http://toanlyhoa.

vn 2011

Y
"




 














P
đӅ 1: Tӯ trưӡng (11 tiӃt)
Tên P
đӅ N n biӃt T ng iӇu P đӝ t  P đӝ cao Pӝng
(C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4)
1. Tӯ 1. Tӯ trưӡng là mӝt dҥng vұt chҩt tӗn 1. Tín c t c
a đưӡng sӭc tӯ: 1. VӁ đưӧc các đưӡng sӭc tӯ
trưӡng tҥi trong không gian mà biӇu hiӋn cө thӇ -Qua mӛi điӇm trong không gian chӍ biӇu diӉn và nêu đưӧc các đһc
là sӵ xuҩt hiӋn cӫa lӵc tӯ tác dөng lên vӁ đưӧc mӝt đưӡng sӭc tӯ. điӇm cӫa đưӡng sӭc tӯ cӫa
mӝt dòng điӋn hay mӝt nam châm đһt -Các đưӡng sӭc tӯ là nhӳng đưӡng dòng điӋn thҷng dài và cӫa ӕng
trong đó. cong khép kín hoһc vô hҥn ӣ hai đҫu. dây có dòng điӋn chҥy qua và
2. Đưӡng sӭc tӯ là nhӳng đưӡng vӁ -ChiӅu cӫa các đưӡng sӭc tӯ tuân cӫa tӯ trưӡng đӅu.
trong không gian có tӯ trưӡng, sao cho theo nhӳng quy tҳc xác đӏnh (quy tҳc
tiӃp tuyӃn vӟi nó tҥi mӛi điӇm có hưӟng nҳm tay phҧi, quy tҳc ³vào Nam ra
trùng vӟi hưӟng cӫa tӯ trưӡng tҥi điӇm Bҳc´).
đó. -Ngưӡi ta quy ưӟc vӁ các đưӡng sӭc
3. Quy tҳc nҳm tay  i dùng xác tӯ sao cho chӛ nào tӯ trưӡng mҥnh
đӏn c iӅu c
a đưӡng sӭc tӯ c
a dòng thì các đưӡng sӭc tӯ mau và chӛ nào
điӋn t ng: tӯ trưӡng yӃu thì các đưӡng sӭc tӯ
ĐӇ bàn tay phҧi sao cho ngón cái nҵm thưa.
dӑc theo dây dүn chӍ theo chiӅu dòng 2. Nêu đưӧc các đһc điӇm cӫa đưӡng
điӋn, khi đó các ngón tay kia khum lҥi sӭc tӯ cӫa thanh nam châm thҷng và
cho ta chiӅu cӫa các đưӡng sӭc tӯ. cӫa nam châm chӳ U.
------------------------------------------------------------------------------------
Tên P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
2. Lӵc tӯ và 1. Pm ӭng tӯ là đҥi lưӧng đһc trưng 1. Quy tҳc bàn tay trái xác đӏn 1. Áp dөng công thӭc Ampe, 1. Xác đ͓nh đưͫc c
cҧm ӭng tӯ. cho tác dөng cӫa tӯ trưӡng tҥi điӇm ta c iӅu lӵc tӯ: đһt bàn tay trái duӛi xác đӏnh đưӧc vec tơ lӵc tӯ tác tͳ t͝ng hͫp t̩i 1 đi͋m.
 thҷng sao cho vec tơ cҧm ӭng tӯ đâm dөng lên mӝt đoҥn dây dүn 2. Tìm t̵p hͫp các
xét và đo bҵng thương sӕ: 

 vào lòng bàn tay, chiӅu tӯ cә tay đӃn thҷng có dòng điӋn chҥy qua đi͋m mà t̩i đó có c
ur các ngón tay chӍ chiӅu dòng điӋn. đưӧc đһt trong tӯ trưӡng đӅu. tͳ t͝ng hͫp tri͏t tiêu.
2. Vec tơ cҧm ӭng tӯ × tҥi mӝt điӇm: 0
-ĐiӇm đһt: tҥi điӇm ta xét. Ngón cái choãi ra 90 chӍ chiӅu lӵc tӯ Â ×
 sin c 3. Cân b̹ng cͯa m͡t
-Phương: tiӃp tuyӃn đưӡng sӭc tӯ. tác dөng lên dòng điӋn. dòng đi͏n trong tͳ
-ChiӅu: cùng chiӅu đưӡng sӭc tӯ. 2. Công thӭc tính lӵc tӯ tác dөng lên trưͥng.
Â
đoҥn dây dүn có dòng điӋn chҥy qua 4. Tương tác giͷa các
-Đӝ lӟn: ×  đһt trong tӯ trưӡng đӅu: dòng đi͏n.

