DEV OLLI

ORGAN I SHOQATS A. K. DEVOLLI Viti XVIII i botimit

Edhe n fushn e
arsimit kemi pse t
ndjehemi krenar
Nga ERVEHE BARUTI
Kryeredaktore e gazets

dhe 7 Marsi, Dita e Msuesit, i shpalos krenar

devollinjt n faqet e arta t historis s arsimit
kombtar. Ndr vite pasioni dhe dshira pr dituri
dhe kultur ka qen motivi kryesor i njerzve t ksaj treve.
Natyrisht q kan kaluar shum vite, por n kt atmosfer
t gzuar festive, i pari emr q t vjen n mendje sht Ethem
Shkaba nga Piluri, msuesi i Msonjtores s par shqipe q
u el n Kor n vitin 1887. Nse do i qndronim besnik
vijueshmris s viteve, n elitn e kulturs shqiptare, n
vigjilje t Pavarsis s Shqipris, oshtin fjala e Hasan
Bitincks n disa gazeta, ku ai ishte vet drejtues. Por, nuk
vonon as sihariqi i eljes s shkollave t para shqipe n Devoll.
Para Msonjtores historike, m 1881 elet e para shkoll n
Qytez. M 18 dhjetor 1908, i njti gzim ndjehet n Progr
ku i pari msues ishte Llazo Progri. Ndrsa n vitin 1917, e
ka radhn Bilishti dhe Dardha pr t ulur n banga fmijt
devollinj... Etje pr t msuar, por edhe trup pedagogjike pr
tu krenuar. Madje, personalitete q edhe sot nuk kan fat ti
ken n gjirin e tyre as shkollat m t mira n Shqipri. Mjafton
t kujtojm se msuesit e par t shkolls n Hoisht e elur
n vitin 1921, kan qen Kristo Llalla, Josif Plaku dhe Loni
Kristo t diplomuar n Harvardin e famshm t SHBA-s. Dhe
nse emrat e ktyre atdhetarve t nderuar u bn t njohur
vetm n vendlindjet e tyre, ai i Sotir Pecit, Ministr i Arsimit
u b i njohur pr t gjith shqiptart.
E meritonin devollinjt kt kryevend n sofrn e madhe
t arsimit dhe prparimit kombtar. Sepse, nuk mund t ec
prpara nj popull i pa shkolluar, sikurse nuk mund t jetosh
dot n mes t Europs i pa kulturuar. N shum fusha t
jets t tjert i kemi par nga posht lart, por n at t arsimit
Shqipria pr prhapjen dhe nivelin e shkolls, ka patur
posht vetes, shum vende europiane dhe botrore. T vetmen
pasuri q na la ai sistem i varfr ekonomikisht dhe
shpirtrisht ka qen arsimimi. Pasuri q fatkeqsisht
Shqipris ia gllabruan n vitet e demokracis, si pr ironi
t ideologjis komuniste, pikrisht vendet kapitaliste... N
kt dit t shnuar pr shqiptart edhe devollinjt kan me
se t krenohen edhe pr t sotmen e shkolls s tyre: 5
gjimnaze, 16 shkolla nntvjeare, 40 shkolla t ciklit t
ult jan vatra dije dhe diturie pr trevn ton, ku japin msim
mbi 350 msues. Tashm, jemi gati ti bjm karshillk
gjithkujt n kt fush. Pse jo edhe Kors q sht maja
dhe lavdia e shkolls kombtare. Devollit i mungon
Universiteti, por jo armata e pedagogve. Kujtojm pr
lexuesit se vetm n Universitetin Fan Noli t Kors, sot
shrbejn 50 pedagog devollinj. Madje, edhe rektori i ktij
institucioni, Gjergj Mero, sht i joni. Sikurse edhe Ali
Jashari, dekani i Fakultetit t Edukimit dhe atij Filologjik...
Natyrisht, q ky sistem shfaq n prditshmrin e vet edhe
dobsi dhe boshllqe por, sot sht dita pr ta gzuar dhe
festuar 7 Marsin. Jo vetm kaq, por dhe nj shans i art pr
ti shprehur mirnjohje dhe falenderim t veant, armats
s msuesis pr gjith ata breza intelektualsh q ka nxjerr
shkolla devollite. Disa prej tyre me vlera dhe kontribute t
vyera n prparimin dhe zhvillimin e kombit.Shoqata
Atdhetaro-Kulturore Devolli dhe redaksia e gazets, urojn
nxnsit dhe msuesit e trevs ton: GZUAR FESTN!

Nr. 3 (102) Mars 2015

Dhe ky plis ngaher ish i fort

Shkoi n Evrop, brodhi n Azi,
Por kudo, nga flokt gjer n thonjt
Mbeti devolli...

D. Agolli

mimi 30 lek, 1 Euro, 1 $ USA

Mblidhet Kshilli i Prgjithshm i Shoqats A.K. Devolli

ARRITJET DHE SUKSESET E VITIT

T KALUAR T NA MOTIVOJN PR
TI UAR SUKSESET EDHE M TEJ
M datn 26 mars 2015, u
mblodh Kshilli Drejtues i
Shoqats A.K. Devolli, me
pjesmarrjen edhe t Kryesive t
degve t Tirans, Durrsit,
Elbasanit dhe Sukthit. Mbledhjen
e hapi Vasil Fundo, sekretari i
Prgjithshm i Shoqats, i cili bri
t ditur edhe rendin e dits s ksaj
mbledhjeje. M pas iu dha fjala
Kryetarit t Shoqats, Guri Seferi,
pr t informuar rreth aktivitetit
t Shoqats pr vitin 2014, i cili
ndr t tjera theksoi,se: Puna ka
qen e mir, por mundsit kan
qen pr m shum mbasi krahas
puns s mir t degve Kor,

Nga ANESTOR LUMI

Devoll e veanrisht n Tiran dhe
Elbasan ka patur mangsi lidhur me
organizimin e puns n degt
Pogradec, Durrs dhe n disa
nndeg n Tiran. Procesi i i
evidentimit dhe antarsimit t
devollinjve vazhdon, krahas
organizimit t aktiviteteve t shumta
q ka br Shoqata pr vitin 2014.
Pr analizn financiare t
Shoqats gjat vitit 2014, referoi
Anestor Lumi, i cili trajtoi problemet
e t ardhurave nga donacionet,
kuotat dhe abonimet n gazetn
Devolli si dhe problemin e

mandatimin e shpenzimeve duke

menaxhuar me korektsi, sipas
udhzimit t Bordit t Financave,
shoqruar me dokumentacionin
prkats pr do shpenzim duke
synuar kshtu prmirsimin e
bilancit financiar nprmjet nxitjes
t mbledhjes t donacioneve nga
bizneset apo i individve q duan
t kontribuojn pr Shoqatn.
Mbledhja e kuotave dhe
mbyllja e llogaris pr vitin 2014
nga degt Tiran, Durrs,
Pogradec dhe Sukth brenda dats
15.04. 2015. T nxiten abonimet
n gazetn Devolli dhe t hapen
(vijon n faqen 2)

N Selanik pr t festuar 8 Marsin

me BASHKKOMBASIT tan
ZIQIRI MERO
njeriu q sfidon
vitet e moshs
Me rastin e 8 marsit, Dits s Nnave dhe Motrave

Libr me vlera t
ndjeshme njohse,
edukative dhe
prshkruese

POLOSKA E
VISAREVE

T shtunat e Suzans... nj enciklopedi

Mirnjohje Suzana Papulit, koreografe e talentuar dhe
msuese e valleve popullore prej shum vitesh n Bilisht

n miniatur

Devolli i dritmirsis
PRKUSHTIMI NDAJ PUNS, KULTURA, LIBRI DHE KNGA
SHT KODI MORAL I T GJITH DEVOLLINJVE
OPINION nga BAJRAM CANAMETI gazetar, poet

SHKLQIMI I HUMANIZMIT
DHE PRKUSHTIMIT

Konservimi i molls, qeps dhe patates

Por, edhe nj kujtes pr ata prodhues q nuk din t "lexojn" tregun...

DEVOLLI

MARS 2015

Mblidhet Kshilli i Prgjithshm i Shoqats A.K. Devolli

ARRITJET DHE SUKSESET E VITIT T KALUAR T NA

MOTIVOJN PR TI UAR SUKSESET EDHE M TEJ

(vijon nga faqja 1)

pika t reja pr shitjen e saj, n t gjitha degt
e Shoqats.
Problemet se si ka ecur gazeta
Devolli gjat vitit 2014 dhe n vazhdim u
trajtua nga Viktor Demirasi. M pas u bn
pyetje dhe diskutime pr t gjitha problemet
e trajtuara gjat analizs s puns njvjeare
t strukturave drejtuese t Shoqats pr do
deg, duke evidentuar shmbullin pozitiv t
degve Kor, Bilisht, Tiran, por dhe duke
krkuar m shum angazhim e prgjegjsi
nga drejtuesit e degve Durrs, Elbasan,
Pogradec dhe Sukth t cilat pr vitin 2014
nuk kan mundur t mbyllin evidentimin e
abonimin e devollinjve, si dhe as mbledhjen
e kuotave, probleme kto q sipas Kshillit
Drejtues duhet t realizohen deri n datn
15.04.2015.
Gjat diskutimeve fjaln e mori Ziqiri
Manka, kryetari i Degs s Tirans, i cili ndr
t tjera veoi punn e mir si dhe organizimin
e aktiviteteve t shumta q jan n Tiran.
Ndr t tjera theksoi se duhet m tepr pun
pr evdiedentimin dhe antarsimin e
devollinjve n do nndeg si dhe mbledhja
e kuotizacioneve dhe abonimet t derdhen
n llogarin e Shoqats deri m datn 15
mars 2015, duke br njkohsisht edhe
riorganizimin e nndegve n Tiran.
Lidhur me gazetn ai theksoi q ti jepet
rndsi problemeve dhe shqetsimeve n
zonn e Devollit.
Kryetari i degs s Elbasanit, Ladi Gjoza

njkohsisht edhe nnkryetar i Shoqats A.K.

