You are on page 1of 28

T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)

DENZCLK

SU PRES KLTR

ANKARA 2008

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl


Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda
kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim
programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik
gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr).

Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye


rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm,
denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve
Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr.

Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii


kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve
yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki


yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden
ulalabilirler.

Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak


datlr.

Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda


satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET-1 ..................................................................................................... 3
1. SU PRES KLTR ORTAMI HAZIRLAMA................................................................. 3
1.1. Su Piresinin Fizyolojisi ................................................................................................. 4
1.2. Su Piresinin reme Biyolojisi....................................................................................... 5
1.3. Su Piresi retim Yerinin Planlanmas .......................................................................... 6
1.4. Su Piresi retiminde Kullanlan Ara Gereler............................................................ 6
1.5. retim Ortamnn Parametreleri ................................................................................... 7
UYGULAMA FAALYET ................................................................................................ 8
LME VE DEERLENDRME ...................................................................................... 9
RENME FAALYET-2 ................................................................................................... 11
2. SU PRESN RETME VE HASAT ETME.................................................................... 11
2.1. Su Piresi Damzlk Temin Yntemi ............................................................................ 11
2.2. Su Piresinin reme Rejimi ......................................................................................... 13
2.3. Su Piresi Besin htiyalar........................................................................................... 13
2.4. Su Piresi retim Yntemleri....................................................................................... 14
2.5. Su Piresinin Hasad ..................................................................................................... 15
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 17
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 18
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 20
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 23
KAYNAKA ......................................................................................................................... 24

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD
ALAN

624B00038
Denizcilik

DAL/MESLEK

Su rnleri retimi

MODLN ADI

Su Piresi (daphnia) Kltr

MODLN TANIMI

Su piresi kltr ortam hazrlayabilme, su piresi retimi ve


hasadn yapabilme ile ilgili konularn verildii renme
materyalidir.

SRE

40/16

N KOUL

Bu modln n koulu yoktur.

YETERLK

Su piresi kltr yapmak


Genel Ama
Bu modln sonunda uygun ortam salanmas halinde, su
piresi kltr yapabileceksiniz.

MODLN AMACI

Amalar
1. Su piresi kltr hazrlayabileceksiniz.
2. Su piresi hasadini yapabileceksiniz.

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

Laboratuvar, plankton toplama aralar, plankton laboratuvar,


mikroskop, tank ve havuzlar, cam akvaryum

LME VE
DEERLENDRME

renme faaliyetlerinin sonunda kazandnz bilgi ve


becerileri, kendi kendinizi lerek deerlendirebileceksiniz.
Modln sonunda kazandnz yeterlii retmeniniz lerek
sizi deerlendirebilecektir.

ii

GR
GR
Sevgili renci,
Dnyada ve lkemizde gn getike gelime gsteren ve retim kolu olan su rnleri
yetitiriciliinde nemli konularn banda balklarn iyi bakm ve beslenmesi gelir. Tam
kontroll balk yetitiriciliinde yumurta kesesi ekilmi larvalarn (kefal, sazan, tilapia,
ipura, levrek vs.) ilk beslenme periyodunda canl yeme gereksinim duyduklar
bilinmektedir. Balk larvalarnn canl yem eidi, seimleri ve beslenme sreleri trlere gre
farkllklar gsterir. Canl yemin besin olarak kullanm yetitirilen balklarn et kalitesinin
arttrlmasnda, beslemeden kaynaklanan hastalklarn giderilmesi ile yksek yaama
orannn salanmasnda, ana balklardan elde edilen yumurta ve sperm kalitesinin daha iyi
olmasndan dolay canl yem kullanm byk nem tar.
Dier taraftan akvaryum balklarnn retiminde renk parlaklnn korunmas ve
reme kondisyonuna ulamada canl yem kullanmann nemi byktr. rnein Discus,
Beta ve Melek bal gibi birok akvaryum balnn reme kondisyonuna ulaabilmesinde
ve baarl bir yavru almnn gerekletirilmesinde bu balklarn canl yemle beslendikleri
takdirde baarnn artt bildirilmektedir.

