1.

Quan im ca cc nh trit hc
trc Mc v con ngi:
C th ni vn con ngi l mt
trong nhng vn quan trng nht
ca th gii t trc ti nay. l
vn m lun c cc nh khoa
hc, cc nh nghin cu phn tch
mt cch su sc nht. Khng nhng
th trong nhiu ti khoa hc ca
x hi xa v nay th ti con ngi
l mt trung tm c cc nh nghin
cu c i c bit ch . Cc lnh vc
tm l hc, sinh hc, y hc, trit hc,
x hi hc.v.v...T rt sm trong lch
s quan tm n con ngi v
khng ngng nghin cu v n. Mi
lnh vc nghin cu u c ngha
ring i vi s hiu bit v lm li
cho con ngi.

Hn bt c mt lnh vc no khc,
lnh vc trit hc li c nhiu mu
thun trong quan im, nhn thc v
n gy nn s u tranh khng
bit khi no dng. Nhng lp trng
chnh tr trnh nhn thc v tm l
ca nhng ngi nghin cu khc
nhau v do a ra nhng t
tng hng gii quyt khc nhau.

Khi cp ti vn con ngi cc

nh trit hc t hi: Thc cht con
ngi l g v tm cch tr li cu
hi phi gii quyt hng lot mu
thun troch chnh con ngi. Khi
phn tch cc nh trit hc c i coi
con ngi l mt tiu v tr, l mt
thc th nh b trong th gii rng
ln, bn cht con ngi l bn cht v
tr. Con ngi l vt cao qu nht
trong tri t, l cha t ca mun
loi. Ch ng sau thn linh. Con
ngi c chia lm hai phn l phn
xc v phn hn. Ch ngha duy tm
v tn gio th cho rng: Phn hn l
do thng sinh ra; quy nh, chi
phi mi hot ng ca phn xc, linh
hon con ngi tn ti mi mi. Ch
ngha duy vt th ngc li h cho
rng phn xc quyt nh v chi phi
phn hn, khng c linh hn no l
bt t c, v qu trnh nhn thc
khng ngng c pht hin. Cng
ngy cc nh trit hc tm ra c

bn cht ca con ngi v khng

ngng khc phc l lun trc .
Trit hc th k XV - XVIII pht trin
quan im trit hc v con ngi trn
c s khoa hc t nhin khc phc
v bt u pht trin. Ch ngha duy
vt my mc coi con ngi nh mt
b my vn ng theo mt quy lut
c. Hc ch ngha duy tm ch quan
v thuyt khng th bit mt mt coi
ci ti v cm gic ca ci ti l trung
tm sng to ra ci khng ti, mt
kh cho rng ci ti khng c kh
nng vt qu cm gic ca mnh nn
v bn cht l nh b yu t, ph
thuc ng ti cao. Cc nh trit hc
thuc mt mt cao vai tr sng to
ca l tnh ngi, mt khc coi con
ngi, mt khc coi con ngi l sn
phm ca t nhin v hon cnh.

Cc nh trit hc c in c, t
Cart n Heghen pht trin quan
im trit hc v con ngi theo
hng ca ch ngha duy tm. c
bit Heghen quan nim con ngi l
hin thn ca nim tuyt i l con
ngi thc v do i sng con
ngi ch c xem xt v mt tinh
thn Song Heghen cng l ngi u
tin thng qua vic xem xt c ch
hot ng ca i sng tinh thn m
pht hin ra quy lut v s pht trin
ca i sng tinh thn c nhn. ng
thi Heghen cng nghin cu bn
cht qu trnh t duy khi qut cc
quy lut c bn ca qu trnh .

Sau khi on tuyt vi ch ngha duy

tm Heghen, ph bch ph phn
tnh siu t nhin, phi th xc trong
quan nim trit hc Heghen, ng
quan nim con ngi l sn phm ca
t nhin, c bn nng t nhin, l con
ngi sinh hc trc quan, ph thuc
vo hon cnh, ng s dng thnh
tu ca khoa hc t nhin chng
minh mi lin h khng th chia ct
ca t duy vi nhng qu trnh vt
cht din ra trong c th con ngi,
song khi gii thch con ngi trong
mi lin h cng ng th ph bch li
ri vo lp trng ca ch ngha duy
tm.

