KOGNITIBONG ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTANCY: GAANO ITO

KAHALAGA SA PANANAW NG INDIBIDWAL NA MAG-AARAL

Isang Pamanahong Papel na Iniharap sa mga Kaguruan ng University of

Batangas, Lipa Campus

Bilang bahagi ng Pagtupad sa mga Kinakailangan sa FILIPINO 102: Pagbasa at

Pagsulat tungo sa Pananaliksik

Mga Mananaliksik:

DAHON NG PAGPAPATIBAY

Bilang pagtupad sa isa sa mga pangangailangan ng asignaturang Filipino 102

(Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik), ang pananaliksik na ito ay pinamagatang
KOGNITIBONG ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTANCY: GAANO ITO

KAHALAGA SA PANANAW NG INDIBIDWAL NA MAG-AARAL ay inihanda at

iniharap ng mga mananaliksik na sina

kursong

Bachelor

of

Science

in

Accountancy sa aming guro na si Gng. Maria Monica L. Manimtim.

Tinanggap bilang isa sa mga pangangailangan sa asignaturang Filipino 102 at

nagkamit ng grading

at idineklarang

PASASALAMAT

Taos pusong, nagpapasalamat ang mga mananaliksik sa mga sumusunod na

indibidwal at tanggapan dahil sa pamamahagi ng kanilang suporta na naging daan sa
matagumpay na pagbuo ng Pamanahong Papel na ito.
Kay, an gaming minamahal na guro sa Filipino, sa paggabay sa bawat hakbang
sa pag-aaral ng mga mananaliksik, pag-uudyok sa mapaganda at mailathala ang
Pamanahong Papel,

Sa mga awtor, editor at manananliksik na pinaghanguan ng mahahalagang

impormasyon sa una at ikalawang kabanata ng Pampamanahong Papel na ito.
Sa mga respondent, sa pagbibigay ng panahon, sa pagpapainterbyu, sa
makatotohanang pagsagot, at pag papakita at kabutihan na lubos na nakatulong sa
amin.
Sa pamilya ng mga mananaliksik na gumabay at sumuporta upang matapos ang
Pampamanahong Papel na ito. At higit sa lahat,
Sa Dyos Amang Makapangyarihan, na kung hindi dahil sa kanya ay hindi
maliliwanagan at hindi magagawa ang tamang mga hakbangin upang matapos ang
pananaliksik na ito.

Muli, maraming salamat sa lahat.

PAGHAHANDOG

Para sa mga estudyante

Ng UB at ng mga mag-aaral mula sa
Departamento ng Arts at Siyensya
Sa aming mga magulang, buong pamilya
Kaibigan, kaklase at mga minamahal
Sa Panginoon

Para kina

?
?
?

ABSTRAK
Pamagat: KOGNITIBONG ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTANCY: GAANO
ITO KAHALAGA SA PANANAW NG INDIBIDWAL NA MAG-AARAL

MANANALIKSIK:

Uri ng Dokumento:
Paaralan:

Pampamanahong Papel
Pamantasan ng Batangas

Lungsod ng Lipa
Kurso:

Accountancy

Taong isinagawa:

Ikalawang semester, 2015

Lagom
?
Sinasagot ng pag-aaral na ito ang mga sumusunod na katanungan.
1. Ano ang pakahulugan mo sa kognitibong aspeto?
2. Anong madalas na pagmulan ng kaalaman upang mapaghusay ang ating
kognitibong aspeto?
3. Ano ang maaaring mangyari kung kulang ng kognitibong aspeto ang isang
mag-aaral?
4. Anong salik ang pinakanakaaapekto sa kognitibong aspeto ng isang magaaral?
5. Gaano kahalaga ang pagpapa-unlad ng kognitibong aspeto sa pagtahak sa
kursong Accountancy?
6. Ano ang nararapat gawin upang mapalawak ang kognitibong aspeto?
Ang pag-aaral na ito ay gumamit ng deskriptibo-analitiko na uri ng
pananaliksik. Gumawa ang mga mananaliksik ng kwestyoneyr para makapangalap
ng sapat na datos para sa pag-aaral na ito. Ang nagiging respondent ng pag-aaral
na ito ay 60 estudyanteng nasa kanilang ikalawa at ikatlong taon na sa kolehiyo sa
ilalim ng departamento ng accountancy sa Unibersidad ng Batangas.

Kabuuang Nakuhang Datos

Matapos maanalisa at matapos ang interpretasyon ng mga datos ang mga
sumusunod na mahalagang kinalabasan ang siyang sinisiwalat sa pag-aaral na ito.
1.

2.

3.

4.

5.

6.

Konklusyon
Base sa lagom ng pag-aaral ang konklusyon ng mga mananaliksik ay
humantong sa mga sumusunod na konklusyon:
1.
2.
3.
4.
5.
6.

?
?
?
?
?
?

Rekomendasyon
Batay sa mga natuklasan at konklusyong inilahad, sa pag-aaral na ito, narito ang
mga rekomendasyon:
1.
2.
3.
4.
5.
6.

?
?
?
?
?
?

BLANGKO to sadya dapat XD

Eto din :D

TALAAN NG NILALAMAN
Pamagat........................................................................................................................... ii
Dahon ng Pagpapatibay... ...............................................................................................iii
Pasasalamat....................................................................................................................iv
Paghahandog....... ............................................................................................................v
Abstrak........... vi
Kabuuang nakuhang Datos..........vii
Rekomendasyon.......... viii
Talaan ng Nilalaman............ix
Talaan ng mga Talahanayan at Grap........ x

Kabanata
I.Suliranin at ang Kaligiran Nito
Panimula..........
Balangkas Konseptwal...............

Paglalahad ng Suliranin
Kahalagahan ng Pag-aaral.......
Saklaw at Limitasyon
Katuturan ng mga katagang ginamit...........