RENME FAALYET-1
AMA

RENME FAALYET-1

Bu faaliyet ile gerekli ortam salandnda, su piresi kltr ortamn hazrlayabilecek,


su piresinin fizyolojisini reme biyolojisini bilecek, su piresi retim yerlerini
planlayabilecek, retimde kullanlan ara ve gereleri ayrt edebilecek, retim ortamnn
parametrelerini dzenleyebileceksiniz.

ARATIRMA
Yaknnzda bulunan akvaryum balklar, retim hanelerine gidip buralarn canl yem
nitelerini gzlemleyerek;

retilen canl yemlerin eitlerini,


retim nedenlerini,
Bu canl yemlerin retim ortamlarn ve ara gerelerini, gzlemleyiniz ve
gzlemlerinizi bir kompozisyon olarak yaznz.

1.SU PRES KLTR ORTAMI


HAZIRLAMA
Su piresi (Daphnia) trleri tatl sularda yaayan ve boylar 1-3 mm arasnda deien
kk kabuklu su canllardr (Crustacea). Halk arasnda su piresi denmesinin nedeni su
ierisindeki zplama tr ani hareketler yapmalardr.
Su piresi trleri uzun yllardan beri balk yetitiriciliinde canl yem olarak
kullanlmaktadr. zellikle akvaryum balklarnn beslenmesinde sklkla kullanlan su piresi,
balklarda ok iyi bir gelimeye neden olmaktadr.

ekil 1.1: Su piresinin mikroskoptaki grn

1.1. Su Piresinin Fizyolojisi


Su pirelerinin vcutlar ba darda kalmak zere bir kabuk ile rtldr. Kitin blge
arka doru uzanr ve karn ksmndan (ventralden) vcudun kalan ksmn rter. Kabuk srt
tarafnda midye kabuu gibi birlemi, karn ksmnda ise aktr. Arka ksmnda genellikle
mevsime gre uzayp ksalabilen kuyruk eklinde ve zeri dili bir knt (spino) vardr.
Su piresinin (Daphnia) vcudu 5 paral ba ve bir gvdeden olumutur. Birinci ift
cinsiyete bal ekil (seksel dimorfizm) gsteren ubuk eklinde antenciklerdir. kinci ift
esas olarak hareket organ olan antenlerdir. Kalan ift ise besin alma ileminde kullanlr.
Daphnialarda ba zerinde a duyarl byk bileik bir gz ile ocellus ad verilen
organ bulunur. Gz; bykl ve koyu renkteki pigmentiyle dikkati eken organdr. Gzler
nndeki ksm vertex olarak adlandrlr. kas yardmyla her tarafa dnebilme
yeteneindedir.
Azn hemen gerisinde bir ift kk ve kt olan st ene (maksil) bulunur. Daha
sonra bir ift alt ene (mandibula) gelir. Bacaklar yasslam, ular atall ve be ifttir.
Bacaktaki kllar araclyla su aknts sonucu szlen mikroorganizmalar st ene ile aza
gelir. Sindirim sistemi basit yapdadr. Ksa bir yemek borusu (zefagus) orta barsaa
alr. Sindirim sisteminin n paras azdr.

Az st dudan altndadr. Ksa ve olduka dar olan yemek borusu bir kavis yaparak
srt tarafa doru ykselir. Orta barsak daha geni ve dzdr. Bu ksmn balangcna dz ya
da dall, iki orta barsak beze alr. Son barsak ksadr. Bu sistemin orta blmnde ise
basit bir yapda olan reme organ bulunur. Sinir sistemi beyin sinir yuma (beyin
gangliyonu) ile genellikle ip merdiveni eklinde olan karn sinir yuma (karn gangliyon)
zincirinden olumutur.

1.2. Su Piresinin reme Biyolojisi


Su pirelerinde reme eeyli (seksel) ve eeysiz (aseksel) dnemler ierir. Yksek
younlukta bulunduklar pek ok ortamda birey topluluunun (populasyonun) eeysiz reme
fazndaki diilerden olutuu gzlenmitir. Uygun (Optimal) koullarda su piresinin her 2,5
3 gnde bir yeni yumurtlama dnemine girer. Bir dii yaam boyunca 25 yeni yumurtlama
dnemine girebilmektedir.