Tm li: Cc quan nim trit hc ni

trn i n nhng cc thc l lun
xem xt ngi mt cch tru tng.
l kt qu ca vic tuyt i ho
phn hn thnh con ngi tru tng.
T thc cn ch ngha duy vt trc
quan th tuyt i ho phn xc
thnh con ngi tru tng. Sinh hc,
tuy nhin h vn cn nhiu hn ch,
cc quan nim ni trn u cha ch
y n bn cht con ngi.
Sau ny ch ngha Mc k tha v
khc phc nhng mt hn ch ,
ng thi pht trin nhng quan nim
v con ngi c trong cc hc
thuyt trit hc trc y i ti
quan nim v con ngi thin thc,
con ngi thc tin ci to t nhin
v x hi vi t cdch l con ngi
hin thc. Con ngi va l sn phm
ca t nhin v x hi ng thi va
l ch th ci to t nhin.

II. Quan im ch ngha Mc v con

ngi.
a. Bn cht con ngi:
Ch ngha x hi do con ngi v v
von ngi. Do vy, hnh thnh mi
quan h ng n v con ngi v vai
tr ca con ngi trong s pht trin
x hi ni chung, trong x hi ch
ngha ni ring l mt vn khng
th thiu c ca th gii quan Mc
- Lnin.

Theo ch ngha Mc - Lnin con ngi

l khi nim ch nhng c th ngi
nh mt chnh th trong s thng
nht gia mt sinh hc v mt x hi
ca n. Con ngi l sn phm ca s
tin ho lu di t gii t nhin v
gii sinh vt. Do vy nhiu quy lut
sinh vt hc cng tn ti v tc ng
n con ngi. tn ti vi t cch
l mt con ngi trc ht con ngi
cng phi n, phi ung... iu
gii thch v sao Mc cho rng co
ngi trc ht phi n, mc ri mi
lm chnh tr.
Nhng ch dng li mt s thuc
tnh sinh hc ca con ngi th khng
th gii thch c bn cht ca con
ngi. Khng ch c con ngi l
tng ho cc quan h x hi m thc
ra quan im ca Mc l mt quan
im ton din.

Mc v Anghen nhiu ln khng nh

li quan im ca nhng nh trit hc
i trc rng. Con ngi l mt b
phn ca gii t nhin, l mt ng
vt x hi, nhng khc vi h, Mc,
Anghen; xem xt mt t nhin ca
con ngi, nh n, ng, i li, yu
thch... Khng cn hon mang tnh t
nhin nh con vt m c x
hi ho. Mc vit: Bn cht ca con
ngi khng phi l mt ci tru
tng c hu ca c nhn ring bit.
Trong tnh hin thc ca n bn cht
ca con ngi l tng ho ca nhng
mi quan h x hi con ngi l s
kt hp gia mt t nhin v mt x
hi nn Mc nhiu ln so snh con
ngi vi con vt, so snh con ngi
vi nhng con vt c bn nng gn
ging vi con ngi... V tm ra s
khc bit . Mc ch ra s khc
bit nhiu ch nh ch c con ngi
lm ra t liu sinh hot ca mnh, con
ngi bin i t nhin theo quy lut

ca t nhin, con ngi l thc o

ca vn vt, con ngi sn xut ra
cng c sn xut... Lun im xem
con ngi l sinh vt bit ch to ra
cng c sn xut c xem l lun
im tiu biu ca ch ngha Mc v
con ngi.

