SBR ( Stiren - Btadien Kauuklar)

1929'da E. Tchunkur ve A.Bock tarafndan 75/25 orannda btadien/stiren karmnn

emlsiyon kopolimerizasyonu elde edilmitir.
Balangta yksek scaklklarda retim yaplm ve ok yksek molekl arl dalm
salanmtr. Daha sonra zincir modifiye ediciler eklenerek polimerizasyon scakl 50C 'lere
drlmtr. Bylelikle daha kolay proses salanmtr. Stiren ierii %23-40 aralnda
kullanlmaktadr.

Ticari E-SBR kauuklarn molekl arl 250000 - 800000 aralnda deimekte ve

Mooney vizkozite deerleri ML (1+4) @100 0C 30 -120 aralnda deerlere sahiptir.

Rekabet Ettii Polimerler: NR, IR,BR

alma Aral : (-50)/(+100)

1. retim Yntemi
E-SBR ( Cold Rubber) : Polimerizasyon srasnda monomerin dalm iin aniyonik
emlsiye ediciler tercih edilmektedir. Zincir modifiyesi iin genellikle tert-dodecil mercaptan
kullanlr.
OE - E - SBR, Karbon Siyah Masterbacthleri: Baz SBR trlerinde henz polimerizasyon
srasnda karbon siyah yada ya eklenerek polimerizasyon yaplr. Ya proses srasnda
plastikletirici gibi davranr.
E-SBR ( Hot Rubber) : Prosesi cold rubbera benzer ancak bu proseste ya asitlerinin
sabunlar kullanlr. Polimerizasyon scakl 50 0C yada daha yksektir. E-SBR'nin dinamik
uygulamalarnda yksek miktarda s oluumu gerekleir.
SBR retiminde aadaki parametreler nemlidir.

Monomer oran
Polimerizasyon Scakl ( Hot yada Cold Rubber )

Zincir modifiye ediciler (Farkl Mooney vizkoziteleri ve proses edilebilirlik)

Emlsiye ediciler ( Yapda farkllklar )
Stabilizerler
Koaglantlar ( Farkl elektriksel zellikler )
Ya tipi ve miktar ( Ya eklenmi kauuklar iin )
Karbon siyah tipi ve miktar ( Karbon siyah masterbacthleri iin )

S-SBR: Btadien ve Stireni alifatik yada aromatik hidrokarbon zcler yardm ile
polimerize etmek mmkndr.

2. Kimyasal Yapnn zelliklere Etkisi

E-SBR ( Cold Rubber) : Elde edilen kauuk yksek molekl arlna sahiptir. E-SBR (cold
E-SBR), E-SBR (hot E-SBR)'ye gre daha az zincir dallanmasna sahiptir. Bu sebeple daha
kolay ilenebilirler. Ayn zamanda anma dayanmlar daha yksektir ve fazla miktarda dolgu
maddesi kabul edebilirler.
E-SBR ( Hot Rubber) : Cold E-SBR'ye gre Daha yksek kopma dayanmna sahiptir. Ayn
zamanda dallanmann daha fazla olmas sebebi ile daha iyi green strength verirler. Vulkanize
olmu hali daha dk porozitede olur.
S-SBR: Dinamik zellikleri E-SBR'den daha iyidir ve dinamik uygulamalar srasnda s
oluumu daha azdr. Ayrca, molekl arln kontrol etmek daha kolay olduundan, ESBR'ye gre daha saftr. Esneme direnci konusunda daha dayankldr. Vulkanize olmam
halinin yapma davran, lastik uygulamalar iin; birden fazla komponentin ayrlmadan bir
arada durmasn salar.
SBR yksek oranda ya ve dolgu almaya msaittir. Bu sebeple maliyet der.
Ayrca yapdaki Stiren yzdesi zellikleri etkilemektedir. Stiren miktar artarsa;

Tg artar.
Mekanik dayanm artar.
Elastiklii ykselir
Polar svlara dayanm ykselir.
Maliyeti azalr.
Anma zelikleri ktleir.
Islak zeminde kullanm zorlar.

3. Proses Yntemleri ve zellikleri

Konvansiyonel proses yntemleri ile ilenirler.

4. Vulkanizatlarnn zellikleri
Mekanik: Karmdaki dolgu miktarna baldr. Dolgusuz SBR'nin ekme zelikleri
dktr.Uygun miktarda glendirici takviyesi ile zelliklere NR'ye yaklatrlabilir ancak
glendiriciye ramen kopma dayanm zayf kalacaktr. Esneme zellikleri zayftr ve
esnemesi srasnda s oluumu gerekleir. Pime ncesi mekanik dayanm ve yapkanlk
zellii azdr. (yapkanlk artrc [tackifier] kullanlmal).
Dinamik ve Yalanma ve Anma zellikleri: Dinamik yorulma direnci, yalanma direnci
ve s direnci NR'ye gre yksektir. Anma dayanm yksektir.
NR'nin dinamik zellikleri SBR'ye gre daha iyidir. Ancak SBR'nin daha iyi s dayanm
vardr ve yksek servis scaklklarn tolere edebilirler. Et kalnl ince olan rnlerde termal
iletimin hzl olmas sebebi ile bu toleransta dme yaanr. Bu sebeple yksek hzl
tekerlekler gibi uygulamalarda BR ile karmlar yada NR/BR - IR/BR kombinasyonlarn
kullanmak daha uygundur.
Ozon, UV, oksijen, radyasyon ve kla yalanmaya kar dayankszdr.
Elektirik zellikleri: SBR non - polardr ve NR gibi zayf elektik iletkenlii gsterirler.
Kimyasallara kar direnci: Seyreltik asitler, alkoller, dondurucu amonyak kar dayankl,
Polar olmayan solvenler, ozon, konsantre asitler, aldehitler, diester yalar, aminler, alkaliler,
bitkisel-hayvansal yalar, esterler, eterler, alifatik-aromatik hidrokarbonlar, oksijenlendirilmi
hidrokarbonlar, halojenli solventler ve hidrokarbonlar, ketonlar, LPG, fuel oil, mineral yalar,
aromatik-aromatik olmayan petrol bazl svlar, silikon yana kar dayanakszdr. ime
direnci gerektiren uygulamalarda NR daha uygundur.
Dier: OE -SBR ve Karbon siyah masterbatchleri lastik uygulamalar iin daha iyi kavrama
zellii gstermektedirler. Daha ekonomiktirler.
SBR'nin polarl az olmas sebebiyle BR, NR gibi polar olmayan kauuklarla karm
hazrlanabilir.

5. Kullanm Alanlar
1500 serisi Srt kauuu ve trl teknik malzeme
1502 serisi Ak renkli teknik malzemeler
1507 serisi Ekstruzyon ve kalenderleme iin iyi ak zellikleri istenen karmlar
1509 serisi Kablo ve elektrik malzemeleri
1573 serisi Fren ve debriyaj balatalar , effaf bantlar ve yaptrclar.

1707 serisi Ak renkli ve effaf malzemelerin kalpl ve ekstruzyonlu imalat

1712 serisi Srt kauuu , konfeyr bant ve koyu teknik paralar.
1808 serisi Srt kauuu ve elektrik malzemeleri
1848 serisi dinamik paralarn imalat ( V- Kay)