ekil 1.2: Yumurtal ergin su piresi

Dii bireylerde orta barsan iki yannda yer alan bir ift yumurtalk (ovaryum)
bulunur. Yumurtalar vcudun srt ksm ile d kabuk arasndaki geni bolukta geliiler.
Ovaryum ierisinde drtl gruplar olutururlar. Bunlardan sadece bir tanesi verimli olur.
Dierleri gelime iin besin ortam olutururlar. Bu yumurtalara yaz yumurtas denir. Ufak
ve ince kabukludurlar. Bu yumurtalar dllenmeden geliir.

ekil 1.3: Su piresinden yavru k

Birey saysndaki artn bir sonucu olarak besin azl veya su scaklndaki deiim
durumunda ortamda erkek bireyler grlr. Bu erkekler bir veya iki iftleme organna
sahiptir. iftleme sonucunda oluan yumurtalar byk ve etraflar koruyucu zar (membran)
ile rtldr. Byle bir yap onlara kt ortam koullarna kar diren salar. Ortam
koullar normale dndnde yumurtalarda partenogenetik yolla reyen diiler meydana
gelir.

1.3. Su Piresi retim Yerinin Planlanmas


Su piresi retim yerleri planlanrken u konulara dikkat edilmelidir.

Balk retim yerinden ayr fakat balk havuzlarna yakn bir yerde olmaldr.
retim tanklar yada havuzlar direkt gne ndan korunacak ekilde
konumlanmaldr.
Ortamda taze su giriini salayacak su tesisat bulunmaldr.
Kltr ortamna hava verecek havalandrma tertibat bulunmaldr.

1.4. Su Piresi retiminde Kullanlan Ara Gereler


Tanklar: Hacimleri birka litreden 10 m3 e kadar deiebilir. Genel olarak
derinlikleri 40-50 cm olmaldr. Plastik, beton ya da polyesterden yaplan havuzlardan iyi
sonular elde edilmitir. lkel olmasna ramen pratik ve ucuz baka bir yntemle de havuz
yaplabilir. Bu amala topraa istenilen derinlikte ve ebatta ukur kazlr. ukurun ii kaln
ift kat sera naylonuyla kaplanr ve ii su ile doldurulur. Bylece bir su piresi retim havuzu
elde edilmi olur.

Kepeler: Su piresini doadan toplamakta ve hasat etmekte kullanlr. Bu kepelerin


az ap 10 cm ile 50 cm arasnda deiir. Dayankl sentetik tlden yaplr. Gz akl 0,5
mm den kk olmaldr.

ekil 1.4: Su piresi toplamada kullanlan kepe

1.5. retim Ortamnn Parametreleri

Su scakl: Daphnialar gnlk ve yllk scaklk deiimlerine kar olduka


tleransldrlar. En uygun gelime scaklklar 18-25 C dir.
Havuz-tank derinlii : Daphnia kltrnn yapld havuzlarn derinliinin
40-50 cm. olmas tavsiye edilmektedir
pH : pHnn 7.1-8.0 olduu ortamlar su piresinin yaamas iin en uygun
uygunudur.
Tuzluluk : % 0.005'lik tuzlulukta da yaadklarn ve rediklerini
bildirmilerdir. Su pirelerinin kan basnlarnn aldklar yemlerdeki tuzlarla
bilinmektedir.
Havalandrma: Daphnia kltrnn yapld ortam kuvvetli bir
havalandrmayla ok iyi kartrldnda diiler zerindeki yumurta saysnn,
alg retiminin ve dii saysyla populasyon younluunun artt bildirilmitir
Ik: Kltr ortam direkt gne na maruz kalmamaldr. Ancak ortamda
bulunan ve su piresinin en nemli besini olan fitoplanktonun gelimesi iin
gnn belli saatlerinde belli lde k alacak ekilde retim ortam
dzenlenmelidir.

UYGULAMAFAALYET
FAALYET-1
UYGULAMA
lem Basamaklar

neriler

Mikroskop altnda su piresinin vcut


ksmlarn inceleyiniz.
ncelediiniz su piresinde yumurtalar

Kullanacanz gerelerin tm olduka

grmeye alnz.
Su

piresi

reteceiniz

hassas yapdadr. Bu yzden tama


ortamn

esnasnda ve kullanrken ok dikkatli

konumunu belirleyiniz.

olunuz.