Devolli gjat diskutimit t tij vuri theksin n
marrdhniet e reja q duhet t vendosim
mes devollinjve. Larg zyrtarizimit e fryms
imponuese, duke i hapur rrug mirkuptimit,
kshtu do t ngjallim tek njri-tjetri dshirn
pr t punuar dhe pr tu afruar m tepr me
Shoqatn. Ndrsa kryetari i degs s
Durrsit, Edmond Agolli gjat diskutimit
krkoi q n organizimin e drejtimin e
Shoqats duhet m shum prkushtim e
toleranc duke rritur prfaqsimin e vlerave
e kontributeve, si dhe duke gjetur metoda
pune pr t afruar devollinjt me programin
dhe me aktivitetet q organizon Shoqata.
Gjat diskutimeve t shumta edhe nj her u

theksua nxitja dhe ndjekja e detyrave q kan

mar prsipr Shoqata Devolli pr t
ndjekur me kmbngulje ngritjen e Muzeut
dhe Shtatores s Dritro Agollit, si dhe
riorganizimin e degve t Shoqats A.K.
Devolli.
N fund Kshilli i Prgjithshm miratoi
programin e aktiviteteve t Shoqats A.K.
Devolli pr vitin 2015:
1-Vazhdim i evidentimit dhe
antaresimit te devollinjeve ne do Dege.
(ne vazhdimesi gjate vitit).
2-Mbyllja e Kuotizacionit per vitin
2014 dhe vazhdimi per vitin 2015. (deri
ne 30 Qershor).
3-Shperndarja e Gazetes Devolli te

behet me ABONIM per do Dege sipas

inisiatives se Deges Kore. (deri ne 15 Prill).
4-Ngritja e Degeve te reja te Shoqates
ne rrethet Lushnje, Berat, Vlore dhe
Athine. (gjate vitit 2015).
5-Vazhdimi i kerkeses nga ana jone ne
Institucionet Qendrore dhe Lokale per
ngritjen e dy veprave: Shtatores se Dritero
Agolli dhe Obeliskut te Punes ne Qytetin
e Bilishtit. (gjate vitit 2015).
6-Gjate vitit 2015 te vazhdojne
aktivitetet Kulturore-Artistike si dhe
vleresimi i Figurave te Devollit dhe per
Devollin. (gjate vitit 2015).
7-Te rritet ne nje shkalle me te larte
niveli prezantues i Gazetes Devolli, si organ i vetem i Shoqates Devolli. (gjate vitit
2015).
8-Te promovohen dhe te pasqyrohen
ne vazhdimesi veprat e autoreve devollinj.
(gjate vitit 2015).
9-Te vazhdoje niveli i bashkepunimit
me Shoqatat e tjera simotra, dhe kjo te
shtrihet dhe ne Deget tona ne Rrethe.
(gjate vitit 2015).
10-Si vit elektoral i zgjedhjeve te
Pushtetit Vendor, me voten e devollinjeve
ne te gjitha Deget, tju imponojme
Partive Politike nepermjet kandidateve
per te realizuar shume nga qellimet tona
si Shoqate ne favor te Komunitetit
devolli. (gjate fushates te zgjedhjeve te 21
Qershorit).
ANESTOR LUMI

N Selanik pr t festuar 8 Marsin me BASHKKOMBASIT tan

Kryetari i
Shoqats
A.K. Devolli,
Guri Seferi, duke
prshndetur
t pranishmit.
Selanik,
8 mars 2015

Me ftes t organizatorve, mysafir

n kt veprimtari t suksesshme ishin edhe
perfaqsues t Shoqats A.K. Devolli dhe
Grupi i Valleve t Ansamblit t ksaj
Shoqate. Festa u el me prshndetjen e
Kryetarit t Shoqats, Guri Seferi, i cili
ndr t tjera tha: Mall pr njri-tjetrin, mall
pr Shqiprin, mall pr vendlindjen, mall
pr gjuhn, mall pr kngt dhe vallet e
bukura popullore. T gjitha kto do t
shkrihen n nj t vetme sot n qytetin e
Selanikut, n ftesn e nnave dhe motrave
shqiptare, me rastin e 8 Marsit. Suksese
organizatorve dhe gjithmon t organizojn

takime t tilla pr t mos harruar gjuhn

dhe traditat shqiptare. Mbas ksaj
prshndetje jehuan tingujt e njrs nga m
t bukurat valle shqiptare. sht pikrisht
vallja jon e dashur devollie q tashm ka
fituar pasaport ndrkombtare. Skena
pushtohet nga artistt e vegjl t Ansamblit
artistik t Shoqats A.K. Devolli.
Interpretim brilant, duartrokitje dhe
brohoritje nga t gjith t pranishmit n kt
fest. Shikonim n syt e nnave, vajzave
dhe devollinjjve buzqeshje dhe lot. Ishin
lot gzimi sespe n kt fest u kishin
shtruar sofrn e kngs dhe valles s trevs
ton, Devollit. N mbarim t valles devollite,
mes artistve t vegjl hyjn edhe dy
kngtar popullor Eriola uka nga Tirana
dhe Ergi Agolli nga Bilishti t cilt me zrin
e tyre prcolln disa kng popullore, duke
krijuar nj atmosfer festive q e shndruan
skenn n nj pist krcimi pr t gjith t

pranishmit. Po ashtu grupi i valltarve

interpretoi disa valle, si: Devollie, Berate,
Pipza, OsmanTaka, Katjushka, Gajdja si
dhe valle nga Librazhdi, Kuksi dhe
Tropoja. T gjitha vallet u luajtn me
kostumet kombtare t krahins q
prfaqsonin, ka shtoi edhe m shum
ann emocionale t ksaj feste t
gzueshme. Emocionet e mdha e detyruan
t zbres nga skena muzikantin me emr
n kulturn korare, Edi Pojani q jeton dhe
punon n Selanik. Ai pasi u ul n tavolinn
ton ku ndodhej kryetari i Shoqats, Guri
Seferi, sekretari i Shoqats pr degn e
Selanikut, Petro Pasho me nj grup
antarsh dhe familjar na uruan
mirseardhjen n kt fest. Para se ai t
hypte prsri n sken mu drejtua mua
duke m thn: Shum bukur kta
krcimtart e tu t vegjl devollinj. Jan
vrtet artist t shklqyer. Kjo gjithmon

me pun, nn drejtimin tnd si koreograf

dhe msues i mir. Suksese edhe m t
mdha pr t ardhmen! Orkestra plotsohej
dhe nga Roni Zama n klarinet dhe Mondi
Krmezi n organo. Kjo treshe
muzikantsh: Edi - Roni - Mondi ishin dhe
gzimi i t gjithve sepse me tingujt e
instrumentave i dhuruan t pranishmve n
kt fest nj repertor t gjer nga t gjitha
trevat e Shqipris gjat disa orve.
Por ne devollinjt kur mblidhemi kemi
edhe nj fjal q e prdorim shpesh:
mblsira pr n fund... Fjaln e kemi pr
organizatort. Ska se si n kt shkrim t
mos prmend dhe punn drejtuese t dy
artistve Xhoni dhe Roni, sikurse njihen
n qytetin e Selanikut pr aktivitetet e
shumta dhe t lartmishme q ata
organizojn. Emrat e tyre t sakt jan
Magelan Beqiraj dhe Roni Zama, t cilt n
prshndetjen e tyre premtuan pr
vazhdimsi t aktiviteteve dhe takimeve
artistike me qllim q t mbajn sa m afr
t gjith brezat e shqiptarve kudo ku ata
jetojn dhe punojn. Pjesmarrja e
knaqshme dhe organizimi shum i mir i
ksaj feste bn t mundur prjetimin e
emocioneve dhe mbresave t pashlyeshme
nprmjet kngve dhe valleve. Largohemi
nga ai takim artistik, nga ajo fest n
qytetin Selanik m 8 mars 2015 me
kujtimet dhe mbresat m t bukura....
AGRON KORDALLI

MARS 2015

DEVOLLI

Konservimi i molls, qeps dhe patates

Por, edhe nj kujtes pr ata prodhues q nuk din t "lexojn" tregun...
Nga SKNDER DEMOLLI

Devolli sht nj nga prodhuesit

m t mdhenj, n rajonin juglindor
t vendit, jo vetm t perimeve t
dimrit si patatja, fasulja, qepa,
preshi, lakra, karrota, panxhari i
kuq, por sidomos t molls, e cila
n total n qarkun e Kors arrin
n 60 pr qind t prodhimit. Madje
komuna Progr sht e specializuar n kt kultur e siprfaqja
vjen duke u shtuar 'do vit. Prpos
kushteve klimatike t prshtatshme, natyrisht sht interesi
ekonomik, ai q shtyn fermert t
shtojn siprfaqet e mbjella, sepse
t ardhurat nga molla jan dhjet
her m t mdha nga gruri. Ve
drejtimit t prodhimit fermat e
specializuara t frutikulturs kan
fituar edhe nj prvoj t muar t
ciln e pasurojn 'do vit, duke
filluar nga zgjedhja e kultivarve pr
mbjellje, teknikat e ujitjes, krasitjes,
plehrimit e trajtimeve kimike e, deri
n ruajtjen e koservimin e
prodhimit.
KONSERVIMI I MOLLS
Pjesa m e madhe e molls, n
Devoll tregtohet direkt nga
pemishtet, sasi t konsiderueshme
trheqin edhe frigorifert q nuk
jan t pakt. Mbi njzet t till jan
vetm n Bilisht e Kor. Por sasi
t konsiderueshme jan n ruajtje
nga fermert e presin tregun. Gjat
ksaj periudhe jo pak prej tyre,
prballen me nj problem, i cili
edhe pr shkak t kushteve
klimatike t disfavorshme t
dimrit, si jan edhe ato t ktij viti,
mund t psojn dme t mdha
nga dmtimi i molls. Pikrisht
nisur nga shqetsimi i fermerve
redaksia e gazets, trhoqi
mendimin e Prof. Dr. Eqerem
Meollari, pr t'u ardhur n ndihm
atyre me disa rekomandime e
kshilla praktike, pr kt periudh.
Dihet q kujdesi pr nj
konservim sa m t mir t frutave
fillon qysh nga vjelja e tyre, duke
treguar vmendjen pr eliminimin
n maksimum t dmtimit t
lvores s tyre. Gjat transportit
duhet t tregohet kujdes q frutat
t psojn nj numur sa m t
vogl manipulimesh gj q vlen dhe
pr prodhimet e tjera si qepa,
patatja etj.
Konservimi i frutave n kushte
shtpiake sht mir t bhet n
rafte prej druri, me 8-10-shtretr.
Gjat vendosjes s frutave duhet
t tregohet kujdes q ato t
qndrojn sa m lir pa u ngjeshur
me njra-tjetrn sepse smundjet
krpudhore t kalbzimit prhapen

shum shpejt me an t kontaktit.

