ΣΑΗΕΝΤΟΛΟΓΙΑ

∆ηµιουργώντας έναν καλύτερο κόσµο

Η Σαηεντολογία, που ιδρύθηκε και αναπτύχθηκε από τον Λ. Ρον Χάµπαρντ, είναι
µια εφαρµοσµένη θρησκευτική φιλοσοφία η οποία προσφέρει έναν ακριβή δρόµο µέσω
του οποίου ο καθένας µπορεί να ξανακερδίσει την αλήθεια και την απλότητα του
πνευµατικού του εαυτού.
Η Σαηεντολογία αποτελείται από συγκεκριµένα αξιώµατα, που προσδιορίζουν τα
βαθύτερα αίτια και αρχές της ύπαρξης, και µια ευρεία περιοχή παρατηρήσεων στις
ανθρωπιστικές σπουδές· είναι ένα φιλοσοφικό θέµα που πραγµατικά αφορά ολόκληρη
τη ζωή.
Αυτό το ευρύ σύνολο γνώσης κατέληξε σε δύο εφαρµογές του θέµατος: πρώτον, µια
τεχνολογία (οι µέθοδοι εφαρµογής µιας τέχνης ή επιστήµης) µε την οποία ο άνθρωπος
να αυξήσει την επίγνωσή του σαν πνεύµα και να επιτύχει την ελευθερία που γύρευαν
πολλές µεγάλες φιλοσοφικές διδασκαλίες· και δεύτερον, ένα µεγάλο αριθµό θεµελιωδών
αρχών που µπορούν να χρησιµοποιήσουν οι άνθρωποι για να βελτιώσουν τη ζωή τους.
Στην πραγµατικότητα, σ’ αυτή τη δεύτερη εφαρµογή, η Σαηεντολογία δεν προσφέρει
τίποτα λιγότερο από πρακτικές µεθόδους για να βελτιώσουµε κάθε πλευρά της ύπαρξής
µας - εργαλεία για να δηµιουργήσουµε νέους τρόπους ζωής. Και από αυτή προέρχεται η
ύλη του θέµατος που είστε έτοιµοι να διαβάσετε.
Έχοντας συνταχθεί από τα γραπτά του Λ. Ρον Χάµπαρντ, τα δεδοµένα που
παρουσιάζονται εδώ δεν είναι παρά ένα από τα εργαλεία που µπορούν να βρεθούν στο
βιβλίο Σαηεντολογία: Θεωρία και Πράξη. Το βιβλίο -ένας περιεκτικός οδηγός- περιέχει
πολυάριθµες εφαρµογές της Σαηεντολογίας οι οποίες µπορούν να χρησιµοποιηθούν για
να βελτιώσουν πολλές άλλες περιοχές της ζωής.
Σ’ αυτό εδώ το βιβλίο, οι επιµελητές της έκδοσης έχουν εµπλουτίσει τα δεδοµένα µε
µια σύντοµη εισαγωγή, πρακτικές ασκήσεις και παραδείγµατα επιτυχούς εφαρµογής.
Στα Κέντρα Σαηεντολογίας, οι διευθύνσεις των οποίων είναι διαθέσιμες στην
ηλεκτρονική διεύθυνση www.scientology.org, θα βρεις μαθήματα για να αυξήσεις την
κατανόησή σου και περισσότερα υλικά για να διευρύνεις τη γνώση σου.
Πολλά νέα φαινόµενα γύρω από τον άνθρωπο και τη ζωή περιγράφονται στη
Σαηεντολογία, κι έτσι σ’ αυτές τις σελίδες µπορεί να συναντήσεις όρους µε τους οποίους
δεν είσαι εξοικειωµένος. Αυτοί εξηγούνται την πρώτη φορά που εµφανίζονται, καθώς
και στο γλωσσάριο στο τέλος του βιβλίου.
Η Σαηεντολογία είναι για να χρησιµοποιείται. Είναι µια πρακτική φιλοσοφία, κάτι
που κάνει κάποιος. Χρησιµοποιώντας αυτά τα δεδοµένα, µπορείς ν’ αλλάξεις συνθήκες.
Εκατοµµύρια άνθρωποι που θέλουν να κάνουν κάτι για τις συνθήκες που βλέπουν
γύρω τους έχουν εφαρµόσει αυτή τη γνώση. Γνωρίζουν ότι η ζωή µπορεί να βελτιωθεί.
Και γνωρίζουν ότι η Σαηεντολογία είναι αποδοτική.
Χρησιµοποίησε αυτά που θα διαβάσεις σ’ αυτές τις σελίδες για να βοηθήσεις τον
εαυτό σου και τους άλλους και θα είσαι ένα απ’ αυτά τα άτοµα.

ΟΙ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ

 Π ώς πραγµατοποιούµε κάτι; Πώς κάνουµε ένα όνειρο πραγµατικότητα ή
φέρουµε εις πέρας ένα σχέδιο; Φαίνεται πως πολλοί από µας έχουµε
απραγµατοποίητους στόχους ή ανολοκλήρωτα σχέδια και πολλοί από µας
ερχόµαστε αντιµέτωποι µε καθήκοντα που µοιάζουν βουνό, µέχρι και
αδύνατον να επιτευχθούν. Αυτό αληθεύει όχι µόνο για άτοµα, αλλά και για
εταιρείες – ακόµα και για χώρες. Η ιστορία είναι γεµάτη από αποτυχηµένα έργα.
Ο Λ. Ρον Χάµπαρντ, µελετώντας το θέµα της οργάνωσης, ανέπτυξε µια
τεράστια τεχνολογία για να εξασφαλίσει την επιτυχία κάθε οµάδας. Στα
πλαίσια αυτής της µελέτης, έδωσε επίσης µια λύση για την πιο συνηθισµένη
αποτυχία: την έλλειψη ικανότητας για εκτέλεση σχεδίων.
Σ’ αυτό το βιβλίο, θα ανακαλύψεις πώς να πραγµατοποιείς τους στόχους
σου, είτε είναι µικροί είτε µεγάλοι. Τα σχέδιά σου είναι δυνατόν να
υλοποιηθούν, αλλά πρέπει να κάνεις ορισµένα σηµαντικά βήµατα, το ένα µετά
το άλλο. Θα µάθεις ποια είναι αυτά τα βήµατα και πώς να τα εφαρµόζεις
οπουδήποτε: στις προσωπικές φιλοδοξίες, στην οικογένεια, στην οµάδα, στην
επιχείρηση και αλλού. Θα µάθεις ότι τα όνειρά σου µπορούν να γίνουν
πραγµατικότητα. ■

2
 ∆ΙΑXΕΙΡΙΣΤΙΚΗ
ΚΛΙΜΑΚΑ

Ά
σχετα από το µέγεθος της προσπάθειας που αναλαµβάνει
κάποιος να φέρει εις πέρας, η επίτευξη των στόχων του
εξαρτάται από το αν οι στόχοι, οι σκοποί και οι ενέργειές του
εναρµονίζονται και διευθετούνται σωστά.
Στόχος δεν είναι κάτι που αποφασίζει κανείς ότι θέλει να
επιτύχει και στη συνέχεια πραγµατοποιείται ως δια µαγείας,
απλά και µόνο επειδή το αποφάσισε. Για να επιτύχουµε ένα
στόχο χρειάζεται να κάνουµε κάποιες ενέργειες, οι οποίες θα
επιφέρουν µια αλλαγή προς το καλύτερο έτσι ώστε ο στόχος να φτάσει πιο κοντά στην
εκπλήρωσή του.
Μπορεί να δουλεύει κανείς για να επιτύχει ένα στόχο, αλλά ν’ ανακαλύψει ότι οι
ενέργειές του δεν αποφέρουν καµιά πρόοδο. Αυτό δεν το συναντάµε µόνο στη ζωή
ενός ατόµου, αλλά και σ’ έναν οργανισµό, µια πολιτεία ή ένα κράτος οποιουδήποτε
µεγέθους. Μπορεί να είναι αποτέλεσµα του γεγονότος ότι τα σχέδια, οι ενέργειες και
άλλοι παράγοντες δεν εναρµονίζονται ώστε να µπορεί να επιτευχθεί ο στόχος.
Στην πραγµατικότητα, µια δραστηριότητα απαρτίζεται από διάφορα µέρη.
Όλ’ αυτά πρέπει να λειτουργούν συντονισµένα, αν θέλουµε να επιτύχουµε το στόχο
που έχουµε οραµατιστεί.
Στη Σαηεντολογία έχει αναπτυχθεί µια κλίµακα, η οποία δίνει µια σειρά (και τη
σχετική προτεραιότητα) θεµάτων που σχετίζονται µε την οργάνωση.

3
 Στόχος είναι ένας γνωστός αντικειµενικός σκοπός
ΣΤΟΧΟΙ προς τον οποίο κατευθύνονται οι ενέργειες για την
επίτευξή του.

Σκοπός είναι ένας δευτερεύων στόχος, που αφορά

ΣΚΟΠΟΙ συγκεκριµένες δραστηριότητες ή θέµατα. Συχνά
εκφράζει µελλοντικές προθέσεις.

Η πολιτική αποτελείται από οδηγίες ή λειτουργικούς

ΠΟΛΙΤΙΚΗ κανόνες ενός οργανισµού, οι οποίοι δεν υπόκεινται
σε αλλαγή.

Σχέδιο είναι µια γενική, βραχυπρόθεσµη επιδίωξη.

Επινοείται για το χειρισµό µιας εκτεταµένης περιοχής,
ΣΧΕ∆ΙΑ µε σκοπό να την αποκαταστήσουν ή να την
επεκτείνουν, ή να εµποδίσουν ή ανατρέψουν µια
αντίθετη δύναµη να επεκταθεί.

Πρόγραµµα είναι µια σειρά διαδοχικών βηµάτων για

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ τη διεκπεραίωση ενός σχεδίου.

Έργο (ή επιχείρηση ) είναι µια σειρά βηµάτων που

ΕΡΓΑ γράφονται για να διεκπεραιώσουν ένα βήµα ενός
προγράµµατος.

Εντολή είναι µια προφορική ή γραπτή οδηγία για τη

ΕΝΤΟΛΕΣ διεκπεραίωση ενός βήµατος σ’ ένα πρόγραµµα ή
για την εφαρµογή της γενικότερης πολιτικής.

Η ιδανική σκηνή εκφράζει πώς θα έπρεπε να είναι ένας

χώρος ή ένας τοµέας. Αν κάποιος δεν έχει οραµατιστεί
Ι∆ΑΝΙΚΗ ΣΚΗΝΗ µια ιδανική σκηνή µε την οποία να συγκρίνει την
υπάρχουσα, δε θα µπορεί να αναγνωρίζει τυχόν
αποµάκρυνση απ’ αυτήν.

Στατιστική είναι ένας αριθµός ή ποσό που

συγκρίνεται µε έναν προηγούµενο αριθµό ή ποσό του
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ίδιου πράγµατος. Οι στατιστικές αναφέρονται στην
ποσότητα της δουλειάς που έγινε ή στην αξία της.

Πολύτιµο τελικό προϊόν είναι ένα προϊόν που µπορεί

ΠΟΛΥΤΙΜΑ να ανταλλάξει κανείς µε υπηρεσίες ή αγαθά της
ΤΕΛΙΚΑ ΠΡΟΪΑΝΤΑ κοινωνίας.

4
 Η κλίµακα δουλεύεται και προς τα πάνω και προς τα κάτω ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ
(ΤΟ ΚΑΘΕ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ) ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ.
Με λίγα λόγια, για να έχετε επιτυχία, όλα αυτά τα στοιχεία στην κλίµακα πρέπει
να συµφωνούν µε όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της κλίµακας πάνω στο ίδιο θέµα.
Ας πάρουµε τις «µπάλες του γκολφ» ως θέµα µας για την κλίµακα. Όλα αυτά τα
στοιχεία της κλίµακας πρέπει να είναι σε συµφωνία το ένα µε το άλλο πάνω στο θέµα
«µπάλες του γκολφ». Είναι µια ενδιαφέρουσα άσκηση.
Η κλίµακα επίσης εφαρµόζεται και σ’ ένα επιβλαβές θέµα, όπως για παράδειγµα
στις «κατσαρίδες».
Όταν ένα στοιχείο στην κλίµακα δεν είναι ευθυγραµµισµένο µε τα άλλα στοιχεία,
το έργο θα παρεµποδιστεί, αν δεν αποτύχει τελείως.
Η ικανότητα µε την οποία ευθυγραµµίζονται όλα αυτά τα στοιχεία σε
οποιαδήποτε δραστηριότητα και µπαίνουν σε δράση ονοµάζεται ∆ΙΟΙΚΗΣΗ.
Τα µέλη της οµάδας αναστατώνονται µόνο όταν ένα ή περισσότερα απ’ αυτά τα
σηµεία δεν είναι ευθυγραµµισµένα µε τα υπόλοιπα και δεν υπάρχει τουλάχιστον
κάποια οµαδική συµφωνία.
Οι οµάδες εµφανίζονται αργές, αναποτελεσµατικές, δυστυχισµένες, ανενεργές ή
εριστικές, µόνο όταν αυτά τα στοιχεία δεν είναι ευθυγραµµισµένα, δεν έχουν γίνει
γνωστά και δεν είναι συντονισµένα.
Με το ξεµπλοκάρισµα ή την ευθυγράµµιση αυτής της κλίµακας σε σχέση µε τη
δραστηριότητα της οµάδας, µπορούν να βελτιωθούν όλες οι δραστηριότητες.

Επειδή η έλλειψη συµφωνίας µειώνει την επικοινωνία και την εκδήλωση

στοργής, έπεται ότι τυχόν εξωπραγµατικά (µη ευθυγραµµισµένα) στοιχεία στην
κλίµακα, προκαλούν αναστατώσεις και δυσαρέσκεια.

Το συµπέρασµα είναι ότι, όταν αυτά τα στοιχεία της κλίµακας είναι καλά
ευθυγραµµισµένα το ένα µε το άλλο και µε την οµάδα, θα υπάρχει υψηλό επίπεδο
συµφωνίας, επικοινωνίας και στοργής στην οµάδα.
Τα ήθη της οµάδας που είναι ευθυγραµµισµένα κατ’ αυτό τον τρόπο και
τηρούνται, έχουν ως αποτέλεσµα µια οµάδα ηθική. Επίσης, καθιερώνεται ποιες
ενέργειες των µελών της θα θεωρούνται στο εξής επιζήµιες γι’ αυτή την οµάδα και
ενάντιες προς την επιβίωσή της.
Αυτή η κλίµακα και τα µέρη που τη συναποτελούν και η δυνατότητα
ευθυγράµµισής τους, είναι ένα από τα πολυτιµότερα εργαλεία της οργάνωσης.

5
 Η ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ
ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΤΟΥ ΣXΕ∆ΙΑΣΜΟΥ
Για να πετύχει ένα άτοµο, µια οµάδα ή ένας οργανισµός την επίτευξη ενός
επιθυµητού στόχου, χρειάζεται να γνωρίζει ορισµένες αρχές που ισχύουν γύρω από
το θέµα της οργάνωσης.
Όταν εξετάζουµε την οργάνωση στην πιο απλή µορφή της, όταν αναζητούµε τις
βασικές, καθοριστικές, εκείνες ενέργειες ή τα βασικά στοιχεία που εξασφαλίζουν τη
λειτουργία ενός οργανισµού, όταν χρειαζόµαστε µια πολύ απλή και συνάµα πολύ
ζωτική διαδικασία που θα κάνει τους ανθρώπους να µάθουν να είναι αποτελεσµατικοί,
ανακαλύπτουµε λίγα µόνο σηµεία που χρειάζεται να τονιστούν.
Σκοπός της οργάνωσης είναι Η ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ
ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΥ.
Υλοποίηση σηµαίνει κάτι που επιτελείται στην πράξη.
Η οργάνωση δεν είναι ένα περίτεχνο, πολύπλοκο σύστηµα που υπάρχει απλώς για
να υπάρχει. Κάτι τέτοιο αποτελεί γραφειοκρατία στη χειρότερη µορφή της.
Γραφήµατα για χάρη των γραφηµάτων, κανόνες για χάρη των κανόνων, καταλήγουν
µόνο σε αποτυχίες.
Το µόνο πλεονέκτηµα (όχι απαραίτητα κακό) µιας πολύπλοκης, δυσκίνητης και
ανούσιας γραφειοκρατικής δοµής είναι ότι προσφέρει εργασία στους φίλους αυτών
που ασκούν τον έλεγχο. Αν επίσης δεν επιβάλλει βαριά φορολογία και δεν απειλεί τα
άτοµα µε χρεοκοπία, εξαιτίας του κόστους συντήρησής της, κι αν δεν επιβάλλει
σ’ ένα λαό ή στους εργαζόµενους στην παραγωγή, στρατιωτικού τύπου επιθεωρήσεις
και άχρηστο έλεγχο, ένας οργανισµός µε τέτοια δοµή δεν είναι κακός, αφού παρέχει
εργασία, αλλά κατά τα άλλα είναι άχρηστος και, µόνον όταν του δοθεί πάρα πολλή
εξουσία, γίνεται καταστροφικός.
Οι βασιλείς της Γαλλίας και άλλων χωρών συνήθιζαν να εφευρίσκουν τίτλους και
καθήκοντα για να προσφέρουν απασχόληση στις ορδές των ευγενών που ζούσαν
δίπλα τους παρασιτικά, κι έτσι να τους κρατούν στην αυλή τους υπό στενή
παρακολούθηση και µακριά από αναταραχές που συνέβαιναν στις επαρχίες, όπου οι
ευγενείς αυτοί θα µπορούσαν να ξεσηκώσουν τους ανθρώπους. Τίτλοι όπως
«Φύλακας των Υποποδίων», «Κάτοχος του Βασιλικού Νυχτικού» και άλλοι παρόµοιοι,

