You are on page 1of 10

E DREJTA

ORE

TRASHEGIM

E drejta trashegimore eshte studim I normave juridike te cilat rregullojn


trashegimin dhe marredheniet trashegimore juridike qe kane te bejne me
kalimin e pasuris nga trashegimlenesi te persona te tjere qe quhen
trashegimtare. OBJEKTI I TRASHEGIMIT-Hyjne sendet e luajtshme ashtu
edhe ato te paluajtshme qe I kane takuar trashegimlenesit ne kohen e
vdekjes se tije . Perberja : 1.te drejtat reale , 2.te drejtat e detyrimeve , 3.e
drejta e autorit dhe pasurise industriale. VEQIMI I SENDEVE NGA PASURIA
TRASHEGIMORE-Sendet qe nnuk I takojne trashegimlenesit veqohen.Personat
qe me pune dhe kontribut te vetin kane ndihmuar kane te drejte te kerkojne
qe nga pasuria te veqohet pjesa e tyre . CAKTIMI I VLERES SE PASURISE
TRASHEGIMORE- Vlera caktohet ashtu qe hiqet borqi (pasiva) nga aktiva dhe
ajo qe mbetet eshte pasuri trashegimore . PARIMET E SE DREJTES
TRASHEGIMORE- 1.PARIMI I BARAZISE SE TRASHEGIMTAREVE- barazia e
femijeve jashtmartesore me martesor,-te biresuarit dhe pasardhesit e tyre,trashegimlenesin e trashegon edhe bashkshorti/ja i/e tij jashtemartesor , 10
vjet pa femije , 5 vjet me femije. 2.PARIMI TRASHEGIMIS TENSTAMENTAREtrashegimi I ligj zbatohet vetem kur mungon trashegimi testamentar.
trashegimi me ligj zbatohet kur trashegimlenesi nuk ka lene testament ose
ka lene testament vetem per nje pjese te pasuris se tije ose testamenti eshte
teresisht ose pjeserisht I pavlefshem. 3.PARIMI I KUFIZIKIT TE BAZAVE
JURIDIKE TE TRASHEGIMIS- LTK-ja njeh dy baza te trashegimise : 1
trashegimi me ligj dhe 2.trashegimi me testament . Askush nuk mund te
trashegoj pa baze juridike te trashegimise. 4.PARIMI I SUKSESORIT
UNIVERSAL-personi qe trashegon tere pasurine e trashegimlenesit pse nje
pjese te saje quhet suksesor universal. perveq qe fiton te drejta pergjigjet
edhe per borqet e trashegimlenesit. 5.PARIMI I SUKSESORIT SINHULAR(I
VEQANTE)-suksesor singular quhet ai person qe perfiton vetem dobi nga
trashegimi ,nuk pergjigjet per borxhhet e trashegimlenesit . qyhet ndryshe
edhe legatar , me hapjen e testamentit se fiton te drejten e disponimit por
vetem te drejten e kreditorit ,kerkon nga suksesori universal permbajtjen e
prestimeve.
6.PARIMI IPSO JURE I TRASHEGIMIT-Ky parim
mbeshtetet ne faktin se trashegimtaret ne momentin e vdekjes se personit
fizike fitojne te drejten e trashegimit.
7.PARIMI I ZBATIMIT PARALEL TE
BAZAVE PER THIRRJEN NE TRASHEGIMI-Keshtu nje person ne te njejten kohe
mund te trashegoje edhe sipas bazes se trashegimise me ligj dhe asaj me

testament. TERMINOLOGJIA - 1.de cujus,defunctus-trashegimlenesi/ja , 2.