Lun im ca Mc coi Bn cht ca

con ngi l tng ho cc quan h x
hi Mc hon ton khng c ph
nhn vai tr ca cc yu t v c
im sinh hc ca con ngi, ng ch
i lp lun im coi con ngi n
thun nh mt phn ca gii t nhin
cn b qua, khng ni g n mt x
hi ca con ngi. Khi xc nh bn
cht ca con ngi trc ht Mc nu
bt ci chung, ci khng th thiu v
c tnh cht quyt nh lm cho con
ngi tr thnh mt con ngi. Sau,
th khi ni n S nh hng hp l
v mt sinh hc Lnin cng ch bc
b cc yu t x hi thng xuyn tc
ng v nh hng to ln i vi bn
cht v s pht trin ca con ngi.
Chnh Lnin cng khng tn thnh
quan im cho rng m ngi u
ngang nhau v mt sinh hc. ng vit
thc hin mt s bnh ng v sc
lc v ti nng con ngi th l
mt iu ngu xun... Ni ti bnh

ng th lun lun l s bnh ng

x hi, bnh ng v a v ch khng
phi l s bnh ng v th lc v tr
lc ca c nhn.

 khng nh cho tin trnh pht

trin lch s ca x hi loi ngi l
s thay th ln nhau ca cc hnh thi
kinh t - x hi, Mc ni ti vic
ly s pht trin ton din ca con
ngi lm thc o chung cho s pht
trin x hi, Mc cho rng xu hng
chung ca tin trnh pht trin lch s
c quy nh bi s pht trin ca
lc lng sn xut x hi bao gm
con ngi v nhng cng c lao ng
do con ngi to ra, s pht trin ca
lc lng sn xut x hi, t n
ni ln trnh pht trin ca x hi
qua vic con ngi chim lnh x
hi v s dng ngy cng nhiu lc
lng t nhin vi t cch l c s vt
cht cho hot ng sng ca chnh
con ngi v quyt nh quan h gia
ngi vi ngi trong sn xut. Sn
xut ngy cng pht trin tnh cht
x hi ho ngy cng tng. Vic tin
hnh sn xut tp th bng lc lng
ca ton x hi v s pht trin mi

ca nn sn xut do n mang li s
cn n nhng con ngi hon ton
mi. Nhng con ngi c nng lc
pht trin ton din v n lt n,
nn sn xut s to nn nhng con
ngi mi, s lm nn nhng thnh
vin trong x hi c kh nng s
dng mt cch ton din nng lc
pht trin ca mnh theo Mc "pht
trin sn xut v s phn vinh ca x
hi, v cuc sng tt p hn cho mi
thnh vin trong cng ng x hi v
pht trin con ngi ton din l mt
qu trnh thng nht lm tng
thm nn sn xut x hi" sn
xut ra nhng con ngi pht trin
ton din hn na, Mc coi s kt h
cht ch gia pht trin sn xut v
pht trin con ngi l mt trong
nhng bin php mnh m ci bin
x hi.

Con ngi khng ch l ch th ca

hot ng sn xut vt cht l yu t
hng u, yu t ng vai tr quyt
nh trong lc lng sn xut ca x
hi m hn na, con ngi cn ng
vai tr l ch th hot ng ca qu
trnh lch s. Thng qua hot ng
sn xut vt cht con ngi sng to
ra lch s ca mnh, lch s 7ca x
hi loi ngoi. T quan nim
Mc khng nh s pht trin ca lc
lng sn xut x hi c ngha l s
pht trin phong ph bn cht con
ngi, coi nh l mt mc ch t
thn. Bi vy theo Mc ngha lch s
mc ch cao c ca s pht trin x
hi l pht trin con ngi ton din,
nng cao nng lc v phm gi con
ngi, gii phng con ngi, loi tr
ra khi cuc sng con ngi con
ngi c sng vi cuc sng ch
thc. V bc quan trng nht trn
con ng l gii phng con ngi
v mt x hi.

iu cho thy trong quan nim ca

Mc thc cht ca tin trnh pht
trin lch s x hi loi ngi l v con
ngi, v cuc sng ngy cng tt p
hn cho con ngi, pht trin con
ngi ton din v gii phng con
ngi, ni theo Anghen l a con
ngi t vng quc ca tt yu sang
vng quc ca t do, con ngi cui
cng cng l ngi tn ti ca x hi
ca chnh mnh, ng thi cng tr
thnh ngi ch ca t nhin, ngi
ch bn thn mnh. l qu trnh
m nhn loi t to ra cho mnh
nhng iu kin, nhng kh nng cho
chnh mnh nhm em li s pht
trin ton din, t do v hi ho cho
mi con ngi trong cng ng nhn
loi to cho con ngi nng lc lm
ch tin trnh lch s ca chnh mnh.