Pr kt qllim ato vendosen n
shtresa sa m t holla. Kur frutat
vendosen n arka ose kuti sht
mir q ato t mbshtillen me letr
t holl, ose t zakonshme pr t'u
konservuar pr nj koh sa m t
gjat. Para vendosjes pr
konservim largohen t gjith frutat
e dmtuara. Pr t mbajtur frutat
n konservim pr nj koh sa m
t gjat, lokalet e konservimit duhet
t jen t ajrosur, t freskt dhe t
ndriuar me nj regjim nxehtsie
prej rreth 4 C.
Molla mund t ruhet pr disa
muaj n dhomat me atmosfer t
kontrolluar, duke vonuar veprimin
e etilenit q nxjerrin frutat, i cili
detyron pjekjen e tyre. Mollt ruhen
zakonisht n dhoma me
prqndrime t larta t dioksidit t
karbonit dhe filtrimit t lart t ajrit.
Kjo parandalon prqndrimet e
etilenit nga rritja e tij n sasi t larta
dhe parandalimin e pjekjes s
shpejt t frutave. Pjekja e frutave
vazhdon dhe kur ata jan hequr nga
konservimi. Pr konservim n
kushtet e shtpis, shumica e
varieteteve t molls mund t
mbahen pr rreth dy jav kur
mbahen n pjesn e ftoht t
frigoriferit (dmth nn 5 C). Disa
lloje, duke prfshir Granny Smith
dhe Fuji, mund t ruhen deri n nj
vit pa degradim t ndjeshm.
KONSERVIMI I QEPS
Pr konservim prdoren qept
e vonshme q piqen n vjesht,
mbasi qept e prodhuara n
pranver dhe n ver nuk jan n
gjndje pr t'u ruajtur. Ato duhet t
konsumohen, ose tregtohen
brenda disa javsh pas vjeljes.
Edhe qepa e Mirasit pr shkak t
prmbajtjes s lart t ujit, sht
mjaft delikate pr t'u ruajtur gjat.
Dhe fermert e Devollit t siprm,
ku dhe kultivohet ky varietet qepe,
jo rrall kan psuar dmtime t
mdha t prodhimit t saj, i cili arrin
mbi 30.000 ton n vit. Vjelja e qeps
n vjesht duhet t bhet n pjekjen
e tyre teknike kur maja e tyre
fishket, prkulet dhe thahet.
Thurrja e tyre kuror si tregon dhe
prvoja shumvjeare, ka efekte m
t mdha positive, se ruajtja n
qese. Qept e papjekura mire
konsrvohen me shum vshtirsi.
Qept djegse ruhen m mir
dhe m gjat se qept e mbla
sepse t parat prmbajn
komponime sulfuruese (t cilat
jan shkaku i lotimit kur presim nj
qep) q ndihmojn n ruajtjen e
qeps gjat dimrit. Qept e buta,
si sht edhe ajo e Mirasit, nuk e
kan kt sistem vet-mbrojts,

M TEPR SHKATHTSI N TREG

Natyrisht kur nuk tregohet nj kujdes pr ruajtjen e koservimin e prodhimit,
dmet nuk jan t vogla dhe, shpesh n vend q arsyet t'i krkojm te vetja,
fajsojm qeverisjen lokale e m lart, "pse nuk bllokohet dogana" q t shitet
prodhimi yn, "pse qeveria nuk na zhdmton", (kur t rrall jan fermert q kan
siguruar prodhimin npr kompani sigurimesh), "pse nafta sht e shtrenjt" etj.
Nj gj sht e qart dhe fermert tashm e kan t qart: rregullator i tregut
sht binomi krkes - ofert. T gjith dshirojn t fitojn, madje tregtart, q e
vrtitin prodhimin dy deri n katr jav npr duar, m shum edhe nga fermeri q
merret me t gjysmn e vitit. Po edhe prodhuesi q nuk di ta "lexoj" tregun dhe,
kur i vjen qejfi, qepn e ka marr lumi. Nga nj vzhgim q bri gazeta "Devolli"
gjat janarit e shkurtit, qepa e Mirasit tregtohej n Bilisht jo m pak se 40 lek/
kg. Kur jo vetm n Kor e Pogradec, por dhe n Tiran qepa e that sht m lir.
kshtu q ato duhet t
konsumohen disa jav pasi ato jan
vjel. Nga varietetet e qeps q
ruhen gjat jan qept e kuqe.
Para vendosjes s qeps pr
konservim duhet q lvorja e tyre
t thahet mir. Pr kt qllim pas
vjeljes ato shprndahen, n nj
hapsir t ajrosur n mnyr q
t forcohet lvorja. Gjat ktij
procesi nuk duhet t hiqen gjethet
dhe bulbat lihen t qndrojn
kshtu pr t'u kuruar pr dy deri
n katr jav. N kto vnde qepa
mbahet larg nga rrezet e diellit dhe
lagshtia. Rrezet e diellit mund t
prishin shijen e qepve dhe t'i bjn
ato t hidhura. N tok mund t
shtrohet nj plastmas ose shtres
tjetr. Ambienti duhet t jet i that,
i ngroht dhe i freskt. Qept kan
prfunduar shrimin e tyre kur
majat e bulbit nuk jan m t
gjelbra. Lvorja e bulbit rreth
krcellit duhet t jet thar dhe e
mbshtjell fort rreth bulbit Para
konservimit qept duhet t
rregullohen ose t zbukurohen. Pr
kt qllim pasi krcejt jan
plotsisht t that, prdoren
grshr t mprehta apo nj thik
pr t shkurtuar rrnjt nga bulbat.
Gjat ktij procesi largohen bulbat
q jan ende t gjelbra n maj, q
kan plag ose flett e coptuara.
Gjethet priten t paktn 2.5 cm mbi
qafn e bulbit, ose lihen ato t
paprekur dhe bishtalecat e gjetheve
lidhen s bashku n kuror.
Pr konservimin e bulbave
zgjidhet nj vend i errt dhe i ftoht.
Lokali duhet t ket nj
temperatur 4-10 grad Celsius.
Gjithashtu hapsira e magazinimit
duhet t jet e that, sepse qept e
thithin leht lagshtin dhe
lagshtia e ajrit kalb prodhimin.
Niveli i lagshtis duhet t mbahet
n 65-70 pr qind. Kjo mund t
realizohet n hangare ose
bodrume. Kur hapsira sht
shum e ngroht, qept do t
fillojn t mbijn, ndrsa kur

hapsira sht shum e ftoht,

qept do t fillojn t kalben.
Pr ventilim m t mir, bulbat
vendosen n qeska rrjet, kuti t
vogla, arka ose vargje bulbash t
mbshtjell me beze t holla. Pr
kt qllim fillimisht prdoren
bulbat me qaf t trash, mbasi ato
jan m t vjetra dhe qndrojn me
pak se t rejat q jan bulbat e
vogla. Bulbat vendosen pran
njra-tjetrs n radh dhe pastaj
varen n lokalin e konservimit.
N kushtet e vndit ton ka qn
tradit ndrtimi i vargjeve (kuror)
t bulbave dhe konservimi i tyre n
lokalet e konservimit me parametra
t kontrolluar. Por heqja dor nga
kultivimi i thekrs, ka paksuar
vitet e fundit edhe ruajtjen n
kuror t qeps si dikur, pr shkak
t mungess s thekrishts, e cila
sht edhe mjeti pr thurrje.
N kushte shtpiake qept
mund t ruhen n frigorifer. Pr
kt qllim ato pastrohen dhe vihen
n ngrirje dhe pastaj ato vendosen
n qese Ziploc ose kontejnert e
frigoriferit. N t njjtn mnyr
mund t konservohen dhe qept e
grira pr gatim por q kan tepruar
nga gatimi i nj vakti.
KONSERVIMI I PATATES
PR KONSUM
Qllimi i konservimit t patates
pr konsum sht pr t shmangur
mbirjen e sythave t tuberit,
zhvillimin e smundjeve t
ndryshme t tuberave dhe pr t
ruajtur cilsit kimike dhe
teknologjike t tuberave. Pr kt
qllim tuberat duhet t ruhen n
lokale q sigurojn nj regjim
temperature prej 6-8 C dhe
lagshti ajrore 80-90 %. Ruajtja n
temperaturat e konservimit t
patates pr far n kufijt 2-4 C
shkakton denatyrimin e shijes dhe
mblsimin e tuberave si rezultat i
transformimit t amidonit n
sheqer n temperatura t ulta i cili
sht nj proces reversibl.
Ashtu si dhe pr qepn dhe

frutat, tuberat e patates para

vendosjes s tyre pr konservim
duhet t seleksionohen duke
larguar t gjith tuberat e dmtuar
mekanikisht dhe me shnja t
smundjeve t ndryshme.
Tuberat
vendosen
n
amballazhe t tilla si thas rrjete,
arka druri ose plastike, kontenier
(paleta) dhe n grumbull. Arkat ku
vendosen tuberat vihen n 8-10
shtresa arkash njra mbi tjetrn.
Tuberat mund t vendosen
gjithashtu dhe n rafte druri me
disa kate, ku tuberat vendosen n
shtresa sa m t holla t jet e
mundur gj q varet dhe nga sasia
e prodhimit dhe disponimi i
hapsirs s konservimit. Tuberat
konservohen n lokale t izoluara
mir dhe n errsir, mbasi prania
e drits ndikon n gjelbrimin e
lvores s tuberave gj q keqson
cilsit e shijes dhe teknologjike t
tuberave.
Pr kt shrbejn magazinat e
zakonshme, magazinat me ventilim
aktiv dhe magazinat frigoriferike,
ku parametrat e konservimit jan
t kontrolluara automatikisht.
Arkat, thast dhe konteniert n
lokalet e konservimit vendosen n
nj numur rreshtash q t lejojn
ajrimin sa m t mir t tuberave.
Pr frenimin e mbirjes s
sythave t tuberit t patates
prdoren dhe preperate frenuese
t mbirjes (inhibitor) si CIP, me an
t t cilave pluhurosen tuberat q
gjat muajit nntor dhe mbulohen
mir q preparati t ket m shum
efekt, mbasi ai vepron n trajt tymi
(si fumigant). N kt mnyr
tuberat qndrojn t pa mbir deri
n muajt maj-qershor t vitit t
ardhshm.
Konservimi i frutave dhe
perimeve n kushte t mira bn q
ata t tregtohen n nj periudh,
kur ndjehet mungesa e tyre n treg
dhe, kjo do t ndikoj n tregtimin
e tyre me mime m t larta dhe t
leverdisshme pr prodhuesin.

DEVOLLI

MARS 2015

Njeriu q sfidon vitet e moshs...

Nga PANDELI BARDHI

Nga viti 1980, kur doli n

pension i thrasin Kundradmiral.
Gjashtdhjet vitet e tjera ka
qn gjeneral, edhe me grada
por mbi t gjitha me prkushtim,
me energji, me trimri, krenar e
i paprkulur, n betejat e
prgjakshme t lufts e mbas saj.
N ort e para t mngjesit,
me trupin e nj njzet e pes
vjeari, mbasi prshndet me nj
buzqeshje t gjith, futet n
klubin e veteranve. Plot energji,
ngjit e zbret plot tetdhjet e
katr shkall, derisa shkon e
futet mes shokve, q e presin
prdit. sht data 26 Mars, dhe
sot, mbush plot plot nntdhjet
e pes vjet. Kjo sht e vrtet,
por po kaq e vrtet sht edhe
ajo, q nuk e beson kush pr kaq
vite. Nuk e beson kush, jo vetm
tek e sheh duke ecur plot energji,
por edhe t hysh e t bisedosh
pr cdo gj. I tregon ato q kan
ndodhur para tetdhjet e ca
viteve, sikur t ken ndodhur dje,
me kujtes q t mahnit, me nj
mblsi fjale q t bn pr
vehte.. T gjitha kto cilsi i ka
si t nj njzet e pes vjecari...
Nuk ka njeri, q t mos e njohi
Ziqiri Meron, nga fisi i Mero-ve
t fshatit Baban t Devollit.
Nga fisi i Mero-ve, deri n
mbarim t lufts, numuroheshin
njzet e pes veta q kishin
mbaruar shkollat e mesme e t
larta brnda e jasht vendit.
Gjasht prej tyre, mbaruan n
Itali e Franc. Ziqiriu, sht nipi i
Ali Meros, i cili ka qn n
Kryesin e Organizats pr
hapjen e shkolls shqipe m
1887. sht nipi i Maliqit e Saliut,
q mbaruan pr drejtsi n
Stamboll e ishin deputet t
Asamblen e Fan Nolit m 1924.
sht djali i Sefedinit, i cili
mbaroi gjimnazin e Manastirit dhe
ish pjesmars n Kongresin e
Manastirit pr Alfabetin shqip.T
gjitha shtpit e xhaxhallarve t
tij, t gjyshit e vllezrve t
gjyshit, t babait etj, u kthyen t
gjitha n baza t rndsishme t
lufts pr cshtjen kombtare, t
dijes e t lufts antifashiste
nacional-lirimtare. E kshtu, po
ti numurosh t gjith nga fisi i
tij, nuk do t mjaftonin disa
numra t gazets Devolli!. Biri
e lufttari trim i orve t para
t lufts, Zv/komisari i Brigads
I-r Sulmuese, lufttari q nuk u
prkul nga asnj dallg e
Diktaturs, trimi q i rezistoi
orteqeve t shumta t lufts
e t puns, njeriu human q
gjithka kishte u a dha t tjerve.

