Professional Documents
Culture Documents
Vận Dụng en 1991-1-4 Để Tính Toán Tải Trọng Gió
Vận Dụng en 1991-1-4 Để Tính Toán Tải Trọng Gió
zo, m
zmin, m
0.003
0.01
0.05
0.3
1.0
10
Tiu chun TCVN 2737 : 1995 [3] phn chia a hnh thnh 03 dng k hiu l A, B v C. Dng a hnh
chun c quy c l dng a hnh B (a hnh tng i trng tri, c mt s vt cn tha tht cao khng
qu 10m vng ngoi t nh, th trn, lng mc, rng tha hoc rng non, vng trng cy tha,). Nh vy
gia tiu chun TCVN 2737 : 1995 v EN 1991-1-4 c s khc nhau v phn chia dng a hnh, EN 1991-1-4
phn chia a hnh ra lm nhiu dng hn.
Xem xt qu trnh pht trin ca tiu chun ti trng v tc ng ca Vit Nam, phin bn TCVN
2737:1990[2] tuy c bin son da trn phng php tnh ton nh tiu chun SNiP II-6-74[16] ca Nga (s
dng vn tc gi trung bnh trong 2 pht) nhng c s thay i v cch phn loi dng a hnh. Phn loi dng
a hnh c da theo tiu chun c AS 1170.2-1983[8] theo phn thnh 3 dng: A, B, C trong B l
dng a hnh chun. n phin bn TCVN 2737:1995[3], cch phn loi dng a hnh ny vn c gi li,
tuy nhin phng php tnh li c iu chnh theo tiu chun Nga SNiP 2.01.07.85. Qua phn tch trn, ta c
th thy cch phn loi dng a hnh ca tiu chun Vit Nam TCVN 2737:1995 l da trn cch phn dng
a hnh ca tiu chun c AS 1170.2-1983[8], dng a hnh B ca tiu chun Vit Nam tng ng vi dng
a hnh 2 ca tiu chun c.
Phn tch su v cch phn loi dng a hnh ca tiu chun c, ti liu [14] ch ra c s phn chia dng
a hnh trong tiu chun C AS 1170.2-1989[9] ng theo cc gi tr chiu di nhm nh bng sau:
Bng 2. Chiu di nhm tng ng vi mt s dng a hnh [14]
Dng a hnh
zo, m
0.001 ~ 0.005
0.01 ~ 0.05
0.1 ~ 0.5
1~5
Cc s liu bng 1 v 2 cho thy dng a hnh II ca tiu chun EN c chiu di nhm ph hp vi chiu
di nhm dng a hnh 2 ca tiu chun c (bng gii hn cn trn). Thm mt c s khc khng nh iu
ny l mc 4.12 TCXD 229 :1999[4] ch r nhm ca dng a hnh B l z0 = 0.05m (trng khp vi gi
tr nhm dng a hnh II trong bng 1). Nh vy, qua cc phn tch v so snh trn, chng ta c c s
xem dng a hnh B theo tiu chun Vit Nam tng ng vi dng a hnh II theo tiu chun EN.
b) Vn tc gi c bn [1] [3] [12]
Gi tr vn tc gi c bn trong tiu chun EN c xc nh thng qua gi tr vn tc gi tiu chun
tham chiu vb,0, l gi tr vn tc gi o c trung bnh trong 10 pht khng phn bit hng gi v thi gian
ca nm vi xc sut vt mt ln trong 50 nm cao 10m k t mt t khu vc c dng a hnh II. Gi
tr vn tc gi c bn c xc nh theo cng thc (1).
vb = Cdir * Cseason * vb,o
(1)
Trong :
vb - gi tr vn tc gi c bn c nh ngha l i lng ph thuc vo hng gi v thi im trong
nm;
Cdir - h s k n nh hng ca hng, xem ghi ch 1;
Cseason - h s k n yu t theo ma, xem ghi ch 2;
vb,0 - gi tr vn tc gi c bn theo ph lc quc gia.
Ghi ch 1: gi tr ca cc yu t hng, Cdir, cho cc hng gi khc nhau c th tm thy trong cc ph lc
quc gia, trong trng hp khng c ly gi tr bng 1.