Su piresi retimi iin gereken ara Hijyen kurallarna dikkat ediniz.


gereleri hazr hale getiriniz.
Gerekli emniyet tedbirlerini alnz.
retim
ortamnn
parametrelerini
istenilen dzeye getiriniz.

LMEVE
VEDEERLENDRME
DEERLENDRME
LME
A. OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)
Aadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek, renme faaliyetinde
kazanm olduunuz bilgileri lnz.

LME SORULARI
1.

Su piresi (Daphnia) trleri tuzlu sularda yaayan ve boylar


1-3 mm arasnda deien kk kabuklu su canllardr

2.

Su piresi trleri uzun yllardan beri balk yetitiriciliinde


canl yem olarak kullanlmaktadr.

3.

Azn hemen gerisinde bir ift kk ve kt olan st ene


(maksil) bulunur.

4.

Su pirelerinde reme sadece eeyli (seksel) olarak grlr.

5.

Su piresi kltr ortam balk retim yerinden ayr fakat


balk havuzlarna yakn bir yerde olmaldr.

6.

Su piresi retim tanklarnn hacimleri birka litreden 10 m3 e


kadar deiebilir.

7.

Su piresi doal ortamndan gz akl 3 mm olan


kepelerle szlmelidir.

8.

Su piresinde en uygun gelime scaklklar 18-25 C dir.

9.

Su piresi kltr ortamnn havalandrlmasna gerek yoktur.

10.

Su piresi kltr ortam direkt gne na maruz


kalmamaldr.

Doru

Yanl

DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, cevaplarnz doru
ise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne
dnerek konuyu tekrar ediniz.

B. UYGULAMALI TEST
Atlyenizdeki canl yem nitesine giderek orada su piresi retiminde kullanlan ara
gereleri retime hazr hale getiriniz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

Mikroskop altnda su piresinin vcut ksmlarn incelediniz mi?


ncelediiniz su piresinde yumurtalar grmeye altnz m?
Su piresi reteceiniz ortamn konumunu belirlediniz mi?
Su piresi retimi iin gereken ara gereleri hazr hale getirdiniz
mi?
retim ortamnn parametrelerini istenilen dzeye getirdiniz mi?

DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden
geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzn
tamam evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.

10

RENME FAALYET-2
AMA

RENME FAALYET-2

Bu faaliyet ile gerekli ortam salandnda, damzlk su piresi toplayabilecek, kltr


ortam iin besin karmlar hazrlayabilecek, rettiiniz su piresini hasat edebileceksiniz.

Yaknnzda bulunan akvaryum balklar, retimhanelerine gidip buralarn canl yem


nitelerini gzlemleyerek;

Su piresi retim ortamnn rengini,


retim sistemini, gzlemleyiniz ve gzlemlerinizi bir kompozisyon olarak
yaznz.

2. SU PRESN RETME VE HASAT ETME


2.1. Su Piresi Damzlk Temin Yntemi
Su piresi doal ortamda fitoplanktonca ve organik besinlerce zengin, s ve durgun su
birikintilerinde yaarlar. Genelde su scaklnn 18-25 0C olduu mevsimlerde bolca
bulunabilir. Szme ilemi gz akl 0.5 mm olan sentetik ve dayankl tlden yaplm ve
geni azl ( en az 50 cm) kepeler yardmyla yaplr. Kepenin dibinde biriken su pireleri
dikkatlice ykanarak temizlenir. Gerekiyorsa trlere ayrlarak havalandrlan kaplarlarla veya
yars su yars hava ile dolu naylon torbalarla kltr ortamna tanr.

11

Resim 2.1: Su piresinin yaad doal ortam

Resim 2.2: Doal ortamdan su piresinin szlmesi

12

2.2. Su Piresinin reme Rejimi


Su piresi ayr eeylidir. Ortamdaki bireylerin ounluu diidir. Dii bireylerde orta
barsan iki yannda bir ift yumurtalk (ovaryum) bulunur. Yumurtalar srt tarafta
(dorsalde) bulunan kuluka kesesi iine alan bir kanal aracl ile braklr. Yumurtalar
vcudun srt taraf ile d kabuk arasndaki geni bolukta geliirler. Yumurtalk (ovaryum )
iinde drtl gruplar olutururlar. Bunlardan biri geliir. Bu yumurtalara yaz yumurtalar
denir. Bu yumurtalar dllenmeden geliir.

