Yldz Bulucu (star finder 2102-D) nasl kullanlr?

GPS (global positioning system) kullanma girdiinden beri nemini kaybeden astronomik mevki koyma ynteminde
yaplacak hesaplarda gzlem yaplan gk cisminin tannmas gerekmektedir. Yldz bulucu sayesinde alacakaranlk
zamannda indirilen gk cisimlerinin hangi yldz ya da gezegen olduunu tespit ederiz.
Yldz bulucu 1 adet yldz kart, 15-25-35-45-55-65-75-85 enlem dereceleri iin gzlem ablonu (mavi), 1 adet (gezegen,
iaretlenmemi yldzlar) gzlem ablonundan (krmz) olumaktadr. Kullanlmas iin gerekli dinamik deerleri (GHA
Aries, LHA Aries, GHA gezegen, gne ve ay) notik almanaktan GMT zaman karl hesaplanr.

Yldz Kartna, bulunduumuz enleme en yakn enlem derecesinin gzlem ablonu taklr.
(Bu enlem gzlem ablonu hem gney hem de kuzey yarmkre iin kullanldndan gkcisimlerinin kerterizlerinin doru
alnmas iin kuzey yarmkredeysek Kuzey taraf, gney yarmkredeysek gney taraf taklmaldr.)
Taktmz mavi ablondan bir adet ok yldz kartndaki dereceleri gsterir. Bu okun hangi dereceye getireleceini gzlem
yaptmz gn ve saat iin LHA Aries deerini notik almanaktan hesap ederiz.
(Notik almanak kullanlarak GHA Aries as hesap edilir. Bu deere bulunduumuz boylam; douysa ekler, batysa
kartarak LHA Aries deerini buluruz.)
Mavi ablondan kan oku hesap ettiimiz LHA Aries deerine getirerek alacakaranlk zamanndan nce hangi parlak
yldzlar yaklak ka derece kerteriz ve ykseklikte greceimizi biliriz.
Krmz ablonu ise, kerteriz ve ykseklii tespit edilen gk cisminin yldz kartnda bilinen bir yldza denk gelmemesi
halinde hangi gezegen olduunu bulmada kullanrz.
(Mavi ablonun LHA Aries deerini deitirmeden zerine Krmz ablonu takarz. Tanmlayamadmz gk cisminin
kerteriz ve yksekliini mavi ablonda iaretleriz. Krmz ablonun delik ksmn iaretlediimiz noktaya getirerek delik
ksmdan declination (ekvatordan ykseklik) krmzdan uzanan oktan da RA gezegen deerini buluruz. Daha sonra GHA
Aries GHA gezegen = RA gezegen, 360 SHA Yldz = RA yldz formlleri kullanlarak gezegense GHA deerini,
yldzsa SHA deerini buluruz. O gnk almanak sayfasnda bu declination ve GHA ya da SHA deerlerinin beraber
bulunduu gk cismini tespit ederiz. Krmz ablonu yerletirirken enlemimizle ayn olmasna dikkat etmeliyiz)
rnekle aklamak gerekirse:
19-Aralk-2009 tarihi 1520 GMT de grebileceimiz yldzlarn kerteriz ve yksekliklerini hesaplaynz.
202 kerteriz ve 30,5 derece yksekliinde tespit edilen gk cisminin ne olduunu bulunuz.
Pozisyonunuz: 42 10,0 N 028 00,0 E
ncelikle 19 Aralk 2009 tarihi 1520 GMT zaman iin GHA Aries zamann hesaplarz.

15-> 313 20,7

20-> 6 39,3
GHA Aries 1520GMT = 313 20,7 + 6 39,3 = 320
Boylammz dou olduu iin LHA Aries deerini bulmak iin stte bulduumuz GHA Aries deerine boylammz ekleriz:
LHA Aries = 320 + 28 = 348
Enlemimiz Kuzey olduu iin yldz kartmzn N (kuzey) ksmna en yakn enlem deeri 45 olan mavi gzlem ablonunu
takarz. Okunu bulduumuz LHA Aries deeri olan 348 ye getiririz. Mavi taral alan iinde olan tm yldzlar grebiliriz.
Ama rnein bunun dnda kalan Sirius yldzn bulunduumuz konumdan gremeyiz. + iareti bizim olduumuz
konumu, N ise kuzeyi gstermektedir. rnein Vega yldznn ykseklii (ekle baknz) 40, kerterizinin ise 290
olduunu kolayca grebiliriz.

Declination deerinin yaklak 14 S (gney) olduunu ekilden grebiliriz. Ve bu durumda krmz okun gsterdii 328
(RA gezegen deeri) okuruz.
stte daha nce anlatlan GHA Aries GHA gezegen = RA gezegen formln kullanarak GHA gezegen deerini
buluruz.
GHA Aries (hesapladmz deer) = 320
RA Gezegen (krmz ablon okun gsterdii deer) = 328
320 328 = 352 (ilem 360 modunda yaplr)
GHA Gezegen = 352 olduunu buluruz.
Declination deerini de yaklak 14 S (gney) olarak bulmutuk.
Bahsedilen kerteriz ve ykseklikteki gk cisminin deerlerine almanakta en yaknnn JUPITER gezegeni olduu bulunur.