You are on page 1of 83
LOICAM ON Qua mét thoi gian nghién cima va thu hién, dén nay dé An tét nghiép voi dé tai; “THIET KE HE THONG DIEU KHIEN BAM CHO MODULE PIN NANG LUGNG MAT TROT” do ging vién -Thgec st Doan Van Dign huéng dan da duge hoan thign. Trong suot thoi gian nghién citu va theo dudi dé tai, chang em da gap mét sé vudng mac nhdt dinh va da nhan duge nhiéu su gidp 46 nhigt thanh va quy bau. Trude tién, cho phép chiing em gir loi cam on su sic t6i ging vién - Thge si Doan Vin Dién da tin tuwéng giao dé An, chi dao va huéng dn tan tinh trong suét qué trinh thye hién dé tai. én Ching em xin duge bay 16 long cim on chan thinh 16i cde gidng Nguyén Thanh Long, Nguyén Ngoc Minh da tao diéu kign thudn Igi cho ching em duge lam vige tai phdng thi nghiém do luéng va diéu khién g6p phan quan trong dé hoan thién dé tai. Ching em ciing xin duge giri 1di cam on téi cde thiy c giéo trong khoa Dign-Dién tir, inh chi lop DK1, ede ban sinh vién Isp DK2 da dong vién, gop y, tao diéu kign thugn Igi nhat gitip cho ching em duge hoan thanh dé tai diing tién 46 duge giao, Day li mot dé tai mdi & Viét Nam trong khi nang lye cia nhém con han ché nén vige tim thém nhiéu tai ligu lim gidu cho dé an cdn thiéu sét, Ching em rit mong nhn duoc nhiéu hon nita ¥ kién phé binh ciia céc thay cé giao, sit chia sé tai ligu cia céc ban sinh vién dé chiing em c6 thé hoan thién hon kién thie eta minh, Chung em xin chan thanh eam on. MYC LY LOLCAM ON MYC LUC MG DAU ee : PHAN | NANG LUNG MAT TROL..... 1.1 C4u trac va nguén nang lugng Mat Troi 1.1.1 Cau tric Mat Tréi 1.1.2 Nang lung Mat Tri... 1.1.3 Phé bite xa Mat Trdi..... 1.2 Bite xa cia nang lugng Mat Troi va do luimg bite xa nang lneng Mat 213 13 1,2.2 Do luong bite xa ning lvgng Mat Troi, Pinole PHAN 2 PIN NANG LUONG MAT TROI VA HE THONG NGUON PIN NANG LUGNG MAT TROL.. 16 2.1 Mé dau.. 16 7 19) Trai. 1.2.1 Phé bite xa nang hrgng Mat Trai... 2.2 Co s6 pin nang long Mat Trt 2.3 Pin Nang lgng Mat Tréi - Cau tao va nguyén ly hoat déng..... 2.3.1 Cau tg0 ... 2.3.2 Nguyén ly hoat déng...... 2.3.3 So dé twong duong va cac dic trumg quang in... et 2.4 H@ thong nguén pin nang lugng Mat Tréi. sisters PHAN 3 THIET KE HE THONG DIEU KHIEN BAM CHO MODUL PIN NANG LUQNG MAT TROL 25 i 25 26 26 3.1 Dat vin dé . 3.2 ¥ tuéng thiét ké va thiét bj hién c6. 3.2.1 ¥ tung thiét ké... 2 3.2.2 Thiét bj hién c6. 3.3 Mach diéu khién, nguyén tic hoat dONg......eesseesereetee eee 28 3.3.1 GiGi thigu vi chip LM339 See oe a) 3.3.2 Thiét ké mach diéu khién feat 32 3.4, Thiét ké mach cp ngudn hé théng hoat d6ng. 38 3.5 B6 tich trit nang lgng(Ac quy). 37 3.5.1 Qua trinh hod hoe trong fc quy Chi/ Acid. 37 3.5.2 Cac su cé thudng gap & acquy va cach khiic phue.... 38 3.5.3 BO diéu khién nap cho fic quy 3.6 BO nghich lu dign dp... 41 3.6.1 Tinh toan va thiét ké mach Iyc.. 42 3.6.2Tinh todn va thiét ké mach diéu khién. 44 PHAN 4 TIM HIEU PHAN MEM LABVIEW, CARD PCI-1710, UNG DUNG CONG CY BO LUGNG AO - LABVIEW BO BUC XA MAT TROI, BO SUC GIO, BO BO AM. esse a one 4B 4.1 Téng quan hé théng do luéng do Labview. 4B 4.2 Cac thinh phin cia Labview img dung 4.2.1 Bang giao dign (The Front Panel)...... 4.2.2. Sa dé khéi (The Block Diagram)....... 4.2.3, Biéu tugng va 6 vudng dau ndi 43 Nhiing cong cu lap trinh LabVIEW 4.3.1, Tools Palette 4.3.2 Bang diéu khién (Controls Palette) ....o0concsnenseneennnnens 56 4.3.3. Bang céc him chite ning (Function palette)... 4.4 Gi6i thigu Labview 8.5 4.4.1 Nén tang kiém tra va do ludng ty d6ng...... 4.4.2 LabVIEW 8.5 45 Gigi thigu Card PCI-1710...ss+ssesesssssssscessnsserseerssen os ra 69 4.5.2 Bang mo ta tin higu Két n6i Va0 (182 cscs secnennntee soos 4.6 Sit dung phin mém Labview phién ban 8.5 do bire xa nang lngng Mit ‘Troi tic d6ng lén hé thin, 74 4.6.1 Front Panel — Giao dién... 74 4.6.2 Block Diagram — So d6 khéi. 76 6.6 Do site gis... + J 6.6.1 Nang huong gid : 6.6.2 Thiét ké may do site gid. 6.7 Do dé 4m khong khi(). PHAN 5 KET LUAN, KIEN NGHI....... 5.1 Két ludn 5.2. Kién nghj..... TALLIEU THAM KHAO MO DAU Nhan loai dang séng trong thé ky thir 21- ky nguyén cita sw phat trién vugt bac vé khoa hge cng nghé va ig dung ede thinh qua cong nghé méi. ong hanh cing su phét trién nay 1a su tiéu tn cc ngudn nang hrgng khéng tdi tao 14 dau mo, than dé, dign nang. Bén canh sur phat trién manh mé dé nhin logi ciing dang phai déi mat véi nhiéu nguy co do sy phat trién 46 mang lai nhw higu ing nha kinh, 6 nhiém mdi trudng, thign tai, dich hog...Theo ude tinh cia Lién Hop Quéc thi trong vong mét trim nam qua nhin loai da sir dung khoang 30% téng trit lwgng dau mo ma thé gidi cé duge va dy bao trong vong 30 nam tigp theo thi nhu cdu nay sé tng lén gap ba(sé ligu tinh dén thang 5 nm 2008), tuy nhién d4i voi mi quéc gia va viing lanh thé thi nhu cu vé nang lugng 1a khong thé khong c6 va né Ia diéu kign tién quyét cho sy phat trién ciia ban than quéc gia 46, dic biét 14 déi véi cdc quéc gia dang phat trién. Vi thé, y thire vé viée sir dung nang lugng hgp ly, tiét kigm a dan tré thanh nhu cau & mdi quéc gia va ddi hoi cic quéc gia phai ed nhimg bién phép tich cue dé sit dung nang long duge hgp ly nhat? Dé c6 thé lim duge vige nay, thi bén canh viée sir dung va quan ly nhu céu nang long hgp ly thi vige nghién