 Â 
 sin c
 http://toanlyhoa.vn 2011

Y
ur r
c ( ×,
 )
------------------------------------------------------------------------------------
Tên P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
3. Tӯ trưӡng 1. Pm ӭng tӯ tҥi mӝt điӇm trong 1. Xác đӏnh đưӧc đӝ lӟn, 1. Xác đӏnh đưӧc cҧm
cӫa dòng tӯ trưӡng gây ra bӣi dòng điӋn thҷng phương, chiӅu cӫa vec tơ ӭng tӯ tәng hӧp tҥi 1
điӋn chҥy và dài vô hҥn: cҧm ӭng tӯ tҥi mӝt điӇm điӇm.
trong các
trong tӯ trưӡng gây ra bӣi 2. Tìm t̵p hͫp các đi͋m
× 2.10¥7
dây dүn có r dòng điӋn thҷng dài. mà t̩i đó có c̫m ͱng tͳ
hình dҥng 2. Pm ӭng tӯ tҥi tâm O cӫa N 2. Xác đӏnh đưӧc đӝ lӟn, t͝ng hͫp tri͏t tiêu.
đһc biӋt. vòng dây có dòng điӋn chҥy qua: phương, chiӅu cӫa vec tơ
•
cҧm ӭng tӯ tҥi tâm cӫa N
× 2Ú .10 ¥7 vòng dây mang dòng điӋn.
3. Pm ӭng tӯ tҥi mӝt điӇm bҩt kǤ 3. Xác đӏnh đưӧc đӝ lӟn,
trong lòng ӕng dây có dòng điӋn phương, chiӅu cӫa vec tơ
chҥy qua: cҧm ӭng tӯ tҥi mӝt điӇm
•
trong lòng ӕng dây có dòng
 4Ú .10 7 điӋn chҥy qua.

------------------------------------------------------------------------------------
Tên P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
4. Lӵc Lo- 1. Lӵc Lo-ren-xơ là lӵc tӯ tác dөng 1. Sӱ dөng đưӧc quy tҳc bàn tay trái 1. Xác đӏnh đưӧc cưӡng đӝ, 1. Gi̫i đưͫc bài toán t͑
ren-xơ lên mӝt hҥt điӋn tích chuyӇn đӝng dùng đӇ xác đӏnh chiӅu lӵc Lo-ren-xơ. phương, chiӅu cӫa lӵc Lo- ͏ giͷa c Lo-ren-xơ à
trong tӯ trưӡng. 2. Quy tҳc bàn tay trái dùng xác đӏn ren-xơ tác dөng lên mӝt ̵n t͙c h̩t.
ur
2. Đһc điӇm F : c iӅu lӵc Lo-ren-xơ: Đһt bàn tay trái điӋn tích q chuyӇn đӝng vӟi 2. Tìm chu kǤ, bán kính
r
-ĐiӇm đһt: tҥi điӋn tích. mӣ rӝng sao cho tӯ trưӡng hưӟng vào vұn tӕc trong mһt phҷng
uͿ đ̩o chuy͋n đ͡ng
ur uur ur r lòng bàn tay, chiӅu tӯ cә tay đӃn ngón vuông góc vӟi các đưӡng cͯa đi͏n tích trong tͳ
-Phương: F × ×; F × . giӳa là chiӅu cӫa vec tơ vұn tӕc khi trưͥng đ͉u.
sӭc tӯ cӫa tӯ trưӡng đӅu.
-ChiӅu: xác đӏnh theo quy tҳc bàn tay điӋn tích là dương và ngưӧc chiӅu vec
trái. F
0 × sin c
tơ vұn tӕc khi điӋn tích là âm. Lúc đó
-Đӝ lӟn: F 
0 sin c . ngón cái choãi ra là chiӅu cӫa lӵc Lo-
ur r ren-xơ.
c ( ×, )
------------------------------------------------------------------------------------
P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
5. Tӯ t ng 1. Tӯ t ng: 1. Có 3 cách làm biӃn đәi tӯ thông: 1. Làm đưӧc các thí nghiӋm
 http://toanlyhoa.vn 2011

Y
ur r
|à cm ӭng
×
cos c ; c ( ×, n )
điӋn tӯ Đơn vӏ là Wb (đӑc là vê be)
2. Zòng điӋn Fu-c: là dòng điӋn
cҧm ӭng xuҩt hiӋn trong mӝt khӕi
kim loҥi chuyӇn đӝng trong tӯ trưӡng
hoһc đưӧc đһt trong mӝt tӯ trưӡng
biӃn thiên theo thӡi gian.
Tính chҩt: làm nóng kim loҥi và hãm
chuyӇn đӝng cӫa khӕi kim loҥi.
Ӭng dөng: nҩu kim loҥi, chӃ tҥo
phanh ô tô.
------------------------------------------------------------------------------------
P
đӅ (C̭p đ͡ 1)
6. Sut điӋn 1. Đӏn lut Fa-ra-đây |Ӆ cm ӭng
đӝng cm điӋn tӯ: Đӝ lӟn cӫa suҩt điӋn đӝng
ӭng cҧm ӭng xuҩt hiӋn trong mҥch kín tӍ
lӋ vӟi tӕc đӝ biӃn thiên cӫa tӯ thông
qua mҥch kín đó.