Testator- de cujusi qe ka lene testament, 3.succession testamentanustestament, 4. Re noncomo- heqja dore nga trashegimia, 5 delacion ? , 6herediks-objekti I trashegimise , 7 testator-personi qe ka hartuar
testamentin , 8 testatrix-femrat.
BURIMET E SE DREJTES- materiale dhe
formale , 1.materiale :forca qe e krijon te drejten 2.formale kuptojme formen
ne te cilen shprehet norma juridike . Te drejtperdrejta jane : kushtetuta dhe
ligji , te terthorta jane :praktika gjyqesore si burim supsidor dhe doktrina
juridike . METODAT E SE DREJTES TRASHEGIMORE : 1.Metoda normative
juridike :konstatohet permbajtja e se drejtes ,funksionimi menyra si kryhen
detyrat e parashtruara para saje , dhe 2 . Metoda historike analizimi I
marredhenjeve trashegimore qe nga lindja e tyre.
TRASHEGIMI ME LIGJeshte kalimi me ligj I pasurise se personit te vdekur tek nje apo me shum
persona , zbatohet kur trashegimlenesi nuk ka lene testament .si fakte per
krijimin e radheve te treshegemise ligjore jane 1 GJINIA 2 MARTESA .
1.GJINIA si fakt per caktimin e rradhes ligjore te trashegimise prej kohes se
lashte e deri me sot trajta me e rendesishme e lidhje s se personave qe vijne
ne konsiderim te trashegojne dhe trashegimlenesit eshte gjinia , neni 11 .
LTK trashegimtare ligjore jane :femijet e trashegimlenesit , te biresuarit e tij
dhe pasardhesit e tyre ,bashkeshorti ,prinderit ,vellezzerit motrat dhe
pasardhesit e tyre gjyshi dhe gjyshja dhe pasardhesit e tyre ,trashegimtaret
thirren sipas rradhes . 2.MARTESA si fakt per caktimin e radhes ligjore te
trashegimise- bashkeshorti/ja hyne ne rradhen e pare dhe te dyte te
trashegimise , jashtemartesori barazohet me martesorin . TE DREJTAT E
PERSONAVE NDAJ TE CILEVE TRASHEGIMLENESI KA PAGUAR DETYRIMIN PER
USHQIM OSE MBAJTJE SI FAKT PER PERCAKTIMIN E TRASHEGIMISE LIGJOREQdo detyrim I trashegimlenesit per te dhene ushqimin ose mbajtjen
transferohet tek trashegimi si borxh nese personi qe perfiton nga ushqimi
ose mbajtja nuk I ka mjetet e nevojshme per jetese . QELJA E
TRASHEGIMISE- pa vertetimin e vdekjes faktike ose te shpalljes se personit te
zhdukur per te vdekur nuk mund te qelet trashegimia , vdekja faktike
vertetohet me aktvdekje nga ofiqari kurse vdekja e personit te zhdukur per
te vdekur me aktvendim te gjykates. VENDI I QELJES SE TRASHEGIMISEKonsiderohet vendqendrimi ose vendbanimi I fundit I trashegumlenesit
,vendi ku gjindet trashegimia e tij. TRASHEGIMLENESI-mund te jete qdo
person fizik , 1. Te kete mbushur moshe madhore 18 vjet , 16 personat e
martuar , 2. Qe ta kete zotesine per te vepruar. Trashegimtari- Nje person
qe ne momentin e delacionit ka qene I gjalle ose ka lindur breda afatit prej
300 ditesh nga dita e vdekjes se trashegimlenesit dhe eshte thirrurr qofte me
ligj apo testament. ZOTESINE PER TE TRASHEGUAR- Trashegimtari qe