ciru, phat trién, img dung va sit dung céc ngudn nang lugng méi nhu nang lugng hat nhén, nang long gid, nang luong Mit Troi... v6 cing bite thiét boi sy ddi dio, sin e6 va dic bigt li khong gay 6 nhiém mdi trudng cia cde nguén ning lugng nay, Déi vs ning lugng Mat Tro ‘ni rigng thi nhan logi di nghién etru va ting dung né tir nhiing nam 40 ciia thé ky trade dé ché tgo cic Pin Mat Troi cung cdp nang luwgng cho cac vé tinh nhén tao. Tuy nhién phai dén nhiing nam 70, sau cuge khing hoang dau lira dau tién trén thé gidi thi vige nghién ci, phat trién va ting dung Pin ning lrgng Mat Trdi méi duoc quan tém thye sy va da phat trién manh mé tir d6 dén nay. O cac muée phat trién nhu Dic, My, Nhat Ban...thi vige sir dung nang long Mat Troi thay cho cde nguén nang Iwong khde da tro nén phd bién va nhn duge nhiéu su ding h6. Cdn véi cic nude nghéo hoa dang phat trién thi viée nghién citu, sit dung cic nguén nang lwong nay méi chi dat duge cae két qua ban diu, béi chi phi ban dau ciia mot “HE THONG NANG LUQNG MOI” la kha lon va dé c6 thé thay doi duge théi quen sinh hoat cia ngwoi dan thi cdn phu thuéc vao nhiéu yéu td... Riéng & Viét Nam, cdc hoat dong nghién ciru, img dung va sir dung cdc ngudn ning lugng méi va nang lugng tdi tao néi chung ciing nhu nang lugng Mat Trdi néi riéng trong nhing nam gan day duge trién khai kha manh me, Tuy nhién chwa duge su rong va méi chi dimg & quy mé cdc dy dn gianh cho ngudi nghéo duoc chinh phi va cdc té chite nude ngoai tai tro, con déi voi dai da sé ngudi dan thi vin khéng muén sir dung nguén nang long nay do chua nhan thite duge ich Igi etia né eding nhur gid thinh chi phi ban dau la qua cao trong khi thu nhap binh quin cia ngudi dan lai & mute thip? Vi vay viée nghién citu, trién khai cho sinh vién tiép cn déi véi céc hé thong img dung cae ngudn nang lrgng méi 1a viée cin dugc sém thuc hién, Muc dich nghién citu ciia dé an: ét ké thanh. 6 An hoan thanh nhim thod man ba mue dich chinh: Mét la cOng hé théng diéu khién bém cho Module pin ning lugng Mat Troi. Hai 1a thiét ké thanh céng hé thong do luong bite xa nang Iugng Mat Troi, sire gid, d6 dm six dung céng cu do luéng do Labview. Ba 1a tim hiéu co ban vé hé théng nguén nang lnong Mat Troi, ich Igi ma hé théng mang lai. ‘Déi tong va pham vi nghién ciru: ‘Doi tugng cia dé tai 1A kha phong phit va cé nhiéu mang: dé 1a Hé thong nguén ning hrgng dign Mat Troi( Bao gém nang lugng bite xa Mat Troi, Pin Mat Trai, BG tich trit nding Iugng, bé bién doi dign ap...) hai la hé thong diéu khién bam cho tm pin Mat Trai, ba la phn mém Labview va card PCI-1710 dé théng qua dé thiét ké hé thong do théng lrgng bite xa nang lugng Mat Troi, do site gid. Y nghia thye té cia dé an: “H6 théng diéu khién bam cho module pin nang lwong Mat Trai ” la mot hé théng c6 kha nang ty dong diéu chinh va tao ra chuyén dong tuong déi cia tim Pin Mat Troi so voi Mat Trdi, tir d6 s& cho dign ap & dau ra cua tim pin & moi théi diém trong ngay la trong duong nhau, nghia 1a higu sudt tao ra dién Ap ciia hé théng pin sé 1a cao nhat. Bén canh dé thi viée thiét ké va do dac thinh cong lugng bite xa Mit Troi tic dong lén hé théng, do d6 am, do site gid s@ 1d cOng cu hu higu dé khao sét thye dia khi lip dat hé théng pin nang lung Mat Troi hod lay két qua dé c6 thé dy bao thoi tiét.. NOi dung cia dé & Dé thoa man duge céc myc tiéu néu trén, 46 An duge trinh bay trong 5 phan Phan 1: Naing long Mat Tréi Phan 2: Pin ning lugng Mat Troi va hé théng ngudn pin nang lugng Mat Troi Phan 3: Thiet é hé théng diéu khién bam cho modul pin nang Iurgng Mat Troi Phan 4: Tim hiéu Labview, card PCI-1710, tmg dung céng cy do Iudng do labview do bite xa ning lugng Mt Trai, do site gi6, do dam Phan 5: Két luan — Khuyén nghi PHAN 1 NANG LUQNG MAT TROL 1.1 Céu trae va ngudn nang long Mat Troi Nang long Mat Trai ld mét trong cdc nguén ning Iwong tai tao quan trong nhat ma thién nhién ban ting cho hanh tinh ching ta. Déng thoi nd eiing 1a. nguén géc ciia cdc nguén nang Iugng tai tao khde nhw nang lugng gid, nang lugng cdc dong sOng... Ning lugng mat trdi ed thé n6i 1a vO tan. Tuy nhién ‘hai thac, sir dung ngudn ning lrgng nay cdn phai biét céc dic trung va tinh chat co bin cia né, dic biét khi toi bé mat Tréi Dat. 1.1.1 Cau tric Mat Trai Co thé xem mit trei 14 mGt qua cau Khi céch qua dat 1,495.10° km, Tir Trai Dit ching ta nhin mat troi duéi mot goc mé 1a 31°59. tir dé c6 thé tinh duge ban kinh cia Mat Troi la R=1,4.10%m, tite 1a bang 109 lan duéng kinh Trai Bat va do dé thé tich cia Mat Trai ciing 1én hon thé tich cua Trai Dat khoang 130.10° lan, Tur dinh luét Van Vat Hap Dan ngudi ta ciing tinh duge khéi Iugng cla mat tri 14 1,989,107 tan, lon hon khéi Iugng cla Trdi Dat 1a 33.10'* lin. Mat d6 trung binh cia mat trai 1a 1,4 g/cm’, lon hon khéi luong rigng cia nude khodng 50%. Tuy nhién mat d6 cde lip vo khic nhau cia Mat Trai rit khac nhau, & phan Idi do bi nén voi 4p suat cao nén mat 46 c6 thé én dén 160g/em* nhung cang xa ra phia ngoai thi mat do cing gidm va gid rat nhanh. M6t céch khai quat c6 thé chia mat tréi thinh hai phan chinh 14 phan phia trong va phan khi quyén bén ngoai: + Phin khi quyén bén ngoai fai chia thinh ba mién khéie nhau 12 Quang cau, Sie cau vi Nhat mién. + Phan bén trong duge chia