ΣΑΗΕΝΤΟΛΟΓΙΑ

∆ηµιουργώντας έναν καλύτερο κόσµο

Η Σαηεντολογία, που ιδρύθηκε και αναπτύχθηκε από τον Λ. Ρον Χάµπαρντ, είναι
µια εφαρµοσµένη θρησκευτική φιλοσοφία η οποία προσφέρει έναν ακριβή δρόµο µέσω
του οποίου ο καθένας µπορεί να ξανακερδίσει την αλήθεια και την απλότητα του
πνευµατικού του εαυτού.
Η Σαηεντολογία αποτελείται από συγκεκριµένα αξιώµατα, που προσδιορίζουν τα
βαθύτερα αίτια και αρχές της ύπαρξης, και µια ευρεία περιοχή παρατηρήσεων στις
ανθρωπιστικές σπουδές· είναι ένα φιλοσοφικό θέµα που πραγµατικά αφορά ολόκληρη
τη ζωή.
Αυτό το ευρύ σύνολο γνώσης κατέληξε σε δύο εφαρµογές του θέµατος: πρώτον, µια
τεχνολογία (οι µέθοδοι εφαρµογής µιας τέχνης ή επιστήµης) µε την οποία ο άνθρωπος
να αυξήσει την επίγνωσή του σαν πνεύµα και να επιτύχει την ελευθερία που γύρευαν
πολλές µεγάλες φιλοσοφικές διδασκαλίες· και δεύτερον, ένα µεγάλο αριθµό θεµελιωδών
αρχών που µπορούν να χρησιµοποιήσουν οι άνθρωποι για να βελτιώσουν τη ζωή τους.
Στην πραγµατικότητα, σ’ αυτή τη δεύτερη εφαρµογή, η Σαηεντολογία δεν προσφέρει
τίποτα λιγότερο από πρακτικές µεθόδους για να βελτιώσουµε κάθε πλευρά της ύπαρξής
µας - εργαλεία για να δηµιουργήσουµε νέους τρόπους ζωής. Και από αυτή προέρχεται η
ύλη του θέµατος που είστε έτοιµοι να διαβάσετε.
Έχοντας συνταχθεί από τα γραπτά του Λ. Ρον Χάµπαρντ, τα δεδοµένα που
παρουσιάζονται εδώ δεν είναι παρά ένα από τα εργαλεία που µπορούν να βρεθούν στο
βιβλίο Σαηεντολογία: Θεωρία και Πράξη. Το βιβλίο -ένας περιεκτικός οδηγός- περιέχει
πολυάριθµες εφαρµογές της Σαηεντολογίας οι οποίες µπορούν να χρησιµοποιηθούν για
να βελτιώσουν πολλές άλλες περιοχές της ζωής.
Σ’ αυτό εδώ το βιβλίο, οι επιµελητές της έκδοσης έχουν εµπλουτίσει τα δεδοµένα µε
µια σύντοµη εισαγωγή, πρακτικές ασκήσεις και παραδείγµατα επιτυχούς εφαρµογής.
Στα Κέντρα Σαηεντολογίας, οι διευθύνσεις των οποίων είναι διαθέσιμες στην
ηλεκτρονική διεύθυνση www.scientology.org, θα βρεις μαθήματα για να αυξήσεις την
κατανόησή σου και περισσότερα υλικά για να διευρύνεις τη γνώση σου.
Πολλά νέα φαινόµενα γύρω από τον άνθρωπο και τη ζωή περιγράφονται στη
Σαηεντολογία, κι έτσι σ’ αυτές τις σελίδες µπορεί να συναντήσεις όρους µε τους οποίους
δεν είσαι εξοικειωµένος. Αυτοί εξηγούνται την πρώτη φορά που εµφανίζονται, καθώς
και στο γλωσσάριο στο τέλος του βιβλίου.
Η Σαηεντολογία είναι για να χρησιµοποιείται. Είναι µια πρακτική φιλοσοφία, κάτι
που κάνει κάποιος. Χρησιµοποιώντας αυτά τα δεδοµένα, µπορείς ν’ αλλάξεις συνθήκες.
Εκατοµµύρια άνθρωποι που θέλουν να κάνουν κάτι για τις συνθήκες που βλέπουν
γύρω τους έχουν εφαρµόσει αυτή τη γνώση. Γνωρίζουν ότι η ζωή µπορεί να βελτιωθεί.
Και γνωρίζουν ότι η Σαηεντολογία είναι αποδοτική.
Χρησιµοποίησε αυτά που θα διαβάσεις σ’ αυτές τις σελίδες για να βοηθήσεις τον
εαυτό σου και τους άλλους και θα είσαι ένα απ’ αυτά τα άτοµα.

ΟΙ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ

 Ο χώρος εργασίας µαστίζεται από την κατακόρυφη πτώση της παραγωγικότητας,
τις µαζικές απολύσεις, τις οξυµένες σχέσεις ανάµεσα στη διοίκηση και τους
εργάτες, την ανικανότητα των ιθυνόντων και τις ανέντιµες συναλλαγές. ∆εν
είναι ν’ απορεί κανείς που η δουλειά αποτελεί πηγή έντασης και ανησυχίας για
εκατοµµύρια ανθρώπους.

Πώς αυξάνουµε την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα στη δουλειά;

Πώς χειριζόµαστε τις αναστατώσεις και τη σύγχυση στο χώρο εργασίας; Και
πώς υπερνικάµε την εξάντληση; Όλα αυτά είναι ζητήµατα που απασχολούν
τόσο τον εργάτη όσο και το διευθυντή. Η επίλυσή τους θα επέφερε όχι µόνο
µεγαλύτερη ασφάλεια, αλλά και µεγαλύτερη ικανοποίηση.

Αυτό το βιβλίο περιέχει µερικές µόνο αρχές και τεχνικές από την πληθώρα
των υλικών που δηµιούργησε ο Λ. Ρον Χάµπαρντ για εφαρµογή στο χώρο
εργασίας. Η δουλειά όχι µόνο µπορεί να είναι κάτι που σου προσφέρει
ικανοποίηση και πληρότητα, αλλά, ως η ενασχόληση που απορροφά το µεγαλύτερο
µέρος της ζωής µας, θα πρέπει να λειτουργεί έτσι. Η χρήση των πληροφοριών
που ακολουθούν θα σε βοηθήσει να πετύχεις ακριβώς αυτό το επίπεδο. I

2
Ο ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ
ΣΥΓΧΥΣΗΣ ΣΤΟ
ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Θ
α µπορούσε κανείς να οδηγηθεί στο συµπέρασµα ότι η κατεύ-
θυνση της πορείας της επαγγελµατικής σταδιοδροµίας του
διέπεται από σύγχυση. Και πραγµατικά υπάρχει σύγχυση για
όποιον δεν είναι εξοπλισµένος µε οδηγούς και χάρτες.

Όταν συλλογιστεί κανείς τους πολλούς παράγοντες που θα

µπορούσαν να διαταράξουν τη ζωή του και να υπονοµεύσουν
την ασφάλειά του, η εντύπωση που του δηµιουργείται είναι πως
η σύγχυση έχει γερά θεµέλια και δίκαια θα µπορούσε να λεχθεί
ότι όλες οι δυσκολίες είναι στη βάση τους συγχύσεις. Αν υπάρχουν αρκετές απειλές,
αρκετά άγνωστα πεδία, ο άνθρωπος σκύβει γρήγορα το κεφάλι και προσπαθεί να
αντιµετωπίσει την κατάσταση ενεργώντας στα τυφλά. Έχει νικηθεί από τις διάφορες
συγχύσεις.

Αρκετά άλυτα προβλήµατα καταλήγουν σε µια τεράστια σύγχυση. Κάθε τόσο,

διάφορες αντικρουόµενες εντολές στη δουλειά φέρνουν τον εργάτη σε κατάσταση
σύγχυσης. Ένα σύγχρονο εργοστάσιο µπορεί να διοικείται τόσο άσχηµα, που να
µοιάζει, στο σύνολό του, µε µια αχανή σύγχυση για την οποία δεν είναι δυνατόν να
υπάρξει καµιά λύση.

Η τύχη είναι η συνηθισµένη λύση στην οποία καταφεύγει κανείς όταν βρίσκεται
σε σύγχυση. Αν οι δυνάµεις γύρω του φαίνονται πάρα πολύ µεγάλες, µπορεί πάντα να
«βασιστεί στην τύχη του». Λέγοντας τύχη, εννοούµε «πεπρωµένο που δεν ελέγχουµε
οι ίδιοι». Όταν κάποιος αφήνει το τιµόνι και ευελπιστεί ότι το αυτοκίνητο θα
παραµείνει στο δρόµο από τύχη, συχνά απογοητεύεται. Έτσι συµβαίνει και στη ζωή.
Όταν τα πράγµατα αφήνονται στην τύχη, υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες να βρεθούν
λύσεις. Και ποιος δεν έχει δει κάποιο φίλο του να κλείνει τα µάτια στους πιστωτές και
να σφίγγει τα δόντια, ενώ ελπίζει ότι θα κερδίσει στις ιπποδροµίες και θα λύσει όλα
του τα προβλήµατα; Έχουµε γνωρίσει ανθρώπους που χειρίζονταν τη ζωή τους
κατ’ αυτό τον τρόπο για χρόνια. Πράγµατι, η φιλοσοφία ενός από τους µεγάλους
χαρακτήρες του Άγγλου µυθιστοριογράφου Καρόλου Ντίκενς δεν ήταν άλλη από το

3
 «να περιµένεις κάτι να συµβεί». Αλλά η τύχη, παρ’ όλο που δεχόµαστε ότι είναι ένα
ισχυρό στοιχείο, είναι απαραίτητη µόνο όταν υπάρχει ένας καταιγισµός παραγόντων
που δηµιουργούν σύγχυση. Αν κάποιος χρειάζεται να έχει τύχη για να ξεπεράσει µια
δυσκολία, τότε έπεται ότι δεν έχει πια ο ίδιος το τιµόνι και έπεται, επίσης, ότι έχει να
κάνει µε µια σύγχυση.

Θα ήταν συνετό λοιπόν να καταλάβουµε τι ακριβώς σηµαίνει σύγχυση και πώς

θα µπορούσε να επιλυθεί.

Η σύγχυση και το σταθερό δεδοµένο

Η σύγχυση µπορεί να οριστεί ως ένα σύνολο παραγόντων ή συνθηκών που δε
φαίνεται να έχουν καµιά άµεση λύση. Πιο γενικά, σύγχυση είναι η τυχαία κίνηση.

Αν στεκόσουν στη µέση ενός δρόµου µε µεγάλη κίνηση, θα ήταν πιθανό να

νιώσεις σύγχυση από όλη αυτή την κυκλοφορία που θα βούιζε γύρω σου. Αν
στεκόσουν στη µέση µιας δυνατής θύελλας, µε φύλλα και χαρτιά να αιωρούνται εδώ
κι εκεί, θα ήταν πιθανό να νιώσεις σύγχυση.

Είναι πραγµατικά δυνατόν να κατανοήσουµε τη σύγχυση; Υπάρχει κάτι τέτοιο

όπως «ανατοµία της σύγχυσης»; Ναι, υπάρχει.

Αν ήσουν χειριστής ενός τηλεφωνικού κέντρου και είχες δέκα κλήσεις ταυτόχρονα,
µπορεί να ένιωθες σύγχυση. Υπάρχει όµως κάποια λύση για την κατάσταση; Αν
ήσουν εργοδηγός και είχες ν’ αντιµετωπίσεις τρία έκτακτα περιστατικά συν ένα
ατύχηµα, όλα την ίδια στιγµή, µπορεί να ένιωθες σύγχυση. Αλλά υπάρχει κάποια
λύση γι’ αυτό;

Μια σύγχυση αποτελεί σύγχυση µόνο όσο όλα τα σωµατίδια βρίσκονται σε

κίνηση. Μια σύγχυση αποτελεί σύγχυση µόνο όσο κανένας παράγοντας δεν έχει
οριστεί ή κατανοηθεί µε σαφήνεια.

Η σύγχυση είναι η βασική αιτία της κουταµάρας. Για τον κουτό, όλα τα
πράγµατα, εκτός από τα πολύ απλά, είναι συγκεχυµένα. Έτσι, αν κάποιος γνώριζε την
ανατοµία της σύγχυσης, όσο έξυπνος κι αν ήταν, θα γινόταν εξυπνότερος.

Αν χρειάστηκε ποτέ να διδάξεις κάποιο φιλόδοξο νεαρό, που δεν ήταν πολύ
έξυπνος, θα το καταλάβεις αυτό καλά. Επιχειρείς να του εξηγήσεις πώς λειτουργεί το
τάδε πράγµα. Του το δείχνεις και του το ξαναδείχνεις και του το ξαναδείχνεις. Κι
έπειτα τον αφήνεις µόνο του και τα θαλασσώνει στο λεπτό. «∆εν κατάλαβε», «δεν το
έπιασε». Μπορείς να απλοποιήσεις την κατανόησή σου σχετικά µε την παρανόησή
του λέγοντας, πολύ σωστά, πως «ήταν σε σύγχυση».
4
 Όταν η εκπαίδευση αποτυχαίνει, αυτό οφείλεται, κατά το 99% των περιπτώσεων,
στο ότι ο µαθητής είναι σε σύγχυση.

Κι όχι µόνο στο χώρο της δουλειάς, αλλά και στη ζωή την ίδια, όταν πλησιάζει η
αποτυχία, αυτή προέρχεται από τη σύγχυση, µε κάποιον τρόπο. Για να µάθει κάποιος
για µηχανές ή για να ζήσει τη ζωή, πρέπει να είναι ικανός είτε να αντικρίζει άφοβα τη
σύγχυση είτε να την αναλύει.

Στη Σαηεντολογία υπάρχει µια συγκεκριµένη αρχή γύρω από τη σύγχυση.

Ονοµάζεται Αρχή του σταθερού δεδοµένου.

Αν έβλεπες πάρα πολλά χαρτιά να στροβιλίζονται στον αέρα σ’ ένα δωµάτιο, θα

έµοιαζαν να είναι σε σύγχυση µέχρι τη στιγµή που θα επέλεγες ένα χαρτί για να είναι
εκείνο το χαρτί σε σχέση µε το οποίο κινούνται όλα τα άλλα. Μ’ άλλα λόγια, µια
κίνηση που δηµιουργεί σύγχυση µπορεί να γίνει κατανοητή αν φανταστούµε ότι ένα
πράγµα είναι ακίνητο.

Σ’ ένα κύµα κυκλοφορίας, τα πάντα θα αποτελούσαν σύγχυση εκτός κι αν

φανταζόσουν ότι ένα αυτοκίνητο είναι ακίνητο σε σχέση µε τ’ άλλα, κι έτσι έβλεπες
τα άλλα σε σχέση µ’ αυτό το ένα.

Η χειρίστρια του τηλεφωνικού κέντρου που δέχεται δέκα τηλεφωνήµατα µονοµιάς

δίνει λύση στη σύγχυση χαρακτηρίζοντας, σωστά ή λαθεµένα, ένα τηλεφώνηµα ως το
πρώτο τηλεφώνηµα στο οποίο θα δώσει την προσοχή της. Η σύγχυση των δέκα
τηλεφωνηµάτων που φτάνουν όλα µονοµιάς λιγοστεύει τη στιγµή που επιλέγει ένα
τηλεφώνηµα για να απαντήσει. Ο εργοδηγός που αντιµέτωπος µε τρία έκτακτα
περιστατικά και ένα ατύχηµα χρειάζεται µόνο να επιλέξει τον πρώτο στόχο στον
οποίο να κατευθύνει την προσοχή του για να αρχίσει να επαναφέρει την τάξη.