6
διεκδικούνταν µε µάχες, και αγοράζονταν, πωλούνταν και διατηρούνταν µε
θηριωδίες.
Η επιδίωξη κοινωνικής θέσης, η προσπάθεια να γίνει κανείς πιο σηµαντικός και
να έχει έναν προσωπικό λόγο για να υπάρχει και να είναι αξιοσέβαστος, ακολουθεί το
δρόµο των έντιµων προσπαθειών για την επίτευξη αποτελεσµατικής οργάνωσης,
προκειµένου να µπορεί κάτι να γίνει οικονοµικά ισχυρό.
Η οργάνωση χάριν της οργάνωσης, δηµιουργεί συνήθως στην πράξη ένα τέρας,
που γίνεται τόσο δύσκολο να ζήσει κανείς µαζί του, ώστε καταρρέει. Απώλειες στην
παραγωγή, υψηλοί φόροι, εξοργιστική ή τροµακτική παρέµβαση στους ανθρώπους ή
στους πραγµατικούς παραγωγούς, προσελκύει και προκαλεί χρεοκοπία ή εξέγερση,
συνήθως δε και τα δύο, ακόµα και σε εµπορικές εταιρείες.
Εποµένως, προκειµένου ένας οργανισµός (σωµατείο, εταιρεία, επιχείρηση, οµάδα
κ.λπ.) να έχει λόγο ύπαρξης, πρέπει να εναρµονίζεται µε τον παραπάνω ορισµό που
δίνεται για:
ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΥ.
Τόσο στις εταιρείες όσο και στα κράτη δεν υπάρχει έλλειψη φαντασίας. Όλοι,
εκτός από τους πιο διεφθαρµένους επικεφαλής εταιρειών ή κρατών, επιθυµούν να
έχουν µια ειδικότερη ή γενικότερη βελτίωση. Το ίδιο ισχύει επίσης και για τα στελέχη
τους και οπωσδήποτε και για τους εργαζοµένους, καθώς αποτελεί τη βασική αιτία
όλων σχεδόν των εξεγέρσεων. Η µεγάλη πλειοψηφία των ατόµων, είτε ανήκουν στα
ανώτερα επίπεδα είτε προέρχονται από τη βάση, επιθυµούν τη βελτίωση.
Αυτό σηµαίνει περισσότερη τροφή, µεγαλύτερο κέρδος, καλύτερες αµοιβές,
περισσότερα µέσα και, γενικά, µεγαλύτερη ποσότητα και καλύτερη ποιότητα για
οτιδήποτε πιστεύουν ότι είναι καλό ή επωφελές. Η έννοια της βελτίωσης
περιλαµβάνει επίσης την ελαχιστοποίηση οποιουδήποτε πράγµατος θεωρείται γενικά
δυσµενές.
Προγράµµατα τα οποία χαίρουν γενικής υποστήριξης, αποτελούνται περισσότερο
από θέµατα που θεωρούνται επωφελή και λιγότερο επιζήµια. «Περισσότερη τροφή,
λιγότερη αρρώστια», «περισσότερα όµορφα κτίρια, λιγότερες τρώγλες», «περισσότερος
ελεύθερος χρόνος, λιγότερη εργασία», «περισσότερη απασχόληση, λιγότερη

7
 ανεργία» είναι µερικά χαρακτηριστικά παραδείγµατα πολύτιµων και αποδεκτών
προγραµµάτων.
Αλλά, όταν κάποιος το µόνο που έχει είναι ένα πρόγραµµα, είναι σαν να έχει µόνο
τη φιλοδοξία. Τα χρήσιµα προγράµµατα είναι αναρίθµητα σε εταιρείες, σε πολιτικά
κόµµατα. Το µόνο αδύνατο σηµείο τους είναι ότι δεν εκτελούνται.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους µπορεί να αποτύχει ένα πρόγραµµα.
Κάτι τέτοιο µπορεί για παράδειγµα να συµβεί επειδή το πρόγραµµα είναι πολύ
µεγάλο ή επειδή δεν είναι γενικά επιθυµητό. Επίσης, θα µπορούσε να αποτύχει,
επειδή δεν είναι καθόλου αναγκαίο ή επειδή η εκτέλεσή του θα ωφελούσε µόνο
λίγους. Ωστόσο, αυτοί οι λόγοι είναι µόνο επιφανειακοί. Ο βασικός λόγος είναι η
έλλειψη τεχνογνωσίας οργάνωσης.
Κάθε ιδιαίτερα φιλόδοξο πρόγραµµα θα µπορούσε να εφαρµοστεί, ασχέτως αν
ήταν εν µέρει αποδεκτό ή αν ήταν απαραίτητο ή όχι, αν οργανωνόταν σωστά.
Όλα σχεδόν τα πενταετή προγράµµατα µερικών εθνών, τα οποία ήταν της µόδας,
ήταν πολύ πολύτιµα και όλα σχεδόν απέτυχαν να φτάσουν στους αντικειµενικούς
τους στόχους. Ο λόγος δεν ήταν ότι ήταν εξωπραγµατικά, υπερβολικά φιλόδοξα ή µη
γενικής αποδοχής. Ο λόγος για µια τέτοια αποτυχία ήταν, και είναι, η έλλειψη
οργάνωσης.
∆εν είναι τα όνειρα του ανθρώπου που τον προδίδουν. Είναι η έλλειψη τεχνογνωσίας
που είναι απαραίτητη προκειµένου να γίνουν αυτά τα όνειρα πραγµατικότητα.
Η ορθή διαχείριση έχει δυο σαφείς στόχους:
1. Να εξασφαλίσει τη συνέχιση της λειτουργίας µιας υπάρχουσας εταιρείας, ενός
πολιτισµού ή µιας κοινωνίας.
2. Να επιτύχει την υλοποίηση ενός σχεδιασµού.
Αν υπάρχει η βάση, πάνω στην οποία µπορεί να λειτουργήσει κάποιος, υπάρχουν
η γη, οι άνθρωποι, ο εξοπλισµός και ο πολιτισµός, αυτό που χρειάζεται είναι ένα καλό
διαχειριστικό πρότυπο ή κάτι τέτοιο για να τα µπορέσει να τα διατηρήσει.
Έτσι, οι στόχοι (1) και (2) παραπάνω, γίνονται τελικά µόνο ο (2). Σχέδιο είναι το
«να παρατείνεις τη διάρκεια της υπάρχουσας οντότητας». Καµιά εταιρεία ή χώρα δε
συνεχίζει να υφίσταται, αν κάποιος δε συνεχίσει να την εγκαθιδρύει εκεί. Έτσι, ένα
είδος διοικητικού συστήµατος, ανεξάρτητα από το πόσο ακατέργαστο µπορεί να
είναι, είναι απαραίτητο για τη διαιώνιση οποιασδήποτε οµάδας ή οποιασδήποτε
υποδιαίρεσης µιας οµάδας. Ακόµη κι ένας βασιλιάς ή ένας εργοδηγός ή ένας
διευθυντής, όταν δεν υπάρχει κανένα άλλο σύστηµα υποστήριξης στο οποίο να
µπορεί κάποιος να απευθυνθεί για να εκφράσει τις διαφωνίες του σχετικά µε τη γη ή

8
το νερό ή τις αµοιβές, αποτελεί ένα σύστηµα διοίκησης. Ο εργοδηγός µιας οµάδας
εργατών, η οποία ασχολείται µόνο µε τη φόρτωση φορτηγών, εφαρµόζει ένα
εξαιρετικά πολύπλοκο σύστηµα διοίκησης.
Εταιρείες και χώρες δε λειτουργούν επειδή βρίσκονται απλώς σ’ ένα µέρος ή
επειδή είναι παραδοσιακές. Εδραιώνονται συνεχώς µε τη µια ή την άλλη µορφή
διαχείρισης.
Όταν ένα ολόκληρο σύστηµα διαχείρισης βγαίνει εκτός λειτουργίας ή χάνεται ή
ξεχνιέται, τότε έρχεται η κατάρρευση, εκτός αν, κάποιο νέο σύστηµα ή υποκατάστατο,
πάρει τη θέση του.
Η αλλαγή του επικεφαλής ενός τµήµατος, πολύ λιγότερο ενός γενικού διευθυντή
και πολύ πολύ λιγότερο ενός κυβερνήτη, µπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή ενός
ολόκληρου συστήµατος ή µέρους του, από τη στιγµή που το παλιό σύστηµα,
άγνωστο, παραγκωνισµένο ή ξεχασµένο σταµατήσει να υφίσταται, και κανένα άλλο
σύστηµα, που να είναι κατανοητό, δεν πάρει τη θέση του. Οι συχνές µεταθέσεις µέσα
σε µια εταιρεία ή σ’ ένα κράτος είναι δυνατό να εµποδίσουν την ανάπτυξη της οµάδας
και να προκαλέσουν αταξία και σύγχυση στους κόλπους της, καθώς τέτοιες
µεταθέσεις καταστρέφουν και το παραµικρό στοιχείο διαχείρισης που θα µπορούσε
να υπάρχει σ’ αυτήν.
Έτσι, αν οι µεταθέσεις στη διαχείριση, τα λάθη ή οι ελλείψεις µπορούν να
προκαλέσουν την κατάρρευση οποιουδήποτε τύπου οµάδας, τότε έχει ζωτική
σηµασία να γνωρίζουµε το βασικό θέµα της οργάνωσης.
Έστω κι αν η οµάδα είναι σε θέση αποτελέσµατος –που σηµαίνει ότι δε
δηµιουργεί τίποτα, αλλά µόνο αµύνεται µπροστά στην απειλή κάποιας καταστροφής–
ακόµη και τότε πρέπει να σχεδιάζει. Κι αν σχεδιάζει µε κάποιον τρόπο πρέπει να
πετυχαίνει την εκτέλεση ή την ολοκλήρωση αυτού που σχεδίασε. Ακόµη και στην
απλή περίπτωση που ένα φρούριο δέχεται µικρή επίθεση, απαιτείται να υπάρξει
κάποια άµυνα, κι αυτό θα επιτευχθεί µε το σχεδιασµό και την εκτέλεση του σχεδίου,
ανεξάρτητα από το πόσο ακατέργαστο µπορεί να είναι. Η εντολή «Αποκρούστε τον
εισβολέα που εφορµά στο νότιο τείχος» είναι αποτέλεσµα παρατήρησης και
σχεδιασµού, ανεξάρτητα από το πόσο σύντοµα ή απρόσεκτα έγινε. Η άµυνα στο νότιο
τείχος υφίσταται χάρη στην ύπαρξη ενός συστήµατος διαχείρισης, έστω κι αν αυτό
αποτελείται µόνο από λοχίες που δέχονται την εντολή και ωθούν τους άνδρες τους
προς το νότιο τείχος.
Μια εταιρεία, η οποία αντιµετωπίζει δυσβάσταχτα χρέη, πρέπει να εκπονεί
σχέδια, ακόµη κι αν κάτι τέτοιο σηµαίνει να καθυστερήσει την αποπληρωµή των
πιστωτών της. Απαιτείται δε, η ύπαρξη ενός διαχειριστικού συστήµατος για να κάνει
έστω και µόνο αυτό.

9
 Η φοβερή αποθάρρυνση που αισθάνεται ένας νέος ηγέτης, ο οποίος κάνει σχέδια
για µια σπουδαία και ισχυρή επικράτεια, για να καταλήξει ν’ ασχολείται µόνο µε
παλιά λάθη έλλειψης τόλµης, µπορεί να αποδοθεί όχι στην «ανόητη φιλοδοξία» του
ή στην «έλλειψη συνείδησης της πραγµατικής κατάστασης», αλλά στην έλλειψη
τεχνογνωσίας οργάνωσης.
Ακόµα και οι αιρετοί πρόεδροι ή πρωθυπουργοί δηµοκρατικών κρατών
αισθάνονται φοβερή απογοήτευση. «Εµµένουν», όπως οι ίδιοι δηλώνουν, «στις
υποσχέσεις των προεκλογικών τους εκστρατειών» και «δεν προδίδουν το λαό».
Απλώς δε γνωρίζουν, τόσο αυτοί όσο και τα µέλη του κοινοβουλίου που τους
υποστηρίζουν, τις αρχές της τεχνογνωσίας οργάνωσης. ∆εν µπορούν να πραγµατοποιήσουν
τις προεκλογικές τους υποσχέσεις, όχι επειδή ήταν υπερβολικές, αλλά επειδή είναι
πολιτικοί και όχι διαχειριστές.
Μερικοί άνθρωποι αρκούνται στο να κάνουν καταπληκτικά όνειρα. Νοµίζουν,
µάλιστα, ότι επειδή ονειρεύτηκαν κάτι, αυτό θα πρέπει και να πραγµατοποιηθεί.
Αισθάνονται λοιπόν οργή, όταν αυτό δε συµβαίνει.
Ολόκληρα έθνη, για να µην αναφέρουµε τις εµπορικές εταιρείες, την κοινωνία ή
τις οµάδες, αντιµετώπισαν τροµερές αναταραχές για δεκαετίες, επειδή τα βασικά
όνειρα και σχέδιά τους ποτέ δεν πραγµατώθηκαν.
Κάποιος είτε σχεδιάζει πώς θα επιτύχει την ευηµερία των Απαλαχίων Ορέων είτε
πώς θα επιτύχει την ευηµερία µιας καινούργιας αποθήκης φόρτωσης δίπλα στην
εθνική οδό, ο σχεδιασµός αυτός δε θα υλοποιηθεί εάν δεν υπάρχει διαχειριστική
τεχνογνωσία.
Ούτε η έλλειψη τεχνικών γνώσεων ούτε τα οικονοµικά ούτε η έλλειψη κάποιας
αρχής ούτε ο ίδιος ο σχεδιασµός, που µπορεί να είναι εξωπραγµατικός, δεν είναι
τα πραγµατικά εµπόδια που παρεµβαίνουν ανάµεσα στο σχεδιασµό και την
υλοποίησή του.

10
ΣXΕ∆ΙΑ ΚΑΙ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν πολλά που πρέπει να ξέρουµε σχετικά µε τις τεχνικές
που εφαρµόζονται για την κατάστρωση σχεδίων, σχεδίων που θα κάνουν τα όνειρά
µας πραγµατικότητα. Ένα αρχικό βήµα είναι να κατανοήσουµε τους βασικούς όρους
που σχετίζονται µε το θέµα.

Σχέδιο είναι µια περιγραφή των γενικών, βραχυπρόθεσµων επιδιώξεων, τις

οποίες κάποιος επινοεί προκειµένου να χειριστεί µια συγκεκριµένη περιοχή. Ένα
σχέδιο αποσκοπεί να αποκαταστήσει τις συνθήκες σε µια περιοχή, όταν αυτές δεν
είναι ιδανικές, ή να αναπτύξει την περιοχή ή να εµποδίσει ή να ανατρέψει µια
αντίθετη δύναµη να επεκταθεί.

Για να διεκπεραιωθεί ένα σχέδιο, χρειάζεται να αναλύσουµε τις συγκεκριµένες

ενέργειες που είναι απαραίτητες για να επιτύχουµε το σκοπό του σχεδίου. Αυτό
γίνεται µε τη χρήση ενός προγράµµατος.

Πρόγραµµα είναι µια σειρά διαδοχικών βηµάτων για τη διεκπεραίωση ενός

σχεδίου. Η σύνταξη ενός προγράµµατος απαιτεί να υπάρχει από πριν ένα σχέδιο,
ακόµα κι αν αυτό υπάρχει µόνο στο µυαλό του ατόµου που γράφει το πρόγραµµα.
Κάθε βήµα του προγράµµατος ονοµάζεται στόχος.

Ένα πρόγραµµα αποτελείται από στόχους. Στόχος είναι µια ενέργεια στην οποία
θα πρέπει να προβούµε, προκειµένου να πετύχουµε έναν επιθυµητό αντικειµενικό
σκοπό.

Υπάρχουν στόχοι διαφορετικής αξίας. ∆εν έχουν όλοι την ίδια αξία ή
σπουδαιότητα. Καθένας απ’ αυτούς περιγράφεται παρακάτω.

11
 Ευρύτερος στόχος
Ευρύτερος στόχος είναι η συνολική επιδίωξη που αναλαµβάνουµε να φέρουµε εις
πέρας. Αυτός ο στόχος είναι πολύ γενικευµένος. Για παράδειγµα: «Να εκπαιδευτώ
ανάλογα και ν’ ασχοληθώ µε την εξάσκηση της Σαηεντολογίας».
Άλλα παραδείγµατα, σε διαφορετικά πεδία, είναι:
«Να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες ώστε όλα τα µηχανήµατα και ο εξοπλισµός
της εταιρείας να λειτουργούν».
«Να αποκτήσουµε, να εξοπλίσουµε, να ετοιµάσουµε και να χρησιµοποιήσουµε
ένα κατάλληλο ακίνητο και τις εγκαταστάσεις του σε λογικά χαµηλό κόστος».
«Να γίνεται παράδοση βιβλίων από ταχυδροµική παραγγελία σε πελάτες καθώς
και σε µαγαζιά ή διανοµείς».

Γκαράζ Ιωάννου

Ευρύτερος
στόχος είναι
ο γενικός ΙΩΑΝΝΟΥ
αντικειµενικός
σκοπός.
ΚΑΙ ΣΙΑ

12
Στοιχειώδεις στόχοι
Οι στοιχειώδεις στόχοι ασχολούνται µε τα βήµατα που πρέπει να τηρούνται
σχετικά µε την οργάνωση, το προσωπικό και τις επικοινωνίες. Αυτά αποτελούν µια
οµάδα στόχων που «εξυπακούονται», αλλά, αν τους παραβλέψουµε, δε θα υπάρξει
δράση.
Ο πρώτος απ’ αυτούς είναι: ΝΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΚΕΙ.
Έπειτα: Ο ΣΚΟΠΟΣ Ν’ ΑΞΙΖΕΙ ΤΟΝ ΚΟΠΟ.
Έπειτα: ΝΑ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΟ Ή ΤΗΝ
ΕΝΕΡΓΕΙΑ.
Έπειτα: Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΝΑ ΕΧΕΙ ΣΧΕ∆ΙΑΣΤΕΙ ΚΑΛΑ.
Έπειτα: Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΝΑ ∆ΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ Ή ΝΑ
ΚΑΘΟΡΙΖΕΤΑΙ ΕΚ ΝΕΟΥ.
Έπειτα: Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ.
Αν έχουµε τους παραπάνω στόχους που «εξυπακούονται», µπορούµε να
προχωρήσουµε. Αν όµως τους εγκαταλείψουµε ή δεν τους υποκαταστήσουµε µε κάτι
άλλο, τότε όποιοι στόχοι κι αν τεθούν από κει κι ύστερα θα είναι προβληµατικοί ή δε
θα πραγµατοποιηθούν καθόλου.
Στα παραπάνω, µπορεί να υπάρχει η ανάγκη να επιβεβαιώνουµε διαρκώς την
ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων από τους στόχους που «εξυπακούονται», ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ
ΠΟΥ προσπαθούµε να ξεκινήσουµε κι άλλους στόχους.
Ακολουθούν µερικά παραδείγµατα στοιχειωδών στόχων:
«∆έξου τη δουλειά που σου αναθέτουν».
«∆ιάβασε και κατανόησε το πρόγραµµα που θα κάνεις».

«Κάποιος να
βρίσκεται εκεί»
Θα τα πας πολύ καλά ως αποτελεί παράδειγµα
Γκαράζ αρχιµηχανικός µου. ενός στοιχειώδους
Ιωάννου στόχου.

ΙΩΑΝΝΟΥ

13
 Ζωτικοί στόχοι

Ζωτικός στόχος είναι κάτι που πρέπει να γίνει, γιατί αλλιώς δεν µπορούµε καν να
λειτουργήσουµε.

Αυτό που χρειάζεται είναι επιθεώρηση τόσο της περιοχής στην οποία λειτουργούµε
όσο και των παραγόντων ή του εξοπλισµού ή της οργάνωσης µε τα οποία λειτουργούµε.

Στη συνέχεια βρίσκουµε εκείνα τα σηµεία (µερικές φορές καθώς λειτουργούµε)

τα οποία παρεµποδίζουν ή απειλούν τη µελλοντική επιτυχία. Και ορίζουµε τους
στόχους µας µε βάση την υπερνίκηση των κρίσιµων σηµείων.