Ziqiri Mero

Edhe shtpin e tij e bri baz

t lufts, sic kishin br edhe t
part e tij, edhe at pasuri q
kishin babai dhe vllezrit e tij,
u a faln fshatarve e me vehte
mori urratat e t gjithve,
respektin e dashurin e t
gjithve, q i japin forca e jet,
edhe tani q po mbush nj
shekull. Tek e shkruaj kt t
vrtet, n moment ngre syt lart
dhe lexoj n titrat e nj kanali
televiziv...: Sot, n ort e para
t mengjesit, x qytetar vret me
automatik kushririn e tij, mbasi
lopa, kaloi gardhin dhe hyri n
jonxhn e tij.
I kisha thn disa dit
prpara, q ti merrja disa
mendime pr Mitat Poloskn,
dshmorin e lufts nacionalclirimtare, pr nj libr kujtimesh
q po shkruaj. Dakord m tha,
por do t takohemi ditn e
premte. Mbas nj jave,
mendova un, do t harroj, por
sidoqoft, un do t vij at dit.
N ditn e caktuar, miku im, Gjik
Kurtiqi, m thot se Ziqiriu, po
m priste posht.
E takojm ulur n kafene, i
ndrpresim muhabetin bashk
me dy tre shok t tjer q
erdhn rastsisht dhe kaluan
afrsisht dhjet minuta. E merr
fjaln Ziqiriu duke mu drejtuar
mua. M falni, por dua ta mbaroj
nj muhabet q kisha nisur dhe
pastaj vazhdojm bashk pr at
q krkon ti!. E filloi muhabetin,
atje ku e kishte ln. Un n
mndjen time fillova t mendoj.
Ne, jemi shum m t rinj, dhe
ku e fillojm nj muhabet, nuk e
mbarojm, sikur edhe nj minut
ta shkputim nuk e gjejm m
fillin e biseds!. Prvec ksaj
edhe muhabetin q bm para
nj jave, nuk e ka harruar.. Tani,
m thot, shkojm n nj
tavolin tjetr t t them disa
gjra pr Mitatin.M tregon
shum gjra, fakte e ngjarje
ashtu si kan ndodhur duke qn
edhe vet pjesmarrs. Mitatin
(Poloska), e kam njohur n Kor,
m thot. Un isha n shkolln
industriale dhe ai n Lice... Mbasi
m dha gjithcka m duhej pr

Prher krah dhe mik i nderuar i familjes Agolli

Mitatin, biseda vetvetiu shkon n

ngjarjet e lufts, aktivitetin e tij.
Kisha marr detyr q t
shkruaja dicka, me rastin e
nntdhjet e pes vjetorit t
ditlindjes. Kur un ja shtrova
kt problem, ai ma preu shkurt:
Pr kt, mos m pyet, e kemi
t mbyllur muhabetin...Nuk
doja ta shqetsoja dhe nuk ja
ndrpres muhabetin pr t
prfituar indirekt dicka m
shum nga ato q dija, megjithse
e njihja mir kariern e tij politike
dhe ushtarake. ....
Pushtimi fashist m 7 Prill
1939, e gjen n vitin e parafundit
si nxns n Normalen e
Elbasanit. Djaloshi nntmbdhjet vjecar, do t bhej ndr
antifashistt m t vendosur, q
mezi priste t mbaronte
studimet e t rradhitej n vijn
e par t frontit.
E gjen n ball t
demostratave, pr t krkuar
arm n Krast t Elbasanit, por
m kot Nuk mund t shkputej
djaloshi nga tradita e t parve
t tij, gjyshi, vllezrit e gjyshit,
xhaxhallart e babai, q aq
shum kan br pr cshtjen
kombtare e pr shkolln
shqipe. E mbaroi shkolln me
rezultate t shklqyera dhe
emrohet msues n fshatin e
thell t Panaritit n Zonn e
Kors. Bashk me patriotin
Shyqyri Haruni, dhe shtat
shok t tjer, formojn nj
celul antifashiste, Mblodhn
disa arm e fishek, t mbetur
nga lufta italo-greke. Kur po
bhej gati t fillonte vitin
shkollor 1942-43, vjen oficer
Riza Kodheli, bashk me disa
milic.
Me urdhr t kapitenit t
Karabinieris s Vithkuqit, kam
urdhr t t arrestoji thot.
Un jam msues e nuk merrem
me gj tjetr, i thot. n,
nuk mund t arrestoj djemt e
mij, i thot Riza Kodheli, por t
ik e fshihu mbrapa pyllit, e un
do ti them nuk e gjeta!.
Kshtu bri. Qysh at nat do
t largohej nga Panariti, e do t
shkonte n Devollin e tij.

Emrohet msues n Hocisht.

!. M 7 Mars, u vran shokt e
tij t ngusht, Fuat Babani,
Demir e Abdulla Progri. Por nuk
ishte e thn q t vazhdonte
punn me laps, pa patur n krah
edhe pushkn, pa qn edhe
antar i celuls komuniste, kur
Atdheu lngonte!.. Nuk kishin
kaluar as tre katr muaj msues
dhe prsri n der t shtpis,
Kryeplaku, Ahmet Mixha.
Na mblodhn n Bilisht t
gjith kryepleqt dhe na kan
dhn urdhr q ti dhe disa
shok t tjer, kudo q t
gjendeni, t pushkatohenii tha
Kryeplaku. He, na polli
belaja!. U nis pr t lajmruar
shokt, n Polosk, Midat
Poloskn, n Vishocic, Raqi
Grabockn, n Bilisht, t tjer..
Rrugs, gjen Xhevdetin e i jep
nj letr pr t lajmruar Raqi
Grabockn, sekretar i celuls
komuniste n Vishocic.
Xhevdeti, nuk mundi t arrij n
fshat, mbasi rrugs, i than q
Raqin, tani, para nj ore, e
pushkatuan.
Shokt po i iknin nj e nga
nj e djaloshit, i ndizej gjaku,
pr t mar hak rreshtoht n
formacionin e cets Morava,
bashk me shokt Lef ter
Lakrori, Myzafer Spaho,
Mihallaq Zicishti... Por, edhe
ktu, nuk e kishte vndin..
Atdheu, deshi m shum..n
fund t korrilut 1943, bashk
me pesdhjet partzan,
kaprxen Moravn, pr t
shkuar n Vithkuq, ku do t
formohej Brigada e I-r
Sulmuese. U caktua Komisari i
Kompanis s I-r t batalionit
t III-t. Ishte testimi i par
q tregonte se meritonte m
shum. Kalon Komisari i
batalionit t I-r t BrI-r S
Komisar i pararojs s Brigats.
Pr pak koh, Zvkomisar i BrIS.
Dimr, behar, dit e nat n
prleshje me armikun e n
ndjekje t tij. Shmbuj heroizmi
tregoi. Kudo ishte n ball, n
mes t plumbave. I sht
ngulitur n mndje, urdhri q
mori n Sevaster t Vlors, pr

KURR T MOS
I MBAROJ
BUZQESHJA
KTIJ SIMBOLI
T LUFTS E T
PUNS, KTIJ
SHMBULLI
FRYMZIMI,
PR BREZAT
t siguruar artilerin e
Brigads. Duhej carr rrethimi.
Mori nj kompani me vehte..
Qndroni ktu! I tha, dhe vet
shkoi n ball pr t kontrolluar.
Nj mitraloz, filloi zjarr pa
pushim, me breshri, deri n
mbarim t shirritit. Zjarri
pushoi, e kompania u nis pr t
gjetur trupin e komisarit t
vrar! Por si gjithmon, zrri
i komisarit, prsri gjmoi,
Prpara! Gjermani, nuk e plagosi
dot me njqind plumba, komisari
e vravi at vetm me nj
plumb. Ka pjesn e vet, n
fitoren e madhe, clirimin e
vndit. Amaneti i t rnve, i
bnte thirje q luftn e nisur, t
mos e linin n mes. Luftn pr
ndrtimin e jets s re. N vitet
e para t clirimit e gjen
Komandant divizioni n Korc e
Tiran. N vitin 1950 deri n
vitin 1955 kryen studimet e larta
n Akademin Lenin n
Mosk, nga ku merr diplomn
me motivacionin: Konsiderohet
oficer me formim t lart
ushtarak dhe politik.
As edhe nj nat, nuk mundi
t qndroj n shtpi mbas
kthimit, kur merr urdhrin pr t
mar detyrn e Komandantit t
Korpusit Elbasan. Ku nuk e gjen
Ziqiriun. E gjen Komisar t
Flots Detare, t Artileris
Bregdetare, t Akademive, e
deri Zv/Drejtor i Drejtoris
Politike t Ushtris. Roli i tij,
sht i padiskutueshm, n mos
dorzimin e mjeteve t Bazs
Ushtarake t Pashalimanit, tek
sovjetikt. E kshtu, e gjith jeta
luft, deri n daljen n pension
n vitin 1980.
Ka tridhjet e pes vjet q e
gzon pensionin, bashk me
fmijt e me dhjetra nipa e
mbesa. Ta gzoj edhe pr
shum vite t tjera, sht urrimi
q i japin edhe tek del nga Klubi
i Veteranve n ort e dreks,
ashtu, i qeshur. Kurr t mos i
mbaroj buzqeshja ktij simboli
t luf ts e t puns, ktij
shmbulli frymzimi, pr brezat
e ardhshm....

