Sistemi i qarkullimit t gjakut

Gjaku sht elementi krysesor n sistemin transportues t

trupit t njeriut. Pasi pompohet nga zemra (deri n 100.000
rrahje n dit), nprmjet tubave q quhen en gjaku, ai
hapet n t gjith trupin, duke shprndar oksigjenin,
ushqimin dhe elementet kimike, t nevojshme pr qelizat.
Llogaritet q njeriu mund t jetoj edhe pas humbjes s nj t
trets t sasis s gjakut, do humbje e sasis m e madhe
se kjo nga biologt llogaritet vdekjepruse.

Struktura e sistemit
Zemra
Ent e gjakut
Venat:
vena e qafs(vena jugulare)
vena zgavrore e poshtme
vena e krahut
vena e dores e gishtave
vena e kofshs
vena e krcirit
vena e kmbs e gishtave
Arteriet:
Aorta
arteria e koks
arteria e qafs
arteria e krahut
arteria e dors e gishtave
arteria e kofshs(arteria femorale
arteria e krcirit
arteria e kmbs e gishtave
arteria e barkut

Qarku elektrik
Qarku elektrik, apo rrjet elektrik sht nj ndrlidhje e
komponenteve elektrike (p.sh. baterit, rezistort,
pruesit,kondensatort, elsat) ose nj model i
ndrlidhjeve, i prbr nga elemente elektrike (p.sh. burimet
e tensionit, burimet e rryms, rezistencat, kapacitet,
induktiviteti).
Nj qark elektrik sht nj rrjet i prbr nga nj hark i
mbyllur, n mnyr q t krijohet nj rrug pr rrymn.
Rrjetet elektrike lineare, nj tip i veant i prbr vetm nga burimet (tensioni ose rryma),
elementet e prziera lineare (rezistort, kondensatort, induktort), dhe elementet e shprndara
lineare (vijat transmetuese), kan aftsin e pasjes s sinjaleve q posedojn principet e
mbivendosjes. Kshtu ato mund t analizohen m leht, duke prdorur metodat e domenit t
frekuencs si transformimet e Laplasit, pr t prcaktuar prgjigjjen e rryms direkte, alternative dhe
prgjigjjen e rryms s astit.
Nj qark rezistiv sht nj qark q prmban vetm rezistor dhe burime ideale t rryms dhe
tensionit. Analiza e qarqeve rezistive sht m pak e komplikuar sesa analiza e qarqeve q
prmbajn kondensator dhe induktor. Nse burimet jan burime konstante (rrym direkte apo
DC), rezultati sht qark DC.
Nj rrjet q prmban komponente elektronike aktive sht i njohur si qark elektronik. Rrjetat e tilla
jan n prgjithsi jolinear dhe krkojn dizajne m komplekse dhe mjete analizuese.

Klasifikimi
N varsi nga burimet q veprojn n t ai mund t jet qark i rryms s vazhduar, i rryms
periodike t thjesht dhe i rryms periodike sinusoidale, impulsive, etj. N varsi nga lloji i regjimit
dallohen qarqe n regjime t qndrueshme (stacionare), dhe qarqe n regjime kalimtare. N varsi
nga elementt q e prbjne ai mund t jet qark me parametra t prqendruar (koncentruar) ose
qark me paramentra t shprndar (linjat elektrike). Qark me parametra t prqendruar quhet ai
qark i cili prmban elemente t prqndruar q jan ato elemente dimensionet fizike t t cilve jan
t paprfillshm n krahasim me gjatsin valore t frekuencs n shqyrtim. Qark me parametra t
shprndar quhet ai qark i cili prmban elemente me parametra t shprndar psh.(linjat elektrike). [1]

Nga pasiviteti
Nj rrjet aktiv sht nj rrjet q prmban t paktn nj burim aktiv si nj burim t tensionit ose nj
burim t rryms. Nj rrjet pasiv sht nj rrjet q nuk prmban ndonj pajisje aktive.

Nga lineariteti
Nj rrjet sht linear nse sinjalet e tij i kan principet e superponimit; n t kundrtn sht jolinear.
Nj rrjet linear do t jet i prbr krejtsisht nga burime t pavaruara, burime linearisht t varura
dhe elemente lineare pasive.

Klasifikimi i burimeve
Burimet mund t klasifikohen si burime t pavarura dhe burime t varura.

Burimet e pavaruara

Burimet ideale t pavarura mbajn t njjtin tension ose rrym pa marr parasysh elementet e tjera
prezente n qark. Edhe vlera e tyre sht konstante (DC) ose sinusoidale (AC). Fortsia e tensioni
ose rryms nuk ndryshon nga asnj ndryshim i lidhjeve n qark.

Burimet e varura[redakto | redakto tekstin burimor]

Burimet e varura varen nga ndonj element i qarkut pr shprndarjen e fuqis ose tensionit ose
rryms duke u varur nga tipi i burimit.

Ndryshimet ndermjet njera-tjetres

Sistemi I qarkullimit te gjakut perbehte nga:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.

Ent e gjakut
Venat:
vena e qafs(vena jugulare)
vena zgavrore e poshtme
vena e krahut
vena e dores e gishtave
vena e kofshs
vena e krcirit
vena e kmbs e gishtave
Arteriet:
Aorta
arteria e koks
arteria e qafs
arteria e krahut
arteria e dors e gishtave
arteria e kofshs(arteria femorale
arteria e krcirit
arteria e kmbs e gishtave
arteria e barkut

nje qark elektrik I thjesht perbehet nga:

1. rezistenca
2. kondesatoret
3. induktoret
4. vijat percuese
5. pilat dhe baterite

projekt
lenda: fizike
tema: sistemi I qarkullimit te
gjakut dhe qarku elektrik

Punoi: Ermelinda Dulaj

Jahaj

Pranoi: Aurora