perjeton qastin e delacionit dhe ka lindir ne afat prej 300 ditesh nga drekja e
trashegimlenesit. SISTEMET PER CAKTIMIN E RADHEVE PER THIRRJE NE
TRASHEGIMI LIGJORE : 1.sistemi I gjakut te perbashket (vellai dhe motra) 2
sistemi I shkallave te gjinise , 3 sistemi parentelar (gradual dhe linear) .
RRADHET E TRASHEGIMISE Kusht per te qene trashegimtar ligjor potencial
ne momentin e vdekjes se de cajusit jane : 1.gjinija e gjakit ,2.gjinia civile ,
3.lidhja martesore. RADHA E PARE E TRASHEGIMISE-femijet dhe
bashkshorti/ja e trashegimlenesit. E DREJTA E PERFAQESIMIT Ne vend te
paraardhesit te vdekur trashegojne personat e afert gjinie dhe ate pjese te
trashegimise qe do ta kishte trasheguar paraardhesi I tyre . pra ,autorizimet
e pasardhesve ne kuader ten je vije te drejte zbritese. E DREJTA E SHTIMITKur pjjesa e nje apo me shume trashegimtareve mbetet e lire si dhe kur e
drejta e perfaqesimit nuk mund te zbatohet , atehere ajo pjese e pasurise
ndahet ne mes trashegimtareve te tjere . RADHA E DYTE E TRASHEGIMISEPerbehet nga prinderit dhe bashkshorti/ja I trashegimlenesit kur ky I fundit
nuk trashegon ne rradhe te pare atehere 1/1 gjysmen e trashegimise
prinderit ne pjese te barabarte gjysmen bashkshorti. KUR TRASHEGOJN
VELLEZZERIT MOTRAT E TRASHEGIMLENESIT DHE PASARDHESIT E TYRE
Atehere kur njeri nga prinderit e trashegimlenesit ka vdekur para
trashegimlenesit pjesen e tij e trashegojne femijet e tij (vellezerit dhe motrat
e trashegimlenesit). RADHA E TRETE E TRASHEGIMISE- gjyshi dhe gjyshja si
dhe trashegimlenesit si nga trungu I atesis edhe nga I amesise , ne 4 pjese
te barabarta . KOMUNA SI TRASHEGIMTAR LIGJORE Kur trashegimlenesi nuk
le as trashegimtare e as testament. TRASHEGIMIA E DOMOSDOSHME-Qdo
trashegimtari ligjor domosdo I takon pjesa trashegimore e domosdoshme me
kushtet e parapara me ligj madje edhe kunder vullnetit te trashegimlenesit.
Dmth u garantohet e drejta e trashegimise. TRASHEGIMTARET TE CILET
KANE TE DREJTE NE PJESEN E DOMOSDOSHME- jane pasardhesit e
trashegimlenesit , te biresuarit e tij dhe pasardhesit e tyre ,prinderit dhe
bashkshorti I tij, gjysherit ,motrat dhe vellezerit e trashegimlenesit vetem
nese jane plotesisht te paafte per pune dhe nuk kane mjete per jetese .
LLOGARITJA E PJESES SE DOMOSDOSHME pjesa e domosdoshme e
pasardhesve dhe e bashkeshortit perben ndersa pjesa e domosdoshme e
trashegimtareve te tjere 1/3 e pjeses qe do ti takonte secilit trashegimtar
ligjor ne pajtim me dispozitat mbi radhet e trashegimis. PERJASHTIMI NGA
TRASHEGIMI I TRASHEGIMTARIT TE DOMOSDOSHEM-Kuptohet heqjen e cilesis
se trashegimtarit ligjore nga ana e trashegimlenesit me deklarimin e vullnetit
te fundit ashtu qe ai nuk fiton asgje nga pasuria e tij trashegimore.
ZVOGELIMI I DISPONIMIT ME TESTAMENT DHE KTHIMI I DHURIMIT PER SHKAK
TE CENIMIT TE PJESES SE DOMOSTOSHME :-Mund ta kerkoje vetem

