Professional Documents
Culture Documents
Kasaysayan NG Noli Me Tangere
Kasaysayan NG Noli Me Tangere
Unang nobela ni Rizal ang El Filibusterismo. Inilathala ito noong 26 taong gulang siya.
Makasaysayan ang aklat na ito at naging instrumento upang makabuo ang mga Pilipino ng
pambansang pagkakakilanlan. Sa di-tuwirang paraan, nakaimpluwensiya ang aklat ni Rizal sa
rebolusyon subalit si Rizal mismo ay isang nananalig sa isang mapayapang pagkilos at isang
tuwirang representasyon sa pamahalaang Kastila. Sinulat sa wikang Kastila ang Noli, ang wika
ng mga edukado noong panahong yaon.
Sinimulan ni Rizal ang nobela sa Madrid, Espanya. Kalahati nito ay natapos bago siya umalis ng
Paris, at natapos ito sa Berlin, Alemanya. Inilaan ni Vicente Blasco Ibez, isang bantog na
manunulat, ang kaniyang serbisyo bilang tagapayo at tagabasa.
Bumuo ng kontrobersya ang nobelang ito kung kaya't pagkatapos lamang ng ilang araw na
pagbalik ni Rizal sa Pilipinas, tinanggap ni Gobernador-Heneral Terrero sa Malacaang at
inabisuhang puno ng subersibong ideya ang Noli. Pagkatapos ng usapan,napayapa ang liberal ng
Gobernador Heneral ngunit nabanggit niya na wala siyang magagawa sa kapangyarihan ng
simbahan na gumawa ng kilos laban sa nobela ni Rizal. Mahihinuha ang persekusyon sa kaniya
sa liham ni Rizal sa Litomice: "Gumawa ng maraming ingay ang libro ko; kahit saan,
tinatanong ako ukol rito. Gusto nila akong gawing excommunicado dahil doon . . .
pinagbibintangan akong espiya ng mga Aleman, ahente ni Bismarck, sinasabi nila na
Protestante ako, isang Mason, isang salamangkero, isang abang kaluluwa. May mga bulong na
gusto ko raw gumawa ng plano, na mayroon akong dayuhang pasaporte at gumagala ako sa
kalye pagkagat ng dilim ... "
Kasaysayan
Sinimulang sulatin ni Dr. Jose P. Rizal ang mga unang bahagi ng "Noli Me Tangere" noong 1884
sa Madrid noong siya ay nag-aaral pa ng medisina. Nang makatapos ng pag-aaral, nagtungo siya
sa Paris at doon ipinagpatuloy ang pagsusulat nito. At sa Berlin natapos ni Rizal ang huling
bahagi ng nobela.
Ang pagsusulat ng "Noli Me Tangere" ay bunga ng pagbasa ni Rizal sa "Uncle Tom's Cabin" ni
Harriet Beacher Stowe, na pumapaksa sa kasaysayan ng mga aliping Negro sa kamay ng mga
panginoong putting Amerikano. Inilarawan dito ang iba't ibang kalupitan at pagmamalabis ng
mga Puti sa Itim. Inihambing niya ito sa kapalarang sinapit ng mga Pilipino sa kamay ng mga
Kastila.
Sa simula, binalak ni Rizal na ang bawat bahagi ng nobela ay ipasulat sa ilan niyang kababayan
na nakababatid sa uri ng lipunan sa Pilipinas at yaon ay pagsasama-samahin niyang upang
maging nobela. Ngunit hindi ito nagkaroon ng katuparan, kaya sa harap ng kabiguang ito, sinarili
niya ang pagsulat nang walang katulong.
Ipinaliwanag ni Rizal sa kanyang liham sa matalik niyang kaibigang si Dr. Ferdinand Blumentritt
ang mga dahilan kung bakit niya isinulat ang "Noli." Ang lahat ng mga ito ay maliwanag na
inilarawan sa mga kabanata ng nobela.
Ang pamagat ng "Noli Me Tangere" ay salitang Latin na ang ibig sabihin sa Tagalog ay "Huwag
Mo Akong Salingin" na hango sa Ebanghelyo ni San Juan Bautista. Itinulad niya ito sa isang
bulok sa lipunan na nagpapahirap sa buhay ng isang tao.
http://mcshukbalahap.jigsy.com/kasaysayan
Noli Me Tangere/Panimula
Hinggil sa May-akda
Si Dr. Jose Rizal ay isinilang sa Calamba, Laguna noong ika-19 ng Hunyo, 1861. Ang kanyang
mga magulang ay sina Francisco Mercado Rizal at Teodora Realonda Alonzo. Siya ay pampito sa
labing-isang magkakapatid - na sina Salumina, Paciano, Narcisa, Olympia, Lucia, Maria,
Concepcion, Josefa, Trinidad at Soledad.
