TAJUK : TEORI PERKEMBANGAN KOGNITIF

KANAK-KANAK JEAN PIAGET

SANTISKUMAR A/L SIVALIMGAM
SANTHEKUMAR A/L SEKAR
PUSPARANI A/P MUTTUSAMY
KALAIARASI A/P RAJENDRAN

JEAN PIAGET

Seorang pakar biologi Switzerland dan pakar psikologi

kanak-kanak

Dilahirkan pada 9th Ogos 1896 di Neuchtel, Switzerland.

Banyak membuat kajian ke atas tingkah laku kanak-kanak.

Menghuraikan bagaimana minda manusia membina skemata

dan melaksanakan proses asimilasi dan akomodasi dalam
membina ilmu.

Mengemukakan konsep-konsep tentang perkembangan kanakkanak yang telah diterima sebagai satu teori komprehensif
yang meliputi kesemua budaya dan masyarakat.

Meninggal pada 17th September 1980 di Geneva.

TEORI PERKEMBANGAN KOGNITIF

Menurut Jean Piaget, proses pemikiran kita
berubah secara menyeluruh bermula selepas
lahir sehingga kita mencapai kematangan.
Setiap individu akan sentiasa mencuba untuk
memahami dan mengadaptasi perubahanperubahan yang berlaku di persekitaran mereka.

TEORI PEMBELAJARAN
JEAN PIAGET
Perkembangan kanak kanak membina maklumat secara
aktif semasa meneroka dunia sekelilingnya.
-

Organisasi : Apabila skema baru dibentuk skema itu disusun

semula dan dikaitkan kepada skema lain supaya
membentuk satu sistem kognitif yang saling berkaitan.

Adaptasi : Proses penyesuaian kepada persekitaran di mana

skema berubah.

- Asimilasi : Meletakkan pengalaman

baru dalam struktur mental yang
ada.
- Akomodasi : Proses mengubah
struktur mental untuk menyesuaikan
diri kepada persekitaran. Penyusunan
semula organisasi mental supaya
maklumat baru dapat dimasukkan.

PERINGKAT PERKEMBANGAN
KOGNITIF KANAK-KANAK
Menurut teori pembelajaran kognitif Piaget (1896
1980) mendapati perkembangan kognitif kanak-kanak
berbeza dan berubah melalui empat peringkat
mengikut perubahan umur.
Secara ringkasnya :- bagaimana kanak-kanak bergerak balas terhadap
peristiwa di persekitaran.
- apakah kesan peristiwa tersebut terhadap
perkembangan kanak-kanak.

PIAGET MEMBAHAGIKAN KEPADA EMPAT TAHAP

PERKEMBANGANT IAITU :Peringkat
sensori motor
( 0 2 tahun)
Peringkat
operasi
Formal
( 12 tahun ke
atas)

Peringkat Pra
- operasi
( 2 7 tahun)
Peringkat
operasi
konktrit
( 7 12
tahun)

Sensori motor
( 0 -2
tahun )

 Perkembangan kognitif berlaku dalam peringkat.

1. Sensori motor ( 0 -2 tahun )
- Kanak-kanak akan menggunakan pancaindera sprt perhatian,
pendengaran dan aktiviti-aktiviti motor utk meneroka persekitaran.
- menggunakan pergerakan fizikal utk mempelajari persekitaran
dan mencapai matlamat.
- mula menggunakan imitasi terhdp tingkahlaku yang dilihat atau
diperhatikan.
- mencapai tahap pengekalan objek

PERKEMBANGAN KOGNITIF
Skema-skema yang terbentuk adalah
hasil dari interaksi fizikal bayi dengan
persekitaran.
Kanak-kanak pada peringkat ini akan
merasa puas menggunakan mulut untuk
merasa dan menghisap dan juga
berminat dengan objek yang berada di
persekitarannya.
Kepuasan akan terhasil apabila mereka
berupaya mengenakan tindakan
terhadap objek dan menyebabkan
mereka melakukan tindakan tersebut
berulang-ulang.
Selain itu, mereka juga mula
menunjukkan permulaan pemikiran logik
dimana aktiviti-aktiviti fizikal mereka
mula mempunyai matlamat-matlamat
yang mudah.

CONTOH
Menggunakan mulut untuk merasa objek,
mengkoordinasi mata dan tangan untuk
mencapai objek.

Menghisap ibu jari, memasukkan objek

kedalam mulut, mencapai objek yang
berbunyi,bunyi yang dihasilkan akan
mendatangkan kepuasan yang
menyebabkan kanak-kanak mengulang
perbuatan tersebut.

Kanak-kanak yang telah mencapai tahap

ini dapat mengatur skema-skema yang
mudah dan logik untuk mengeluarkan
barang-barang daripada sebuah bekas
yang bertutup atau boleh mengatur
langkah untuk mengambil objek yang
jauh.

Pra-operasi
(2 7 tahun )

2. Pra-operasi (2 7 tahun )
- menggunakan simbol ( imej atau perkataan )
- keupayaan dalam menggunakan bahasa.
- bersifat egosentrik ( melihat persekitaran mengikut persepsi
mereka sendiri )
Contoh :
Seorang kanak-kanak yang suka melihat 1 siri kartun (boboiboy)
beranggapan semua orang lain juga mempunyai minat yang
sama dengannya.

- cenderung memberi nyawa kpd benda yang tidak hidup.

