INSTITUTI I ZHVILLIMIT T ARSIMIT

PROGRAM ORIENTUES PR MATURN SHTETRORE

LNDA:
GJUH ANGLEZE
PROVIM ME ZGJEDHJE (Niveli B2)

Koordinatore: Erifili Hashorva

Viti shkollor 2015 2016

Tiran
Janar, 2016

far prmban Programi Orientues i Maturs Shtetror pr gjuhn angleze

si provim me zgjedhje?
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Synimet e Programit
Udhzime praktike mbi prdorimin e programit
Aftsit dhe njohjet q duhet t zotroj nxnsi maturant pr t qen i
prgatitur pr Provimin e Maturs me Zgjedhje n gjuhn angleze.
Struktura e Provimit t Maturs Shtetrore me Zgjedhje, Gjuha Angleze
Objektivat e vlersimit t ndara saktsisht sipas tre niveleve.
Tipe ushtrimesh q nxnsi duhet t punoj pr t qen i prgatitur pr
Provimin e Maturs me Zgjedhje n gjuhn angleze.

1. Synimet e Programit
Hartimi i ktij programi orientues sht bazuar trsisht n programet e gjuhs angleze, t cilat
prcaktojn njohurit dhe shprehit e domosdoshme gjuhsore, komunikuese dhe funksionale.
Programi orientues pr prgatitjen dhe realizimin e provimit t Maturs Shtetrore pr gjuhn
angleze si lnd me zgjedhje, sht realizuar si sintez e njohurive dhe shprehive t fituara gjat
gjith procesit msimor n kt lnd, si n aspektin tematik ashtu edhe n aspektin gjuhsor
(gramatikor, leksikor) dhe funksional.
Niveli i njohurive i prket nivelit B2 sipas dokumentit evropian Kuadri i Prbashkt Evropian i
referencave pr Gjuht.
Ky program duhet t nxis inspirim dhe sfid pr t gjith nxnsit dhe ti prgatis ata pr t
ardhmen. Programi Orientues sht ndrtuar duke pasur parasysh nevojat e nxnsve si dhe
zhvillimet e tyre personale.
Ky program synon:

T ndihmoj nxnsin maturant n pregatitjen e tij pr provimin e gjuhs angleze si

provim me zgjedhje n nivelin gjuhsor B2, bazuar n nivelet gjuhsore t prcaktuara n

Kornizn Evropiane t Gjuhve.

T ndihmoj msuesin e lnds n punn e tij pr zbatimin e programit dhe pr tu dhn
orientimet e duhura nxnsve pr mnyrn se si t mbshteten n kt program dhe far
duhet t din ata pr t realizuar me sukses kt provim prmbylls t dijeve t tyre n

kt lnd.
Orientimin e vlersimit q do t prfshij 2 aftsi kryesore (nga katr aftsi q ka gjuha e
huaj) dhe dy konceptet baz, q jan: t lexuarit dhe t kuptuarit dhe t shprehurit me

shkrim.
T jap orientime pr specialistt q merren me hartimin e testeve t Maturs Shtetrore
pr gjuhn angleze si provim me zgjedhje.

2. Udhzime praktike mbi prdorimin e programit

Pr prdorimin e ktij programi msuesi duhet t ket parasysh specifikn e gjuhs s huaj, ku
nxnsi n provim do t prballet me situata t reja ose me pjes t reja leximi por tematika,
gramatika dhe funksionet gjuhsore do t jen po ato q ka studiuar ndr vite.
Kur flitet pr tematikn kryesore n program nxnsit duhet q t ken njohuri pr temat q jan
t prfshira n program (Sports and Entertainments, Travel Time, Environmental Issues, Modern
Living, etc.)
Prsa i prket prdorimit t gjuhs, msuesi duhet ti prgatis nxnsit q t jen n gjendje t
zgjidhin ushtrime mbi aspektet kryesore gramatikore dhe leksikore q ata kan trajtuar gjat
viteve t shkolls s mesme. (passive voice, conditionals, reported speech, verb tenses, adverbs
and adjectives comparisons, prepositions, connectors; vocabulary related to entertainments,
hobbies, food, celebrations, holiday destinations, types of travel, weather conditions,
environmental issues, science, technology, fashion, etc) duke dal nga konteksti i msimeve ku
kto probleme trajtohen. Msuesi duhet ti vr theksin ans praktike t zgjidhjes s ushtrimeve,
duke i trajtuar kto ushtrime n forma t ndryshme, her me tipe ushtrimesh me alternativa, e
her tipe ushtrimesh t hapura, ku m t spikaturat jan gap-fill, sentence transformation,
matching, etj.
Funksionet gjuhsore duhet t trajtohen n mnyr sa m t larmishme duke prdorur situata nga
t gjitha fushat e jets por duke ruajtur formatet dhe shprehjet q jepen n tekstet msimore.
Nxnsi duhet t jet i prgatitur kryesisht pr kto nocione gjuhsore:

