Pouzdanost

statistikih
mjera

Retrospektiva

Populacija !
Skup elemenata iste vrste (ljudi,
ivotinje, pojave...)!

Retrospektiva

Uzorak: izabrani dio populacije!

Reprezentativni uzorak!
Uzorak koji adekvatno predstavlja
populaciju i posjeduje sve njene bitne
karakteristike.!

Retrospektiva
Parametar: populacijska mjera!
Standardna greka: prosjeno
odstupanje mjere reprezentativnog
uzorka od populacijske mjere.!
Statistika zakljuivanja: donoenje
zakljuaka o populaciji na osnovu
reprezentativnog uzorka.!

 Ako krenemo od velike populacije...!

...i uzmemo uzorak od N ispitanika
(sluajeva)...!
...dobiemo neku mjeru (npr. M) koja je
procjena populacijske mjere.!

 Ako to izraunavanje na uzorku radimo

veliki broj puta, onda e se ta mjera
uzorka (M) distibuirati oko
populacijske mjere () po zakonitosti
normalne raspodjele.!
Interval pouzdanosti mjere govori sa
kolikom pouzdanou moemo
procijeniti nepoznati parametar na
osnovu poznatog uzorka.!

 Parametar ima stvarnu (fiksnu)

vrijednost.!
Pouzdanost govori da populacijski
parametar lei u odreenom rasponu
mjera.!

Interval pouzdanosti aritmetike

sredine

Standardna greka AS:!

Vea standardna greka - manja
pouzdanost. Vea varijabilnost - vea
standardna greka. Vei uzorak - manja
standardna greka, tj. vea pouzdanost.!

Interval pouzdanosti aritmetike

sredine

Na varijabilnost pojave ne moemo

uticati, ali na veliinu uzorka moemo.!
Ipak, uzorak ne moemo beskonano
poveavati.!

Intervali pouzdanosti

U statistici najee koristimo dva

intervala pouzdanosti: 95% i 99%...!
...mada se mogu koristiti bilo koji drugi.!
Koristi se i termin nivo znaajnosti
(vidjeemo kasnije).!

Intervali pouzdanosti
Normalna raspodjela AS sluajnih uzoraka iz
populacije.!

2.5%

2.5%

0.5%

0.5%

M!
-3

-2

-1.96!

-1

0
TM
95%

+1

+2

+3

1.96!

99%

-2.58!

2.58!

Intervali pouzdanosti

95% interval pouzdanosti AS: '

M 1.96M!
99% interval pouzdanosti AS: '
M 2.58M!

Primjer:
Na reprezentativnom uzorku od 600
srednjokolaca utvreno je da je na testu
opte sposobnosti AS =98.25, a SD=28.8.!
Formirajmo 95% i 99% interval pouzdanosti
AS.!
M=28.8/600=28.8/24.95=1.15!
95% i.p.: 98.25 1.961.15=98.25 2.25!
99% i.p.: 98.25 2.581.15=98.25 2.97!

100.5!
96!
101.22!
95.28!

Primjer:
Sa 95% vjerovatnoe smatramo da AS
opte sposobnosti populacije
srednjokolaca lei u intervalu 96-100.5
mjernih jedinica.!
Sa 99% vjerovatnoe smatramo da AS
opte sposobnosti populacije
srednjokolaca lei u intervalu
95.28-101.22 mjernih jedinica.!

Pouzdanost ostalih statistikih

mjera

Za sve vai slino:!

95% i.p.: mjera 1.96standardna greka !
99% i.p.: mjera 2.58standardna greka#

testiranje hipoteza

 Istraiva je odluio da ustanovi da li joga utie na

smanjivanje ispitne anksioznosti na testu statistike. !
Svi studenti koji pohaaju kurs statistike su sluajno
rasporeeni u 2 grupe: eksperimentalnu (oni su
pohaali jogu svaki dan u toku 3 mjeseca) i
kontrolnu (nisu pohaali jogu). !
Na kraju ovog perioda istraiva je svim studentima
dao Test ispitne anksioznosti da bi uporedio ove 2
grupe.!

 Istraiva testira hipotezu: joga smanjuje ispitnu

anksioznost.!
Dva mogua ishoda:'
1. Joga ne smanjuje ispitnu anksioznost.'
2. Joga smanjuje ispitnu anksioznost.!
1. Nulta hipoteza'
2. Alternativna (istraivaka) hipoteza#

 Nulta hipoteza kae da je svaka opaena

razlika posljedica standardne greke
mjerenja, tj. da je nastala sluajno (npr.
greka u biranju uzorka).!
Alternativna hipoteza kae da postoji
stvarna razlika izmeu grupa i da nije
nastala sluajno.!

Istraiva radi sljedee:

Testira nultu hipotezu koristei

statistike metode i ustanovljava
vjerovatnou prihvatanja nulte
hipoteze.!

Ako je vjerovatnoa niska - onda

odbacuje nultu hipotezu i prihvata
alternativnu. Ako je vjerovatnoa
visoka, onda prihvata nultu hipotezu.!
Za koju god hipotezu da se odlui,
istraiva ima na umu da postoji
mogunost da je pogrijeio.!

Jo jednom:
Kad istraiva kae da je neto statistiki
znaajno, on odbacuje nultu hipotezu.!
Kad je pokazatelj prihvatanja nulte
hipoteze nizak (p<0.05 ili p<0.01),
odbacujemo nultu hipotezu i tvrdimo
da razlike nisu rezultat sluajnosti, nego
da su stvarne.!

Rezime
Statistiki testovi su kreirani tako da
mogu testirati vjerovatnou tanosti
nulte hipoteze, ali ne i tanost
alternativne.!
Statistika zakljuivanja ne moe
dokazati tanost, nego se iskljuivo
vezuje za odluke u vezi nulte hipoteze i
zato se ne koriste izrazi kao dokazao
ili sigurno. !