trashegimtari I domosdoshem te cilit I eshte cenuar pjesa e domosdoshme


me padi kerkon 1 zvogelimin e disponimit me testament , 2 kthimin e
dhurimit.
PRIVIMI NGA PJESA E DOMOSDOSHME NE DOBI TE
TRASHEGIMTAREVE-Ne qofte se trashegimtari I domosdoshem ka shume
borqe ose eshte plangprishes trashegimlenesi mund ta privoje nga
trashegimi I domosdoshem ne dobi te pasardhesve te tij plotesisht ose
pjeserisht . kushtet : trashegimtari I privuar 1. Te kete pasur femije te mitur,
2 femij madhor ose nipper te paafte , 3 trashegimtari eshte plangprishes.
PADENJESIA-Eshte institucion juridik trashegimor me paraqitjen e te cilit nje
person ex lege humb autorizimet juridike te trashegimtarit . As me ligj as
me testament nuk trashegon ,-padenjesia nuk I pengon pasardhesit tjere me
trashegim. 1.ka dashur me vra ose ka tentu ta vras
trashegimlenesin,2.kallzim apo deshmi te rreme per kryerjen e nje vepre me
heqje lirie per trashegimlenesin ,3 me kanosje , dhune ka shtyre
trashegimlenesin te beje ndryshoj ose fuqizoj testamentin ose ka perpilu vet
te rreme , 4 sjelle ne menyre poshteruese ,keqtrajtuese. PENGIMI I
REALIZIMIT TE VULLNETIT TE FUNDIT Eshte I padenje per te trasheguar
personi qe e pengon realizimin e vullnetit te fundit te trashegimlenesit , 1
asgjesimi dhe fshehja e testamentit , 2 falsifikimi I testamentit. VLERSIMI I
PADENJESISE Kujdeset gjykata ktyesisht perveq ne rast padenjesie per : 1
shkeljjen e detyrimit te mbajtjes dhe 2 per mosdhenjen e ndihmes se
domosdoshme trashegimlenesit.
DHURIMET- Me dhurime
konsiderohet qdo heqje dore nga nje e drejte ,falja e borqit ,qdo transferim I
pasuris ne interest e nje trashegimtari ne emer te pjeses trashegimore ose
per te themeluar a zgjeruar familjen ,per te ushtruar mjeshterine si dhe qdo
disponim tjeter pa shperblim. KTHIMI I DHURIMEVE-Nese pjesa e
domosdoshme nuk plotesohet me zvogelimin e disponimit me testament
atehere kthehen dhuratat ,fillon nga dhurimi I fundit. LLOGARITJA E
DHURIMEVE-Qdo trashegimtari ligjor I llogaritet ne pjesen trashegimore qdo
gje qe ka marre dhurim nga trashegimlenesi ne qfardo menyre. dhurimi
nuk llogaritet nese trashegimlenesi ka deklaru ne kohen e dhurimit me vone
ose ne testament se dhurimu nuk do te llogaritet e pjesen trashegimore.
DHURIMET QE NUK LLOGARITEN NE PJESEN TRASHEGIMIRE-Dhurimet e
rendomta qe jane ten je vlere te vogel qe nuk ndikojne ne rritjen e pjeses
trashegimore nuk llogariten. HEQJA DORE NGA TRASHEGIMI-Mund te behet
vetem pas vdekjes se trashegimlenesit me deklarat te dhene prane gjykates
nga ana e trashegimtarit deri te perfundojseanca mbi trashegimine .nese ka
dispunu me pasuri smund te heq dore. ANNULIMI I DEKLARATES PER HEQJE
DORE NGA TRASHEGIMIA-Trashegimtari qe ka hequr dore nga trashegimia
mund te kerkoje anulimin e deklarates nese ajo eshet e dhene me kanosje

,me dhune ,mashtrum,apo me lajthithe .Paraqet kerkese prane gjykates.


PASOJAT E HEQJES DORE NGA TRASHEGIMI-Kur heq dore vetem ne emer te
vet atehere konsiderohet sikur nuk ka qene urr trashegimtare ,pjesen e tij e
trashegojne trashegimtaret e tjere ligjore. Kur nuk e shenon se heq dore dhe
ne emer te vet I perjashton edhe pasardhesit e tije.
PARASHKRIMI I SE
DREJTES PER KERKIMINE PASURIS TRASHEGUESE Afati subjektivper
posedimin e sendit me mirebesim eshte 1 vit nga dita kur trashegimtari ka
marre ne dijeni te drejten e vet . objektiv:per posedimin e sendit nga pasuria
e trasheguar jo me vone se 10 vjet . keqbesim: 20 vjet (se kan dite).
PRANIMI I TRASHEGIMISE-Kur trashegimlenesii nuk ka lene trashegimtar ligjor
as testamentary trashegimi I takon komunes ne te cilen trashegimlenesi ka
pase vendqendrimin ose vendbanimin e fundit.
KUJDESTARI I PASURISE
TRASHEGIMOORE-Per pasurin kur nuk I dihen trashegimtaaret ose
vendbanimi I tyre gjykata cakton kujdestarin e perkohshem : 1 te paguaj
borqe ,2 realizoj kerkesa 3 paditet dhe ngra padi etj. NDARJA E
TRASHEGIMISE-E drejta e ndarjes se pasurise nuk parashkruhet.
TRANSAKSIONET NDERMJET TE GJALLEVE (INTER VIVOS) Paraardhesi me
veprim juridik (per te gjallet ) mund tua cedoje dhe tua pjestoje pasurin e vet
pasardhesve te tij. Per se gjalli ua pjeston dhe cedon pasardhesve te vet gjith
pasurine ose nje pjese te saje. KUSHTET PER VLEFSHMERIN E CEDIMIT OSE
PJESTIMIT-1Pajtimi I te gjithe pasardhesve te ceduesit qe do te ishin
trashegimtar ligjor kohen e cedimit. 2 kontrata te perpilohet me shkrim dhe
te vertetoht nga gjyqtari . 3 cedimi dhe pajtimi eshte I vlefshem edhe kur
paraardhesi qe nuk ka dhene pelqimin I ka vdekur para cedusit pa lene
pasardhes ka hequr dore ose eshte I padenje. 4. Cedohet vetem pasuria qe
ekziston ne kohen e lidhjes se kontrates dhe nuk hyn ne pasurin
trashegimore.
KONSIDEROHET DHURIM/E PARUSIA APO PJESET E
PASURISE- Nese njeri nga pasardhesit nuk eshte pajtu, pjeset e ceduara
pasardhesve tjete ju konsiderohen dhurime. RUAJTJA E SE DREJTES SE
UZUFRUCTIT-DMTH e dhuron pasurine por mund me shfrytzu si uzufructar
per vete dhe bashkshorten. SHUARJA E KONDRATES MBI CENDIMIN- 1
zgjedhet me marreveshje ,2 nese pasardhesi tragon shenja mosmirnjohese
(induesi kerkon pasurine e dhuruar me cedim),3.kur si kryen detyrimet ndaj
ceduesit (si jep ushqim , si pagun borqet etj). TESTAMENTI-Veprim juridik I
njeanshem I kryer nga vet trashegimlenesi me anen e te cilit ky disponon
pasurin per kohen pas vdekjes. LTK:Shprehje e vullnetit te fundit te shfaqur
ne formen e parapar me ligj me te cilin testatori urdheron sit e veprohet me
pasurin e tij pas vdekjes. PERMBAJTJA E TESTAMENTIT- 1 trashegimtaret
personat qe do tu ndahet pasuria,2 pasuria(percaktimi I saj) , 3 detyrimet e
trashegimtareve , 4 caktimi I zbatuesit te testamentit. SUBSTITUT-