II.Kaugnay na Literatura at Pag-aaral

Kaugnay na literature.......
Kaugnay na pag-aaral........
III. Disenyo at Paraan ng Pananaliksik
Disenyo ng Pananaliksik.........
Respondente
Instrumento ng Pananaliksik.............
Istatistekal na Tritment ng mga Datos..............
IV. Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos.........
V. Lagom, Konklusyon at Rekomendasyon...............
Appendix...............

TALAAN NG MGA TALAHANAYAN AT GRAP

Grap
Kasarian ng mga Respondente
Edad ng mga Respondente.....................................................................

Talahanayan
Talahanayan 1.........................................................................................

Talahanayan 2.
Talahanayan 3.
Talahanayan 4.
Talahanayan 5.
Talahanayan 6.
Talahanayan 7.

Kabanata I
ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
Panimula
Wala kang maipapanalong laban kung hindi mo ito paghahandaan. Sa paglipas
ng panahon at sa pagdating ng bagong henerasyon ay kailangang makisabay ng mga
tao sa indak ng pagdaan ng panahon. Ang sulating pananaliksik ay isinasagawa upang
mapatunayan at mapagtibay ang isang paksa. Sa ganitong paraan mas mapaparating
natin sa mambabasa ang kahalagahan ng kognitibong aspeto sa larangan ng
Accountancy.
Ang mag-aaral ngayon kung ihahambing sa mag-aaral noon ay tunay na may
malaking pagkakaiba. Sa pamamaraan pa lamang ng pananaliksik ng mga mag-aaral
ngayon ay makabagong teknolohiya na ang ginagamit tulad ng kompyuter na
nakakatulong sa mabilis na pangangalap ng impormasyon. Ang paglago ng
makabagong teknolohiya ay isa din sa mga salik ng pagbabago sapagkat napapadali
ang mga pamamaraang ginagamit. Marahil, sa paghirap ng mga pagsubok maipapakita
kung anong Aspetong Kognitibo ang tinataglay ng isang indibidwal. Ang Kognitibong

Aspeto o sa madaling salita ay moralidad ng isang tao ay tunay na isa sa mga

pangunahing kasangkapan para sa paghubog ng isang mabuting mamamayan.
Ang pagpapalawig ng kaisipan ng isang indibidwal ay naaayon sa kanyang
taglay na kakayahan at kaalaman. Kaakibat din nito ang mabilis na pagbibigay solusyon
sa mga problemang kinakaharap ng pag-aaral na isinasagawa. Ilan sa mga layunin ng
pag-aaral na ito ay ang i-sarbey ang mag-aaral kung gaano kahalaga ang kognitibong
aspeto sa larangan ng Accountancy. Layunin din nitong maiparating sa mambabasa
kung gaano kahalaga ang kognitibong aspeto sa larangan ng Accountancy.

Balangkas Konseptwal
Ang pamanahong papel na ito ay nakapokus sa kahalagahan ng pananaw ng
indibidwal na mag-aaral ng Unibersidad ng Batangas, Lipa City ukol sa Kognitibong
Aspeto sa Larangan ng Accountancy. Ang mga kaisipang nakapaloob sa pag-aaral ay
naging batayan o lunsaran ng isang indibidwal upang malaman ang epekto ng
pagkakaroon nito sa mga edtudyante ng Accountancy.
Sa Figyur 1 ay makikita ang balangkas na isinasagawa.
INPUT

Pagkakakilanlan ng
respondentebatay sa
kanilang:

Edad
Kasarian

PAMAMARAAN

Talatanungan sa
pangangalap ng
impormasyon o
opinyon ng mga
estudyante.

OUTPUT

Persepsyon ng magaral mula una

hanggang ikaapat na
antas ng kursong
Accountancy sa
Unibersidad ng
Batangas.

Paglalahad ng Suliranin
Ang pangunahing layunin ng pag-aaral na ito ay upang makapangalap ng
impormasyon o opinion hinggil sa kognitibong aspeto sa mag-aaral ng BS Accountancy.

Kaugnay nito, isinasaalang-alang ang mga sumusunod na katanungan.

1. Ano ang pakahulugan mo sa kognitibong aspeto?
2. Anong madalas na pagmulan ng kaalaman upang mapaghusay ang ating
kognitibong aspeto?
3. Ano ang maaaring mangyari kung kulang ng kognitibong aspeto ang isang magaaral?
4. Anong salik ang pinakanakaaapekto sa kognitibong aspeto ng isang mag-aaral?
5. Gaano kahalaga ang pagpapa-unlad ng kognitibong aspeto sa pagtahak sa
kursong Accountancy?
6. Ano ang nararapat gawin upang mapalawak ang kognitibong aspeto?

Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na isinasagawa ay nakatutulong upang mabigyang kaalaman
ang mga estudyante at mga mambabasa patungkol sa Kognitibong Aspeto sa Larangan
ng Accountancy: Kahalagahan ng Pananaw ng Indibidwal na Mag-aaral. Makakatulong
din ito sa mga estudyante kung paano nila mapapalawak ang kanilang mental na
pagiisip. Ang pananaliksik na ito ay sadyang nagtataglay ng kahalagahan sa lahat ng
taong makakatamo ng mga impormasyon na matatagpuan dito.
Sa mga guro, upang maibahagi nila sa mag-aaral ang kanilang kaalaman ukol
sa kahalagahan ng Kognitibong Aspeto sa Larangan ng Accountancy.
Sa mga mag-aaral, upang malaman nila kung ano kontribusyon ng pagkakaroon
ng kognitibong aspeto sa larangan ng Accountancy.
Sa mga mambabasa, upang maging gabay at magbigay ng kaalaman tungkol
sa kognitibong aspeto sa larangan ng Accountancy. Sa pamamagitan ng nakuhang
impormasyon at ideya mula sa pamanahong papel na ito, ay mas mkapagbibigay ng
kaalaman tungkol sa epekto ng pagkakaroon ng kognitibong aspeto sa larangan ng
Accountancy ng mag-aaral.