BiӇu thӭc: ec 
t t
------------------------------------------------------------------------------------
P
đӅ (C̭p đ͡ 1)
7. Tӵ cm • 2
1. Đӝ tӵ cm: L 4Ú .10¥7
năng ưͫng.

2. diӋn tưӧng tӵ cm là hiӋn tưӧng
cҧm ӭng điӋn tӯ xҧy ra trong mӝt
mҥch có dòng điӋn mà sӵ biӃn thiên
tӯ thông qua mҥch đưӧc gây ra bӣi
sӵ biӃn thiên cӫa cưӡng đӝ dòng điӋn
trong mҥch.
thay đәi tӯ trưӡng B, tiӃt diӋn khung S vӅ hiӋn tưӧng cҧm ӭng điӋn
ur r
và thay đәi góc c  ( , n) . tӯ.
2. Mô tҧ đưӧc thí nghiӋm vӅ hiӋn tưӧng 2. Xác đӏnh đưӧc chiӅu cӫa
cҧm ӭng điӋn tӯ. (4 thí nghiӋm SGK). dòng điӋn cҧm ӭng theo
3. Đӏn lut Len-xơ: chiӅu dòng điӋn đӏnh luұt Len-xơ.
cҧm ӭng xuҩt hiӋn trong mҥch kín có
chiӅu sao cho tӯ trưӡng cҧm ӭng có tác
dөng chӕng lҥi sӵ biӃn thiên cӫa tӯ
thông ban đҫu qua mҥch kín đó.
4. Quy tҳc nҳm tay  i dùng xác
đӏn c iӅu dương c
a mҥc kín:
Đһt ngón tay cái nҵm theo chiӅu cӫa
đưӡng sӭc tӯ thì chiӅu cӫa các ngón tay
kia khum lҥi chӍ chiӅu dương cӫa mҥch
kín.
(C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
1. Tính đưӧc suҩt điӋn đӝng
cҧm ӭng trong trưӡng hӧp
tӯ thông qua mҥch biӃn đәi
đӅu theo thӡi gian trong các
bài toán.


ec
(C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
di͋u đưͫc m͕i tͳ trưͥng đ͉u mang 1. Tính đưӧc suҩt điӋn đӝng
tӵ cҧm trong ӕng dây khi
dòng điӋn chҥy qua nó có
cưӡng đӝ biӃn đәi đӅu theo
thӡi gian.
i
etc L
t
 http://toanlyhoa.vn 2011

Y
3. Năng lưӧng tӯ trưӡng trong lòng
ӕng dây có dòng điӋn chҥy qua:
1
W  6i 2
2
P
đӅ 1: Quang c (11 tiӃt)
P
đӅ N n biӃt T ng iӇu P đӝ t  P đӝ cao Pӝng
(C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4)
1. K c xҥ 1. diӋn tưӧng k c xҥ là hiӋn tưӧng lӋch 1. Chӭng minh: 1. BiӃt tính chiӃt suҩt, góc 1. Gi̫i đưͫc bài toán
án sáng phương cӫa tia sáng khi truyӅn xiên góc n sini tӟi, góc khúc xҥ trong các ̵p t͑ ͏ chi͇t sṷt giͷa
qua mһt phân cách giӳa hai môi trưӡng n21 >1
2 >1
>1 hӋ thӭc cӫa đӏnh luұt khúc các môi trưͥng.
n1 s inr
trong suӕt khác nhau. xҥ. 2. V̵n dͭng công thͱc
Ví dө: Hình ҧnh chiӃc đũa bӏ gãy khúc khi 2. Tính đưӧc vұn tӕc cӫa tia đ͓nh u̵t khúc x̩ k͇t

sini  s inr
i  r
nhúng vào trong mӝt cӕc nưӟc. sáng khi đi qua các môi hͫp i ki͇n thͱc toán
2. Liên quan giӳa chiӃt suҩt và tӕc đӝ trưӡng trong suӕt khác h͕c như tam giác đ͛ng
truyӅn ánh sáng trong các môi trưӡng: n2 sini nhau. d̩ng, tam giác uông đ͋
n21 <1 û <1 û <1
ChiӃt suҩt cӫa mӝt môi trưӡng trong suӕt n1 s inr 3. Giҧi thích đưӧc vì sao tìm đ͡ sâu mc ch̭t
chính là tӍ sӕ giӳa vұn tӕc ánh sáng truyӅn mҳt ngưӡi quan sát thҩy ng da ào khúc x̩.
trong chân không và trong môi trưӡng đó. û sini s inr û i r mӑi vұt xung quanh.
c 2. VӁ đưӧc đưӡng đi tia sáng
n (ChӍ xét bài toán có tӕi đa
thuұn và nghӏch.
3. Đӏn lut k c xҥ án sáng: hai lҫn khúc xҥ cӫa tia sáng
-Tia khúc xҥ nҵm trong mһt phҷng tӟi (tҥo trên mӝt đưӡng truyӅn).
bӣi tia tӟi và pháp tuyӃn) và ӣ phía bên kia
pháp tuyӃn so vӟi tia tӟi.
-Vӟi hai môi trưӡng trong suӕt nhҩt đӏnh, tӍ
sӕ giӳa sin góc tӟi và sin góc khúc xҥ là
không đәi.
sin i n2
n1 sin i  n2 sin r