Ακολουθούν µερικά παραδείγµατα αυτών των στόχων:

«Εξέτασε τις περιστάσεις από τη δική σου άποψη και µη δέχεσαι τα λεγόµενα
κάποιου άλλου».

«Να δέχεσαι εντολές µόνο από τον άµεσο προϊστάµενό σου και από κανέναν
άλλο».

«Μην αφήσεις να ατονήσει η προµήθεια βιβλίων στη χώρα, όσο η διαφηµιστική

εκστρατεία βρίσκεται σε εξέλιξη».

«∆ιατήρησε υψηλό επίπεδο ηθικής συµπεριφοράς και δώσε, κατ’ αυτό τον τρόπο,
το άριστο παράδειγµα στους άλλους».

Οι ζωτικοί
Αυτά τα φώτα πρέπει να
στόχοι πρέπει να µένουν πάντα αναµµένα τις
τηρούνται εργάσιµες ώρες.
προκειµένου να
λειτουργήσουµε
αποτελεσµατικά.

14
Εξαρτώµενοι στόχοι
Οι εξαρτώµενοι στόχοι είναι οι στόχοι που τίθενται προκειµένου να
ανακαλύψουµε δεδοµένα ή αν µπορεί να γίνει κάποιο έργο, πού µπορεί να γίνει κ.λπ.
Θα ’χεις δει ανθρώπους να εργάζονται σ’ όλη τους τη ζωή για να «γίνουν
πλούσιοι» ή κάτι παρόµοιο, προκειµένου να «γυρίσουν τον κόσµο», και ποτέ να µην
τα καταφέρνουν. Κάποιος άλλος αποφασίζει να «γυρίσει τον κόσµο» και βάζει
κατευθείαν πλώρη και το κάνει. Έτσι, υπάρχει ένα είδος στόχου που είναι γνωστός ως
εξαρτώµενος στόχος: Αν µπορούσα µόνο να __________, τότε θα µπορούσαµε να
__________, κι έτσι θα καταφέρναµε να _________. ∆εν υπάρχει τίποτε το κακό
σ’ αυτό, φυσικά, µέχρι τη στιγµή που γίνεται εξωπραγµατικό.
Υπάρχει µια ολόκληρη κατηγορία εξαρτώµενων στόχων οι οποίοι δεν περιέχουν
καθόλου τη λέξη ΑΝ. Μπορούµε να έχουµε τέτοιους στόχους. Περιέχουν πολλά ΘΑ:
«Θα __________ και µετά __________».
Μερικές φορές εµφανίζονται ξαφνικές «ευκαιρίες» και πρέπει κανείς να τις
εκµεταλλευτεί γρήγορα. Αυτό είναι µόνο «καλή τύχη». Όταν τυχαίνει, τη
χρησιµοποιεί κανείς και καταρτίζει γρήγορα νέα σχέδια. Αλλά αν υπολογίζει κανείς
στην «καλή του τύχη» ως λύση, κτίζει στην άµµο.
Ο παρακάτω θα µπορούσε να είναι ένας εξαρτώµενος στόχος:
«Θα πάµε εκεί και θα δούµε αν η περιοχή µάς εξυπηρετεί».
Ένα άλλο παράδειγµα εξαρτώµενου στόχου είναι:
«Αν η αρχειοθέτηση έχει µείνει πίσω, τότε προγραµµάτισε λίγη ώρα κάθε µέρα
κατά την οποία οι υπάλληλοι της εταιρείας θα βοηθούν στην αρχειοθέτηση των
εγγράφων στους σωστούς φακέλους».
Όλοι οι εξαρτώµενοι στόχοι συνίστανται βασικά στη συγκέντρωση δεδοµένων –
ως αρχική ενέργεια–, και, αν είναι επιτρεπτό, στην ανάληψη δράσης.

Γκαραζ Ιωαννου
Αν θα έχουµε τόση Όλοι οι
δουλειά θα εξαρτώµενοι στόχοι
εγκαταστήσω και συνίστανται βασικά
δεύτερη ράµπα.
στη συγκέντρωση
δεδοµένων –ως
αρχική ενέργεια–,
και αν είναι
επιτρεπτό, στην
ανάληψη δράσης.

15
ΣΑΗΕΝΤΟΛΟΓΙΑ: ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ

Στόχοι λειτουργίας
Ένας στόχος λειτουργίας ορίζει την κατεύθυνση προς την οποία θα πρέπει να
κινηθούµε και την προσδιορίζει. Συνήθως περιλαµβάνει την ηµεροµηνία πριν από την
οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί, έτσι ώστε να ενσωµατώνεται µε τους άλλους στόχους.
Μερικές φορές ο χρόνος ορίζεται ως «ΠΡΙΝ ΑΠΟ». Και µπορεί να µην ορίζεται
χρόνος για το γεγονός «πριν από» το οποίο θα πρέπει να γίνει ο στόχος. Έτσι,
αντιµετωπίζεται ως κάτι επείγον «για καλό και για κακό».
Ακολουθούν µερικά παραδείγµατα στόχων λειτουργίας:
«Να διαφηµιστούν βιβλία σε τοπικά περιοδικά που έχουν ως συνδροµητές άτοµα
που ανήκουν σ’ εκείνη την κατηγορία κοινού που θα ενδιαφερόταν γι’ αυτά τα βιβλία».
«Να προσληφθούν εργάτες της περιοχής για να φτιάξουν τσιµεντόλιθους για τους
τοίχους».
«Να καθοριστεί µε ποιον τρόπο θα µπορούµε να ταχυδροµούµε το ενηµερωτικό
δελτίο της εταιρείας στα παραρτήµατα, µε το χαµηλότερο δυνατό κόστος».
«Να καθαριστεί το γραφείο του Προέδρου».
«Ο υπάλληλος για τις εξωτερικές δουλειές να µεταφέρει την απαντηµένη
αλληλογραφία κατευθείαν στα κεντρικά γραφεία».
Ένας στόχος
λειτουργίας
ορίζει την ∆ΟΥΛΕΙΕΣ
ΠΟΥ ΠΡΕΠ
ΓΙΝΟΥΝ Σ ΕΙ ΝΑ
κατεύθυνση ΗΜΕΡΑ
στην οποία θα
κινηθούµε ΙΩΑΝΝΟΥ
και την ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ
προσδιορίζει. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΚΟΣΜΑΣ

16
Στόχοι παραγωγής
Ο καθορισµός της ποσότητας παραγωγής που αναλογεί στον καθένα, συνήθως σε
σχέση µε το χρόνο, αποτελεί στόχο παραγωγής.
Ακολουθούν µερικά παραδείγµατα στόχων παραγωγής:
«Τα δίδακτρα του επόµενου χρόνου να µπουν στην άκρη µέχρι τον Ιούνιο».
«Να δεθούν πενήντα χιλιάδες βιβλία µέχρι το τέλος του µήνα».
Επειδή οι στατιστικές είναι ο καθρέφτης της παραγωγής, ένας οργανισµός ή µια
ασχολία µπορεί να δίνει τόση προσοχή στους ΣΤΟΧΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, που να µην
ορίζει εξαρτώµενους στόχους, στόχους λειτουργίας ή στοιχειώδεις στόχους. Όταν
συµβαίνει αυτό, η παραγωγή κινδυνεύει να καταρρεύσει λόγω έλλειψης κατάρτισης
σχεδίων, η οποία προβλέπεται σε άλλα είδη στόχων.
Αν η παραγωγή αποτελεί το µοναδικό είδος στόχου, µπορεί να απορροφά την
προσοχή τόσο πολύ που οι εξαρτώµενοι στόχοι, ακόµη κι όταν ορίζονται, να
παραµελούνται εντελώς. Τότε οι στόχοι λειτουργίας και οι στοιχειώδεις στόχοι
γίνονται πολύ εξωπραγµατικοί και οι στατιστικές ΠΕΦΤΟΥΝ.
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ, ΝΑ ΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ, ΝΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ
∆Ε∆ΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΝΑ ΟΡΙΣΕΙΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩ∆ΕΙΣ
ΣΤΟΧΟΥΣ, ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙΣ ΝΑ ΟΡΙΣΕΙΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ.
Ένας συνήθης λόγος που οι στατιστικές παραγωγής είναι χαµηλές είναι η
εξαφάνιση των στοιχειωδών στόχων. Οι τελευταίοι παύουν να τηρούνται, και κανείς
δεν παρατηρεί ότι αυτό επηρεάζει σοβαρά την παραγωγή. Η παραγωγή εξαρτάται από
την τήρηση προηγούµενων στόχων.

Ο καθορισµός
της ποσότητας
παραγωγής που
αναλογεί στον
καθένα, συνήθως
σε σχέση µε το χρόνο ,
αποτελεί στόχο
παραγωγής.
Επισκευές που
έγιναν 417

203

ΙΟΥΝΙΟΣ
ΜΑΪΟΣ
ΑΠΡΙΛΙΟΣ

17
 Ακολουθεί µια περιεκτική περίληψη των διαφορετικών ειδών στόχων που
συνθέτουν ένα πρόγραµµα.

Είδη στόχων
Η ευρεία, γενική επιδίωξη, που καλύπτει,
ΕΥΡYΤΕΡΟΙ πιθανώς, µια µεγάλη και υπολογισµένη µόνο
ΣΤOXΟΙ κατά προσέγγιση χρονική περίοδο. Όπως:
«Να αποκτήσουµε µεγαλύτερη ασφάλεια»
ή «Να αυξήσουµε το προσωπικό του
οργανισµού στους πενήντα υπαλλήλους».

Πρόκειται για τους στόχους που αφορούν

ΣΤΟΙXΕΙΩ∆ΕΙΣ την οργάνωση, το προσωπικό, και τις
ΣΤΟΧΟΙ επικοινωνίες. Αυτοί πρέπει να τηρούνται.
Αποτελούν την κατηγορία στόχων που
ασχολείται µε τα τέρµιναλ, τις διάφορες
µορφές επικοινωνίας, τον εξοπλισµό και τα
οργανογράµµατα. Παράδειγµα: «Να ορίσουµε
κάποιον υπεύθυνο για την οργάνωση
και να τον βάλουµε να καθορίσει τους
υπόλοιπους στοιχειώδεις στόχους» ή «Να
εγκαταστήσουµε εκ νέου το αρχικό σύστηµα
επικοινωνίας το οποίο έχει εγκαταλειφθεί».

Εκείνοι που πρέπει να γίνουν γιατί αλλιώς

ΖΩΤΙΚΟΙ δεν µπορούµε καν να λειτουργήσουµε.
ΣΤΟΧΟΙ Βασίζονται σε µια επιθεώρηση του χώρου
στον οποίο λειτουργούµε.

Εκείνοι που εισάγουν την επιλογή «ή… ή»,

ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΙ για να βρούµε δεδοµένα ή αν ένα έργο µπορεί
ΣΤΟΧΟΙ να γίνει, ή για να καθοριστεί το «πού» ή το
«από ποιον».

Εκείνοι που εκθέτουν οδηγίες και ενέργειες

ΣΤΟΧΟΙ ή ένα πρόγραµµα ή χρονοδιάγραµµα.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Εκείνοι που ορίζουν ποσότητες όπως οι

ΣΤΟΧΟΙ στατιστικές.
ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

18
ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΣΤΟXΟΥΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Υπάρχουν µερικά δεδοµένα που πρέπει να έχουµε κατά νου όταν γράφουµε
στόχους για ένα πρόγραµµα. Η εφαρµογή τους θα µας βοηθήσει να ολοκληρώσουµε
το πρόγραµµά µας και να κάνουµε τα σχέδιά µας πραγµατικότητα.
Όταν γράφουµε στόχους λειτουργίας, ο πρώτος απ’ αυτούς θα πρέπει να ζητάει
από το άτοµο, το χώρο ή τον οργανισµό να ανεβάσουν το επίπεδο παραγωγής τους.
Παρ’ όλα αυτά, είναι γεγονός ότι δεν µπορείς να γράψεις ένα στόχο λειτουργίας
που να ισοδυναµεί µε σκέτη παραγωγή. Θα ήταν αδύνατον να γράψεις έναν τέτοιο
στόχο γιατί κάποιος θα πρέπει να τον εκτελέσει, και, τη στιγµή που υπάρχει κάποιος
εκεί για να τον εκτελέσει, υπάρχει οργάνωση. Άρα, υπάρχει ένα ορισµένο ποσό
οργάνωσης που παρεµβαίνει.
Για παράδειγµα, όταν χειρίζεται κανείς το τµήµα που είναι υπεύθυνο για την
είσπραξη του εισοδήµατος του οργανισµού, θα πρέπει να συµπεριλάβει, ως δεύτερο
στόχο, την ενίσχυση του τµήµατος. Ο πρώτος στόχος θα είναι να κάνει το τµήµα ό,τι
είναι δυνατόν για να χειριστεί τις εισπράξεις. Και ο δεύτερος στόχος θα είναι να
ενισχυθεί αυτό το τµήµα αµέσως. ∆ιαφορετικά, η παραγωγή δε θα συνεχιστεί.
Άρα, χρειάζεται να οργανώσει κανείς αµέσως για να υπάρξει παραγωγή.

Περατώσιµοι στόχοι
Για να δούµε, πώς θα σου φαινόταν ένας στόχος σαν κι αυτόν: «∆ιατήρησε
φιλικές σχέσεις µε το περιβάλλον». Πώς σου φαίνεται αυτός ο στόχος; Με κανέναν
τρόπο δεν αποτελεί στόχο που θα έβαζε κάποιον να φέρει σε πέρας µια ενέργεια. ∆εν
είναι καν στόχος!
Τώρα, αν έλεγε: «Τηλεφώνησε στον τάδε και στον δείνα, και κάνε γνωστή την
παρουσία σου σ’ αυτούς…», και ούτω καθεξής, θα µπορούσε κανείς να γράψει
«ΕΓΙΝΕ» δίπλα σ’ αυτό το στόχο.
Οι στόχοι θα πρέπει να είναι περατώσιµοι – να µπορούν να γίνουν, να τελειώσουν,
να ολοκληρωθούν. Αυτό θα συµβάλλει στην επιτυχία των προγραµµάτων µας.

Παραδείγµατα προγραµµάτων
Όταν κάποιος έχει µάθει τα είδη των στόχων και πώς να τους γράφει, µπορεί στη
συνέχεια να συντάξει προγράµµατα.
Στις σελίδες που ακολουθούν θα βρεις δύο παραδείγµατα προγραµµάτων. ∆είχ –
νουν καθαρά την αµοιβαία σχέση και τη σειρά των διαφορετικών ειδών στόχων, οι
19
 οποίοι συνθέτουν ένα τυπικό πρόγραµµα. Κάθε παράδειγµα έχει ένα συγκεκριµένο
σκοπό: Με το πρώτο µαθαίνει κανείς πώς να κάνει ένα πρόγραµµα. Με το δεύτερο,
α

µαθαίνει για την παραγωγή. Μπορεί κανείς να κάνει αυτά τα δύο προγράµµατα, τον
ένα στόχο µετά τον άλλο, και να κατανοήσει ότι ένα πρόγραµµα είναι µεθοδικό
και µπορεί να µπει σ’ εφαρµογή, και, πάνω απ’ όλα, να κατανοήσει τα είδη των
στόχων και πώς λειτουργούν από κοινού.
Κάνοντας αυτά τα προγράµµατα, θα είσαι σε θέση στη συνέχεια να γράφεις και
να εκτελείς τα δικά σου προγράµµατα, γεγονός που θα σε βάλει σταθερά στο δρόµο
της εκπλήρωσης των ιδανικών και των σκοπών σου.

1ο Παράδειγµα Προγράµµατος
Σκοπός: Να µάθεις να κάνεις ένα πρόγραµµα.
Ευρύτερος στόχος: Να το κάνεις.
Στοιχειώδης στόχος:
1. ∆ιάβασε αυτό το πρόγραµµα.
Ζωτικοί στόχοι:
1. Να είσαι ειλικρινής σχετικά µε την εκτέλεση αυτού του προγράµµατος.
2. Κάνε ολόκληρο το πρόγραµµα.
3. Βάζε ένα σηµάδι πλάι σε κάθε στόχο που ολοκληρώνεις.
Στόχοι λειτουργίας:
1. Βγάλε το δεξί παπούτσι σου. Κοίταξε τη σόλα. ∆ες τι υπάρχει πάνω της.
Ξαναφόρεσέ το.
2. Πάρε ένα ποτήρι νερό.
3. Πάρε ένα φύλλο χαρτί. Σχεδίασε τρεις οµόκεντρους κύκλους. Γύρισέ το
από την ανάποδη. Γράψε το όνοµά σου. Σκίσ’ το και βάλε τα σκισµένα
κοµµάτια µέσα σ’ ένα βιβλίο.
4. Βγάλε το αριστερό σου παπούτσι. Κοίταξε τη σόλα. ∆ες τι υπάρχει πάνω
της. Ξαναφόρεσέ το.
5. Πήγαινε βρες κάποιον και χαιρέτησέ τον. Γύρνα πίσω και γράψε ένα
σηµείωµα, που το κρατάς για σένα, σχετικά µε τον τρόπο απόκρισής του.
6. Βγάλε και τα δυο παπούτσια σου, χτύπησε τα τακούνια µεταξύ τους τρεις
φορές και ξαναφόρεσέ τα.
7. Κάνε έναν κατάλογο µε έργα που έχεις αφήσει ανολοκλήρωτα ή
ανεκτέλεστα.
8. Γράψε γιατί συνέβη αυτό.
9. Έλεγξε αυτό το πρόγραµµα προσεχτικά για να βεβαιωθείς ότι το έχεις
πράγµατι ολοκληρώσει.
10. Απαρίθµησε τις συνειδητοποιήσεις που είχες, αν είχες κάποιες, ενώ
έκανες αυτό το πρόγραµµα.
11. Αποφάσισε ειλικρινά αν έχεις κάνει αυτό το πρόγραµµα.

