BAB 5

PASARAN

64

TARIKH : .

PASARAN

Jadual menunjukkan permintaan terhadap suatu barang.

(i)

(SPM 2008)

Kuantiti Diminta (Unit)

Harga
(RM)

Amani

Mokhtar

20
30
40

12
8
4

16
12
8

Berapakah kuantiti permintaan pasaran pada tingkat harga RM30?

____________________________________________________________

(ii) Lukiskan pembentukan keluk permintaan pasaran di atas kertas graf dengan
menggunakan skala 2cm : 8 unit pada paksi kuantiti dan skala 2 cm : RM10 pada
paksi harga.
[8 markah]

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

65

(iii) Jelaskan pembentukan keluk permintaan di1 (i)

[4 markah]

Keluk permintaan pasaran diperoleh dengan _______________________ kuantiti

permintaan __________________ secara ___________________ pada pelbagai tingkat
harga.
Pada tingkat harga ___________ kuantiti permintaan Amani ialah ____________,
kuantiti permintaan Mokhtar ialah ______________ dan kuantiti permintaan pasaran
____________ ditunjukkan oleh titik ______________.
Pada tingkat harga ___________ kuantiti permintaan Amani ialah ____________,
kuantiti permintaan Mokhtar ialah ______________ dan kuantiti permintaan pasaran
____________ ditunjukkan oleh titik ______________.
Pada tingkat harga ___________ kuantiti permintaan Amani ialah ____________,
kuantiti permintaan Mokhtar ialah ______________ dan kuantiti permintaan pasaran
____________ ditunjukkan oleh titik ______________.
Apabila titik-titik _____, ______ dan _____ disambungkan akan terbentuklah ________
______________________________________. Keluk permintaan pasaran lebih
_____________. Keluk permintaa pasaran mencerun ke _____________ dari kiri ke
kanan. Ini menunjukka hubungan yang __________________ antara harga dengan kuantiti
yang diminta.

Gunakan kertas graf yang disediakan untuk menjawab ceraian soalan ini.
Rajah 4(i) menunjukkan keluk penawaran firma A dan Rajah 4(ii) menunjukkan keluk
penawaran firma B.
(SPM 2004)

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

66

PASARAN

Dengan menggunakan skala 2cm : 4 unit pada paksi- kuantiti dan skala 2 cm : RM1
pada paksi-harga, lukiskan keluk penawaran pasaran.
[5 markah]

(ii) Terangkan pembentukan keluk penawaran yang anda lukis di a(i). [6 markah]
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

67

SOALAN OBJEKTIF
1

Pada zaman moden ini ciri-ciri pasaran telah berubah.

Antara pernyataan berikut yang manakah menunjukkan perubahan tersebut?
I
Pembeli dan penjual tidak bertemu muka
II Pembeli boleh mendapatkan barangan tanpa menggunakan wang
III Penjual boleh menjual barangan tanpa memiliki barangan
IV Harga jualan hanya pada satu tingkat harga tertentu
A I, II dan III
C I, III dan IV
B I, II dan IV
D II, III dan IV

Antara yang berikut, yang manakah menepati konsep pasaran?

I
Ada penjual dan pembeli
II Mempunyai suatu tingkat harga tertentu
III Pembeli dan penjual mesti bertemu
IV Mempunyai barang dan perkhidmatan untuk di urusniagakan
A I, II dan III
C I, III dan IV
B I, II dan IV
D II, III dan IV

Buruh, tanah, modal dan usahawan merupakan komponen dalam pasaran

A wang
C barang
B saham
D faktor

Apakah sumber ekonomi yang tidak diuruskan di pasaran faktor?

A Buruh
C Modal
B Tanah
D Usahawan

Antara pernyataan berikut yang manakah benar tentang penawaran buruh?

I
Firma menawarkan buruh dalam pasaran faktor
II Keluk penawaran buruh mempunyai cerun yang negatif
III Penawaran buruh dipengaruhi oleh bilangan penduduk
IV Apabila tingkat upah tinggi, penawaran buruh adalah tinggi
A I dan II
C II dan III
B I dan IV
D III dan IV

Dalam ekonomi, permintaan pasaran ditakrifkan sebagai

A kuantiti barang yang diminta oleh semua pengguna dalam pasaran pada
pelbagai tingkat harga dalam tempoh masa tertentu
B kuantiti barang yang diminta oleh individu pada pelbagai tingkat harga dalam tempoh
masa tertentu
C kuantiti barang yang diminta oleh pengeluar dalam tempoh tertentu dalam tingkat
harga tertentu
D kuantiti barang yang diminta oleh semua pengguna dalam pasaran

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

PASARAN

68

TARIKH : .

