Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e) K Mentor P
Klas PEH16DA Datum 21 maart 2017
Stageschool De Z Groep 6
Plaats B Aantal leerlingen 26
Vak- vormingsgebied: aardrijkskunde
Speelwerkthema/ onderwerp: les 4. Stukjes uit de kringloop van het water.
Kerndoelen: 48: rivieren, kanalen en meren. 49: Water. 50: Omgaan met kaart en atlas (Tule.slo, 2014).
Persoonlijke leerdoelen:
Ik vergroot mijn didactische en vakinhoudelijke vaardigheden met behulp van Geowijzer (Peters, 2016).
Ik vind de les vrij abstract en ver van mijn bed voor de leerlingen. Daarom wil ik de les zo levendig mogelijk maken, zodat ook de leerlingen die het onderwerp niet
leuk of moeilijk vinden, de lesdoelen kunnen behalen.
Competenties: 7: competent in reflectie en ontwikkeling, 4: overzichtelijke, taakgerichte en ordelijke sfeer in de groep: C2 (verschil in motivatie en tempo) (Fontys,
nd).
Lesdoelen: Evaluatie van de lesdoelen:
Volgens methode: Een wereld van verschil, aardrijkskunde voor de De leerlingen maken de toets nadat zij de lesstof als huiswerk mee hebben gekregen
basisschool. (uitgestelde controle).
Geografisch: stroomgebieden van rivieren, hoofdrivier en zijrivier en De leerlingen stellen vragen over het onderwerp aan elkaar en bespreken de lesstof.
stroomgebied van de rivier worden benoemd door de leerlingen. De leerlingen kunnen aan de hand van de beeldmaterialen de lesstof bespreken.
Topografie: de leerlingen weten in welke provincie de Rijn en Maas het Bespreken hoe de leswisseling en de instructie verliep.
land binnenkomen.
Kaartvaardigheden: de leerlingen geven op een kaart de stroomrichting
van een rivier aan (IJpelaar, 2001).
De leerlingen zien hoeveel tijd ze besteden aan een leswisseling, omdat
de stopwatch loopt op het bord. Als het lang duurt bespreken we hoeveel
tijd het gekost heeft en vraag ik hoe ze deze tijd liever besteden?

Beginsituatie: Dit is mijn eerste aardrijkskundeles. Mijn mentor vertelt dat er geen niveaudifferentiatie is voor de zaakvakken. Het niveau wat je mag verwachten van
groep 6 is voortgezet kaartlezen (Peters, 2016). Hieraan is voorgaande leerjaren en themas uit het boek aandacht aan besteed. Begrippen als rivier en beek zijn
behandeld in groep 3 en 4 (Tule-slo, 2006). De Maas en de overstromende Maas zijn onderdeel van het Watercanon. De Maas als rivier is bekend bij de leerlingen, zij
herkennen de Maas uit eerdere onderwerpen. In het filmpje is te zien dat de riviertjes overstromen. De leerling vormt een beeld van een overstromende rivier (hij
maakt de transfer van kleine rivier naar grote rivier).
De leerlingen werken graag in groepjes. Deze worden iedere keer anders gevormd. Vandaag mogen ze binnen hun tafelgroepjes zelf duos maken. De tafelgroepjes
zijn vorige week gewijzigd dus er worden duos gevormd dan bij mijn andere lesvoorbereidingen (heterogeen). De leerlingen geven aan een PowerPoint (Ppt.).
presentatie prettig te vinden bij andere lessen, dus die heb ik gemaakt. De leerlingen zijn bekend met de methode en met de samenwerkingsvorm.
De leerlingen hebben moeite met leswisselingen. Deze duren lang. Met behulp van de klok op het scherm willen we de leerlingen laten zien hoeveel tijd het kost
voordat de les kan starten. Deze tijd kunnen de leerlingen ook besteden aan leuke dingen. De leerlingen hebben aangegeven dat ze graag extra buiten willen spelen.
Deze tijd kan beschikbaar komen door snelle leswisselingen. De leerlingen letten echter niet op de tijd als ze kletsen, waardoor ze niet beseffen hoeveel tijd dit kost.
De klok maakt dit inzichtelijk.

Lesverloop
Filmpje Geul: https://www.youtube.com/watch?v=3thbwiVdXag
Berkel: https://www.youtube.com/watch?v=W8HjDnHL8Ts
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leeractiviteit Materialen/
Leraar leergedrag leerling(en) Organisatie
5 min Snelle leswisseling Starten Ppt. Pakken boeken, slaan juiste blz. (58 en 59) open, zijn stil en kijken Boek
Wachten tot leerlingen klaar zijn. naar het bord enz. werkschrift
De timer loopt op het bord dus de leerlingen zien hoeveel tijd ze
besteden voordat de les kan starten.

10 Activeren voorkennis Inleiding: aanbieden van de activiteit Organisatievormen: Ppt met YouTube
min Wie is er wel eens in Gelderland of Instructie/ interactie: actief luisteren en inleiden van nieuw Klassikaal
Limburg op vakantie geweest? Ben je onderwerp.
toen bij de Geul of Berkel geweest? Hoe
zien die riviertjes eruit? Ken je een rivier Dommel (ontspringt in Peer en mondt uit in de Aa/ Maas)
hier in de buurt?
Deze les gaat over de Geul en de Berkel,
twee kleine rivieren. Deze rivieren Wie weet welke twee grote rivieren dat zouden kunnen zijn? Welke
monden uit in twee grote rivieren. grote rivieren ken je die door Nederland stromen?
Bespreken van het thema en de doelen
van de les.
We kijken de filmpjes.

15- Werken in duos in Kern:

20 het werkboek Maak duos binnen je tafelgroepje. Je gaat De leerlingen maken zelf duos. Ze zien de tijd lopen tijdens het
min samen opdracht 1 t/m 6 maken. De vormen van de duos, hopelijk inspireert dit tot versnellen van het
leerlingen maken opdracht 7 ook als ze proces.
klaar zijn.
Lees eerst blz. 59.
Probeer eerst in tweetallen de antwoorden De leerlingen kunnen gebruik maken van de kaarten op de Ppt.
te vinden, vraag daarna aan een ander
 groepje en als laatste aan de leerkracht.

15 Samenwerken Slot: Ppt met de juiste

min bevorderen. Vervolgens kort plenair bespreken welke De leerlingen bespreken samen de antwoorden in hun tafelgroepje. antwoorden.
Leren leren/ antwoorden er onduidelijk zijn of Vervolgens kijken de leerlingen de antwoorden na met behulp van Eigen
metavaardigheid veelvuldig fout gemaakt zijn. de Ppt. De leerlingen krijgen niet zelf de antwoordenboeken. werkboeken.
(gebruikmaken van De antwoorden die ze fout beantwoord hebben worden klassikaal
naslagmiddelen) besproken.
(Wikipedia, 2014).

Literatuurlijst:
Zie literatuurlijst op de website (Lesvoorbereiding algemeen) voor de verwijzingen.