sin r n1
4. Nҳm các khái niӋm:
Tia tӟi SI, tia khúc xҥ IR, tia phҧn xҥ cũng
như góc tӟi i, góc khúc xҥ r và góc phҧn
xҥ, chiӃt suҩt n, chiӃt suҩt tӍ đӕi, chiӃt suҩt
tuyӋt đӕi.
 mtt ://t a l m a ?





Y

Y

YTí mYtm
ұ Ymӏcm:YámY sáYt
ӅYiY
tme YưӡYà YtmìYc Yt
ӅYưӧcYlҥiY
tme YưӡY
Y
ÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀY




ӅY Y Y Y Y Y



C C C C





?
 
YdiӋ 


YlàY 
YBiӃtYmұYҥYcácYtưӡYmӧYҧY 
YBiӃtYYiӅ
YiӋYҧY m
i i
ư c
i
t
͉
Y







 miӋYtưӧYmҧYҥYt àY
YtiaYsáY aYmiӋYtưӧYmҧYҥYt àYmҫYc aYtiaY aYmҧYҥYt àYmҫYӇYácY 
x
t 


k͇t


tӟiYҧYaYӣYmһtYmâYcácmYi ӳaYmaiY sáYmiY
aYmһtYmâYcácm
Y ӏmYcácYtưӡYmӧYҧYaY 
i
ì 
c



m iYtưӡYt Ys
tYmácYma

Y
YCҩ
Ytҥ Yc aYcáY
a :YcYcҩ
Ytҥ YtӯY mҧYҥYt àYmҫYmiYtiaY  

c
iͣi



YiӅ iӋӇcó

 sӧiYtmYtimYmY Ylӟ:YlõiYàYYt Y sáYiY
aYmһtYmâYcácmY 
t

iê
͋



Y iӇ
Ytmӭc:Y YlõiYcYcmiӃtYs
ҩtYlӟYmơY
YTiaYsáY cácYmiYtưӡYt Ys
t
Y k 
c
kc
x 

iӅ
YiӋY:YTiaYtӟiYiYtӯYm iYtưӡY ưӧcYưӡiYtaYưaYà YlõiYӟiYcYtӟiY
cYcmiӃtYs
ҩtYlӟYsaYm iYtưӡYcY lӟYmơYm һcY ҵYcYtӟiYiӟiYmҥYӇY

cmiӃtYs
ҩtY éYmơY Õ ) Õ 
Y cYmҧYҥYt àYmҫY êYt Ylõi
Y
iӅ
YiӋY :YcYtӟiYlӟYmơYm һcY CáY
aYcYư
Yi ӇmYmơYs YӟiYcáY
imYl ҥiYlàYt
ӅYưӧcYlưӧYӳYliӋ
Y
ҵYcYtӟiYiӟiYmҥY i - iG 
Y
ҩtYlӟYmY ӏYmiӉ
Y ӣiYtưӡYiӋY
Y tӯY êY ài
ưӡiYtaYӭYYt Y
mươYmáY
iYs iYt
ӅYүYtíY
miӋ
YtmYti
YY

YiҧiYtmícmYưӧcYmiӋYtưӧYҧ Yҧm :Y
:YMһtYưӡYmӵaY aYtưaYmìYaY
t YmưYcYưӟcYcҫ
YYs a
Y
mưa«Y
 mtt://t alm a
 Y ?