Saklaw at Limitasyon
Ang pananaliksik na ito ay sumasaklaw sa mga mag-aaral mula una hanggang
ikatlo na antas ng kursong Accountancy sa Unibersidad ng Batangas sa Lipa ukol sa
kahalagahan ng pagkakaroon ng kognitibong aspeto ng mga mag-aaral sa larangan ng
Accountancy.
Katuturan ng mga Katagang Ginamit
Upang mas ganap na maunawaan ng mga mambabasa ang mga terminong
ginamit sa pananaliksik na ito, minabuting bigyan ng kahulugan ng mga mananaliksik
ang mga di-pamilyar na salita. Ito ay ang mga sumusunod:

1. Kognitibo. Sikolohikal na proseso kung saan ginagamit ang pang-unawa

2.
3.
4.
5.

at taglay na kaalaman.
Aspeto. Partikular na parte ng katauhan o kaugalian ng isang tao.
Larangan. Partikular na sangay ng pag-aaral na naaayon sa kagustuhan.
Accountancy. Propesyon o pag-aaral ng accounting.
Accounting. Kasanayan ng isang indibidwal na magkalkula ng mga
pangpinansyal na gawain.

KABANATA II
MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng mga kognitibong aspeto na makatutulong
sa pag-unlad ng bawat indibidwal na kumukuha ng kursong Accountancy. Naglalahad
din ito ng ibat-ibang pakahulugan na literatura at pag -aaral upang mas maunawaan
ang paksang ito.

Mga Kaugnay na Literature

(wag nga pala lageng ayon kay,, ibang connector ang gamitin kung maaari.)
(kapg article nmn,yung titile ay nasa first sentence naka italicize)(sa bawat
quotation,maglagay tayo ng explanation )Nabanggit sa pag-aaral na isinagawa ni
Bloom (1856), na ang kognitibong domeyn ay tumutukoy sa mababaw at malalim na
antas ng pag-iisip sa kahusayang pangwika (lower-order and higher-order thinking
skills). Halimbawa ng mababang antas ng pag-iisip ang pag-aalala o paggunita sa dati
nang natutunan sa pagkilala ng mga talasalitaan at kahulugan o kaalaman (knowledge),
pag-unawa (comprehension) at paglalapat (application). Sa mataas na antas ng pagiisip naman ang pagsusuri (analysis), pagbubuod (synthesis) at pagtatasa (evaluation).
Ayon naman kay Eric R. Braveman, Ang sanhi ng paghina ng kognitibo ay ang
pagtanda, pagkakalulong sa droga, mga iniinom na gamot na inireseta at hindi,
parasitiko, bakterya, inpeksyon, sakit na dulot ng pagtanda at marami pang iba.

Ayon kina John D. Delamater and Daniel J. Myers Ang tawag sa elemento ng istraktura
ng kognitibo ay katalusan. Ang katalusan ay isang persepsiyon ng personal na
saloobin, paniniwala at pag-uugali.

Ayon kay Robert J. Sternberg .Ang sikolohikal na kognitibo ay ang pag-aaral

kung paano makaintindi, matuto, makatanda , at makapag-isip sa mga impormasyon
ang mga tao.

Ayon kay Cummins (1979), may dalawang salik na nakaaapekto sa pang-unawa

sa wika: konteksto at kognitibo.Mas matagal aniya, natututunan ang akademikong wika
kaysa wika sa pakikisalamuha (social language) dahil higit na nangangailangan ng
kakayahang kognitibo ang wikang akademiko. May tiyak na mga layunin ang
akademikong wika tulad ng pagbibigay-impormasyon, paglalarawan ng mga
abstraktong kaisipan at paglinang ng kakayahan sa pag-unawa ng mgakonsepto. Mag
kaugnay ang prosesong pangwika at prosesong kognitibo. Sa prosesong pangwika,
nabibilang ang batayang kaalaman sa mga sangkap sa pagsulat, talasalitaan at balarila
at sa mas malalim na antas ang pang-unawa sa semantikong kahulugan at punksyunal
na kahulugan ng mgasalita o gamit ng wika.

Ayon kay Jean Piaget(18961980) , ang kognitibong pag-unlad ay isang

progresibong pagbabago ng mga mental na proseso na nagreresulta mula sa
bayolohikal napagtanda at karanasan sa kapaligiran . Alinsunod dito, naniniwala siya na
ang mga bata ay bumubuo ng pag-unawa ng sa kanilang paligid , pagkatapos ay
nakakaranas ng mga pagkakaiba sa pagitan ng kung ano ang kanilang alam at kung
ano ang natutuklasan nila sa kanilang kapaligiran . Bukod dito , si Piaget ay sinasabi na

ang kognitibong pag-unlad ay sentro ng organismo ng tao, at ang wika ay nakasalalay

sa kaalaman at pag-unawang nakuha sa pamamagitan ng kognitibong pag-unlad.