Soalan 7 dan soalan 8 berdasarkan Rajah 1.

Rajah 1
7

Merujuk Rajah 1, S1, S2, S3 dan S4 adalah keluk penawaran bagi empat buah firma.
Berapakah kuantiti penawaran pasaran pada tingkat harga RM5.00?
A 70
C 100
B 98
D 108

Keluk penawaran yang manakah tidak memberi kesan kepada jumlah penawaran pasaran
pada tingkat harga RM5?
A S1
C S3
B S2
D S4

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------3

Jadual 2 menunjukkan pasaran bagi barang X.

Harga(RM)
5
10
15
20
25
(i)

Kuantiti diminta

(SPM 1997)

Kuantiti ditawarkan

160
140
120
100
80
JADUAL 2

60
80
100
120
140

Lukiskan rajah keseimbangan pasaran di atas kertas graf.

[7 markah]

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

69

(ii) Jelaskan bagaimana titik keseimbangan dicapai.

[6 markah]

Huraian bagaimana titik keseimbangan dicapai :

Pada tingkat harga __________ , kuantiti ditawar ialah ________________ dan kuantiti
diminta ialah ______________. Maka berlaku lebihan ___________________________.
Oleh itu harga cenderung __________________.
Pada tingkat harga __________ , kuantiti diminta ialah ________________ dan kuantiti
ditawar ialah ______________. Maka berlaku lebihan ___________________________.
Oleh itu harga cenderung __________________.
Pada tingkat harga ____________ berlaku ____________________________________
di mana kuantiti diminta ___________ dengan kuantiti ditawar iaitu sebanyak ________.
Keluk permintaan ______________ dengan keluk penawaran.
Oleh itu harga _______________.
4

Keluk menunjukkan permintan dan penawaran bagi kerusi plastik.

(SPM 1999)

Terangkan keadaan permintaan dan penawaran bagi kerusi plastik pada setiap titik berikut:
(i) M
[2 markah]
- Pada titik M, tingkat harga kerusi ialah ____________ dan pasaran mencapai
_________________________. Kuantiti diminta dan kuantiti ditawar ialah ______
maka harga adalah _____________________.
(ii) O

[2 markah]

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

(iii) Q

70

PASARAN

[2 markah]

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
5

Rajah 2 menunjukkan keluk permintaan pasaran, DD dan keluk penawaran pasaran, SS,
bagi buah jambu.

Bagaimanakah titik E dicapai?

[6 markah]

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

71

Berdasarkan peristiwa berikut, jelaskan kesannya ke atas pasaran ikan(setiap peristiwa

adalah berasingan) :
(SPM 1998)
(i) Angin monsun melanda Pantai Timur Semenanjung
[3 markah]
Penawaran terhadap ikan akan berkurang
Permintaannya tetap
Berlaku lebihan permintaan
Harga ikan akan naik
(ii) Teknik moden menangkap ikan telah ditemui olek LKIM

[3 markah]

__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
(iii) Sejenis virus bahaya telah menyerang ternakan ayam di Pantai Barat
Semenanjung Malaysia

[3 markah]

__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
(iv) Industri mengetin ikan di Malaysia telah meningkat keluarannya untuk eksport
[3 markah]
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
7

Jelaskan kesan setiap tindakan berikut ke atas pasaran buruh tempatan.

(SPM 2003)
(i) Kerajaan melonggarkan syarat pengambilan pembantu rumah daripada Filipina,
Indonesia dan Thailand oleh rakyat Malaysia.
[3 markah]
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

72

(ii) Pihak imigresen mengarahkan semua majikan menghantar pulang semua buruh
asing dalam sektor pembinaan.
[3 markah]
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
(iii) Kerajaan meningkatkan insentif kepada firma elektronik yang menggunakan
kaedah intensif modal dalam pengeluaran.
[3 markah]
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
SOALAN OBNJEKTIF
1

Apakah maksud harga keseimbangan pasaran?