Ωσότου επιλέξει κάποιος ένα δεδοµένο, έναν παράγοντα ή ένα στοιχείο σε µια
σύγχυση από σωµατίδια, η σύγχυση συνεχίζεται. Εκείνο το ένα που επιλέγεται και
χρησιµοποιείται γίνεται το σταθερό δεδοµένο γι’ αυτά που αποµένουν.

Πιο συγκεκριµένα και µε µεγαλύτερη ακρίβεια, κάθε σύνολο γνώσης αναπτύσσεται

από ένα δεδοµένο. Αυτό είναι το σταθερό δεδοµένο του. Αν το υποτιµήσεις, ολόκληρο
το σύνολο γνώσης καταρρέει. Το σταθερό δεδοµένο δε χρειάζεται να είναι το σωστό.
Είναι απλώς εκείνο που σταµατάει τη σύγχυση και µε βάση το οποίο εναρµονίζονται
άλλα δεδοµένα.

Τώρα, αν µάθαινες σ’ έναν φιλόδοξο νεαρό πώς να χρησιµοποιεί κάποιο µηχάνηµα

κι εκείνος δεν κατάφερε να καταλάβει τις οδηγίες σου, αυτό συνέβη γιατί του έλειπε
ένα σταθερό δεδοµένο. Ένα γεγονός έπρεπε να του γίνει ξεκάθαρο πρώτα. Καταλα-
βαίνοντας αυτό, θα µπορούσε να καταλάβει κι άλλα. Εποµένως, σε κάθε κατάσταση
5
Σύγχυση υπάρχει
όταν όλα τα
σωµατίδια
βρίσκονται σε
κίνηση.

Η σύγχυση λιγοστεύει όταν ξεχωρίζει κανείς

ένα πράγµα και αυτό γίνεται το σταθερό
δεδοµένο για όσα αποµένουν.

6
που δηµιουργεί σύγχυση, κάποιος είναι κουτός ή έχει σύγχυση ωσότου καταλάβει
πλήρως ένα γεγονός ή ένα πράγµα.

Οι συγχύσεις, όσο µεγάλες και δυσεπίλυτες κι αν φαίνονται, αποτελούνται από

δεδοµένα, παράγοντες ή σωµατίδια. Έχουν κοµµάτια. Πιάσε ένα κοµµάτι και βρες
ποια ακριβώς είναι η θέση του. Έπειτα δες πώς λειτουργούν τα άλλα σε σχέση
µ’ αυτό, και θα έχεις εξοµαλύνει τη σύγχυση και, συσχετίζοντας άλλα πράγµατα
µ’ αυτό που έχεις πιάσει, θα έχεις σύντοµα νικήσει τη σύγχυση στο σύνολό της.

Όταν µαθαίνεις σ’ ένα αγόρι πώς να χειρίζεται ένα µηχάνηµα, µην του πετάς έναν
καταιγισµό δεδοµένων και µετά του επισηµαίνεις τα λάθη του. Αυτό ισοδυναµεί µε
σύγχυση γι’ αυτόν, τον κάνει να αντιδρά κουτά. Βρες κάποια πρόσβαση στη σύγχυσή
του, ένα δεδοµένο. Πες του: «Αυτό είναι ένα µηχάνηµα». Μπορεί να έχουν βοµβαρδίσει
κάποιον µε σωρεία οδηγιών, τη στιγµή που εκείνος δε διέθετε καµιά πραγµατική
βεβαιότητα, δεν είχε ιδέα από τη σωστή ακολουθία της δράσης στη ζωή. «Αυτό είναι
ένα µηχάνηµα» λες. Μετά κάνε τον ν’ αποκτήσει βεβαιότητα γι’ αυτό. Βάλε τον να
το αγγίξει, να το ψηλαφίσει, να το σπρώξει. «Αυτό είναι ένα µηχάνηµα» πες του. Και
θα εκπλαγείς µε το πόσο χρόνο µπορεί να πάρει αυτό, αλλά θα εκπλαγείς επίσης και
µε το πώς αυξάνεται η σιγουριά του. Ανάµεσα σ’ όλα τα περίπλοκα πράγµατα που
πρέπει να µάθει για να είναι σε θέση να το χειρίζεται, πρέπει να γνωρίζει πρώτα
απ’ όλα ένα δεδοµένο. ∆εν είναι καν σηµαντικό ποιο δεδοµένο θα µάθει πρώτα καλά,
πέραν του ότι είναι καλύτερο να τον διδάξεις ένα απλό βασικό δεδοµένο. Μπορείς να
του δείξεις τι λειτουργίες επιτελεί, µπορείς να του εξηγήσεις το τελικό προϊόν,
µπορείς να του πεις γιατί επέλεξαν αυτόν για να χειρίζεται αυτό το µηχάνηµα. Όµως
πρέπει να του κάνεις σαφές ένα βασικό δεδοµένο, διαφορετικά θα είναι τελείως
αποπροσανατολισµένος µέσα στη σύγχυση.

Η σύγχυση είναι αβεβαιότητα. Η σύγχυση είναι κουταµάρα. Η σύγχυση είναι

ανασφάλεια. Όταν αναρωτιέσαι για την αβεβαιότητα, την κουταµάρα και την ανασφάλεια,
σκέψου τη σύγχυση, και θα έχεις κατανοήσει τα πράγµατα πλήρως.

Τι είναι λοιπόν η βεβαιότητα; Είναι η έλλειψη σύγχυσης. Τι είναι η ευφυΐα; Είναι

η ικανότητα να χειρίζεσαι τη σύγχυση. Τι είναι η ασφάλεια; Είναι η ικανότητα να
βγαίνεις τελείως έξω από τη σύγχυση ή να την παρακάµπτεις ή να βάζεις τάξη σε µια
σύγχυση. Η βεβαιότητα, η ευφυΐα και η ασφάλεια ισοδυναµούν µε έλλειψη σύγχυσης
ή µε την ικανότητα να τη χειρίζεσαι.

Και η τύχη; Πώς συνδέεται µε τη σύγχυση; Τύχη είναι η ελπίδα πως κάποιοι
παράγοντες που δεν ελέγχουµε θα µας βγάλουν από τη δύσκολη θέση. Το να
στηριζόµαστε στην τύχη ισοδυναµεί µε εγκατάλειψη του ελέγχου. Πρόκειται για
απάθεια.
7
 Έλεγχος και σύγχυση
Υπάρχει καλός έλεγχος και κακός έλεγχος. Η διαφορά ανάµεσά τους είναι η
βεβαιότητα και η αβεβαιότητα. Ο καλός έλεγχος είναι βέβαιος, θετικός, προβλέψιµος.
Ο κακός έλεγχος είναι αβέβαιος, άστατος και απρόβλεπτος. Με τον καλό έλεγχο
µπορεί κανείς να είναι βέβαιος, ενώ µε τον κακό έλεγχο δεν είναι ποτέ. Ο εργοδηγός
που βάζει έναν κανόνα σε ισχύ σήµερα αλλά αύριο τον αναιρεί, που κάνει το Γιώργο
να υπακούει αλλά το ∆ηµήτρη όχι, ασκεί κακό έλεγχο. Αυτός ο εργοδηγός φέρνει στο
πέρασµά του αβεβαιότητα και ανασφάλεια, όποια κι αν είναι τα στοιχεία του
χαρακτήρα του.

Επειδή µπορεί να υπάρξει αβέβαιος και ανόητος έλεγχος σε µεγάλο βαθµό,

µερικοί από µας αρχίζουν να πιστεύουν ότι κάθε έλεγχος είναι κακός. Κάτι τέτοιο
όµως απέχει πάρα πολύ από την αλήθεια. Ο έλεγχος είναι απαραίτητος αν θέλει να
βάλει κανείς κάποια τάξη στη σύγχυση. Πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχει πράγµατα,
το σώµα του και τις σκέψεις του, τουλάχιστον σε κάποιο βαθµό, προκειµένου να
κάνει κάτι, ό,τι κι αν είναι αυτό.

Θα µπορούσαµε να ονοµάσουµε τη σύγχυση ανεξέλεγκτη τυχαιότητα. Μόνο

εκείνοι που µπορούν να ασκούν κάποιον έλεγχο σ’ αυτή την τυχαιότητα µπορούν να
δίνουν τέλος στις συγχύσεις. Εκείνοι που δεν µπορούν ν’ ασκήσουν έλεγχο στην
πραγµατικότητα γίνονται η πηγή για συγχύσεις.

Η διαφορά ανάµεσα στον καλό και στον κακό έλεγχο είναι τότε πιο εµφανής. Η
διαφορά µεταξύ καλού και κακού ελέγχου εδώ είναι ο βαθµός ελέγχου. Ο έλεγχος που
είναι πλήρης και θετικός µπορεί να προβλεφθεί από τους άλλους. Συνεπώς, είναι
καλός έλεγχος. Ο αρνητικός και πρόχειρος έλεγχος δεν µπορεί να προβλεφθεί: είναι,
συνεπώς, κακός έλεγχος. Η πρόθεση, επίσης, έχει κάποια σχέση µε τον έλεγχο. Ο
έλεγχος µπορεί να χρησιµοποιηθεί για εποικοδοµητικούς σκοπούς ή για καταστροφικούς
σκοπούς: αλλά θα ανακαλύψεις ότι, όταν κάποιος κινείται από καταστροφικές
προθέσεις, χρησιµοποιεί κακό έλεγχο.

Εποµένως, το θέµα της σύγχυσης, στο σύνολό του, είναι πολύ ευρύ. Μπορεί να
σου φαίνεται κάπως παράξενο που η σύγχυση η ίδια χρησιµοποιείται εδώ ως στόχος.
Θα ανακαλύψεις, πάντως, ότι αποτελεί ένα θαυµάσιο κοινό σηµείο για όλα όσα
θεωρούµε κακά στη ζωή. Κι αν µπορεί κανείς να γίνει κύριος των συγχύσεων, η
προσοχή του θα είναι ελεύθερη για εποικοδοµητικές ασχολίες. Όσο βρίσκεται σε
σύγχυση εξαιτίας των συγχύσεων, το µόνο που µπορεί να σκεφτεί είναι καταστροφικά
πράγµατα – αυτό που θέλει πιο πολύ να κάνει είναι να καταστρέψει τη σύγχυση.

Ας µάθουµε λοιπόν πρώτα πώς να εξαλείφουµε συγχύσεις. Θα διαπιστώσουµε ότι

αυτό είναι κάτι µάλλον απλό. Όταν φαίνεται πως όλα τα σωµατίδια είναι σε κίνηση,
σταµάτα ένα και δες πώς κινούνται τα άλλα σε σχέση µ’ αυτό, και τότε θα διαπιστώσεις
8
πως υπάρχει λιγότερη σύγχυση. Υιοθετώντας ένα δεδοµένο ως σταθερό δεδοµένο,
µπορούµε να κάνουµε τα άλλα να µπουν σε µια σειρά. Έτσι, µπορεί κανείς να δει και
να κατανοήσει ένα έκτακτο περιστατικό, ένα µηχάνηµα, µια δουλειά, ή τη ζωή την
ίδια, και µπορεί να είναι ελεύθερος.

Ας ρίξουµε µια µατιά στο πώς γίνεται αυτό. Υπάρχουν ορισµένοι παράγοντες που
θα µπορούσαν να επηρεάσουν την εύρεση εργασίας, την παραµονή σ’ αυτή την
εργασία και τη βελτίωσή της. Μπορεί κανείς να λύσει ολόκληρο το πρόβληµα, όπως
κάνουν οι άνθρωποι τις περισσότερες φορές, εισάγοντας αυτό το ένα δεδοµένο:
«Μπορώ να πιάσω µια δουλειά και να την κρατήσω». Όταν πιαστεί κανείς γερά
απ’ αυτή τη µία πεποίθηση, οι συγχύσεις και οι ανασφάλειες της ζωής µειώνονται σε
ισχύ και δηµιουργούν λιγότερη σύγχυση.

Όµως ας υποθέσουµε ότι κάποιος έχει κάνει το εξής: ας υποθέσουµε ότι, χωρίς
περαιτέρω διερεύνηση του θέµατος, όταν ήταν νέος έσφιξε τα δόντια, έκλεισε τα
µάτια και είπε: «Μπορώ να πιάσω µια δουλειά και να την κρατήσω, ό,τι και να γίνει.
Εποµένως, δεν πρόκειται πια να νοιαστώ για το οικονοµικό». Πολύ ωραία.

Αργότερα, χωρίς προειδοποίηση, τον απέλυσαν. Ήταν χωρίς δουλειά επί δέκα
εβδοµάδες. Ένιωσε τότε λιγότερο ασφαλής, λιγότερο σίγουρος, ακόµα κι όταν όντως
έπιασε µια άλλη δουλειά. Κι ας πούµε ότι συνέβη κάποιο ατύχηµα και βρέθηκε ξανά
χωρίς δουλειά. Γι’ άλλη µια φορά άνεργος, ένιωθε τώρα ακόµη λιγότερο σίγουρος,
ακόµη λιγότερο ασφαλής. Γιατί;

Αν ρίξουµε µια µατιά στην αντίθετη όψη αυτής της Αρχής του σταθερού
δεδοµένου, θα δούµε ότι οι συγχύσεις καθίστανται ανίσχυρες από τα σταθερά
δεδοµένα και πως, όταν ένα σταθερό δεδοµένο κλονίζεται, η σύγχυση παρουσιάζεται
ξανά.

Ας υποθέσουµε ότι µια σύγχυση είναι σταµατηµένη. Υπάρχει ακόµη διασκορπισµός,

αλλά είναι σταµατηµένη. Τι τη σταµάτησε; Η υιοθέτηση ενός σταθερού δεδοµένου.
Ας πούµε ότι κάποιος ενοχλούνταν σοβαρά στο σπίτι από την πεθερά του. Μια µέρα,
ύστερα από κάποιον καβγά, βγήκε έξω µε αγέρωχο βήµα και, σαν από έµπνευση, είπε
στον εαυτό του: «Όλες οι πεθερές είναι κακές». Αυτό ήταν µια απόφαση. Αυτό,
σωστά ή λάθος, ήταν ένα σταθερό δεδοµένο που υιοθετήθηκε σε µια σύγχυση.
Αµέσως το άτοµο ένιωσε καλύτερα. Τώρα µπορούσε ν’ αντιµετωπίσει το πρόβληµα
και να ζήσει µ’ αυτό. Ήξερε ότι «όλες οι πεθερές είναι κακές». ∆εν ήταν αλήθεια,
ήταν όµως ένα σταθερό δεδοµένο. Έπειτα, µια µέρα, όταν αντιµετώπιζε δυσκολίες,
παρενέβη η πεθερά του, µε ακλόνητη αφοσίωση, και πλήρωσε όχι µόνο το νοίκι, αλλά
και το άλλο χρέος επίσης. Μονοµιάς το άτοµο ένιωσε µεγάλη σύγχυση. Αυτή η πράξη
καλοσύνης δε θα ’πρεπε να του ’χει δηµιουργήσει σύγχυση. Στο κάτω κάτω, η πεθερά
του δεν του έλυσε το πρόβληµα; Γιατί τότε να νιώθει αναστατωµένος σχετικά
µ’ αυτό; Είναι γιατί το σταθερό δεδοµένο έχει κλονιστεί. Ολόκληρη η σύγχυση του
9
 παλαιότερου προβλήµατος ξαναµπήκε σε λειτουργία λόγω του ότι το σταθερό
δεδοµένο αποδείχτηκε εσφαλµένο.

Για να προκαλέσεις σύγχυση σε κάποιον, το µόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι

να βρεις τα σταθερά δεδοµένα του και να τα αµφισβητήσεις. Για να ενεργοποιήσουµε
εκ νέου όλες τις συγχύσεις ενός ατόµου, αρκεί να κλονίσουµε αυτά τα λίγα σταθερά
δεδοµένα χρησιµοποιώντας κριτική ή αποδείξεις.

