Sjellja e firms n deg varet shum nga konkurrenca q ndesh firma.

Firma q vepron n nj mjedis me konkurrenc t lart do t sillet n mnyr t ndryshme nga firma q ndesh pak ose aspak konkurrenc. Por 'sht konkurrenca ? Konkurrenca sht nj proes dinamik, q v n dukje rivalitetin ndrmjet firmave, prpjekjet e nj pjese t prodhuesve pr t nxjerr jasht loje ofruesit e mundshm. Firmat konkurruese pr t trhequr konsumatort mund t prdorin metoda nga m t ndryshmet, si cilsin e produktit, modn, vendndodhjen e tyre, reklamn dhe mimin. Veprimet e pavarura dhe rivaliteti jan pjest prbrse kryesore t proesit konkurrues. Rivaliteti midis prodhuesve u shrben konsumatorve, sepse ofruesit jan nn trysni t vazhdueshme pr t'iu prgjigjur krkess s tyre. Prodhuesit qe ofrojn produkt me cilsi t ult dhe q shesin me mim t lart prballen me largimin e konsumatorve t tyre te shitsit konkurrent. Por, konkurrenca i ngacmon prodhuesit dhe n drejtime t tjera. Teknikat e prodhimit dhe produktet e ofruara q sot e ojn firmn drejt suksesit nuk do t thot q nesr do t kalojn patjetr testin e tregut konkurrues. Prodhuesit q mbijetojn n nj mjedis konkurrues nuk duhet t jen t vetknaqur. Ata duhet t shohin prpara dhe t jen novator, t ken dshir pr t eksperimentuar dhe prvetsuar metoda t reja dhe t prmirsuara. Pr t'iu prgjigjur pyetjes, se kush konkurron, me k konkurron dhe n far kushtesh konkurron, duhet t bjm dallimin ndrmjet sjelljes s firmave individuale dhe llojeve t tregut n t cilat ato veprojn. Zakonisht, fjala konkurrenc prdoret pr sjelljen konkurruese, por ekonomistt interesohen gjithashtu dhe pr termin struktura konkurruese t tregut. Me struktur tregu do t kuptojm t gjitha aspektet e tregu, si jan pr shembull numri i firmave dhe lloji i produktit t shitur, t cilat mund t ndikojn n sjelljen dhe arritjen e objektivave t firms n kt treg. Struktura konkurruese e tregut ka t bj me masn me t ciln firmat individuale fuqi mbi tregun, fuqi pr t ndikuar mimin e mallit ose kushtet e tjera n t cilat shitet ky mall. Sa m e vogl t jet fuqia e firmave individuale pr t ndikuar mbi tregun, aq m e madhe do t jet konkurrenca. Kurse sjellja konkurruese ka t bj me shkalln me t ciln firmat individuale mund t konkurrojn aktivisht me njra-tjetrn. Duke u bazuar n konkurrencn, q ekziston midis firmave n deg t ndryshme dallojm katr struktura tregu. Konkurrenca e plot sht rasti ekstrem i konkunrrencs dhe ndodh ather, kur do firm e ka fuqin e tregut zero. N kt rast, n treg veprojn nj numr shum i madh firmash dhe secila duhet t pranoj mimin q vendoset nga forcat e tregut, pra mimin q prcaktohet nga ndrprerja e krkess s tregut me ofertn e tregut. do firm sht relativisht e vogl dhe nuk mund t ndikoj mimin e tregut. Firma sht mim pranuese. Monopol quhet struktura e tregut ku vepron vetm nj firm dhe brenda degs nuk ka konkurrenc. Firma ka fuqi t plot mbi tregun, pra, mimi prcaktohet nga firma. Konkurrenca monopolistike sht ajo struktur tregu ku veprojn shum firma konkurruese dhe firmat e reja mund t hyjn lirisht n deg.

Oligopoli quhet struktura e tregut ku ekzistojn pak firma dhe hyrja e firmave t reja sht e kufizuar. Pr t br m t mir dallimin midis katr strukturave t tregut duhet t mbahen parasysh: numri i firmave q veprojn n deg. liria me t ciln firmat mund t hyjn n deg, pra firmat mund t hyn lirisht n deg ose hyrja sht e kufizuar. natyra e produktit, pra kemi t bjm me produkt t njjt ose firmat prodhojn pjes t veanta t produktit ose lloje t tjera t tij. shkalla e kontrollit q ka firma mbi mimin, pra, firma e merr mimin si t dhn apo ajo ka liri q ta zgjedh vet mimin. Tiparet e katr strukturave t tregut jepen nga tabela 7.1.