Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e)
Sanneloes van Kessel
Mentor
Ria Roes (les bij Antoinette maandag)
Klas
PEH15VB
Datum
14-03-2015
Stageschool De Vest
Groep
8
Plaats
Hoogeloon
Aantal lln 22
Vak- vormingsgebied: Geschiedenis
Speelwerkthema / onderwerp: Wegen in de waag! hekserij en het wegen bij handel in de Middeleeuwen
Persoonlijk leerdoel:
- Ik zorg voor betrokkenheid gedurende de les d.m.v. goed en veel beeldmateriaal, interessante vragen, samenwerking etc. competentie B.2, 2.4: De
student heeft kennis van de leef- en belevingswereld van de leerlingen
- De student bewaakt de tijd tijdens de uitvoering van een activiteit. competentie B.3, 4.2: tijdsbewaking
Lesdoel(en):
- De leerlingen leren dat handelswaar werd gewogen in de
stadswaag (productdoel)
- De leerlinden leren dat heksen ook werden gewogen (productdoel)
- De leerlingen leren dat het buskruit (opnieuw) werd uitgevonden
(productdoel)
- De leerlingen weten wat de identiteit is van een heks (productdoel)
- De leerlingen leren over de Middeleeuwen (procesdoel)
Gebaseerd op kerndoel 52 en 53 en 56:

Kerndoel 52
De leerlingen leren over kenmerkende
aspecten van de volgende tijdvakken:
jagers en boeren; Grieken en Romeinen;
monniken en ridders; steden en staten;
ontdekkers en hervormers; regenten en
vorsten; pruiken en revoluties; burgers
en stoommachines; wereldoorlogen en
holocaust; televisie en computer. De
vensters van de canon van Nederland
dienen als uitgangspunt ter illustratie van
de tijdvakken.

Kerndoel 53
De leerlingen leren over de belangrijke
historische personen en gebeurtenissen
uit de Nederlandse geschiedenis en
kunnen die voorbeeldmatig verbinden
met de wereldgeschiedenis

Kerndoel 56
De leerlingen verwerven enige kennis
over en krijgen waardering voor
aspecten van cultureel erfgoed.

Evaluatie van lesdoelen:

Kijkend naar de lesdoelen zie ik dat ze zijn behaald. De leerlingen weten waar de
handelswaren werden gewogen, ze weten dat ook heksen daar werden gewogen en
weten waar buskruit allemaal voor gebruikt werd en wordt. Dit kon ik controleren door te
kijken naar de antwoorden in de werkboeken. Ze weten wat de identiteit is van een heks
(tenminste wat zagen de mensen vroeger als heks). De leerlingen beetje bij beetje steeds
wat meer over de Middeleeuwen. Dit is een proces en dit gebeurt dus langzaam aan.

Beginsituatie:
Voorkennis en kunde: De kinderen hebben wel vaker gehoord van heksen, dus ze zullen hier al het een en ander van weten. Ze zijn nu een tijdje bezig met de
middeleeuwen, dus hier gaan we nu verder op in, ze gaan dus verder met dit proces. Ik denk niet dat ze al ooit hebben gehoord van een waag, dus dit zal nieuw voor
ze zijn. De leerlingen leren uit de methode: Speurtocht, geschiedenis voor het basisonderwijs, ThiemeMeulenhoff. Deze methode gebruik ik ook voor deze les.
Betrokkenheid: Ik verwacht dat de kinderen vrij betrokken zijn bij deze les omdat ik veel beeldmateriaal erbij heb gezocht (filmpjes, fotos, tekeningen etc.). Ook denk ik
dit omdat hekserij een leuk onderwerp is voor kinderen. Het is iets dat ze kennen en nu leren ze dat er vroeger echt heksen bestonden in de ogen van het
middeleeuwse volk. Nu komen ze te weten wie dat waren, waarom ze dat waren en wat er met hen gebeurde.
Groep: Ik laat de kinderen in groepen van te voren opschrijven waar het verhaal over zou kunnen gaan. Ik laat ze de plaatjes bekijken, de kopjes en de titel. Nadat ze
dit gedaan hebben, gaan ze in hun groepjes zo veel mogelijk op een blaadje schrijven waar het verhaal deze week over zou kunnen gaan. Stel ze zeggen heksen,
schrijf dan ook op wat van heksen, waarover? Dit is een werkvorm van samenwerken. Als we dit hebben gedaan bespreken we deze antwoorden en gaan we in
groepen opschrijven wat we al van de onderwerpen weten. Tenslotte gaan we als afsluiting (als dit mogelijk is) opzoeken of er nog steeds hekserij plaatsvindt in de
wereld. Dit doen ze ook in groepjes. Twee krijgen een laptop, en de rest schrijft informatie op. Hierna bespreken we het gauw eventjes. pedagogisch
Actualiteit: Het onderwerp is niet erg actueel. Tegenwoordig worden mensen in Nederland niet meer beschuldigd van hekserij, maar dit wordt wel nog gedaan in het
buitenland. In Afrika zijn er bijv. nog talloze vervolgingen van heksen. Ze worden mishandeld totdat ze toegeven en worden daarna vermoord. Dit gebeurt nog ik meer
landen. Ik laat de leerlingen opzoeken of hekserij nog steeds plaatsvindt.
Didactisch instrumentarium: Ik gebruik voor deze les de les- en werkboeken, de PowerPointpresentatie met fotos, een filmpje over hekserij in de Middeleeuwen en
misschien (als mogelijk) de laptops zodat de leerlingen zelf informatie kunnen opzoeken over de hekserij van tegenwoordig. vakdidactisch
Lesverloop
Tijd
Inleiding
10 min.