MARS 2015

DEVOLLI

Me rastin e 8 marsit,Dits s Nnave dhe Motrave

T shtunat e Suzans...
Mirnjohje Suzana Papulit, koreografe e talentuar dhe msuese e valleve popullore prej shum vitesh n Bilisht

Sot sht nje dit e shtun

pr gjith t tjert, por jo pr
Suzann. E gjeta duke punuar
n salln bosh t Q.K.F, aty ku
djepi i skens devollite prkund
artistt e s ardhmes.Artist q
na bjn krenar t ndihemi
devollinj ne cdo cep t globit.
Ashtu si historia e nj populli
shkruhet si testament pr
brezat , edhe traditat e bukura
t tij duhet t prjetsohen n
nj libr t vecant pr t mos
u harruar kurr, sepse cdo gj
q harrohet shte e destinuar
t lind nga e para. Kt e
mendoj tani q shoh duart e
arta t Suzans q me pe dhe
gjilpr qndisin kostumet
popullore t artit tone
shumshekullor. Kshtu ajo
ngjason me shkruesit e
historis. Pr nje moment
kujtoj Marigon duke qndisur
flamurin e Shqipris dhe
mendoj se edhe kostumet e
valltarve q ajo mirmban prej
shum vitesh jan si nj flamur
kulturor pr zonn ton e m
gjr. Tradita kulturore e
zons son prbn nje nga
thesaret m m vler t kombit
ton sepse ktu para syve tan
rrjedhin burimet e nj folklori
t lasht, nga m t lashtit dhe
m t bukurit n Ballkan.sht
e leht t rindrtosh nj rrug
ose t restaurosh nj ndrtes
t vjetr, por nse humbasim
nj pjes t tradits kulturore
do t jet e pamundur pr ta
rigjetur m von. Ndryshe nga
politika ku udhheq m i zoti,
n kultur ndodh e kundrta.
Rralle gjejm nj njeri t
apasionuar q t drejtoj nj
qendr kulturore.T gjitha kto

cfaredoshme, si ato q bucasin

diskove e t japin mundsin q
t krcesh si t duash, por
muzik q nuk e kompozon dot
nj njeri I vetm, sepse rrnjt
e saj jan shtrir n shpirtin
e popullit dhe tabanin e
shekujve. Duhet zotsi, pasion
dhe prgjegjsi maksimale, pr
t transmentuar tek t tjert
kto vlera, se nuk shte thjesht
pr argtim, por edhe nj
trashgimi kulturore. Besoj se
Suzana i ka kto cilsi, por do
t shprfill mendimet e mija pr
t'i ln vend fjalve t saj.

Mesazhi im per nxnesit sht q t msojn

vallet e Devollit jo vetm pr t'u ndier artist,
por n radh t par devollinj. Aty jan rrnjt
tona, identiteti kombtar dhe origjina e t parve.
Aty esht historia e shkuar dhe ardhmja e brezave.
I mendoj kur shoh Suzanen t
prkushtuar ndaj puns s saj
gjerr n at cak sa nuk e ndjen
se dikush tjetr qndron dhe
admiron punn e saj t bukur.
Salla sht bosh. Artistt e
vegjl mungojn se sht e
shtun,
por kustumet jan aty

duke pritur q t vishen.

Suzana i kalon me dashuri dhe
ndreq dhe i bn gati pr
koncertin e ardhshm. Dikujt
i qndis motivin e prishur,
ndrsa kostumet m t
dmtuara i krijon nga e para
duke investuar jo vetm kohn
e pushimit, por n shumicn e
rasteve edhe shpenzimet. Kjo
sht
Suzana
Papuli,
koreografe e talentuar dhe
msuese e valleve popullore
prej shum vitesh n Q.K.F.
Bilisht.Ajo pr vitin 2014 u

nderua me mimin "Tefta

Tashko "pr veprimtari cilsore
koreografike n Qarkun e
Korcs nga Shoqata e
Shkrimtarve dhe Artistv"
Letra Art". Pas prshndetjes I
bj disa pyetje , por ajo nguron
t prgjigjet, si p te m thn
se njeriu nuk identifikohet nga
ato q thot por nga ajo q bn.
Pas kmbnguljes , ajo fut ne
kompjuter nj D.V.D me
xhirimet e koncerteve festive
organizuar prej saj, dhe tingujt
e muziks poullore mbushin
salln. Vetem n kto caste
Suzana fillon te flas dhe un
e kuptoj arsyen. Ashtu si soli
hap dyert e t gjitha
pentagrameve ,dhe fjalet e
shpirtit t saj hapen vetm me
celsin e muziks. E kjo nuk
sht
nje
muzik
e

-A nuk sht e shtuna nj

dit pushimi edhe pr ju
Suzana?!
-T bsh at qe dshiron m
shum, sht pushimi m i bukur
q i mundson vetvetes. Pastaj
sht e rndsishm q dikush t
sakrifikoj pushimin e nj dite pr
t'i ln vend suksesit t nj jave.
Fmijt duan prkushtim
maksimal, ndryshe pasioni i tyre
shuhet. Duhet prsosmri e
detajuar q nga zbukurimi skenik
dhe prshtatja e kostumeve pr
cdo valle.
-Si do t'a prkufizonit
punn tuaj?
- Si nj pem s cils t gjith
duan t'i shijojn frutin, por q t
arrihet, kjo dikush duhet t kujdeset
me prkushtim pr pemn.Pjesa
m e rndsishme e ksaj peme
jan rrnjt.
-far nnkuptoni me
rrnj?
-Traditen e folklorit dhe
mbshtetjen e tij n tabanin
popullor, sepse ky lloj arti i ka
rrenjt n popull. Vlerat e artit
popullor jan t padiskutueshme

DEVOLLESHA

Dasmen e saj ajo e beri ne Athine. Nje dasem qe kishte

dhe tradicionalen dhe bashkekohoren, nje dasem ku ajo
fluturonte se vertet eshte nje flutur. Dasmen e beri ne Athine,
ku ajo kishte erdhur nje femije e vogel, me vellain e saj, dhe
prinderit. Fillimisht u vendosen ne lagjen Galaci, ku kishte
shume korcare dhe devollinj dhe me pas ne Marusi.
Nderimi, nga Fetot e Devollit, ishte mjeshter ne shtrimin
e pllakave, por edhe ne suva, shpesh edhe shofer transporti.
Ku te dilte puna. Edhe Lulja e papertuar. Punonte ndihmes
shtepiake. Duarflori i thoshin grate greke, ne te cilat
sherbente. Ajo nuk merrte fryme nga punet. Lulja kishte nje
ender per ne Amerike. Babai i saj, Rexhepi, ishte arratisur
para 35 vitesh, nga Shqiperia. Ai e kishte lene Lulen fare te
vogel, gjithashtu dhe Salien akoma me te vogel, foshnje fare.
Komunikimi gjate periudhes poskomuniste ishte i ceket,
thuajse dhe i pamundur.
"Kurbeti eshte dhe me te ecur"-thone. Shpesh nje grindje
e astit, nje aksident, apo nje gjendje e papershtatshme
shendetesore, mund te ndikoje per keq. Rexhepi si rrjedhoje
e gjendjes se keqe shendetesore, nuk ishte aq mire dhe

ekonomikisht. Por babai eshte baba, kudo dhe sido qe te

ndodhet.Dhe Lulja e morri rrugen e pertej deteve, si thote
kenga popullore, duke e paguar me nje sakrifice te madhe
ekonomike, jo per nje jete me te mire, por, per nje jete me
baba, qe i kishte munguar per 35 vite, te cilin vetem foto e
kishte pare. Amerika eshte Amerike, sido qe te jete. Dhe
punetori devolli e ngre ekonomine kudo qe te jete. Aty ne
Amerike, familja devollite, e rimori shpejt veten, por mori
dhe nje goditje. Rexhepi, babai i Lules, mbas asaj semundje,
ndrroi jete. Te pakten at e bije u pane nga afer, te pakten u
shperblye sakrifica e Lules.Jeta rridhte me veshtiresite, por
dhe me anet e mira te saj. Nderimi punonte ne ndertim,
krijoi nje bisnez te tij, me mjete, makineri, e vegla pune.
Gjithashtu dhe Lulja, si gjithnje e papertuar. Femijet ne shkolle.
Tashme ata u rriten. Matilda, fale fizikut te saj trupor,
shkathtesise dhe zgjuarsise, qe e karakterizonte, terhoqi
vemendjen e drejtuesve te shkolles, por dhe strukturave te
tjera jashteshkollore, qe perzgjidhen, vajzat e talentuara. Dhe
vete ajo, kishte deshire qe aftesite e saj, ti shkrinte ne te
ardhmen ne strukturat policore e ushtarake te Amerikes.

dhe t patjetrsueshme. Sa m
besnik t'i qndrojm origjins, aq
m t mdha jan kto vlera.
-N ciln valle shprehet m
s shumti origjinaliteti dhe
krenaria e t qnit Devolli?
-Padyshim vallja devollie. Aty
ndjehemi kok e kmb devollinj.
sht nj valle me vlera t
jashtzakonshme q rruhet edhe
n thesarin kulturor t folklorit.
Nuk ekziston nj prkufizim i sak
se kur, si dhe ku ka lindur, por dim
se sht nj valle tepr e lasht.
Fillimisht lindi si valle e knduar
prej tre valltarsh dhe pastaj
evoluoi me kohn. U b nj nga
vallet m popullore t zons son,
sepse transmenton drejtprdrejt
ndjenjat dhe traditat tona. Ka nj
karakter burreror Gjejm aty
natyrn vllazror t devollinjve
dhe mbshtetja q i japin njritjetrit. Gjejm forcn e brendshme
t devolliut q shpalos virtutet e
bukura t bujaris, fisnikris dhe
trimris, por mbi t gjitha nj
shpirt t but e paqsor. E gjith
kjo tregon se devolliu sht Zot i
ndjenjave t bukura, adhurues i
puns dhe kulturs, njeri me zemr
t madhe dhe mendje t art.
Ngjyra e bardh e fustanells
prfaqson shpirtin e tij, por edhe
born e maleve tona, maja e t
cilve ka bardhsi n cdo stin.
- Po vallet e tjera q ju
interpretoni n sken ?
- Edhe vallet e tjera q prbjn
thesarin ton jan t bukura, por
un vecoj vallen dardhare. Kjo valle
e ka zanafilln tek kngt e grave
dhe vajzave devollesha. sht nj
valle ku mbizotron eleganca dhe
magjia e finess femrore.
Shpaloset shpirti i saj hyjnor dhe
(vijon n faqen 6)

Ajo ishte mjaft e pregatitur.... Talentet i perkrah Amerika,

dhe jo vetem Amerika, do shtet. Matilda e Devollit, me
pregatitjen e sa fizike dhe mendore, ishte e afte te perballonte
keqberes,vjedhes, trafikante dhe pse jo, te ishte edhe pjese
e forcave speciale jashte Amerikes. Ne zyrat e emigracionit,
nuk u pranua qendrimi ne USA i familjes Feto, per arsye te
hyrjes se paligjshme. do gje morri te tatepjeten. Njeri pas
tjetrit, te gjithe u kthyen ne Shqiperi, ku me dhune, ku me
deshire. Ata lane pas shtepi, makina, gjith ato vegla bisnesi
mijera dollareshe, lane pas nje varr, lane pas nje ender, nje
Amerike. Per Matilden ishte ndoshta me keq. Ajo kishte bere
tashme xhiron e botes, per rreth 20 vite. Iku fare femije nga
fshati, u rrit ne Greqi dhe arriti pjekurine e moshes ne USA...
Ajo duhet te fillonte gjithshka nga e para. Edhe moshataret
e saj i kishte haruar, shumica ishin larguar jashte... Ato qe
ndodheshin ne fshat, kishin nje botkuptim tjeter. Per nje
kohe dhe u mbyll disi ne vetvete. Pa pune nuk mund te rrinte.
Fillimisht rregulloi oborin e shtepise. Gjysmen me copa
mermeri, dhe gjysmen tjeter lulishte, disi model amerikan.
E shihja shpesh kur ante dru per zjarrin, kur shtronte me
beton kapaket e avllise, duke perdorur copa xhami, duke
trasportuar me motor materiale ndertimi,etj. Keto ishin te
pazakonta per bashkemoshataret e saj,ne Shqiperi.
Megjithate ajo nuk rrinte dot pa punuar, merrej me dicka.
(vijon n faqen 8)