Βλέπεις, τα σταθερά δεδοµένα δε χρειάζεται να είναι αληθινά. Απλώς τα υιοθετεί

κανείς και στη συνέχεια αξιολογεί άλλα δεδοµένα σε σχέση µ’ αυτά. Έτσι, η
υιοθέτηση οποιουδήποτε σταθερού δεδοµένου έχει την τάση να εκµηδενίζει τη
σύγχυση που µας απασχολεί. Όµως, αν αυτό το σταθερό δεδοµένο κλονιστεί, αµφισβητηθεί
ή ανασκευαστεί, µένει κανείς ξανά µε τη σύγχυση. Φυσικά, το µόνο που χρειάζεται
να κάνει είναι να υιοθετήσει ένα καινούριο σταθερό δεδοµένο ή να ξαναβάλει το
παλιό στη θέση του, αλλά θα πρέπει να γνωρίζει Σαηεντολογία προκειµένου να το
επιτύχει οµαλά.

Ας πούµε ότι κάποιος δεν έχει κανένα φόβο για την εθνική οικονοµία, χάρη σε
µια ηρωική πολιτική φυσιογνωµία που κάνει ό,τι καλύτερο µπορεί. Αυτός ο άνθρωπος
είναι το σταθερό δεδοµένο για όλες τις συγχύσεις του ατόµου γύρω από την εθνική
οικονοµία. Έτσι, «δεν ανησυχεί». Όµως κάποια µέρα οι περιστάσεις ή οι πολιτικοί
του εχθροί κλονίζουν αυτό το δεδοµένο. «Αποδεικνύουν» ότι, στην πραγµατικότητα,
ο τύπος ήταν ανέντιµος. Το άτοµο τότε ξαναρχίζει να ανησυχεί για την εθνική
οικονοµία. Μπορεί να υιοθέτησες κάποια φιλοσοφία επειδή ο οµιλητής φαινόταν
πολύ ευχάριστος άνθρωπος. Στη συνέχεια, κάποιος σου αποδεικνύει επιµελώς ότι ο
οµιλητής ήταν, στην πραγµατικότητα, κλέφτης ή κάτι χειρότερο. Υιοθέτησες αυτή τη
φιλοσοφία γιατί είχες ανάγκη να ηρεµήσεις λίγο από τις σκέψεις σου. Η αµφισβήτηση
του οµιλητή θα είχε ως αποτέλεσµα να βρεθείς ξανά στη σύγχυση που αντιµετώπιζες
αρχικά.

Έχει καλώς. Όταν ήµαστε νέοι, κοιτάζαµε τη σύγχυση της καθηµερινής ζωής και
την κρατούσαµε σε απόσταση δηλώνοντας ανένδοτα: «Μπορώ να πιάσω µια δουλειά
και να την κρατήσω». Αυτό ήταν το σταθερό δεδοµένο. Πιάσαµε όντως µια δουλειά.
Αλλά µας απέλυσαν. Η σύγχυση της καθηµερινής ζωής έγινε τότε πολύ χειρότερη. Αν
έχουµε µόνο το ένα σταθερό δεδοµένο «Μπορώ να πιάσω µια δουλειά και να την
κρατήσω», τότε είναι σίγουρο ότι θα περάσουµε κάποιες περιόδους σύγχυσης στην
επαγγελµατική µας ζωή. Το ακόλουθο σταθερό δεδοµένο θα ήταν πολύ, µα πολύ
καλύτερο: «Έχω κατανόηση σχετικά µε τη ζωή και την εργασία. Εποµένως, µπορώ
να πιάσω, να κρατήσω και να βελτιώσω µια δουλειά».

Η σύγχυση δεν είναι απαραίτητα ένα αναπόφευκτο και µόνιµο στοιχείο της
επαγγελµατικής µας ζωής. Βάζοντας σ’ εφαρµογή την Αρχή του σταθερού δεδοµένου
µπορεί κανείς να επιφέρει, βαθµιαία, τάξη και κατανόηση σ’ οποιαδήποτε κατάσταση.
10
ΠΛΗΣΙΑΣΕ ΚΑΙ
ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΟΥ
Όταν κάποιος καταλαβαίνει τη σύγχυση, και καταλαβαίνει ότι χρειάζεται καλός
έλεγχος προκειµένου να µπει τάξη, µπορεί εύκολα να παρατηρήσει εργάτες και
διευθυντές που δηµιουργούν σύγχυση χρησιµοποιώντας κακό έλεγχο. Υπάρχει µια
πολύ απλή, αλλά εκπληκτικά δραστική µέθοδος για να εξοικειώσουµε ένα άτοµο µε
τα πράγµατα που τον περιβάλλουν και να φέρουµε σε επικοινωνία µαζί τους, έτσι
ώστε να µπορεί να έχει µεγαλύτερο έλεγχο πάνω τους. Η µέθοδος αυτή ονοµάζεται
«Πλησίασε κι Αποµακρύνσου».
∆ε θα περίµενε κανείς από ένα άτοµο να έχει µεγάλο έλεγχο ή κατανόηση για κάτι
το οποίο δεν του είναι οικείο, ούτε και να έχει µεγάλη επιδεξιότητα σ’ αυτό.
Το βασικό στοιχείο της εξοικείωσης είναι η επικοινωνία.
Ένα άτοµο είναι εκτός επικοινωνίας µε κάτι γιατί αποτραβιέται απ’ αυτό και δεν
έχει την πρόθεση να το πλησιάσει ή να έρθει σ’ επαφή µε κάποιο µέρος του.
Αν ένα άτοµο δεν µπορεί να πλησιάσει κάτι ή ν’ αποµακρυνθεί απ’ αυτό, θα είναι
το αποτέλεσµά του.
Αν ένα άτοµο µπορεί να πλησιάσει κάτι και ν’ αποµακρυνθεί απ’ αυτό, θα
µπορούσαµε να πούµε ότι είναι σ’ επικοινωνία µ’ αυτό το πράγµα.
Να είσαι σε επικοινωνία µε κάτι σηµαίνει να είσαι περισσότερο σε θέση αιτίας σε
σχέση µ’ αυτό.
Με τη λέξη ΠΛΗΣΙΑΖΩ, εννοούµε αγγίζω ή πιάνω. Ορίζεται ως «φτάνω κάπου».
Με τη λέξη ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΜΑΙ εννοούµε αφήνω κάτι, φεύγω µακριά.
Η διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου» φέρνει ένα άτοµο σ’ επικοινωνία µε
αντικείµενα, ανθρώπους, χώρους, όρια και καταστάσεις, και το κάνει να βρίσκεται
περισσότερο σε θέση αιτίας σε σχέση µ’ αυτά.
Στο υλικό σύµπαν, ο καλύτερος τρόπος για να εγκαθιδρύσουµε επικοινωνία µε
αντικείµενα, µορφές, χώρους και όρια είναι η φυσική επαφή.
Το «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου»είναι ένα πολύτιµο εργαλείο που µπορούµε να
χρησιµοποιήσουµε για να καταφέρουµε να υπάρχει καλή επικοινωνία του ατόµου µε
το περιβάλλον της δουλειάς του, και ιδιαίτερα µε τα εργαλεία και τα αντικείµενα που
χρησιµοποιεί.
11
 Ένας πιλότος θα εφάρµοζε τη διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου»σε όλα
τα αντικείµενα και τους χώρους του αεροπλάνου του, του υπόστεγου αεροσκαφών,
του εδάφους. Μια γραµµατέας θα εφάρµοζε αυτή τη διαδικασία στη γραφοµηχανή
της, στην καρέκλα της, στους τοίχους, στους χώρους, στο γραφείο της κ.λπ.
Το να αισθάνεται κανείς άνετα µε τα εργαλεία του επαγγέλµατός του είναι ένα
πολύ σηµαντικό βήµα στο να βγάζει τα προϊόντα του. Μ’ αυτή την ενέργεια, µπορεί
κανείς ν’ αυξήσει την ποσότητα της παραγωγής εκπληκτικά.
Για παράδειγµα, ένας γιατρός της αεροπορίας, που ήταν εκπαιδευµένος στη
διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου», τη χρησιµοποίησε στη µοίρα του, και επί
ένα ολόκληρο χρόνο δεν υπήρξε ούτε µισό ατύχηµα, ούτε καν άγγιξε η άκρη του
φτερού ενός αεροπλάνου την άκρη του φτερού ενός άλλου. Πρόκειται, ίσως, για τη
µοναδική µοίρα στην ιστορία που πέρασε έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς κάποιο
ατύχηµα, έστω και µικρό.

∆ιαδικασία
Η διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου»µαθαίνεται εύκολα. Μπορεί να
εφαρµοστεί σε κάθε αντικείµενο ή περιοχή. Μπορεί να εφαρµοστεί στο περιβάλλον
της δουλειάς ενός ατόµου, σε µια νέα συσκευή, σε µια µηχανή, σ’ οτιδήποτε.
Συνεχίζεται µέχρις ότου το άτοµο να είναι σε καλή επικοινωνία µε τον περίγυρό του
γενικά ή µε τη συγκεκριµένη περιοχή µε την οποία ασχολούµαστε.
1. Πήγαινε το άτοµο στην περιοχή όπου θα εφαρµόσετε το «Πλησίασε κι
Αποµακρύνσου». Εξήγησέ του ότι πρόκειται να κάνετε το «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου»
και εξήγησέ του τη διαδικασία.
2. Πες του τα παραγγέλµατα που θα χρησιµοποιήσεις και βεβαιώσου ότι τα
καταλαβαίνει. Τα παραγγέλµατα είναι:
Α. «Πλησίασε αυτό το __________» (ονοµάζεις και δείχνεις µε το δάχτυλό σου
ένα αντικείµενο ή άτοµο ή περιοχή).
Β. «Αποµακρύνσου από αυτό το __________» (ονοµάζεις και δείχνεις µε το
δάχτυλό σου το ίδιο αντικείµενο ή το άτοµο ή την περιοχή).
Στην κενή γραµµή ονοµάζεις ένα πράγµα ή ένα τµήµα κάποιου πράγµατος (π.χ.,
«το µεγάλο κόκκινο κουµπί στο µπροστινό µέρος της µηχανής») ή ένα χώρο ή ένα
άτοµο.
3. ∆ώσε του το πρώτο παράγγελµα. Για παράδειγµα: «Πλησίασε αυτό το µεγάλο
κόκκινο κουµπί στο µπροστινό µέρος της µηχανής».
Να δείχνεις πάντα το αντικείµενο (ή το άτοµο, το χώρο κ.λπ.) µε το δάχτυλό σου,
κάθε φορά που δίνεις ένα παράγγελµα, έτσι ώστε το άτοµο που το εκτελεί να µην
κάνει κανένα λάθος.
4. Όταν το άτοµο εκτελέσει το παράγγελµα, δώσε του αναγνώριση λέγοντας:
«Σ’ ευχαριστώ» ή «Ωραία» κ.λπ.
12
 5. Τώρα δώσε το δεύτερο παράγγελµα: «Αποµακρύνσου απ’ αυτό το µεγάλο
κόκκινο κουµπί στο µπροστινό µέρος της µηχανής». ∆ώσε του αναγνώριση όταν το
κάνει.
6. Συνέχισε να εναλλάσσεις τα παραγγέλµατα (Α, Β, Α, Β και ούτω καθεξής),
δίνοντας αναγνώριση µετά από την εκτέλεση κάθε παραγγέλµατος και βάζοντας το
άτοµο να αγγίζει διαφορετικά µέρη του αντικειµένου ή της περιοχής.
7. Βάλε το άτοµο να πλησιάσει και ν’ αποµακρυνθεί από ένα πράγµα, χώρο ή
άτοµο µέχρι να έχει µια µικρή νίκη ή µέχρι να έχει εκτελέσει τρεις διαδοχικές σειρές
εντολών χωρίς να παρουσιαστεί καµία µεταβολή στις κινήσεις ή στη στάση που
εκδηλώνει. Λέγοντας «µικρή νίκη», εννοούµε µια µικρή βελτίωση, όπως το να νιώθει
το άτοµο λίγο καλύτερα σε σχέση µε το αντικείµενο ή την περιοχή, ή να αισθάνεται,
απλώς, µεγαλύτερη ευφορία.
8. Στη συνέχεια, επιλέγεις ένα άλλο αντικείµενο, χώρο ή άτοµο και δίνεις τα
παραγγέλµατα µέχρι να έχει µια νίκη σε σχέση µ’ αυτό το αντικείµενο, χώρο ή άτοµο.
Μη βάζεις το άτοµο να πλησιάζει και να αποτραβιέται ατελείωτα από το ίδιο
µέρος οποιουδήποτε πράγµατος χρησιµοποιείται στη διαδικασία, αλλά να πηγαίνεις
σε διαφορετικά σηµεία και µέρη του αντικειµένου που αγγίζει.
Περπάτα τριγύρω µαζί µε το άτοµο που κάνει την ενέργεια, φροντίζοντας να
έρχεται πραγµατικά σε φυσική επαφή µε σηµεία ή περιοχές των αντικειµένων, των
χώρων ή των ανθρώπων.
Να διαλέγεις τα αντικείµενα µε τέτοιον τρόπο, ώστε να πηγαίνεις προοδευτικά
από τα µικρότερα στα µεγαλύτερα, από αυτά που είναι διαθέσιµα, βάζοντας το άτοµο
να αγγίζει διαφορετικά µέρη κάθε αντικειµένου το ένα µετά το άλλο, µέχρι να έχει µια
µικρή νίκη σχετικά µε το ίδιο αντικείµενο ή µέχρι να εκτελέσει τρεις σειρές παραγ-
γελµάτων χωρίς να παρουσιάσει καµιά αλλαγή. Όταν κάνεις αυτή τη διαδικασία, να
συµπεριλαµβάνεις επίσης τοίχους, πατώµατα και άλλα µέρη του περιβάλλοντος.
Όταν κάνεις αυτή την ενέργεια σ’ ένα χώρο ή δωµάτιο, κι όχι σ’ ένα αντικείµενο,
βάλε το άτοµο να µπει και να βγει από το δωµάτιο ξανά και ξανά.
9. Συνέχισε ώσπου το άτοµο να έχει µια σηµαντική νίκη ή µια καλή συνειδητοποίηση
και να αισθάνεται πολύ χαρούµενο σχετικά µε ολόκληρη την περιοχή µε την οποία
ασχολείστε. Σηµαντική νίκη θα ήταν το να έχει το άτοµο µια µεγάλη βελτίωση, όπως
το ν’ αποκτήσει µια νέα επίγνωση για το χώρο εργασίας του ή βεβαιότητα για τη
δουλειά του. ∆ε θα πρέπει να συνεχίζεις τη διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου»
πέραν ενός τέτοιου σηµείου.
Η εφαρµογή της διαδικασίας «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου» στα αντικείµενα,
στους ανθρώπους, στις καταστάσεις, στους χώρους και στα όρια του επαγγελµατικού
περιβάλλοντος ενός ατόµου θα ευνοήσει πολύ τον έλεγχο, την εξοικείωση και την
κατανόηση που έχει το άτοµο γι’ αυτό το περιβάλλον.
13
 Ε
ΙΑΣ
ΗΣ
ΠΛ

ΡΥΝΣΟΥ
ΑΠΟΜΑΚ

Η διαδικασία «Πλησίασε κι
Αποµακρύνσου» γίνεται
βάζοντας ένα άτοµο να
πλησιάζει πράγµατα στο
περιβάλλον και
ν’ αποµακρύνεται από αυτά.