zevendesuesi I trashegimtarit ne rast se ai nuk do ose nuk mund te trashegoj


trashegimlenesin. TESTAMENTI ESHTE: 1 akt rigoroz personal, 2 pune
juridike mortis cauza , 3 pune juridike bamirese , 4 pune juridike e njeanshme
, 5 akt formal juridik(me ligj). REVOKIMI I TESTAMENTI Teresisht ose
pjeserisht ne qdo kohe nga trashegimlenesi ,dhe vetem ne forme te parapare
me ligj. ME TESTAMENT NDAHET PASURIA. ZOTESIA PER TE BERE
TESTAMENTIN-Zotesia per te vepruar 18 dhe 16 vjeq dhe nese eshte I
martuar . PAVLEFSHMERIA E TESTAMENTIT-1kanosje
,mashtrim,shtrengim,lajthim,shtyrje, 2 mungesa e formes me ligj, 3 mungesa
e zotesis testamentare te testatorit (ska `8 vjet ose 16 vjet pa u martu ).
VELLIMI I PAVLEFSHMERISE Mje pjese e tij ose teresisht. TESTAMENTI
ABSOLT NUL-Nese dispozitat e tij jane ne kundeshtim me dispozitat
imperative ligjore ,rregulla e moralit dhe juridike. TESTAMENTI RELATIV NULvetem interest e individeve te caktuar. BARRA-Ngarkon ndonj trashegimtar
me ndonje detyrim. KUSHTI-caktimi I nje personi si trashegimtar varet nga
paraqitja ose mosparaqitja e faktit te pasigurt . AFATI SUSPENZIV
Trashegimtari caktohet pas kohes se kaluar . REZULATIV-trashegimtari pas
kalimit te kohes pushon te jete trashegimtare . RUAJTJA E TESTAMENTIT
(SHKRESAVE) 1.Testatori,2 personi I besuar , 3 institucione (banke ,poste )
etj. INTERPRETIMI I TESTAMENTIT nenkupton gjetjen e qellimit te vertete
te testatorit te manifestuar ne deklaraten e vullnetit te fundit . Metodat e
interpretimit :objective dhe subjective. KUPTIMI I LEGUT-Eshte urdher ne
testament I trashegimlenesit me te cilin legatari I le nje ose shume sende
apo te drejta dhe e urdheron trashegimtarin qe nga ajo qe I ehte lene me
testament ti jape ndonje send ndaj personit te caktuar ,te paguaj nje shume
te holash ne pergjithesi te beje diqkka. PERSONAT E PERFSHIRE NE LEG- 3
persona : 1 testatorin (lensin e legut),2.oneratin(personin e ngarkuar per
permbushje te legut),3. Legatarin(fituesin e legut). PERMBAJTJA E LEGUTPerfshihet caktimi I nje ose me shume legatareve si suksesor singular te cilet
kane te drejten e kerkimit te dhenies ,veprimit ose mosveprimit te caktuar.
OBJEKTIN E LEGUT-Te gjitha te drejtat dhe sendet qe jane ne qarkullim dhe
kane nje vlere . LEGU I LENE INSTITUCIONEVE PUBLIKE-I lihet organit te
caktuar public :gjamise ,kishes. HEQJA DORE NGA LEGU-E fiton te drejten ne
baze te testamentit por jo kunder vullnetit te tije ,heq dore si trashegimtari
nga e drejta e trashegimise. EKZEKUTIMI I LEGUT-;egatari e kerkon
ekzekutimin nga trashegimtari I tij. ZVOGELIMI I DETYRIMIT TE
PERMBUSHJES SE LEGUT-Trashegimtari nuk detyrohet me ekzekutu legun
nese eshte vlera e legut me e madhe se e pasurise se tij trasheguese.
LLOGARITJA E LEGUT Llogaritet ne pjesen trashegimore qe I eshte lene
trashegimtarit ligjor. EKZEKUTORI I LEGUT-Vetem personi mme zotesi

