Professional Documents
Culture Documents
Kompanzasyon Hesabı
Kompanzasyon Hesabı
Aktif g sabit
ekil 5aya gre kompanzasyondan nceki reaktif g
Q1 = P1 * tan 1
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(f)
bulunur.
tan den cos ve sin veya tersini bulmak iin zel cetveller veya abaklar dzenlemitir.
Yukarda anlatlanlar bir rnek ile aklayalm.
RNEK :
Tketicinin gc
Mevcut g katsays
stenlen g katsays
S1 = 714 KVA
cos 1 = 0,70
cos 2 = 0,97
k katsays
Pratikte yukarda verilen hesab yapmadan denklem (f) deki k katsaysnn veren bir cetvel
yardm ile bir tesisin veya tketicinin rektif g ihtiyac tespit edilir. Bu cetvel, belirli bir
cos 1 g katsaysnn, istenilen bir cos 2 g katsaysna kartmak iin beher KW aktif
g iin gerekli reaktif g miktarn verir.
rnek :
Yukarda hesab yaplan tesiste g katsaysnn 0,7 den 0,97ye karlmas istenilmektedir..
Buna gre cetvelden beher KW bana reaftif g ihtiyac olarak k = 0,77 bulunur. Tesisin
aktif gc 500 KW olduuna gre gerekli kondansatr gc olarak
Qc = 500 * 0,77 = 385 Kvar bulunur, bu da yukarda hesaplanan deerlere uyar.
olarak bulunur.
S 22 P 2 = 78 Kvar
olarak bulunur.
S1 =
3 * U n * In =
(g)
olarak bulunur.
sin =
olarak bulunur.
b-) Tesiste aktif ve reaktif g lm iin iki yazc vatmetre bulunabilir ve bu halde aktif ve
reaktif vatmetrelerin gsterdikeri ortalama P ve Q deerleri okunur. stenirse buradan
tan 1 = Q / P
ve
cos 1 = 1 / 1 + tan 2 1
(h)
c-) Tesiste toplam akm len ampermetre ile bir voltmetre ve birde aktif g sayac varsa,
llen akm ve gerilim deerleri ile sanal g S1 hesaplanr. Sonra bir kronometre yardm
ile saya zerinde bir dakikada diskin np dnme says saylr. Saya zerindeki sabite cp
(dnme says / kWh) okunduktan sonra aktif g
P = np * 60 / cp (kWh)
hesaplanr. P yardm ile P = S * cos ifadesinden cos 1 bulunur. Bundan sonra denklem
( c ) ye gre Qc hesaplanr. Qc = Q1 - Q2 = P1 ( tan 1 - tan 2 )
rnek :
Ampermetre ile llen hat akm I = 304 A, voltmetre ile llen hat gerilimi U=380 V,
sayatan okunan deer np = 200 d/d, saya sabitesi cp = 100 d/kWh olsun.
Sanal g
S1 =
3 * U n * In =
Aktif g
P = np * 60 / cp (kWh) = 200*60 / 100 = 120 kWh
G katsays
cos 1 = P / S1 = 120 / 200 = 0,6
trigonometri cetvelinden cos 1 = 0,6 ya kar gelen tan 1 = 1,3335 bulunur.
stenilen g katsays cos 2 = 0,96 ve buna kar gelen tan 2 = 0,2915 bulunur.
Kondansatr gc
Qc = P1 ( tan 1 - tan 2 ) = 120 kWh * (1,3335 0,2915) = 125 Kvar
Olarak bulunur.
d-) Eer tesiste bir aktif ve bir de reaktif g sayac varsa, bir kronometre yardm ile bir
dakikada diskin dnme says olarak aktif saya zerinde np (d/d) ve reaktif saya zerinde
nq (d/d) okunur. Ayrca aktif saya zerindeki sabite cp (d/kWh), reaktif saya zerindeki
sabite cq (d/kWh) ise aktif ve reaktif gler u ekilde hesap edilirler.
P = np * 60 / cp (kWh)
Q = nq * 60 / cq (kvar)
Sonra kondansatr gc
Qc = Q P * tan 2
ifadesinden hesaplanr.
e-) Aktif ve reaktif g sayalar bulunan bir tesiste elektrik faturasna gre de kondansatr
gc tayini yaplabilir. Eer belirli bir iletme ti (h) sresi inde aktif enerji sarfiyat Ap
(kWh) ve reaktif enerji sarfiyat Aq (kvarh) ise
Qc = Q P * tan 2 denklemine benzer ekilde
Qc = (Aq (kvarh) Ap (kWh) * tan 2 ) / ti (h)
fadesi ile kondansatr gc hesaplanr.
rnek:
Aktif enerfi sarfiyat Ap = 29100 kWh, reaktif enerji sarfiyat Aq = 41250 kvarh, istenilen g
katsays cos 2 = 0,96, fatura kapsam bir ay (Bir ayda 22 i gn ve gnde 8 saat alma)
ise kondansatr gcn bulalm.
letme sresi
www.emo.org.tr alnt