14
 Καθώς το άτοµο πλησιάζει και
αποµακρύνεται από τα
αντικείµενα, τους τοίχους, τα
πατώµατα και άλλα µέρη του
περιβάλλοντος…
ΠΛΗΣΙΑΣΕ
ΑΠΟ

… ο έλεγχος, η εξοικείωση και η

ΜΑΚ

κατανόηση που έχει γι’ αυτά

ΡΥΝ

αυξάνεται σηµαντικά.
ΣΟΥ

15
 Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΤΗΣ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΣ
Να δουλεύει κανείς ή να µη δουλεύει; Ιδού η απορία. Αυτό που έρχεται στο
µυαλό των περισσοτέρων ανθρώπων σχετικά µ’ αυτό το ερώτηµα είναι «εξάντληση».

Όταν έχει µείνει κανείς πολύ καιρό σε µια δουλειά και έχει υποστεί εκεί πολλή
κακοµεταχείριση, αρχίζει να πιστεύει ότι το να συνεχίσει να δουλεύει θα
ξεπερνούσε κατά πολύ τα όρια της αντοχής του. Είναι κουρασµένος. Η ιδέα τού να
κάνει ορισµένα πράγµατα τον κουράζει. Σκέφτεται ν’ ανακτήσει τις δυνάµεις του ή
να αντέξει λίγο ακόµη, αλλά, αν το κάνει αυτό, σκέφτεται σε λάθος µονοπάτι, µια και
η λύση για την εξάντληση σχετίζεται λίγο έως καθόλου µε τις σωµατικές δυνάµεις.

Η εξάντληση είναι ένα πολύ σηµαντικό θέµα, όχι µόνο γι’ αυτόν που έχει να
εξοικονοµήσει τα προς το ζην, αλλά και για την πολιτεία επίσης.

Η Σαηεντολογία έχει αποδείξει πλήρως το γεγονός ότι ο κατήφορος ενός ανθρώπου

αρχίζει όταν δεν είναι πλέον ικανός να εργαστεί. Όλο κι όλο που χρειάζεται να κάνεις
για να εξευτελίσεις ή να αναστατώσεις ένα άτοµο είναι να το εµποδίσεις να εργαστεί.
Ακόµα κι η αστυνοµία αναγνωρίζει τώρα τη βασική αρχή της Σαηεντολογίας,
σύµφωνα µε την οποία εκείνο που κατά πρώτον και κύριον δεν πηγαίνει καλά µ’ έναν
εγκληµατία είναι το ότι δεν µπορεί να εργαστεί. Η αστυνοµία έχει αρχίσει να ψάχνει
γι’ αυτό τον παράγοντα σ’ ένα άτοµο προκειµένου ν’ αποδείξει ότι είναι
εγκληµατίας.

Το θέµα της εξάντλησης συµπίπτει επίσης µε το θέµα της παρεµποδισµένης

εργασίας. Στην περίπτωση στρατιωτών και ναυτών που εισάγονται στο νοσοκοµείο
κατά τη διάρκεια του πολέµου, διαπιστώνεται ότι µερικοί µήνες στο νοσοκοµείο
έχουν την τάση να σπάνε το ηθικό του στρατιώτη ή του ναύτη σε τέτοιο σηµείο, που
να είναι αµφίβολο αν θα είναι χρήσιµος για την υπηρεσία του όταν επιστρέψει. Αυτό
δεν είναι απαραίτητα το αποτέλεσµα των µειωµένων ικανοτήτων του. Είναι το
αποτέλεσµα του τραυµατισµού, επιβαρηµένο από την απραξία. Ο στρατιώτης που
τραυµατίστηκε και περιθάλπεται σ’ ένα στρατιωτικό νοσοκοµείο κοντά στο µέτωπο,
κι έπειτα στέλνεται πίσω στο καθήκον τη στιγµή που η κατάστασή του τού επιτρέπει
να σηκώσει το βάρος τέτοιων καθηκόντων, διατηρεί σε µεγάλο βαθµό το ηθικό του,
16
όπως µπορούµε να διαπιστώσουµε. Φυσικά, το τραύµα που δέχτηκε έχει την τάση να
τον απωθεί από το επίπεδο δράσης που κάποτε θεωρούσε ως το καλύτερο, αλλά,
ακόµα κι έτσι, είναι σε καλύτερη κατάσταση από το στρατιώτη που στέλνεται σε
κάποιο νοσοκοµείο στα µετόπισθεν. Ο τελευταίος έχει την εντύπωση ότι του λένε πως
δεν είναι ιδιαίτερα απαραίτητος στον πόλεµο. Επειδή ποτέ δεν είχαν πραγµατικά
κατανοηθεί αυτές οι αρχές, η λέξη εξάντληση άρχισε να συσχετίζεται γενικά µε τη
νεύρωση. Η άποψη αυτή βασίστηκε απλώς στο γεγονός ότι οι άνθρωποι µε νεύρωση
δείχνουν εξαντληµένοι. ∆εν υπήρχε καµιά άλλη σχέση πέρα απ’ αυτήν. Στην πραγµα-
τικότητα, εκείνος στον οποίο αρνήθηκαν το δικαίωµα εργασίας, ιδιαίτερα εκείνος που
τραυµατίστηκε κι έπειτα του αρνήθηκαν το δικαίωµα εργασίας, θα βρεθεί τελικά
αντιµέτωπος µε την εξάντληση.

Όπως έχει διαπιστωθεί, δεν είναι αλήθεια το γεγονός ότι η συνεχής επαφή µε κάτι
προκαλεί τη βαθµιαία µείωση των δυνάµεων ενός ατόµου. ∆εν εξαντλείται κανείς
απλά και µόνο επειδή δούλεψε για πάρα πολύ χρόνο ή πάρα πολύ σκληρά. Εξαντλείται
κανείς όταν έχει δουλέψει αρκετά ώστε να ενεργοποιηθεί ο πόνος και το συναίσθηµα
που περιέχονται σε µια δυσάρεστη ανάµνηση κάποιου παλαιού τραυµατισµού.

Ένα από τα χαρακτηριστικά αυτού του τραυµατισµού θα είναι η εξάντληση. Η

χρόνια εξάντληση, εποµένως, δεν προέρχεται από τις υπερωρίες και την κοπιαστική
εργασία. Προέρχεται από τη συσσώρευση των χτυπηµάτων και των τραυµατισµών
που συµβαίνουν στη ζωή· πιθανώς δε διαρκούν πάνω από µερικά δευτερόλεπτα µε
µερικές ώρες το καθένα και πιθανώς δεν ξεπερνούν τις πενήντα µε εβδοµήντα πέντε
ώρες συνολικά. Αλλά αυτή η συσσώρευση –η συσσώρευση των τραυµατισµών, της
αποστροφής και των χτυπηµάτων– καταλήγει τελικά σε πλήρη ανικανότητα του
ατόµου να κάνει οτιδήποτε.

Η εξάντληση εποµένως µπορεί να καλλιεργηθεί σ’ ένα άτοµο µε το να του

αρνούµαστε να του επιτρέψουµε να παίξει οποιονδήποτε ρόλο στην κοινωνία όταν
είναι παιδί, ή µπορεί να του επιβληθεί βίαια από τους διάφορους τραυµατισµούς ή
χτυπήµατα που µπορεί να έχει σε σχέση µε τις ιδιαίτερες ασχολίες του. Αν διορθώσεις
ένα από αυτά τα δύο σηµεία, θα έχεις θεραπεύσει την εξάντληση.
17
 Η εξάντληση, εποµένως, είναι στην πραγµατικότητα το αντικείµενο ενός ατόµου
που ασκεί τη Σαηεντολογία, µια και µόνο ένας Σαηεντολόγος µπορεί να τη χειριστεί
επαρκώς.

Υπάρχει ένα σηµείο, ωστόσο, που βρίσκεται πίσω από την εξάντληση. Αυτό είναι
το σηµείο στο οποίο δε γνωρίζει κανείς πότε είναι κουρασµένος. Ένα άτοµο µπορεί
να γίνει κάτι σαν µια αεικίνητη µαριονέτα, η οποία συνεχίζει να δουλεύει και να
δουλεύει χωρίς καν να συνειδητοποιεί ότι δουλεύει, και ξαφνικά καταρρέει από
κούραση την οποία δεν ένιωθε.

Σ’ αυτή την περίπτωση, το άτοµο δεν έχει καταφέρει να ελέγξει κάποια πράγµατα.
Στο τέλος, είναι ανίκανο να χειριστεί οτιδήποτε µοιάζει, έστω, µε εργαλεία του
επαγγέλµατος ή µε περιβάλλον εργασίας, κι έτσι δεν είναι σε θέση να βρίσκεται
σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον ή να χειρίζεται τέτοια εργαλεία. Μπορεί τότε να του
πετάξουν πολλές βαριές κουβέντες. Μπορεί να τον αποκαλέσουν τεµπέλη, µπορεί να
τον αποκαλέσουν αλήτη, µπορεί να τον αποκαλέσουν εγκληµατία. Αλλά η αλήθεια
είναι ότι, χωρίς τη βοήθεια ενός ειδικού, όσο δύσκολο του είναι να βγάλει φτερά και
να πετάξει το ίδιο δύσκολο του είναι να διορθώσει την κατάστασή του.

Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια µέσα για ν’ ανακτήσει κανείς τις δυνάµεις του και
τον ενθουσιασµό του για δουλειά και χωρίς τη συµβούλευση ενός ατόµου που ασκεί
τη Σαηεντολογία. Αυτά είναι σχετικά απλά και είναι πολύ εύκολο να κατανοηθούν.

Η εξωστρέφεια και η εσωστρέφεια

Η εσωστρέφεια είναι ένα απλό πράγµα. Σηµαίνει να κοιτάζεις προς τα µέσα από
πάρα πολύ κοντά. Και η εξωστρέφεια είναι επίσης ένα απλό πράγµα. ∆ε σηµαίνει
τίποτα περισσότερο από το να είσαι σε θέση να κοιτάζεις προς τα έξω.

Θα µπορούσε να πει κανείς ότι υπάρχουν εσωστραµµένοι και εξωστραµµένοι

χαρακτήρες. Εξωστραµµένος χαρακτήρας είναι εκείνος που µπορεί να κοιτάζει
τριγύρω στο περιβάλλον. Ο εσωστραµµένος χαρακτήρας µπορεί να κοιτάζει µόνο
προς τα µέσα, στον εαυτό του.

Το άτοµο που µπορεί να κοιτάζει τον κόσµο γύρω του και να τον βλέπει πολύ
αληθινό και πολύ λαµπερό βρίσκεται, φυσικά, σε κατάσταση εξωστρέφειας. Μπορεί,
µ’ άλλα λόγια, να δει προς τα έξω. Μπορεί επίσης να δουλέψει. Μπορεί να δει
καταστάσεις και να χειριστεί και να ελέγξει εκείνα τα πράγµατα που χρειάζεται να
χειριστεί και να ελέγξει, και µπορεί να µείνει αµέτοχος και να παρακολουθήσει εκείνα
τα πράγµατα που δε χρειάζεται να ελέγξει, και να ενδιαφερθεί, εποµένως, γι’ αυτά.
18
 Το άτοµο που είναι εσωστραµµένο είναι ένα άτοµο που έχει πιθανόν ξεπεράσει
τα όρια της εξάντλησης εδώ και κάµποσο καιρό. Εστίαζε την προσοχή του όλο και
πιο κοντά στον εαυτό του (βασικά εξαιτίας παλαιών τραυµατισµών που µπορούν
ακόµη να ασκούν την επιρροή τους επάνω του) µέχρι που έφτασε να κοιτάζει προς τα
µέσα και όχι προς τα έξω. Αποφεύγει τα στερεά αντικείµενα. ∆εν αντιλαµβάνεται
τους άλλους ανθρώπους και τα πράγµατα γύρω του ως αληθινά.

Ας πάρουµε τώρα το ίδιο το θέµα της δουλειάς. Η δουλειά συνίσταται στο να

εναποθέτουµε την προσοχή µας και να ενεργούµε πάνω σε ανθρώπους ή αντικείµενα
που βρίσκονται στο χώρο.

Όταν κάποιος δεν είναι πια σε θέση ν’ αντικρίζει ανθρώπους ή αντικείµενα ή το

χώρο στον οποίο βρίσκονται χωρίς να ταράζεται ή να τα αποφεύγει, αρχίζει να
αισθάνεται σαν χαµένος. Αρχίζει να κινείται µέσα σε µια οµίχλη. Τα πράγµατα δεν
του φαίνονται αληθινά, και είναι σχετικά ανίκανος να ελέγξει αυτά τα πράγµατα γύρω
του. Έχει ατυχήµατα. Είναι κακότυχος. Υπάρχουν πράγµατα που στρέφονται εναντίον
του επειδή απλώς δεν τα χειρίζεται ή δεν τα ελέγχει ή δεν τα παρατηρεί καν σωστά.
Το µέλλον τού φαίνεται πολύ άσχηµο, και µερικές φορές τόσο άσχηµο, που δεν
µπορεί να το αντικρίσει. Θα µπορούσαµε να πούµε ότι αυτό το άτοµο είναι σοβαρά
εσωστραµµένο.

Στη δουλειά, η προσοχή του είναι καρφωµένη σ’ αντικείµενα τα οποία απέχουν

συνήθως το πολύ ένα µέτρο από τον ίδιο. Τα πράγµατα που προσέχει περισσότερο
είναι εκείνα που µπορεί να φτάνει µε τα χέρια του. Μ’ αυτό τον τρόπο, παύει να είναι
εξωστραµµένος και η προσοχή του συγκεντρώνεται τουλάχιστον σε κάποιο σηµείο
που βρίσκεται µπροστά στο πρόσωπό του και προσηλώνεται εκεί. Αν αυτό το σηµείο
είναι παρεµφερές µε κάποιο παλαιό περιστατικό τραυµατισµού ή εγχείρηση, είναι
πιθανό να προσηλώσει την προσοχή του και σε κάποιο σηµείο στο παρελθόν,
ενεργοποιώντας κάποια δυσάρεστη ανάµνηση· το αποτέλεσµα είναι να αποκτά τους
πόνους, τις αρρώστιες και το αίσθηµα της κούρασης, της απάθειας ή της υποαπάθειας
που είχε κατά τη διάρκεια εκείνης της στιγµής που χτύπησε. Επειδή η προσοχή του
είναι διαρκώς καρφωµένη εκεί, έχει φυσικά την τάση να κοιτάζει µονάχα εκεί, ακόµα
κι όταν δε δουλεύει.

Ας πάρουµε για παράδειγµα ένα λογιστή. Ο λογιστής έχει το βλέµµα του σε

βιβλία που βρίσκονται σε σταθερές αποστάσεις από τα µάτια του. Τελικά, γίνεται
«κοντόφθαλµος». Στην πραγµατικότητα δε γίνεται κοντόφθαλµος, γίνεται «βιβλιό-
φθαλµος». Τα µάτια του έχουν την τάση να προσηλώνονται σε ένα σηµείο ορισµένης
απόστασης. Τώρα, καθώς προσηλώνει εκεί την προσοχή του, τείνει να αποτραβιέται
ακόµα κι από αυτό το σηµείο, ώσπου, τελικά, δε φτάνει καλά καλά ούτε τα ίδια του
19
 τα βιβλία. Στη συνέχεια βάζει γυαλιά για να µπορεί να δει τα βιβλία πιο καθαρά. Η
όρασή του και η προσοχή του είναι σχεδόν το ίδιο πράγµα.

Το άτοµο που έχει µια µηχανή ή βιβλία ή αντικείµενα συνεχώς σε µια σταθερή
απόσταση από το ίδιο έχει την τάση, όταν φεύγει από τη δουλειά του, να κρατάει
προσηλωµένη την προσοχή του ακριβώς εκεί που ήταν η δουλειά του. Μ’ άλλα λόγια,
η προσοχή του δε φεύγει ποτέ πραγµατικά από τη δουλειά του. Παρ’ όλο που γυρίζει
σπίτι, εξακολουθεί πραγµατικά να κάθεται στο γραφείο. Η προσοχή του εξακολουθεί
να είναι προσηλωµένη στο περιβάλλον της δουλειάς του. Αν αυτό το περιβάλλον
είναι παρεµφερές µε το περιβάλλον κάποιου χτυπήµατος ή ατυχήµατος (και ποιος δεν
έχει τουλάχιστον ένα απ’ αυτά;), αρχίζει να νιώθει κούραση.