veprimi.
DETYRAT E EKZEKUTORIT TE TESTAMENTIT- 1 ruajtja e pasurise
trashegimore ,2 administrimi I pasurise trashegimore ,3 pagimi I borxheve
apo legeve. EKZEKURORI KA TE DREJTE SHPERBLIMIN E SHPENZIMEVE.
LEGATORI NUK PERGJIGJET PER BIRGJET E TRASHEGIMLENESIT NESE
TRASHEGIMLENESI NUK E KA PERCAKTU NDRYSHE NE TESTAMENT. SHUARJA
E LEGUT-Nese vdes legatori para trashegimlenesit,2heq dore nga leguu,3ose
eshte I padenje ,4 pushon se ekzistuari objekti I legut per te gjall te testatorit
ose rasisht asgjesohet pas vdekjes. PARASHKRIMI I LEGUT afati 1 vit , afati
objektiv 3 vjet nga dita kur legatori merr vesh te drejten e vet. LLOJET E
TESTAMENTIT :1me shkrim, 2 me goje , 3 privat , 4 publik,5 I rendomt ,6 I
jashtezakonshem dhe I veqant. TESTAMENTI PRIVAT-nuk marrin pjese
persona tte cilet jane bartes te funksioneve publike, TESTAMENTI PUBLIK-e
domosdoshme pjesmarrja e gjyqtarit ,perfaqesuesit konsullar eprorit
ushtarak kapitenit te anijes pra pranija e organit zyrtar te caktuar .
TESTAMENTI I RENDOMT-behet ne qdo kohe , TESTAMENTI I
JASHEZAKONSHEM-ne rrethana te jashtezakonshme , I VEQANTE vetem ne
rrethana te veqanta.
LTK:LLOJET E TESTAMENTIT :
1.testamenti I shkruar nga vet testatori (holografi), 2.testamenti me shkrim
ne prani te deshmitareve (alograf),3.etstamennti gjyqesore , 4 testamenti ne
rrethana te jashtezakonshme. 1. TESTAMENTI I SHKRUAR NGA VET
TESTATORI-Quhet testament qe testatori e shkruan datuar dhe nenshkruar
me doren e vet ose vene gishtin.
2.TESTAMENTI ME SHKRIM NE PRANIN
E DESHMITAREVE -1.testatori qe din shkrim-lexim,2ta nenshkruan me doren
e vet ,3ne pranin e dy deshmitareve .Deshmitaret duhet te nenshkruajne
testamentin. 3.TESTAMENTI GJYQESOR e perpilon gjyqtari sipas tregimit te
vullnetit te fundit te trashegimlenesit ne menyren dhe kushtet e parapara
me ligj. Publik . Testatori di ose nuk di te lexoj kete gjyqtari e cek ne
testament testattori e nenshkruan. VULLNETIN E FUNDIT TESTATORI E
DEKLARON PERPARA GJYKATESIT ME GOJE. FIKSIMI (BERJA ) E VULLNETIT TE
FUNDIT NE PROCES VERBAL.- Nese sdi ta lexoj gjyqtari ia lexon ne prani te 2
deshmitareve.
TESTAMENTI ME GOJE Testamentari mund te deklaroj
vullnetin e tij te fundit me goje para dy deshmitareve kur vetem per shkak te
rrethanave te jashtezakonshme nuk eshte ne gjendje te beje testamentin me
shkrum (eshte privat). Deshmitaret mund te jene persona rasti ne
vendngjarjen e rrethanes se jashtezakonshme . DETYRA E DESHMITARIT TE
TESTAMENTIT ME GOJE Ta perpilojne deklaraten me shkrim te testatorit qe e
ka bere me goje dh eta dorzojne ne gjykate ose ta deklarojne me goje duke
treguar ne qfar rrethanash dhe ku dhe kur testatori e ka shpreh vullnetin e
fundit. 30 dite pas pushimit te rrethanave te jashtme behet testament I
pavlefshmen nese nuk deklarohet ne gjykate. TESTAMENTI NE ANIJE-E bene