Ayon kina Lucas at Corpuz (2007) mayroongmgasalikangkognitibongaspeto ng

pag-iisip at ito ay angmga sumusunod:
Nature of Learning Process:
1. Ang learning o pagkatuto ay isangkomplikadongpaksa at magiging mas
epektibokungintensyonalangprosesosapagbuo ng
mgakahuluganmulasaimpormasyon at karanasan.
a. Ibatibanganguri ng proseso ng learning halimbawanito ay
kognitibongkakayahan at learning strategies.
b. Gumagamit ng intensyonalnaprosesoangmgapaaralannangsagayon ay
makabuoangmga mag-aaral ng mgakahuluganmulasaimpormasyon,
karanasan at mulasasarilinilangpag-iisip at paniniwala.
c. Angmgamatagumpaynaindibidwal ay aktibo at
inaakoangresponsibilidadupanglalongmatuto.
2. Objectives of the Learning Process: Angmatagumpaynaindibidwal ay
nakagagawa ng makabuluhan at coherent narepresentasyon ng
kanyangkaalaman.
a. Anglikasnaistratehiya ng pagkatuto ay nangangailangan ng mga goaldirected na mag-aaral.
b. Kinakailangan n
suportaangmgaindibidwalupangmakamitangmataasnaproseso ng
learning.
Ayon sa teorya ni Cummins (1979) Kognitibong Akademikong Kahusayang
Pangwika (Cognitive Academic Language Proficiency - CALP) ay nagbibigay ng
kaibahan sa isa pa nitong teorya ang Batayang Interpersonal na Kakayahang
Pangkomunikatibo (Basic Interpersonal Communicative Skill - BICS) na tumutukoy
lamang sa kumbersasyonal na kakayahan sa pakikipagtalastasan. Ang CALP ang
siyang wikang ginagamit sa akademikong larangan at nangangailangan ng mas
malalimnapag-iisip.

Ang kogintibong aspeto ay isang mental na kapasidad ng isang indibidwal na

nahuhubog mula pagkabata hanggang pagtanda. Ito ay isang mahalagang sangkap
upang mas maging epektibo ang bawat indibidwal sa mga aktibiti o bagay na kanilang
ginagawa. Isa itong likas na kakayahan na tinataglay ng lahat ng tao.
Ayon kay Fetinger, ang kognitib o ang mental na kakayahan ng isang tao ay
nakapaloob sa aspeto ng pagkatuto ng isang tao, gayun din sa pagkakamali niya sa
bawat bagay , at sa kahandaan niyang unawain at intindihin ang bawat sitwasyon at
pagkakamali. Samantala ayon kay Jean Piaget, ang pagkadevelop ng ng kognitibong
aspeto ng isang tao ay sumasailalaim sa apat na lebel. Ayon din sa kanya ang ito ay
hinuhubog

mula

pagsilang

ng

sanggol

hanggang

sa

pagtanda

nito

na

nangangahulugang ang mga estudyanteng nasa kolehiyo ay mas may mas malawak na
saklaw pagdating sa aspeto ng kognitib na kakayahan upang gawin ang mga bagay ng
tama at ayon sa nararapat. Kung titingnan ang kahulugan ng salitang kognitib ito ay
sumasaklaw sa pag-iisp, pag-unawa, pagkatuto, pag-alala sa mga bagay-bagay. Ayon
kay Ulric Neisser, ang pagkakaroon at ang paghubog ng isang mag-aaral sa kanyang
kognitibong kakayahan ay isang proseso kung saan mas nalalaman at nauunawaan
niya ng maayos ang mga bagay na nangyayari.
Kaugnay na Pag-aaral.Ang kognitibong aspeto ay kaalamang tinataglay ng
bawat indibidwal, kaalamang mental at kapasidad na umunawa ng mga bagay-bagay.
Ang kursong Accountancy ay nangangailangan ng malawak na kaisipan na siyang
makatutulong sa pag-angat ng kaalaman ng mga estudyanteng mag-aaral sa
kasalukuyan. Sa pammamagitan ng kognitibong aspeto, ang kolehiyo ay makabubuo ng
makabagong paraan para sa ikauunlad ng moralidad ng bawat indibidwal. Ang mga
aspetong ito ay kinasasangkutan ng mga prinsipyo na akma o nararapat na kilos ng
mga mag-aaral na huhubog sa kaalamang dapat tinataglay ng bawat isa.
Pakahulugan sa Kognitibo.Ayon sa pag-aaral nina Freud, Jung, at Adler, ang
bawat eskwelahan ay may kanya-kanyang pakahulugan ng kognitibo. Karamihan sa
mga ito ay nakatuon sa behavioural o pag-uugali. Ang kognitibong modelo ay

nadiskubre noong inilahad ni Ulric Neisser ang isang uri ng sikolohiya na na

nagpopokus sa utak ng isang tao. Ang depinisyon ng salitang cognition sa wikang
Ingles ay knowing at nagbibigay ng mga ideya patungo sa persepsyon., lenggwahe,
memorya at pag-iisip. Samantala, ang ibang kritiko ay nagsasabing ang kognitibong
sikolohiya ay nagkukulang sa kabisaan. Sa kabilang banda, ang mga accountants na
gumagamit ng mga paraan sa pakikipag-usap sa mga kliyente na nauugnay dito ay
kailangang magkaroon ng masidhi at malawak na pang-unawa.

Nabanggit rin nila sa kanilang pag-aaral na ang mga pag-uugali ng mga

accountants na maaring makatulong sa pagtantsya sa pagpapanatili ng magandang
relasyon sa mga kliyente ay ang teorya at mga pamamaraan ng paggawa ng desisyon.
Ang mga estudyanteng kumukuha ng kursong Accountancy ay natututong kumilala ng
mga katangian na siyang tumutulong sa pagdepina kung anong uri ng personalidad
meron ba ang bawat kliyenteng kanilang mahahawakan, lalo na sa paglutas ng mga
sitwasyong nakasasangkutan ng pandaraya. Ang mga mag-aaral nito ay `magresolba
ng mga problema habang nag-uusap ang magkabilang banda o ang tinatawag sa Ingles
na client-accountant communication. Ang pag-intindi sa kung paano ang kliyente na
pumuna sa pagdedesisyong kaugnay sa kursong ito ay nakapaloob sa mga kognitibong
aspeto.(http://smallbusiness.chron.com/apply-cognitive-psychology-accounting38759.html)