Y
ÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀY

ӅY C

mY C

Y C

Y C

Y Y
L  
Y L í
YlàYm
tYmiYcmҩtYt Ys
tY 
YӁYưӧcYtiaYsáY
aYlăYím
Y m

 
ưc
c c
c 
m
×i
t !
i͉
ki͏
͋
$ 


í
 YcmҩtYtm
YtimYmӵa


YtmưӡYcY tͱc
c 
 
kí 
͋
tì
c
ti


k 
c
ti
yê#
c
#


ҥYlăYtYtamYiác
Y c

c
͏c

ci͇t

"#
 
kí 
c


YҳmYưӧcYcácYmáiYiӋm:YcYtӟiYiYYcY s t
si 
s͵


lYi YYcYlӋcmYYcYmcYҥYY YYcY
cmiӃtY
aYYtiaYtӟiY YtiaYlY RYtiaYmcY  

ҥY!"
Y c!c


YưӡYt
ӅYcaYtiaYsáY
aYlăYím

c 

CmiӃ
YcmmYtiaYsáYm YơYsҳcYtӟiYmһtY
tͱc

êYcaYlăYímYtiaYmcY ҥYlYaY
aYmһtY
êYiaY#iYlàYtiaYl
Y$miYcYtiaYlYaYm iY Y  

lăYímYtmìYtiaYlY a Yi ӡYc YlӋcmYӅY kí 
͋

míaYáYlăYímYs Y ӟiYtiaYtӟi
Y tí 

cYtҥ Y ӣiYtiaYlYaYmiYlăYímYàYtiaY t !

tӟiYiYà YlăYímY #iYlàYcYlӋcmYYcaY
tiaYsáYmiYt
ӅY
aYlăYím Y
Y Y
ÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀY

ӅY C

mY C

Y C

Y C

Y Y

T
 
Y$máiYiӋm:YTmҩ
YímYmYcácYl ҥiYtmҩ
YímY 
YҳmYưӧcYcácY
YtҳcYtiaYsáY
aYtiê
Y 
YұYYcácY m
×i
t !
͉
s
i

í
 tcYcmímYtcYmY
aYtâmYtiê
Yi ӇmYұtY iӇmY%Y%&Y%  Y%


YӇYӁYưӧcYưӡY cYtmӭcYӅYtmҩ
Y c#y͋
c 
t#


"
  
mӓ cmímY%Ytiê
Yi ӇmYҧmYcmímY%&Ytiê
Yi ӇmYұtYmY t
ӅYtiaYsáY
a Ytmҩ
YímYm
iYtYmâY ímYӇYiҧiYưӧcY kí 
t

 
 
  

%Ytiê
YiӇmYҧmYmY%&
YTiê
YiӋYtiê
YcӵY'Y ìYàYmӋYmaiYtmҩ
YímYYtc
Y cácY àiYtұYơYi ҧ:Y 
%#
kí 
&

Q ciӇmF:YM#iYtiaYsáYmaY TìmYӏYtíYұtYҧmY   
m ҧYcácmYtӯYұtYtӟiYtmҩ
YímYYàYm ҧYcácmY    
tӯYҧmYtӟiYtmҩ
YímY&
Y ưӡYé YàiYc aYtiaYsáYiY
aYtiê
Y ӵaYtêYtiê
YcӵY'YàY
iӇmYұtYcmímY%YàYiY
aYtm ҩ
YímY ӵaYtêYm ҧY 
Tmҩ
YímYm:YlàYmiYcmҩtYt Ys
tYưӧcYiӟiY cácmYcaYұtYàYҧmY
mҥY ӣiYmaiYmһtYc Ym һcYm
tYmһtYc Ym
tYmһtY tmìYtiaYlYsӁYiYs Ys YӟiYtcYcmímY LYm һcY
YmYҥiY

mҷ
Y caYtmҩ
Yím
Y
YY $ 
yê#

TcYcmímYlàYưӡYtmҷYiY
aY
aYtâmY(Y Q ciӇmF¶:YTiaYsáYiYs Y
YӵYưӧcYҧmY
s YӟiYtcYcmímYiY
aYtmҩ
YímY c
#
c

caYtmҩ
YímYàY
YcYtm ҩ
Yím
Y caYұtYlàYiӇmYsáY
tmìYtiaYlYưӡYé YàiYcaYtiaYlYsӁY si 
tí 

YTcYcmímYlàYmӳYưӡYtmҷYiY
aY
aY Ym һcYlàYұtYmҷY
tâmY(YcaYtmҩ
YímYàYmY
YcYtm ҩ
Y cҳtYtcYcmímYtҥiYtiê
YiӇmYҧmYcmímY mYBY
YcY t !
ͣi

ím
Y %&YcaYtmҩ
Yím
Y ӟiYtcYcmímYcaY c 
tͱc:

Tiê
YiӋYlàYmһtYmҷYcmӭaYcácYtiê
YiӇmYcY Y Q ciӇmF
YM#iYtiaYsáYmaY tmҩ
YímY
aYtmҩ
Y
'
(

¥
m
tiê
YiӋYlàYtiê
YiӋYҧmYàYtiê
Yi ӋYұt
Y ưӡYé YàiYc aYtiaYsáYiY
aYtiê
Y ímYm
iYtYmaYmâY
 mtt://t alm a
 Y ?