testatori qofte gjate udhetimit zyrtar apo privat. Eshte I shkruar ,public dhe I
jashtezakonshem .-shkrim-lexim p.sh. kushtet e keqija klimatike , tek
testatori ngjallin friken se nuk do te mbijetoj rrezikun personeli I anijes luan
rolin e gjyqtarit . KOMANDANTI I ANIJES KRYEN FUNKSIONIN E GJYQTARIT-30
dite nga dita e kthimit te testatorit ne atdhe pushon testamenti. TESTAMENTI
I KONSULLUAR DIPLOMATIK-e bene shtetasi I kosoves I cili ndodhet ne boten
e jashtme apo ne udhetim zyrtar a privat ne shtetet e huaja . Ne vemd te
gjyqtarit paraqitet perfaqesuesi diplomatik apo konsullar I kosoves .
TESTAMENTI NDERKOMBETARE- testatori e shkruan me doren e vet ose nje
person tjeter me mjete mekanike te shkrumit e nenshkruan testatori ne
pranin e gjyqtarit te gjykates komunale ,personi tjete r te aurorizuar apo dy
deshmitareve duke deklaruar se ky eshte testament im dhe se jame ne dijeni
per permbajtjen e tij. Ne vend testatori e ben testamentin pran gjyqtarit psh
vendit perpara perfaqesuesit konsullar diplomatik. KUSH MUND TA BEJE
TESTAMENTIN NDERKOMBETARE ?-qdo pseron me aftesi active testamentare
nuk kufizohet ne kohe . Ruajtja :testatori I teklarohet nese testament
nderkombtar o dprzohet ne ruajtje organit punlik te autorizuar me ligj per
ruajtjen te testamentit , gjyqit.
TESTAMENTI USHTARAK- 1 publik me
shkrim ne gjendje te jashtzakonshme , 2 vetem gjate luftes dhe mobilizimit ,
3 qdo person ushtarak ,4 komandanti I qetes rolin e organit public , 5 60 dite
nga mbarimi I luftes , 30 djde nese testatori eshte demobilizuar .
PROCEDUAR E SHQYRTIMIT TE PASURIS TRASHEGIMORE- Dispozitat e
procedures jokontestimore jane nje verg veprimesh te marra nga gjykata per
vertetimin e pasojave per te trasheguar pas vdekjes se trashegimlenesit.
PARIMET E PRICEDURES SE SHQYRTIMIT TE TRASHEGIMISE - : 1 .parimi I
urgjentitetit (sa me pare) 2 parimi I socialitetit (mbrojtja e personave te
mitur ,te paafte), 3 parimi I zyrtaritetit (exoficio)sipas detyres zyrtare , 4
perjashtimi I provave te drejtperdrejtshmeris , provat e drejtperdrejtshmerise
ti administroj kompetenca tokesore. CILA GJYKATE E SHQYRTON PASURIN
TRASHEGIMORE-Gjykata ne territorin e se ciles ne momentin e vdekjes
trashegimlenesi e kishte 1 vendbanimin apo 2 qendrimi n e fundit , 3 vendi
ku ndodhet pasuria apo pjesa me e madhe e saj ne kohen e vdekjes se
trasheguesit . K.NDERKOMETARE GJYKATA E HUAJ- eshte kompetente
ateher kur me anen e aktvdekjes dhe certifikkaten e librit am te vdekurve
,gjykata merr vendim te shpallet ankompetente dhe nderpret procedure.
K.LENDORE-e ka gjykata komunale trashegimore, K.FUNKSIONALE-eshte
k.lendore , u referohet gjykatave te rregullta. PERGADITJA E SEANCES
TRASHEGIMORE :1 perpilimi I aktvdekjes, 2 masa e perkohshme per
sigurimin e pasuris trashegimore , 3 regjistrimi dhe vleresimi I pasurise , 4
emerimi I kujdestarit te perkohshem . PERPILILI I AKTVDEKJES-Ne baze te