Una niyang guro ang kanyang ina. Sa edad na tatlong taon, marunong na siyang bumasa at
sumulat. Nang siya ay siyam na taong gulang, nag-aral siya sa Binan, Laguna sa ilalim ng
mahusay na pagtuturo ni Maestro Justiniano Cruz. Napansin ang kaniyang katalinuhan,
pinayuhan ng maestro ang estudyanle na umuwi na dahil wala na siyang maituro sa kanya.
Sa Ateneo Municipal de Manila siya nag-aral nang siya ay labing-isang taon. Napatunayan ang
likas na galing, nakamit niya ang pinakamataas na karangalan sa pagtatapos niya ng Bachiller en
Artes sa gulang na labinganim na taon.
Sa Unibersidad ng Santo Tomas, Pilosopiya ang unang kursong kinuha niya rito. Noong TaongAralang 1878-1879, lumipat siya sa kursong Medisina udyok ng Rektor ng Ateneo. Mahalaga sa
kaniya ang bagong kurso dahil nais niyang magamot ang nanlalabong paningin ng ina. Kasabay
rito, kumuha siya ng kursong agrimensor sa Ateneo. Naipasa niya ang pagsusulit sa kursong ito
sa gulang na labimpito.
Sa Universidad Central de Madrid ipinasiya ni Rizal na ipagpatuloy ang kaniyang pag-aaral ng
Medisina. Lingid sa kaalaman ng kaniyang mga magulang at ng mga Kastila ang kaniyang
pagtungo sa Europa. Tanging si Paciano ang nakatatandang kapatid na lalaki at ang kaniyang
Tiyo Antonio ang nakabatid sa kaniyang pag-alis. Noong Hunyo 21, 1884, natapos niya ang
Medisina na kung saan nakamit niya ang tilulong "Licenciado en Medisina" sa unibersidad na
ito. Sa sumunod na taon, Hunyo 19, 1885, natamo naman niya ang titulong "Licenciado en
Filosopia y Letras" na may markang "Sobrasaliente" (Excellent).
1884 - natapos niyang isulat ang unang kalahating bahagi ng Noli sa Madrid.
Abril-Hunyo 1886 - natapos niya ang huling sangkapat at ang mga huling
kabanata sa Wilhelmsfold, Alemanya.
Pebrero 1886 -nirebisa ang huling manuskrito ng nobel a sa Berlin; halos nauwi
sa pagkakasunog ang manuskrito sa dahilang naubos ang pondo at siya ay
nagkasakit; tila hindi maililimbag ang nobela.
Dr. Maximo Viola-kaibigan ni Rizal mula sa isang mayamang angkan ng San Miguel, Bulacan.
Itinuring siyang tagapaglista ng Noli yamang siya ang naging instrumento upang mailathala ang
Noli. Pinahiram sl Rizal ng sapat na pondo para rito maliban pa sa pang-araw-araw na gastos ni
Rizal na noon ay naghihikahos.
Ang Paglilimbag
Pebrero 21, 1887- nakahanap sina Rizal at Viola ng palimbagan sa Alemanya. Ito ay ang
Berliner Buchdruckrei Action Gesslsschaft. Pinili nila ito dahil mababa ang singil-300
piso para sa 2,000 sipi ng akda.
Disyembre 25, 1887 - natanggap ni Maximo Viola ang mapagpahalagang nota mula kay
Rizal. Kasama rin sa ibinigay ni Rizal sa kanya ay ang 'golley droof' ng Noli, panulat na
ginamit at isang komplimenlaryong sinipi kung saan isinulat ni Rizal ang nota.
nahon
Detalye
Nabasa ni Rizal ang novelang Uncle Toms Cabin ni Harriet Beecher Stowe na
naglahad ng pang-aapi sa mga aliping Negro sa Amerika.
Mayroong isang pagdiriwang ng mga mag-aaral na Pilipino ng Central University of
Madrid sa Espanya. Nakasama ni Rizal sina Jaena, Valentin Ventura at ang
magkakapatid na Paternos. Inimungkahi ni Rizal sa kanyang mga kasamang Pilipino
sa Madrid na sumulat sila ng isang novelang hango sa masamang kalagayan ng
mga Pilipino sa Pilipinas sa ilalim ng pamumuno ng Kastila at ang lahat ay sumangayon. Inimungkahi ni Rizal na pangkat sila upang mailahad ang lahat ng pananaw.
Ang mungkahi ni Rizal na sumulat bilang pangkat ang novela ay hindi natupad
sapagkat ang iba, sa halip na umpisahan ang novela ay nalihis ang perspektibo at
ukol sa babae na ang nais isulat. Nalulon ang lahat maliban kay Rizal sa sugal at
pambabae kaya napabayaan ang napagkasunduan.
Enero 2, 1884
http://pinoyfolktales.blogspot.com/2012/12/kaligirang-kasaysayan-ng-noli-metangere.html