20
 2ο Παράδειγµα Προγράµµατος
Σκοπός: Να µάθεις για την παραγωγή.
Ευρύτερος στόχος: Να παράγεις κάτι πραγµατικά.
Στοιχειώδεις στόχοι:
1. Πάρε ένα µολύβι και πέντε φύλλα χαρτί.
2. Κάθισε κάπου όπου να µπορείς να κάνεις το πρόγραµµα.
Ζωτικοί στόχοι:
1. ∆ιάβασε ένα στόχο λειτουργίας και βεβαιώσου ότι τον έχεις ολοκληρώσει
προτού συνεχίσεις.
2. Παράγαγε πραγµατικά αυτό που ζητείται.
Στόχοι λειτουργίας:
1. ∆είχνε πολύ απασχοληµένος χωρίς στην ουσία να κάνεις τίποτε.
2. Κάνε το ξανά, αλλά αυτή τη φορά να είσαι πολύ πειστικός.
3. Σκέψου και βρες ποιο είναι το προϊόν της δουλειάς ή της ασχολίας σου.
Ζήτησε βοήθεια από κάποιον άλλο αν χρειάζεται.
4. Τακτοποίησε τα χαρτιά στο γραφείο σου.
5. Πάρε το πρώτο από τα πέντε φύλλα χαρτί για τα οποία γίνεται λόγος στους
στοιχειώδεις στόχους παραπάνω. Γράψε αν το (4) παραπάνω ήταν
παραγωγή ή όχι.
6. Βρες ένα χαρτί ή σηµείωµα που δε συµβάλλει µε κανέναν τρόπο στην
παραγωγή του προϊόντος σου.
7. Απάντησέ το.
8. Πάρε το δεύτερο χαρτί από αυτά που ζητάει ο δεύτερος στοιχειώδης
στόχος. Γράψε σ’ αυτό γιατί η ενέργεια που έκανες στο βήµα 7 είναι
ολότελα λογική.
9. Πάρε το τρίτο φύλλο χαρτί και σχεδίασε τον τρόπο µε τον οποίο λαµβάνεις
επικοινωνία στη δουλειά σου.
10. Παράγαγε ένα σωστό προϊόν για τη δουλειά σου, ολοκληρωµένο και
υψηλής ποιότητας.
11. Παράδωσέ το.
12. Εξέτασε ξανά τους στόχους λειτουργίας και βρες ποιος απ’ όλους σ’ έκανε
να νιώσεις καλύτερα.
13. Πάρε το τέταρτο φύλλο χαρτί και γράψε αν η παραγωγή ανεβάζει το ηθικό
ή όχι.
14. Πάρε το πέµπτο φύλλο χαρτί, χρησιµοποίησέ το σαν εξώφυλλο και γράψε
µια περίληψη του προγράµµατος.
15. Συνειδητοποίησε ότι έχεις ολοκληρώσει ένα πρόγραµµα.

21
 ΣXΕ∆ΙΑΣΜΟΣ
ΚΑΙ ΣΤΟXΟΙ
Μπορούµε να καταρτίσουµε σχέδια κάθε είδους προκειµένου να εκπληρώσουµε
επιθυµητούς σκοπούς. Ωστόσο, είναι µόνο σχέδια. Μέχρι να καθοριστεί, να
προγραµµατιστεί, να εγκριθεί και να συµφωνηθεί το πότε και το πώς θα γίνουν και
από ποιον, δε θα έχουν ολοκληρωθεί.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, µερικές φορές, ο σχεδιασµός αποκτά κακό
όνοµα.
Θα µπορούσες να σχεδιάσεις να αποκτήσεις εκατό εκατοµµύρια δραχµές. Εάν,
ωστόσο, δε θέσεις το πότε, το πώς και το ποιος, ως στόχους διαφορετικούς µεταξύ
τους, αυτό που σχεδίασες δε θα πραγµατοποιηθεί. Ας πούµε ότι έχει καταρτιστεί ένα
έξοχο σχέδιο για το πώς θα µετατραπεί το λιµάνι της Βοστόνης σε περιοχή
ελλιµενισµού πετρελαιοφόρων πλοίων. Θα µπορούσε να είναι σχεδιασµένο, µε το
κάθε πράγµα άψογα τοποθετηµένο στη θέση του. Θα µπορούσε, ακόµα, να υπάρχει
και η µακέτα του. Περνούν δέκα χρόνια και το έργο δεν έχει καν αρχίσει, πόσο
µάλλον ολοκληρωθεί. Έχεις δει τέτοιους σχεδιασµούς. Οι εκθέσεις ανά τον κόσµο
είναι γεµάτες απ’ αυτούς.
Κάποιος µπορεί, επίσης, να έχει ένα σχέδιο, για την επίτευξη του οποίου έχει
θέσει στόχους, δηλαδή το ποιος, πότε και πώς. Αν, όµως, οι στόχοι αυτοί είναι
πενιχροί ή εξωπραγµατικοί, το σχέδιό του δε θα ολοκληρωθεί ποτέ.
Μπορεί ακόµα να υπάρχει ένα σχέδιο του οποίου δεν προηγήθηκε ένας
ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ, µε αποτέλεσµα αφενός κανείς να µην επιθυµεί
στ’ αλήθεια αυτό το σχέδιο και αφετέρου να µην εξυπηρετεί πραγµατικά κανένα
σκοπό. Είναι αναµφίβολο αν αυτό το σχέδιο θα πραγµατοποιηθεί ποτέ. Κάτι τέτοιο
συνέβη στην Κέρκυρα. Υπήρχε ένα ηµιτελές ελληνικό θέατρο το οποίο, µ’ αυτό τον
τρόπο, εγκαταλείφθηκε. Κανείς, δηλαδή, δεν είχε ρωτήσει τους κατοίκους αν το
ήθελαν ή αν ήταν απαραίτητο. Έτσι, αν και είχε σχεδιαστεί πολύ καλά, είχαν εν µέρει
τεθεί οι στόχοι και είχε µερικώς ολοκληρωθεί, παρέµεινε ηµιτελές.
Ένα σχέδιο, ο σχεδιασµός δηλαδή η απεικόνιση υπό κλίµακα σε µακέτα µιας
περιοχής, κάποιου έργου ή ενός πράγµατος είναι σαφώς ζωτικής σηµασίας για κάθε
κατασκευή, η οποία χωρίς αυτό θα αποτύχει. Μπορεί ακόµη και να εγκριθεί ως
σχέδιο.
Αν, όµως, το σχέδιο αυτό δεν καταρτίστηκε βάσει των πορισµάτων ενός
εξαρτώµενου στόχου (µιας έρευνας, δηλαδή, για το τι είναι απαραίτητο ή εφικτό), θα

22
είναι άχρηστο ή ακατάλληλο για την περίπτωση. Αν, µάλιστα, δε διατίθενται
κονδύλια γι’ αυτό το σχέδιο ούτε έχει λάβει κάποιος εντολή υλοποίησής του ούτε,
τέλος, υπάρχει προγραµµατισµός για το πώς θα εκτελεστεί, τότε κανένα από τα
επιµέρους κεφάλαια αυτού τους σχεδίου δεν πρόκειται να πραγµατοποιηθεί.
Όταν κάποιος έχει σκεφτεί ένα σχέδιο και φτιάχνει ένα πρόγραµµα που απαιτεί
έγκριση, για να το κάνει να εγκριθεί, θα πρέπει:
α. Να παρουσιάσει το εν λόγω σχέδιο ως το αποτέλεσµα ενός εξαρτώµενου
στόχου, µιας έρευνας, δηλαδή, για το τι είναι επιθυµητό και τι απαραίτητο.
β. Να εκθέσει τις λεπτοµέρειες του ίδιου του σχεδίου, να παρουσιάσει, δηλαδή,
µια εικόνα του σχεδίου ή του εύρους του, καθώς, επίσης, να αναφέρει την ευκολία ή
δυσκολία εκτέλεσής του. Και τα άτοµα, καθώς και τα υλικά, που χρειάζονται.
γ. Να το χαρακτηρίσει ως ουσιώδες ή απλώς ως χρήσιµο.
δ. Να παρουσιάσει τους στοιχειώδεις στόχους του σχεδίου, από τους οποίους να
φαίνεται η οργάνωση που απαιτείται για την υλοποίησή του.
ε. Να παρουσιάσει τους στόχους λειτουργίας, από τους οποίους να προκύπτει το
χρονοδιάγραµµα του σχεδίου (έστω κι αν αυτό δε βασίζεται σε ηµεροµηνίες αλλά σε
ηµέρες ή εβδοµάδες), καθώς και ο συνδυασµός του µε άλλες ενέργειες.
ζ. Να δείξει ποιο θα είναι το κόστος του σχεδίου, εάν θα γίνει απόσβεσή του ή όχι,
καθώς επίσης και το εάν υπάρχουν τα χρήµατα για να γίνει και τι κέρδος θα αποφέρει.
Το πρόγραµµα θα πρέπει να περιλαµβάνει τους στόχους.
Ένα σχέδιο δεν είναι παρά το σχεδίασµα του ίδιου του αντικειµένου.
Έτσι βλέπουµε γιατί µερικά πράγµατα δεν πραγµατοποιούνται καθόλου και γιατί
συχνά δεν ολοκληρώνονται, παρ’ όλο που έχει γίνει ο σχεδιασµός τους. Αυτό
συµβαίνει επειδή το σχέδιο δεν προτείνεται στα πλαίσια του συστήµατος στόχων του,
µε αποτέλεσµα να είναι εξωπραγµατικό ή µη υλοποιήσιµο.
Μερικές φορές, ένας εξαρτώµενος στόχος αποτυγχάνει να εντοπίσει τι είδους
εµπόδια ή αντιθέσεις θα µπορούσαν να παρουσιαστούν ή ποιες ειδικότητες υπάρχουν
διαθέσιµες για την εκτέλεσή του, και µ’ αυτό τον τρόπο αποδιοργανώνεται.
Εφόσον, όµως, τα σηµεία αυτά γίνουν κατανοητά, τότε αντιλαµβάνεται κανείς
την ευρύτητα του θέµατος και είναι στη συνέχεια ικανός να σκέφτεται µε έξυπνο
τρόπο, επιτυγχάνοντας πράγµατα που τα θεωρούσε ως τότε ανέφικτα ή που δεν είχε
ποτέ του φανταστεί.

23
 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΣXΕ∆ΙΩΝ
Καµιά µελέτη γύρω από το σχεδιασµό και την καταγραφή των στόχων δεν είναι
πλήρης αν δεν εξετάσει κανείς και το θέµα της κατάρτισης στρατηγικών σχεδίων. Η
κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων είναι τόσο ζωτικής σηµασίας που αξίζει µιας
µελέτης σε βάθος, τόσο σε σχέση µε τον ορισµό και τη χρήση της, όσο κι ως προς τη
σχέση της µε άλλες πλευρές της διοίκησης.
Ο όρος «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ» προέρχεται από τη λέξη στρατηγός, που µε τη σειρά της
προέρχεται από τις λέξεις «στρατός» και «άγω» (= οδηγώ) και από την κατάληξη -
ική, που δηλώνει «σχέση προς».
Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, εποµένως, σύµφωνα µε τον ορισµό του λεξικού, αναφέρεται
σ’ ένα σχέδιο για τη συνολική διεξαγωγή του πολέµου ή τµήµατος αυτού.
Επίσης, µε επαγωγή (συναγωγή γενικού συµπεράσµατος από γνωστά
περιστατικά), έχει καταλήξει να σηµαίνει και ένα σχέδιο για τη συνολική διεξαγωγή,
µε επιδέξιο τρόπο, ενός εκτενούς πεδίου υποθέσεων ή ενός τοµέα τέτοιων
υποθέσεων, προς την επίτευξη ενός συγκεκριµένου στόχου ή αποτελέσµατος.
Αυτού του είδους η κατάρτιση σχεδίων γίνεται στα ανώτερα κλιµάκια, επειδή, για
να είναι αποτελεσµατική, πρέπει να γίνει βάσει µιας επισκόπησης της γενικής
κατάστασης που επικρατεί.
Είναι µια δήλωση των µελλοντικών σχεδίων για την εκπλήρωση ενός γενικού
αντικειµενικού σκοπού, ενώ τµήµα του ορισµού της είναι και η ιδέα της έξυπνης
χρήσης των διαθέσιµων µέσων ή της χρήσης ελιγµών, για να φανούµε πιο έξυπνοι
από τον εχθρό και να τον νικήσουµε κατ’ αυτό τον τρόπο ή για να ξεπεράσουµε
υπάρχοντα εµπόδια προκειµένου να πετύχουµε τον αντικειµενικό µας σκοπό.
Η κεντρική στρατηγική, που καταρτίζεται στην κορυφή, καλύπτει σαν οµπρέλα
τις ενέργειες των κλιµακίων που βρίσκονται παρακάτω.
Αυτό σηµαίνει κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων.

Ο ρόλος της κατάρτισης στρατηγικών σχεδίων

Ο ρόλος της κατάρτισης στρατηγικών σχεδίων είναι να προσφέρει καθοδήγηση
για τις ενέργειες όλων των κατώτερων κλιµακίων. Όλα τα σχέδια τακτικής, τα
προγράµµατα και οι επιχειρήσεις που πρέπει να εκτελεστούν σε κατώτερα κλιµάκια

24
προκειµένου να επιτευχθεί ο αντικειµενικός σκοπός, απορρέουν από το στρατηγικό
σχέδιο που καταρτίζεται στην κορυφή. Όλ’ αυτά συντονίζονται µε βάση το γενικό σχέδιο.
Αυτό µας δείχνει ξεκάθαρα γιατί η κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων είναι τόσο
ζωτικής σηµασίας και γιατί πρέπει να γίνεται από το ανώτερο σώµα σχεδιασµού, αν
θέλουµε η διοίκηση να είναι αποτελεσµατική και να έχει επιτυχία.
Τι συµβαίνει όταν η κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων απουσιάζει; Λοιπόν, τι
συµβαίνει στη διεξαγωγή ενός πολέµου όταν δε γίνεται καθόλου κατάρτιση
στρατηγικών σχεδίων;
Κύρια στρατεύµατα παραµένουν ακάλυπτα και χωρίς υποστήριξη σε καίριες
περιοχές, ενώ άλλα στρατεύµατα δίνουν άσκοπες µάχες σε κάποιο µικρότερης
σηµασίας φυλάκιο στα σύνορα. Τα εφόδια και τα πυροµαχικά θα µπορούσαν να
διατεθούν σε λάθος περιοχή ή να µη σταλούν καθόλου. Τα επακόλουθα είναι
συγκρουόµενες εντολές, µπλοκαρισµένες γραµµές και ελιγµοί, σπατάλη των
διαθέσιµων µέσων και χαµένες µάχες. Μαζί µε την έλλειψη σχεδίου απουσιάζει και
ο συντονισµός, και πρόκειται για µια σκηνή σύγχυσης και διασκόρπισης. Με λίγα
λόγια: καταστροφή.
Πόσο διαφορετικό είναι αυτό από µια δυνατή, συντονισµένη, ξεκάθαρη ορµή
προς την επίτευξη του αντικειµενικού σκοπού!
Αν τα µεταφέρουµε όλα αυτά στη δική µας ασχολία, θα δούµε ακόµη πιο
ξεκάθαρα για ποιο λόγο η κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων πρέπει να γίνεται στα
ανώτερα κλιµάκια της διοίκησης. Η λέξη κλειδί εδώ είναι η λέξη «έγινε». ∆εν
µπορούµε να αµελήσουµε ή να εγκαταλείψουµε την κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων.
∆εν µπορούµε να υποθέσουµε ότι έγινε. Πρέπει να γίνει, να δηλωθεί και να
γνωστοποιηθεί τουλάχιστον στα αµέσως κατώτερα κλιµάκια της διοίκησης, έτσι
ώστε να µπορεί να υπάρξει συντονισµός και σωστός καθορισµός στόχων.

Σκοπός και κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων

Ένα στρατηγικό σχέδιο αρχίζει µε την παρατήρηση µιας κατάστασης που
χρειάζεται χειρισµό ή µε ένα στόχο προς επιτέλεση.
Συνοδεύεται πάντοτε από µια δήλωση του καθορισµένου σκοπού ή σκοπών προς
επίτευξη.
Μόλις καθοριστεί ο σκοπός, µπορούµε να αντλήσουµε απ’ αυτόν διάφορα
στρατηγικά σχέδια.

25
 Στην πραγµατικότητα, ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΟΤΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ
ΤΟ ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ, ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΓΡΗΓΟΡΑ
ΕΝΑ ΣΚΟΠΟ ΦΑΝΕΡΟ ΩΣΤΕ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙ ΣΕ ΣΥΝΤΟΜΟ ∆ΙΑΣΤΗΜΑ
ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΑΝΟΗΤΑ ΛΑΘΗ.
Κάθε στρατηγικό σχέδιο µπορεί να περικλείει έναν αριθµό κύριων ενεργειών που
χρειάζεται να γίνουν από έναν ή περισσότερους τοµείς προκειµένου να επιτευχθεί ο
σκοπός. Αυτές εκφράζονται µε πολύ γενικούς όρους επειδή αποτελούν µια
διατύπωση του αρχικού στρατηγικού σχεδίου που έχει γίνει. Απ’ αυτές µπορεί κανείς
να αντλήσει, στη συνέχεια, σχέδια τακτικής. Όλα αυτά τα πράγµατα, όµως, πρέπει να
εναρµονίζονται.
Παράδειγµα:
Κατάσταση: Η εταιρεία χαρτικών ΑΒΓ, αν και εξακολουθεί να παράγει την
προηγούµενη επιτυχηµένη σειρά προϊόντων της, εξακολουθεί επίσης να συγκεντρώνεται
αποκλειστικά στην τακτική και ήδη καθιερωµένη πελατεία της, ενώ παραµελεί έναν
αριθµό από πιθανούς πελάτες της. Η εταιρεία πορεύεται γοργά προς τη χρεοκοπία και
τα διευθυντικά στελέχη της φεύγουν σε εταιρείες όπου υπάρχει µεγαλύτερη
προοπτική για εξάπλωση.
Σκοπός: Να δηµιουργηθεί µια πλήρης εταιρεία χαρτικών, η οποία θα έρχεται
σ’ επαφή µ’ όλους τους πιθανούς πελάτες για µαζικές πωλήσεις προϊόντων που
υπάρχουν ήδη, καθώς και νέων προϊόντων, ενώ θα εξακολουθεί επίσης να πουλάει
στην τακτική της πελατεία µαζικά και να την εξυπηρετεί µαζικά, έτσι ώστε να
αποκατασταθεί το αξιόχρεο της εταιρείας και η εταιρεία ν’ αποκτήσει τη φήµη µιας
επικερδούς, ανερχόµενης επιχείρησης µε προοπτικές για εξάπλωση.
Στρατηγικό σχέδιο: Η κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων, µε βάση την κατάσταση
και το σκοπό που έχει καθοριστεί, θα µπορούσε να έχει κάπως έτσι:
1. Η πιο άµεση και ζωτική ενέργεια που χρειάζεται για να σταµατήσουµε τις
απώλειες (χωρίς να διακόψουµε τις τρέχουσες συναλλαγές και χωρίς να διαλύσουµε
ή να καταστρέψουµε κάποια άλλη µονάδα) είναι να στήσουµε και να θέσουµε σε
λειτουργία µια νέα µονάδα πωλήσεων (παράλληλα µ’ αυτήν που υπάρχει), η οποία θα
έχει ως πρώτη προτεραιότητα τη δηµιουργία νέων πελατών για την τρέχουσα σειρά
προϊόντων από (α) την αγορά λιανικής πώλησης χαρτικών, (β) την αγορά χοντρικής
πώλησης χαρτικών και (γ) άµεση ταχυδροµική παραγγελία. Θα χρειαστεί να
εξασφαλίσουµε τίµιους, έµπειρους πωλητές για να τεθούν επικεφαλής καθενός
απ’ αυτούς τους τοµείς, και θα χρειαστεί να εντοπίσουµε και άλλους επαγγελµατίες
πωλητές µαζικά. Αυτοί µπορούν να προσληφθούν µε πολύ µικρή προκαταβολή και οι
αποδοχές τους να βασίζονται κυρίως σε ποσοστά. Η επιχείρηση µπορεί στη συνέχεια
να επεκταθεί σε ευρύτερες περιοχές µε τη χρησιµοποίηση περιφερειακών διευθυντών,
πωλητών που βάζουν στη δουλειά άλλους πωλητές, κι ακόµα και πωλητών που πάνε
από πόρτα σε πόρτα. Ως µέρος αυτού του σχεδίου, θα πρέπει να φτιάξουµε συστήµατα