A Harga pasaran berdasarkan kos pengeluaran
B Harga pasaran berdasarkan kualiti barangan
C Harga pasaran ditentukan oleh permintaan dan penawaran
D Harga pasaran ditentukan oleh jumlah permintaan masyarakat

Apakah kesan kepada pasaran kereta jika permintaan bertambah tetapi penawaran tetap?
I
Lebihan permintaan
II Lebihan penawaran
III Harga akan jatuh
IV Harga akan naik
A I dan II
C II dan III
B I dan IV
D II dan IV

3
Jadual 1 menunjukkan hubungan antara harga sejenis ikan dengan kuantiti yang
oleh pemborong P, Q dan R.

diminta

Harga
Ikan (RM)

Kuantiti Permintaan (kg)

Pemborong
Pemborong
Pemborong
P
Q
R
10
60
80
100
20
50
70
80
30
40
60
60
40
30
50
40
Jadual 1
Jika kuantiti penawaran pasaran ikan tersebut ialah 200 kg, berapakah tingkat harga
keseimbangan pasaran?
A RM 10
C RM 30
B RM 20
D RM 40
4

Kerajaan Malaysia telah bertindak mengharamkan kemasukan barangan

berasaskan produk tenusu yang mengandungi bahan kimia Dioxin dari Negara
Kesatuan Eropah
DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

73

Merujuk pernyataan di atas, apakah kesan ke atas pasaran produk tenusu tempatan?
A Harga produk tenusu tempatan stabil
B Wujud lebihan penawaran terhadap produk tenusu tempatan
C Kuantiti permintaan terhadap produk tenusu tempatan meningkat
D Kuantiti penawaran terhadap produk tenusu tempatan berkurangan
5
Harga (RM)
0.50
0.80
1.00
1.50
Jadual 2 :

Permintaan
Penawaran
(juta biji)
(juta biji)
8
4
6
6
4
8
2
10
Permintaan dan Penawaran Pasaran bagi Buah Kelapa

Berdasarkan Jadual 2, antara berikut yang manakah akan berlaku sekiranya harga kelapa
ditetapkan pada RM 1.00 sebiji?
I
Terdapat lebihan penawaran kelapa sebanyak 4 juta biji
II Harga kelapa akan jatuh
III Jumlah hasil penjualan kelapa akan meningkat
IV Harga kelapa akan naik
A I dan II
C II dan IV
B I dan III
D III dan IV
6
Harga
(RM)
2
4
6
8

Penawaran Barang X
Firma 1
Firma 2
40
50
60
70
80
100
100
130
Jadual 3
Berdasarkan Jadual 3, andaikan keseimbangan pasaran dicapai pada tingkat harga RM6 dan
kuantiti 300 unit. Sekiranya terdapat 3 buah firma dalam pasaran, hitungkan penawaran
barang X bagi firma ke-3.
A 20 unit
C 180 unit
B 120 unit
D 480 unit

Jadual 4 menunjukkan permintaan dan penawaran buruh pada tingkat upah tertentu.

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

74

PASARAN

Faktor Buruh

Kadar Upah (RM)/Sehari

20
25
30
Penawaran
100
150
200
Permintaan
250
225
200
Jadual 4
Apakah keadaan yang akan wujud dalam pasaran buruh jika upah buruh RM 35 sehari?
A Wujud keseimbangan dalam pasaran buruh
B Wujud kekurangan tenaga buruh di pasaran
C Wujud lebihan penawaran dalam pasaran buruh
D Wujud lebihan permintaan dalam pasaran buruh
8

Rajah 2
Rajah 2 menunjukkan keluk keseimbangan pasaran buruh
Apakah implikasi ke atas pasaran buruh, apabila kadar upah ialah RM 40?
I
Lebihan penawaran buruh
II Kadar upah akan jatuh
III Permintaan buruh berkurangan
IV Harga barang akan jatuh
A I, II dan III
C I, III dan IV
B I, II dan IV
D II, III dan IV

..Pengguna yang menggunakan segala keperluan hidup

adalah juga orang yang ketika bekerja menjadi pembekal, sama
ada pembekal barangan atau perkhidmatan..
DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

75

Lukiskan rajah aliran dalam ekonomi dua sektor untuk menggambarkan keadaan yang
dinyatakan dalam petikan akhbar di atas.
(SPM 1995) [9 markah]

Maklumat berikut berkaitan dengan Syarikat XYZ.

