Kollekfiumi i pare >>>

Elementet ne procesin e komunikimit jane nje burim, procesi I kodimit, mesazhi, kanali,
procesi I qkodimit, marresi, feedback dhe zhurma...
BURIMI:- eshte mendimi apo ideja qe deshiron tua transmetosh te tjereve.
KODIMI:- u referohet veprimeve permes te cilave nje burim mund te transmetoj
mendime apo ide.
MESAZHI:- eshte produkti fizik qe burimi ka koduar. Kur ju bisedoni te folurit tuaj eshte
mesazhi.
KANALET:- Jane rruget qe pershkon mesazhi per te mberritur tek marresi.
KODIMI:- ose deshifrimi eshte e kunderta e procesit te kodimit. Ai konsiston ne
kthimin apo interpretimin e mesazheve fizike ne nje forme qe ka nje kuptim te caktuar
per marresin.
MARRESI:- Eshte objektivi i mesazhit. Marresi mund te jete nje individ apo grup me i
gjere.
FEEDBACK:- U referohet atyre pergjigjeve te marresit, qe formojne dhe ndryshojne
mesazhet e mevonshme te burimeve. Ai eshte i dobishem per burimin sepse i
mundeson qe ky ti pergjigjet pyetjes: "si jam duke vepruar"
ZHURMA:-konsiderohet ajo qe pengon shperndarjen e mesazhit.
-Tre tipat e zhurmes: sementike, ambientale, mekanike...
SEMENTIKE:- Shfaqet kur njerez te ndryshem kane kuptime te ndryshme per nje fjale
apo fraza. Kur behet kuptimi konfuz.
MEKANIKE:- Shfaqet kur ka nje problem me pajisjen qe perdoret per te realizuar
komunikimin. P.sh Mizat ne ekran.
MJEDISORE:- jane ato burime te jashtme per procesin e komunikimit. Zhurma ne
restorant.
-Tre llojet kryesore te komunikimit: nderpersonal; nderpersonal me ndihmen e paisjeve
dhe komunikimi masiv.
K.NDERPERSONAL:- Kemi ateher kur nje person ose grup eshte duke bashkvepruar
me nje person apo grup pa ndihmen e ndonje paisje mekanike. Burimi dhe marresi jane
fizikisht prane njeri tjetrit. K.N. ME NDIHMEN E PAISJEVE:- ne kete lloj te komunikimit
nje ose me shume njerez jane ne komunikim me ane te nje paisje mekanike
(teknologjike) me nje ose me shume marres. Karakteristike e ketij lloj komunikimi eshte
se ai lejon qe burimi dhe marresi te jene te ndare ne kohe dhe ne hapsire duke ju
falenderuar aparatures.

KOMUNIKIMI MASIV:- I referohet procesit permes te cilit nje org. komplekse, me

ndihmen e nje ose me shume paisjeve, prodhon dhe transmeton mesazhe publike qe u
adresohen audiencave te gjera, heterogjene dhe te shperndara.
Mediat masive jane kanalet e perdorura per komunikim masiv. Me organ te medias
kuptohet nje komponent i vetem i medias masive, sikur gazeta, radio, tv, revista etj.
Gatekeeper - Eshte personi i cili ushtron kontroll mbi cdo material qe ne fund mberrin te
publiku.
'NDERMJETSIM- I referohet procesit permes te cilit konsumatorit i ofrohet mundesia
per nje produkt ose sherbim, duke eleminuar ndermjetesin.
KONVERGJENCE: nje proces ofrimi apo bashkimi ne interes te perbashket.
Konvergjenca Funksionale: Shfaqet kur pronaret e mediave te ndryshme bashkojne
operacionet e tyre te veqanta. Perparsite jane se ata kursejne para, ne vend te marrjes
se nje stafi te vecante, mund te perdore te njetit per gazete, website etj. Konvergjenca e
mjeteve: Konsiston ne kombinimin e funksioneve te dy-tri pajisjeve ne nje mekanizem:
Iphone. Qasja funksionale: tregon menyren se si audienca e perdorin komunikimin
masiv dhe perfitimet qe i nxjerrin nga konsumi mediave.
Funksionet e komunikimit masiv: Mbikqyrja. Ajo ndahet ne mbikqyrje te vetdijshme,
instrumentale. Ajo e vedijshme kur media na informon mbi sulme terroriste, vullkane,
katastrofa, kercenime etj. Ajo instrumentale: ka te beje mbi transmetimin e
informacioneve mbi jeten e perditshme. Lajmet mbi filma, qmime te tregut etj. Besimi ne
media qe ushtron kontroll ne emrin tone quhet: Kredibilitet
Tiparet percaktuese te Organizatave tradicionale te Komunikimit 1) eshte produkt i
organizatave komplekse dhe formale 2) O e K masiv kane shume gatkeepers 3) kane
nevoje per shume para 4) synojne te kene fitime dhe 5) jane shume konkurruese.