Expressing their interests

Giving personal information

Recommending places

Suggestions (proposals, comments) on simple issues

Suggesting and reaching a decision

Expressing similiarities and diffrences

Likes and dislikes

Inviting
Asking and answering simple personal questions
Complaining and apologizing.
4

Prsa i prket t shkruarit msuesi duhet t ushtroj nxnsit e tij q t din t organizojn forma
t ndryshme t t shkruarit si:

email to a friend of yours about a travel experience youve had.

a short review of a film, story, book, etc.
Letters or emails of recommendation
Narrative or descriptive letters or emails
Describing of a movie, concert, festival.
A summary of a text, story, etc.

3. Aftsit dhe njohjet q duhet t zotroj nxnsi maturant pr t qen i

prgatitur pr Provimin e Maturs me Zgjedhje n gjuhn angleze n
Nivelin B2
Nxnsi q do ti ushtrohet provimit t Maturs me Zgjedhje n gjuhn angleze duhet t
demonstroj aftsit dhe njohjet e tij pr ka ka marr dhe prfituar nga t nxnt n kt lnd
gjat viteve t shkolls s mesme. Prshkrimin e kompetencave dhe njohurive po i paraqesim n
gjuhn angleze pasi nxnsi sht njohur me to n portofolin e gjuhve t huaja ku jepet
prshkrimi pr do nivel gjuhsor.
Reading and Comprehension
Students at level B2 should understand articles and reports concerned with contemporary
problems in which the writers adopt particular stances or viewpoints. They can understand
contemporary literary prose and can adapt style and speed of reading to different texts and
purposes, using appropriate reference-sources selectively.

Students should read correspondence relating to their fields of interest and easily

understand the essential meaning.

They should understand specialized articles outside their field, provided that they can use

a dictionary to confirm terminology.

They should read many kinds of texts quite easily at different speeds and in different ways

according to their purpose in reading and the type of text.

They should quickly identify the content and relevance of news items, articles and reports

on a wide range of professional topics, deciding whether closer study is worthwhile.

They should understand articles and reports concerned with contemporary problems in
which the writers adopt particular stances or viewpoints.

Writing:

Students at level B2 should be able to write clear, detailed text on a wide range of subjects
related to their interests.
They should write an essay or report, passing on information or giving reasons in

support of or against a particular point of view.

They should write letters highlighting the personal significance of events and

experiences.
They should synthesize information and arguments from a number of sources.
They should construct a chain of reasoned argument and can speculate about causes,
consequences and hypothetical situations.

Use of English
Functions/ notions

Describing experiences
Describing feelings and emotions
Describing hopes and plans
Giving precise information
Expressing abstract ideas
Expressing certainty, probability, doubt
Generalizing and qualifying
Synthesizing, evaluating, glossing information
Speculating
Expressing opinions
Expressing agreement/ disagreement
Expressing reaction, e.g. indifference
Critiquing and reviewing
Developing an argument in academic discourse style

Verb forms

Simple past (narrative)

Past continuous (narrative)
Used to (narrative)
Would expressing habit in the past
Past perfect
Past perfect continuous
Future time (will & going to)
Future continuous (Prediction)
Future perfect
Future perfect continuous
6

Present Perfect
Present perfect continuous
Mixed conditionals
Wish
Extended phrasal verbs
All passive forms
Reported speech (range of tenses)
Relative clauses
Modals of Deduction and Speculation
Modals: cant have, neednt have
Articles
With abstract nouns
Adjectives and adverbs
Attitudinal adverbs
Collocation of intensifiers

Vocabulary

Contrasting opinions (on the one hand . . .)

Summarizing exponents (briefly, all in all . . .)
Collocation
Colloquial language

4. Struktura e Provimit t Maturs Shtetrore me Zgjedhje, Gjuha Angleze

me Detyrim n Nivelin B2
Testi i gjuhs angleze me zgjedhje n nivelin gjuhsor B2 do t jet i ndar n 3 sesksione ku
testohen:

T kuptuarit e nj pjes letrare ose jo letrare

Prdorimi i gjuhs q prfshin aspektet m t rndsishme gramatikore dhe leksikore

trajtuar n vitet e shkolls s mesme

T shkruarit

Seksioni 1

Seksioni 2

Seksioni 3

Pesha q z do linj
n test

Leximi dhe t
Kuptuarit

Prdorimi i
Gjuhs

T Shkruarit

N %

40%

40%

20%

N pik

16pik

16pik

Niveli 1

8 pik

8 pik

Niveli 2

8 pik

8 pik

Niveli 3

8 pik

Nxnsi me Niveli1, 2, 3, do t duhet t nnkuptoj q jan pyetje t nivelit t leht, mesatar dhe
t vshtir.

