DZYAZI TRLER

ROMAN nsanlarn yaadklar ya da yaayabilecekleri olaylar, yere, zamana ve ahsa balayarak anlatan eserlere roman denir. *Romanda olaylar geni ve ayrntl olarak anlatlr. *Ana olay etrafnda olaycklar vardr. *ahs kadrosu genitir.Karakter zmlemeleri yaplr. *Zaman olarak geri dnler olur. Romanlar eitli trlere ayrlr; - Tarihi Roman: Konusunu tarihten alr. - Tre Roman: Toplumun yaay tarzn, geleneklerini, adetlerini ileyen romandr. - Psikolojik Roman: Ruh zmlemelerinin yapld romanlardr. - Egzotik Roman: Uzak ve yabanc lkelerin doa ve insanlarn anlatan romandr. - Tezli Roman: Bir gr veya dnceyi savunan romandr. - Polisiye Roman: Dedektif hikayelerini anlatan romandr. Daha ayrntl bilgi iin romanlar blmn ziyaret edebilirsiniz. HKAYE Olmu ya da olmas mmkn olan olaylar anlatan ksa sanat eserleridir. *Tek bir olay vardr.Olaycklar yoktur. *ahs kadrosu romana gre dardr. *Kiiler ou zaman hayatlarnn belli bir an iinde anlatlr. *ki tr hikaye grlr; a)Olay Hikayesi: Maupassant tarz da denir. Olay esastr.Bizdeki temsilcisi, mer Seyfettindir. b)Durum Hikayesi: ehov tarz da denir. Olaydan ok insann belli bir zaman dilimindeki durumu anlatlr.Bizdeki temsilcisi, Sait Faik Abasyanktr Hikayeler blmmz ya da Hikaye, zellikleri, Yap Unsurlar sayfamz da ziyaret edebilirsiniz. MASAL Olaanst olaylarn anlatld szl bir edebiyat rndr. *Olaylar hayal rndr. *Yer ve zaman belli deildir. *Kahramanlar insanst nitelikler gsterir. *yiler hep iyi, ktler hep ktdr. *iyiler dllendirilir, ktler cezalandrlr. *Eiticilik esastr. Evrensel konular ilenir. *Olaylar mi'li gemi zaman kullanlarak anlatlr. Daha ayrntl bilgiler iin masallar blmmz ziyaret edebilirsiniz. MAKALE Bir gerei aklamak, bir konuda gr ve dnceler ne srmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek iin yazlan yazlara makale denir. *Anlatm yaln ve youndur, nesnel bir nitelik tar. *ne srlen dnce ve tez kantlanr.

*Sz oyunlarna ba vurulmaz, ssl anlatmdan uzak durulur. *Her konuda makale yazlabilir. *Gazete ve dergilerde yaymlanr. rnek makalelere de bakabilirsiniz.

DENEME Yazarn herhangi bir konudaki grlerini, kesin kurallara varmadan, kantlamaya kalkmadan, okuyucuyu inanmaya zorlamadan anlatt yaz trdr. *Yazar, kendisiyle konuuyormu gibi bir hava sezdirir. *Samimi bir dil kullanlr. *Yazar, ne srd grleri ispatlamak zorunda deildir. *Yazarn kesin bir sonuca varma zorunluluu yoktur. *Nurullah Ata "Deneme, ben lkesidir" der. *Yazar anlatmda ve konu seiminde zgrdr. *Trn nlleri, Ahmet Haim, Nurullah Ata, Suut Kemal Yetkin, Ahmet Hamdi Tanpnar, Selahattin Eyybolu. rnek denemelere de bakabilirsiniz. FIKRA Yazarn, gndelik olaylar, zel bir grle, gzel bir slupla, kantlama gerei duymadan yazd ksa, gnbirlik yazlardr. *Gazete yazsdr. *Yazar dncelerini kantlama yoluna gitmez. *Dil tabiidir.Gnlk deyimlere, yer yer nkteli szlere yer verilir. *Okuyucuyla sohbet ediyormu gibi bir hava sezdirilir. *Trn nlleri, Ahmet Rasim, Falih Rfk, Ahmet Haim, Hseyin Cahit Yaln, Peyami Safa. SOHBET Yazarn, gndelik olaylarla ilgili dncelerini, okuyucu ile kar karya oturup konuuyormu gibi iten bir hava iinde yazd yazlara sohbet denir.. *Herkesi ilgilendiren konular seilir. *Cmleler ou zaman konumadaki gibi devriktir. *Yazar, sorulu-cevapl cmlelerle konuuyormu hissi verir. *tenlik, samimilik,doallk sohbetin zelliklerindendir. *Trn nlleri, Ahmet Rasim, evket Rado, Atilla lhan.