KOLLEFIUMI I DYTE >>>>

K-masiv - MBROJTJA E BURIMEVE TE REJA. -Privilegjet e reporterit . Eshte e
rendesishme te marrim parasysh qe eshtjet jane shume tw nderlikuara. Ketu
perfshihen konfliktet e interesave. Reporteret argumentojne qe nese detyrohen te
zbulojne burimet konfidenciale,ato burime do te shteren dhe do te cenohet e drejta e
publikut per tu informuar. Ndersa org shtetrore nga ana tjeter theksojne nevojen per
administrim te drejtesise dhe te drejtave te nje individi ne nje gjykim te pa'anshem. --------------------------------------------------------SHPIFJA - veprimtaria e shtypit pergjate mbledhjes se informacioneve shpesh bie ne
konflikt me qeverine . Veq kesaj, e drejta e lirise se fjales dhe te drejtat e shtypit te lire
ndonjehere bien ne konflikt me te drejten e ndonje individi per te mbrojtur reputacionin e
vet. Mbrojta e reputscionit te nje personi sigorohet nga ligjet qe kane te bejne me
shpifjen .
LLOJET E SHPIFJES :

(1)."Shpifja" e shkruar : eshte perfolja e shkruar me qellim per te demtuar reputacionin

apo emrin e mire, vlerat,respektin apo virtytet e nje personi . (2).
"Pergojimi" : eshte shpifja e folur (ne shume shtete nese pergojimi eshte transmetuar
ne tv apo radio, barazohet me shpifjen e shkruar) Shpifja e shkruar konsiderohet me e
demshme dhe zakonisht gjibitet me rende se pergojimi. (3). Shpifja e hapur : Fjalet qe
ne menyre te drejtperdrejt e shprehin shpifjen. Akuzat e rreme me shkrim si ato qe
etiketojne nje person "hajdut" apo "mashtrues" perbejne automatikisht shpifje. (4).
Shpifja e fshehur : Fjale qe ne vetvete duken persosmerisht "te pafajshme"mund te
behen bartese te shpifjes ne rrethana te caktuara. Psh. Njiftimi se personi X eshte pare
duke bere gjueti ne pylle nje dite me pare mund te rezultoje i demshem nese ndodh qe
po i njejti te jete Kryetar i shoqates per mbrojtjen e kafsheve . --------------------------------------------------------E DREJTA E PRIVATESISE Ne lidhje te ngusht me shpifjen ekziston edhe eshtja e
privatesise. Ne fakt, brenda te njejtit publikim mund te gjesh te dy tipat e padise. Dallimi
mes tyre eshte se legjislacioni per shpifjen mbrone reputacionin e nje personi ndersa e
drejta e privatesise mbrone qetesine mendore dhe shpirterore te tij . Tjeter ndryshim
eshte se ne shpifje perfshihet publikimi i informacionit te pavertete ndersa te cenimi i
privatesise mund te nxitet nga zbulimi i se vertetes. --------------------------------------------------------E DREJTA E AUTORIT E drejta e autorit mbron nje autor prej pervetesimit te punes se
tij. Ka 4 menyra te ndryshme sesi media mund te cenoje te drejten e privatesise. (1)Nderhyrja ne mevetesine apo intimitetin e tjetrit,psh kur reporteret perdorin me qellim
mikrofonat,kamerat e pergjimit apo forma te tjera per te regjistruar aktivitetet private te
dikujt. (2)-Dhenia e paautorizuar e informacionit privat. Publikimi nga nje gazete i te
dhenave private mjeksore qe zbulojne se nje person ka nje semundje vdekjeprurse
eshte nje shembull ne kete fushe. (3)-Krijimi i pershtypjes se rreme apo tjeter,qe iu
behet njerzve ,psh televizonet shoqerojne lajmin e ri me pamje qe jane filmuar me
heret. (4)-Pervetesimi i identitetit,emrit apo te nje personi apo imazhit te tij per qellime
komerciale. Zakonisht ndodh me njerzit e shquar apo yjet e kinemase.

NGASJA SEKSUALE - Nuk mbrohet mga amandamenti i pare . Askush nuk ka arritur
ende ne nje perkufizim te pranurshem nga te gjithe per ngasjen seksuale.
MATERIALET ME PERMBAJTJE TE PAPERSHTATSHME - Ne fund te viteve
80,Kongresi kaloi logjin qe ndalonte programet me permbajtje te papershtatshme gjate
24 oreve por me pas ky ligj u shpall antikushtetues dhe u vendos qe materiali i till te
transmetohej ne nje hapsire te sigurt ne nje kohe nuk ishte e mundur te shihej nga
femijet ---------------------------------------------------------EFEKTET E DHUNES NE MEDIA Evidencat e deritanishme tregojne se ekziston nje
lidhje e konsoderueshme ne mes te shikimit te programeve te dhunshme televizive dhe
sjelljes agresive ne jeten e perditshme.

AGRESIVITETI NE INTERNET Studimet tregojne se agresioni verbal, sharjet ndaj

njerzve ,fyerjet apo perhapja e thashethemeve mund te shkaktojne tek nje individ po
kaq dem psikologjik sa mund te shkaktohet nga dhuna fizike ne trupin e tij. Interneti ka
krijuar lehtesira per agresion verbal dhe i ka bere me serioze efektet e tij. --------------------------------------------------------INKURAJIMI I SJELLJEVE PROSOCIALE Permes programeve televizive mund te
promovohen sjellje pozitive . Keto sjellje pergjithesisht i referohen termit permbeledhes
"sjellje prosociale" ku perfshihen veprime si : -shkembimi, -bashkpunimi, -zhvillimi i
vetekontrolliit dhe -ndihma ndaj te tjereve .
EKSPERIMENTET-Laboratorike kane treguar se filmat dhe programet ne tv mund te
kene ndikim ne aplikimin e sjelljeve prosociale,perfshire ketu edhe te ushtruarit e
vetekontrollit, bashkpunimit, shkembimit dhe ndihmes.
VEZHGIMET- Verifikojne se cilat programe te TV shihen nga femijet dhe sa shpesh ata
kryejne akte prosociale ne jeten e perditshme . EKSPERIMENTET NE TEREN Gjate
eksperimenteve ne teren njerzit studiohen me mjedisin e tyre tipik, ku eksziston
mundesia qe ata te reagojne ne menyren me te natyrshme se ne laborator,ENT mund
te preken edhe nga ndikimi i faktoreve te tjere te jashtem.

Arlind Fetahu