thanh ba lép a ting di liu, tang trang gian va Ji Mat Trai. Tir mat dat nhin Ién, ta c6 cém gide Mat Troi 14 mot qua cau lira én dinh, Thye ra dé 1a mét khéi khi khdng 16, bén trong n6 ludn ludn cé su van déng. manh mé khong ngimg, dé 1a cée phan ting nhiét hach v6 cling lén, sur in hign ciia cc dam den, su bién déi ciia cc quang sing va sur bing phat dit doi cia khu vc xung quanh ce dim den la ede bing ching vé sw van dong khong ngiing trong long Mat Troi. Ngoai ra, bang kinh thién van c6 thé quan sat dugc ciu tric hat, vit thé hinh kim, hign twong phut khéi, phat xung Oi va rat dit d@i sing....udn luén thay Vé mat vat chit thi Mat Troi chita dén 78,4% khi hydro(H,), Heli(He) chiém 19,8%, cite nguyén t6 khde chiém 1,8 %. Nang lugng mat troi do bite xa 1a khéng 15, mdi day né phat ra 3,865.10" J tuong duong véi ning luong dét chay hét 1,32.10'° tin than da tigu chudn. Tuy vay nhung bé mat cia Trai Dat chi nhan duge m6t ning lugng rat nh khoang 17,57.10') tong duong 6.10° tan than da, 1.1.2 Ning lryng Mit Troi Nang long Mat Troi duoc sit dung trén Trai Dat dudi nhiéu dang khie nhau va hinh thite khée nhau, Thye té hign nay, ching ta sir dung nang lung Mat Trivi dé cap nhigt va ign + Nang Iwong mat tri duéi dang nhigt: Sinh nhigt, gitr nhigt... + Nang hrong mit trai duréi dang dién: Tao ra Dién nang, Nang long Mat Trdi duge xic dinh 1A sin phdm ciia cée phan ting nhigt hat nhan, Theo thuyét tuong déi cia Einstein va qua phan tg nhiét hach, khdi Igng cé thé chuyén thanh nang lung. Nhigt 46 mat ngoai cla Mat Troi khoding 6000K (46 Kenvin), con bén trong nhiét 46 c6 thé 1én dén hang triéu 46. ap sudt bén trong Mat Trai 1én hon 340.10° MPa. Do nhiét 46 va dp suat bén trong Mat Troi cao nhur véy nén vat chit di nhanh chéng bj ion hod va chuyén d6ng véi ning Igng rat ln, ching va chgm vao nhau va gay ra hang loat cdc phan img hat nhan, Nguoi ta da xde dinh ngudn nang long Mat Troi cha yéu do hai loai phan éng hat nhdn gay ra; dé 14 cdc phan tng tudn hoan gitta cdc hat nhan Cacbon va Nito(C-N) va phan img hat nhdn proton-proton. Mat trai 1a Nguén ning Iugng v6 tin ma thién nhién ban tng cho con ngudi, hign hitu khip noi trén Trai Dat va 1a nguéi ban than thiét cia moi trudng. Vugt trén tat cd ¢: c dang nang lung khée, hign nay nang long mat trivi dang duge chon ld ngudn nang lugng t6t nhat cho tuong lai. 10 1.1.3 Phé bite xa M§t Troi Bite xa Mat Troi -6 ban chat 1a s6ng dign tir, ld qua trinh chuyén céc dao dong dign tir tring trong khong gian, Trong qué trinh truyén séng, cée vecteur cuong do dién trong va cudng d6 tir trang ludn vudng géc véi nhau va vudng gée véi phuong truyén cia séng dign tir. Quang dung ma sng in tir truyén duoc sau mét chu ky dao dong goi la bude séng 2 Trong chan khéng, van téc truyén séng cia séng dign tir duing bang 1c dd cia anh sing 3.10‘m/s. Con trong méi trudmg vat chat, van téc truyén cla séng nho hon va bing v=c/n, trong dé c 1a van téc anh sang, n 1a chiét suat tuyét d6i ciia moi trudng(n= 1). Cac sng dign tir ¢6 bude séng trai dai trong m6t pham vi rat rong tir 107nm dén hang nghin km, 1 Séng t { vetuyén | alam) 10-10% 10% 1+ 10% 10" 10 100" 10" 40108 \Tia | nin ‘andy THANG SONG BIEN TU CUA BUC XA MAT TROL Anh sang nhin thay ¢6 bue sng tir 0,4 0m dén gan 0,8 wm, chi chiém mot phan rat nhé trong phd song dién tir cia bite xa Mat Troi. Can chi y ring, mac di c6 cing ban chit la séng di tir nhung céc logi séng dign tir c6 bude séng khae nhau thi gy ra dung 1y, hod, sinh khée nhau, Néi riéng trong ving phé nhin thay dugc, su khac nhau vé bude song gay cho ta cam gide va mau sic khie nhau cia anh sing. Khi di tir bude song dai 20,8 7m dén bude song ngin 2=0.4,:m ta nhin thdy mau sic ciia anh sang thay déi ign tye tir d6, cam, vang, luc, lam, chim, tim, Mat ngudi nhay nhit d6i voi nh sang mau vang c6 bude séng 2=580nm. Sy phan bé nang lugng d6i voi cic bude séng khée nhau eting khée nhau. Bang I.1.3a sau day sé cho chiing ta thiy quan hé gidta mat d9 nang lugng cita bite xa dign tit phy thuge vio bude séng cia né, con bang 1.1.3b 1a méi quan hé gitta mau sic nh sing va bude sng eta n6. Bang 1.1.3a: Phan bé phé bite xa Mat Trai theo bude séng Quang phé Bude song Mat do ning lugng | TY 18(%) (Wim2) Tia vii try <0. 6.978.10-5 Tia X 0,1nm 6,978.10-7 Tia tirngoaiC | 0,2 +0284" 7,864,106 0,57 Tia tirngoai B | 0,28 +0,324" 2.122.101 155 Tia tirngoai A | 0,32 +0,44" 8.073.101 5,90 04 0520" 2,240.102 16,39 Tia nhin thdy | 0,52 +0,624" 1,827.102 13,36 0,62 +078" 2.280.102 16,68 078 14" 4.125.102 30,18 Tia héng ngogi 1,4 +3,000" 1,836.102 13,43 3,0 100,04" 2.637.101 1,93 0.1 10,02" Séng vo tuyén | 10,0*100,0e" 1,0 +20" Tir bang trén ta thay rang mat dO nang lugng bite xa Mat Tri chi yéu phan bé trong dai bude séng tir 4=0,24m(Ti ngoai C, mat dO 0,57%) dén 2 2.