KABANATA III
DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
Sa kabanatang ito, ipinaliwanag ang disenyo ng pananaliksik, paksa ng pagaaral at mga pamamaraang ginamit sa pangangalap ng datos hinggil sa pag-aaral.
Disenyo ng pananaliksik
Ang pamanahong papel na ito ay isinagawa ayon sa disenyo ng
pamamaraang deskriptibo-analitikong pananaliksik. Ang napiling pag-aaral ng
mga mananaliksik ay nangangailangan ng mainam na pagpapaliwanag upang
maging matagumpay ang mga layunin. Ang metodolohiyang ito ay paraan upang
makahanap ng mga impormasyon at makapagbigay ng maayos na
interpretasyon ng mga resulta. Ang pamamaraang ito ang pinaka-angkop na

gamitin dahil makapagbibigay ito ng maayos na paglalarawan sa mga nalikom na

impormasyon.
Mga Respondente ng Pag-aaral
Ang mga respondente para sa pag-aaral na ito ay ang mga mag aaral
mula sa University of Batangas ng ikalawang semestre taong 2014-2015. Upang
mas maging maayos ang resulta, nagkaroon ng sarbey mula sa unang limamput
limang (55) kolehiyong mag-aaral na nakarating sa loob ng unibersidad sa ganap
na ika-8 hanggang ika-9:30 ng umaga sa napiling araw. Sila ang naging batayan
ng inihandang sarbey-kwestyoneyr ng mga mananaliksik. Hiningi ang kanilang
kaunting oras upang makakuha ng mga impormasyon ukol sa ilang katanungan.
Dahil sa maikling panahon ng paggagawa nito, hindi na humanap ang mga
mananaliksik ng respondente mula sa labas ng campus.
Instrumento ng pananaliksik
Ang sarbey-kwestyoneyr ang napiling gamitin ng mga mananaliksik
sapagkat ito ang pinaka-epektibo, pinakamadali, at pinakanirerekomendang
paraan ng pagkuha ng impormasyon. Naghanda ang mga mananaliksik nito
upang ipasagot sa mga respondente at makakuha ng impormasyon para sa pagaaral.
Gagamit din ng mga libro, internet at iba pang materyales ang mga
mananaliksik upang madagdagan ang mga impormasyong malilikom. Ang
internet ang isa rin sa pinaka-makakatulong sa mga mananaliksik upang
makakuha ng malawak na impormasyon. Ito ay sapagkat maraming pwedeng
impormasyong makapagbibigay-linaw ukol sa pag-aaral.

Tritment ng mga Datos

Ang tritment ng mga datos para sa papel na ito ng mga mananaliksik ay
hindi gumamit ng komplikadong estadistikal na pamamaraan. Magkakaroon
lamang ng masusi at maingat na pagta-tally at pagkuha ng porsyento ng mga
sagot na galing sa mga respondente. Bilang pagrespeto sa kanilang ibinahaging
opinyon at kaalaman, sinigurado ng mga mananaliksik na magiging kapaki-

pakinabang at malaki ang maitutulong ng mga ito. Ang pormula upang makuha
ang porsyento ng bawat kasagutan ay:
Gagamit ng estadistikal na talahanayan o tabular ang mga mananiliksik,
gayundin ang paggamit ng mga graph sa paglalarawan.
1. Ang indibidwal na kaalaman ay may ibat ibang pakahulugan sa kognitibong
aspeto na nagdulot ng magkakaibang porsyento sa unang katanungan. Ang
kakayahang mental na nahuhubog mula pagkabata ang may pinakamataas
na bilang ng pagpapakahulugan dito. Ang kaalamang tinataglay ng indibidwal
naman ay pumapangalawa. Ang kakayahang kumilos ng naaayon sa
sitwasyon ang ikatlo, sumunod ang kaalamang mental at ang panghuli ay
kapasidad na umunawa ng mga bagay-bagay.

2. May mga madalas na pagmulan ng kaalaman upang mapaghusay ang ating

kognitibong aspeto. Base sa nakalap na impormasyon, ang nangunguna rito
ay ang sariling karanasan at ang pumapangalawa naman ay nakabatay sa
mga pangyayari sa kapaligiran. Pangatlo ay maaaring magmula sa ating mga
guro, mga magulang, at sa mga nakatatanda. Sumunod sa bilang nito ay

mula sa Siyensya o Agham at ang panghuli ay mula sa ating napapanood o

nababasa. Samantala, walang nakuhang porsyento ang mula sa Literatura.

3. Maaring magdulot ng negatibo ang kakulangan ng kognitibong aspeto sa

isang mag-aaral. Base sa mga nakalap na impormasyon, nangunguna rito ay
mahihirapan sila sa pagresolba ng problema, sumunod ay ang posibilidad na
pagpapalit ng kurso at ang pangatlo naman na halos kalapit nito ay ang
posibilidad na makakuha ng mababang grado. Pang-apat sa naging resulta
ay hindi makakamit ang mithiin sa buhay, sumunod ay hindi makakapagtapos
ng pag-aaral. Samantala, walang nakuhang porsyento mula sa mga
respondente na mahihirapang kumuha ng disenteng trabaho.

4. May mga salik na nakakaapekto sa kogniibong aspeto ng isang mag-aaral.

Ngunit may pinakakaapekto sa mga ito. Nangunguna rito ay ang kanyang
personal na problema. Pumangalawa rito ay ang problemang pinansyal. Ang
pangatlo naman ay may parehong porsyento. Ang mga ito ay problemang
pampamilya at peer pressure. Gayundin din ang mga panghuli na may
parehong porsyento at ang mga ito ay dahil sa buhay pag-ibig at bisyo o
lifestyle.

5. May mga kahalagahan ang kognitibong aspeto sa indibidwal na kumukuha ng

kursong Accountancy mula sa pagsasarbey ng mga mananaliksik. Ang mga
ito ay ang mga sumusunod mula sa may pinakamataas na porsyento
hanggang sa may pinakamababa:
Mapapadali ang pagkakatuto sa larangang pag-aaral
Napapalawak ang kaalaman
Makakamit ang mithiin sa buhay
Maiiwasan ang madalas na pagkakamali
Makakapagtapos ng pag-aaral
Makakakuha ng mataas na grado o marka

6. Sa pangagalap at pagpapalawak ng pananaliksik, may mga nararapat gawin

upang mapalawak ang kognitibong aspeto. Ang may pinakamataas na
nakuhang porsyento nito ay ang tumuklas ng bagong kaalaman sa
pagpapataas ng kognitibong aspeto. Ang pumangalawa naman ay may
parehong resulta: ang maging mapanuri sa mga pangyayari sa paligid at
hasain ang komprehensyon. Gayundin ang naging resulta ng dalawa na
pumangatlo: ang magbasa ng mga kasalukuyang babasahin at matuto sa
bawat pagkakamali. Ang may pinakamababang porsyento ay matutong
magtanong.