Y
Tiê
YcӵY'YlàYm ҧYcácmYtӯYcácYtiê
YiӇmYcmímY iӇmYұtYmY%YàYiY
aYtmҩ
YímYtmìY 1
YY #  
ӃY
aYtâm
Y tiaYlYsӁYiYs Ys YӟiYtcYmYcaY 
YӱY
YtҳcYYiӇmY  ê
ê 
tmҷYmàY(YY&Y   
:YlàYm ҧYcácmYtӯYұtYtӟiYtmҩ
Yím
Y tmҩ
Yím
Y
&:YlàYm ҧYcácmYtӯYҧmYtӟiYtmҩ
Yím
Y Q ciӇmF
¶:YTiaYsáYiYs Y m һcYMYY%&YӇY

ӵYàYácYӏmY

YҳmYưӧcYcácYcYtmӭcYtìmYӏYtíYұtYҧm:Y s YӟiYtcYmYiY
aYtmҩ
YímYtmìY
l ҥiYtmҩ
Yím
Y $ 
yê#


 ) Î Î tiaYlYưӡYé YàiYc aYtiaYlYsӁYcҳtY
YF  YÎ  Î  Y Y c
#
c
si 

) Î Î tcYcmímYtҥiYtiê
YiӇmYҧmYmY%&Y
ii
i
t

caYtmҩ
Yím
Y
YY
͉
t
 Y

Yê
YưӧcYӏmYm aY
YtYàY iӇ
Ytmӭc:Y Z  Y Y
Y
lư
Y*Y+iYơYӏY'Y Y
,
Yê
YưӧcYӏmYm aYsYmYҥiYcaYҧmYtҥ Y Y
ӣiYtmҩ
Yím
Y 
Î
Y Y
Î Y
-ìmYӁ:Y Y

YҳmYưӧcYq c Ӆc
¶
:Y
'Y.Y/:Ytmҩ
YímYm
iYt
Y
'Y0Y/:Ytmҩ
YímYmâY 1
Y
Y.Y/:YұtYtmұtYҵmYtưӟcYtmҩ
Yím
Y
Y0Y/:YұtYҧ YҵmYsa
Ytmҩ
Yím
Y
&Y.Y/:YҧmYtmұtYҵmYsa
Ytmҩ
Yím
Y
&Y0Y/:YҧmYҧ YҵmYtưӟcYtmҩ
Yím
Y
Y.Y/:YұtYàYҧmYcYcmi Ӆ