Resim 2.3: Ergin ve yavru su pireleri

Ortam koullar bozulduunda ( su scaklnn dmesi, besin azalmas gibi) diiler


k yumurtalarn olutururlar. Ortam koullar normale dndnde erkek bireyler bu
yumurtalar dller ve eeyli reme meydana gelir.

2.3. Su Piresi Besin htiyalar


Su pireleri besin olarak bakteri, maya, tek hcreli alg (mikroalg ve 2-3 hcreden
oluan mavi-yeil alg kolonileri ) , dip amuru (detritus) , znm organik materyalleri
kullanrlar.
Su piresi kltrnde en ok kullanlan besinler tek hcreli yeil alglerdir. Kltrlerde
genellikle Chlorella vulgaris, Scenedesmus acutus, Scenedesmus dimorphus, Scenedesmus
obliquus, Ankistrodesmus falcatus, Selenastrum capricornutum ve Chlomydomanas
reinhardi trleri kullanlmaktadr.
Su piresi kltrnde iftlik gbresi, kuru ot ve dier vejetasyonlar, kepek, maya, tahl
tozu, mineral gbreler, bahe topra kullanlr. Bunun yan sra Su piresi kltrlerinde
kullanlan yapay yemler arasnda alabalk yavru yemi, pamuk tohumu, soya unu, mezbaha
artklar ve yonca unu karm da bulunmaktadr.

13

2.4. Su Piresi retim Yntemleri


Su piresi yetitiricilii yln herhangi bir mevsiminde istenilen koullar salanarak
yaplabilir. Su piresi yetitiricilik yntemleri ksaca aadaki gibi zetlenebilir.
1. Yntem
Bu yntem kk apl retim amacyla kullanlan en pratik yntemdir. Bir cam kap
ierisine elenmi 1 kg bahe topra, iyice ezilmi ve en az 10 gnlk 200 gram at gbresi ve
10 litre havuz suyu konur. Havuz suyu tuzlu olmamaldr. Hazrlanan bu karm 3 gn kadar
bekletilerek szlr. ya da orannda havuz suyu ile seyreltilerek bu karma su piresi
alanr. 3 hafta sonra ortamda bol miktarda su piresinin redii grlr. Burada dikkat
edilmesi gereken en nemli konu akvaryumlarn 1/3 orannda glgelenmesidir. Bu ekilde
suyun snmas engellenir ve su scaklnn 20-25 0C de sabit kalmas salanabilir.
2. Yntem
Havuzlarda youn su piresi retimi amacyla yasz st tozu, soya fasulyesi unu ve
pamuk tohumu kullanlr. Havuz suyu ierisine litreye 90 gram gelecek biimde bahe
topra ile 17 gram pamuk tohumu gelecek ekilde kartrlr. Bu karm oda scaklnda
cam kaplarda 5 gn bekletilir. Bu srada rmeden dolay gaz k meydana gelir.
5 gn sonra karmn suyu szlerek alnr. Havuz suyu ile seyreltilir ve sodyum
bikarbonat ilavesiyle pH nn 7,2 olmas salanr. Bu ortama su piresi alanarak reme
beklenir.
3. Yntem
Ekmek mayasyla su piresi retildiinde ortamdaki oalmann olduka fazla olduu
grlmtr. Bu yntemde 70-80 litrelik bir akvaryumda 50-60 gram ekmek mayas gelecek
ekilde havuz suyu ile bir karm elde edilir. Bu karma su piresi alanr. Su berraklatka
ortama maya eklenmelidir. Ancak maya suya CO2 vereceinden ortam mutlaka
havalandrlmaldr.
4. Yntem
Bol k alan ve dibinde organik artk bulunan havuzlarda fitoplankton remesi olur.
Fitoplantonun oaldn havuz suyunun yeermesinden anlayabiliriz. Fitoplanktonca
zengin su elde etmek iin ortama 0,27 gr/litre K2H2PO4, 0.5 gr/litre MgSO4, 0,47 gr/litre
Ca(NO3)2 ilave edilebilir. Bu ekilde kendiliinden fitoplanktonca zenginlemi havuz, tank
veya akvaryumlara dorudan fitoplankton alanr ve reme beklenir.
5. Yntem
ksm koyun gbresi bir ksm asit fosfat ile kartrlr. Bu karmdan 5 litre suya
3 ay ka hesabi ile akvaryum iindeki havuz suyuna koyulur. rnein akvaryum iinde
80 litre su var ise bu karmdan 48 cay ka konulur. Akvaryuma bir miktar su piresi ilave
edilir. 3 Hafta sonra verim maksimuma ulatrlr.
14