DEVOLLI

MARS 2015

OPINION

Nga BAJRAM CANAMETI

gazetar, poet
Para Devollit,dielli ndalet dhe ulet do dit t
prshndes mblsisht dhe ngrohtsisht banort e
tij. Devolli hyjnor, prcjell paqe e dashuri njerzore.
Duart e arta t devollinjve e mbajn fushn mbi
pllmb t dors. Arat i kan stolisur sikurse qndisin
qylymat dhe sixhadet artizanet e Lums. Mollt,

Devolli i dritmirsis
vreshtat, qershit dhe kumbullat si n nj vizatim
pranveror mbesin t pashlyeshme n imazhin e do
udhtari.
Pyjet nusrojn mbi fushat dhe kodrat e tua ndrsa
lumi rrshqet ngadal duke freskuar luginn e florinjt.
Prespa e bukur, si flutur e kaltr t rri si dekorat n
krah t zemrs. Fshtrat e bukura dhe qyteti shndrit
nga pastrtia. N oborret e shtpive lulet e bukura e
errmira harlisen plot fllad e jet. Djemt e tu Devoll,
me diellin mbi krah ngjajn si shqiponja. Dashurin
pr punn e tregon djersa q u rrjedh mbi ball si
margaritar.
Prkushtimi ndaj puns, kultura, libri dhe knga
sht kodi moral i t gjithve. Pleqt si hn e plot
pranvere t imponojn dashuri, simpati dhe respekt.
Vajzat e tua engjllore, qerpikndritura, luleprilli sikur
nga qielli kan zbritur. Buzqeshja e tyre diellore t
mahnit. Fmijt, qendisur me trendafila iltrsin
mbajn n zemr e bashk me t rriten e burrrohen.
Bujaria e devollinjve gurgullon n shpirta plot drit
shnjtrie duke dhuruar mirsi...

Zemra e Devollit, si zemr nne pas shembjes t

rregjimit totalitar ka pritur dhe prcjell refugjatt
e lnduar... Nj prej tyre n fillim t viteve 90 kam
qen edhe un autori i ktyre radhve, q lash
prkohsisht vendlindjen time Burrelin pr
Selanikun.... Bashk me mua ishin edhe shum t
tjer q e gjetm t hapur zemrn dhe portn e
bujaris devollite. Ndjesi kto pr ne vllazrore dhe
prindrore.
Ti Devoll i ndritur u bre sofra e t urriturit dhe
shtrati i t lnduarit. N acarin e mendur e breshrin
e trbuar ti Devoll mirsie u bre streha e ngrohtsis.
Ti mbete nj cop pranvere n rrugn e refugjatit,
nj zjarr i ndezur, nj urim zemre pr nj rruge t
mbarr... Ti Devoll, je djepi q prkundi t madhin
Dritro Agolli, q si rrallkush e mban vendlindjen
n shpirt dhe frymzim. I yllti Dritro, i prjetshmi i
rrall me vargun fllad, aromn e Devollit prcjell me
mall, dhimbje e dashuri. Ti je vendi i njerzve t urt
q dritmirsi shprndajn!
Buzqeshja juaj Devoll, el si luledielli...

T shtunat e Suzans...
(vijon nga faqja 5)

Si sot, 24 vjet m par:

AH, KY 6 MARSI, SA KUJTIME

E DHIMBJE NA SJELL!...
Nga Murat GECAJ
Durrs, 6 mars 1991
Kam shkruar dhe m par, pr at dat t paharruar,
q zemrat e shum shqiptarve fort i pat coptuar!
Sa shpejt ikn vitet, ato u mbushn plot njzet
Po, a e dini, vall, se gati jan nj jet?
At dit Tirana, gjmoi si nj trmet,
dhe dukej se kmb njeriu ktu nuk mbet.
Vraponin e vraponin,vargua, t rinj e t reja,
sa dukej q njerzve n mes iu kput jeta.
Nna e baballar u lebetitn e lotuan,
t gjithe t shtangur drejt Durresit shkuan.
Anija Tirana priti plot miq t paf tuar,
dhe nuk e dinte se ku kish pr ti drguar;
mbi uj e tallaze ajo me shpejtsi notoi,
deri sa ne brigjet italiane udhn e ndaloi.
Po, ankthin tone, a e merrni me mend,
Sa as toka aspak nuk na zinte vend?
Nuk dinim pr djem as pr vajza,
se ku, vall, ata i kish nxjerr vala?!
Kjo histori sht njzetvjeare,
m besoni se dhimbja ssht hequr fare;
mendja e syt na kan mbetur prtej deti
e prsri i ndijejm lkundjet e atij trmeti.
Lexuesi im, m beso q nuk jam poet,
por kur njeriu kujtess i thrret,
dhimbjen sadopak do ta paksoj,
ather nis dhe t vjershroj
U krkoj t falur pr vargjet q shkrova,
por kshtu mendje e zemr i lehtsova
Tani, m falni, se n Internet kam sinjal
dhe n ann tjetr sht njri djal;
pra, me figur e z do t t bisedojm
e at dat t dhimbshme do ta kujtojm...

virtuti q karakterizon devolleshen.

Bukuria shpirtrore ndrrthuret
me at fizike duke provokuar nj
joshje magjike. Kostumi ivalltareve
prbhet nga fustani ngjyr
vishnj, xibuni i zi dhe i leht
qndisur me fije ari. Aksesort
qndisur me ngjyrat kuq e zi i japin
veshjes nj hije krenarie dhe
madhshtie q robron syt dhe
zemrat e cdokujt q e sheh dhe
dgjon prher t par kt valle.
sht nj valle dymij vjecare por
gjat rrugtimit t saj prmes
kohs ka marr emrin e pashait
turk "Isuf Arapi". Vallja ka edhe nj
histori t bukur q prcillet brez
pas brezi. Dardha sht shquar
gjithmon pr dituri e patriotizem
t lart, dhe pr kt arsye
pushtuesit turq kishin vendosur
djegien e plot t tij. Ekzekutuesi i
ktij urdhri ishte vet Isuf Arapi.
Fshatart i krkuan Isuf Arapit q
para se t digjte fshatin t shihte
Vallen Dardhare t interpretuar prej
vajzave e grave t tyre. Isuf Arapi
pranoi dhe valltaret u shfaqn para
tij me nj madhshti t papar.
Krcenin dhe kndonin me nj z
t mbel q Isuf Arapi se kishte
dgjuar kurre.Thon se pashai u
mahnit aq shum nga kjo valle, sa
ndaloi djegien e fshatit dhe e mori
nn mbrojtjen e tij. Q athere kjo
valle u quajt "Vallja e Isuf Arapit".
Kjo histori na sjell mesazhin se
kultura e nj populli vlen m
shum se pasuria e tij. Kemi dhe
valle t tjera t Devollit q jan
shum t bukura si: Djalka shkonte
n dyqan, Vallja 25 grshetat,
Trndelin moj, etj.
-Cilat jan sukseset e
puns suaj shumvjecare?
-T gjitha sukseset e artistve
t vegjl jan edhe suksesi im. Jam

e sigurt se kam ln pas artist t

vrtet t cilt do t kujdesen njlloj
si un pr kto valle t bukura. Sa
her q ata do t interpretojn n
mnyre t sakt vallet e tradits, un
do t krenohem se sht suksesi,
im. Kudo q t interpretojn ata, n
skena apo dasma do t ndjej se edhe
un kam pjes n suksesin e tyre.
Nuk jam thjesht msuesja e
artistve devollinj, por edhe shoqe
e skens s tyre. I kam marr
prdore dhe drejtuar npr festival
t ndryshme brenda dhe jasht
Shqiperis. Jam e lumtur q kam
rritur breza t tr artistesh t cilt
kan fituar edhe cmime. Disa kan
ndjekur udhn e artit, t tjett kan
marr drejtime t tjera n jet, por
kudo q jan mbeten gjithmon
artiste. Ashtu si un i msova , edhe
ata do t'i msojn t miqt, nxnsit
dhe fmijt e tyre. Prvec artit, jam
krenare t them se kam edukuar
fmij t denj pr t qn njerz t
mir. I kam mbajtur larg veseve e
produkteve negative t kohs. I kam
msuar vajzat e djemt q jo
domosdoshmrisht duhet t jen
artist, por njerz t vrtet.
-Vec valleve, cfar tjetr
msojn fmijet n Q.K.F?
-Prpiqem q t'i msoj edhe
vallzimin. Jo vetm rregullat e
vallzimit, por t nxjerr nga thellsit
e shpirtit t tyre t bukurn dhe t
panjohurn. I msoj q t flasin jo
me gjuhn e fjalv por t zemrs.
Inerpretimi i tangos q ata bn n
veprimtarin kushtuar 7-8 Marsit
ishte vrtet cilsor. Dua t theksoj
se ktu rriten artistt e s ardhmes
dhe djepin e tyre e prkundim s
bashku me kolegt e mi q jan
muzikant dhe kngtar t
dgjuar. Aktualisht bashkpunoj
me drejtuesin e Q.K.F-s Endri
Fifon, nj interpretues i mir i

kngs dhe valles popullore sht

vrtet nj bilbil i kngs popullore
t Devollit. Talenti dhe pasioni i tij
sht pasuri dhe vler kombtare
sepse prcjell traditat kulturore
n t katr ant e vendit dhe bots.
Mendoj se krenarin e t qnit
Devolli, ai e pasqyron me
interpretimin e tij t vecant, po aq
denjsisht sa edhe Dritro Agolli
me fjal. Nuk mund t l pa
prmendur as kngtaren Ana
Goce q i ka dhn nj kontribut t
madh jo vetm Q.K.F-s por gjith
kulturs s zons son. Rol t
madh n rruajtjen dhe percjelljen
e vlerave kulturore brez pas brezi
luajn koreograft Agron Kordalli
dhe Sokol eka. Nuk mund te le pa
prmendur muzikantt Afrim
Nastimi, Arta Dedgjonaj , por edhe
t gjith ata q me pasionin e artistit
i japin frymemarrje artit Devolli.
-Mesazhi juaj per nxnsit
dhe artistt?
-Mesazhi im per nxnesit sht
q ata t msojn vallet e Devollit
jo vetm pr t'u ndier artist, por
n radh t par devollinj. Aty jan
rrnjt tona, identiteti kombtar
dhe origjina e t parve. Aty esht
historia e shkuar dhe ardhmja e
brezave.
Mesazhi im pr artistt e
mdhenj sht q t'a ndajn me
t gjith brezat dhuntin e tyre t
bukur. Ashtu si t part tan na
besuan ne thesarin e kulturs s
t tyre, edhe ne t'ia lem fmijve
tan, nxnsve dhe t gjith atyre
q duan t msojn. Arti sht
dhunti, dshir dhe pasion, por
mbi t gjitha liri sepse qndron
mbi t gjitha pushtetet. Ato vijn
dhe ikin sikur nuk kan qn
ndonjher, por arti vetm lind.