Ghi ch 2: gi tr ca cc yu t hng, Cseason, cho cc hng gi khc nhau c th tm thy trong cc ph
W(20y,3,B) (daN/m )
II
III
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
55
65
83
95
110
125
IV
155
185
II
III
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
29.95
32.56
36.80
39.37
42.36
45.16
IV
50.28
54.94
v 600 1.065
= 0.698
v3
1.525
(2)
1.2 v20y
(3)
Theo phn tch trong phn a) mc 2.1, dng a hnh B ca TCVN tng ng vi dng a hnh II
ca tiu chun EN do vn tc gi tnh trung bnh trong thi gian 10 pht vi chu k lp 50 nm ng
vi dng a hnh II c lin h vi vn tc gi trung bnh trong 3 giy vi chu k lp 20 nm ng vi
dng a hnh B theo biu thc (4).
vb = v(50y, 10, II) = 0.698* 1.2 *v(20y,3,B)
(4)
Bng 5. Vn tc gi c bn vb ng vi cc vng p lc gi
I
Vng p lc gi trn
bn
Vn tc vb (m/s)
II
III
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
22.90
24.90
28.14
30.10
32.39
34.53
IV
38.45
42.01
z
z vi trng hp zmin z zmax
o
Cr(z) = kr * ln
(6)
z
kr = 0.19 * 0
z
o , II
0.07
(8)
Trong :
z0,II = 0.05m;
zmax - gi tr chiu cao ln nht, c ly gi tr l 200m, ngoi tr c ghi ch khc;
zmin - gi tr chiu cao nh nht c ly theo bng 1.
Vi cc cng trnh nh cao tng c zmin z zmax, h s gi tr Cr(z) c tng hp nh trong bng 6.
Bng 6. Gi tr Cr(z) theo chiu cao v cc dng a hnh
Dng a hnh
cao z(m)
3
5
10
15
20
30
40
50
60
80
100
120
150
180
200
II
III
IV
1.08
1.16
1.27
1.33
1.37
1.44
1.48
1.52
1.55
1.59
1.63
1.65
1.69
1.72
1.73
0.97
1.05
1.17
1.24
1.29
1.36
1.41
1.45
1.48
1.53
1.56
1.59
1.63
1.66
1.68
0.78
0.87
1.01
1.08
1.14
1.22
1.27
1.31
1.35
1.40
1.44
1.48
1.52
1.56
1.58
0.61
0.61
0.76
0.84
0.90
0.99
1.05
1.10
1.14
1.20
1.25
1.29
1.34
1.38
1.40
0.54
0.54
0.54
0.63
0.70
0.80
0.86
0.92
0.96
1.03
1.08
1.12
1.17
1.22
1.24
(9)
(10)
(11)
v
ki
vi trng hp zmin z zmax
Vm ( z ) ln( z / z 0 )
Iv(z) = Iv(zmin)
vi trng hp z zmin
(12)
(13)
(ki: ly gi tr bng 1)
Vi cc cng trnh nh cao tng c zmin z zmax, Ce(z) c tng hp trong bng 7.
Bng 7. Gi tr Ce(z) theo chiu cao v cc dng a hnh
Dng a hnh
cao Z(m)
3
5
10
15
20
30
40
50
60
80
100
120
150
180
200
II
III
IV
2.34
2.60
2.98
3.22
3.39
3.64
3.82
3.96
4.08
4.27
4.42
4.54
4.69
4.82
4.90
2.09
2.37
2.77
3.02
3.20
3.46
3.66
3.81
3.94
4.14
4.30
4.44
4.60
4.74
4.82
1.64
1.93
2.35
2.62
2.81
3.09
3.30
3.47
3.61
3.83
4.01
4.15
4.34
4.49
4.58
1.28
1.28
1.71
1.98
2.18
2.48
2.70
2.88
3.02
3.26
3.45
3.61
3.81
3.98
4.07
1.18
1.18
1.18
1.44
1.64
1.94
2.17
2.34
2.49
2.74
2.93
3.10
3.30
3.48
3.58
Gi tr p lc gi tiu chun tng ng vi cc vng p lc gi trn lnh th Vit Nam c cho trong bng 8.
Bng 8. p lc gi tiu chun (qp) theo cc vng p lc gi lnh th Vit Nam
I
Vng p lc gi
trn bn
2
qp (daN/m )
II
III
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
32.78
38.75
49.48
56.63
65.57
74.51
IV
92.39
110.28
2.2 Tc ng ca gi
a) p lc gi ln b mt cng trnh [12]
p lc gi tc dng vo b mt bn ngoi cng trnh, We, c xc nh theo biu thc (14).