Quan nim ca Mc v nh hng

pht trin x hi ly s pht trin ca
con ngi lm thc o chung cng
c khng nh trong bi cnh lch
s ca x hi loi ngi. Ngy nay
loi ngi ang sng trong bi cnh
quc t y nhng bin ng, cng
ng th gii ang th hin ht sc
r rng tnh a dng trong cc hnh
thc pht trin ca n x hi loi
ngi k t thi tin s cho n nay
bao gi cng l mt h thng thng
nht tuy nhin cng l mt h thng
ht sc phc tp v chnh v s phc
tp to nn tnh khng ng
u trong s pht trin kinh t x hi
cc nc, cc khu vc khc nhau.
n lt mnh, tnh khng ng u
ca s pht trin ny li hnh thnh
nn mt bc tranh nhiu mu sc v
nh hng no, th mi nh hng
pht trin vn phi hng ti gi tr
nhn vn ca n - ti s pht trin
con ngi.

X hi bao gi cng tn ti nhiu giai

cp iu quan trng l giai cp
c phc tng c lng dn hay
khng. Tri qua thi k pht trin ca
x hi loi ngi ch c giai cp v
sn l giai cp p ng y mi
quy lut ca cuc sng v chnh l
l do ti sao mc li ly giai cp v
sn nghin cu trong Mc tp
trung nghin cu con ngi v sn l
ch yu.

Theo Mc, ngi v sn l ngi sn

xut ra ca ci vt cht cho x hi
hin i, nhng lao ng ca h li b
tha ho, lao ng t ch gn b vi
h nay tr nn xa l nghim trng
hn na chnh n thng tr h, tnh
trng bt hp l ny cn phi c
gii quyt. Vi Mc, ngi v sn l
ngi tiu biu cho phng thc sn
xut mi, c s mnh v hon ton c
kh nng gii phng mnh, gii phng
x hi xy dng x hi mi tt p
hn. Theo Mc "n x hi cng sn
ch ngha, con ngi khng cn tht
nghip, khng cn b rng buc vo
mt ngh nghip nht nh h c th
lm bt k mt ngh no nu c kh
nng v thch th, h c quyn lm
theo nng lc, hng theo nhu cu
tuy nhin nhng mun khng
xy ra bi v cch mng cng sn ch
ngha khng din ra theo ca h. N
khng din ra ng lot tren tt c
cc nc t bn, t ra l cc nc t

bn tin tin, tri li n li din ra

nhng nc x hi ch ngha tiu
biu l nc Nga (Lin X c) Mt
nc cng nghip cha pht trin,
nng dn chim s ng trong dn
s. V vy quan nim ca ng v con
ngi kh c iu kin c chng
minh.
b. Con ngi l ch th sinh ng
nht ca x hi.

S sinh ng y c ngha l con

ngi c th chinh phc t nhin, ca
to t nhin. Tuy rng con ngi
b xa gii ng vt trong qu trnh
tin ho nhng nh th khng c
ngha l con ngi lt b tt c
nhng ci t nhin khng cn mt
s lin h no vi t tin ca mnh.
Con ngi l sn phm t nhin, l
kt qu ca qu trnh tin ho lu di
ca gii hu sinh, l con ngi th
phi tri qua giai on sinh trng, t
vong, mi con ngi u c nhu cu
n, mc , sinh hot... Song con
ngi khong phi l ng vt thun
tu nh cc ng vt khc m xt
trn kha cnh x hi th con ngi l
ng vt c tnh x hi, con ngi l
sn phm ca x hi, mang bn tnh
x hi. Nhng yu t x hi l tt c
nhng quan h, nhng bin i xut
hin do nh hng ca cc iu kin
x hi khc nhau, nhng quy nh v
mt x hi to nn con ngi. Con