Υπάρχει κάποια θεραπεία γι’ αυτό;

Ασφαλώς, µόνο ένα εκπαιδευµένο άτοµο που ασκεί τη Σαηεντολογία θα µπορούσε

να χειριστεί πλήρως αυτή τη δυσκολία. Αλλά υπάρχει κάτι που µπορεί να κάνει κι ο
εργαζόµενος.

Τώρα, να τι δεν πρέπει να κάνει κάποιος, άσχετα µε το αν η δουλειά του είναι να

κρατάει τα βιβλία ή είναι λογιστής, υπάλληλος, διευθυντής ή µηχανουργός. Αυτό που
δεν πρέπει να κάνει είναι να φύγει από τη δουλειά, να πάει στο σπίτι, να καθίσει και
να προσηλώσει την προσοχή του σε κάποιο αντικείµενο που απέχει από αυτόν το ίδιο
περίπου µε τα αντικείµενα που αντικρίζει συνεχώς στη δουλειά του. Στην περίπτωση
ενός εργοδηγού, για παράδειγµα, που µιλάει συνεχώς σε ανθρώπους που βρίσκονται
σε ορισµένη απόσταση από τον ίδιο, αυτό που δεν πρέπει να κάνει είναι να πάει στο
σπίτι και να µιλήσει στη γυναίκα του στην ίδια απόσταση. Εκείνη, πριν καλά καλά το
καταλάβει, θα παίρνει εντολές, ακριβώς σαν να ήταν ένας από τους εργάτες του
εργοστασίου. Σίγουρα, αυτό που δεν πρέπει να κάνει κάποιος είναι να πάει σπίτι και
να καθίσει, να διαβάσει εφηµερίδα, να φάει βραδινό και να πάει για ύπνο. Αν ένας
άνθρωπος είχε την τακτική να δουλεύει όλη µέρα, κι έπειτα να κάθεται «να ξεκουράζεται»
µ’ ένα βιβλίο ή µια εφηµερίδα το βραδάκι, είναι σίγουρο ότι αργά ή γρήγορα
θ’ άρχιζε να νιώθει σοβαρά εξαντληµένος και, λίγο αργότερα, θα έπεφτε ακόµα
χαµηλότερα και δε θ’ απορούσε καν µε την απροθυµία του να κάνει κάποιες δουλειές
που κάποτε του ήταν πολύ εύκολες.

Υπάρχει κάτι που θα ’πρεπε να κάνει; Ναι, υπάρχει. Το άτοµο που είναι συνεχώς
προσηλωµένο σε κάποιο αντικείµενο της δουλειάς θα πρέπει να προσηλώνει την
προσοχή του σε κάτι άλλο µετά τις ώρες εργασίας.
20
Κάνε έναν περίπατο
Υπάρχει µια διαδικασία στη Σαηεντολογία γνωστή ως «Κάνε έναν περίπατο».
Είναι πολύ εύκολο να εκτελέσεις αυτή τη διαδικασία. Όταν αισθάνεται κανείς
κουρασµένος την ώρα που σχολάει από τη δουλειά του, θα πρέπει να βγει έξω και να
περπατήσει γύρω από το τετράγωνο ώσπου να νιώσει ξεκούραστος, ακόµη κι αν η
σκέψη και µόνο να το κάνει αυτό είναι σχεδόν το µόνο πράγµα που µπορεί ν’ ανεχτεί
χωρίς να σωριαστεί στο πάτωµα. Με λίγα λόγια, θα πρέπει να περπατήσει γύρω από
το τετράγωνο και να κοιτάζει τα πράγµατα γύρω του ώσπου να τα βλέπει. ∆εν παίζει
ρόλο πόσες φορές θα κάνει το γύρο του τετραγώνου, θα πρέπει να περπατήσει γύρω
από το τετράγωνο ώσπου να αισθανθεί καλύτερα.

∆ιαπιστώνουµε ότι, όταν κάποιος το κάνει αυτό, νιώθει µεγαλύτερη ζωντάνια

στην αρχή και έπειτα πολύ µεγαλύτερη κούραση. Θα κουραστεί αρκετά ώστε να ξέρει
τώρα ότι θα πρέπει να πάει για ύπνο και να κοιµηθεί καλά. Ωστόσο, δεν είναι ακόµη
ώρα να σταµατήσει να περπατάει, εφόσον βρίσκεται αντιµέτωπος µε την εξάντληση
όσο περπατάει. Αποβάλλει την εξάντλησή του περπατώντας. ∆ε θεραπεύει την
εξάντληση µε σωµατική άσκηση. Η σωµατική άσκηση εθεωρείτο πάντα ως ο πιο
σηµαντικός παράγοντας, αλλά δεν παίζει και µεγάλο ρόλο. Ο παράγοντας που είναι
σηµαντικός είναι το να ξεκολλήσει κανείς την προσοχή του από τη δουλειά του και
να την κατευθύνει στον υλικό κόσµο στον οποίο ζει.

Όταν κάποιος είναι τόσο κουρασµένος που µετά βίας σέρνεται ή είναι τόσο
κουρασµένος που δεν είναι σε θέση να ξεκουραστεί καθόλου από την υπερένταση,
είναι πραγµατικά απαραίτητο να αντιµετωπίσει µάζες. Είναι µάλιστα αµφίβολο αν
υπάρχει κάτι τέτοιο όπως «µείωση των σωµατικών δυνάµεων». Φυσικά, υπάρχει
κάποιο όριο σ’ αυτή τη διαδικασία. ∆εν µπορεί κανείς να δουλεύει όλη µέρα, να
περπατάει γύρω από το τετράγωνο όλη νύχτα και να πηγαίνει ξανά στη δουλειά την
εποµένη και να περιµένει, παρ’ όλα αυτά, να νιώθει ξεκούραστος. Αλλά θα πρέπει
σίγουρα να αφιερώνει κάποιο χρόνο σε εξωστρέφεια µετά από µια µέρα εσωστρέφειας.

Η διαδικασία «Κάνε έναν περίπατο» είναι, σε λογικά όρια, πανάκεια σχεδόν. Αν

κάποιος αισθάνεται εχθρικά απέναντι στη γυναίκα του, αυτό που δεν πρέπει να κάνει
είναι να τη χτυπήσει. Εκείνο που πρέπει να κάνει είναι να βγει έξω και να περπατήσει
γύρω από το τετράγωνο ώσπου να νιώσει καλύτερα, και να βάλει κι εκείνη να
περπατήσει γύρω από το τετράγωνο προς την αντίθετη κατεύθυνση, ώσπου να
επιτευχθεί εξωστρέφεια από την κατάσταση. Θ’ ανακαλύψουµε ότι όλοι οι οικογενειακοί
καβγάδες, και ιδιαίτερα εκείνοι µεταξύ εργαζοµένων, προέρχονται από το γεγονός ότι
κάποιος, λόγω υπερβολικής προσήλωσης (και όχι καταπόνησης) στη δουλειά του και
στις καταστάσεις που συνδέονται µ’ αυτή, δεν έχει καταφέρει να ελέγξει ορισµένα
πράγµατα στο περιβάλλον της δουλειάς του. Έπειτα γυρίζει σπίτι και ψάχνει να βρει
21
 Πωλησεις
Οικοπεδων

Μια απλή
θεραπεία για την
εξάντληση είναι η
διαδικασία «Κάνε
έναν περίπατο».
Το άτοµο απλώς
περπατάει γύρω
από το τετράγωνο
και κοιτάζει
διάφορα
πράγµατα.

22
 Καθώς συνεχίζει
να περπατάει
γύρω από το
τετράγωνο και να
κοιτάζει διάφορα
πράγµατα…

Πωλησεις
Οικοπεδων

… το αίσθηµα
εξάντλησης
µπορεί να
εξαφανιστεί
και το άτοµο
να νιώθει
µεγαλύτερη
ενεργητικότητα
ως αποτέλεσµα.

23
 κάτι που να µπορεί να ελέγξει. Αυτό είναι συνήθως ο/η σύζυγος ή τα παιδιά, κι όταν
αποτυχαίνει ακόµα κι εκεί, έχει την τάση να χειροτερεύει υπερβολικά.

Η εξωστρέφεια της προσοχής είναι τόσο απαραίτητη όσο κι η ίδια η δουλειά. ∆εν
υπάρχει τίποτε το κακό, πραγµατικά, στο να εσωστρέφει κανείς την προσοχή του ή
στο να δουλεύει. Αν δεν είχε κανείς κάτι για να ενδιαφέρεται, θα κατέρρεε ολοκληρωτικά.
Όµως, όταν κάποιος δουλεύει, θα διαπιστωθεί ότι κάποια αφύσικη κούραση τείνει να
κάνει την εµφάνισή της. Όταν δούµε ότι συµβαίνει κάτι τέτοιο, η λύση δεν είναι να
πέφτουµε σε αναισθησία για µερικές ώρες, όπως µε τον ύπνο, αλλά να εξωστρέφουµε
πραγµατικά την προσοχή µας κι έπειτα να βυθιζόµαστε σ’ έναν ύπνο που θα µας
χαλαρώσει πραγµατικά.

Αυτές οι αρχές της εξωστρέφειας και της εσωστρέφειας έχουν πολλές προεκτάσεις
και, παρ’ όλο που η διαδικασία «Κάνε έναν περίπατο» είναι τόσο απλή που είναι για
γέλια σχεδόν, υπάρχουν πολλές πιο περίπλοκες διαδικασίες της Σαηεντολογίας, σε
περίπτωση που επιθυµεί κανείς ν’ ασχοληθεί µε κάτι πιο περίπλοκο. Ωστόσο, στις
περισσότερες περιπτώσεις, η διαδικασία «Κάνε έναν περίπατο» θα χειριστεί έναν
τεράστιο αριθµό δυσκολιών που συνοδεύουν τη δουλειά. Να θυµάσαι ότι, όταν
κάποιος την εφαρµόσει, θα νιώσει πιο κουρασµένος στην αρχή και στη συνέχεια θα
νιώσει πιο ξεκούραστος. Αυτό είναι ένα φαινόµενο που έχουν προσέξει οι αθλητές.
Ονοµάζεται «ξαναπαίρνω αναπνοή». Το να ξαναπαίρνει κάποιος αναπνοή συνίσταται,
στην πραγµατικότητα, στο να παίρνει αρκετό περιβάλλον και αρκετή µάζα προκειµένου
ν’ αποβάλει την εξάντληση του τελευταίου αγώνα. ∆εν υπάρχει τίποτε τέτοιο όπως το
«ξαναπαίρνω αναπνοή». Υπάρχει επιστροφή στην εξωστρέφεια, στον υλικό κόσµο
στον οποίο ζούµε.

Κοίταξέ τους
Παρόµοια µε τη διαδικασία «Κάνε έναν περίπατο» είναι και µια άλλη διαδικασία,
γνωστή ως «Κοίταξέ τους». Αν κάποιος πέρασε όλη του τη µέρα µιλώντας
σ’ ανθρώπους, κάνοντας πωλήσεις σε ανθρώπους ή ασχολούµενος µε δύσκολους
ανθρώπους, εκείνο που δεν πρέπει να κάνει είναι να το σκάσει από όλους τους
ανθρώπους που υπάρχουν στον κόσµο. Βλέπεις, αυτός που καταπονείται όταν ασχολείται
µε ανθρώπους έχει συναντήσει µεγάλες δυσκολίες µε τους ανθρώπους. Ίσως έχει
κάνει κάποια εγχείριση και η θολή εικόνα των γιατρών που στέκονταν γύρω από το

24
χειρουργικό τραπέζι τον κάνει να ταυτίζει όλους τους ανθρώπους µε γιατρούς·
δηλαδή όλους τους ανθρώπους που στέκονται ακίνητοι. Παρεµπιπτόντως, αυτός είναι
ένας από τους λόγους που οι γιατροί είναι τόσο µισητοί στην κοινωνία: επιµένουν σε
µεθόδους όπως η εγχείριση και η αναισθησία, και τα περιστατικά αυτού του είδους
µπερδεύονται µε τα καθηµερινά περιστατικά.

Όταν νιώθει κανείς εξάντληση λόγω της επαφής µ’ ανθρώπους, αυτό οφείλεται
στο ότι έχει προσηλώσει την προσοχή του σ’ ορισµένους ανθρώπους, ενώ πίστευε ότι
θα έπρεπε να την έχει σε άλλους. Αυτή η ένταση της προσοχής του έχει περιορίσει,
στην πραγµατικότητα, τον αριθµό των ατόµων που παρατηρεί.

Η θεραπεία γι’ αυτό είναι πολύ απλή. Θα πρέπει να πάει κανείς σε ένα πολυσύχναστο
µέρος, όπως, για παράδειγµα, σ’ ένα σιδηροδροµικό σταθµό ή σ’ έναν κεντρικό
δρόµο, και θα πρέπει απλώς να περπατήσει κατά µήκος του δρόµου παρατηρώντας
ανθρώπους. Απλώς κοιτάζει ανθρώπους, αυτό είναι όλο. Λίγο αργότερα, οι άνθρωποι
δε θα του φαίνονται πια τόσο κακοί και θα τρέφει πολύ πιο ευγενικά αισθήµατα
απέναντί τους. Όµως το πιο σηµαντικό είναι ότι η κατάσταση που αντιµετωπίζει στη
δουλειά του, δηλαδή το να καταπονείται από τους ανθρώπους, θα τείνει να εξαφανιστεί,
αν καθιερώσει να κάνει αυτή τη διαδικασία αργά το απόγευµα κάθε µέρα για µερικές
εβδοµάδες.

Αυτό είναι ένα από τα πιο έξυπνα πράγµατα που µπορεί να κάνει ένας πωλητής,
µια και ο πωλητής, περισσότερο από κάθε άλλον, έχει προσωπικό συµφέρον να
µπορεί να χειρίζεται ανθρώπους και να τους κάνει να κάνουν αυτό ακριβώς που θέλει
να κάνουν, δηλαδή να αγοράσουν αυτό που πουλάει. Όταν προσηλώσει την προσοχή
του στον εκατοστό πρώτο πελάτη, κουράζεται από την όλη ιδέα τού να µιλάει σε
ανθρώπους ή να πουλάει, και πέφτει σε χαµηλότερα συναισθηµατικά επίπεδα σχετικά
µε όλες τις ενέργειές του και τις συναλλαγές που έχει, και αρχίζει να θεωρεί τον εαυτό
του απατεώνα, και, στο τέλος, θεωρεί πως δεν είναι απολύτως τίποτε. Αυτός, όπως
και οι άλλοι, θα πρέπει απλώς να βρει πολυσύχναστα µέρη και να περπατήσει
κοιτώντας ανθρώπους. Μετά από λίγο θα διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι πράγµατι
υπάρχουν κι ότι δεν είναι και τόσο κακοί. Ένα από τα πράγµατα που συµβαίνουν
στους ανθρώπους που κατέχουν υψηλές θέσεις στην κυβέρνηση είναι ότι διαρκώς
τους «προστατεύουν» από τους άλλους, και τελικά το όλο θέµα τούς προκαλεί αηδία
και έχουν την τάση να κάνουν ένα σωρό περίεργα πράγµατα (πάρε, για παράδειγµα,
τη ζωή του Χίτλερ και του Ναπολέοντα).

25
 Ένα άτοµο µπορεί
να εξαντληθεί από
την επαφή µε
άλλους ανθρώπους.

Μια θεραπεία είναι

να περπατήσει σε
µια πολυσύχναστη
περιοχή
παρατηρώντας
ανθρώπους καθώς
περπατάει.