5. Objektivat e vlersimit t ndara dhe detajuara saktsisht sipas tre niveleve

pr gjuhn angleze si Provim me Zgjedhje n Nivelin B2
a) Pr t Lexuarit dhe t Kuptuarit (B2)
Niveli 1
o Vlerson nse nxnsi
kupton tekste letrare dhe
joletrare mbi tema t
caktura por t njohura
nga fusha t ndryshme t
jets por shkruar jo me
gjuh akademike.
o Vlerson nse nxnsi
kupton tekste ku trajtohen
tema t aktualitetit dhe
kryesisht tema q u
interesojn bots s tyre.
o Vlerson nse nxnsi
merr dhe przgjedh
Brenda nj teksti
informacionin e duhur.
o Vlerson nxnsit pr t
kuptuarit global t tekstit.
o Vlerson nse nxnsi di

Niveli 2

Niveli 3

o Vlerson nse nxnsi

o Vlerson nse nxnsi arrin
mund t lexoj dhe kuptoj
n formimin i nj kuptimi
artikuj, raporte mbi shtje
t prgjithshm dhe
bashkkohore ku autort
nxjerrjen e moralit t
shprehin qndrimet e tyre.
pjess.
o Vlerson nse nxnsi n
kto tekste t
o Vlerson zhvillimin e
lartprmendura di t
aftsis krijuese dhe
shpreh opinionin e tij mbi
interpretuese dhe paraqitjen
t dhe t mbaj qndrim n
e elementve q
lidhje me tema t caktuara.
o Vlerson reflektimin mbi
justifikojn prgjigjen e
prmbajtjen e nj fragmenti
dhn.
dhe nxjerrjen e
informacionit t duhur prej o Vlerson kuptimin e
tij.
thelluar, gjetja e t
o Vlerson paraqitjen e
pashprehurs ose ides q
elementve provues q
nnkuptohet, qndrimin e
mbshtesin iden e dhn
8

t plotsoj pyetje
leksikore rreth tekstit, ose
di t gjej fjalt referuese
n t.

nga vet nxnsi.

o Vlerson thellimin n
kuptimin e nj fraze dhe
gjetjen e sinonimit t saj.

autorit duke br analiza

dhe arsyetime pr
prfundimin e tij.
o Vlerson mbajtjen e nj
qndrimi personal ndaj nj
teme t dhn n tekst,
argumentimin e dhn pr
qndrimin q nxnsi ka
ndaj nj shtje t caktuar.

b) Pr Prdorimin e Gjuhs (Gramatika dhe Leksiku) (B2)

Niveli 1

Niveli 2

o Vlerson nse nxnsi ka

nj kontroll t mir
gramatikor; nse di t
prdor n krkesa t
ndryshme njohurit
gramatikore baz t
marra gjat viteve t
shkolls s mesme si:
koht e foljeve, fjalit e
nnrenditura dhe llojet e
tyre, premrat lidhor,
ndajfolet dhe shkallt e
tyre, premrat e
pacaktuar, lidhzat, etj.
o Vlerson nse nxnsi
mund t bj
przgjedhjen e fjals s
duhur brenda nj grupi
fjalsh me kutim t
ngjashm.

o Vlerson nse nxnsi

mund t prdor sakt
aspekte gramatikore si:
parafjalt dhe shprehjet me
parafjal, format psore t
fjalive, ligjratn e
zhdrejt, foljet modale,
kushtoret 1, 2, etj.
o Vlerson nxnsin nse
mund t gjej shprehjen e
duhur leksikore n nj
transformim fjalish.
o Vlerson nse nxnsi ka
stabilizuar fjalorine tij pr
t shprehur nj kshill,
sugjerim, dshir etj.

Niveli 3
o Vlerson nse nxnsi
mund t prdor sakt
aspekte gramatikore si:
kombinimi i kohve t
foljeve n fjalit
komplekse, transformimi i
fjalive jot thjeshta duke
ruajtur kuptimin e tyre
fillestar, format foljore t
pazgjedhuara dhe
prdorimi i sakt i tyre,
foljet frazale, kushtorja 3,
etj.
o Vlerson nse nxnsi ka t
qart dhe di t prdor
sakt fjal dhe shprehje
lidhur me funksione t
ndryshme gjuhsore si:
shprehje e besimit,
mosbindjes, kundrshtimit,
pranimit, dyshimit,
kushtzimit t nj shtjeje,
etj.
9

c) T Shkruarit (B2)
Niveli 1
o Vlerson nse nxnsi
mund t shkruaj mbi nj
gam t gjer temash q
lidhen me interest e tij.
o Vlerson nse nxnsi
mund t shkruaj letra
personale dhe jo
personale ku t bj
vlersime rreth situatave
t ndryshme duke
shprehur qndrimin e tij
personal n to.
o Mund t shkruaj letra
personale ose prshkrime
t prvojave dhe
prshtypjeve personale
mbi shtje t interesit t
tij.