= 03pm (Hong ngoai, mat 49 nang hrgng 1,93%), cdn ngoai viing dé mat do nang luong khéng dang ké. Bang 1.1.3b:Mau sac va bude séng cia anh sang Mat Tri Mau she Bude s6ng(am) Ving sng(nm) DO 700 640760 Cam 620 600-640 Vang 580 550-600 Xanh 510 480+550 Lam 470 450480 Tim 420 400-450 1.2 Bite xa cia nang lugng Mat Trbi va do long bite xa ning lugng Mat Troid 1.2.1 Phé bite xa nang hrong Mit Troi Trai Dat bj bao boc béi mét ting khi quyén c6 chiéu diy H khoang 7991 km, bao gém cc phan ti khi, hoi nuée, cc hat bui, cde hat chat long, chat rin va cic dam may,.. Vi vay khi bite xa Mat Troi xuyén qua lép khi quyén dén mat dat thi nang Iwgng va phé cua n6 bj thay doi rat nhiéu. bén ngoai lép khi quyén Trai Dat, nang long bite xa Mat Trdi cé gid tri la 1353W/m’( 1a hing sé) va goi la hing sé Mat Trdi. Phé cita bite xa Mat ‘Troi 1a mOt dudng cong lién tue c6 ning lugng chi yéu nim trong ving co bude séng trong khong 0,1 sm dén 0,3 um. Khi cde tia Mat Tri xuyén vao khi quyén dé dén Trai Dat, gap cae phan tir khi, hoi nude, cdc hat bui,.. sé bi tan xa, phan xa va hp thu nén mdt phan nang lugng cla nd khong t6i duge mit dat va sy suy gidm nang long nay do céc qua trinh vat ly phite tap gay ra, de biét 14 d6i vdi nhing ngiy may mi, mua giéng thi sw suy gidm edn 1B xay ra manh hon nifa. Nang Iugng bite xa 6 mgt dét nhiin duge(cdn goi a tong xa) gm hai thanh phan: Bite xa truc tiép va bite xa khuyéch tin, Bire xa true tiép(Trye xa):La cdc tia sang Mat Trdi dén thing mat dat, khéng bj thay déi hung khi di xuyén qua lop khi quyén, Huéng cia tia tree xa phy thuge vao vi trf ela Mat Troi trén bau tdi, te 1a phy thude vdo thi gian va dia diém quan sit. Bire xa khuyéch tan(hay nhiéu xa): goi tit 1a tan xa 1a cdc thanh phn cdc tia Mat Trdi bi thay déi huéng ban dau do c4c nguyén nhan nhu khic xa, phan xa,..vi vay hudng cia nhiéu xa khong xe dinh duge. Do cae qua trinh hdp thy, tan xa, phan xa ciia tia Mit Troi xay ra khi nd di qua lép khi quyén nén cutng d6 bite xa khi tei mat dat phy thuge vao 46 dai dung di cia tia trong 1ép khi quyén, d6 dai nay phu thudc vao dé cao cia Mat Troi hay chinh xac hon la khoang cach tir Mat Troi dén Trai Dat 6 mdi thai diém trong ngiy khée nhau thi cudng dé nang Iugng bite xa Mat Troi a khae nhau, Vi dy nhu 6 thoi diém 12h trua, khoang cach tir Trai Dat dén Mat Tréi 1a ngdn nhdt, vi vay bite xa ndng long bi hp thy va tin xa 1a it nat. Con khi Mat Trai_moc hoge ln thi khodng cach la xa Trai Dat nhit nén bite xa bj hap thy va tén xa 1a nhiéu nhat. 1.2.2 Do lwong bite xa niing long Mat Troi Ngoai phuong phip xée dinh cong dG Mat troi tai mot diém bat ki dyra trén vi tri dia ly (40 cao Mat trdi) trong thuc té ngudi ta dé ché tao cdc dung cu do cuéng 46 bite xa mat troi tryc tiép tai diém can do. Thiét bj do bite xa Mt troi thudng c6 2 logi : do tryc xa (pyrheliometer, actinometer) va do tong xa (pyranometer, solarimeter). Negay nay ngudi ta ding cée dau do hign dai str dung cdm bién hién dai, cho 46 nhay va d6 chinh xac cao hon rat nhiéu. 14 Hinh 1.22b. Nhat xa ké Hinh 1.2.2c, Dau do bite xa ding Sensor 15 PHAN 2 PIN NANG LUQNG MAT TROIVA HE THONG NGUON PIN NANG LUQNG MAT TROL 2.1 Mé dau +h va v6 tn ma thién Nang lugng mit troi duge coi li nguén nang lugng sq nhign ban ting cho chiing ta, M6t trong nhing ky thudt sir dung nang Inong Mat Troi 1a sin xuit dién ming - dién Mgt Troi, Dé sin xudt dign Mat Troi ngudi ta thuréng sit dung hai cng nghé: Cong nghé nhigt Mat Troi va cong nghé pin Mit Trai, Trong cong ngh¢ nhigt Mat Troi ngudi ta thudng sir dung hé thong cac guong hd ty dé thu nang Iugng Mat Troi tao thinh ede ngudn nhigt e6 mat 46 ning lugng cao va do dé 06 nhiét lugng rit cao, c6 thé lam béc hoi nude & nhiét d6 va ap suat lén. Hoi sinh ra v6i ap suat lon sé lim quay cac tuabin dé sin xudt dién nang. Trong gidi han cla dé tai ching em chi xin dé cap dén cng nghé pin Mat Troi, Pin Mat Tro la thiét bj str dung bién doi tryc tiép nang legng Mat Troi thinh ning lugng dign ahi vao ede té bao quang dign, Cac Panel nay edn sin xudt ra ning lgng chimg nio cdn 6 bite xa Mat Trai chiéu t6i né. Cae he théng Panel hay Pin Mat Tri khdng cn di hoi chim se bao dugg thing xuyén nhw nhang hé théng rit don gian, khéng ed phan chuyén déng, Khéc, dae bigt khéng 6 nhiém moi trudng nén da duge quan tim nghién ciru, phat trién A img dung ngay cing manh mé vao khoa hoc ky thudt va cuge séng. Sau day ching ta sé tim hiéu déi chut vé cau tao, nguyén ly hoat dong va cde dc tring co ban ciia Pin Mit Troi va ting dung manh mé cia nd. 16 2.2. Co sé pin nang lrgng Mat Troi Xét mOt hg hai mite nang hsgng dign tir E) va E> trong d6 E,< Es (hinh va) Khi chiéu mot chim tia sing vio mite ning lung E), ede Itong tir anh sing hay cdn goi 1a Photon cé ning lugng 1a hv( véi h 1a hiing s6 Planck, va v 1a tan sé anh sang) sé bi dién tir hép thy va chuyén sang mite nang lugng cao hon la Es, . Ta ¢6 phuong trinh can bang nang lugng: hv= E> - Ey Ting on an NT ene ° a tw Bg, Vung hod tr a » Céc qua trinh Ivong ti? trong h@ hai mire (a) va hai ving nang lwong (b) Trong cac vat rin, do trong tac rat manh cia mang tinh thé lén dign tir vanh ngoai nén mite nang lugng cia né bi téch ra nhiéu mite nang hrgng nhé rit sit nhau va tao thanh cae ving nang lgng. Ving nang luong thap bj cdc dign tir chiém gitt khi é trang thdi edn biing goi 1A ving hod tri ma bd trén etia 16 c6 ning lugng Ev. Ving ning long ¢ phia trén tiép theo hodn toan tring hoc bi chiém mét phan nhé ggi la ving dan, Ving dudi cua ving cé ning lugng Ee. Céch ly gitta hai ving hod tr] va viing dn 1 mt ving cdm c6 46 rong nang Ivgng Eg, trong dé khéng cé mire nang Iugng nao cao nhat cia dign ti. Khi chiéu sang vat rin c6 cdu tric