We = qp(ze) * Cpe
(14)
Trong :
qp(ze) - gi tr p lc gi theo cao;
Cpe - h s p lc gi cho cc mt bn ngoi, ch dn trong chng 7[12];
ze - chiu cao tham chiu cho p lc bn ngoi, ph thuc vo hnh dng v kch thc cng trnh.
p lc gi tc dng vo b mt bn trong cng trnh, Wi, c xc nh theo biu thc (15)
Wi = qp(zi) * Cpi
Trong :
(15)
(16)
* qp(ze) * Aref
(17)
element
Trong :
CsCd - h s ph thuc vo c im kt cu, xem mc 2.3;
Cf - h s p lc cho ton b kt cu hoc cc b phn kt cu, gi tr cho cc dng cng trnh xem chng
7,8[12];
Aref - din tch tham chiu ca kt cu hoc cc b phn kt cu.
- Ti trng gi, Fw, tc ng ln kt cu hoc b phn ca kt cu c th c xc nh bng cch tng hp
cc lc thnh phn Fw,e, Fw,i v Ffr tnh t p lc bn ngoi v bn trong bng cch s dng biu thc (18), (19)
v cc lc ma st do ma st ca dng gi thi song song vi cc b mt bn ngoi, c tnh bng cch s
dng biu thc (20).
+ Lc bn ngoi: Fw,e = Cs Cd *
* Aref (18)
surfaces
* Aref
(19)
surfaces
(20)
Trong :
CsCd - h s ph thuc vo c im kt cu, xem mc 2.3;
We - p lc bn ngoi ln b mt kt cu cao ze;
Wi - p lc bn trong ln b mt kt cu cao ze;
Aref - din tch tham chiu ca kt cu hoc cc b phn kt cu;
Cfr - h s ma st, quy nh trong mc 7.5[12];
Afr - din tch b mt ngoi song song vi hng gi.
- Cc hiu ng ca lc ma st do gi ln b mt c th khng cn xt ti khi tng din tch b mt ca tt
c cc mt song song vi hng gi nh hn hoc bng 1/4 ln tng din tch ca tt c cc b mt bn ngoi
vung gc vi hng gi (b mt chn gi).
2.3 H s CsCd
a) Khi nim chung
1 2 * k p * I v (ze ) * B2 R2
1 7 * I v ( ze )
(24)
Trong :
z e - chiu cao tham chiu, xem hnh 3. Vi cc dng cng trnh khng c trong hnh, gi tr c th ly bng
chiu cao ca cng trnh;
1 7 * I v (ze ) * B 2
1 7 * I v (ze )
(25)
1 2 * k p * I v (ze ) * B 2 R 2
(26)
1 7 * I v (ze ) * B 2
Hnh 2. Cc hnh dng cu trc thuc phm vi p dng cng thc (24)
2
c) H s B , R , kp [12]
* H s a hnh B
2
2
(27)
bh
1 0.9 *
L( z e )
Trong :
0.63
z
L(Ze) = Lt * e
zt
L(Ze) = L(Zmin)
vi ze < zmin
vi ze zmin
(28)
(29)
Trong :
Lt = 200m;
zt = 300m;
= 0.67 + 0.05 ln(z0)
(30)
* H s phn ng ng R2
2
R =
2
* SL(Ze, n1,x) * Rh(h) * Rb(b)
2
(31)
Trong :
SL - l hm mt ph c nh ngha theo cng thc (32a).
SL(Z, n) =
6.8 f L (Z , n)
(1 10.2 f L ( Z , n)) 5 / 3
(32a)
= s + a
(32b)
Trong :
s - h s kt cu (s ly gi tr bng 0.05 vi kt cu bng thp, ly bng 0.1 vi kt cu b tng ct thp,
ly bng 0.08 vi kt cu lin hp b tng ct thp, ly gi tr bng 0.03 vi kt cu thp b tng ct thp v tr
trn);
a - h s kh quyn c xc nh theo cng thc (32c).
a =
C f * * vm ( z e )
(32c)
2 * n1* e
Trong :
C f - h s lc;
3
1
1
2 (1 e 2 h ) ; Rh = 1.00 vi trng hp h = 0
h 2 h
1
1
Rb =
2 (1 e 2 ) ; Rb = 1.00 vi trng hp b = 0
b 2 b
4.6h
Trong : h =
* fL(ze, n1,x)
(35)
L( z e )
4.6b
b =
* fL(ze, n1,x)
(36)
L( z e )
n1, x * L( z e )
Rh =
fL(ze, n1,x) =
(37)
vm ( ze )
* H s kp
H s nh kp c xc nh theo cng thc (38).
kp =
2 ln(600 )
0.6
2 ln(600 )
v kp 3
(38)
Trong :
- h s k n vic vt tn s c xc nh theo cng thc (39).