Niveli 2

Niveli 3

o Vlerson nse nxnsi

o Vlerson nse nxnsi
mund t shkruaj nj raport
mund t shkruaj nj ese
ose artikull rreth nj teme
duke transmetuar nj
t caktuar duke shprehur
informacion ose duke
argument dhe arsye pr
paraqitur arsyet pro dhe
qndrimin e tij pro, ose
kundr nj opinion t
kundr shtjes q trajtohet
dhn.
n temn me shkrim.
o Vlersohet nse di t
o Vlerson aftsin e
shkruaj sakt nj krkes
nxnsve pr t shkruar nj
formale zyrtare pr pun,
apo dika tjetr me fjalor t
histori rreth nj teme t
prshtatshm pr kt lloj
caktuar; prdorimi i
shkrimi.
imagjinats dhe koherenca
e ngjarjeve trajtuar n kt
histori dhe fjalori i
zgjedhur pr t shprehur
botn e tij n kt krijim.
o Nxnsi vlersohet nse
mund t shkruaj nj kritik
mbi nj film, roman,
artikull, etj.

6. Tipe ushtrimesh q nxnsi duhet t punoj pr t qen i prgatitur pr

Provimin e Maturs me Zgjedhje n gjuhn angleze
a) Tipet e ushtrimeve q mund t jepen n Reading Comprehension:

True or False
Multiple Choice (przgjedhje e alternativs s sakt nga 4 ose 5 alternativat e dhna)
Arrangements of paragraphs (vendosja e paragrafve sipas rendit t duhur n renditjen e
ngjarjeve)
Sentence or phrase completion (plotsimi i kuptimit t nj fjalie ose fraze n nj tekst t
caktuar mbi nj tem t caktuar)
Open answers (prgjigje t hapura ku nxnsi shpreh mendimin dhe vlersimin e tij rreth nj
shtjeje ose pyetjeje t caktuar rreth tekstit)
10

Short answers (prgjigje t shkurtra, t dhna me fraza ose fjali t shkurtra)

Matching (Bashkimi i nj pjese teksti me nj pjes tjetr q mungon dhe e plotson kuptimin
e tij n trsi)

b) N prdorimin e gjuhs:
Tipet e ushtrimeve q do t prdoren n provimin me detyrim n gjuhn angleze mund t jen t
tipeve si m posht:

Multiple Choice (przgjedhje e alternativs s sakt nga 4 ose 5 alternativat e dhna);

An example:
She hates -------.
A) washing up
B) To wash up
C) Wash up
D) To washing up

Gap-fill (plotsimi i fjalis me gjetjen e nj fjalie ose fraze t duhur me t ciln ka kuptim
fjalia ose fraza);

Examples:
Complete the sentences with a suitable word.
a) Jane doesnt enjoy her job anymore. She is __________ because every day she does exactly
the same thing.
b) The more electricity you use, the __________ your bill will be.

Sentence Transformation (shndrrim fjalish duke e strukturuar ndyshe, por duke i ruajtur
kuptimin fillestar);
An example:
Despite knowing the area, I got lost.
Although
I got lost ____________________ the area well.
Word Formation exercises (ushtrime mbi mnyrat e fjalformimit)
An example:
Write the correct word in the gap using the word given in capitals.
Having friends is extremely important, and most people spend a lot of time with them.
But is there another important type of (a) FRIEND ____________ that they may be missing out
on? Would having a pet be just as good? There is some (b) EVIDENT ____________to support
this interesting (c) SUGGEST _____________. It is well-known that dogs can form strong bonds
with people, and can show signs of (d) HAPPY _________________if their owner suddenly
11

leaves unexpectedly. In the same way, some people feel as close to their pets as to their human
friends, gaining (e) STRONG ___________ and comfort from their animals. It seems that the (f)
CONNECT ___________ between animals and people goes deeper than might be expected.
Studies into the (g) BEHAVE ____________of the gorillas show that these creatures have (h)
EMOTION _____________ relationships that are not so different from your own.
c) N temn me shkrim, nxmsi duhet t jet i aft t prezantohet me pun t tilla si:
o Argumentative essay (pros and cons on a certain topic)
o Book, film, article Reviews (giving personal opinion and making a critical review)
o Composition on a certain topic (fiction or non-fiction)
o Formal requests letters, emails (job requests, hotel reservations, etc)
o Letters of complaints, etc.

12