Καθώς κοιτάζει
όλο και
περισσότερους
ανθρώπους…

…θα διαπιστώσει
ότι τα αισθήµατά
του προς αυτούς
είναι πιο ευγενικά.
Κάθε αίσθηµα
καταπόνησης από
τους ανθρώπους
µπορεί να φύγει
εντελώς.

26
Ευρεία εφαρµογή
Αυτή η αρχή της εξωστρέφειας και της εσωστρέφειας θα µπορούσε να βρίσκει
πολύ µεγαλύτερη εφαρµογή σε µια κοινωνία από αυτή που βρίσκει. Η κυβέρνηση και
οι επιχειρήσεις γενικά θα µπορούσαν να κάνουν κάτι που θα ξερίζωνε πιθανότατα την
ιδέα της απεργίας και θα έφερνε µια πολύ αισθητή αύξηση στην παραγωγή. Οι
εργάτες που απεργούν είναι συνήθως δυσαρεστηµένοι, όχι τόσο µε τις συνθήκες
εργασίας, αλλά µε την εργασία την ίδια. Αισθάνονται ότι γίνονται θύµατα, ότι
πιέζονται να δουλέψουν σε στιγµές που δε θέλουν να δουλέψουν, και η απεργία
έρχεται ως αληθινή ανακούφιση. Μπορούν να πολεµήσουν κάτι. Μπορούν να κάνουν
κάτι άλλο πέρα από το να στέκονται εκεί πέρα και να παίζουν µε κάποιο µηχάνηµα ή
µε λογιστικά βιβλία. Οι δυσαρεστηµένοι εργάτες είναι εργάτες που απεργούν. Αν οι
άνθρωποι εξαντλούνται στη δουλειά, αν δεν είναι ευχαριστηµένοι µε τη δουλειά, αν
η δουλειά τούς προκαλεί αναστάτωση, µπορείς να είσαι βέβαιος ότι θα βρουν αρκετά
παράπονα για να απεργήσουν. Και, αν η διοίκηση αντιµετωπίζει αρκετά προβλήµατα
και έλλειψη συνεργασίας από την πλευρά των ανθρώπων στις χαµηλότερες βαθµίδες
της ιεραρχίας, είναι βέβαιο ότι, αργά ή γρήγορα, θα δηµιουργήσει καταστάσεις που
θα κάνουν τους εργάτες ν’ απεργήσουν. Μ’ άλλα λόγια, οι κακές συνθήκες εργασίας
δεν είναι στην πραγµατικότητα ο λόγος για τα εργασιακά προβλήµατα και τις
διενέξεις. Η κόπωση από τη δουλειά την ίδια ή η ανικανότητα να ελέγξουν την
περιοχή και το περιβάλλον της δουλειάς είναι η πραγµατική αιτία των δυσκολιών που
αντιµετωπίζουν οι εργάτες.

Κάθε διοίκηση θα δώσει έναν αξιοπρεπή µισθό, αν τα έσοδά της το επιτρέπουν

και αν δεν είναι τροµερά παράλογη. Και κάθε εργαζόµενος και την ελάχιστη ευκαιρία
να του δώσεις, θα εκτελέσει τα καθήκοντά του µε χαρά. Όµως, όταν η ίδια η
ατµόσφαιρα γίνεται πολύ τεταµένη, όταν η εταιρεία η ίδια εσωστρέφεται λόγω
επιζήµιων ενεργειών από την πλευρά της κυβέρνησης, όταν έχουν δείξει στους
εργαζοµένους πως δεν έχουν κανέναν έλεγχο στη διεύθυνση, µπορεί, έπειτα απ’ αυτό,
να υπάρξουν εργασιακές διαφορές. Ωστόσο, στη βάση όλων αυτών των προφανών
αρχών βρίσκονται οι αρχές της εσωστρέφειας και της εξωστρέφειας. Οι εργάτες
εσωστρέφονται σε τέτοιο βαθµό στα καθήκοντά τους, που δεν είναι πλέον ικανοί να
αισθάνονται στοργή για τους αρχηγούς τους και πραγµατικά δεν είναι πλέον ικανοί
να βλέπουν το περιβάλλον στο οποίο δουλεύουν. Κατά συνέπεια, µπορεί να έρθει
κάποιος και να τους πει ότι όλοι οι διευθυντές είναι τέρατα, πράγµα που προφανώς
δεν αληθεύει, και, στο επίπεδο των διευθυντών, µπορεί να έρθει κάποιος και να πει
στους διευθυντές ότι όλοι οι εργάτες είναι τέρατα, που ούτε κι αυτό αληθεύει,
προφανώς, από την άλλη πλευρά.

Ελλείψει θεραπείας σε ευρεία κλίµακα για τα άτοµα, κάτι που θα αποτελούσε ένα
γιγάντιο έργο, θα µπορούσαµε να καταρτίσουµε ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα που
27
 θα έλυνε το πρόβληµα της εσωστρέφειας. Είναι βέβαιο ότι, αν οι εργάτες ή οι
διευθυντές εσωστραφούν αρκετά, θα βρουν έπειτα τρόπους και µέσα για να επινοήσουν
παράλογα παιχνίδια όπως οι απεργίες, και θα διαταράξουν, έτσι, την παραγωγή, τις
καλές σχέσεις και συνθήκες ζωής εντός του εργοστασίου, του γραφείου ή της
επιχείρησης.

Η θεραπεία θα ήταν να εξωστρέψουµε εργάτες σε πολύ ευρεία κλίµακα. Μια

λύση για να το πετύχουµε αυτό θα ήταν να δώσουµε τη δυνατότητα σε όλους τους
εργάτες να έχουν δύο δουλειές. Η εταιρεία ή όποιοι έχουν συµφέρον από την εταιρεία,
όπως η κυβέρνηση, θα ήταν απαραίτητο να παράσχουν αρκετά δηµόσια έργα για να
δώσουν στους εργαζοµένους δουλειά που να µην απαιτεί «σηµασία στη λεπτοµέρεια».
Μ’ άλλα λόγια, ένα άτοµο που αναγκάζεται να δουλεύει συνεχώς σε κλειστό χώρο
και σ’ ένα πολύ σταθερό καθήκον, θα βρει µεγάλη ανακούφιση αν είναι σε θέση να
βγει και να δουλέψει έξω, ιδιαίτερα σε κάτι άσχετο µε τη δουλειά του. Για
παράδειγµα, θα ήταν µεγάλη ανακούφιση για ένα λογιστή να είναι σε θέση να σκάβει
για λίγο. Για το χειριστή ενός ακίνητου µηχανήµατος θα ήταν, πραγµατικά, πολύ
ευχάριστη εµπειρία το να οδηγεί µια µπουλντόζα εδώ κι εκεί.

Ένα σχέδιο σαν κι αυτό, εποµένως, θα επέφερε πραγµατικά µια ισορροπία

ανάµεσα στην εσωστρέφεια και την εξωστρέφεια σε ευρεία κλίµακα. Οι εργαζόµενοι
που δουλεύουν σε σταθερές θέσεις κι έχουν την προσοχή τους πολύ κοντά στον εαυτό
τους θα είχαν τότε την ευκαιρία να κοιτάξουν πιο πλατιά και ν’ ασχοληθούν µε
πράγµατα που τείνουν να τους εξωστρέφουν. Ένα τέτοιο πρόγραµµα θα ήταν πολύ
φιλόδοξο, αλλά θ’ ανακαλύπταµε, αυτό είναι βέβαιο, ότι θα οδηγούσε σε καλύτερες
σχέσεις ανάµεσα στους εργαζοµένους και στη διοίκηση, σε βελτιωµένη παραγωγή
και σε µια σηµαντική µείωση της έντασης στον εργασιακό και στον κοινωνικό τοµέα
στο θέµα της δουλειάς και της πληρωµής.

Με λίγα λόγια, υπάρχουν πολλά πράγµατα που θα µπορούσαν να γίνουν µε τη

βασική αρχή της εξωστρέφειας-εσωστρέφειας. Η αρχή είναι πολύ απλή: Όταν ένα
άτοµο γίνεται υπερβολικά εσωστραµµένο, τα πράγµατα στο περιβάλλον του γίνονται
λιγότερο πραγµατικά, νιώθει λιγότερη στοργή γι’ αυτά και δεν µπορεί να
επικοινωνήσει καλά µαζί τους. Όταν είναι σε µια τέτοια κατάσταση, κουράζεται εύκολα.
Η εσωστρέφεια οδηγεί σε κόπωση, σε εξάντληση και έπειτα σε ανικανότητα για
δουλειά. Το φάρµακο είναι η εξωστρέφεια, µια καλή µατιά στο ευρύτερο περιβάλλον
και επικοινωνία µε αυτό· αν αυτό δεν εφαρµόζεται, τότε, εξαιτίας του γεγονότος ότι
κάθε εργαζόµενος υπόκειται σε διάφορα χτυπήµατα ή ασθένειες, το αποτέλεσµα θα
είναι µια ελικοειδής πτώση, η οποία θα κάνει τη δουλειά όλο και λιγότερο ευχάριστη
για κάποιον, ώσπου, τελικά, δε θα µπορεί να δουλέψει καθόλου. Και αυτή είναι η
βάση µιας κοινωνίας που δεν είναι µόνο µη παραγωγική, αλλά και εγκληµατική.
28
Η ΣΠΟΥ∆ΑΙΟΤΗΤΑ
ΤΗΣ ∆ΟΥΛΕΙΑΣ
Η δουλειά είναι το σταθερό δεδοµένο αυτής της κοινωνίας. Αν κάποιος δεν έχει
κάτι να κάνει, η ζωή του δεν έχει νόηµα. Ο άνθρωπος που δεν µπορεί να δουλέψει
αξίζει όσο κι ο πεθαµένος, και συνήθως προτιµάει το θάνατο και δρα έτσι να τον
επιφέρει.

Σήµερα, µε τη Σαηεντολογία, τα µυστήρια της ζωής δεν είναι πλέον και τόσο
µυστήρια. Το µυστήριο δεν είναι απαραίτητο στοιχείο. Μόνο ο πολύ παράλογος θέλει
να κρατάνε µεγάλα µυστικά απ’ αυτόν. Η Σαηεντολογία έχει βγάλει από τη µέση τις
περιπλοκότητες που είχαν δηµιουργηθεί για τους ανθρώπους, και έχει αποκαλύψει
τον πυρήνα αυτών των προβληµάτων. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου,
η Σαηεντολογία µπορεί να αυξήσει την ευφυΐα κατά τρόπο προβλέψιµο, να κάνει τον
άνθρωπο ικανότερο και να επαναφέρει την ικανότητά του να παίζει κάποιο παιχνίδι,
και του επιτρέπει να δραπετεύσει από την ελικοειδή πτώση λόγω της δικής του
ανικανότητας. Κατά συνέπεια, η δουλειά η ίδια µπορεί να ξαναγίνει πηγή ευχαρίστησης
και χαράς.

Στη Σαηεντολογία έχουµε µάθει κάτι που παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο στην
ψυχική διάθεση του εργαζοµένου. Πολλές φορές, στην κοινωνία, αισθάνεται κανείς
ότι δουλεύει για το µεροκάµατο ή το µηνιάτικο και πως δεν κερδίζει κάτι που να
µετράει για το σύνολο της κοινωνίας. Υπάρχουν αρκετά που δεν ξέρει. Ένα απ’ αυτά
είναι το πόσο σπανίζουν οι καλοί εργαζόµενοι. Στο επίπεδο των ιθυνόντων, έχει
ενδιαφέρον να αναφέρουµε το πόσο πολύτιµος είναι, πραγµατικά, στα µάτια µιας
µεγάλης επιχείρησης, εκείνος που µπορεί να χειρίζεται και να ελέγχει εργασίες και
ανθρώπους. Τέτοιοι άνθρωποι σπανίζουν. Όλες οι κενές θέσεις στη δοµή του καθηµερινού
κόσµου βρίσκονται στην κορυφή.

Και υπάρχει και κάτι άλλο που είναι πολύ σηµαντικό, κι αυτό είναι το γεγονός
πως κάποιες φιλοσοφίες γύρω από τη διάνοια, που δηµιουργήθηκαν µε σκοπό να
παραπλανήσουν, έχουν κατευθύνει τον κόσµο στην πεποίθηση πως, όταν κάποιος
πεθαίνει, όλα έχουν τελειώσει και τέρµα, και δεν έχει πλέον καµιά περαιτέρω ευθύνη
για τίποτε. Είναι πολύ αµφίβολο το αν αληθεύει κάτι τέτοιο. Κληρονοµεί κανείς
αύριο αυτό που τον έκανε να πεθάνει χτες.

Ένα άλλο πράγµα που ξέρουµε είναι ότι οι άνθρωποι δεν είναι περιττοί. Ένας
µηχανισµός που χρησιµοποιούσαν κάποιες παλιές φιλοσοφίες ήταν να λένε στους
ανθρώπους ότι, αν νοµίζουν πως είναι απαραίτητοι, θα πρέπει να πάνε στο νεκροταφείο
και να ρίξουν µια µατιά – κι εκείνοι οι άνθρωποι ήταν απαραίτητοι κάποτε. Πρόκειται
29
 για µια καθαρή ανοησία. Αν πραγµατικά κοίταζες προσεκτικά στο νεκροταφείο, θα
έβρισκες το µηχανουργό που υλοποιούσε µοντέλα και σχέδια µηχανών χτες και χωρίς
τον οποίο δε θα υπήρχε βιοµηχανία σήµερα. Είναι αµφίβολο αν ένας τέτοιος άθλος
πραγµατοποιείται αυτή τη στιγµή.

Ο τεχνίτης δεν είναι απλώς ένας τεχνίτης. Ο εργάτης δεν είναι απλώς ένας
εργάτης. Ο υπάλληλος γραφείου δεν είναι απλώς ένας υπάλληλος γραφείου. Ζουν και
αναπνέουν και αποτελούν σηµαντικούς στυλοβάτες, πάνω στους οποίους χτίζεται
ολόκληρο το οικοδόµηµα του πολιτισµού µας.

∆εν είναι γρανάζια σε µια πελώρια µηχανή.

Είναι η µηχανή η ίδια. I

30
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Οι ασκήσεις που ακολουθούν θα σε βοηθήσουν να κατανοήσεις αυτό το βιβλίο
και να διευρύνεις την ικανότητά σου να εφαρµόζεις πραγµατικά αυτή τη γνώση.

1 Από την προσωπική σου παρατήρηση ή εµπειρία, σκέψου ένα παράδειγµα

σύγχυσης. Σκέψου και βρες πώς θα µπορούσε να έχει εφαρµοστεί η αρχή του
σταθερού δεδοµένου σ’ αυτή τη σύγχυση.

2 Βγες έξω και βρες µια σύγχυση. Χρησιµοποιώντας την «Αρχή του σταθερού
δεδοµένου», χειρίσου αυτή τη σύγχυση.

3 Εξασκήσου στη διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου». Ως άσκηση, δώσε

τα παραγγέλµατα της διαδικασίας «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου» σ’ έναν τοίχο,
ονοµάζοντας κάποιο τµήµα ενός αντικειµένου στο παράγγελµα, δείχνοντας µε
το δάχτυλό σου και δίνοντας αναγνώριση κάθε φορά. Να συµβουλεύεσαι το
βιβλίο ενώ ασκείσαι, αν και όποτε χρειάζεται. Ασκήσου στη διαδικασία
«Πλησίασε κι Αποµακρύνσου» µέχρι να µπορείς να την κάνεις εύκολα χωρίς
καµιά αµφιβολία.

4 Τώρα εφάρµοσε τη διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµακρύνσου» σ’ ένα άλλο

άτοµο στα εργαλεία της δουλειάς του ή στο περιβάλλον της εργασίας του.