VALENTINA DIKO

MARS 2015

DEVOLLI

Libr me vlera t ndjeshme njohse, edukative dhe prshkruese

POLOSKA E VISAREVE
nj enciklopedi n miniatur
Vitet e fundit kan dal vazhdimisht
vepra q u kushtohen krahinave t
veanta t Shqipris, duke i vn n
qndr t vmndjes pr t zbuluar
karakteristikat e tyre psikologjike,
folklorike, etnografike, gjuhsore.
Kto vepra nuk i prkasin, as
shkencs s mirfillt (m tepr mund
t quhen divulgative shkencore), as
gazetaris, as biografis. Mund t
prkufizohen si vepra ndrdisiplinore ku
gjenden copza historike, copza
folklorike, copza etnografike.
Nj vepr e till sht Poloska e
visareve e autorit Kosta Nake, nj
msues dhe gazetar i aft q diti t
prfitonte nga kto dy profesionet dhe
q i ushtroi me prkushtim. Vepra e tij
Poloska e visareve me nntitullin
Krkime dhe vzhgime i kushtohet nj
fshati t Shqipris q zbulohet para
lexuesve me veorit e veta
karakteristike t paprsritshme q
shkruhen n veorit m t mira t
karakterit shqiptar n historikun e vet
n figurat e shquara t cilave u dha jet,

n traditat dhe zakonet e veta

interesante, me folklorin e vet, pasqyr
t shpirtit t tij t pasur me larmin e
lodrave, me begatin e shprehjeve
frazeologjike. Vepra dshmon pr nj
pun t jashtzakonshme t autorit t
saj pr t grumbulluar dokumente, letra,
kujtime dhe legjenda pr ti bashkuar n
nj mozaik t shumngjyrshm ku do
pjes harmonizohet n gjirin e s trs.
Vepra sht strukturuar n mnyr
simetrike n dy pjes: Vshtrim
historik dhe Vshtrim kulturor secila
me gjashte kapituj.
Pjesa e par nis me origjinn e fshatit
dhe rrok disa periudha historike; periudha
midis dy luftrave q ndahet n dy
nnkapituj: Poloska n vitet 1912-1920
dhe Poloska e viteve 30; periudhn e
Lufts Antifashiste Nacional-lirimtare;
periudhn e socializmit dhe periudhn e
tranzicionit q emrohet Vitet e
tranzicionit. N kt pjes pasqyrohet
edhe historiku i arsimit n fshat. Ktu
gjejm ndonj intermezxo lirike
kujtimesh. Dita e par e vajtjes n

foshnjore (kshtu e quanin kopshtin e

fmijve ather). Intermexo t tjera n
kt pjes jan kngt popullore q
shoqrojn episode dramatike. Kjo pjes
shoqrohet me tabela t shumta.
Pjesa e dyt jep tablo folklorike dhe
etnografike ku pasqyrohen moment m
t rndsishme t jets njerzore si lindje,
fejesa, dasma dhe vdekja n optikn e
zakoneve karakteristike t fshatit. Autori
do ti vizatoj ato me gjallri
prshkruese. Me hollsi prshkruhen dhe
festat e fshatit fetare ose jo, paragjykimet
dhe frazeologjia e pasur e betimeve,
urimeve, sharjeve dhe mallkimeve.
Nj kapitull i veant i kushtohet
kngve popullore lirike dhe humoristike.
Autori ka pasur kujdes t prmend
rapsodt popullor q i thurn kto kng,
frymzimin individual i t cilve shkrihet
n lumin e madh t folklorit. Kosta Nake
ndalet edhe n lojrat karakteristike t
vendlindjes.
Stili i autorit sht i gjall dhe plot forc
komunikuese, i thjesht por jo i that dhe
i thjeshtzuar. Vepra ka saktsi shkencore

n t dhnat q jepen, ndoshta n vetvete

ssht punim shkencor, ka edhe qartsi
dhe kujdes n przgjedhjen e figurave t
bashk-vendeve dhe n nxjerrjen n drit
t mendimeve t tyre si dhe n vizatimin
e tablove historike, n riprodhimin e
kngve karakteristike popullore, n
prshkrimin e zakoneve, me objektivitet,
pa idealizim dhe pa reduktim t vlerave.
E kan quajtur nj enciklopedi n
miniatur. N fakt ka vlera t ndjeshme
njohse, edukative dhe prshkruese. Duke
vizatuar nj tablo t vendlindjes n nj far
mnyre autori bn portretin e vet si
shkrimtar dhe si njeri.
ERVEHE BARUTI

SHKLQIMI I HUMANIZMIT DHE PRKUSHTIMIT

Sektori i mjeksis sot, m tepr se kurr, sht
m i prfoluri dhe njerzit gjithandej flasin pr raste e
qndrime t padenja ndaj pacientve. Me kt rast nuk
dua ti dal n mbrojtje veprimit t keq, kur shrbimi
mjeksor jepet kundrejt shumave t konsiderueshme.
Nuk marr dot prsipr as t bj analizn e ktij sektori
kaq t domosdoshm pr jetn e njerzve, ve dua t
theksoj faktin se edhe n mjeksi ka raste ku shklqen
veprimi human e gatishmria e personelit mjeksor pr
t qen pran t smurve. Nj tregues i prkushtimit
dhe qndrimit korrekt ndaj njerzve jan mjekt dhe
personeli tjetr mjeksor q kan shrbyer n Devoll
q n fillimet e para t ktij shrbimi n kt zon.
Kt m mir se kushdo na e shpjegon dr.Sinan
Agolli n librin e vet Shrbimi shndetsor n Devoll.
Me fakte e shembuj konkret ky autor i kujdesshm
tregon se shrbimi shndetsor, edhe pse nuk ka
mbushur ende nj shekull n Devoll, ka prvoj t pasur
dhe shembuj t shumt t prkushtimit t mjekve ndaj
profesionit human duke filluar nga Aleksandr Kristoduli,
Avni Tureli, Dhimitr Grapshi, Reshat Kapshtica, Ali
Babali, Vexhi Subashi, Mio Llapushi, Marta e Sllavko
Kallfa, Njovit Bedulla, Trajko Kamburi, Engls Barbuta,
Pranvera dhe Ilir Hoxha, Astrit Agastra, Alqi Dhimitri,
Minella Mano, Festim Kaso, Berti Lilo, Anida Medolli,
Xhevdet Hysolli, Naida Kapo, Agim Qyrku, Albert Hoxha,
Agim Voci, Gzim Hysolli, Ervin Xheka, etj.
Pr shrbimin stomatologjik vazhdon puna e mir
e filluar nga Kostandin Saro, Ilia Fundo, Dhimitr Nuni
q u pasua n vite nga Bariq Xhaho, Spiro Bimbli, Bardhi
Bitincka, Eriketa Prifti, Rajmonda Lako, Bardhi Orhani,
Agron Dhmbi, Zarif Babi, Valier Gorka, Genti Demolli
dhe m i riu Klevis Mulla.
Shrbimi farmaceutik ka ecur n nj linj me dy
shrbimet e para filluar nga Sokrat api, Koo Skali
dhe vazhdohet me prkushtim nga Vasilika Barbuta,
Vjollca eka, Eleni Zarkadhe, Fitore Agolli, Erjola
Hajdrlli dhe Gerta Zuruku.
I prmenda t gjith kta specialist sepse jan

Shrbimi shndetsor, edhe pse nuk ka

mbushur ende nj shekull n Devoll, ka
prvoj t pasur dhe shembuj t shumt
t prkushtimit t mjekve ndaj
profesionit human duke filluar nga
Aleksandr Kristoduli, Avni Tureli,
Dhimitr Grapshi, Reshat Kapshtica, Ali
Babali, Vexhi Subashi, Mio Llapushi,
Marta e Sllavko Kallfa, Njovit Bedulla,
Trajko K amburi, Engls Barbuta,
Pranvera dhe Ilir Hoxha, Astrit Agastra,
Alqi Dhimitri, Minella Mano, Festim Kaso,
Berti Lilo, Anida Medolli, Xhevdet Hysolli,
Naida Kapo, Agim Qyrku, Albert Hoxha,
Agim Voci, Gzim Hysolli, Ervin Xheka...
pikrisht ata q i kan dhn emr shrbimit
shndetsor n Devoll q mund t merret si shembull
edhe n shkall vendi, sidomos n ditt e sotme kur n
drejtim jan Valent Nallbati dhe Petrika Lame.
Vlerat q ka shrbimi shndetsor do ti prcjell te
lexuesi i gazets duke treguar pak raste, nga shum t
tilla, n punn e mjekut kardiolog Festim Bode.
Ashtu si askush tjetr, ai e mon shndetin si pasuri
t madhe dhe roje besnik i tij. Ky qndrim e ka br at
t njohur n gjith Devollin dhe m tej. Tani, pas kaq
vitesh pune, mjeku Festim Bode respektohet pr
saktsin profesionale, pr ndjekjen e reabilitimit t t
smurve pa dashur t dij se ka n xhepat e tyre.
Q ky mjek sht i till dhe qndron n kto pozita,
nuk sht aspak rastsi. Ai u lind dhe u rrit n Rakick,
nj fshat me tradita n fushn e arsimit dhe t kulturs.
Familja etij ishte n nj emrues me fshatin pr shtjen
e edukimit dhe arsimimit t fmijve. Me mbarimin e
shkolls 8-vjeare n vendlindje, Festimi vazhdoi

studimet n teknikumin mjeksor t Vlors dhe prej

andej n Fakultetin e Mjeksis n UT. N vitin 1989 u
diplomua mjek dhe filloi pun n fshatin e vet, duke
patur knaqsin q shrbimin e par tua ofronte
njerzve t njohur e m t dashur. U b i njohur tek t
gjith sepse edukoi mendimin se dshira pr tu mjekuar
sht nj hap drejt shrimit. N pun e vet Festimi bri
realitet nj nga parimet e betimit t Hipokratit:
shndeti i pacientit do t jet brenga ime m e
madhe.
Edhe pse i vlersuar, Festimi nuk ndjehej i plotsuar,
prandaj krkoi t specializohet pr kardiologji, krkes
q iu plotsua, u pasua edhe m nj specializim t
shkurtr n Itali dhe u kurorzua me rezultate shum
t mira. Pas ksaj u emrua mjek kardiolog n spitalin
Engls Barbuta t qytetit t Bilishtit. Zemrat me
problem t devollinjve ran n dor t sigurt dhe besimi
i tyre e bn t lumtur doktor Festimin. sht jo vetm
human, por edhe psikoterapist me vlera, i
ndrgjegjshm, dinjitoz dhe serioz n at q bn.
E respektojn t gjith sepse sht njeri me zemr
t madhe dhe ofron ndihmn e vet jo vetm brenda
orarit t puns por edhe jasht tij. E respektojn edhe
kolegt sepse komunikon me ta duke ua vlersuar
aftsit e prvojn dhe prftimi sht i ndrsjellt.
Festim Bode sht nj vler pr Devollin n fushn
e mjeksis, por e patm t vshtir ta bnim t fliste
pr veten. Kto t dhna i morm nga kolegia e tij
Eleni Hyska e cila ka mbi dhjet vjet q punon me t.
Si Festimi ska t dyt! thot ajo dhe na tregon pr
thjeshtsin e tij n marrdhniet me kolegt dhe t
smurt. Historiani anglez Tomas Fuller ka thn:
Shndeti nuk vlersohet pa ardhur smundja. Festimi
sht nj nga ata mjek q, kur njerzit gzojn shndet
t plot, gzon edhe ai dhe, kur smundja vjen, ai sht
i pari q nis luftn me t pr ta fituar. Rifitmi i shndetit
sjell lumturi dhe ktu ka pjesn e vet t bukur edhe
shrbimi i mjekut Festim Bode.
PLLUMB AGOLLI