ving nang long néi trén, Photon cé nang lugng hy téi hé théng va bj dign tir 6 ving hod tri hdp thy va né 6 thé chuyén lén ving dan dé tre thinh dign tir ty do ec”, dong thai dé lai & ving "7 hod trj m6t 16 tréng c6 thé coi nhu “hat ” dign duong nguyén t6, ky higu lah’. Lé trong nay c6 thé di chuyén va tham gia vao qua trinh din dign. Higu ing lwong tir cla qué trinh hp thu Photon cé thé mé ta bing phuong trinh sau: ev -hvev — e- + ht Didu kién dé dign tir c6 thé hap thy nang Ivgng celia Photon va chuyén tie ving hod trj lén ving dan, tao ra ep dign tir 16 trong la hv= he/ 4 > E, = Ec - Ey. Tir dé c6 thé tinh duroe bude song gidi han ac ctia anh sing dé 6 thé tao cap e-h* Trong thuc té cé hat din bi kich thich e° va h* déu tw: tham gia qué trinh “hdi phyc”, chuyén déng t6i bo ctia cdc ving ning lugng: dién tire giai phéng nang long dé chuyén t6i be ving din Ec , cdn 16 trong t6i bd ving din Ev. Qua trinh hdi phue chi xay ra trong mot thoi gian rat ngain, c& 10"? = 10" gidy va gay ra dao déng mang (Photon). Nang lugng bj tin hao do qua trinh hdi phue sé 1a (hv-Eg). Tom lai, khi chiéu sang vat rin, dig tir & ving hoa tr hdp thy nang lugng photon hy va chuyén lén ving dan tgo ra cp hat dan dign tw-Id trong e° - h’ , tire 14 da tao ra mét dign thé. Hign tong nay goi hién tong quang dign trong. Lgi dung hign tuong nay, nguéi ta da phat minh ra mét logi thiét bj ding hap thy nang Iugng Mit Troi va bién déi thanh ning lgng dign- goi i Pin Mat Troi! Vay cdu tao va nguyén ly hoat dong cita Pin Mat Trdi(Solar cell) nhur thé nado? Ung dung ctia né ra sao? Va kha nang phat trién ciia né nhur thé nao? Cac ndi dung sé dugc trinh bay lin hot & phan dui. 18 Cau tao va nguyén ly hoat déng ed ban cfa Pin nng lung Mat Trai 2.3 Pin Nang lugng Mét Troi - Céu tgo va nguyén ly hoat dong 2.3.1 Cau tao MO6t lp tiép xtc ban dan p-n cé kha nang bién déi truc tiép nang Iugng bie xa Mat Troi thinh dign ning nhis higu img quang dign trong goi la Pin Mat Trai(solar cell). Pin Mat Troi dugc sin xudt va img dung phé bién ngay nay dé 1a nhé vio kha nding tuyét voi ma né mang lai cho mdi traémg khi ma ning Iugng dign dugc san xudt ra bang chinh nang lugng ma tao héa da ban cho con ngudi - ning lugng sach Mat Troi. 19 Pin Mat Troi ngay nay duge san xuat chit yéu tir vat ligu tinh thé ban dain silicon(Si) ¢6 héa tri 4, Dé c6 vat ligu tinh thé ban dan tinh khiét loai n thi ngudi ta pha vao tinh thé Si tap chit 14 Photpho héa tri 5 goi la Donor, con dé tao ra ban din loai P thi ngudi ta pha vio Si li Bo héa tri 3 goi la Acceptor. Béi véi pin Mat Troi Lim tir vat ligu tinh thé Si, khi duge chiéu sang thi higu dign thé ho mach gitta hai bin eye Khodng 0,55V, dong doan mach cia né duéi bite xa Mat Troi 1000W/m’ khoang 30mA/em’*. Ngoai pin lim tir vat ligu tinh thé Si, ngudi ta con nghién ctru ché tao thir nghigm tir céc loai vat ligu khde c6 nhiéu hira hen nhur hé ban din hop chat nhém 3-5, nhur hyp chat ddng-cadimi sunfit(CuCdS), Galium-Arsent(GaAs),.. tuy nhién hign nay vige nghién ciru va ché tao cdc loai pin nay méi chi dimg 6 quy m6 thi nghiém ‘M6t huéng khac nhim nang cao higu suat bién déi quang dign cua pin Mit Trdi 1a thiét ké, ché tao cdc pin gdm mot sé l6p tigp xtic p-n dé ting cudng hd nang hip thy proton c6 ning lugng khéc nhau trong phé bite xa M&t Troi. 2.3.2 Nguyén ly hoat dong. Khi chiéu sang lép tiép xtic p-n, dui tac dung clia anh sng cé budéc séng thich hop va ewig d6 dit manb, ede ep dign tir - 18 tréng durge tao thanh, va do téc dung cita dign truéng tiép xtc E7x nén cdc cp bj tach ra va bj gia the vé cic phia d6i dign tao ra mét suat dién dong quang dign. Néu ndi cac dau ‘ban din p va n bing mot day din thi trong day din sé xudt hign mét dong dign goi la dong quang dign va cho 6 mach ngoai mt céng suat hitu ich. Sudt dién dong quang dign xudt hign trong lép tiép xtc pn khi chiéu sing nd, phy thude vao ban chat vat ligu tgo nén ban dan, nhiét 46 lop tiép xiic, cung d6 bite xa va bude séng eta anh sing c dong. 20 2.3.3 So dé twong duong va cac dic trung quang dign Nhu ching ta da biét, khi duge chiéu sing, néu ta ndi cac ban din p va n cla m6t tiép xtic p-n bang mOt day dan, thi pin Mat Troi phat ra mot dong nang lugng quang dign I,,, Vi thé ta c6 thé coi pin Mat Trivi twong duong nhu mét nguén dang. Lop nhién khi phan cy ngugc, do dign tro lép tigp xi xiic ban din p-n e6 tinh chinh uu trong duong nhur mot diode, tuy gidi han nén van e6 mot dong dign duge goi la “dong dign do” qua n6. Dé dae trang cho jong dign do” qua l6p tiép xiic p-n nguoi ta dua vao dai lrong dign tro shun Ra, Khi dong quang dign chay trong mach, né phai di qua cée lip ban din p va n, cde dign cuc, cdc lép tiép xtic,... De tung cho téng cae dién tri cita cde lép d6 1a m6t dign tré R, ndi tiép trong mach(cé thé goi a dién tri nGi cua pin Mat Trai), nhur vay mét pin Mat Tri khi duge chiéu sing c6 so dé trong duong nhu sau: L Rs Hy y Vv v Y Ur, ‘So dé tvong duong ciia pin Mat Troi ‘Bubng dac trung séng cia pin Tir so d6 tuong duong trén, ap dung dinh Inat Kiéchdp | ta cé thé viét duge phuong trinh dic trung sing Volt-ampe cia pin Mat Troi nur sau: 21 Trong d6: 1, dang quang dign(A/m2) 1,: dong qua diode(A/m2) Jy: dign tro son(dign tr dd) (2/m*) Je: dong doin mach