 1, 2, 3, ... Tương ứng với lớp K, L, M, ... Và mức năng

lượng E1, E2, E3, ...Vậy điện tử càng xa nhân thì E càng lớn

Số lượng tử moment góc orbital l, nhận giá trị nguyên từ 0
đến (n – 1), l xác định hình dạng và tên của orbital.
h
M= l(l + 1)
2π
l = 0, 1, 2, 3 …. Tương ứng với orbital s, p, d, f …..
64
65
 Số lượng tử từ ml, nhận giá trị từ – l đến + l, kể cả số 0, đặc
trưng cho sự định hướng của orbital nguyên tử trong từ
trường, và quyết định số orbital trong một phân lớp.

m xác định hình chiếu moment động lượng Mz của electron

trên một phương z của trường ngoài, trong biểu thức
h
Mz = m
2π
- Khi  = 0 coù 1 giaù trò cuûa m = 0.
- Khi  = 1 coù 3 giaù trò cuûa m = -1, 0, +1
- Khi  = 2 coù 5 giaù trò cuûa m = -2, -1, 0, 1, 2
- Khi  = 3 coù 7 giaù trò cuûa m: m = -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3

Số lượng tử spin electron ms, nhận giá trị – 1/2 và + 1/2,
xác định moment động lượng riêng của electron. 66
Số lượng tử spin electron ms, nhận giá trị – 1/2 và + 1/2,
xác định moment động lượng riêng của electron.

 Moãi orbital ñaëc tröng bôûi 3

soá löôïng töû: n, l, m.

 Moãi ñieän töû ñaëc tröng bôûi 4

soá löôïng töû n, l, m, s.

67
Toùm laïi

Boán soá löôïng töû n, l, ml , ms xaùc ñònh hoaøn toaøn traïng

thaùi cuûa electron trong nguyeân töû.
n l Orbital ml ms Soá orbital ngtöû e toái
ña
1 0 1s 0 +1/2 , -1/2 2
2 0 2s 0 +1/2 , -1/2 2
1 2p -1, 0, +1 6
3 0 3s 0 2
1 3p -1, 0, +1 +1/2 , -1/2 6
2 3d -2, -1, 0, +1, +2 10
4 0 4s 0 2
1 4p -1, 0, +1 6
2 4d -2, -1, 0, +1, +2 +1/2 , -1/2 10
3 4f -3, -2, -1, 0, +1, +2, 14
+3
68
 Boä ñaày ñuû caùc ñaïi löôïng vaät lyù
- Nhö vaäy, moät vaân ñaïo (obitan) ñöôïc bieåu thò baèng moät boä
goàm 3 soá löôïng töû laø n, l vaø m.
- Coøn moät ñieän töû ñöôïc bieåu thò baèng moät boä goàm 4 soá
löôïng töû laø n, l, m vaø ms.
2s1: n = 2; l=0; m=0; ms = +1/2
Soá vaân ñaïo trong moät lôùp
- Lôùp thöù n coù n phaân lôùp.
- Phaân lôùp thöù  coù (2  1) vaân ñaïo.
- Vì vaäy, lôùp thöù n coù n2 vaân ñaïo:
 n1
 (2  1)  n 2
 0 69
 Caùc quy luaät phaân boá electron trong nguyeân töû.
a. Nguyeân lyù beàn vöõng
- Ñieän töû seõ chieám laàn löôït caùc vaân ñaïo nguyeân töû coù naêng
löôïng töø thaáp ñeán cao.
1s < 2s < 2p < 3s < 3p < 4s < 3d < 4p < 5s < 4d < 5p < 6s <
4f  5d < 6p < 7s < 5f  6d < 7p …
- Caùc vaân ñaïo baõo hoøa electron: s2, p6, d10, f14… raát beàn vöõng;
- Baùn baõo hoøa: s1, p3, d5, f7…: beàn vöõng;
- Neáu ns2(n-1)d4 thì vieát laïi: ns1(n-1)d5 beàn hôn vì coù naêng
löôïng thaáp hôn hay ns2(n-1)d9 -> ns1(n-1)d10
Cr(24): 1s22s22p63s23p64s13d5: beàn
Cu (29): 1s22s22p63s23p64s13d10: beàn 70
 Sô ñoà oâ löôïng töû

Vieát caáu hình electron cuûa Phospho

Löu yù Phospho coù 15 electron

71
 7p 6d
7s 6p 5f
5d
6s 5p 4f
5s 4d
4p
4s 3d
3p 2 electron ñaàu ñöôïc
Naêng löôïng