Bilang ng kasarian
Mula sa mga nakalap ng sarbey, mapapansin na mas maraming babae ang
nakapagpartisipeyt sa isinagawang sarbey ng mga mananaliksik kaysa sa bilang ng
lalaki.

Sa distribusyon ng edad ng mga respondente, may pinakamalaking bilang nito

ang nasa labing-anim (16) hanggang labing-siyam (19) na taong gulang na may
walumput apat (84) na parsyento Ang edad na dalawampu (20-23) hanggang
dalawamput tatlo naman na pumangalawa ay may labing-apat (14) na porsyento. Ang
panghuli ay nasa edad dalawamput apat hanggang dalawamput pito (27) na may
dalawang (2) porsyento lamang.

KABANATA IV
PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS
Sa kabanatang ito, ilalahad ng mga mananaliksik ang mga datos o mga
ginawang sarbey tungkol sa pamagating papel na pinamagatang KOGNITIBONG
ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTACY: GAANO ITO KAHALAGA SA
INDIBIDWAL NA MAG-AARAL. Ang mga analisis o pagsusuri ng mga mananaliksik ay
inilahad sa pamamagitan ng mga tabular o grapik na representasyon.
Nakalap ng mga mananaliksik ang mga datos o sarbey sa Unibersidad ng
Batangas sa Lipa Campus. Ang mga respondente ay mga piling mag-aaral sa una
hanggang sa ikatlong antas sa BS Accountancy.
Sa animnapu (60) na datos na bumalik may apat (4) na sarbey na hindi na
nakabilang sa pagkat sapat na ang impormasyong nakalap dalawa (2) ay walang sagot
sa kadahilanang hindi sapat ang oras upang masagutan ang sarbey sheet at ang
dalawa (2) ay may sagot ngunit nahuling pasa.

Talahanayan Bilang 1
KasarianngmgaRespondente
RESPONDENTE

BILANG

PORSYENTO

RANGGO

Lalaki

21

38%

Babae

24

62%

Mula sa limamput lima (55) mga datos na may kasagutan, nagkakaroon ng 38%
o dalawamput isang (21) respondent ay ang lalaki at 62% o tatlumput walong (38)
respondent ang babae. Sa talahanayan na ito ipinapakita na mas marami ang bilang ng
mga babaeng respondent kumpara sa lalaki.

Talahanayan Bilang 2

Edad ng mga Respondente

RESPONDENTE

BILANG

PORSYENTO

RANGGO

16-19

43

78%

20-23

13%

24-27

2%

Walangitinalangedad

7%

Ayon sa nakuhang impormasyon, sa limamput limang (55) respondent, 78% o

apatnaputatlo (43) na indibidwal ay 16-19 na taong-gulang, sunod na ditto ang
respondenteng 20-23 na taong-gulang na mayroong 13% o pitong (7) respondent, ang
mga nasa edad 24-27 ay may 2% o isang (1) respondent at ang mga walang itinalang
edad ay may 7% o apat (4) na respondent sa kadahilanang sila ay nagmamadali kayat
hindi na nila ito nasagutan.

Talahanayan Bilang 3

AngPakahuluganngmgaRespondentesaKognitibongAspeto

PAKAHULUGAN SA KOGNITIBONG

BILANG

PORSYENTO

RANGGO

Kaalamangtinataglayngbawatindibidwal

13

24%

Kaalamang mental

5%

Kapasidadnaumunawangmgabagay-bagay

9%

Kakayahangkumilosngnaaayonsasitwasyo

2%

33

60%

ASPETO

n
Kakayahang mental
nanahuhubogmulasapagkabata

Mayroong 60% otatlumputtatlong (33) respondent angnaniniwalangkakayahang

mental a nahubogmulasapagkabata. 24% olabintatlong
(13)respondentnamanangnagsabingnaaayonsakaalamangtinataglayngbawatindibidwala
ngdepinisyonngkognitibongaspeto. 9% olimang (5) respondent
namanangnaniniwalangito ay kapasidadnaumunawangmgabagay- bagay, 55 o
tatlong(3) respondent angsumagotnaangkognitibongnaspeto ay kaisipang mental at 2%
oisang(1) respondent angnagsabingito ay kakayahangkumilosngnaaayonsasitwasyon.

Talahanayan Bilang 4
Pinagmumulanngkaalamanupangmapahusayan gating kognitibongaspeto
PAGMUMULAN NG KAALAMAN

BILANG

PORSYENTO

RANGGO

SarilingKaalaman

28

51%

Nakabataysamgapangyayarisakapaligiran 13

23%

Literatura

0%

Sa atingmgaguro, mgamagulang, at

20

20%

Sa atingmganapapanood o nababasa

2%

Sa siyensya o agham

4%

samganakatatanda

Sa limamputlimang (55)
respondentengmgasumagotsakatanunganganoangmadalasnapagmulanngkaalamanup
angmapaghusayangkognitibongaspetomayroong 51% odalawamputwalong(28)
respondentengsumangayonnanagmumulaitosasarilingkaranasan, 23% olabintatlong
(13) respondenteangnagsagotnaito ay nakabataysapangyayarisakapaligiran, 20%
olabingisang (11) respondent angsumangayonna galling saatingmgaguro, magulang at
samganakatatanda, 4% odalawang (2) respondenteangnagsagotnamulasasiyensya o
agham, 2% oisang (1) respondent angnagsagotna galling saatingnapapanood o
nababasa at )% owalng respondent angnagsagotnabataysaliteratura. Samakatuwid,
angkadalasangpinagmumulanngkaalamanupangmapaghusayangatingkognitibongaspet
o ay bataysaatingsarilingkaranasan.