Vix thé ho mach PM: diém Kim viée cng suat eye dai ~ Chai y: +Déng doan mach la dong dign trong mach cia pin Mat Trai khi im ngan mach ngoai. Lic dé higu dién thé mach ngoai cia pin bing 0. + Thé hé mach Voc 1a higu dign thé duge do khi 1 Troi ho mach, khi dé R=, ach ngoai cia pin Mgt 2.4 Hé théng ngudn pin nang lwong Mat Troi Hién nay cé hai cong nghé ché tao nguén dign pin Mat Troi théng dung. D6 1a hé ngudn dign pin Mat Troi ndi ludi va hé ngudn doc lap. Trong hé nguén pin ndi hrdi, dign nang mét chiéu tir dan pin durge bién ddi thanh dong, dign xoay chiéu va hoa déng bé vio mang lnéi dién cong nghigp, wu diém cia loai nguén nay la khong phai str dung b6 tich trir nding ltrong gay tn kém va 6 nhiém méi trrdng. Trong hé ngudn dign pin Mat Troi déc lap, ngudi ta thurdng sir dung cho nhitng ving khéng 6 luéi dign hoc quy mo hd gia dinh. Céng nghé nay phan 16n durge wu tién sir dyng cho nhing ving néng thon, viing sau ving xa thudc quéc gia dang phat trién béi tinh gon nhe, cong suat phi hgp va diéu khién, sit dung dé ding, Trong gidi han cita dé tai, ching em chi nghién iru logi hé ngudn pin Mat Trdi de Lip Theo 46, mt hé ngudn pin nang Ingng Mat Tri de lip durge dink nghia 1a mot hé théng cae thiét bj bao gdm dan pin Mat Troi, bd tich tt nang 22 lugng, bé bién di dign va cdc tai tiéu thy(bao gdm tai mOt chiéu va xoay chiéu). ‘Thanh phan diéu phéi nang lugng \ May phat (ti ae Sbién adi |! fin) on Mat Troy >] BS Aukhién fey BODEN Leas ac i J F Acquy | + fai Dc M6t so dé khdi hg ngudn dign pin M§t Tri Dan pin Mat Trai gdm m@t hodc mét sé module pin Mat Trai ghép song song, ndi tiép hay hén hop véi nhau dé c6 céng suat dign, higu dign thé pha hop véi yéu cau cita cac tai tiéu thu. Trong hé théng ngudn dign pin Mat Troi thi dan pin c6 vai trd chat dao va chiém dén 60% tng chi phi diu tw. Dan pin nhan anh sang Mat Troi va bién ddi truc tiép thanh dign nang m6t chiéu, dién ning nay mét phan duge sit dung tryc tiép cho tai tiéu thy, mOt phan duge tich trir nding Ivgng nhé bé tich trir sau dé duge bién déi thanh dign xoay chieu. B6 tich trir nding lngng co vai trd quan trong khi ma cdc tai tiéu thu cin cé ning lugng cung cép mt cach lién tye hoge vao cde thii diém khdng ¢6 ning. Nang luong ma pin Mat Troi thu duge hay cy thé la dign dp thu duge khéng dn dinh do trdi c6 Ite nang to, lic lai am u, nhiéu may vi thé dé c6 thé dn dinh dign dp hay kiém soat qué trinh nap dign cho dequy thi nguisi ta phai ché tao bé diéu phéi nang Iwgng. BO phéi nay cé thé tu déng nap cho fcquy khi ac quy thiéu dién va ty d6ng dimg nap khi Acquy da day trinh hién tuong né hove anh hudng ti tudi tho cia aequy. 23 Cae thiét sit dyng trong sinh hoat chi: yéu la cae thiét bj dién xoay chiéu nhu quat dign, dén chiéu sang,..Vi thé dé c6 thé sit dung ching tir nguén dign mét chiéu thu duge chiing ta phai str dung mét thiét bi bién déi dién nang tir mot chiéu sang xoay chiéu hay cén goi li b6 nghich hru dign dp(inverter). ‘Tat ca cae thiét bj diéu khién qua trinh_phéng-nap dign cho dequy, thiét bi bién doi dign...déu cé nhigm vy chung la phéi hgp, dieu tiét sy cung cap va can bang nang luong trong hé théng: nén ching duge goi chung 1a thanh phan cn bang ning lugng BOS(Balance Of System). 24 PHAN 3 THIET KE HE THONG DIEU KHIEN BAM ‘CHO MODUL PIN NANG LUQNG MAT TROL 3.1 Dat van dé Trong hé ngudn pin Mat Troi, thanh phan quan trong nhat la dan Pin. Toy thude vao céng suat ctia hé, dan Pin c6 thé c6 dign tich chi khodng 0.5m* nhung cling cé thé dién tich dén hang chyc hay hang trim m*. V6i Pim Mat ‘Troi tinh ilic hién nay thi | Panel Pin céng suit kho’ing 100W cé dién tich Im’, Vige dinh hudng Pin Mat Troi li cong vige cin durge quan tam dic biét vi nd anh huong trye tiép dén dign nang do dan Pin phat ra hang ngay. Nhu ching ta da biét, Trai Dt phai thye hign cing mét lic hai chuyén dong, mot chuyén dong quanh chinh truc ciia né va mét chuyén dong xung quanh mat troi. Vi vay, tir Trdi Dat ta co thé coi Mat Tri hang ngay trén blu wi voi duémg Xich Dao theo m6t dudng hinh sin, dat vi tri cue bac 6 vi do 23,45 “chuyén déng” ir Dong sang Tay va Iéch theo hudng Bie ~ Nam so vao ngiy Ha Chi(21-6) va dat vi tri eye nam 6 vi dd -23,45 vao ngay Bong cia Mat Trai déi_ voi mot mat c6 Chi(21-12) hang nam. Do vay phuong t dinh nao dé dat trén mat dat bién thign lién tue va phite tap. VE mat ly thuyét, dé thu duge nang lugng Mat Tri mét cach triét dé, tite 1a lam cho Iugng bire xa Mat Troi chiéu vao dan Pin 1a téi da & moi thoi diém trong ngiy thi ta phai lam cho dan Pin ludn hudng vé phia Mat Troi. Muén vay dan Pin phai quay theo hai truc: truc Bic-Nam dé huéng tim Pin Mat ‘Troi tir Dong sang Tay twong ting véi vj tri hang ng’y cua Mit Troi trén bau tri; truc Déng-Tay dé quay tam Pin Mat Troi lén xuéng theo hung Bac- Nam. Hon thé nita, khi tri mua, hé théng cé thé ty nghiéng mét goc a dé nuée mua cé thé “ty vé sinh” cho Panel Pin, Mét hé théng cé thé ty dong dinh hudng dan Pin nhur vay duge goi 1a “Hé théng digu khién bam cho modul pin ning lugng Mat Trii”. 