3s
ñieàn vaøo orbital 1s
2p
2s Löu yù 2 spin ngöôïc
nhau
1s coøn 13 electron nöõa
72
 7p 6d
7s 6p 5f
5d
6s 5p 4f
4d
5s
4p
4s 3d
3p
2 electron tieáp theo
Naêng löôïng

3s
2p ñieàn vaøo orbital 2s
2s coøn 11 electron nöõa

1s
73
 7p 6d
7s 6p 5f
5d
6s 5p 4f
4d
5s
4p
4s 3d
3p
Naêng löôïng

3s
2p
2s

1s
74
 7p 6d
7s 6p 5f
5d
6s 5p 4f
4d
5s
4p
4s 3d
3p
Naêng löôïng

3s
2p
2s

1s
75
 7p 6d
7s 6p 5f
5d
6s 5p 4f
4d
5s
4p
4s 3d
3p
Naêng löôïng

3s Caáu hình electron

2p • 1s22s22p63s23p3
2s

1s
76
 Qui taéc Kleskovski

7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 1s 2
5s 5p 5d 5f
4s 4p 4d 4f
3s 3p 3d
2s 2p
1s • 2 electrons
77
7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 2
1s 2s 2
5s 5p 5d 5f
4s 4p 4d 4f
3s 3p 3d
2s 2p
1s • 4 electrons
78
7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 2 2 6
1s 2s 2p 3s 2
5s 5p 5d 5f
4s 4p 4d 4f
3s 3p 3d
2s 2p
1s • 12 electrons
79
7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 2 2 6
1s 2s 2p 3s 2
5s 5p 5d 5f
6
3p 4s 2
4s 4p 4d 4f
3s 3p 3d
2s 2p
1s • 20 electrons
80
7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 2 2 6
1s 2s 2p 3s 2
5s 5p 5d 5f
6 2 10
3p 4s 3d 4p 6
4s 4p 4d 4f
5s2
3s 3p 3d
2s 2p
1s • 38 electrons
81
7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 2 2 6
1s 2s 2p 3s 2
5s 5p 5d 5f
6 2 10
3p 4s 3d 4p 6
4s 4p 4d 4f
5s2 4d10 5p6 6s2
3s 3p 3d
2s 2p
1s • 56 electrons
82
7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 2 2 6
1s 2s 2p 3s 2
5s 5p 5d 5f
6 2 10
3p 4s 3d 4p 6
4s 4p 4d 4f
5s2 4d10 5p6 6s2
3s 3p 3d
4f14 5d10 6p6 7s2
2s 2p
1s • 88 electrons
83
7s 7p 7d 7f
6s 6p 6d 6f
• 2 2 6
1s 2s 2p 3s 2
5s 5p 5d 5f
6 2 10
3p 4s 3d 4p 6
4s 4p 4d 4f
5s2 4d10 5p6 6s2
3s 3p 3d
4f14 5d10 6p6 7s2
2s 2p
5f14 6d10 7p6
1s
• 108 electrons
84
b. Nguyeân lyù loaïi tröø Pauli
- Trong moät nguyeân töû ña ñieän töû, khoâng coù caëp ñieän töû naøo
coù laàn löôït caû 4 soá löôïng töû gioáng nhau.
Ví duï ôû lôùp K ta coù: n = 1, l = 0, m = 0 öùng vôùi AO chæ coù
toái ña 2 electron:
Electron thöù nhaát öùng: n=1, l=0, m=0,ms= +1/2
Electron thöù hai öùng : n=1, l=0, m=0, ms = -1/2
- Döïa vaøo nguyeân lyù naøy, ta thaáy:
+ Moãi vaân ñaïo (orbital) chöùa toái ña 2 ñieän töû coù spin ñoái
nhau
+ Moãi phaân lôùp chöùa toái ña 2(2 + 1) ñieän töû
+ Moãi lôùp chöùa toái ña 2n2 ñieän töû 85
c. Quy taéc Kleckopxki
- Trong moät nguyeân töû, thöù töï ñieàn caùc electron vaøo caùc
phaân lôùp sao cho toång soá (n + l) taêng daàn.
Khi 2 phaân lôùp coù cuøng giaù trò n+l thì electron ñieàn tröôùc
tieân vaøo phaân lôùp coù giaù trò n nhoû hôn.
Ví duï: 3d coù n+l=5;
4s coù n+l=4 hay 4p coù n+l=5.
Thöù töï ñieàn caùc electron vaøo caùc phaân lôùp nhö sau:
1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s 4d 5p 6s 4f 5d 6p 7s 5f 6d
Ví duï: V(23): 1s22s22p63s23p64s23d3
1s2 2s22p6 3s23p63d3 4s2
Lôùp electron K L M N 86
 d. Quy taéc Hund
- Trong cuøng moät phaân lôùp, caùc ñieän töû seõ ñöôïc saép xeáp sao
cho toång spin cuûa chuùng laø cöïc ñaïi, coù nghóa laø soá ñieän
töû ñoäc thaân laø cöïc ñaïi.
- Nhö vaäy, moãi vaân ñaïo trong moät phaân lôùp tröôùc heát phaûi
chöùa moät ñieän töû ñoäc thaân roài môùi coù söï caëp ñoâi ñieän töû.
- Quy taéc Hund vaø Klechkowski cho pheùp saép xeáp ñieän töû
cho caùc nguyeân toá khaùc nhau, hoaëc töø caùch saép xeáp ñieän
töû hay soá löôïng töû cuûa ñieän töû cuoái cuøng suy ra nguyeân toá.
Ví duï: 20Ca seõ coù caáu hình ñieän töû laø 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6
4s2 hay [Ar] 4s2, vaø ngöôïc laïi.