Y
Y0Y/:YұtYàYҧmYưӧcYcmiӅ

Y

Y
Y
ÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀÀY

Y
P
đӅ (C̭p đ͡ 1)
5. Mҳt 1. BiӃt đưӧc cu tҥo c
a mҳt:
-HӋ quang hӑc phӭc tҥp cӫa mҳt
tương đương vӟi mӝt thҩu kính
hӝi tө, gӑi là thҩu kính mҳt.
2. Các khái niӋm:
-Quang tâm cӫa thҩu kính mҳt
đưӧc gӑi là quang tâm (O) cӫa
mҳt.
-Tiêu cӵ cӫa thҩu kính mҳt gӑi là
tiêu cӵ cӫa mҳt.
-Mҳt hoҥt đӝng như mӝt máy
ҧnh trong đó thҩu kính mҳt có
vai trò như vұt kính, màng lưӟi
có vai trò như phim.
-Khoҧng cách giӳa điӇm cӵc
viӉn và điӇm cӵc cұn gӑi là
khoҧng nhìn r cӫa mҳt CcCv.
-Khoҧng cách tӯ mҳt (điӇm O)
đӃn điӇm C v gӑi là khoҧng cӵc
viӉn (OC v).
-Khoҧng cách tӯ mҳt đӃn Cc gӑi
là khoҧng cӵc cұn (Đ = OC c),
hay còn gӑi là khoҧng nhìn r
ngҳn nhҩt.
-Góc trông mӝt vұt là góc có
đӍnh ӣ quang tâm O cӫa mҳt và
hai cҥnh đi qua hai mép cӫa vұt.
-Góc trông nhӓ nhҩt cmin giӳa
hai điӇm A và B mà mҳt còn có
thӇ phân biӋt đưӧc hai điӇm gӑi
là năng suҩt phân li cӫa mҳt.
http://toanlyhoa.vn 2011
(C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
1. ĐiӅu tiӃt là hoҥt đӝng cӫa mҳt làm thay đәi tiêu cӵ cӫa mҳt đӇ cho ҧnh 1. ×ài toán s͵a t̵t
cӫa các vұt ӣ cách mҳt nhӳng khoҧng khác nhau vүn hiӋn r ӣ tҥi màng m̷t c̵n th͓ à i͍n
lưӟi. th͓.
2. ×ài toán xác đ͓nh
Khi mҳt ӣ trҥng thái không điӅu tiӃt, các cơ mҳt duӛi ra tӕi đa, tiêu cӵ cӫa
đi͋m cc c̵n à
mҳt lӟn nhҩt fmax. Còn khi các cơ mҳt bóp tӕi đa, mҳt ӣ trҥng thái điӅu tiӃt
tӕi đa và tiêu cӵ cӫa mҳt nhӓ nhҩt fmin. đi͋m cc i͍n.
Khi mҳt không điӅu tiӃt, điӇm cӵc viӉn CV cӫa mҳt là điӇm trên trөc cӫa 3. Ph̩m i đ̿t ̵t
mҳt mà ҧnh cӫa nó đưӧc tҥo ra ӣ ngay tҥi màng lưӟi. Đó là điӇm xa nhҩt khi không đeo kính.
mҳt có thӇ nhìn r . Đӕi vӟi mҳt không có tұt, điӇm cӵc viӉn ӣ xa vô cùng
(vô cӵc).
Khi mҳt điӅu tiӃt tӕi đa, điӇm cӵc cұn CC cӫa mҳt là điӇm trên trөc cӫa
mҳt mà ҧnh cӫa nó còn đưӧc tҥo ra ngay tҥi màng lưӟi. Đó là điӇm gҫn
nhҩt mà mҳt còn nhìn r . Càng lӟn tuәi điӇm cӵc cұn càng lùi xa mҳt.
2. Các tұt cӫa mҳt:
a. Mҳt cұn
- Mҳt cұn khi không điӅu tiӃt có đӝ tө lӟn hơn đӝ tө cӫa mҳt bình thưӡng,
có tiêu điӇm nҵm trưӟc màng lưӟi ( fmax < OV).
- ĐiӇm cӵc cұn CV gҫn mҳt hơn so vӟi mҳt bình thưӡng.
- Mҳt nhìn xa không r ( OCv hӳu hҥn).
- Cách sӱa : Đeo kính phân kì có tiêu cӵ phù hӧp đӇ có thӇ nhìn r vұt ӣ
vô cӵc mà mҳt không điӅu tiӃt. Thông thưӡng kính có tiêu cӵ f = ¥ OCV
(kính đeo sát mҳt).
b. Mҳt viӉn
Mҳt viӉn thӏ khi không điӅu tiӃt có đӝ tө nhӓ hơn đӝ tө cӫa mҳt bình
thưӡng, có tiêu điӇm nҵm sau v ng mҥc (fmax OV).
- Khi nhìn vұt ӣ xa vô cùng mҳt phҧi điӅu tiӃt.
- ĐiӇm cӵc cұn ӣ xa hơn so vӟi mҳt bình thưӡng.
- Cách sӱa : đeo kính hӝi tө có tiêu cӵ phù hӧp đӇ có thӇ nhìn r các vұt ӣ
gҫn mҳt như mҳt bình thưӡng.
c. Mҳt lão
- Mҳt lão có khҧ năng điӅu tiӃt giҧm do cơ mҳt yӃu và thӇ thuӹ tinh trӣ
nên cӭng, do đó điӇm cӵc cұn dӏch ra xa mҳt.
- Cách sӱa : đeo kính hӝi tө có tiêu cӵ phù hӧp đӇ có thӇ nhìn r các vұt ӣ
gҫn mҳt như mҳt bình thưӡng.
3. HiӋn tưӧng mҳt vүn còn cҧm giác ³thҩy´ vұt sau khi ánh sáng đӃn mҳt
 http://toanlyhoa.vn 2011

Y
đã tҳt mӝt khoҧng thӡi gian (cӥ 1/10 s) gӑi là hiӋn tưӧng lưu ҧnh.
------------------------------------------------------------------------------------
P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
6. Kín 1. Kí hiӋu 3x, 5x, 8x... ghi trên kính lúp 1. Kính lúp là mӝt thҩu kính hӝi tө (hay 1. VӁ đưӧc ҧnh cӫa vұt thұt 1. Xác đ͓nh ph̩m i
l  cho biӃt tiêu cӵ tương ӭng cӫa kính là: mӝt hӋ kính có đӝ tө tương đương vӟi mӝt tҥo bӣi kính lúp và giҧi ng̷m chͳng m͡t ̵t
ua
25 25 25 thҩu kính hӝi tө) có tiêu cӵ nhӓ (vài xen-ti- thích tác dөng tăng góc kính úp.
c , c , c ,.... mét). Đó là mӝt dөng cө quang bә trӧ cho


3 5 8 trông ҧnh cӫa kính. 2.Tìm s͙ b͡i giác.