3.2 ¥ tung thiét ké va thiét bj hign c6 3.2.1 Y twong thiét ké Muc tiéu ctia hé théng diéu khién bam cho panel pin nang long Mat Troi 1 thiét ké 1am sao cho panel nay lun ludn chuyén déng tong déi so voi hudng cha anh sing Mit Troi, 6 nghia don giin 1A khi Mit Troi moc & huéng Déng vao budi sang thi panel phai quay vé huéng Dong, khi Mat Troi 6 dinh 12h tnva thi panel ciing phai tr déng quay theo sao cho hudng cita tia bite xa la vudng géc voi panel pin ning Ivong Mat Trdi...nhim thoa man mue tigu duy nhat 18 kim sao cho Ivgng bite xa thu duoc & moi thoi diém trong ngay 1a In nhat va ewig d9 18 tirong duong nhau. Nhu vay, mun thoa man muc dich nay, panel trong hé théng diéu khién ‘bam nay can cé duge hai chuyén déng: chuyén déng thir nhat theo truc Bac- Nam dé hudng, ngay cla Mat Troi trén bau trdi nr sing dén vi chuyén dng theo truc Déng-Tay dé quay tim Pin Mat Trdi lén xudéng theo Pin Mit Trai tir Dong sang Tay tuong tng véi vi tri hang |. Chuyén dng thir hai 1a ‘huéng Bac- Nam. 26 Bén canh vige thod man yéu cau vé céng nghé, nhém dé dn da chi y thiét ké dén tinh tham mi, dya trén viée tham khao nhiéu hinh anh va da dua ra hinh Anh ng6i nha v6i mai mau xanh 14 cy, goi nén hinh anh etia mdi trudmg xanh, sach, biéu tung cila cic nguén nang long méi - nang long hat nhdn, ning luong gid va ning lwgng Mat Troi. 3.2.2 Thiét bj hign c6 ‘Thiét bj hign cd cia nhém 1 mot panel pin Mat Troi da tinh thé Projecta, co hinh dang tron, duge sin xuat tir cdc té bao quang dién diic bing silicon, cic té bio nay cé kha niing phat dién nhiéu hon té bio ciia pin Mat Troi vo dinh hinh trén cing mét dign tich véi cing mét curing 46 bite xa anh sing. ‘Trén cing cila Panel duge phi mot l6p kinh gia curing trong suét gitip bio ve t4m pin trong moi thoi tiét, déng thdi do cé lugng sat thap nén cho phép anh sding xuyén qua tot hon, giam thiéu lugng anh sang phan xa lai moi trudng. 27 Panel hign cé ‘Théng s6 ki thuat: Céng suat phat 1oW Dign ap ra Max 18V Dign ap ra Min Duong kinh panel | 420mm DO diy 4mm 3.3 Mach diéu khién, nguyén tic hoat dong 28 3.3.1 Gidi thigu vi chip LM339 am N DIP14 (Plastic Package) D so14 (Plastic Micropackage) * P TSSOP14 (Thin Shrink Small Outline Package) CAC KIEU BONG VO CUA LMB39 29 Non-avexting put? ouwutz 1] 14 oupues ouputa 1] 23 oupuee Voor 1 32 vee: ag nput 1] 11 Won-sveting tout Non-hvertng put {1 20 nvesng pute Jvestng nputa 1) 9 eatwitng puts p 8 avextng put’ ‘OUTPUT DAURA Vee NGUON CUNG CAP INVERTING INPUT DAU VAO DAO NON-INVERTING DAU VAO KHONG DAO INPUT Ngudn don hoac kép cé di Hién dp rong.(tir 2V dén 36V véi ngudn don va tir =1V dén £18V Dang cung cp rat nho (1,1mA) d6c lap voi dign dp ngudn(1,4mW/mdt cau so sinh 6 dign ap SV). Dong ‘Dang léch dau vao thap:£5nA fo thugn nho:25nA Dien dp léch dau vao thap:+ImV 30 Dai dign ap dau vao & ché dé thuong bao gom ca mass(ndi dit), -4mA), Dién dp bao hoa dau ra thap:250mV (Ih: Dién dp vi phan dau vao bing di np nguén. Dau ra tuong thich véi cdc ché dé TTL,DTL, ECL, MOS, CMOS. Nhiing thiét bj nay bao gém 4 b6 so sinh dién dp chinh xde voi thong sb dign ap 1gch nh6, 16n nhdt chi 2mV véi LM339A. Tit ca nhiing bd so sinh nay déu duge thiét ké dic biét dé lam viée duge & nguén Ap don véi dai dién 4p rng. Ching ciing ¢6 thé hogt dng vai ngudn chia 4p. Nhimng 66 so sdnh nay ciing cé dic tinh duy nhat, trong dé dai dign 4p diu vao 6 ché dé thudng bao gdm cd mass mac dit hoat dong véi ngudn Ap don, 31 3.3.2 Thiét ké mach diéu khién So dd nguyén ly 32 ‘Trude khi cho mach hoat dong ta can diéu chinh mot s6 théng s6 sau: + Diéu chinh bién tro VR1 sao cho: khi PC1 va PC2 cling nhan duge long nh sing nhu nhau thi Led2 bat dau tit(dign 4p dau vao 4 lén hon dign ap dau vio 5 mét chit), Nhur véy, khi PCI va PC2 e6 cing Iugng anh sing thi dong co sé dig quay. + Diéu chinh VR2 sao cho: khi Mat Trdi lin déng co sé tu dong quay vé huéng Bong nh RL2 va dimg lai khi gap cOng tic hanh trinh SW2(Chuan bi cho ngiy hoat déng méi bit dau). Va cing dim bio ring ban ngay dign dp dau 86 8 1dn hon dau s69 nén Q2 ludn bj khéa. Dong co khong thé quay sang huéng Déng ma chi cé thé quay tir Dong sang Tay. Chit y: Trong mach ta thay IC1d bing mét trasistor Q5. Nguyén tic hoat dong: = Khi PC1 duge chiéu sang nhiéu hon PC2, dién ap dau vao 5 lon hon dau vio 4 din dén diu ra 2 (+)+1ed2 sing, C3 duge nap tir tir qua RS—>R6 va 17 duge phan cuc sao cho diu 7 lén hon diu 6>dau 1(+)> QI din-role RLI téc dng lam dong co quay chim tir Dong sang Tay - Dong co sé dimg quay khi Anh sing chiéu vio PC1 va PC2 bing nhau hofe khi tim Panel Mat Trdi cham vao cng tic hinh trinh SW1, Nhu vay dé dim bio 18 Panel sé luén nhin duge anh sing Mat Troi mot cach tre dign(Nghta la da dim bao yéu cau diéu khién bam) ~ Khi trai bat dau t6i hode khi troi cé mua, am u thi dign ap @ chan s6 9 lon hon chin sé 8 nén déng co sé ty déng quay vé phia Déng chudn bj cho chuyén déng bm cia mot ngiy méi, Cae su 6 cita hé théng va céch khiic phuc: - Vi mét ly do nao dé ma PC2 c6 lrgng anh sing lén hon PC1(nhur mua ¢6 sim chép, do dén chiéu...) thi dng co vin eit ditng yén vi RLI va RL2 khong bj tic dong. 34 ~ Vao ban dém, khi c6 anh sang vao PCI ma khdng chiéu vao PC2 thi cting khong anh hung gi(nghia 14 gitt nguyén trang thai) vi tude dé ta da digu chinh cho VR2 dé Q5 din, déng dign tir chin 1 s@ qua QS ma khéng qua QI dong co khng thé quay sang Tay 3.4, Thiét ké mach cap nguon hé thong hogt dong Khi dat ngoai trai, “Hé théng diéu khién