(SPM 2001)

Syarikat XYZ mengeluarkan kasut ABC.

Encik Rais membeli tiga pasang kasut ABC dengan harga RM160.
Halim ialah anak Encik Rais yang bekerja di Syarikat XYZ.
Halim dibayar gaji sebanyak RM650 sebulan.
Lukiskan rajah aliran pusingan bagi situasi tersebut.

[4 markah]

Dengan bantuan gambar rajah aliran, terangkan aliran fizikal dan aliran wang dalam

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

ekonomi dua sektor.

PASARAN

76
(SPM 1997)

[10 markah]

Aliran fizikal
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Aliran wang
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

Bezakan aliran fizikal dan aliran wang.

[6 markah]

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

TARIKH : .

PASARAN

77

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------SOALAN OBJEKTIF
1

Antara berikut, yang manakah merupakan aliran fizikal?

I
Penawaran faktor-faktor pengeluaran daripada isi rumah kepada firma
II Penawaran barang-barang dan perkhidmatan daripada firma ke isi rumah
III Firma membayar ganjaran terhadap penggunaan faktor-faktor pengeluaran kepada isi
rumah
IV Isi rumah menggunakan pendapatan untuk mendapatkan barang dan perkhidmatan
daripada firma
A I dan II
C I dan III
B I dan IV
D III dan IV

Antara berikut, yang manakah merujuk kepada aliran fizikal dalam ekonomi dua sektor?
A Aliran wang dan aliran barang-barang
B Aliran faktor pengeluaran dan aliran wang
C Aliran faktor pengeluaran dan aliran barang-barang dan perkhidmatan
D Aliran perbelanjaan penggunaan dan aliran barang-barang dan perkhidmatan

Rajah 3 menunjukkan aliran pusingan pendapatan ekonomi dua sektor.

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

PASARAN

78

TARIKH : .

Pasaran Faktor

Firma
Rajah 3

Isi
rumah

Rajah 3 menunjukkan
A penawaran modal oleh firma
B pembayaran upah oleh firma
C penawaran buruh oleh isi rumah
D perolehan faedah oleh isi rumah
4

Antara berikut yang manakah benar tentang pasaran faktor?

A Ganjaran kepada faktor pengeluaran ditentukan oleh firma dan isi rumah di
pasaran faktor
B Perbelanjaan isi rumah untuk mendapatkan barang-barang dan perkhidmatan diterima
oleh firma di pasaran faktor
C Firma membekalkan faktor pengeluaran melalui pasaran faktor
D Isi rumah membayar semua upah dan faedah kepada faktor pengeluaran di pasaran
faktor

Rajah 4 menunjukkan aliran pusingan pendapatan ekonomi dua sektor.

Aktiviti I
Pasaran barang
Firma

Isi rumah

Pasaran faktor
Aktiviti II
Rajah 4
Berdasarkan Rajah 4, antara berikut yang manakah benar?
Aliran
Aktiviti I
A
B
C

Aliran wang
Aliran wang
Aliran fizikal

Aliran fizikal

Perbelanjaan pengguna
Pendapatan faktor
Penawaran barangbarang dan perkhidmatan
Penawaran faktor-faktor
pengeluaran

Aktiviti II
Pendapatan faktor
Perbelanjaan pengguna
Penawaran faktor-faktor
pengeluaran
Penawaran barangbarang dan perkhidmatan

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.

PASARAN

79

TARIKH : .

Rajah 5 menunjukkan aliran pusingan pendapatan ekonomi dua sektor.

Pasaran X

Isi
rumah

Firma

Pasaran Y
Rajah 5
Berdasarkan Rajah 5, yang manakah benar tentang pasaran X dan pasaran Y
I
Pasaran X menentukan harga barangan dan pasaran Y menentukan upah buruh
II Pasaran X menentukan harga faktor dan pasaran Y menentukan sewa tanah
III Pasaran X menentukan harga faktor dan pasaran Y menentukan harga barang dan
perkhidmatan
IV Pasaran X ialah pasaran faktor dan pasaran Y ialah pasaran barang dan perkhidmatan
A I dan III
C II dan IV
B II dan III
D III dan IV

DISEDIAKAN OLEH PN. HJH. WAN ROHANA, SMKDJ,JB.