ELETR Sanat, edebiyat, dnce eserlerini hem z hem yap ynnden aklayan, baarl ve baarsz ya da deerli ve deersiz ynlerini gsteren, bunlar rneklerle somutlayp belirten yaz trdr. *Eletiri objektif olmaldr.

*Eletiride ama okura ve yazara yol gstermektir. *Eletirmenin kiisel duygularn katt eletirilere znel eletiri, kiisel duygularn katmad,objektif olduu eletirilere de nesnel eletiri denir. GNLK (GNCE) Yaanan olaylarn, izlenimlerin, tarih atlarak, gn gnne yazlmas ile oluan tre gnlk denir. *Ksa yazlardr. *Olay yaayan kii tarafndan yazlr. *Yazarn hayatndan izler tar. *ten ve sevecendir. *Ruzname de denir. *Trn nlleri, Oktay Akbal, Suut Kemal Yetkin, Seyit Kemal Karaaliolu. HATIRA (ANI) Bir yazarn kendisini yaad ya da tank olduu olaylar, sanat deeri tayan bir slupla anlatt yazlardr. *Gemiteki olay zerine yazlr. *Yazar, olaylar kendi bak asndan anlatr. *Anlar, yaand dnem hakknda bilgi verir. *Anlarda, yazarn kiisel bak sz konusudur. *Trn nlleri, Namk Kemal, Ziya Paa, Ahmet Rasim, Halit Ziya, Hseyin Cahit, Falih Rfk. BYOGRAF nl kiilerin hayatn anlatan yaz trdr. *Kiiyi tm ynleriyle tantr. *Ak, sade bir dil kullanlr. *Divan edebiyatnda airleri anlatan bu eserlere, "Tezkire" denirdi. *Trn nlleri; Mithat Cemal Kuntay, evket Sreyya Aydemir. OTOBYOGRAF Bir kimsenin kendi yaam olaylarn anlatt eserlerdir. *ou zaman bunlarda, sanat kendisiyle beraber aile byklerinden, evreden, aile ii durumlardan da sz eder. MEKTUP Bir dnce veya duygunun birilerine iletilmesi amacyla yazlan zel yazlara mektup denir.. *Trn nlleri; Fuzuli, Namk Kemal, Ziya Gkalp, Ahmet Hamdi Tanpnar, Cahit Stk Taranc.

GEZ YAZISI Gezilip grlen yerler hakknda yazlan yazlardr. *Gezi yazsnda yazar daima, gezdii yerleri anlatmal, uydurma, yanl bilgiler vermemelidir. *Yazar grdklerini, okuyucusunun daha iyi alglamas iin, karlatrma yapar.Okur sanki o yerleri sanatyla gezer gibi olur. TYATRO Hayattaki olaylar konu edinen, sahnede oynanmak amacyla yazlan edebi eserdir. *Roman ve hikaye soyut olduu halde, tiyatro somuttur. *Tiyatro eserleri, konularna gre dram, trajedi ve komedi gibi trlere ayrlr. A-TRAJED: Seyirciye, hayatn ackl ynlerini gstermek, ahlak, erdemi anlatmak iin yazlm manzum eserlerdir. *Konusunu sekin kimselerin hayatndan ya da mitolojiden alr. *Kahramanlar tanrlar, tanralar ve soylu kimselerdir. *Kusursuz bir slubu vardr. Kaba szlere yer verilmez. *Eser batan sona kadar arbal, ciddi bir hava iinde geer. *irkin olaylar, seyircinin gz nnde gerekletirilmez, sahne arkasnda gerekletirilir. Bu olaylar haberciler tarafndan sahnede aktarlr. * birlik kuralna uyulur.( Yer, zaman, olay ) *Oyunda korolara yer verilir. *nl trajedi yazarlar; Eski Yunan; Aiskhylos, Eurupides, Sophokles. Fransz; Corneille, Racine. B-KOMED: nsanlarn ve olaylarn gln ynlerini ortaya koymak, izleyenleri gldrmek ve dndrmek amacyla yazlm tiyatro eseridir. *Konusunu, yaanlan hayattan ve gnlk olaylardan alr. *Kiiler halktan ve yksek zmreden her eit insan olabilir. *Her trl sze akaya yer verilir. *Kiilerin her trl davranlar sahnede gsterilir. *Birbirini izleyen diyalog ve koro blmlerinden oluur. *Manzum olarak yazlr. * birlik kuralna uyulur. Trn yazarlar, Yunan-Aristophanes, Fransz- Moliere. C-DRAM: Hayat olduu gibi ackl ve gln ynleriyle sahnede gstermek iin yazlan tiyatro eseridir. *Hayat olduu gibi yanstr. Trajedi ve Komedi kaynamtr. *Konusunu gnlk yaamdan ve tarihten alr. *birlik kuralna uyma zorunluluu yoktur. *Olaylar, irkin dahi olsa sahnede gsterildii gibi kiiler hangi snf ve halktan olursa olsun dramda yer alr.