26
ποσοστών, πακέτα πωλήσεων, καθώς και µεθόδους προώθησης και διαφήµισης. Αν
βάλουµε αµέσως σ’ εφαρµογή τα παραπάνω, οι πωλήσεις θα αυξηθούν σηµαντικά,
θ’ αντισταθµίσουµε τις απώλειες, και πολύ σύντοµα η εταιρεία θα γνωρίσει
εξάπλωση που θ’ αγγίζει αστρονοµικά κέρδη.
2. Ενώ η παραπάνω άµεση υποβοηθητική ενέργεια µπαίνει σ’ εφαρµογή, οι
τρέχουσες πωλήσεις και η εξυπηρέτηση των πελατών πρέπει να διατηρούνται.
Ταυτόχρονα, θα χρειαστεί να επιθεωρήσουµε τους φακέλους πωλήσεων και
παραγωγής του προσωπικού που διαθέτουµε και να γίνει επίσης µια λεπτοµερής
ανασκόπηση των βιβλίων της εταιρείας, για να βρούµε από πού προέρχονται οι
απώλειες. Θα πρέπει ν’ απολύσουµε κάθε υπάλληλο που δεν ήταν παραγωγικός, και
να κρατήσουµε εκείνους που πραγµατικά παράγουν. Έτσι και ανακαλύψουµε κάποια
κατάχρηση χρηµάτων ή οικονοµική ατασθαλία, θα πρέπει να τη χειριστούµε
κάνοντας τις ανάλογες νοµικές ενέργειες. Μ’ άλλα λόγια, θα πρέπει να
επιθεωρήσουµε πλήρως την παρούσα επιχείρηση, να την εξυγιάνουµε και, όχι µόνο
να διατηρήσουµε την παραγωγή της, αλλά και να την αυξήσουµε σταδιακά όσο το
δυνατόν περισσότερο, µε στόχους παραγωγής που να ορίζουµε και να πετυχαίνουµε.
3. Θα πρέπει να διεξαχθεί ένα πρόγραµµα µε βάση το οποίο να ερωτηθεί όλο το
αγοραστικό κοινό, στα πλαίσια µιας δηµοσκόπησης, για να µάθουµε τι είδους νέα
προϊόντα χαρτιού θέλουν ή θα αγόραζαν. Με βάση τα αποτελέσµατα αυτής της
δηµοσκόπησης µπορούµε, στη συνέχεια, να δηµιουργήσουµε, να παραγάγουµε, να
διαφηµίσουµε και να πουλήσουµε ευρέως µια εντελώς καινούργια σειρά χαρτικών
(εκτός από την παλιότερη και καθιερωµένη σειρά). Το πρόγραµµα για την καθιέρωση
της νέας σειράς ειδών θα πρέπει να καλύπτει τη χρηµατοδότηση, την οργάνωση της
νέας µονάδας παραγωγής (όπου θα πρέπει να συµπεριλάβουµε τίµια διευθυντικά
στελέχη, ικανούς σχεδιαστές, όσους επιπλέον εργάτες χρειάζονται), καθώς και ό,τι
επιπλέον µηχανήµατα ή εξοπλισµός απαιτούνται. Θα χρειαστεί επίσης να καλύψει
ευρείας κλίµακας καµπάνιες δηµοσίων σχέσεων, διαφήµισης και πωλήσεων, οι
οποίες θα προωθούν τόσο τα νέα όσο και τα παλιά προϊόντα µε στόχο µαζικές
πωλήσεις και των δύο. Αναπόσπαστο µέρος αυτού του σχεδίου θ’ αποτελούσε και µια
καµπάνια για τη βελτίωση της εικόνας της εταιρείας ως πρωτοπόρου στο χώρο των
νέων προϊόντων χαρτιού, µε ευκαιρίες για διευθυντικά στελέχη που αποβλέπουν στην
εξάπλωση.
Ένα στρατηγικό σχέδιο σαν αυτό, όχι µόνο διορθώνει µια άσχηµη κατάσταση,
αλλά και τη µετατρέπει σε µια δραστηριότητα που γνωρίζει µεγάλη εξάπλωση και
είναι πολύ προσοδοφόρα για το µέλλον ολόκληρης της εταιρείας.
Αυτό που προσπαθεί να πετύχει κανείς είναι να βγάλει την εταιρεία από την
άσχηµη θέση και να την κάνει να εξαπλωθεί, ώστε να φτάσει σ’ ένα εκπληκτικό
επίπεδο βιωσιµότητας.
Τα σχέδια τακτικής θα καταρτίζονταν µε βάση αυτό το στρατηγικό σχέδιο,
παίρνοντας τους γενικούς στρατηγικούς στόχους και αναλύοντάς τους σε ακριβείς

27
 ενέργειες µε ακριβώς καθορισµένους στόχους, οι οποίες θα οδηγούσαν στην
εκτέλεση του στρατηγικού σχεδίου.
Θα δούλευαν πολλοί άνθρωποι σ’ αυτό, και θα ήταν πολύ βασικό να είναι σε
όλους ξεκάθαρος ο σκοπός και να µην υπάρχει καµιά εσωτερική διαµάχη όσον αφορά
την καµπάνια στο σύνολό της. ∆ιαβάζοντας κανείς αυτά τα σχέδια, µπορεί να µην
έβλεπε τη σπουδαιότητα της καµπάνιας, εκτός κι αν καταλάβαινε την κατάσταση και
είχε ένα γενικό σκοπό από τον οποίο να µπορούσε να αντλήσει τα σχέδια τακτικής.
Είναι πολύ συνηθισµένο, κατά την εκτέλεση ενός στρατηγικού σχεδίου µε σχέδια
τακτικής, να κρίνουµε ως αναγκαία την τροποποίηση κάποιων στόχων τακτικής ή την
προσθήκη νέων ή ακόµη και την εγκατάλειψη κάποιων στόχων που κρίθηκαν
περιττοί.
Η διοίκηση που βασίζεται σε σχέδια τακτικής, τα οποία µε τη σειρά τους
βασίζονται σ’ ένα στρατηγικό σχέδιο, αποτελεί, κατά κάποιον τρόπο, τέχνη, κι αυτό
είναι κάτι που θα πρέπει να λάβουµε υπόψη.
Εποµένως, αν υπάρχει ένας καλός σκοπός που µας δίνει τη δυνατότητα να
συντονίσουµε τα πράγµατα, µπορούµε στη συνέχεια να σκεφτούµε τη στρατηγική
ενέργεια που χρειάζεται για την εκπλήρωσή του και ν’ ακολουθήσουν µετέπειτα τα
σχέδια τακτικής για την υλοποίηση των στρατηγικών σχεδίων.
Μ’ αυτό τον τρόπο µια οµάδα µπορεί να ακµάσει και να προκόψει. Όταν όλες οι
δυνάµεις εναρµονίζονται και αποτελούν µια ώθηση, µπορεί να παραχθεί τεράστια ισχύς.
Άρα, δηλώνουµε το σκοπό, κι από εκεί και πέρα αποφασίζουµε ποια στρατηγική
θα χρησιµοποιηθεί για την εκπλήρωσή του, πράγµα που γεφυρώνει στη συνέχεια το
χάσµα ανάµεσα στο σκοπό και την υλοποίησή του µε βάση την τακτική.
Όταν έχουµε διατυπώσει το στρατηγικό σχέδιο µαζί µε το σκοπό του, το αµέσως
χαµηλότερο κλιµάκιο διοίκησης το παίρνει και το µετατρέπει σε σχέδια τακτικής.

Στρατηγικά σχέδια σε αντιπαραβολή µε σχέδια τακτικής

Η στρατηγική διαφέρει από την τακτική.
Αυτό είναι ένα σηµείο που πρέπει να γίνει πλήρως κατανοητό από τα διάφορα
κλιµάκια της διοίκησης.
Υπάρχει τεράστια διαφορά ανάµεσα σ’ ένα στρατηγικό σχέδιο και σ’ ένα σχέδιο
τακτικής.
Ενώ τα σχέδια τακτικής χρησιµοποιούνται για να κερδίσουµε µια µάχη, τα
στρατηγικά σχέδια χρησιµοποιούνται για να κερδίσουµε ολόκληρη την εκστρατεία.

28
 Ενώ το στρατηγικό σχέδιο είναι ένα ευρείας κλίµακας και µακροπρόθεσµο σχέδιο
για την εξασφάλιση της νίκης, ένα σχέδιο τακτικής µας πληροφορεί ακριβώς για το
ποιος πρέπει να µετακινήσει τι και πού, και τι ακριβώς να κάνουµε σ’ αυτό το σηµείο.

Τα σχέδια τακτικής πρέπει να ενσωµατώνονται στο στρατηγικό σχέδιο και να το

φέρνουν σε πέρας. Κι αυτό πρέπει να το κάνουν µε ακριβώς καθορισµένους και
εφικτούς στόχους.

Αυτό σηµαίνει διοίκηση, στην ουσία.

Η γεφύρωση του χάσµατος ανάµεσα

στο σκοπό και την τακτική
Ένα λάθος που γίνεται συνήθως από ανεκπαίδευτα µέλη του προσωπικού είναι
ότι µεταπηδούν από το σκοπό στην κατάρτιση σχεδίων τακτικής, παραλείποντας το
στρατηγικό σχέδιο. Κι αυτό δε φέρνει αποτέλεσµα. Ο λόγος για τον οποίο δε φέρνει
αποτέλεσµα είναι πως, αν το σχέδιο τακτικής, µε τους καθορισµένους στόχους του,
δεν είναι ευθυγραµµισµένο µ’ ένα στρατηγικό σχέδιο, θα παρεκκλίνει της πορείας του.
Αυτό που πρέπει να κατανοήσουµε είναι ότι τα στρατηγικά σχέδια δηµιουργούν
σχέδια τακτικής. ∆εν πρόκειται να πετύχουµε το σκοπό µας αν δεν έχουµε σκεφτεί
και δε χρησιµοποιούµε µια στρατηγική για να τον πετύχουµε. Και, µε βάση αυτή τη
στρατηγική, καταλήγουµε στις κινήσεις τακτικής που πρέπει να γίνουν για την
εφαρµογή της στρατηγικής. Αν, όµως, µεταπηδά κανείς από το σκοπό στην τακτική,
αγνοώντας τη στρατηγική, δε θα έχει επιτυχία.
Έτσι, µεταξύ σκοπού και τακτικής υπάρχει πάντα το βήµα της κατάρτισης
στρατηγικών σχεδίων. Θα µπορούσαµε να πούµε ότι το στρατηγικό σχέδιο είναι ένα
µέσο για να βάλουµε τον ίδιο το σκοπό σε λειτουργία.
Πρόκειται στην ουσία για ένα σχέδιο που έχει να κάνει µε την εξυπνάδα.
Μπορεί κάποιος να γνωρίζει καλά το σκοπό και µπορεί να επινοήσει έναν αριθµό
από στόχους τακτικής που να σχετίζονται µ’ αυτό το σκοπό. Ενδεχοµένως, να φέρουν
αποτέλεσµα οι στόχοι. Ο σκοπός, όµως, είναι να διευθετηθεί µια κατάσταση, και, αν
κάποιος δεν έχει ένα στρατηγικό µέσο για να το κάνει αυτό, µπορεί να βρεθεί και πάλι
αντιµέτωπος µε το ίδιο πρόβληµα.
Με τη γεφύρωση του χάσµατος ανάµεσα στο σκοπό και την τακτική, πράγµα που
αποτελεί τη στρατηγική πλευρά του θέµατος, ο σκοπός θα έχει κάποιες πιθανότητες
επιτυχίας.

29
 ΣXΕ∆ΙΑ ΜΑXΗΣ
Για να εκπληρώσει κανείς το σκοπό του πρέπει να καταρτίζει σχέδια και
προγράµµατα, τα οποία στη συνέχεια να εκτελούνται, υλοποιώντας τον ένα στόχο
µετά τον άλλο. Υπάρχουν ηµερήσιες και εβδοµαδιαίες ενέργειες που πρέπει να
γίνονται από ένα άτοµο ή οµάδα και οι οποίες θα οδηγήσουν σε ολοκληρωµένους
στόχους και προγράµµατα. Ένα εργαλείο που µπορεί να χρησιµοποιήσει κανείς για
να πετύχει την εκτέλεση των προγραµµάτων του, την ολοκλήρωση των σχεδίων του
και την εκπλήρωση των σκοπών του είναι τα σχέδια µάχης.
Ένα «σχέδιο µάχης» ορίζεται ως:

Μια σειρά στόχων για την ερχόµενη ηµέρα ή εβδοµάδα, οι οποίοι προάγουν τα
στρατηγικά σχέδια και κάνουν κάτι αποτελεσµατικό για τις άµεσες ενέργειες και τα
κακώς κείµενα που παρεµποδίζουν αυτά τα στρατηγικά σχέδια.

Κάποιοι άνθρωποι γράφουν «σχέδια µάχης» ως µια σειρά ενεργειών, απλώς, τις
οποίες ελπίζουν πως θα φέρουν σε πέρας την ερχόµενη ηµέρα ή εβδοµάδα. Αυτό δεν
είναι κακό, είναι καλύτερο από το τίποτα, και σίγουρα δίνει κάποια κατεύθυνση στις
ενέργειες ενός ατόµου. Στην πραγµατικότητα, όποιος δεν το κάνει είναι πολύ πιθανό
να φέρει σε πέρας πολύ λιγότερα πράγµατα, να ταλαιπωρηθεί πολύ περισσότερο και
να είναι πολύ πιο «απασχοληµένος» από κάποιον που το κάνει. Ένας εξαίρετος
τρόπος για να έχει κανείς παραγωγή είναι να καταρτίσει ένα µεθοδικό σχέδιο µ’ αυτά
που σκοπεύει να κάνει την ερχόµενη ηµέρα ή εβδοµάδα, κι έπειτα να το εκτελέσει.
Αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν σαν να χρησιµοποιεί το «σχέδιο µάχης» στο ελάχιστο των
δυνατοτήτων του ως εργαλείο.

Ας δούµε τον ορισµό. Κατ’ αρχήν, γιατί ονοµάζεται «σχέδιο µάχης»; Μοιάζει να
είναι ένας πολύ σκληρός στρατιωτικός όρος, για να βρίσκει εφαρµογή στον καθηµερινό
κόσµο της διαχείρισης. Είναι όµως πολύ κατάλληλος όρος.
Ένας πόλεµος διαδραµατίζεται στη διάρκεια ενός µεγάλου χρονικού διαστήµατος.
Τα πάντα εξαρτώνται απ’ αυτόν. Μια µάχη λαµβάνει χώρα µέσα σ’ ένα σύντοµο
χρονικό διάστηµα. Μπορεί να χάσει κανείς αρκετές µάχες, και όµως να κερδίσει τον
πόλεµο. Έτσι, όταν µιλάει κανείς για ένα σχέδιο µάχης, µιλάει, στην ουσία, για
σύντοµες χρονικές περιόδους.

Αυτό έχει και συνέχεια. Όταν µιλάει κανείς για πόλεµο, µιλάει για µια σειρά
γεγονότων τα οποία θα λάβουν χώρα στη διάρκεια ενός µεγάλου χρονικού διαστήµατος.
Κανένας στρατηγός, ούτε και ναύαρχος εξάλλου, δεν κέρδισε τον πόλεµο χωρίς
κάποιο στρατηγικό σχέδιο. Το τελευταίο αφορά τη συνολική διεξαγωγή του πολέµου
ή ενός τµήµατος αυτού. Η κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων είναι ο τοµέας των

30
σπουδαίων και ανώτερου επιπέδου ιδεών. Εκφράζεται µε πολύ µεγάλες γενικότητες,
έχει καθορισµένους σκοπούς και ανήκει στην κορυφή της ∆ιαχειριστικής Κλίµακας.
Μετά από την κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων ακολουθεί η κατάρτιση σχεδίων
τακτικής. Προκειµένου να εκτελέσουµε ένα στρατηγικό σχέδιο, πρέπει να έχουµε το
σχέδιο των κινήσεων και ενεργειών που είναι απαραίτητες για να το εκτελέσουµε. Η
κατάρτιση σχεδίων τακτικής γίνεται συνήθως σε κατώτερο επίπεδο του οργανογράµµατος
σ’ ένα στρατό και χρησιµοποιείται συνήθως για την εφαρµογή του στρατηγικού
σχεδίου. (Οργανόγραµµα είναι ένας πίνακας που παρουσιάζει τις λειτουργίες, τα
καθήκοντα, τις ακολουθίες ενεργειών και την ηγεσία ενός οργανισµού). Τα σχέδια
τακτικής µπορεί να φτάνουν σε τέτοιες λεπτοµέρειες, όπως: «Ο φαντάρος Γιάννης
πρέπει να σηµαδεύει µε το πολυβόλο του τη συστάδα δέντρων αριθµός 10 και να
πυροβολήσει αν κουνηθεί τίποτα µέσα σ’ αυτή».
Με την εφαρµογή των στρατηγικών σχεδίων ασχολείται η «µέση διοίκηση». Ο
όρος αυτός καλύπτει τους επικεφαλής των συνταγµάτων ως και τους δεκανείς.
Το ανώτερο σώµα κατάρτισης σχεδίων ετοιµάζει ένα στρατηγικό σχέδιο. Η µέση
διοίκηση µετατρέπει αυτό το στρατηγικό σχέδιο σε διαταγές τακτικής. Αυτό γίνεται
σε µακροπρόθεσµη και σε βραχυπρόθεσµη βάση. Προχωρώντας προς τα κάτω, στη
βραχυπρόθεσµη βάση, φτάνεις στα σχέδια µάχης.
Ένα σχέδιο µάχης, εποµένως, σηµαίνει µετατροπή των στρατηγικών σχεδίων σε
ακριβείς και εφικτούς στόχους, οι οποίοι στη συνέχεια εκτελούνται (γίνονται, δηλαδή, οι
απαραίτητες κινήσεις και ενέργειες), κατά την άµεση χρονική περίοδο που καλύπτει
το εν λόγω σχέδιο µάχης. Έτσι, προκύπτει ότι, αν το στρατηγικό σχέδιο είναι καλό
και µετατρέπεται σε καλούς στόχους τακτικής και έπειτα εκτελείται, οδηγεί στην
πρόοδο. Όταν η παραπάνω αλληλουχία διεξάγεται αρκετές φορές µε επιτυχία, µας
οδηγεί στη νίκη του πολέµου.
Θα πρέπει να καταλαβαίνετε τώρα τι είναι πραγµατικά ένα σχέδιο µάχης. Είναι
µια σειρά από στόχους που πρέπει να εκτελεστούν βραχυπρόθεσµα, στο άµεσο
µέλλον, και οι οποίοι θα βάλουν σ’ εφαρµογή και θα υλοποιήσουν κάποιο µέρος του
στρατηγικού σχεδίου.
Μπορεί να δει κανείς, λοιπόν, ότι η διοίκηση είναι ιδανική όταν υπάρχει ένα
στρατηγικό σχέδιο και όταν είναι γνωστό τουλάχιστον µέχρι το επίπεδο εκείνων που
καταρτίζουν σχέδια τακτικής. Κι εκείνοι που καταρτίζουν τα σχέδια τακτικής είναι
απλώς τα άτοµα που µετατρέπουν τα στρατηγικά σχέδια σε στόχους, οι οποίοι
γίνονται τότε γνωστοί και εκτελούνται από τη µέση διοίκηση και κάτω. Αυτού του
είδους η διοίκηση έχει µεγάλη επιτυχία όταν εφαρµόζεται.