ngi ch c th tn ta c khi tin

hnh lao ng sn xut ca ci vt
cht tho mn nhu cu mnh v
chnh lao ng sn xut l yu t
quyt nh hnh thnh con ngi v
thc. Lao ng l ngun gc duy nht
ca vt cht, vt cht quyt nh tinh
thn theo logic th lao ng l ngun
gc ca vn ho vt cht v tinh
thn.
Mt khc trong lao ng con ngi
quan h vi nhau trong lnh vc sn
xut, l nhng quan h nn tng
t hnh thnh cc quan h x
hi khc trong cc lnh vc i sng
v tinh thn.

Chnh v con ngi l sn phm ca t

nhin v x hi cho nn con ngi
chu s chi phi ca mi trng t
nhin v x hi cng cc quy lut
bin i ca chng. Cc quy lut t
nhin nh quy lut v s ph hp
gia c th v mi trng, quy lut v
qu trnh trao i cht... tc ng to
nn phng din sinh hc ca con
ngi. Cc quy lut tm l, thc
hnh thnh v hot ng trn nn
tng sinh hc ca con ngi hnh
thnh t tng tnh cm kht vng
nim tin, ch. Cc quy lut x hi
quy nh mi quan h gia ngi vi
ngi, iu chnh hnh vi ca con
ngi. H thng cc quy lut trn
cng tc ng ln con ngi, to nn
th thng nht hon chnh gia sinh
hc ci x hi trong con ngi.

Vi t cch l con ngi x hi, l con

ngi hot ng thc tin con ngi
sn xut v ca ci vt cht, tc ng
vo t nhin ci to t nhin, con
ngi l ch th ci to t nhin. Nh
vy con ngi va do t nhin sinh
ra, b ph thuc vo t nhin va tc
ng vo t nhin. Tnh cm thng tr
t nhin ch c con ngi mi khc
phc c t nhin bng cch to ra
nhng vt cht, hin tng khng
nh t nhin bng cch to ra nhng
vt cht, hin tng khng nh t
nhin vn c bng cch con ngi
bin i b mt ca t nhin, bt
t nhin phi phc v con ngi. Tuy
n l sn phm ca t nhin. Mt
iu chc chn rng c con ngi ch
c th thng tr t nhin nu bit
tun theo v nm bt cc quy lut
ca chnh bn thn . Qu trnh ci
bin t nhin, con ngi cng to ra
lch s cho mnh. Con ngi khng
nhng l sn phm ca x hi m con

ngi cn l ch th ci to chng.
Bng mi hot ng lao ng sn
xut con ngi sng to ra ton b
nn vn ho vt cht, tinh thn. Bng
hot ng cch mng. Con ngi
nh du thm cc trang s mi cho
chnh mnh mc d t nhin v x hi
u vn ng theo nhng quy lut
khch quan song qu trnh vn ng
ca con ngi lun xut pht t nhu
cu, ng c v hng th, theo ui
nhng mc ch nht nh v do
tm cch hn ch hoc m rng
phm vi tc dng cu quy lut cho
ph hp vi nhu cu v mc ch ca
mnh. Nu khng c con ngi vi t
cch l ch th sinh ng nht ca x
hi th khng th c x hi, khng th
c s vn ng ca x hi m vt
ln tt c chnh l ca ci vt cht.
III. Vai tr ca ch ngha Mc v con
ngi trong i sng x hi.