DEVOLLI

MARS 2015

13 mars 1965-2015. 50 vjetori i vdekjes s Fan S. Nolit

E para mesh shqip n Chicago

Me rastin q pr
prif t kombtar At
F.S. Nol dolli npr
kollonit e West-it pr
t mbajtur meshn
n gjuhn amtare
shqiptart
duke
dshiruar q t
dgjojn lutjet e Zotit
n gjuhn e tyre, nuk
deshn
q
t
humbnin kt rast
dhe t mbetshin
prapa shokve dhe
kshtu formuan nj Komision nn knaqsin e
Kristo Bodecit pr t br prgatitjet e duhura
pr mesh. Me prkujdesjet e atdhetarit ton

Anastas Pandeli Gega, u zu kisha e rumunve t

cilt me knaqsin t madhe pr hatrin e
shqiptarve na e fal. Kshtu q t dieln m 2 t
ktij muaji, m ora 9 n mngjes filloi mesha prej
t Pr. At Noli dhe kisha ishte mbushur plot me
besnik si shqiptar ashtu dhe me rumun dhe ve
ktyre shum grek prej qytetit ton kishin mar
pjes se u vinte udi q t dgjonin mesh n
gjuhn shqipe me q ishte e mallkuar prej Patrikut.
Zri i kthjellt i At Nolit mallngjen gjendjen dhe
fytyrat e t gjithve dukeshin se ishin shum t
gzuara m ann tjetr melodi e psallve
kombtar Thoma V. Stambollxhi, Spiro S. Koka,
tingllonte bukur n vesht e besnikve sa t gjith
u mallngjyen pamas.
Kur i Pr. At Noli predikoj mbi ungjllin e dits,
gjendja degjonin me vrejtje fjalt e tij dhe u solli

DEVOLLESHA
(vijon nga faqja 5)
Fiziku i saj burreror, te jepte
pershtypjen e nje krenarie te
brendshme, te cilin e shoqeronte
gjithnje me buzagazin e saj. Ne i
kemi shtepite afer, fare afer.Nje dite
ishim kthyer nga Greqia, per
pushimet e gushtit. Ate vit erdhi per
here te pare, bashke me ne, dhe
nusja e djalit te madh. E kemi nga
Luksemburgu. Shume njeri
inteligjent, shume e thjeshte, edhe
pse rrjedh nga nje familje
intelektualesh, edhe pse asokohe
punonte ne Ambasaden Franceze
ne Athine. Ate nate erdhen shume
miq e te aferm. Nusja nuk e

Drejtor i gazets:
Qemal ZYFI

kuptonte shqipen dhe e shikoja qe

veshtiresohej per te kuptuar e
komunikuar... Zgjidhja u gjend, kur
ne dere hyri Matilda.
-Matilden e quajme si mbesen
tone, - i thashe. Ato bisedonin
anglisht te dyja,dhe ndenjen bashke
sa dit qendruam ne Kore. Nusja u
mahnit me pjekurine dhe zgjuarsine
e Matildes.
-Nuk e mendoja kurre se do te
ekzistonte, nje vajze shqiptare e tillena tha.
-E po jemi nga Devolli ne, keshtu
i kemi ne vajzat -ja ktheva ne
greqisht
-Devol, Devol- ma ktheu me te

Numri i llogaris s Shoqats A.K. Devolli:

0101026356, Raiffeisen BANK, Tiran

qeshur nusja. Edhe Matilda mbeti e

kenaqur nga bashkemoshatarja e
saj, megjithese deshte qe te ishin sa
me shume bashke, per te haruar
sadopak, ate vorbull mendimesh, qe
e permbytnin, qekur ajo kishte lene
pas ate shtet pertej oqeaneve, qe
quhet Amerike Dhe erdhi nje dite
kur menduam se do ti kthehej
buzeqeshja e vertete. E pashe ashtu
te gezuar, dhe e pyeta se dicka per
mire ka ndodhur. Po, ajo duhet te
ikte te nesermen ne Tirane, per te
dhene test per te hyre ne rradhet e
policise. U gezuam te gjithe si lagje.
Ajo u nis per ne kryeqytet.
Mirpo... dika nuk kishte
shkuar mire, por nuk na i spijegonte
dot. Une isha i sigurt se vajza, kur
ishte pranuar ne USA, patjeter qe
do kalonte dhe ketu, por... ketu lot
paraja. As si e perndjekur politike,
nuk e kishte pyetur njeri. Pasi u
qetesua me tha se fare i kishte
ndodhur. Ishte pergjigjur, praktikisht
dhe teorikisht, shkelqyeshem, me
mire se te tjerat. Por...Dikush e kishte
thirrur. I kishte thene se shume mire
moj vajze, por, per te marre OK, ata
te komisionit duan kafen...
-Dhe e di sa ishte kafeja? 3000
euro! Per Matilden ishin te
pabesueshme ato qe kishte degjuar.
Tek shikoja ate vajze
devolleshe, te vrare ne shpirtin e
saj, mu kujtua nena e saj. Ishin vitet
80-te.
Atehere dhe ajo kishte te njejten
moshe. Nena e saj kishte dhe ka
nje ze te mrekullueshem, aq sa u
kerkua te kendonte ne Festivalin e
Gjirokastres. Por per Partine nuk
vlente as zri, as aftesia. Ajo ishte
bija e nje te arratisuri... Ajo ishte
nje armike e popullit,dhe per nje
arsye tjeter, dhe pse... sepse kishte
zrin e mbl. Ja keto mu kujtuan
kur pashe Matilden qe vuante per
padrejtesine qe i ben vete shteti
mm...
METI FIDANI
Email:
gazeta_devolli @yahoo.com

pr shembull se t gjith duhet t punojm

parreshtur pr t nderuar fen dhe kombsin.
Pas meshs atdhetari i palodhur dhe energjik A.
Pandel Gega falenderoj pleqsin e kishs dhe
t gjith rumunt n gjuhn e tyre, t ciln e flet
aq bukur sa dhe shqipen dhe jam fort i sigurt
q po t dinte At Noli nuk do ta quante
Pandelovi po pandelesku. M n fund u
shprndan tepr t gzuar, dhe nj tryez e
madhe ishte prgatitur pr nder t urats dhe t
gjithve besnikve q u ndodhn n mesh. N
mesh kishte mar pjes dhe e vetmja zonj
shqiptare, Stojani. Lus Zotin q t tilla festime
dhe meshra ti mbajm e ti dgjojm n gjuhn
ton t mbl n t gjith ant e Shqipris.
KRISTO BODECI
(Gazeta Dielli, 1917, 15 dhjetor)

MUHARREM MULLA, NJERIU Q

GJITH JETN E VET REFLEKTOI
DASHURI, KULTUR DHE MIRSI
N agimin e 24 shkurtit
pushoi s rrahuri nj zemr, u
mbylln dy sy, u ndrpre nj
ndrr pr jetn, u nda nga ne
bashkshorti dhe prindi
shembullor, shoku dhe miku i t
gjithve, Muharrem Mulla, njeriu
q gjith jetn e vet reflektoi
dashuri, kultur dhe mirsi.
Nj smundje e rnd e goditi
befas si nj shkarkim rrufeje, dhe
prpjekjet e familjarve dhe t
mjekve nuk mundn ta ndalin.
Ishte nj ikje e shpejt q hapi nj
plag pr bashkshorten Liri,
ishin dit dhimbjesh pr zemrat e
fmijve t tij, q e dinin se
smundja po prparonte me
shpejtsi. At dit u prlotn
shum sy t t afrmve dhe
shokve t ndjerit.
Muharremi u lind n Bilisht
m 2 shkurt 1941 n qytetin e
Bilishtit n nj familje me tradita
atdhetare dhe qytetare. Ai u
formua si njeri fisnik, dhe n
vitin 1967 krijoi familje me
msuesen Liri Braho nga Babani
duke sjell n jet dy fmij,
Artanin dhe Laurn. Pati fatin e
madh t bhej gjysh, t mblidhte
dhe t rrezatonte dashurin m
t pastr njerzore q lidhet me
ta. I etur pr dituri dhe kultur
t gjithanshme, u diplomua si
msues i gjuhs shqipe dhe
letrsis, shpalosi vlerat e nj
edukatori model kudo ku
shrbeu: n Braanj, Polosk e
Bitinck, u dha nxnsve
nektarin e njohurive q kish
grumbulluar n auditort e
shkolls s lart dhe n prvojn
e prditshme me problemet dhe
shqetsimet e njerzve q e
rrethonin. Muharremi u afirmua
nj aktivist i shquar shoqror q

kur ishte msues, pr t

vazhduar edhe kur doli n
pension dhe deri n fund t jets
s vet, ndihmoi pr gjallrimin e
jets kulturore dhe artistike t
qytetit t lindjes veanrisht me
rastin e 100-vjetorit t shpalljes
s Pavarsis, bashkpunoi me
gazetat lokale pr t ndriuar
vlerat e Devollit dhe pr t
trajtuar problemet e dits, nuk e
ndau asnjher nga dora librin
shkencor, krijoi marrdhnie
korrekte me komunitetin, i
donte njerzit dhe fitoi dashurin
e tyre, i respektonte t tjert dhe
fitoi respektin e tyre.
Muharremi ishte intelektuali q
diti t gjente pikat e takimit
midis shkencs dhe fes, n prill
1999 ai shkoi pr haxhillk n
Mek dhe u b nj besimtar i
prkushtuar q predikoi t mirn
me fjal dhe me vepra.U shprehim
familjes dhe t afrmve
ngushllimet tona t sinqerta.
I prjetshm qoft kujtimi i
Muharrem Mulls!
PLLUMBAGOLLI,
KOSTA NAKE,
LUAN MUZIKANTI,
AGRON KORDALLI,
ENDRI FIFO, AGIM MIZA,
ROBERT HAXHIA

Shoqata A.K. Devolli dhe redaksia e gazets, ngushllojn

familjart dhe t afrmit n Tiran dhe Progr pr ndarjen
nga jeta t njeriut t tyre t dashur, Janko Grazhdani.

Kryeredaktore:
Ervehe BARUTI

Zv/ Kryeredaktor:
Viktor DEMIRAS

Shef i Marrdhnieve me Publikun:

Sknder DEMOLLI