5 Από την προσωπική σου παρατήρηση ή εµπειρία, σκέψου ένα παράδειγµα

κακού ελέγχου. Γιατί ήταν κακός έλεγχος;

6 Από την προσωπική σου παρατήρηση ή εµπειρία, σκέψου ένα παράδειγµα

καλού ελέγχου. Γιατί ήταν καλός έλεγχος;

7 Από την προσωπική σου παρατήρηση ή εµπειρία, σκέψου ένα παράδειγµα ενός
ανθρώπου που δεν ήταν σε καλή επικοινωνία µ’ ένα µηχάνηµα που χειριζόταν ή
δεν ήταν εξοικειωµένος µε το µηχάνηµα αυτό. Πόσο αποτελεσµατικός ήταν στη
δουλειά και ποια ήταν η ποιότητα του προϊόντος που αναµενόταν να παράγει;

8 Από την προσωπική σου παρατήρηση ή εµπειρία, σκέψου ένα παράδειγµα ενός
ανθρώπου που ήταν σε καλή επικοινωνία µ’ ένα µηχάνηµα το οποίο χειριζόταν
ή ήταν εξοικειωµένος µε το µηχάνηµα αυτό. Πόσο αποτελεσµατικός ήταν στη
δουλειά και ποια ήταν η ποιότητα του προϊόντος που αναµενόταν να παράγει;

9 Κάνε έναν περίπατο γύρω από το τετράγωνο µέχρι να νιώσεις εξωστρεφής και
να αποκτήσεις µεγαλύτερη εγρήγορση.