Do nhn thc c vai tr v tm

quan trng ca vn con ngi c
bit l vn con ngi trong s
nghip cng nghip ho, hin i ho
t nc ta hin nay. ng v nhn
dn ta v ang xy dng v pht
trin t nc ton din v nhiu mt
c bit l lnh vc kinh t, n ph
thuc rt nhiu vo nhiu chin lc
con ngi: Cn o to con ngi mt
cch c chiu su ly t tng v ch
ngha Mc - Lnin lm nn tng, cng
nh trn th gii nc ta chin lc
con ngi n c mt ngha ht sc
quan trng v pht trin ng
hng chin lc cn c mt chnh
sch pht trin con ngi, khng
con ngi i lch t tng tuy nhin
trong thc t khng t ngi s ngang
i tm kh nng pht trin n trong
ch ngha t bn. Nhiu ngi tr v
phc sinh v tm s hon thin con
ngi trong cc tn gio v cc h t
tng truyn thng. C ngi li sng

to ra t tng tn gio mi cho ph

hp vi con ngi Vit Nam. Song
nhn li mt cdch khch quan v
khoa hc s tn ti ca ch ngha
Mc - Lnin trong x hi Vit Nam c
l khng ai c th ph nhn c vai
tr u tri v trin vng cu n trong
s nghip pht trin con ngi to
cho bc pht trin tip theo ca s
nghip cng nghip ho, hin i ho
th mt nc ang cn tnh trng
km pht trin nh nc ta khng th
khng xy dng mt chnh sch pht
trin lu di, c tm nhn xa trng
rng pht trin con ngi nng cao
cht lng ca ngi lao ng. Hn
bt c mt lnh vc nghin cu no
khc, lnh vc pht trin con ngi l
mc tiu cao c nht ca ton dn,
a loi ngi ti mt k nguyn mi,
m ra nhiu kh nng tm ra
nhng con ng ti u i ti tng
lai con ng kh quan nht cho s
nghip pht trin con ngi trong s

nghip cng nghip ho hin i ho

t nc. Trong i sng x hi thc
tin c s vn dng khoa hc v sng
to ch ngha Mc - Lnin v con
ngi ti hi ngh ln th t ca ban
chp hnh trung ng ng kho VII
ra ngh quyt v thng qua ngh
quyt v vic pht trin con ngi
Vit Nam ton din vi t cch l
"ng lc ca s nghip xy dng x
hi mi, ng thi l mc tiu ca
ch ngha x hi" l "con ngi
pht trin cao v tr tu, cng trng
v th cht phong ph v tinh thn,
trong sng v o c". Bi l, ngi
lao ng nc ta ngy cng ng vai
tr quan trng trong mi lnh vc ca
i sng x hi v trong s pht trin
ca nn kinh t t nc theo c ch
th trng, di s qun l ca nh
nc, theo nh hng x hi ch
ngha th cht lng ca ngi lao
ng l nhn t quyt nh ngh
quyt i hi i biu ton quc ln

th VIII ca ng khng nh
"Nng cao dn tr, bi dng v pht
huy ngun lc to ln ca con ngi
Vit Nam l nhn t quyt nh thng
li cu cng cuc i mi t nc".
Thc tin chng t x hi ta hin
nay tnh trng mt hi ho v mt
bn th ca mi c nhn l ch yu,
l tt c bn th c nhn pht trin
ton din v hi ho v o c, tr
tu, th lc l mc tiu xy dng con
ngi trong ch ngha x hi nhng
mc tiu c bn v quan trng hn c
l vn con ngi phi tr thnh
nhn t quyt nh lch s x hiv
lch s ca chnh mnh.

Cc nh t tng t sn xuyn tc
ch ngha Mc cho rng l "ch
ngha khng c con ngi" thc t
th, ch ngha Mc l mt chnh th
thng nht ca ba b phn trit hc
nghin cu cc quy lut ca th gii,
gip ta hiu bn cht, mi quan h t
nhin - x hi - con ngi, chnh tr
kinh t vch ra quy lut i ln ca x
hi, ch ngha x hi khoa hc ch ra
con ng v phng php nghin
cu con ngi. Ch ngha Mc l mt
ch ngh v con ngi, ch ngha nhn
o. Hc thuyt khng ch chng
minh bn cht ca con ngi ("tng
ho ca cc quan h x hi") v bn
tnh con ngi ("lun vn ti s
hon thin") m cn vch hng
con ngi i ng bn cht v bn
tnh ca mnh, gii phng, xo b s
tha ho, to iu kin pht huy mi
sc mnh bn cht ngi, pht trin
ton din, hi ho cho tng c nhn.
S ph hp gia t tng Mc Xt vi

bn cht v bn tnh ngi thu

phc v lm say m nhng con ngi
hng mong vn ln xy dng x hi
mi, m ra mi kh nng cho s pht
trin con ngi.