TalahanayanBilang 5
Posiblengmangyarikungkulangngkognitibongaspetoangisang mag-aaral

POSIBLENG SITWASYON SA

BILANG

PORSYENTO

RANGGO

Hindi makapagtaposngpag-aaral

2%

Hindi makamitangmithiinsabuhay

13

24%

May posibilidadnamagpalitngkurso

11%

May

14

25%

Mahihirapansapagresolbangproblema

21

38%

Mahihirapangkumuhangdisentengtrabaho

0%

HINAHARAP

posibilidadnamakakuhangmababanggrad
o

Sapamamagitanngpagseserbeyngmgamananaliksiknahinuhanamaramingrespon
denteangsumang-ayonnamahihirapansapagresolbangproblemaangisang mag-aaral/tao
kung kulangangkognitibongaspetonito, at ito ay nagtalang 21 bilang o 38%. May 14
narespondente o 25% namanangnagsabina may
posibilidadnamannamakakuhangmababanggradoang mag-aaral kung
kulangangkanyangkognitibongaspeto. Isa pa, hindirinmakakamitangmithiinsabuhay
kung kulangangkognitibongaspeto at ito ay may 13 narespondente o 14% satulong din
ngsarbeynakitana may 6 narespondente o 11% ang may
posibilidadnamagpalitngkursongtinatahakanngisang mag-aaral.
Makikitasatalahanayansaitaasna may isa (1) lamangnarespondente o 2% angsumangayonnahindimakakapagtaposngpag-aaralangisang mag-aaral kung
kulangangkognitibongaspetonito. At sahuli,
nakitangmgamananaliksiknawalangrespondenteangsumagotnahindimakakakuhangdise
ntenngtrabahoangisangtao kung kulangangkanyangkognitibongaspeto

TalahanayangBilang 6
Saliknapinakanakakaapektosakognitibongnaspetong mag-aaral
PANGAMBA

BILANG

PORSYENTO

RANGGO

Buhaypag-ibig

7%

Problemangpinansyal

16%

Problemangpampamily

13%

3.5

Personal naproblema

24

44%

Peer Pressure

7%

Bisyo o Lifestyle

13%

3.5

Sa limamputlimang(55)
respondentengmgasumagotsamgakatanunganmaramingsumang-ayonnaang personal
naproblema ay angsaliknapinkanakakaapektosakognitibongaspetongisang mag-aaralna
may 44% odalawamputapat(24) na respondent, angsumunioddito ay
angproblemangpinansyalna may 16% osiyamna (9) respondent, sumunod ay
angproblemangpampamilya at angbisyo o lifestyle na may pantaynaporsyento, 13%
opitong (7) respondent at anghuli ay angbuhaypag-ibig at peer pressure na may
parehongporsyento 7% oapatna (4) respondente.

TalahanayanBilang 7
Kahalagahanngpagpapa-unladngkognitibongaspetosapagtahakngkursong Accountancy
PANGAMBA

BILANG

PORSYENTO

RANGGO

Makamitangmithiinsabuhay

10

18%

Makakuhangmataasnagrado o marka

2%

Makapagtaposngpag-aaral

9%

Mapadadaliangpagkatutosalarangangpag

22

48%

Maiiwasanangmadalasnapagkakamali

11%

Napapaawakangkaalaman

11

20%

-aaral

Nilalmanna may 40% odalawamputdalawang (22) respondent angsumangayonnaangkahalagahanngpagpapa-unladngkognitibongaspetosapagtahakngkursong

Accountancy ay mapapadaliangpagkatutosalarangangpag-aaral, sumunod ay
napapalawakangkaalamanna may 20% olabingisang (11) respondent,
sinusundanitongmakakamitangmithiinsabuhayna may 185 o sampung (10)
respondente, sumunodangmakapagtaposngpag-aaralna may 9% olimang (5)
respondent, at anghuli ay angmakakakuhangmataasnagrado o markanasinangayunanngisang (1) respondent o 2%.

TalahanayanBilang 8
Nararapatgawinupangmapalawakangkognitibongaspeto
MGA POSIBLENG GAWIN

BILANG PORSYENTO RANGGO

Mabasaangmgakasalukuyangbabasahin

7%

2.5

Matutosabawatpagkakamali

7%

2.5

Tumuklasngbagongkaalamansapagpapataasngkognitibongaspeto 33

60%

Magingmapanurisamgapangyayarisapaligid

11%

4.5

Hasainangkomprehensyon

11%

4.5

Matutongmagtanong

4%

Maramingbagayangmaaaringgawinupangmapalawakangkognitibongaspeto, at
angnilalalamnngtalahanayan ay ayonsasarbeynaginawangmgamananaliksik. 60%
omayroongtatlumpung (30) respondenteangsumang-ayonnasatinginnila ay
tumuklasngbagongkaalamansapagpapataasngkognitibongaspetoangpangalawangsinan
g-ayunanngmga respondent kung saanngkaroonngpantaynaporsyento 11% at anim (6)
narespondente ay magingmapanurisamgapangyayarisapaligid at
hasainangkomprehensyon at nagkaroon din ngpantaynaporsyento at respondent
angmabasaangmgakasalukuyangbabasahin at matutosabawatpagkakamali, 7%
oapatna (4) respondent at anghuli ay matutongmagtanongna may 4% odalawang (20
respondente.