10 Βρες ένα άτοµο που νιώθει εξάντληση από τη δουλειά ή είναι αναστατωµένο
εξαιτίας ενός οικογενειακού καβγά κ.λπ. και βάλε το να κάνει έναν περίπατο
µέχρι να νιώσει εξωστρεφές.
31
 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΣΤΟ ΧΩΡΟ Οικογένειες 91%
ΕΡΓΑΣΙΑΣ πάνω από τα
όρια φτώχειας
Εκείνοι που
χρησιµοποιούν 66%
Σαηεντολογία στην
καριέρα τους έχουν
τα εργαλεία για να
προκόψουν και να
επιτύχουν τους
στόχους τους.
Πληθυσµός των ΗΠΑ Σαηεντολόγοι
Το γεγονός ότι περισσότεροι από το 54%
των Σαηεντολόγων κατέχουν διευθυντικές
θέσεις, είναι καλλιτέχνες, τεχνικοί, µηχανικοί,
ιδιοκτήτες εταιρειών ή µέτοχοι, δικηγόροι ή
ασκούν το ιατρικό επάγγελµα φανερώνει ότι
αυτοί οι άνθρωποι έχουν και χρησιµοποιούν
µια τεχνολογία που τους επιτρέπει να
επιβιώνουν καλά στο χώρο εργασίας.
Τα αποτελέσµατα, πάντως, από την εφαρµογή
αυτών των δεδοµένων δεν περιορίζονται µόνο
στους ανθρώπους που τα εφαρµόζουν. Όπως
µπορούµε να δούµε στα παραδείγµατα που
ακολουθούν, η εφαρµογή τους ασκεί µια
θετική επιρροή στο περιβάλλον αυτών των
ανθρώπων και στους ανθρώπους γύρω τους,
ενώ βοηθάει στη δηµιουργία νησίδων πνευµα-
τικής υγείας µέσα στο χάος της καθηµερινής
ζωής.
Να τι είπε ένας άνθρωπος που ήταν συχνά
εξαντληµένος µετά από τις προσπάθειες της
ηµέρας, αφού του έδειξαν αυτά που έχει
γράψει ο Λ. Ρον Χάµπαρντ σχετικά µε την
αντιµετώπιση της εξάντλησης:
32
«Στο παρελθόν, εξάντληση σήµαινε πάντα
να καταθέτω τα όπλα και να χρειάζοµαι
ξεκούραση – και ακόµη κι η ξεκούραση δεν έλυνε
πραγµατικά το πρόβληµα. Ο πραγµατικός
λόγος για την εξάντληση, και κατά συνέπεια
η πραγµατική λύση, µάλλον µου διέφευγε.
Κάνοντας αυτά ακριβώς που είπε ο Λ. Ρον
Χάµπαρντ, µπορεί κανείς να αντιµετωπίσει
την εξάντληση. Αυτό σηµαίνει πολλά για
µένα. Τώρα µπορώ να παραµένω φρέσκος και
σε εγρήγορση όλη µέρα».
Ένας µουσικός που θεωρούσε ότι ήταν ήδη
σε άριστη επικοινωνία µε το περιβάλλον του,
έκανε τη διαδικασία «Πλησίασε κι Αποµα-
κρύνσου» στο χώρο του. Παρά την αρχική του
πεποίθηση, έµεινε κατάπληκτος µε την
αλλαγή που έφερε στην ασχολία του αυτή η
απλή ενέργεια.
«Αυτή η διαδικασία ήταν µια σπουδαία
εµπειρία για µένα· µου έδωσε µια ξεκάθαρη
ιδέα για το ποιες είναι οι ιδανικές συνθήκες
στη δηµιουργία µουσικής και σε ποιο επίπεδο
µπορεί ν’ ανυψωθεί η αισθητική. Μόνο µε
τη Σαηεντολογία θα µπορούσε κανείς να
πετύχει µια τέτοια ιδανική κατάσταση. Η
διαδικασία Πλησίασε κι Αποµακρύνσου είναι
στ’ αλήθεια πολύ απλή και δυνατή τεχνολογία!»
Ένα άτοµο που έµαθε τα βασικά δεδοµένα
σχετικά µε το χειρισµό καταστάσεων στο χώρο
εργασίας αποφάσισε ότι µπορούσε να κάνει
ή να γίνει ό,τι ήθελε. Επέλεξε λοιπόν να µπει
στο χώρο της τροφοδοσίας και, χωρίς καθυ-
στέρηση, ανέλαβε τη θέση του διευθυντή σε µια
µεγάλη εταιρεία τροφοδοσίας, η οποία εξυπηρε-
τούσε περισσότερους από 1.500 ανθρώπους
σ’ ένα καινούριο εργοστάσιο χαρτοποιίας που
χτιζόταν στη ∆ηµοκρατία της Νοτίου Αφρικής.
«Είχα τριάντα πέντε και πλέον υπαλλήλους
και, εφαρµόζοντας σ’ αυτή τη δουλειά τα
βασικά δεδοµένα Σαηεντολογίας που είχα
µελετήσει, ήµουν σε θέση να τους κάνω πολύ
παραγωγικούς. Υπήρχαν δύο βάρδιες και
τέσσερις διευθυντές. Το αφεντικό µου έµενε
πάντα κατάπληκτο µε την οµαλή λειτουργία
της βάρδιας µου και την ικανότητά µας να
τελειώνουµε τόσο γρήγορα. Εκείνη την περίοδο
συνειδητοποίησα την απόλυτη αποτελεσµατι-
κότητα αυτής της τεχνολογίας και την ικανότητά
της να αλλάζει προς το καλύτερο –και αρκετά
γρήγορα– καταστάσεις για τις οποίες δεν
υπάρχει, κατά τα φαινόµενα, καµιά ελπίδα».
Μ ια νέα γυναίκα δούλευε µέχρι αργά για
πολλές εβδοµάδες, κάνοντας καθηµερινά την
ίδια δουλειά, η οποία συνίστατο στη διόρθωση
δοκιµίων. Μια µέρα διαπίστωσε ότι αυτή η
ασχολία, µε την οποία κανονικά δεν είχε κανένα
πρόβληµα, γινόταν όλο και πιο επίπονη.
«Προς το τέλος της ηµέρας, η όρασή µου
µ’ εγκατέλειψε εντελώς, και δεν µπορούσα να
δω καθόλου για µερικά δευτερόλεπτα. Τα µάτια
µου πονούσαν, και όλα ήταν κάπως θολά. Το
άτοµο µε το οποίο έκανα διορθώσεις δοκιµίων
ήξερε το “Κάνε έναν περίπατο”. Μ’ έβγαλε
έξω και κάναµε µια βόλτα. Στην αρχή δεν
ήθελα να κοιτάω τριγύρω γιατί τα µάτια µου
πονούσαν, αλλά µε έπεισε να το κάνω. Μετά
από λίγο, τα µάτια µου σταµάτησαν να πονάνε,
και ήµουν σε θέση να κοιτάζω τριγύρω.
Ξαναβρήκα την καλή µου διάθεση και ήµουν
σε θέση να συνεχίσω τη διόρθωση δοκιµίων
χωρίς να καταβάλω πια κόπο».
Μια επιχειρηµατίας συναντούσε δυσκολίες
στο να τα πηγαίνει καλά µε το αφεντικό της.
Ένας φίλος της την παρέπεµψε σε µερικά
βασικά δεδοµένα του Λ. Ρον Χάµπαρντ
σχετικά µε το πώς να τα πηγαίνει κανείς καλά
µε τους άλλους στην καθηµερινή ζωή.
«Φέτος, στις αρχές της χρονιάς, είχα
πολλά προβλήµατα στην εταιρεία µου. Το
αφεντικό µου µε επέκρινε διαρκώς και µου
παραπονιόταν για κάθε µικρολεπτοµέρεια στο
γραφείο. Όµως τα πράγµατα είναι τελείως
διαφορετικά από τότε που µελέτησα αυτά τα
δεδοµένα. Τώρα δεν είναι πια επικριτικός
µπροστά µου, και µε επαινεί κιόλας. Ξέρω ότι
αυτό οφείλεται σ’ αυτά που έµαθα, γιατί, όταν
δεν είµαι εδώ, οι συνάδελφοί µου του
επιτρέπουν ακόµη να τους χαλάει τη διάθεση.
Αλλά τώρα µπορώ να χειριστώ ολόκληρο το
περιβάλλον µου, και, για µένα, οι συνθήκες
εργασίας είναι πολύ ευχάριστες».
Η διευθύντρια προσωπικού σε µια µεγάλη
εταιρεία στη νότια Καλιφόρνια συναντούσε
µεγάλη δυσκολία στο να τα βγάλει πέρα
µε τον αριθµό των ατόµων που είχε
ν’ αντιµετωπίσει.
«Είχα έναν πολύ µακρύ κατάλογο µε τα
ονόµατα ανθρώπων για τους οποίους έπρεπε
να φροντίσω, και αυτοί οι άνθρωποι απαιτούσαν
διαρκώς τις υπηρεσίες µου. Όλος ο χρόνος
που θα µπορούσα ν’ αφιερώσω στο να κάνω
κάποια πράγµατα γι’ αυτούς, καταναλωνόταν
µόνο στην αντιµετώπιση των απαιτήσεων.
∆εν ξέρω γιατί, αλλά δεν µπορούσα να φέρω
τίποτα σε πέρας. Όσο αυξάνονταν οι εκκρε-
µότητες τόσο πιο πνιγµένη ήµουν. Αποφάσισα
να εφαρµόσω την “Αρχή του σταθερού δεδο-
µένου”. Σκέφτηκα ποια θα ήταν η ιδανική
σκηνή και άρχισα να καταπιάνοµαι µε καθεµιά
από τις δουλειές µου, έχοντας κατά νου να
παίρνω µια δουλειά και να την ολοκληρώνω
κι έπειτα να πηγαίνω στην επόµενη. Σκέτη
µαγεία! Στο τέλος της ηµέρας ήµουν ευδιάθετη
και είχα ένα αίσθηµα ελευθερίας. Ήξερα ότι
είχα νέες δουλειές που δεν είχαν γίνει, αλλά
ήξερα πώς να τις χειριστώ, κι έτσι αυτές δεν
ήταν πια πρόβληµα».
Το ωράριο µιας νέας γυναίκας ήταν τόσο
φορτωµένο, που, αν δεν εφάρµοζε την
33
 τεχνολογία «Κάνε έναν περίπατο», η εξάντληση
θα ήταν το φυσικό επακόλουθο.
«Πριν από τέσσερα χρόνια περίπου δούλευα
ως δασκάλα φυσικής αγωγής σ’ ένα σχολείο
πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης. ∆ούλευα από νωρίς
το πρωί µέχρι το απόγευµα, από µια τάξη
πολύ ενεργητικών νεαρών στην επόµενη.
»Πιο αργά το απόγευµα δούλευα ως
µεταφράστρια, κι έπειτα πήγαινα σ’ ένα τοπικό
γυµναστήριο όπου διηύθυνα τµήµατα γυµναστικής
ως τις δέκα η ώρα το βράδυ.
»Αυτό ήταν ένα πολύ εντατικό πρόγραµµα.
Είχα “κάθε λόγο” να εξαντληθώ, σύµφωνα
µε τα κριτήρια κάθε ανθρώπου σχεδόν. Αλλά
ποτέ δε συνέβη κάτι τέτοιο, απλώς µε το να
εφαρµόζω την τεχνική “Κάνε έναν περίπατο”.
Στα διαλείµµατα του σχολείου πήγαινα
περίπατο. Έπειτα περπατούσα απ’ το σχολείο
µέχρι το κτίριο που δούλευα ως µεταφράστρια,
βάζοντας την προσοχή µου έξω, στο περιβάλλον,
καθώς προχωρούσα. Με λίγα λόγια, κάθε
φορά που µου δινόταν η ευκαιρία, εφάρµοζα
αυτή την τεχνική. Οι άλλοι µε θαύµαζαν που
ήµουν σε τόσο καλή φόρµα και µπορούσα
ν’ αντέξω αυτό το πρόγραµµα, αλλά το αληθινό
µυστικό ήταν η εφαρµογή αυτής της τεχνολογίας».
Ένας υδραυλικός από τη Γεωργία των
ΗΠΑ ανακάλυψε πως η διαδικασία «Πλησίασε
και Αποµακρύνσου» αποτελεί ένα από τα
πιο σηµαντικά εργαλεία για τη δουλειά του.
«Έχω εφαρµόσει τη διαδικασία "Πλησίασε
και Αποµακρύνσου’’ πάρα πολλές φορές, πάντα
µε µεγάλη επιτυχία. Μια φορά το µαγαζί µου ήταν
σε κατάσταση αποδιοργάνωσης, µε διάφορα
εξαρτήµατα και εργαλεία σε αταξία, σκορπισµένα
από δω κι από κει. Τότε είχα αποδώσει αυτή
την κατάσταση στο µεγάλο φόρτο εργασίας.
34
Όταν όµως άρχισα να κάνω λίγο “Πλησίασε και
Αποµακρύνσου”, ανακάλυψα, όλως περιέργως,
ότι δεν µπορούσα να αποτραβηχτώ άνετα
από το χώρο εργασίας! Είχα αποκτήσει ένα
είδος έµµονης ιδέας ν’ αντεπεξέρχοµαι στο
φόρτο εργασίας, και είχα µπει σ’ ένα τέλµα.
Πρέπει να σας πω ότι, όταν συνειδητοποίησα
πως δεν µπορούσα ν’ αποτραβηχτώ, ένιωσα
µεγάλη ανακούφιση. Το τέλµα εξαφανίστηκε,
και µπορούσα γι’ άλλη µια φορά να δω τα
πράγµατα λογικά και να βάλω τάξη στο
µαγαζί».
Μια γυναίκα που ήταν εκπαιδευµένη
στην τεχνολογία του Λ. Ρον Χάµπαρντ
δοκίµασε µεγάλη ικανοποίηση όταν ανέλαβε
αποτελεσµατική δράση για να χειριστεί µια
συνάδελφο στη δουλειά.
«Όταν δούλευα σε µια εταιρεία, αρκετά
χρόνια πριν, µια κυρία που εργαζόταν εκεί
έπαθε νευρική κατάπτωση. Τα αφεντικά µου
ανησυχούσαν και δεν ήξεραν τι να κάνουν.
Είχα µια φίλη που ήταν Σαηεντολόγος η
οποία φαινόταν να ξέρει πώς να χειρίζεται
τέτοια πράγµατα, κι έτσι της τηλεφώνησα.
»Μου είπε να βγάλω τη συνάδελφό µου
για έναν περίπατο, και να τη βάλω να
κοιτάζει διάφορα πράγµατα στο περιβάλλον.
Μπήκα στο γραφείο και είπα: “Ξέρω τι να
κάνω. Θα τη χειριστώ εγώ”.
»Μίλησα στη συνάδελφό µου και της
είπα ότι ήθελα να τη βγάλω έξω για έναν
περίπατο. Βγήκαµε έξω και αρχίσαµε να
περπατάµε, και της είπα να κοιτάζει διάφορα
πράγµατα καθώς προχωρούσαµε, ακριβώς
όπως µου είχε πει η φίλη µου. Σύντοµα
άρχισε να γίνεται πιο ευδιάθετη και έλεγε σε
µένα να κοιτάζω πράγµατα. Αφού συνεχίσαµε
για λίγο, ξεπέρασε τελείως τη δυσκολία που
αντιµετώπιζε και ήταν πολύ πιο χαρούµενη.
Ήµουν πολύ ευχαριστηµένη που ήµουν σε
θέση να κάνω κάτι σχετικά µε την κατάσταση
αντί απλώς να συζητώ γι’ αυτήν».
Μ ια Γερµανίδα διευθύντρια που µπήκε
επικεφαλής ενός µεγάλου παραγωγικού έργου
βρέθηκε αντιµέτωπη µε µια τροµερή σύγχυση.
Η πολυµέρεια του εγχειρήµατος και το µέγεθός
του από µόνο του ξεπερνούσαν κατά πολύ
ό,τι είχε επιχειρήσει η οµάδα της στο παρελθόν,
και δεν ήταν έτοιµοι να το αντιµετωπίσουν.
Για να φέρει σε πέρας αυτό το έργο, στράφηκε
σε ένα από τα βασικά εργαλεία του Λ. Ρον
Χάµπαρντ για το χώρο εργασίας.
«΄Οταν εξέτασα για πρώτη φορά την
περιγραφή του έργου, ειλικρινά ένιωσα
αποθαρρηµένη. ∆εν ήξερα πώς θα καταφέρναµε
να ολοκληρώσουµε τη δουλειά στο χρόνο
που είχαµε. Το προσωπικό µου δεν είχε χειριστεί
ποτέ κάτι παρόµοιο, και κανείς µας δεν είχε
την απαιτούµενη εκπαίδευση ή εµπειρία για
να ασχοληθεί µε κάποιες πλευρές του έργου.
»Και, σαν να µην έφτανε αυτό, µόλις
είχαµε τελειώσει ένα άλλο µεγάλο έργο και
δεν είχαµε συνέλθει ακόµα από την πίεση
στην οποία είχε υποβληθεί ο οργανισµός.
»Μετά τη ζαλάδα της αρχικής σύγχυσης
για το ‘‘Πώς στην ευχή θα το κάνουµε αυτό;’’,
συνειδητοποίησα ότι ήταν µια σύγχυση. Μια
εκπληκτικά απλή συνειδητοποίηση, αλλά µου
άνοιξε τα µάτια σχετικά µε το πώς
ν’ αντιµετωπίσω το θέµα. Ήξερα ότι πρώτα έπρεπε
να βρω ένα σταθερό δεδοµένο. Από κείνο το
σηµείο θα χειριζόµουν ένα πράγµα, µετά ένα
άλλο κι ένα άλλο και µε κάποιο τρόπο θα
έφερνα σε πέρας ολόκληρο το έργο.
»Αρνούµενη να υποκύψω στο αίσθηµα
ότι έπρεπε να τα χειριστώ όλα µονοµιάς µε
µια ξέφρενη βιασύνη, εξέτασα µερικά από τα
πιο σηµαντικά σηµεία που έπρεπε να επιλυθούν
προκειµένου να προχωρήσει το έργο και διάλεξα
ένα σηµείο για να τακτοποιηθεί πρώτο· ποιος
θα ήταν υπεύθυνος για µια συγκεκριµένη
φάση της παραγωγής. Αυτή η ενέργεια και
µόνο ήταν µια ανακούφιση. Τουλάχιστον υπήρχε
ένα σταθερό πράγµα στο οποίο µπορούσα να
συγκεντρωθώ. Εξέτασα το διαθέσιµο προσωπικό,
όρισα κάποιον για τη δουλειά και τον
ενηµέρωσα για τα καθήκοντά του. Τώρα όχι
µόνο είχα βγάλει από τη µέση ένα µικρό
µέρος της σύγχυσης, αλλά είχα και κάποιον
να µε βοηθήσει ν’ ασχοληθώ µε την υπόλοιπη.
»Για να µην µπω σ’ όλες τις λεπτοµέρειες
του τι έγινε µετά, ασχολούµασταν µ’ ένα
πράγµα τη φορά. Πώς θ’ αποκτούσαµε αυτές
τις πρώτες ύλες; Ποιος θα ήταν επικεφαλής
της τάδε ή της δείνα λειτουργίας; Πώς θα
βεβαιωνόµασταν ότι καµιά “µικρολεπτοµέρεια”
δεν πέρασε απαρατήρητη και ατακτοποίητη; Και
συνεχίσαµε κατ’ αυτόν τον τρόπο, τακτοποιώντας
οριστικά τη µια λεπτοµέρεια µετά την άλλη και
δίνοντας βάρος στην ουσιαστική παραγωγή
σ’ όλο αυτό το διάστηµα. Η σύγχυση ήταν
υπό έλεγχο, και τα καταφέραµε.
»∆εν ήταν καθόλου εύκολη δουλειά, και
περιείχε αψιµαχίες και παρ’ ολίγον κάποιους
ολέθρους. Αλλά διατηρήσαµε την ορθή µας
κρίση και καταφέραµε να τελειώσουµε το
έργο. Επίσης, αποκτήσαµε και νέα σταθερά
δεδοµένα από την εµπειρία αυτή, που είµαι
σίγουρη ότι θα κάνουν τα µελλοντικά έργα
να κυλήσουν πολύ πιο οµαλά».
35
 ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ
αναγνώριση: κάτι που λέγεται ή γίνεται για να
ενηµερώσει κάποιον άλλο ότι αυτό που είπε ή
έκανε έχει σηµειωθεί, κατανοηθεί και ληφθεί.
αναγνωρίζω: δίνω (σε κάποιον) µια αναγνώριση.
Βλέπε επίσης αναγνώριση σ’ αυτό το γλωσσάριο.
αντιµετωπίζω: κοιτάζω καταπρόσωπο κάποιον
ή κάτι χωρίς να ταράζοµαι ή ν’ αποφεύγω. Η
ικανότητα να αντιµετωπίζει κανείς είναι στην
πραγµατικότητα η ικανότητα να είναι εκεί άνετα
και να αντιλαµβάνεται.
κέρδος: µια βελτίωση που πετυχαίνει να έχει
κάποιος σε κάποιον τοµέα της ζωής του. Ένα
µικρό κέρδος για ένα άτοµο θα ήταν το να έχει
µια µικρή βελτίωση, όπως το να νιώσει µεγαλύτερη
ευφορία. Ένα µεγάλο κέρδος θα ήταν µια µεγάλη
βελτίωση για το άτοµο όπως το να αποκτήσει µια
νέα επίγνωση για κάποιον τοµέα της ζωής του.
µάζα: τα πραγµατικά υλικά αντικείµενα, οτιδήποτε
έχει υπόσταση.
«Πλησίασε και Αποµακρύνσου»: µια µέθοδος
για να εξοικειώσεις κάποιον µε τα πράγµατα που
36
τον περιβάλλουν και να τον φέρεις σε επικοινωνία
µ’ αυτά, έτσι ώστε να µπορεί να έχει µεγαλύτερο
έλεγχο πάνω τους.
Σαηεντολογία: µια εφαρµοσµένη θρησκευτική
φιλοσοφία που αναπτύχθηκε από το Λ. Ρον
Χάµπαρντ. Είναι η µελέτη του πνεύµατος και η
ενασχόληση µ’ αυτό, σε σχέση µε το ίδιο, τα
σύµπαντα και άλλες µορφές ζωής. Η λέξη
Σαηεντολογία προέρχεται από τη λατινική λέξη
scio, που σηµαίνει «γνωρίζω», και την ελληνική
λέξη λόγος, που σηµαίνει «η λέξη ή η εξωτερική
µορφή µε την οποία εκφράζεται και γνωστοποιείται
η σκέψη». Έτσι, Σαηεντολογία σηµαίνει να
γνωρίζεις πώς να γνωρίζεις.
στοργή: αγάπη, συµπάθεια ή οποιαδήποτε άλλη
συναισθηµατική στάση· βαθµός αρέσκειας. Στοργή,
βασικά, είναι το αν θεωρεί κανείς ως καλή ή
άσχηµη την απόσταση που έχει από κάποιον ή κάτι.
υποτιµώ: αντικρούω, υποβιβάζω, αµφισβητώ ή
αρνούµαι κάτι που κάποιος άλλος θεωρεί ότι είναι
γεγονός.
ΛIΓΑ ΛΟΓΙΑ
ΓΙΑ ΤΟΝ
Λ. ΡΟΝ
ΧΑΜΠΑΡΝΤ
Γ
εννηµένος στο Τίλντεν της Νεµπράσκα
στις 13 Μαρτίου 1911, ξεκίνησε στο
δρόµο των ανακαλύψεών του και της
αφοσίωσης στον συνάνθρωπό του σε νεαρή
ηλικία. Μέχρι την ηλικία των δεκαεννέα ετών
είχε ταξιδέψει πάνω από τετρακόσιες χιλιάδες
χιλιόµετρα, µελετώντας τα ήθη και τα έθιµα της
Ιάβας, της Ιαπωνίας, της Ινδίας και των Φιλιππίνων.
Όταν γύρισε στις Ηνωµένες Πολιτείες στα
1929, ο Ρον επέστρεψε στα θρανία και µελέτησε
µαθηµατικά, µηχανική και το τότε νέο πεδίο της
πυρηνικής φυσικής· όλα αυτά του πρόσφεραν
εργαλεία που ήταν ζωτικά για τη συνέχιση της
έρευνάς του. Για να χρηµατοδοτήσει αυτήν την
έρευνα, ο Ρον άρχισε µια λογοτεχνική καριέρα
στις αρχές της δεκαετίας του 1930, και σύντοµα
έγινε ένας από τους πιο πλατιά διαβασµένους
συγγραφείς δηµοφιλούς µυθιστοριογραφίας.
Ωστόσο, χωρίς ποτέ να χάνει από τα µάτια του
τον πρωταρχικό του στόχο, συνέχισε το κύριο
µέρος της έρευνάς του µέσα από εκτεταµένα
ταξίδια και αποστολές.
Με την έναρξη του Β΄ παγκοσµίου πολέµου,
µπήκε στο Αµερικανικό Ναυτικό ως ανθυ-
ποπλοίαρχος και υπηρέτησε ως διοικητής σε
ανθυποβρυχιακές κορβέτες. Στα 1945, µερικά
τυφλός και κουτσός από τα τραύµατα που έπαθε
κατά τη διάρκεια της µάχης, η διάγνωση έδειξε
ότι θα έµενε µόνιµα ανάπηρος. Μέσω της
εφαρµογής των θεωριών του για τη διάνοια,
ωστόσο, µπόρεσε όχι µόνο να βοηθήσει τους
συντρόφους του µε τους οποίους υπηρέτησε
µαζί, αλλά επίσης να ξαναβρεί τη δική του υγεία.
Μετά από άλλα πέντε χρόνια εντατικής
έρευνας, οι ανακαλύψεις του Ρον παρουσιάστηκαν
στον κόσµο στο βιβλίο ∆ιανοητική: Η Σύγχρονη
Επιστήµη της Πνευµατικής Υγείας. Η ∆ιανοητική,
το πρώτο δηµοφιλές εγχειρίδιο πάνω στην
ανθρώπινη διάνοια, γραµµένο καθαρά για τον
καθηµερινό άνθρωπο, εγκαινίασε µια νέα εποχή
ελπίδας για την ανθρωπότητα και µια νέα
φάση στη ζωή του συγγραφέα της. Ο Ρον δεν
έπαψε, ωστόσο, την έρευνά του, και, καθώς οι
ανακαλύψεις κωδικοποιούνταν προσεχτικά η
µία µετά την άλλη µέχρι τα τέλη του 1951,
γεννήθηκε η εφαρµοσµένη θρησκευτική φιλοσοφία
Σαηεντολογία.
Επειδή η Σαηεντολογία εξηγεί τα πάντα για
τη ζωή, δεν υπάρχει πλευρά της ανθρώπινης
ύπαρξης µε την οποία να µην ασχολήθηκε το
έργο του Λ. Ρον Χάµπαρντ που επακολούθησε.
Ενώ έµενε πότε στις Ηνωµένες Πολιτείες και
πότε στην Αγγλία, η συνεχιζόµενη έρευνά του
προσέφερε λύσεις σε τέτοια κοινωνικά προβλήµατα
όπως τα καταρρέοντα εκπαιδευτικά πρότυπα
και η µάστιγα των ναρκωτικών.
Συνολικά, τα έργα του Λ. Ρον Χάµπαρντ στη
Σαηεντολογία και τη ∆ιανοητική ανέρχονται
στα σαράντα εκατοµµύρια λέξεις µαγνητοφω-
νηµένων οµιλιών, βιβλίων και γραπτών. Όλα
αυτά µαζί αποτελούν την κληρονοµιά µιας ζωής
που έλαβε τέλος στις 24 Ιανουαρίου 1986.
Κι όµως, η εκπνοή του Λ. Ρον Χάµπαρντ µε
κανένα τρόπο δε σήµανε το τέλος· γιατί µε
εκατό εκατοµµύρια βιβλία σε κυκλοφορία
και εκατοµµύρια ανθρώπους να εφαρµόζουν
καθηµερινά την τεχνολογία του για καλυτέρευση,
µπορούµε πραγµατικά να πούµε ότι ο κόσµος
συνεχίζει να µην έχει καλύτερο φίλο απ’αυτόν. ■
37
 NEW ERA® Publications International ΑpS NEW ERA είναι εµπορικό σήµα και σήµα υπηρεσιών που ανήκει
στη NEW ERA Publications International και είναι
Store Kongensgade 53, 1264, Copenhagen K, Denmark καταχωρηµένο στη ∆ανία και άλλες χώρες.
ISBN 87-7968-271-5 Bridge Publications, Inc. είναι κατοχυρωµένο εµπορικό
© 2001 L. Ron Hubbard Lilbrary. Όλα τα δικαιώµατα σήµα και σήµα υπηρεσίας στην Καλιφόρνια και ανήκει
κατοχυρωµένα. Η ανατύπωση, η µετάφραση, η αναπαραγωγή, η στην Bridge Publications, Inc.
εισαγωγή ή η διανοµή αυτού του βιβλίου, στο σύνολό του ή εν
µέρει, µε οποιοδήποτε µέσο, συµπεριλαµβανοµένης και της Τυπώθηκε στην Ισπανία.
ηλεκτρονικής ανατύπωσης, αποθήκευσης ή µεταβίβασης, GREEK EDITION
αποτελεί παραβίαση των σχετικών νόµων. Σαηεντολογία,
∆ιανοητική, Celebrity Centre, L. Ron Hubbard, Λ. Ρον Χάµπαρντ
και η υπογραφή του Λ. Ρον Χάµπαρντ είναι εµπορικά σήµατα
και σήµατα υπηρεσιών που ανήκουν στο
Religious Technology Center (Κέντρο Θρησκευτικής ®
Τεχνολογίας) και χρησιµοποιούνται µε την άδειά του.
Μια έκδοση του L. RON HUBBARD
38