Ch c ch ngha Mc - Lnin mi c
th vch r c hng i ng cho
con ng i ln x hi ch ngha
Vit Nam, thc t cho thy cng vi
t tng H Ch Minh, ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam lm nn thng
li cch mng gii phng dn tc
(1945), thng nht t nc (1975)
thc hin ch c lp t do con
ngi vit Nam iu m bao nhiu
hc thuyt trc Mc khng th p
dng c, v chnh ch ngha Mc Lnin lm thay i, tr thnh h t
tng chnh thng ca ton x hi,
thay i nhanh chng i sng tinh
thn i a s nhn dn Vit Nam.
Thc tin hot ng cch mng x hi
ch ngha va nhanh chng nng cao
trnh nhn thc ton din. Bng h
thng gio dc vi cc hnh thc o
to a dng, vi cc hnh thc khoa
hc thm nhun tinh thn c bn ca
ch ngha Mc - Lnin hnh thnh
k tip nhau nhng lp ngi lao

ng mi ngy cng c t tng,

trnh chung, chuyn mn cao ngy
nay chng ta c mt i ng cn
b vn ho khoa hc cng ngh vi
trnh l lun v qun l tt ng
u trong c nc.

C th ni ch trong mt thi gian

ngn h t tng Macxt th hin
xu hng ca mnh i vi nn vn
ho dn d, xo b dn dn s thng
tr ca cc loi t tng t pht, lc
hu, thp km trong con ngi c, m
tn d oan, cc nim tin m qung
Vi sc mnh c tnh khoa hc, hc
thuyt Mc - Lnin vch r c
nhng yu t phi khoa hc, phi nhn
o, cc loi th gii quan, nhn sinh
quan sai lch m trc lm mai
mt tr tu, tnh tch cc trong con
ngi ca cc h t tng truyn
thng. Mt khc, ch ngha Mc Lnin cn th hin r tnh u vit
trong con ngi i vi cc lung t
tng t sn ngoi nhp ca Phng
Ty, v cc tro lu t tng t sn
hin ti ang lm lch hng i ca
nhng con ngi chn chnh trong
iu kin i sng vt cht kh khn.
Ln u tin trong lch s dn tc
xing xch ca chn l c truyn, ca

nn sn xut tiu nng vi t duy cn

hn ch, kinh nghim, phi khoa hc
trong con ngi thiu vn ho do x
hi c li c tri thc khoa hc
Mc xt ph tan. Mt thc tin tin
ra i. Cc tn ngng dn dn cng
phi nhng ch cho nim tin khoa
hc. Cc yu t t duy duy vt bin
chng hnh thnh trong i sng
thng ngy, trong lao ng, cng
nh trong mi hot ng ca x hi.
Th gii quan khoa hc ngy cng n
su nhng con ngi lun phn u
cho thng li ca ch ngha x hi n
nhn th gii, x hi, con ngi trong
s vn ng v pht trin trong tnh
hin thc v tim n nhng kh nng,
s tn ti khch quan l iu kin
sng v s pht trin con ngi.
Th gii quan hm cha nhn sinh
quan tin b, khc phc dn nhng
quan nim sai lm, phin din v con
ngi ca cc h t tng khc.