31
 Φυσικά, η αξία κάθε ελιγµού εξαρτάται από την ορθότητα του στρατηγικού
σχεδίου.

Αλλά το στρατηγικό σχέδιο εξαρτάται από την καταγραφή προγραµµάτων σε

µορφή στόχων, τα οποία είναι εφικτά µε τα µέσα που διαθέτουµε.

Αυτό που ονοµάζουµε «συµµόρφωση» προς κάποια εντολή είναι, στην

πραγµατικότητα, ένας στόχος που έγινε. Το άτοµο που εκτελεί το στόχο µπορεί να µη
γνωρίζει το συνολικό στρατηγικό σχέδιο ή πώς συνδέεται ο δικός του στόχος µ’ αυτό.
Ωστόσο, µια διοίκηση είναι πραγµατικά πολύ κάτω του µετρίου αν δε βάζουν όλοι οι
στόχοι της σ’ εφαρµογή το συνολικό στρατηγικό σχέδιο σε κάποιο βαθµό.

Όταν µιλάµε για συντονισµό, µιλάµε, στην πραγµατικότητα, για τη σύλληψη ή

την εποπτεία ενός στρατηγικού σχεδίου σε µορφή σχεδίων τακτικής και στο κατώτερο
κλιµάκιο (επίπεδο ευθύνης του οργανισµού), για το συντονισµό των ενεργειών
εκείνων των ανθρώπων που θα κάνουν ό,τι χρειάζεται για την εκπλήρωση του
στρατηγικού σχεδίου, έτσι ώστε όλες οι ενέργειες να πηγαίνουν προς µια κατεύθυνση.

Όλ’ αυτά υπάγονται στο θέµα της εναρµόνισης ενεργειών. Για παράδειγµα, αν
έβαζες κάποια άτοµα σε µια µεγάλη αίθουσα, στραµµένα σε διάφορες κατευθύνσεις,
και έπειτα τους φώναζες ξαφνικά ν’ αρχίσουν να τρέχουν, θα συγκρούονταν, φυσικά,
ο ένας µε τον άλλον, και θα επακολουθούσε πλήρης σύγχυση. Αυτή την εικόνα
παρουσιάζουν τα πράγµατα όταν δε µετατρέπουµε τα στρατηγικά σχέδια σε οµαλά
σχέδια τακτικής και δεν τα εκτελούµε µε βάση αυτή τη δοµή. Οι άνθρωποι που
τρέχουν µέσα στην αίθουσα, όπως αναφέρεται παραπάνω, θα µπορούσαν να ριχτούν
στη δουλειά, και µάλιστα µανιωδώς, και θα µπορούσε να πει κανείς ότι δουλεύουν και
παράγουν, αλλά αυτό θα ήταν σίγουρα ένα πολύ µεγάλο ψέµα. Οι ενέργειές τους δεν
είναι συντονισµένες. Αν, τώρα, παίρναµε αυτούς τους ίδιους ανθρώπους σ’ αυτή την
ίδια αίθουσα και τους βάζαµε να κάνουν κάτι χρήσιµο όπως, για παράδειγµα, να την
καθαρίσουν, θα είχαµε να κάνουµε µε συγκεκριµένες ενέργειες συγκεκριµένων
ατόµων που ασχολούνται µε σκούπες και σφουγγαρίστρες: ποιος θα τις φέρει, ποιος
θα πετάξει τα σκουπίδια και ούτω καθεξής. Το στρατηγικό σχέδιο «Να ετοιµαστεί η
αίθουσα για το συνέδριο» µετατρέπεται σ’ ένα σχέδιο τακτικής, το οποίο αναφέρει
επακριβώς ποιος θα κάνει τι και πού. Αυτό θα ήταν το σχέδιο τακτικής. Το αποτέλεσµα
θα ήταν µια καθαρή αίθουσα, έτοιµη για το συνέδριο.

Αλλά ρίχνοντας, απλώς, µια προσεχτική µατιά µπορούµε να δούµε ότι η εντολή
«Να καθαριστεί η αίθουσα για το συνέδριο» δεν αποτελεί παρά µόνο ένα µικρό τµήµα
ενός συνολικού στρατηγικού σχεδίου. Μ’ άλλα λόγια, το ίδιο το στρατηγικό σχέδιο
χρειάζεται ν’ αναλύεται σε µικρότερα τµήµατα.

Βλέπουµε, λοιπόν, ότι µπορεί να υπάρχει ένα σχέδιο µάχης για τον επικεφαλής
ενός οργανισµού, το οποίο να περιέχει διάφορα στοιχεία που στη συνέχεια να
διαβιβάζονται στους προϊσταµένους των διαφόρων τµηµάτων, κι εκείνοι µε τη σειρά
32
τους να γράφουν πολύ πιο συγκεκριµένα σχέδια µάχης για τα δικά τους τµήµατα.
Έτσι, έχουµε µια βαθµιδωτή κλίµακα µε το µεγάλο συνολικό σχέδιο να αναλύεται σε
τµήµατα, και αυτά τα τµήµατα να αναλύονται ακόµη παραπέρα.

Το κριτήριο µε το οποίο αξιολογούνται οι παραπάνω ενέργειες είναι το αν

οδηγούν ή όχι σε αξιόλογα επιτεύγµατα τα οποία προάγουν το ευρύ, συνολικό
στρατηγικό σχέδιο.

Αν καταλαβαίνεις όλα τα παραπάνω, τότε κατέχεις τέλεια τα στοιχεία του

συντονισµού.

Ένα θέµα που εισχωρεί σ’ αυτού του είδους την κατάρτιση σχεδίων είναι η
δυνατότητα πραγµατοποίησης. Αυτό εξαρτάται από τα διαθέσιµα µέσα. Έτσι, ένας
ορισµένος αριθµός στόχων και σχεδίων µάχης –για έναν οργανισµό που αναπτύσσεται ή
επιχειρεί µεγάλα έργα– πρέπει ν’ αφορά την οργάνωση και την κατάρτιση οργανωτικών
σχεδίων, έτσι ώστε ο οργανισµός να διατηρεί τη συνοχή του καθώς αναπτύσσεται. ∆ε
γράφουµε ένα σχέδιο µάχης µε βάση το ερώτηµα: «Τι θα κάνω αύριο;» ή «Τι θα κάνω
την ερχόµενη βδοµάδα;» (που είναι αποδεκτό από µια άποψη και καλύτερο από το
τίποτα), αλλά µε βάση τη συνολική ερώτηση: «Ποιες ακριβώς ενέργειες χρειάζεται
να κάνω, στα πλαίσια της εκτέλεσης του στρατηγικού σχεδίου, ώστε να επιτύχω
εκείνα ακριβώς τα αποτελέσµατα που χρειάζονται σ’ αυτό το στάδιο του στρατηγικού
σχεδίου, µέσα στα όρια των διαθέσιµων µέσων;». Τότε θα είχε κανείς το σχέδιο µάχης
για την επόµενη µέρα ή την ερχόµενη βδοµάδα.

Υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέχει κάποιος όταν κάνει σχέδια µάχης. Μπορεί
να γράψει ένα σωρό στόχους που να σχετίζονται λίγο ως και καθόλου µε το
στρατηγικό σχέδιο, και οι οποίοι να κρατάνε τους ανθρώπους τροµερά απασχοληµένους,
αλλά να µην πραγµατοποιούν κανένα µέρος του συνολικού στρατηγικού σχεδίου. Ως
εκ τούτου, ένα σχέδιο µάχης θα µπορούσε ν’ αποτελεί περισσότερο πρόβληµα παρά
βοήθεια, αν δεν προήγαγε κάποιο συνολικό στρατηγικό σχέδιο και δεν πραγµατοποιούσε
κανένα στόχο τακτικής.

Τι είναι λοιπόν ένα «σχέδιο µάχης»; Είναι οι εφικτοί στόχοι σε γραπτή µορφή που
εκπληρώνουν ένα επιθυµητό τµήµα ενός συνολικού στρατηγικού σχεδίου.

Η κατανόηση και η επιδέξια χρήση των στόχων στα σχέδια µάχης είναι ζωτικής
σηµασίας για το συνολικό επίτευγµα που θα αυξήσει την παραγωγή, το εισόδηµα, την
παράδοση ή οτιδήποτε άλλο αποτελεί έναν επιθυµητό σκοπό.

Ένα διευθυντικό στέλεχος αξιολογείται µε βάση το αν µπορεί ή όχι να συντάσσει

σχέδια µάχης µε επιδέξιο τρόπο και στη συνέχεια να τα εκτελεί. Αυτό το εργαλείο
µπορεί επίσης να χρησιµοποιηθεί από άτοµα κάθε επαγγέλµατος και κοινωνικής
τάξης σε οποιαδήποτε ασχολία.
33
 ο µέσο για την εκπλήρωση των
T σκοπών µας είναι η κατάρτιση σχεδίων.
Για να εκτελέσουµε τα σχέδιά µας, γράφουµε
προγράµµατα και επιχειρήσεις, τα οποία
ολοκληρώνονται µε τη βοήθεια των
σχεδίων µάχης. Αυτό είναι σύµφωνο
µε τη ∆ιαχειριστική Κλίµακα.

ΣΤΟΧΟΙ

Να γίνουµε η
µεγαλύτερη και
πιο επιτυχηµένη εταιρεία
οικοδοµών της χώρας. ΕΡΓΟ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚA
ΣXE∆ΙΟ Κατασκευή
των θεµελίων.
ΣΚΟΠΟΙ
Να επεκτείνουµε την Επιχείρηση
εταιρεία οικοδοµών
ΠΡOΓΡΑΜΜΑ
Να εφοδιάσουµε σ’ άλλες περιοχές της
ολόκληρη τη χώρα µε χώρας, χτίζοντας Πρόγραµµα
κατοικίες καλής ποιότητας, καινούρια νέων
σε προσιτές τιµές. συγκροτήµατα οικισµών.
κατοικιών στις Επιχείρηση
ΕΡΓΟ
ταχύτερα
αναπτυσσόµενες
ΠΟΛΙΤΙΚΗ πόλεις κάθε περιοχής.
Κατασκευή του
σκελετού των
κατοικιών.
Να δίνεται πάντα Εντολές
βάρος στην ποιότητα
της κατασκευής.
Να τηρείται ο
οικοδοµικός
κανονισµός της περιοχής
στην οποία χτίζουµε.

34
 Ι∆ΑΝΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

Σπίτια που κατασκευάζονται

στην ώρα τους και εντός
προϋπολογισµού.
ΕΝΤΟΛΕΣ

Να σκαφτεί το
χαντάκι για τα
θεµέλια του τοίχου
που είναι κοντά στο
δρόµο, στο
οικόπεδο 27.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ
∆ΕΥΤΕΡΑ
ΣΧΕ∆ΙΟ ΜΑΧΗΣ
1. Να ετοιµαστούν τα θεµέλια
για τα οικόπεδα 27-31.
2. Να σκαφτούν θεµέλια για
τα οικόπεδα 27-31.
3. Να προγραµµατιστεί
για την Τρίτη το ρίξιµο
του τσιµέντου για τα Αριθµός
οικόπεδα 27-31. σπιτιών
που
4. Να σταλεί αναφορά ότι οικοδοµήθηκαν.
ο στόχος 5 της επιχείρησης
ολοκληρώθηκε.

ΕΝΤΟΛΕΣ

Να καρφωθούν
τα ξύλινα
υποστηρίγµατα
µε καρφιά 8,5
εκατοστών.

∆ΕΥΤΕΡΑ
ΣΧΕ∆ΙΟ ΜΑΧΗΣ
1. Να κοπεί όλη η ξυλεία στο
ΠΟΛΥΤΙΜΟ
κατάλληλο µήκος για
τα λυόµενα 18-22.
ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ
2. Να ετοιµαστούν οι τοίχοι για
τα λυόµενα 18-22.
3. Να συναρµολογηθούν οι
τέσσερις κύριοι τοίχοι για τα
λυόµενα 18-22.
4. Να ανορθωθούν και να
στηριχτούν οι τέσσερις κύριοι
τοίχοι για τα λυόµενα 18-22.
5. Να σταλεί αναφορά ότι ο
στόχος 11 της επιχείρησης
ολοκληρώθηκε.
 ΑΡXΕΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ
Ο προγραµµατισµός είναι αρκετά σηµαντικός, ώστε να δικαιούται µεγάλο µέρος
της προσοχής µας. Επιπλέον, υπάρχουν διαθέσιµες πάρα πολλές πληροφορίες
σχετικά µ’ αυτόν. Ακόµη, όλα τα γεγονότα οδηγούν στη διαπίστωση πως, άσχετα από
το πόσα προγράµµατα έχεις, καθένα απ’ αυτά αποτελείται από ορισµένα µέρη. Κι αν
δε συναρµολογήσεις αυτά τα µέρη και δεν εκτελέσεις το πρόγραµµα µε µεθοδικό
τρόπο, τότε, απλώς, δε θα ευοδωθεί. Ακολουθούν µερικές από τις αρχές που ισχύουν
σχετικά µε τα προγράµµατα.
Αν δε γνωρίζεις αυτές τις αλήθειες της ζωής, ιδού:
Αρχή Πρώτη: Κάθε ιδέα, ακόµα κι όταν δεν πραγµατοποιείται µε τον κατάλληλο
τρόπο, είναι καλύτερη από το να µην υπάρχει καµιά ιδέα.
Αρχή ∆εύτερη: Για να είναι αποτελεσµατικό ένα πρόγραµµα, πρέπει να εκτελείται.
Αρχή Τρίτη: Ένα πρόγραµµα που µπαίνει σε ενέργεια χρειάζεται καθοδήγηση.
Αρχή Τέταρτη: Αν ένα πρόγραµµα λειτουργεί χωρίς καθοδήγηση θα αποτύχει και
είναι καλύτερα να το αφήσουµε στη µέση. Αν δεν έχεις το χρόνο να το καθοδηγήσεις,
µην το κάνεις καθόλου. ∆ιοχέτευσε την ενεργητικότητά σου σε υπάρχοντα προγράµµατα,
γιατί εκείνο θ’ αποτύχει παταγωδώς.
Αρχή Πέµπτη: Κάθε πρόγραµµα απαιτεί κάποια χρήµατα. Εξασφάλισε τα
χρήµατα πριν αρχίσεις, εκτός κι αν, πριν το εκτελέσεις, έχεις ατράνταχτη εγγύηση ότι
το πρόγραµµα θα αποφέρει χρήµατα.
Αρχή Έκτη: Ένα πρόγραµµα χρειάζεται φροντίδα από κάποιον. Το παραµεληµένο
πρόγραµµα, που είναι το «παιδί» όλων, θα καταντήσει «ανήλικος εγκληµατίας».
Αρχή Έβδοµη: Το καλύτερο πρόγραµµα είναι εκείνο που θα επηρεάσει το
µεγαλύτερο αριθµό δυναµικών και θα κάνει το µεγαλύτερο καλό στο µεγαλύτερο
αριθµό δυναµικών. (∆υναµικό είναι µια παρόρµηση προς επιβίωση σε µια ορισµένη
πορεία. Υπάρχουν οχτώ δυναµικά: Το πρώτο είναι ο εαυτός, το δεύτερο είναι το σεξ
και η µονάδα της οικογένειας, το τρίτο είναι οι οµάδες, το τέταρτο είναι η ανθρωπότητα,
το πέµπτο είναι οι µορφές ζωής, το έκτο είναι το υλικό σύµπαν, το έβδοµο είναι τα
πνεύµατα και το όγδοο είναι το Υπέρτατο Ον. Αυτά τα δυναµικά περιλαµβάνουν
όλους τους στόχους επιβίωσης που έχει ένα άτοµο και όλα τα πράγµατα για τα οποία
επιβιώνει.)
Αρχή Όγδοη: Τα προγράµµατα πρέπει να αυτοχρηµατοδοτούνται.

36
 Αρχή Ένατη: Τα προγράµµατα πρέπει να επισύρουν το ενδιαφέρον και να κερδίζουν
κι άλλη υποστήριξη χάρη σ’ αυτό και µόνο, διαφορετικά δε θ’ αναπτυχθούν ποτέ.
Αρχή ∆έκατη: Ένα πρόγραµµα είναι κακό, αν αποσπά την προσοχή από προγράµµατα
που ήδη αποδεικνύονται επιτυχηµένα ή αποσπά υπαλλήλους ή συνεργάτες από τη
δουλειά που κάνουν ήδη και η οποία καταλήγει σε επιτυχηµένη εκτέλεση άλλων
προγραµµάτων.
Αρχή Ενδέκατη: Ποτέ µην ξοδεύεις σ’ ένα πρόγραµµα περισσότερα χρήµατα από
τα έσοδα που µπορεί να αποφέρει η συµµετοχή ενός ατόµου στο πρόγραµµα.
Αρχή ∆ωδέκατη: Ποτέ µην επιτρέψεις να παρεµποδίσει ένα νέο πρόγραµµα την
επιτυχία ενός τρέχοντος προγράµµατος ή να βλάψει το εισόδηµα που αποφέρει το
τελευταίο.
Ο προγραµµατισµός απαιτεί εκτέλεση. Απαιτεί αποπεράτωση. Απαιτεί επαρκή
κρίση για να αναγνωρίζουµε το καλό πρόγραµµα και να το συνεχίζουµε και για να
αναγνωρίζουµε ένα κακό πρόγραµµα και να το αποφεύγουµε σαν την πανούκλα.
Τα προγράµµατα παρατείνονται και ξεπερνούν τον καθορισµένο χρόνο ολοκλήρωσής
τους στο βαθµό που οι διαφόρων ειδών στόχοι δεν ορίζονται ή δε γίνονται πλήρως
κατανοητοί ή εγκαταλείπονται. Ο µοναδικός λόγος για τον οποίο αποτυγχάνουν είναι
το ότι οι διαφόρων ειδών στόχοι δεν εκτελούνται ή δεν τηρούνται.
Μπορείς να πετύχεις σχεδόν οτιδήποτε θέλεις, αν κατανοείς τους στόχους και τα
είδη τους, τους καθορίζεις έτσι ώστε να µην είναι εξωπραγµατικοί και τους τηρείς ή
τους ολοκληρώνεις.
Μπορεί κανείς να πετυχαίνει εύκολα το σκοπό που έχει θέσει για τον εαυτό του
ή την οµάδα του, αν εµµένει στον καλό και σταθερό προγραµµατισµό που κερδίζει.
Αυτός είναι ο τρόπος για να κάνεις τα σχέδια πραγµατικότητα και να πετυχαίνεις
τους σκοπούς σου. Αυτό αληθεύει τόσο για ένα άτοµο, όσο και για µια µεγάλη οµάδα.
Όλοι οι άνθρωποι µπορούν να επωφεληθούν απ’ αυτή την τεχνολογία. I

37
 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Ακολουθούν µερικές πρακτικές ασκήσεις για να διευρύνεις τη γνώση και την
επιδεξιότητά σου στην εφαρµογή των βασικών δεδοµένων γύρω από τα
προγράµµατα και τους στόχους, ώστε να πετυχαίνεις τους σκοπούς σου.