bam” sé phai ty cung cAp nang lugng cho minh, Muén vay thi ning lugng thu duge tir pin dat ngoai tri sé nap cho 4c quy. Nang hrgng duge tich trit nay, mét phin duc cung cp cho mach diéu khién thong qua mach cp ngudn, mot phin thi cp tre tiép cho Ong co hoat dong. So dé mach nguyén ly 1241.0 [pe vou Ou SD oO 5 35 So dd board mach: © 5 lUsrxp2 oem) °° (| ov 9 Uarxs 1 oO So dé bé tri linh kién: 36 3.5 B@ tich trit ning hgng(Ac quy) ‘Trong hé théng ngudn pin nang lugng Mat Tréi cé mét thanh phan rat quan trong g6p phan tao nén hé théng ngudn nang hrgng Mat Troi hoan chinh dé 1a b6 tich trir ning Iugng. Vao ban ngay, khi cé ning thich hgp, dign ning thu duge tir tim pin s@ duge tich vao bé tich trv nay, vao ban dém hoac khi tréi mua khéng 6 anh ning(nghia li khéng cé nang lngng phat ra tir tim pin) nang lung nay durge lay ra cung cap cho tai tiéu thy. Trong hé théng nguén pin nang lvong Mat Troi ddc lip phd bién hign nay thi nfing Iwgng phat ra tir tim pin chi yéu duge tich trit vao céc bO Acquy c6 dung lung phii hgp. Trén thu té cé rat nhiéu loai Acquy khdc nhau véi cau tgo, ching logi, miu ma da dang phi hgp véi cic hé théng khée nhau. Tuy nhién loai 4c quy hay duge str dung nhiéu nhit 1a Ae quy Chi Acid(ac quy nuée). 3.5.1 Qui trinh hos hoe trong 4c quy Chi/ Acid. Trong mét dcquy cé cac hé théng ban cuc duong va am. Ban cuc duong duge phi mét lap bé mat la PbO2, cdn ban eye Am thi duge phir lép chi xép nguyén chit Pb. Dung dich dign phan li axit sunfurie H-SO,4 Khi dcquy lam vigc, tire 14 khi né duge nap hoe phéng dign sé tao ra cée phan ting héa hoe : G ban cyc am xdy ra cdc phan tng: phing ditn Pb+SO", <———? PbSO, +2e wap den G ban ewe dong xay ra ede phan ting: i ping di PbO, +4H* +SO7 +2¢° <——— PbSO, +2H,0 nap din 37 Két qua chung cita cfc phan img trén la phn dite PbO, + Ph+2H,SO, ~~ 2PbSO, +2H,0 a ie 3.5.2 Cac su cé thudng gap @ dequy va cach khic phuc - Nap qué no: Su nap dign qua no cho Acquy gay ra su &n mén cue dién va sur tao khi qué manh lam bong, rung hoat chit & cdc ban cuc. Cac hoat chat bi bong ra, roi xuéng day binh kim doan mach céc ban cue. Trong qué trinh nap sé gily ra su tao khi(Hz va O2) vi thé néu thudng xuyén nap qué no ma khong cé thiét bj canh bao hode ty déng ditng thi rat c6 thé gay chay, nd. Sy nap qua no ciing giy su ting nhiét d6 ficquy Lim hu hong cdc ban cue va cdc tim dich ign va lam hoi nude bj bay hoi nhiéu, din dén gidm dung hugng cia Aequy. - Nap chua dit: néu dequy thug xuyén bj nap chua dino, ma biéu hign cla hign tugng 6 1a trong lugng ring ctia dung dich thép va mau cla ede bin cure ngay cang sing hon , cong vénh, bj sunfat hod...s nhanh chéng kim héng fcquy va phai thay thé. Vi vay, khi str dung phai cha y dén qua trinh nap sao cho fequy du dign 100% dung hegng méi ding hod ct da. = Cac cyte va dau day ndi bj han gi, an mon: Hign twgng nay rat hay xay ra déi v6i cdc du cue cia Acquy ndi véi cde day din do khéng duge bio quin céin than. Chd han gi nay gay ra cc su cd nhur khong tiép xtc dign khi nap va phéng dign cia ficquy. Khi phat hign su cé nay phai dig ban chai sit dénh sach sau dé rita bing dung dich amoniac long dé trung hoa acid sau d6 rita lai bling nude sach, lau khd, sau d6 dau ni cich dign lay va phii lén né mot lép dau mo - Sy mat nude: Trong qué trinh nap dién, dae bigt 1a 6 giai dogn cudi, khi dung lugng cia Acquy da dat gn 100% thi cac phan img hoa hoc xy ra rat manh. 6 ban cure am e6 phan ting tao khi Hy thodt ra nhur sau: 38 2H! 42¢° > Het Con 6 cue duong xay ra cde phan img to oxy: S042. + 2H20 + H2S04 + 2e- + 1/202 Két qua cia hai phan tg trén la: HOH) 4 + 1/2 Ot Nhu vay nude bj mat di trong qué tinh nap dign va ta thay dung dich trong fic quy can dan vi thé trong qué trinh sit dung nén chi y tra dung dich dinh ky déng théi trong qua trinh nap ac quy nén cha y dén phuong phap nap dign cho pha hop nhw nap bing hai bude, nap cham, thiét ké bé diéu khién nap,... 3.5.3 BO diéu khién nap cho de quy Nhur da n6i 6 trén, dé c6 thé didu tiét durge qué trinh nap dign ciia ficquy sao cho phi hgp, ting tudi tho cita Ae quy thi ngudi ta phai thiét ké mot bd digu khién nap dién. BO diéu khién nay cé thé ty déng nap cho Acquy. Khi dung. luong day thi wr dOng ngit hoae khi ie quy phéng dign dudi mite cho phép(phéng dign sfu)thi cing ty dong ding Iai Déi voi hé ngudn dign pin Mat Trai dGc lip thi bo thiét ké bO diéu khién nap lai cing cn thiét hon do nang Ivong Mat Troi thu duge 6 tig thoi diém 1a khéng ddng déu, c6 lic rit manh cé thé dat cong sudt nap cuc dai nhung: cling c6 hic Iai xuéng thap do o6 may mi howe mura gidng... Vi vay b6 diéu khién nap sé diéu tiét dign ap sao cho phi hgp v6i dign 4p can nap cho aequy. Khi thiét ké b6 diéu khién nap cho dcquy thi can quan tim nhimg thong s6 sau: + Nguong dign thé cat trén Vya, La gid tri dign thé trén hai cye clia acquy da duge nap dign no, dung lugng da dat 100%. Khi dé néu ta tiép tue ngp dign ma khéng cé thiét bj canh bao hoac khoa tw déng thi Acquy sé bi nap qua no, dung dich sé bj s6i, bay hoi nude va e6 kha ning cdn bi nd fequy..Vi thé Khi cé déu higu Acquy da duge nap no, higu dign thé trén cac ban cue dat gid tri V=Vinax thi bO diéu khién sé ty dong cit hoge han dong tir din pin Mat Troi, 39

You might also like