S chuyn i h t tng dn n
chuyn i h gi tr ca x hi v gi
tr con ngi, con ngi t ch phc
tng chuyn sang t ch, sng to, t
ch da trn tp qun chuyn sang l
tr, dn ch, t ch tm cch ho ng
chuyn sang tn trng c c tnh v
bn lnh ring. Cc chun mc mi
ca con ngi i hi khng ch pht
trin tng mt ring l m phi l c
nhn pht trin hi ho tnh cch
mng ca hc thuyt Mc xt khc
phc dn li sng th ng, hp hi,
lm c s cho li sng tch cc, v x
hi, pht trin thc lun vn ln
lm ch v xy dng cuc sng mi
xut hin nhng nhn cch mi.

Tuy nhin s pht trin con ngi

ngy nay khng ch l sn phm ca
h t tng Mc xt v ngay khi ch
ngha Mc xt tr thnh h t tng
chnh thng Vit Nam th cc tn
gio, cc h t tng v vn ho bn
a c sc sng ring ca n. Ch
ngha Mc - Lnin thm nhp, n nh
mt h t tng khoa hc vt hn
ln ci nn vn ho bn a, nhng n
cng chu s chi phi tc ng an
xen ca cc yu t sai - ng, yu mnh, mi - c, v.v.. Cc yu t tch
cc thc y, cn cc yu t tiu
cc th km hm s pht trin con
ngi.

S vn minh, pht trin ho con

ngi Vit Nam ca ch ngha Mc Lnin va c li th song cng khng
trnh khi nhng sai lm. Sai lm l
s chng tr ca t tng vn ho
bn a thnh truyn thng. Li
th l vn ho bn a cha c mt h
t tng khoa hc nh hnh vng
chc, n dng nh ang thiu mt l
thuyt khoa hc. Nu nh khng c
ch ngha Mc - Lnin x hi Vit Nam
pht trin hn, l t tng ca
nhng ngi thiu hiu bit v mt
x hi tin b, lun coi ci trc mt
mnh l nhng th v gi tr m ch
chy theo tro lu, iu ng trch
hn l h cn cho rng vn ho Vit
Nam s phong ph hn, c sc hn.
Thc t, t khi xut hin ch ngha
Mc - Lnin x hi Vit Nam nh c
tip thm sc mnh, pht trin c
khoa hc hn, kha cnh no
trnh dn tr, trnh nng lc,
vn ho, khoa hc, ngh thut Con

ngi Vit Nam khng thua km con

ngi ca cc nc vn minh khc.

Theo ch ngha Mc - Lnin con ngi

ch nhng c th, l s thng nht
gia mt sinh hc v mt x hi ca
n. Ci m ch ngha Mc - Lnin
lm c l l lun con ngi
trong x hi ch khng ch mt sinh
hc nh trc y. V chnh vy m
n c p dng vo x hi Vit
Nam, trong cch mng x hi ch
ngha con ngi l yu t quyt nh
va l im xut pht va l mc tiu
ca mi chnh sch kinh t - x hi.
Xy dng ch ngha x hi l xy
dng c mt x hi m c
nhng iu kin vt cht v tinh thn
thc hin trong thc t nguyn tc
"S pht trin t do ca mi ngi l
iu kin cho s pht trin t do ca
tt c mi ngi" v mt t nc
ta, mt t nc ang cn ngho nn
th vic pht trin yu t con ngi l
mt vn m ng ta xc nh
l vn then cht cho s pht
trin kinh t t nc ly ch ngha

Mc - Lnin l kim ch nam cho mi

hot ng.
Chng ta cng c nhng i mi r
rt, s pht trin hng ho nhiu
thnh phn theo c ch th trng, s
phn ho giu ngho s phn tng x
hi, vic m rng dn ch i thoi
trong sinh hot chnh tr ca t
nc, vic m ca v pht trin giao
lu quc t v cc mt kinh t, vn
ho v chnh tr, trn th gi. S bin
i nhanh chng ca tnh hnh chnh
tr quc t, s pht trin v bo ca
cuc cch mng khoa hc v cng
ngh iu i hi chng ta phi
bit vn dng ch ngha Mc mt
cch khoa hc, hp l v sng to
p ng c nhng i hi ca x
hi mi nu mun tn ti v vn ln
mt tm cao mi.