PAGSUSURING PAMPANITIKAN TUNGKOL SA AKDA NI

EDGARDO M. REYES NA SA MGA KUKO NG LIWANAG

3/5/2013
11 Comments
I.

PANIMULA

Ano nga ba ang maikling kwento? Ito ay isang uri ng masining na panitikan na tinatayang hindi lalagpas sa pitong libo at limang daang salita. Ito ay may banghay,
tauhan paksa at tagpuan.
II.
A.

PORMALISTIKO
Buod o Synopsis

Si Julio ay napadpad sa Maynila mula sa probinsya. Siya ay namasukan sa isang construction site. Hindi sapat ang kanyang kita gayundin ng kanyang mga
kasamahan pagkat maliit lang ang sweldo roon. Si Julio ay nakitira sa kanyang kasamahan rin sa trabaho.
Noong malapit nang matapos ang gusaling iyon, nagbawas na ng mga trabahador ang nagpagawa ng gusali. Isa sa mga tinanggal at nabawas si Julio bilang
construction worker. Dahil doon ay umalis rin si Julio doon sa tinitirahan niyang bahay.
Naisip niya ang kanyang kaibigang si Pol. Dahil doon ay hinanap niya ito at doon rin siya nakitira sa kaibigan niya. Dahil rin kay Pol ay nakahanap ng regular na
trabaho si Julio at kumikita na siya ng maayos.
Isang gabi habang naglalakad si Julio ay parang naaninag niya ang kanyang kababayang si Ligaya, ngunit hindi niya sigurado kung si Ligaya nga iyon sapagkat
nakita niya lang ito sa isang parang paupahan.
Noong hinahanap ni Julio ang nanakaw niyang wallet ay nakita niyaa si Linda, ang kanyang kababata at kaibigan sa probinsiya. Niyaya niya itong kumain sa isang
restawran at naikwento ni Ligaya na nagging biktima siya ng prostitusyon sa Maynila. Ngayon ay may nakilala siyang isang Intsik na nagngangalang Ah Tek.
Niyaya ni Julio si Ligaya na tumakas na sa Maynila at umuwi na ng probinsiya. Napagplanuhan nilang magkita sina Ligaya at Julio mula alas dose hanggang alas
tres.

Hindi sumulpot si Ligaya sa napagplanuhan nila ni Julio. Nabalitaan niya sa kanyang kaibigang si Pol na namatay pala si Ligaya sapagkat nahulog ito mula sa taas
ng kanyang tinutuluyan.
Labis na naghinagpis si Julio nang malamang patay nap ala si Ligaya. Tahimik lamang siya hanggang mailibing si Ligaya. Natapos ang kwento na napatay ni Julio
ang kasintahang Intsik ni Ligaya na si Ah Tek.
B.

MGA ELEMENTO

1.

PAKSA

Ang kahirapan ng buhay ng mga probinsiyano sa Maynila at ang pagkamaaalalahanin ng isang probinsiyano sa kanyang kauri.
2.

TAGPUAN

Ang tagpuan sa kwentong sa mga kuko ng liwanag ay sa Maynila.

3.

TAUHAN

Si Julio na isang probinsyanong lumuwas ng Maynila upang magtrabaho, si Pol na kaibigan ni Julio, si Ligaya na kaibigan rin ni Julio na matagal na niyang hindi
nakikita at si Ah Tek na kasintahan ni Ligaya.
4.

BANGHAY

a.

PANIMULA

Si Julio ay napadpad sa Maynila mula sa probinsya. Siya ay namasukan sa isang construction site. Hindi sapat ang kanyang kita gayundin ng kanyang mga
kasamahan pagkat maliit lang ang sweldo roon. Si Julio ay nakitira sa kanyang kasamahan rin sa trabaho.
b.

SAGLIT NA KAKINTALAN

Noong malapit nang matapos ang gusaling iyon, nagbawas na ng mga trabahador ang nagpagawa ng gusali. Isa sa mga tinanggal at nabawas si Julio bilang
construction worker. Dahil doon ay umalis rin si Julio doon sa tinitirahan niyang bahay.

Naisip niya ang kanyang kaibigang si Pol. Dahil doon ay hinanap niya ito at doon rin siya nakitira sa kaibigan niya. Dahil rin kay Pol ay nakahanap ng regular na
trabaho si Julio at kumikita na siya ng maayos.
Isang gabi habang naglalakad si Julio ay parang naaninag niya ang kanyang kababayang si Ligaya, ngunit hindi niya sigurado kung si Ligaya nga iyon sapagkat
nakita niya lang ito sa isang parang paupahan.
c.

PAPATAAS NA AKSYON

Noong hinahanap ni Julio ang nanakaw niyang wallet ay nakita niyaa si Linda, ang kanyang kababata at kaibigan sa probinsiya. Niyaya niya itong kumain sa isang
restawran at naikwento ni Ligaya na nagging biktima siya ng prostitusyon sa Maynila. Ngayon ay may nakilala siyang isang Intsik na nagngangalang Ah Tek.
Niyaya ni Julio si Ligaya na tumakas na sa Maynila at umuwi na ng probinsiya. Napagplanuhan nilang magkita sina Ligaya at Julio mula alas dose hanggang alas
tres.
d.