Leerinhoud

Didactische handelingen
Leeractiviteit
Materialen / Organisatie
Leraar
leergedrag leerling(en)
Bladzijdes
- Ik vertel de hulpjes dat ze de lesboeken
- De hulpjes delen de lesboeken en de
- De lesboeken
bestuderen,
en de werkboeken mogen uitdelen
werkboeken uit
- De werkboeken
verwachtingen
- Ik vertel de leerlingen dat ze de titel,
- De leerlingen bekijken de titel, de kopjes en
- 5 blaadjes
opschrijven,
kopjes en de afb. moeten bekijken
de afbeeldingen
- Pennen/potloden
Wat weten we
- Ik vertel de kinderen dat ze hun lesboek
- De leerlingen slaan hun lesboek weer dicht
al over?
weer dicht mogen doen
- De kinderen schrijven in hun groepjes hun
- Ik vertel de leerlingen dat ze in groepjes
verwachtingen van de tekst op
de verwachtingen mogen opschrijven
- De leerlingen bespreken samen met mij de
op een los blaadje
antwoorden en de onderwerpen
- We bespreken de antwoorden en de
- De leerlingen schrijven op wat ze al weten
onderwerpen
van de onderwerpen
- Ik vertel de leerlingen dat ze in groepjes
- De leerlingen vertellen wat ze hebben
moeten opschrijven wat ze al weten
opgeschreven
over de onderwerpen
- Ik vraag wat de groepjes hebben
opgeschreven

Kern
35 min.

Slot
10 min
opzoeken
5 min
bespreken

Ik laat de afb.
en de film
zien,
We lezen om
de beurt de
tekst,
we maken de
opdrachten
individueel,
we bespreken
de
antwoorden

Ik laat de leerlingen de afbeeldingen en

de film zien (wat zien we, wat is het?)
Ik laat om de beurt een leerling een
stukje tekst lezen uit het lesboek
Ik vertel de kinderen dat ze individueel
de opdrachten mogen maken
We bespreken gezamenlijk de
antwoorden

We zoeken
informatie op
over hekserij
van nu (als
mogelijk)

Ik vraag de leerlingen of er nog steeds

hekserij zou bestaan
- Ik vertel de kinderen dat ze per groepje
2 laptops mogen pakken en dat je met
zn tweetjes informatie hierover mag
opzoeken en dat de anderen deze
informatie opschrijven
- Ik vertel de kinderen na 10 min. dat ze
de laptops weg moeten leggen en dat
we de antwoorden gaan bespreken
- Ik herhaal de doelen en vraag de
leerlingen om de doelen te kunnen
beantwoorden:
De leerlingen leren dat handelswaar werd
gewogen in de stadswaag (productdoel)
De leerlinden leren dat heksen ook werden
gewogen (productdoel)
De leerlingen leren dat het buskruit (opnieuw)
werd uitgevonden (productdoel)
De leerlingen weten wat de identiteit is van een
heks (productdoel)
De leerlingen leren over de Middeleeuwen
(procesdoel)

Ik verander de formulering van de doelen, zodat

het vragen worden, waar ik uit kan afleiden of de
doelen zijn behaald.

De leerlingen kijken en luisteren naar het

beeldmateriaal dat ik verzameld heb
De kinderen geven een antwoord op mijn
vragen
De leerlingen lezen de tekst
De leerlingen maken de opdrachten
individueel en in stilte
De leerlingen bespreken samen met mij de
opdrachten en verbeteren hun incorrecte
antwoorden

PowerPointpresentatie
Lesboeken
Werkboeken
Nakijkboek

De leerlingen halen hun kennis op en

proberen te bedenken of hekserij nog steeds
zou bestaan
De leerlingen zoeken in groepjes op laptops
informatie op over hedendaagse hekserij,
de anderen schrijven deze informatie op
De kinderen leggen de laptops weg
De leerlingen bespreken hun gevonden
informatie
De leerlingen geven antwoord op mijn
vragen en bedenken of de doelen behaald
zijn

Laptops
Blaadjes
Potloden/pennen

Persoonlijke reflectie
Ik wilde deze doelen behalen: Ik zorg voor betrokkenheid gedurende de les d.m.v. goed en veel beeldmateriaal, interessante vragen, samenwerking etc. en Ik bewaak
de tijd gedurende de les
Ik denk dat ik gezorgd heb voor betrokkenheid doordat ik afbeeldingen heb opgezocht en een film had. Ik stelde genoeg vragen waardoor de klas bezig was met het
nadenken over het onderwerp en de kinderen mochten zelf actief aan de slag met het opzoeken van informatie. Verder denk ik dat ik de tijd prima heb bewaakt. Ik heb
de les in ongeveer 3 kwartier gedaan. Ik keek regelmatig naar de klok. De les was leuk en naar mijn idee vonden ze de les ook interessant. Ik heb ervoor gezorgd dat
deze les goed was.

Feedback mentor (inclusief handtekening)

Datum: 14-03-2016
Er was een grote betrokkenheid bij de les. Dit kwam door de goede voorbereiding. De les zat goed in elkaar. Het aftasten van de voorkennis in groepjes was meteen
prettig. De PowerPoint mt filmpje sloot mooi aan. Je gaf een leesbeurt aan twee leerlingen die wat afdwaalden. Dit was prima, zonder te mopperen heb je ze weer bij
de les! De verwerking was goed en de evaluatie van de stof ook. Het was een prima les!