1 Σκέψου και γράψε ένα ρεαλιστικό σκοπό που θέλεις να πετύχεις σε κάποιον
τοµέα της ζωή σου, της δουλειάς σου κ.λπ.

2 Γράψε ένα παράδειγµα στρατηγικού σχεδίου το οποίο θα κατάρτιζες για να

πραγµατοποιήσεις το σκοπό που έθεσες στην προηγούµενη πρακτική άσκηση.

3 Γράψε δύο παραδείγµατα για καθένα από τα είδη στόχων που ακολουθούν.
Κάθε παράδειγµα θα πρέπει να µπορεί ν’ αποτελεί µέρος ενός προγράµµατος
που θα έγραφες και θα έκανες.
α. Ευρύτερος στόχος
β. Στοιχειώδης στόχος
γ. Ζωτικός στόχος
δ. Στόχος λειτουργίας
ε. Εξαρτώµενος στόχος
ζ. Στόχος παραγωγής.

4 Κάνε το πρόγραµµα που δίνεται ως 1ο Παράδειγµα Προγράµµατος. Εκτέλεσε

πραγµατικά τα βήµατά του, σύµφωνα µε τις οδηγίες του προγράµµατος.

5 Κάνε το πρόγραµµα που δίνεται ως 2ο Παράδειγµα Προγράµµατος. Εκτέλεσε

πραγµατικά τα βήµατά του, σύµφωνα µε τις οδηγίες του προγράµµατος.

6 Γράψε ένα πρόγραµµα για να κάνεις έναν περίπατο. Χρησιµοποίησε τα είδη

στόχων που έµαθες σ’ αυτό το βιβλίο για να το κάνεις.

7 Γράψε ένα πρόγραµµα για να προετοιµαστείς για τη µέρα σου. Σχεδίασε τα

βήµατα που κάνεις ώστε να είσαι έτοιµος ν’ αρχίσεις τη µέρα σου στη δουλειά,
στη µελέτη ή οπουδήποτε αλλού. Χρησιµοποίησε τα είδη στόχων που έµαθες
σ’ αυτό το βιβλίο για να το κάνεις.

8 Γράψε ένα πρόγραµµα που θα έκανες για να υλοποιήσεις το στρατηγικό σχέδιο

που κατέστρωσες σε µία απ’ τις προηγούµενες ασκήσεις παραπάνω. Χρησιµοποίησε
τα δεδοµένα που έµαθες απ’ αυτό το βιβλίο και τις ικανότητες που απέκτησες
κάνοντας τις παραπάνω πρακτικές ασκήσεις.

9 Γράψε ένα σχέδιο µάχης για την ηµέρα, το οποίο θα προάγει το στρατηγικό
σχέδιο και το πρόγραµµα που έγραψες στις ασκήσεις 2 και 8 παραπάνω.

38
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Η αποτυχία στην εκπλήρωση σκοπών
–είτε αυτοί είναι προσωπικοί, είτε
οικογενειακοί, είτε επιχειρησιακοί– έχει
αποτελέσει ένα βαρύ φορτίο που πολλοί
άνθρωποι αναγκάστηκαν να υποµείνουν.
Ωστόσο, οι ανακαλύψεις του Λ. Ρον
Χάµπαρντ στο θέµα της επίτευξης στόχων
µπορούν να εφοδιάσουν κάθε άτοµο µε
µεθόδους για να σηκώσει αυτό το βάρος
και να δηµιουργήσει, κατ’ αυτό τον
τρόπο, µια πιο ικανοποιητική ζωή. Στην
πραγµατικότητα, εκείνοι που µελέτησαν
και εφάρµοσαν αυτές τις αρχές είχαν
επιτυχία, ενώ πρωτύτερα κάτι τέτοιο
φαινόταν δύσκολο ή αδύνατον να γίνει.
Παρακάτω θα βρεις µερικές µόνο από τις
εκδηλώσεις ευγνωµοσύνης για την απο-
τελεσµατικότητα των ανακαλύψεων του
Ρον Χάµπαρντ σ’ αυτό το πεδίο.
Μια νέα γυναίκα από την Ιταλία έπιασε
µια δουλειά στην οποία χρειαζόταν να εκτελεί
µακρόπνοα προγράµµατα. Να τι είπε σχετικά:
«Παλιότερα, δεν µπορούσα ν’ αντιµετωπίσω
την εκτέλεση µεγάλων έργων που θα χρειάζονταν
πολλές εβδοµάδες για να ολοκληρωθούν και
θα απαιτούσαν πολλά βήµατα για την
εκπλήρωση του όλου έργου. Έπειτα έµαθα
για τα είδη των στόχων και πώς να τα
χρησιµοποιώ. Τώρα, όταν έχω ένα µεγάλο
σχέδιο µπροστά µου, κάθοµαι και το αναλύω
σε στόχους και, καθώς ολοκληρώνω κάθε
έναν απ’ αυτούς, ξέρω ότι πλησιάζω όλο και
περισσότερο στην ολοκλήρωση του συνολικού
προϊόντος. Κάθε στόχος που ολοκληρώνεται
είναι µια νίκη για µένα».
Έ νας άνδρας στις Ηνωµένες Πολιτείες
διορίστηκε διευθυντής επικοινωνιών σε ένα
µεγάλο οργανισµό, και ορίστηκε υπεύθυνος
για τις διεθνείς γραµµές επικοινωνίας. Όταν
πρωτοξεκίνησε σ’ αυτή τη θέση, διαπίστωσε
ότι πολλές από τις µονάδες για τις οποίες
ήταν υπεύθυνος είχαν απαρχαιωµένα συσ-
τήµατα επικοινωνίας ή δε διέθεταν κανένα.
Να τι έκανε για να χειριστεί την κατάσταση:
«∆ε γνώριζα σχεδόν τίποτε γι’ αυτό το
χώρο, και ο προϋπολογισµός ήταν περιορισµένος.
Είχα να χειριστώ πενήντα µονάδες συνολικά.
»Έτσι, κατέστρωσα ένα ακριβές σχέδιο
για τις πενήντα µονάδες και επινόησα έναν
τρόπο για να εξοπλίσω όλες αυτές τις
µονάδες µε κατάλληλα και γρήγορα συστήµατα
επικοινωνίας. Στη συνέχεια, έγραψα προγράµ-
µατα χρησιµοποιώντας την τεχνολογία του
Ρον Χάµπαρντ σχετικά µε τους στόχους, και
µ’ αυτή τη σειρά προγραµµάτων µπόρεσα να
προµηθευτώ, να εγκαταστήσω και να ετοιµάσω
για χρήση αυτά τα συστήµατα. Επιπλέον,
έγραψα ένα πρόγραµµα για τους εννέα κύριους
τοµείς για να τους δώσω οδηγίες ώστε να
λειτουργούν καλύτερα στον τοµέα τους.
»Προωθώντας µε µεγάλη επιµονή τους
στόχους προς την ολοκλήρωσή τους, πέτυχα
ό,τι δεν είχα καταφέρει ποτέ πριν και κάθε
περιοχή είχε, στο τέλος, ένα γρήγορο σύστηµα
ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΜΕ ΤΗ XΡΗΣΗ ΣΤΟXΩΝ
Όταν ένας
οργανισµός
αρχίζει να
χρησιµοποιεί
τα δεδοµένα
Υπηρεσίες που που είναι
παραδόθηκαν
σχετικά µε
τους στόχους,
Στόχοι που
µέσα σε λίγους
µήνες
ολοκληρώθηκαν διπλασιάζεται
το µέγεθός του.
Σεπτέµβριος Μάρτιος
39
 επικοινωνίας µε τη βοήθεια ηλεκτρονικού
υπολογιστή. Το καλύτερο, όσο ποτέ άλλοτε.
Θα µου ήταν σχεδόν αδύνατον να ολοκληρώσω
αυτό το έργο στο χρόνο που το ολοκλήρωσα
αν δε χρησιµοποιούσα την τεχνολογία
καθορισµού στόχων».
Μια κυρία, χρησιµοποιώντας στόχους και Μ ια διευθύντρια προσωπικού στο Λος
Άντζελες είχε ένα µεγάλο έργο να επιτελέσει,
σκοπούς, κατάφερε να συνεχίσει τις σχέσεις
της µε την οικογένειά της και πολλούς από
τους φίλους της, και να τους βοηθήσει,
παρ’ όλο που ζούσαν σε κάποια άλλη
Πολιτεία της Αµερικής:
«Τον περασµένο χρόνο καθόρισα τους
σκοπούς για να πετύχω ορισµένα πράγµατα
µαζί µε την οικογένειά µου. Αποφάσισα τι
ήθελα να κάνω για να βοηθήσω τους γονείς
µου και τους φίλους µου. Καθόρισα τους
ευρύτερους στόχους που θέλαµε να πετύχουµε
και στη συνέχεια καθορίσαµε τα διάφορα
άλλα είδη στόχων και τους εξετάσαµε µαζί.
Συµφωνήσαµε να κάνουµε αυτά τα πράγµατα,
είτε ήταν µεγάλα είτε µικρά, για να µας
βοηθήσουν να έρθουµε πιο κοντά.
»Τώρα ο γιος µου µπορεί να διαβάσει
και είναι πολύ περήφανος γι’ αυτό. Ο άντρας
µου έχει ολοκληρώσει κάποια πράγµατα στη
ζωή του που σχεδίαζε από καιρό και, κατά
συνέπεια, αισθάνεται πολύ καλύτερα. Η
οικογένειά µου πρόκειται να µετακοµίσει
σ’ ένα σπίτι πιο κοντά στο δικό µου·
βρεθήκαµε και τα είπαµε, και στο µεταξύ
βοηθήσαµε ο ένας τον άλλο, παρά την
απόσταση. Όλοι οι φίλοι µου τα πηγαίνουν
καλύτερα και τους έχω βοηθήσει και
οικονοµικά και µε άλλα µικρά πράγµατα να
οδηγήσουν τους στόχους που καθόρισαν οι
ίδιοι στην εκπλήρωσή τους. Αυτά τα µικρά
πράγµατα γεµίζουν και οµορφαίνουν τη ζωή
µου, και µε κρατούν σε ισορροπία.
»Σίγουρα, βάζω στόχους για την παραγωγή
στη δουλειά και για τις επαγγελµατικές
εργασίες. Αλλά όταν µπορώ να βοηθήσω
κάποιον άλλο να ολοκληρώσει στόχους στη
40
ζωή του, αισθάνοµαι πάρα πολύ όµορφα γιατί
γνωρίζω ότι βοήθησα. Γνωρίζοντας αυτή την
τεχνολογία, µπορώ να πετυχαίνω πράγµατα
σε µακρινή απόσταση και να υλοποιώ
στόχους που σµίγουν την οικογένεια µου».
µε σκοπό τη δηµιουργία και δεύτερης
µονάδας για ένα κινηµατογραφικό στούντιο.
Να πώς χειρίστηκε το θέµα:
«Είχα µια ορισµένη διορία για να
προσλάβω ένα µεγάλο αριθµό προσωπικού
και επαγγελµατιών µέσα σε πολύ λίγο χρόνο.
Πραγµατικά δεν ήξερα πώς να κινηθώ για
να το πετύχω αυτό µέσα στο χρονικό
περιθώριο που είχα ή αν θα µπορούσα καν
να το φέρω εις πέρας. Ήξερα ότι ήταν
σηµαντικό να το ολοκληρώσω µέσα σ’ αυτό
το χρονικό περιθώριο. Στην πραγµατικότητα,
τέσσερα άτοµα είχαν επιχειρήσει πριν από
µένα να προλάβουν την ίδια διορία που
µόλις µου είχε δοθεί.
»Εργάστηκα µαζί µε άλλους υπαλλήλους.
Προσπάθησα επανειληµµένα να συνεργαστώ
µαζί τους αποτελεσµατικά, αλλά αυτό δε
µ’ έβγαζε πουθενά. Τελικά συνειδητοποίησα
ότι θα πρέπει να υπάρχει κάποια τεχνολογία
που δεν εφάρµοζα.
»Κοίταξα την τεχνολογία στόχων του
Λ. Ρον Χάµπαρντ.
»Στη συνέχεια υπολόγισα πραγµατικά τι
ακριβώς έπρεπε να κάνω για να βγάλω το
προϊόν µου. Καθόρισα ποιους ήθελα να
προσλάβω και έγραψα ένα πρόγραµµα µε
τους ακριβείς στόχους που έπρεπε να εκτελέσω
προκειµένου να κάνω όλους αυτούς τους
ανθρώπους να έρθουν πραγµατικά στη δουλειά.
Συνάντησα έπειτα κάθε άτοµο, δίνοντας στο
καθένα ξεχωριστά ένα ακριβές πρόγραµµα
να εκτελέσει, έτσι ώστε να έρθουν όλοι µέσα
στα απαιτούµενα χρονικά πλαίσια.
 »Η ενέργεια αυτή ήταν αποτελεσµατική.
Όλα τα µέλη της οµάδας ήξεραν ακριβώς για
ποιο τµήµα του προϊόντος ήταν υπεύθυνα,
πόσο καιρό είχαν για να παραγάγουν το δικό
τους τµήµα του προϊόντος, κι όλα τα βήµατα
για την πρόσληψη κάθε ατόµου έγιναν ένα
προς ένα. Κι αυτό µας επέτρεψε να πετύχουµε
το σκοπό µας!
»Πετύχαµε τον ευρύτερο στόχο µας!
Ολοκληρώσαµε το πρόγραµµα µέσα στα
απαιτούµενα χρονικά πλαίσια. ∆ε θα
µπορούσα να το κάνω αυτό αν δεν ήξερα και
δεν εφάρµοζα αυτή την τεχνολογία».
Έ νας προϊστάµενος σ’ ένα τεχνικό έργο
στη νότια Καλιφόρνια ανακάλυψε ότι η
τεχνολογία του Ρον Χάµπαρντ σχετικά µε
τα προγράµµατα και τους στόχους έχει
ανυπολόγιστη αξία στην επίτευξη των
σκοπών του:
«Έπρεπε να κατασκευάσουµε καινούρια
κτίρια επειδή τα είχαµε µεγάλη ανάγκη για
να αναβαθµίσουµε δραστικά τις εγκαταστάσεις
της εταιρείας µας. Για να έχουµε εξασφαλισµένη
την επιτυχία, χρειαζόταν να πάρουµε έγκριση
για τα οικοδοµικά σχέδια πριν από κάποιο
συγκεκριµένο χρονικό όριο. Χρησιµοποιήσαµε
τις ανακαλύψεις του Λ. Ρον Χάµπαρντ σχετικά
µε τα είδη στόχων και τα προγράµµατα,
για να βρούµε τις ακριβείς ενέργειες που
έπρεπε να φέρουµε εις πέρας και µε ποια
σειρά. Αυτό που εγώ προσωπικά βρήκα ότι
βοήθησε εκπληκτικά ήταν η ανακάλυψη και
διαφοροποίηση των διαφόρων ειδών στόχων
από τον Λ. Ρον Χάµπαρντ. Αυτή η τεχνολογία
επιτρέπει σε κάποιον να οδηγηθεί εκεί που
επιθυµεί, χρησιµοποιώντας κατάλληλα κάθε
είδους στόχο.
»Έπρεπε να έχουµε τη συγκατάθεση της
τοπικής κοινότητας σχετικά µε το οικοδοµικό
σχέδιο. Κάποιοι από τους στόχους του
προγράµµατός µας ήταν να ανακαλύψουµε τι
ήθελε η ηγεσία του τόπου, ώστε να το
παράσχουµε και να πάρουµε την άδεια που
χρειαζόµαστε. Αν δεν το είχαµε κάνει αυτό,
δε θα είχαµε καταφέρει να χτίσουµε αυτό
που θέλαµε. Αλλά, επειδή εφαρµόζαµε την
τεχνολογία του Λ. Ρον Χάµπαρντ σχετικά µε
τα προγράµµατα και τους στόχους, κάναµε
εύκολα ό,τι χρειαζόταν να κάνουµε και
πήραµε την έγκριση. Ως αποτέλεσµα, βγήκαµε
όλοι κερδισµένοι.
»Όποιος προσπαθεί να καταφέρει κάτι
σ’ αυτό τον κόσµο θα αποτύχει οικτρά αν δε
γνωρίζει και δε χρησιµοποιεί την τεχνολογία
του Λ. Ρον Χάµπαρντ σχετικά µε τα είδη
στόχων και τα προγράµµατα. Βασίζεται σε
φυσικούς νόµους. Είναι ο τρόπος µε τον οποίο
εκπληρώνει κανείς κάτι. Θα σε βοηθήσει να
αναγνωρίζεις και να αντιµετωπίζεις τις
πιθανές κακοτοπιές προτού σε σταµατήσουν.
Επισηµαίνει εκείνα τα πράγµατα που, αν δεν
είχαν διατηρηθεί σε όλη τη διάρκεια της
εκτέλεσης του τεχνικού έργου, θα είχαν
παρεµποδίσει την οµαλή λειτουργία ολόκληρου
του σχεδίου.
»Τα πάντα µπορούν να γίνουν µε τη
χρήση αυτής της τεχνολογίας. Κυριολεκτικά,
τα πάντα!»
Και µόνο µε τη χρήση των βασικών αρχών
της τεχνολογίας του Ρον Χάµπαρντ σχετικά µε
τη ∆ιαχειριστική Κλίµακα και τον προγραµ-
µατισµό, µπορεί κανείς να έχει εκπληκτικά
αποτελέσµατα.
«Χρησιµοποιώντας τη ∆ιαχειριστική
Κλίµακα, ξεχώρισα γρήγορα το στοιχειώδη
στόχο που ήθελα να πετύχω στη ζωή. Έπειτα,
χρησιµοποιώντας αυτά που έµαθα σ’ ένα και
µόνο άρθρο του Λ. Ρον Χάµπαρντ για τον
προγραµµατισµό, κατέστρωσα σχέδια για να
πετύχω το ιδανικό µου. ∆ιαπίστωσα ότι η
ζωή µου εκτοξεύτηκε στην κατεύθυνση που
εγώ ήθελα.
41
 »Η επιχείρησή µου άρχισε να εξαπλώνεται
µε γρήγορο ρυθµό και έγινε η µεγαλύτερη του
είδους της στον κόσµο. Ακόµα και τα
χρονικά πλαίσια που είχα ορίσει σε γενικές
γραµµές στο σχέδιό µου τηρήθηκαν µε
ακρίβεια ηµέρας σχεδόν. Όταν άρχισα, δεν
είχα ιδέα πώς να φτάσω εκεί που ήθελα και
δεν είχα καµία αυτοπεποίθηση ότι θα
µπορούσα ή θα κατάφερνα ποτέ να το κάνω.
Αλλά, αποκτώντας αυτές τις βάσεις, ο
δρόµος άνοιξε και, κυριολεκτικά, άλλαξε η
πορεία της ζωής µου».
Ένα ζευγάρι χρησιµοποίησε τη ∆ιαχειριστική
Κλίµακα που δηµιούργησε ο Λ. Ρον Χάµπαρντ
για να θέσει γερά θεµέλια στο γάµο του, κι
αυτό αποδείχτηκε ότι πραγµατικά άξιζε τον
κόπο·
«Είµαστε παντρεµένοι µε τη γυναίκα µου
και πολύ ευτυχισµένοι για πάνω από δώδεκα
χρόνια. Προτού παντρευτούµε, καθίσαµε και
κάναµε µαζί ∆ιαχειριστικές Κλίµακες και
βεβαιωθήκαµε ότι ήταν σε απόλυτη συµφωνία
µεταξύ τους. Ως αποτέλεσµα έχουµε έναν πολύ
σταθερό και ικανοποιητικό γάµο, χωρίς
καυγάδες ούτε κανένα άλλο από τα πολλά
προβλήµατα που αντιµετωπίζουν συνήθως
τα ζευγάρια.»
Ένας γραφίστας που δούλευε σ’ ένα
ατελιέ γραφικών τεχνών µε µεγάλη κίνηση
µπορούσε να βγάζει µεγάλες ποσότητες
δουλειάς χωρίς να περισπάται από τις
πολλές και διαφορετικές απαιτήσεις, καθώς
και τις εργασίες που είχε.
«Χωρίς ένα ηµερήσιο σχέδιο µάχης για
τη δουλειά (ακόµα και για τις αργίες!) θα
ήµουν χαµένος και διασκορπισµένος. Γράφοντας
ένα σωστό, ακριβές και εφικτό σχέδιο µάχης
για κάθε εβδοµάδα και ηµέρα, µπορώ να
πετυχαίνω όλα τα πράγµατα που θέλω και
πρέπει να κάνω. Η τάξη που έχει µπει στη
42
ζωή µου µ’ αυτό το ένα και βασικό δεδοµένο
της Σαηεντολογίας είναι κάτι το εκπληκτικό».
Μ ια γυναίκα από την Αυστραλία κατάφερε
να κάνει ένα όνειρο πραγµατικότητα
χρησιµοποιώντας τη ∆ιαχειριστική τεχνολογία
του Ρον Χάµπαρντ.
«Έφτιαξα µια ∆ιαχειριστική Κλίµακα
για την προσωπική µου ζωή, σχεδίασα κάθε
βήµα της και συµπεριέλαβα ένα πρόγραµµα
για να δηµιουργήσω έναν επιτυχηµένο γάµο.
»Πέρασαν τρεις τέσσερις βδοµάδες, και
τίποτα. Είπα, λοιπόν, στον εαυτό µου
(ανόητα): “∆εν έχει αποτελέσµατα”. Έπειτα
συνειδητοποίησα ότι δεν έκανα το πρόγραµµά
µου! Άρχισα να εκτελώ τους στόχους που
είχα βάλει. Χρειάστηκε κάποια τόλµη από
την πλευρά µου, αλλά πλησίασα τον πρώτο
µου “υποψήφιο” και του δήλωσα θαρραλέα
ότι ήθελα να τον γνωρίσω καλύτερα. Είχα
ήδη φανταστεί τα λόγια που θα µου έλεγε:
“Ξέρεις, µ’ αρέσεις πολύ, αλλά µόνο σαν
φίλη”. Και, φυσικά, είχα προετοιµάσει την
απάντησή µου: “Εντάξει, δεν πειράζει. Έτσι
ρώτησα!”
»Προς έκπληξή µου, εκείνος απάντησε:
“Καλή ιδέα! Ας γνωριστούµε καλύτερα!”
»Έπαθα σοκ!
»Συνέχισα µε τους άλλους στόχους του
προγράµµατος που είχα φτιάξει. Το τελικό
αποτέλεσµα είναι ότι είµαι παντρεµένη
µ’ ένα θαυµάσιο άνθρωπο που έχει όλα όσα
ζητούσα· είµαστε παντρεµένοι κι ευτυχισµένοι
εδώ κι εννιά χρόνια.
»Όταν ξανακοίταξα πρόσφατα εκείνη την
πρώτη ∆ιαχειριστική Κλίµακα (την κράτησα
φυσικά!), είδα ότι πέτυχα όλα τα σηµεία που
είχα θέσει και ακόµα περισσότερα.
»Είναι µια σπουδαία τεχνολογία, που
δουλεύει τέλεια».
ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ
Αντιµετωπίζω: κοιτάζω καταπρόσωπο κάποιον
ή κάτι χωρίς να ταράζοµαι ή ν’ αποφεύγω. Η
ικανότητα να αντιµετωπίζει κανείς είναι στην
πραγµατικότητα η ικανότητα να είναι εκεί άνετα
και να αντιλαµβάνεται.
αρνητικό σηµείο: ένας από τους συγκεκριµένους
τρόπους µε τους οποίους η µεταβίβαση πληροφοριών
ή µιας κατάστασης µπορεί να γίνει παράλογη· κάθε
δεδοµένο που προσφέρεται ως αληθινό αλλά, στην
πραγµατικότητα, ανακαλύπτεται ότι είναι παράλογο.
βαθµίδωση: µια βαθµιαία προσέγγιση σε κάτι
που γίνεται βήµα βήµα, επίπεδο επίπεδο, όπου
κάθε βήµα ή επίπεδο µπορεί το ίδιο να επιτευχθεί
εύκολα, έτσι ώστε, τελικά, πολύπλοκες και δύσκολες
δραστηριότητες να µπορούν να επιτευχθούν µε
σχετική ευκολία. Ο όρος βαθµίδωση είναι επίσης
κατάλληλος και για κάθε ένα από τα βήµατα που
γίνονται σε µια τέτοια προσέγγιση.
γραµµή επικοινωνίας: η πορεία κατά µήκος της
οποίας ταξιδεύει µια επικοινωνία από ένα άτοµο
σ’ ένα άλλο.
∆ιαχειριστική Κλίµακα: µια κλίµακα, η οποία
παρουσιάζει ιεραρχικά τα θέµατα που σχετίζονται
µε την οργάνωση: ιδανικά, σκοποί, πολιτική,
σχέδια, προγράµµατα, έργα, εντολές, ιδανική εικόνα
των πραγµάτων, στατιστικές, πολύτιµα τελικά
προϊόντα. Όλ’ αυτά πρέπει να λειτουργούν
συντονισµένα, αν θέλουµε να επιτύχουµε το
ιδανικό που έχουµε οραµατιστεί. Αυτή η κλίµακα
χρησιµοποιείται ως βοήθηµα για να φέρουµε τα
παραπάνω σε συµφωνία.
δυναµικό: η ορµή για επιβίωση κατά τη διάρκεια
µιας ορισµένης πορείας· η ορµή προς ύπαρξη σε
έναν τοµέα της ζωής. Υπάρχουν οχτώ δυναµικά:
πρώτο, ο εαυτός· δεύτερο, το σεξ και η οικογένεια·
τρίτο, οι οµάδες· τέταρτο, η ανθρωπότητα· πέµπτο,
οι µορφές ζωής· έκτο, το υλικό σύµπαν· έβδοµο
τα πνεύµατα· και όγδοο, το Υπέρτατο Ον.
επικοινωνία: ανταλλαγή ιδεών µέσα στο χώρο
ανάµεσα σε δύο άτοµα.
οργανόγραµµα: ένας πίνακας που δείχνει τις
λειτουργίες, τα καθήκοντα, την πορεία της
επικοινωνίας, τη σειρά των ενεργειών και την ηγεσία
ενός οργανισµού. ∆είχνει πώς να οργανώσεις για
να βγάλεις ένα προϊόν.
Σαηεντολογία: µια εφαρµοσµένη θρησκευτική
φιλοσοφία που αναπτύχθηκε από το Λ. Ρον
Χάµπαρντ. Είναι η µελέτη του πνεύµατος και η
ενασχόληση µ’ αυτό, σε σχέση µε το ίδιο, τα
σύµπαντα και άλλες µορφές ζωής. Η λέξη
Σαηεντολογία προέρχεται από τη λατινική λέξη
scio, που σηµαίνει «γνωρίζω», και την ελληνική
λέξη λόγος, που σηµαίνει «η λέξη ή η εξωτερική
µορφή µε την οποία εκφράζεται και γνωστοποιείται
η σκέψη». Έτσι, Σαηεντολογία σηµαίνει να
γνωρίζεις πώς να γνωρίζεις.
στοργή: αγάπη, συµπάθεια ή οποιαδήποτε άλλη
συναισθηµατική στάση· βαθµός αρέσκειας. Στοργή,
βασικά, είναι το αν θεωρεί κανείς ως καλή ή
άσχηµη την απόσταση που έχει από κάποιον ή κάτι.
σχέδιο µάχης: µια σειρά συγκεκριµένων και
εφικτών στόχων για την ερχόµενη ηµέρα ή βδοµάδα
οι οποίοι προάγουν το στρατηγικό σχέδιο ενός
ατόµου ή µιας οµάδας.
τέρµιναλ: ένα άτοµο, σηµείο ή θέση που µπορεί
να λάβει, ν’ αναµεταδώσει και να στείλει µια
επικοινωνία. Από την αγγλική λέξη terminal που
σηµαίνει «ακροδέκτης».
43
 ΛIΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ
Λ. ΡΟΝ ΧAΜΠΑΡΝΤ