Resim 2.4: Hasat younluuna ulam su piresi topluluu

2.5. Su Piresinin Hasad


Su piresi retimi srasnda retimin yavalatlmas istendiinde ortamn scakl
drlerek k yumurtas olumas salanr. Bu yumurtalar toplanarak dondurularak
saklanabilir. Gerekli olduunda ise su iinde yava yava su scakl ykseltilerek
yumurtalarn almas salanr.
retimin en youn olduu aylar mays - haziran ve eyll ekim aylardr. Dier
aylarda reme son derece yavatr. nk su piresinin geliip oalmas iin gerekli olan
ortam scakl bu aylarda en uygun dzeydedir.
Yeteri kadar retilen su pireleri, ihtiyaca gre yukarda belirttiimiz zelliklerdeki
kepeler ile sslr. Su piresinin taze olarak tketilmesi en ok tercih edilen yoldur. Szlen
su pireleri ok iyi bir ekilde ykanr ve balklara verilir.

15

Resim 2.5: Su piresinin szlmesi

Resim 2.6: Szme ilemi sonunda kepede toplanan su pireleri

16

UYGULAMAFAALYET
FAALYET
UYGULAMA
lem Basamaklar
Su

piresinin

neriler

yaayabilecei

doal

ortamlar belirleyiniz.
Buralardan

ihtiyacnz

karlayacak

kadar su piresi toplaynz


htiyacnza

gre

bilgiler

Kullanacanz gerelerin tm olduka


hassas yapdadr. Bu yzden tama

ksmnda

esnasnda ve kullanrken ok dikkatli

belirtilen yntemlerden birini tercih


ederek, bu yntemde ihtiya duyacanz
besin maddelerini temin ediniz.
Tercih ettiiniz yntemlerden birini

olunuz.
Hijyen kurallarna dikkat ediniz.
Gerekli emniyet tedbirlerini alnz.

uygulayarak su piresi retiniz.


rettiiniz su piresini hasat ediniz.

17

LMEVE
VEDEERLENDRME
DEERLENDRME
LME
A. OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)
Aadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek, renme faaliyetinde
kazanm olduunuz bilgileri lnz.

LME SORULARI

Doru

1.

Su piresi doal ortamda fitoplanktonca ve organik besinlerce


zengin, s ve durgun su birikintilerinde yaarlar.

2.

Su pireleri besin
kullanlabilir.

3.

Su piresi yetitiricilii yln herhangi bir mevsiminde


istenilen koullar salansa bile yaplamaz.

4.

Su piresi kltr yaplan akvaryumlarn 1/3 orannda


glgelenmesi gereklidir.

5.

Ekmek mayasyla su piresi retildiinde


oalmann olduka fazla olduu grlmtr.

6.

Bol k alan ve dibinde organik artk bulunan havuzlarda


fitoplankton remesi olmaz.

7.

retimin en youn olduu aylar mays - haziran ve eyll


ekim aylardr.

olarak

bakteri,

maya,

Yanl

mikroalg

ortamdaki

DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, cevaplarnz doru
ise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne
dnerek konuyu tekrar ediniz.

18

B. UYGULAMALI TEST
Atlyenizdeki canl yem nitesine giderek orada su piresi retiminde kullanlan ara
gereleri retime hazr hale getiriniz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

Su piresinin yaayabilecei doal ortamlar belirlediniz mi?


Buralardan ihtiyacnz karlayacak kadar su piresi topladnz
m?
htiyacnza gre bilgiler ksmnda belirtilen yntemlerden
birini tercih ederek, bu yntemde ihtiya duyacanz besin
maddelerini temin ettiniz mi?
Tercih ettiiniz yntemlerden birini uygulayarak su piresi
rettiniz mi?

rettiiniz su piresini hasat ettiniz mi?

DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden
geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzn
tamam evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.

19

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
A.OBJEKTF TESTLER
Aadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek, modlde kazanm
olduunuz bilgileri lnz.

LME SORULARI

Doru

1.

Su piresi (Daphnia) trleri tuzlu sularda yaayan ve boylar


1-3 mm arasnda deien kk kabuklu su canllardr.

2.

Su piresi trleri uzun yllardan beri balk yetitiriciliinde


canl yem olarak kullanlmaktadr.

3.

Azn hemen gerisinde bir ift kk ve kt olan st ene


(maksil) bulunur.

4.

Su pirelerinde reme sadece eeyli (seksel) olarak grlr.

5.

Su piresi kltr ortam balk retim yerinden ayr fakat balk


havuzlarna yakn bir yerde olmaldr.

6.

Su piresi retim tanklarnn hacimleri birka litreden 10 m3 e


kadar deiebilir.

7.

Su piresi doal ortamndan gz akl 3 mm olan


kepelerle szlmelidir.

8.

Su piresinde en uygun gelime scaklklar 18-25 C dir.

9.

Su piresi kltr ortamnn havalandrlmasna gerek yoktur.

10.

Su piresi kltr ortam direkt gne na maruz


kalmamaldr.

11.

Su piresi doal ortamda fitoplanktonca ve organik besinlerce


zengin, s ve durgun su birikintilerinde yaarlar.

12.

Su pireleri besin
kullanlabilir.

13.

Su piresi yetitiricilii yln herhangi bir mevsiminde


istenilen koullar salansa bile yaplamaz.

14.

Su piresi kltr yaplan akvaryumlarn 1/3 orannda


glgelenmesi gereklidir.

olarak

bakteri,

20

maya,

mikroalg

Yanl

15.

Ekmek mayasyla su piresi retildiinde


oalmann olduka fazla olduu grlmtr.

ortamdaki

16.

Bol k alan ve dibinde organik artk bulunan havuzlarda


fitoplankton remesi olmaz.

17.

retimin en youn olduu aylar mays - hazirandr ve eyll


ekim aylardr.

DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, yanl cevap
verdikleriniz iin modln ilgili faaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnz
doru ise performans testine geiniz.

21

B. PERFORMANS TEST (Yeterlik testi)


Atlyenizdeki canl yem nitesine giderek orada su piresi retiminde kullanlan ara
gereleri retime hazr hale getirip su piresi retiniz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

Mikroskop altnda su piresinin vcut ksmlarn incelediniz


mi?
ncelediiniz su piresinde yumurtalar grmeye altnz m?
Su piresi reteceiniz ortamn konumunu belirlediniz mi?
Su piresi retimi iin gereken ara gereleri hazr hale
getirdiniz mi?
retim ortamnn parametrelerini istenilen dzeye getirdiniz
mi?
Su piresinin yaayabilecei doal ortamlar belirlediniz mi?
Buralardan ihtiyacnz karlayacak kadar su piresi topladnz
m?
htiyacnza gre bilgiler ksmnda belirtilen yntemlerden
birini tercih ederek, bu yntemde ihtiya duyacanz besin
maddelerini temin ettiniz mi?
Tercih ettiiniz yntemlerden birini uygulayarak su piresi
rettiniz mi?

rettiiniz su piresini hasat ettiniz mi?

DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda hayr eklindeki cevaplarnz bir kere daha
gzden geiriniz. Hayr olarak cevap verdiiniz sorularda modln ilgili faaliyetine dnerek
konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam evet ise bir sonraki modle gemek iin
ilgili kiiler ile iletiim kurunuz.

22

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI
1
Y

2
D

3
D

4
Y

5
D

6
D

7
Y

8
D

9
Y

10
D

RENME FAALYET-2 CEVAP ANAHTARI


1
D

2
D

3
Y

4
D

5
D

6
Y

7
D

MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Y D D Y D D Y D Y D D D Y D D Y D

23

KAYNAKA
KAYNAKA

ENSOY , K., Plankton Kltr Ders Notlar.

ZEL, ., Planktonoloji , E. . Su r. Fak. Yay, 1998.

CRK, S., .GKPINAR ., Plankton Bilgisi , E. . Su r. Fak. Yay., 1993.

24

You might also like