87
 Bieãu dieãn caáu truùc electron trong nguyeân töû : coù 2
caùch
 Duøng coâng thöùc ñieän töû: Söû duïng soá löôïng töû chính (n)
vaø soá löôïng töû phuï s, p, d, f ñoàng thôøi keát hôïp nguyeân lyù
beàn vöõng vaø nguyeân lyù loaïi tröø Pauli.
Br (35) : 1s22s22p63s23p64s23d104p5
 Duøng sô ñoà ñieän töû:
Söû duïng moät oâ vuoâng hoaëc troøn ñeå saép xeáp toái ña 2 ñieän
töû vaø keát hôïp quy taéc Hund.
- Coù 3 soá löôïng töû gioáng nhau vaøo 1 oâ
- Soá löôïng töû thöù 4 ms ñöôïc kí hieäu baèng daáu muõi teân
ngöôïc chieàu nhau.

88
 Öu ñieåm
Rutherfor
Nhöôïc ñieåm
Öu ñieåm
Borh
Nhöôïc ñieåm

Caáu taïo Cô hoïc Thuyết lượng tử Planck

voû e löôïng töû Thuyết sóng hạt của ánh sáng
Thuyết sóng hạt của hạt vi mô
Nguyên lý bất định Heisenberg
Tiên đề về phương trình sóng Schrodinger

Boán soá löôïng töû n, l, ml , ms Caùc quy luaät phaân boá electron
89
Nguyeân töû chæ coù 1 ñieän töû
Chæ chòu töông taùc huùt cuûa nhaân neân NL
cuûa caùc phuï taàng baèng nhau

E3s = E3p = E3d

90
Nguyeân töû coù nhieàu ñieän töû
-Ñieän tích haït nhaân chòu töông taùc
khoâng phaûi cuûa 1 ñieän töû maø coøn coù caùc
ñieän töû khaùc
-Giöõa caùc ñieän töû coøn töông taùc laãn
nhau
do ñoù NL treân caùc phuï taàng khaùc nhau
E3s < E3p < E3d

91
Chöùng minh E3s < E3p < E3d
Döïa treân 2 hieäu öùng : Hieäu öùng chaén vaø hieäu
öùng xaâm nhaäp
1/ Hieäu öùng chaén :
Goïi Ñieän töû ñang khaûo saùt laø j
Ñieän töû coøn laïi laø i. ta coù i
Ñieän töû j bò caùc ñieän töû i taïo hieäu öùng maøn
chaén laøm giaûm söùc huùt cuûa nhaân leân ñieän töû j
Z’j= Zj - Zi Z’j : ñieän tích höõu hieäu

92
2/ Hieäu öùng xaâm nhaäp:
Ñieän töû ôû vaân ñaïo s xuyeân thaáu vaøo
nhaân nhieàu hôn so vôùi vaân ñaïo p vaø d
Nghóa laø hieäu öùng maøn chaén cuûa nhöõng
ñieän töû i taùc ñoäng leân vaân ñaïo s nhoû
hôn so vôùi p vaø d
Suy ra Z’s > Z’p> Z’d
Neân Es <Ep<Ed vì

'2
Z 18
E .4,35981.10 J
2n 2
93
Coâng thöùc tính ñieän tích höõu hieäu Z’
Theo quy taéc Slater
* i>j : (i naèm ngoaøi j) Zi =0
* i = j (i, j cuøng 1 taàng) Zi =0,35
*i=j ôû 1s Zi = 0,3
*i<j (i ôû taàng trong so vôùi j) Zi = 1
* i,j ôû 2 taàng keá caän Zi =,85