 Pemikiran kanak-kanak pada peringkat ini lebih

bersifat intuitif iaitu pemahaman kanak-kanak
mengenai objek bergantung pada ciri-ciri yang
nampak jelas dan nyata dimana mereka masih
belum berupaya berfikir secara logik dan rasional.

Ciri-ciri ini dikatakan sebagai

centered/permusatan. Oleh itu, mereka masih
tidak dapat menguasai proses
transformasi,keterbalikan dan penaakulan.

KEBOLEHAN YANG DIPEROLEH PADA

PERINGKAT PRA - OPERASI
Mewakili imej sebenar buku dengan perkataan buku atau
dengan menggunakan gambar. Proses ini dinamakan fungsi
semiotik dimana perkembangan bahasa akan berlaku dengan
pesat
Permainan membayangkan (pretend play) seperti mengambil
watak kartun/karektor kegemaran (boboiboy,upin & ipin) atau
menjadi ibu,ayah atau doktor.
Memberi kualiti atau ciri benda hidup kepada benda bukan
hidup (animisme) seperti hari hujan sebab hari menangis,
kereta minum apabila menuang minyak.

Operasi konkrit
( 7 12 tahun )

3.Operasi konkrit ( 7 12 tahun )

Kanak-kanak mula menggunakan pengetahuan dan akal fikiran untuk

mempelajari sesuatu yang konkrit.
-

- kanak-kanak sudah memahami konsep pengekalan.

- boleh menerima pendapat org lain, boleh melihat benda-benda drpd
pandangan org lain.
- dpt mengklasifikasikan dan menyusun objek-objek dalam dimensi
tertentu.
- dpt memahami konsep perhubungan.
- tidak boleh memahami perkara-perkara abstrak ( kebebasan )
- tidak boleh menaakul secara logik.

 Menurut Jean Piaget, kanak-kanak pada peringkat ini

sudah boleh menguasai konsep pengekalan
(conservation).
PRINSIP ASAS

PRINSIP
IDENTITI
Mereka tahu sekiranya
tiada bilangan yang
ditambah / dikurangkan,
bilangan /amaun objek
adalah sama walaupun
bentuknya berubah

PRINSIP GANTI
RUGI
(COMPENSATI
ON)
Mereka tahu sesuatu
perubahan pada satu
segi akan diganti oleh
perubahan dalam satu
aspek yang lain

PRINSIP
KETERBALI
KAN
Pelajar boleh
mengulang
proses yang
berlaku secara
mental kepada
asal semula

PROSES

CONTOH

PROSES PENGELASAN :
Mengklasifikasikan objek ke dalam
set atau kumpulan berdasarkan
sesuatu ciri.

Pengelasan mengikut ciri warna,

saiz & bentuk.

PROSES MENYUSUN SECARA

BERSIRI :
Mengatur atau menyusun mengikut
susunan menaik dan menurun.

Membuatsusunan logik seperti

A<B<C , 1<2<3<4

Penguasaan kemahiran seperti pemuliharaan,pengelasan dan

penyusunan bersiri menunjukkanpelajar pada peringkat ini telah
mencapai satu peringkat pemikiran logik.

Walau bagaimanapun sistem pemikiran ini masih terikat dengan

situasi fizikal di mana pelajar boleh menyusun, mengelas,
memanipulsi dalam situasi yang berbentuk konkrit.

Mengikut Jean Piaget , gaya pemikiran mereka juga

berubah secara beransur daripada pemikiran egosentrik
kepada pemikiran decentered/ objektif .

Pemikiran ini membolehkan kanak-kanak memahami

persepsi dan pandangan orang lain yang berlainan
daripada persepsi mereka.

Mereka mula bersosial dan menerima pandangan rakanrakan semasa bermain / membuat aktiviti bersama.

Pada peringkat ini, masih tidak boleh membuat hipotesis

dan menyelesaikan soalan-soalan yang abstrak / masalah
yang melibatkan gabungan faktor yang kompleks.

Operasi Formal
( 12 tahun ke atas/remaja )

4.

Operasi Formal ( 12 tahun ke atas/remaja )

- Mempelajari sesuatu yang lebih abstrak.

- perkembangan kebolehan menguji hipotesis secara
matang dan saintifik.
- dapat memahami ttg isu-isu yang kompleks yang
memerlukan taakulan abstrak.
- kebolehan membuat ramalan, merancang tindakan
yang dilakukan dan boleh menjangka akibat drpd
tindakannya.
Contoh :
. Mereka boleh berhipotesis dan memberi idea tentang masalah
pencemaran alam sekitar di dunia /apa yang akan berlaku di
Malaysia pada tahun 2020.
. Mereka boleh mengkaji masalah-masalah abstrak secara

 Egosentrik remaja muncul dalam peringkat ini.Ianya

berlainan dengan egosentrik di peringkat pra-operasi
Remaja lebih tertumpu kepada idea dan pemikiran mereka
sendiri, susah untuk menerima pandangan dan pendapat
orang lain serta mempunyai perasaan seperti perbuatan
mereka sentiasa diperhatikan oleh orang lain.

KESIMPULAN
Keseluruhannya teori ini telah membincangkan banyak
perkara yang berkaitan dengan proses pengajaran dan
pembelajaran. Struktur pengetahuan akan berkembang
dengan bertambahnya pengetahuan ke dalam ingatan jangka
panjang. Teori ini sangat sesuai untuk diaplikasikan dengan
kanak-kanak berkeperluan khas.