APPENDIX

Mahal na Mag-aaral,

Kami ay mag-aaral sa unang taon, klase ng BS Accountancy 1A na nagsasagawa ng

isang pag-aaral sa kursong Filipino. An gaming pag-aaral ay may paksang
KOGNITIBONG ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTANCY: GAANO ITO
KAHALAGA SA PANANAW NG INDIBIDWAL NA MAG-AARAL. Hinihiling naming na
basahing mabuti ang mga panuto at matapat na sagutin ang mga tanong na nakatala.
Ang sagot na makukuha naming mula sa iyo ay lubos na kapaki-pakinabang sa aming
pag-aaral. Asahan ninyo na iingatan naming ang anumang impormasyon na
ipagkakatiwala ninyo.

Maraming salamat sa iyong kooperasyon.

Lubos na gumagalang,
?
?
?

Ika-02 ng Marso, 2015

Dr. Mercedes A. Macarandang
Dekana, Kolehiyo ng Edukasyon, UBLC
Lipa City, Batangas

Mahal na Dekana Macarandang:

Magandang Araw!
Kami po ay mga mag-aaral mula sa pangkat BSAC-1A na magsasagawa ng isang
pananaliksik-papel sa asignaturang Filipino 2. Ito po ay may paksang KOGNITIBONG
ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTANCY: GAANO ITO KAHALAGA SA
PANANAW NG INDIBIDWAL NA MAG-AARAL. Kaugnay po nito, kami ay humuhingi ng
pahintulot na makapag-sarbey sa mga piling mag-aaral ngating unibersidad. Ang oras
po n gaming pagseserbey ay itatapat sa aming bakanteng oras gayundin pos a mga
mapipiling mag-aaral.
Kalakip po ng liham na ito ay ang kopya ng sarbey-questionnaire.
Umaasa po kami sa inyong pagpayag para sa ikatatagumpay ng aming pananaliksikpapel.
Lubos na gumagalang,
Adrian Christian U. Dasco
Pinuno ng Pangkat BSAC-1A
Binigyang-pansin ni:
Gng. Maria Monica L. Manimtim
Guro, Filipino 102
Mahal na respondente,
Kami ay mga mag-aaral sa unang taon, klase ng AC1A na nagsasagawa ng
isang pag-aaral sa kursong Filipino. Ang aming pag-aaral ay may paksang

KOGNITIBONG ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTANCY: GAANO ITO

KAHALAGA SA PANANAW NG INDIBIDWAL NA MAG-AARAL. Hinihiling na basahing
mabuti ang mga panuto at matapat na sagutin ang mga tanong na nakatala. Ang sagot
na makukuha naming mula sa iyo ay lubos na kapaki-pakinabang sa aming pag-aaral.
Asahan na aming iingatan ang anumang impormasyon na ipagkakatiwala mo sa amin.
Maraming salamat sa iyong kooperasyon.
Lubos na gumagalang,
MGA MANANALIKSIK

KOGNITIBONG ASPETO SA LARANGAN NG ACCOUNTANCY:

GAANO ITO KAHALAGA SA PANANAW NG
INDIBIDWAL NA MAG-AARAL
Talatanungan
Pangalan (Opsyunal):
Kasarian: Babae Lalaki
Edad: 16-19

20-23

24-27 28 pataas

Panuto: Pumili ng isang sagot sa bawat katanungan. Lagyan ng tseka ng napili.

1. Ano ang pakahulugan mo sa kognitibong aspeto?
a. Kaalamang tinataglay ng bawat indibidwal
b. Kaalamang mental
c. Kapasidad na umunawa ng mga bagay-bagay
d. Kakayahang kumilos ng naaayon sa sitwasyon
e. Kakayahang mental na nahuhubog mula pagkabata
f. Partikular na bahagi ng katauhan na nakapokus sa pag-iisip

2. Anong madalas na pagmulan ng kaalaman upang mapaghusay ang ating

kognitibong aspeto?
a. Sariling karanasan
b. Nakabatay sa mga pangyayari sa kapaligiran
c. Literatura
d. Sa ating mga guro, mga magulang, at sa mga nakakatanda
e. Sa ating mga napapanood o nababasa
f. Sa Siyensya o Agham
3. Ano ang maaaring mangyari kung kulang ng kognitibong aspeto ang isang magaaral?
a. Hindi makakapagtapos ng pag-aaral
b. Hindi makakamit ang mithiin sa buhay
c. May posibilidad na magpalit ng kurso
d. May posibilidad na makakuha ng mababang grado
e. Mahihirapan sa pagresolba ng problema
f. Mahihirapang kumuha ng disenteng trabaho
4. Anong salik ang pinakanakaaapekto sa kognitibong aspeto ng isang mag-aaral?
a. Buhay pag-ibig
b. Problemang pinansyal
c. Problemang pampamilya
d. Personal na problema
e. Peers pressure
f. Bisyo o Lifestyle
5. Gaano kahalaga ang pagpapa-unlad ng kognitibong aspeto sa pagtahak sa
kursong Accountancy?
a. Makakamit ang mithiin sa buhay
b. Makakakuha ng mataas na grado o marka
c. Makakapagtapos ng pag-aaral
d. Mapapadali ang pagkakatuto sa larangang pag-aaral
e. Maiiwasan ang madalas na pagkakamali
f. Napapalawak ang kaalaman
6. Ano ang nararapat gawin upang mapalawak ang kognitibong aspeto?
a. Magbasa ng mga kasalukuyang babasahin
b. Matuto sa bawat pagkakamali
c. Tumuklas ng bagong kaalaman sa pagpapataas ng kognitibong aspeto
d. Maging mapanuri sa mga pangyayari sa paligid
e. Hasain ang komprehensyon
f. Matutong magtanong

I.Personal Data

Name:
Address:
Birthdate:
Age:
Religion:
Parents:

II. Educational Attainment

College:
Secondary:
Elementary:

III. Honors/ Awards

College:
Secondary:
Elementary:
IV. Organization (In Schools)
College:
Secondary:

V. Organization (Out Schools)

VI. Community Involvement