= n1,x *
R2
v 0.08Hz
B2 R2
(39)
(33)
(34)
3. Kt lun
Tiu chun EN 1991-1-4 c bin son ch dn chung v tnh ton ti trng do tc dng gi ln cng
trnh cho cc nc thuc lin minh chu u nn khi p dng tnh ton cho cng trnh xy dng Vit Nam
phi c nhng iu chnh ph hp vi iu kin t nhin c th ca Vit Nam. Vic tnh ton ny c th
c n gin ho bng cch lp bng tnh trn phn mm excel theo s khi hnh 3 ca bi bo ny. So
vi tiu chun TCVN 2737:1995, tiu chun EN 1991-1-4 c mt s khc bit ln cn c bit lu khi p
dng tnh ton nh sau:
- Khi tnh ton theo EN 1991-1-4, vn tc gi c bn v p lc gi c bn tra t ph lc quc gia Vit Nam
cn phi chuyn i t vn tc gi trung bnh trong 3 giy vi chu k lp l 20 nm dng a hnh B thnh vn
tc gi trung bnh trong 10 pht vi chu k lp l 50 nm dng a hnh II;
- Tiu chun EN 1991-1-4 phn a hnh ra lm 05 dng k hiu t 0 n IV, tiu chun Vit Nam ch phn
ra lm 03 dng k hiu t A n C;
- Tiu chun Eurocode xc nh h s thay i p lc gi theo cao v dng a hnh trn c s hm
QCVN 02:2009/BXD Quy chun k thut Quc gia s liu t nhin dng trong xy dng ca Vit Nam, B Xy dng,
2009.
2.
3.
4.
TCXD 229 : 1999: Ch dn tnh ton thnh phn ng ca ti trng gi theo tiu chun TCVN 2737 : 1995.
5.
NGUYN V THNG. La chn dng a hnh chun khi sot xt TCVN 2737 : 1995 da trn c s tiu chun CTO
36554501-015-2008, Tp ch KHCN Xy dng, s 2/2010.
6.
NGUYN V THNG. C s khoa hc xc nh vn tc gi c s trong d tho sot xt TCVN 2737 : 1995 theo
tiu chun hin hnh ca Nga, Tuyn tp cng trnh Hi ngh khoa hc ton quc c hc vt rn bin dng ln X, Thi
Nguyn.
7.
NGUYN V THNG. Thit lp cng thc tnh ton thnh phn tnh v thnh phn ng ca ti trng gi trong d tho
TCVN 2737 : 2011. Tp ch KHCN Xy dng, s 3/2011.
8.
AS 1170.2-1983: Minimum design loads on structures, Part 2: Wind Loads, Standard Australia, 1983.
9.
AS 1170.2-1989: Minimum design loads on structures, Part 2: Wind Loads, Standard Australia, 1989.
10. BS 6399 Part 2: Loading for Buildings Code of Practice for Wind loads.
11. Bryan Stafford Smith, Alex Coull, Tall Building Structures: Analysis and Design, Jonh Wiley & Son, INC.
12. Eurocode 1: Actions on structures - General Actions - Part 1-4: Wind Actions
13. EMIL SIMIU and ROBERT H.SCALAN. Wind effects on Structure Fundamentals and Aplications to Design
14. JOHN D.HOLMES. Wind Loading of Structure. 2003.
15. NIKOLAI A. POPOV. The wind load codification in Russia and some estimates of a gust load accuracy provided by
different codes.
16. SNiP II-6-74 Loads and Effects.
17. NGUYN MNH CNG, Tnh ton ti trng gi ln nh cao tng theo tiu chun Eurocode, Lun vn thc s k thut
trng i hc Kin trc H Ni, kha 2008-2011.