mҳt đӇ quan sát các vұt nhӓ.
Chúng làm tăng góc trông ҧnh qua kính
lên 3 lҫn, 5 lҫn, 8 lҫn,...so vӟi góc trông -Vұt cҫn quan sát phҧi đưӧc đһt cách thҩu
kính mӝt khoҧng nhӓ hơn hoһc bҵng tiêu
trӵc tiӃp vұt.
cӵ.
2. BiӃt khái niӋm góc trông ҧnh và góc
2. Sӕ bӝi giác G cӫa kính lúp là :
trông vұt. (quan sát hình 32.5; 32.6 tr206
đӇ biӃt). c tan c
G 
c0 tan c 0
trong đó a là góc trông ҧnh qua kính, a0 là
góc trông vұt lӟn nhҩt ӭng vӟi vұt đһt tҥi
điӇm cӵc cұn.
Đӕi vӟi kính lúp, khi ngҳm chӯng ӣ vô
Đ
cӵc (
), ta có sӕ bӝi giác là G
, vӟi
F
Đ = OCc là khoҧng nhìn r ngҳn nhҩt, f là
tiêu cӵ cӫa kính.
3. Cách ngҳm chӯng ӣ vô cӵc và ngҳm
chӯng ӣ điӇm cӵc cұn.
------------------------------------------------------------------------------------
P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
7. Kín 1. Kín iӇn |i là dөng cө quang bә trӧ cho mҳt đӇ 1. Sӕ bӝi giác cӫa kính hiӇn vi (khi 1. VӁ đưӧc ҧnh cӫa vұt thұt 1. Xác đ͓nh ph̩m i
iӇn |i quan sát các vұt rҩt nhӓ. Nó có sӕ bӝi giác lӟn hơn ngҳm chӯng ӣ vô cӵc) tính đưӧc tҥo bӣi kính hiӇn vi và giҧi ng̷m chͳng m͡t ̵t
nhiӅu lҫn sӕ bӝi giác cӫa kính lúp. bҵng công thӭc thích tác dөng tăng góc
ua kính hi͋n i.
- Vt kín là mӝt thҩu kính hӝi tө hoһc hӋ thҩu kính į trông ҧnh cӫa kính. 2.Tìm s͙ b͡i giác.
 k1 2


có đӝ tө dương có tiêu cӵ rҩt ngҳn (cӥ mm) có tác G

dөng tҥo thành mӝt ҧnh thұt lӟn hơn vұt.
- T ӏ kín là mӝt thҩu kính hӝi tө hay hӋ thҩu kính
hӝi tө có tác dөng như mӝt kính lúp dùng đӇ quan sát
ҧnh thұt tҥo bӣi vұt kính.
dӋ t u kín đưӧc lҳp đӗng trөc sao cho khoҧng
'1' 2
trong đó, k1 là sӕ phóng đҥi ҧnh cӫa
vұt kính ; G2 là sӕ bӝi giác cӫa thӏ
kính khi ngҳm chӯng ӣ vô cӵc, d là
đӝ dài quang hӑc cӫa kính hiӇn vi, Đ
là khoҧng nhìn r ngҳn nhҩt, f1, f2 là
 http://toanlyhoa.vn 2011

Y
cách giӳa các kính không đәi (O1O2 = ). tiêu cӵ cӫa vұt kính và thӏ kính.
Khoҧng cách giӳa hai tiêu điӇm F¶1 F2 = d gӑi là đӝ dài
quang hӑc cӫa kính hiӇn vi. Ngoài ra còn có bӝ phұn
chiӃu sáng cho vұt cҫn quan sát (thông thưӡng là mӝt
gương cҫu l m).
------------------------------------------------------------------------------------
P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
8. Kín 1. Kín t iên |ăn là dөng cө quang cө quang hӑc bә 1. Sӕ bӝi giác cӫa kính thiên 1. VӁ đưӧc ҧnh cӫa vұt thұt 1. Xác đ͓nh ph̩m i ChӍ đӅ
t iên |ăn trӧ cho mҳt, có tác dөng tҥo ҧnh có góc trông lӟn đӕi văn (khi ngҳm chӯng ӣ vô cӵc) đưӧc tҥo bӣi kính thiên văn và ng̷m chͳng m͡t ̵t
ua cұp tӟi
vӟi nhӳng vұt rҩt xa (các thiên thӇ). là tӍ sӕ góc trông vұt qua kính c giҧi thích tác dөng tăng góc kính hi͋n thiên ăn. kính
-Vt kín : thҩu kính hӝi tө có tiêu cӵ lӟn f1. và góc trông vұt trӵc tiӃp c0 khi trong ҧnh cӫa kính 2.Tìm s͙ b͡i giác. thiên
-T ӏ kín là kính lúp có tiêu cӵ nhӓ f2 (vài cm). vұt ӣ vӏ trí cӫa nó (vô cӵc): văn
-Sӕ bӝi giác trong trưӡng hӧp ngҳm chӯng ӣ vô F khúc xҥ.
G  1
cӵc: F2
F1
G 
F2
------------------------------------------------------------------------------------
P
đӅ (C̭p đ͡ 1) (C̭p đ͡ 2) (C̭p đ͡ 3) (C̭p đ͡ 4) Pӝng
9. T ӵc àn 1. Xác đӏnh đưӧc tiêu cӵ
cӫa thҩu kính phân kì bҵng
thí nghiӋm.