Τ ίποτε δεν περιγράφει πιο χαρακτηριστικά τη ζωή του Λ. Ρον Χάµπαρντ από αυτή
την απλή δήλωση: «Μου αρέσει να βοηθώ άλλους και το λογαριάζω ως τη µεγαλύτερη
ευχαρίστηση στη ζωή να βλέπω έναν άνθρωπο να απελευθερώνει τον εαυτό του από
τις σκιές που σκοτεινιάζουν τις µέρες του». Πίσω απ’ αυτές τις λέξεις υπάρχει η εφ’
όρου ζωής προσφορά των υπηρεσιών του στην ανθρωπότητα και το κληροδότηµα της
σοφίας που επιτρέπει σε κάθε άτοµο να πραγµατοποιήσει τα πολυπόθητα όνειρά του
για ευτυχία και πνευµατική ελευθερία.
Γεννηµένος στο Τίλντεν της Νεµπράσκα στις 13 Μαρτίου 1911, ο Λ. Ρον Χάµπαρντ
ξεκίνησε από µικρός στο δρόµο των ανακαλύψεων και της αφοσίωσης προς το
συνάνθρωπό του. «Ήθελα οι άνθρωποι να είναι ευτυχισµένοι», είπε, «και δεν
µπορούσα να καταλάβω γιατί δεν ήταν». Και µέσα σ’ αυτή τη δήλωση κρύβονταν τα
αισθήµατα που θα οδηγούσαν τα βήµατά του για πολύ καιρό. Σε ηλικία δεκαεννέα ετών
είχε ήδη ταξιδέψει πάνω από διακόσιες πενήντα χιλιάδες µίλια και είχε µελετήσει τον
πολιτισµό της Ιάβας, της Ιαπωνίας, της Ινδίας και των Φιλιππίνων.
Επιστρέφοντας στις Ηνωµένες Πολιτείες το 1929, ο Ρον συνέχισε τις σπουδές του
στα µαθηµατικά, µηχανική και το τότε νέο πεδίο της πυρηνικής φυσικής· όλα αυτά του
πρόσφεραν ζωτικά εργαλεία για τη συνέχιση της έρευνάς του. Για να χρηµατοδοτήσει
την έρευνά του, ο Ρον ξεκίνησε λογοτεχνική καριέρα στις αρχές της δεκαετίας του ’30
και σύντοµα έγινε ένας από τους πιο δηµοφιλείς συγγραφείς στο χώρο της λαϊκής
µυθιστοριογραφίας. Πάντοτε όµως έµεινε επικεντρωµένος στον πρωταρχικό του στόχο
παρ’ όλο που συνέχισε τα ταξίδια και τις εξερευνητικές του αποστολές.
Με την έναρξη του Β΄ παγκοσµίου πολέµου, µπήκε στο Αµερικανικό Ναυτικό ως
ανθυποπλοίαρχος και υπηρέτησε ως διοικητής σε ανθυποβρυχιακές κορβέτες. Το
1945, µερικώς τυφλός και κουτσός από τα τραύµατα που υπέστη στη διάρκεια της
µάχης, οι γιατροί διέγνωσαν ότι θα έµενε µόνιµα ανάπηρος. Εκείνη την εποχή, όµως,
είχε ήδη διαµορφώσει τις πρώτες του θεωρίες για την ανθρώπινη διάνοια και, βάζοντάς
τις σ’ εφαρµογή, στάθηκε ικανός όχι µόνο να βοηθήσει τους άλλους στρατιώτες, αλλά
και να ανακτήσει τη δική του υγεία.
Μετά από αρκετά ακόµη χρόνια εντατικής δουλειάς, στη διάρκεια των οποίων
εφάρµοσε τις τεχνικές του σε τετρακόσια περίπου άτοµα, ο Ρον συγκέντρωσε δεκαέξι
χρόνια έρευνας στο βιβλίο Η αρχική πραγµατεία (γνωστό σήµερα ως Τα δυναµικά της
ζωής). Αν και δε δηµοσιεύτηκε αµέσως, το βιβλίο αυτό ενέπνευσε τόσο µεγάλο
ενθουσιασµό στους επιστηµονικούς και στους επαγγελµατικούς κύκλους, που σύντοµα
ο Ρον κλήθηκε να εξηγήσει περαιτέρω τις τεχνικές του, που τώρα ονόµαζε ∆ιανοητική.

44
 Μετά από πέντε χρόνια εντατικής έρευνας, ο Λ. Ρον Χάµπαρντ παρουσίασε στον
κόσµο τις ανακαλύψεις του µέσω του βιβλίου ∆ιανοητική: Η σύγχρονη επιστήµη της
πνευµατικής υγείας. Πρόκειται για το πρώτο δηµοφιλές εγχειρίδιο για την ανθρώπινη
διάνοια, γραµµένο καθαρά για τον καθηµερινό άνθρωπο. Η έκδοση της ∆ιανοητικής
σήµανε µια νέα εποχή ελπίδας για την ανθρωπότητα και µια νέα φάση στη ζωή του
συγγραφέα της, ο οποίος συνέχισε την έρευνά του και την κωδικοποίηση των
επαναστατικών του ανακαλύψεων µέχρι το τέλος του ’51, οπότε γεννήθηκε η
εφαρµοσµένη φιλοσοφία της Σαηεντολογίας.
Επειδή η Σαηεντολογία εξηγεί όλη τη ζωή, δεν υπάρχει πλευρά της ύπαρξης του
ανθρώπου µε την οποία να µην ασχολήθηκε στο έργο του ο Λ. Ρον Χάµπαρντ.
Μένοντας πότε στις Ηνωµένες Πολιτείες και πότε στην Αγγλία, η συνεχιζόµενη
έρευνά του προσέφερε λύσεις σε τέτοια κοινωνικά δεινά όπως τα παρακµάζοντα
εκπαιδευτικά πρότυπα και η πανδηµία χρήσης ναρκωτικών ουσιών.
Συνολικά, τα έργα του Λ. Ρον Χάµπαρντ στη ∆ιανοητική και τη Σαηεντολογία
ανέρχονται στα σαράντα εκατοµµύρια λέξεις µαγνητοφωνηµένων διαλέξεων, βιβλίων
και γραπτών. Όλα αυτά τα έργα µαζί αποτελούν την κληρονοµιά µιας ζωής που έλαβε
τέλος στις 24 Ιανουαρίου 1986. Κι όµως, η εκπνοή του Λ. Ρον Χάµπαρντ µε κανέναν
τρόπο δε σήµανε το τέλος, γιατί, µε πάνω από εκατό εκατοµµύρια ανθρώπους και
χιλιάδες οµάδες και οργανισµούς να εφαρµόζουν καθηµερινά την τεχνολογία του για
καλυτέρευση, µπορούµε πραγµατικά να πούµε ότι ο κόσµος συνεχίζει να µην έχει
καλύτερο φίλο απ’ αυτόν. I

45
 NEW ERA® Publications International ΑpS NEW ERA είναι εµπορικό σήµα και σήµα υπηρεσιών που ανήκει
στη NEW ERA Publications International και είναι
Store Kongensgade 53, 1264, Copenhagen K, Denmark καταχωρηµένο στη ∆ανία και άλλες χώρες.
ISBN 87-7968-273-1 Bridge Publications, Inc. είναι κατοχυρωµένο εµπορικό
© 2001 L. Ron Hubbard Lilbrary. Όλα τα δικαιώµατα σήµα και σήµα υπηρεσίας στην Καλιφόρνια και ανήκει
κατοχυρωµένα. Η ανατύπωση, η µετάφραση, η αναπαραγωγή, η στην Bridge Publications, Inc.
εισαγωγή ή η διανοµή αυτού του βιβλίου, στο σύνολό του ή εν
µέρει, µε οποιοδήποτε µέσο, συµπεριλαµβανοµένης και της Τυπώθηκε στην Ισπανία.
ηλεκτρονικής ανατύπωσης, αποθήκευσης ή µεταβίβασης, GREEK EDITION
αποτελεί παραβίαση των σχετικών νόµων. Σαηεντολογία,
∆ιανοητική, Celebrity Centre, L. Ron Hubbard, Λ. Ρον Χάµπαρντ,
η υπογραφή του Λ. Ρον Χάµπαρντ και ο σταυρός της
Σαηεντολογίας (κυκλικός) και ο Σταυρός της Σαηεντολογίας
(ακιδωτός) είναι εµπορικά σήµατα και σήµατα υπηρεσιών που ®
ανήκουν στο Religious Technology Center (Κέντρο Θρησκευτικής
Τεχνολογίας) και χρησιµοποιούνται µε την άδειά του. Μια έκδοση του L. RON HUBBARD
46