94
VD tính ñieän tích höõu hieäu Z’ cho ñieän
töû j ôû taàng 3 cuûa nguyeân toá Cl(Z = 17)
Cl( Z = 17) 1s22s22p63s23p5
Zi =6.0,35 + 8.0,85 + 2.1 = 10,9
Z’ = Z - Zi =17 – 10,9 = 6,1
VD: tính Z’ cuûa Cl ôû taàng 2
Zi = 7.0 + 7.0,35 + 2.0,85 = 4,15
Z’ = Z - Zi =17 – 4,15 = 12,85

95
VD: tính Z’ cuûa j ôû 4s cuûa nguyeân toá K,
Ca, Cu
K(19) 1s22s22p63s23p64s1
Zi =8.0,85 + 10.1 = 16,8
Z’ = Z - Zi =19 – 16,8 = 2,2
Ca(20) 1s22s22p63s23p64s2
Zi= 1.0,35 + 8.0,85 + 10.1 = 17,15
Z’ = Z - Zi =20 – 17,15 = 2,85

96
Cu(29) 1s22s22p63s23p64s13d10
Zi =18.0,85 + 10.1 = 25,3
Z’ = Z - Zi =29 – 25,3 = 3,7

97
BAØI TAÄP
Bieát caùc soá löôïng töû cuoái, xaùc ñònh
nguyeân toá
a/ n=2, l = 0, ml = 0, ms = -1/2
n=2 ñieän töû ôû taàng 2
l=0 vaân ñaïo s 2s
ml=0
ms=-1/2 2s2
1s22s2 Z = 4 (Be)

98
BAØI TAÄP
Bieát caùc soá löôïng töû cuoái, xaùc ñònh
nguyeân toá
a/ n=3, l = 1, ml = +1, ms = -1/2
n=3 ñieän töû ôû taàng 3
l=1 vaân ñaïo p 3p
ml =+1
ms=-1/2 3p6
1s22s22p63s23p6 Z = 18 (Ar)

99
BAØI TAÄP
Bieát caùc soá löôïng töû cuoái, xaùc ñònh
nguyeân toá
a/ n=2, l = 1, ml = 0, ms = -1/2
n=2 ñieän töû ôû taàng 2
l=1 vaân ñaïo p 2p
ml =0
ms=-1/2 2p5
1s22s22p5 Z = 9 (F)
100
BAØI TAÄP
Bieát caùc soá löôïng töû cuoái, xaùc ñònh
nguyeân toá
a/ n=3, l = 2, ml = +2, ms = +1/2
n=3 ñieän töû ôû taàng 3
l=2 vaân ñaïo d 3d
ml =+2
ms=+1/2 3d5
1s22s22p63s23p64s23d5 Z = 25 (Mn)
101
BAØI TAÄP
Bieát caùc soá löôïng töû cuoái, xaùc ñònh
nguyeân toá
a/ n=3, l = 2, ml = -2, ms = -1/2
n=3 ñieän töû ôû taàng 3
l=2 vaân ñaïo d 3d
ml =-2
ms=-1/2 3d6
1s22s22p63s23p64s23d6 Z = 26 (Fe)

102
BAØI TAÄP
Bieát caùc soá löôïng töû cuoái, xaùc ñònh nguyeân toá
a/ n=3, l = 1, ml = -1, ms = +1/2
n=3 ñieän töû ôû taàng 3
l=1 vaân ñaïo p 3p
ml =-1
ms=+1/2 3p1
1s22s22p63s23p1 Z = 13 (Al)

103
BAØI TAÄP
Bieát caùc soá löôïng töû cuoái, xaùc ñònh
nguyeân toá
a/ n=3, l = 1, ml = 0, ms = -1/2
n=3 ñieän töû ôû taàng 3
l=1 vaân ñaïo p 3p
ml =0
ms=-1/2 3p5
1s22s22p63s23p5 Z = 17 (Cl)
104
Xaùc ñònh caùc soá löôïng töû cuoái cuûa caùc
nguyeân toá sau:
1/ Mg (Z = 12)
1s22s22p63s2 ñieän töû cuoái 3s2
n=3
l=0
ml = 0
ms = -1/2

105
Xaùc ñònh caùc soá löôïng töû cuoái cuûa caùc
nguyeân toá sau:
1/ S (Z = 16)
1s22s22p63s23p4 ñieän töû cuoái 3p4
n=3
l=1
ml = -1
ms = -1/2

106
Xaùc ñònh caùc soá löôïng töû cuoái cuûa caùc
nguyeân toá sau:
1/ Co (Z = 27)
1s22s22p63s23p64s23d7ñieän töû cuoái 3d7
n=3
l=2
ml = -1
ms = -1/2
107