KASUKDULAN

Hindi sumulpot si Ligaya sa napagplanuhan nila ni Julio. Nabalitaan niya sa kanyang kaibigang si Pol na namatay pala si Ligaya sapagkat nahulog ito mula sa taas
ng kanyang tinutuluyan.
e.

PABABANG AKSYON

Labis na naghinagpis si Julio nang malamang patay nap ala si Ligaya. Tahimik lamang siya hanggang mailibing si Ligaya. Natapos ang kwento na napatay ni Julio
ang kasintahang Intsik ni Ligaya na si Ah Tek.
f.

WAKAS

Natapos ang kwento na napatay ni Julio ang kasintahang Intsik ni Ligaya na si Ah Tek.
g.

TUNGGALIAN

Tao laban sa lipunan, sapagkat si Julio at si Ligaya ay mga probinsyano at dahil doon ay tinatrato silang maliit at hamak lamang ng mga taga- Maynila.
III.
A.

TEORYANG PAMPANITIKAN
IPALIWANAG ANG MGA TEORYANG PAMPANITIKAN

Ang mga teoryang pampanitikan ay ang mga hinihinalaang pinagmulan ng ideya ng mga manunulat para sila ay makagawa ng mga katha nila. Ilan na rito ang:
1.

Teoryang Klasismo- naglalaman ng mga payak na pangyayari.

2.

Teoryang Humanismo- nagpapakita ng mga kakayahan ng mga tao at ang kalakasan nito.

3.

Teoryang Imahismo- gumagamit ng mga imahen sa kanilang akda.

4.

Teoryang Feminismo- binibigyang-diin ang paglaban ng mga kababaihan

5.

Teoryang Arkitaypal- Ang paggamit ng may-akda ng mga simbolismo sa kanyang akda.

6.

Teoryang Pormalistiko- mga akdang ginagamitan ng tuwirang panitikan.

7.

Teoryang Eksistensyalismo- layunin na ipakita na ang tao ay may kakayahang pumili.

8.

Teoryang Romantisismo- pagpapakita ng mga paraan ng isang tao na ipakita ang kanyang pagmamahal

9.

Teoryang Bayograpikal- mga akdang personal na nararamdaman ng may-akda.

10. Teoryang Saykoanalitiko- ang pagnanasa ng isang tao o pagiging agresibo sa gawaing sekswal.
B.

TEORYANG GAGAMITIN SA PAGSUSURI

Teoryang Realismo
C.

PAGSUSURI GAMIT ANG TEORYANG NAPILI

sapagkat sumasalamin ito sa totoong mukha ng buhay sa naganap kila Julio at Ligaya.
IV.

REAKSYON

Maganda ang kwentong ito mula kay Edgardo M. Reyes. Kahit na buod lang ang aking nabasa(pagkat isa itong nobela) ay naroon pa rin ang buhay sa kwentong
binasa.

Realismo
Mukha ng Kahirapan
Mga bisyo sa lipunan

Pang-aabuso laban sa mahihirap

Pananamantala sa kahirapn ng iba
Paggamit ng mga tunog sa paligid
nATURALISMO
Pagbebenta ng sarili upang magkapera
Pagpatay dahil sa kasakiman
Pagpatay dahil sa labis na galit
Pagbebenta ng sahod upang may makain

SarilingPuna. Si Julio, isangmahirapnamangingisda, ay nagpuntasa Maynila

upanghanapinangkaniyangmapapangasawangbabaengs iLigaya. Isangarawbagoangpagpuntangitoni Julio saMaynila,
umalissiLigayanakasamaangisangbabaeng may pangalangGinang Cruz upangmakapag-aral at
makapaghanapbuhaysalungsod. NoongnasaMaynilana, nagingbiktimasi Julio
ngmgamapanlamangnamgataosalungsod. Nakaranassi Julio ngmga pangaabusohabangnagtatrabahosaisanglugarngkonstruksyon. Sapaglaon, nawalansiyangtrabaho at
naghanapngisangdisentengpooknamatutulugan. Unti-untingnawawalannangpag-asasi Julio namatagpuan pa siLigaya.
3. Values/Aral naNakapaloobsa Katha Angkahirapan ay hindihadlangsaatingmgapangarap,
pangarapnaminimithingbawatisa.Anglahat ay nagtataglayngbiyayang talent naipinagkaloobngMaykapalupanggamitinsa
tama naikauunladngbawatisa at hindilamangsasarilingkapakanan.

5. Dapatgamitinnatinangatingmgamuntingtinignasumisigawngisangmailinisna pagbabago. Ang k aalaman at

paniniwalangmgakabataan ay hindimaaaringikumparasamgamatatanda. Dapat ay
magingbukasangatingkaisipansalahatngaspeto n gating buhay. 4. Mungkahi Anglahatngito ay naantala,
nangmulisilangmagkitaniLigaya, at malamanmulasakasintahannanagingbiktimaitong prostitusyon.
Nagbalaknatumakasangdalawa.