shenimeve qe jane marre nga kusherinjet e te vdekurit dhe personave te


tjere qe mund te japin te dhena brennad 15 dite gjykata ja dorzon shpalljen
e personit te vdekur organi I librit amz te te vdekurve gjykates trashegimore.
HAPJA DHE SHPALLJA E TESTAMENTIT-Kur gjykata te vertetoje se ka vdekur
trashegimlensi ose eshte shpallur I vdekur do ta hape testamentin pa e
prishur vulen e leon dhe e ben procesverbalin. TRASHEGUMI NUK
SHQYRTOHET KUR NUK KA LENE PASURI.
REGJISTRIMI DHE VLERESIMI I
PASURISE Per qellim te mbrojtjes me vendim te gjykates . nuk dihen
trashegimtaret , personat jane te mitur , - kur vleresimin dhe regjistrimin e
kerkojne trashegimtaret ,legalaret ose kreditoret . OBJEKTI I REGJISTRIMIT:-e
luajtsjme , e paluajtshme ,-pasuria qe ndodhet te personi tjeter , -ne
gjegjistrim shkruhen kerkesat dhe borxhet .
MASA E PERKOHSHME E
SIGURIS SE PASURISE Gjykata do te caktoje gjithmone kur vjen ne
perfundim se pa nje mase te tille pasuria do te demtohet ne mase te
konsiderueshme ose do te asgjesohet.
SEANCA E TRASHEGIMISGjykata me ane te shpalljes publike qe ti paraqiten gjykates Brenda afatit
prej 6 muajsh nga dita e publikimit te shpalljes ne gazeten zyrtare te
Kosoves. UDHEZIMI I PALEVE NE KONTEST CIVIL-Nese ne mes
trashegimtareve jane kontestuese faktet nga te cilat varet ndonje e drejte e
tyre lidhur me trashegimin. GJYKATA-e nderpret shqyrtimin e pasuris
trashegimore dhe I udhezon palet qe te fillojne kontestin ne gjykate ose
procedure ne organin administrative competent . GJYKATA NUK DO TA
NDERPRES SHQYRTIMIN E TRASHEGIMISE NESE-eshte fjala rreth fakteve qe
jane te ditura boterisht si dhe kur jane kontestuese faktet qe mund te
konstatohen ne baze te dokumenteve publike apo private por te vertetuara.
UDHEZIMI I KONTESTIT CIVIL-KOHEZGJATJA E PROCEDURES-30 dite Brenda te
cilit duhet te fillohet procedura. AKTVENDIMI MBI TRASHEGIMIN-Gjykata
vendos me aktvendim per trashegimi, permbane : 1 .Aid Bivolaku, 2
paluejtshmerine(shtepine) , 3 .lujtshmerine (golf 7 ), 4 trashegimtarin :Admir
Bivolaku . AKTVENDIMI I PJESSHEM Gjykata I shpall trashegimtar vetem te
pjeses jokontestuese te pasuris trashegimore. PASURIA E GJETUR PAS
MARRJES SE AKTVENDIMIT MBI TRASHEGIMIN Nuk e shqyrton perseri
pasurine por vetem pasurine e gjetur , me aktvendim te ri duke u
mbeshtetur ne aktvendimin e meparshem.
GJETJA E TESTAMENTIIT PAS
PLOTFUQISHMERISE SE AKTVENDIMIT PER TRASHEGIMINE-Gjykata do te
shpalle me procesverbal per shpalljen, kopjen ja dergon gjykates dhe
origjinalin per vete.
ANKESA MJET I GODITJES SE ZAKONSHME- Pala e
pakenaqur ushtron ankese kunder aktvendimit ne afat prej 15 ditesh nga
pranimi I aktvendimit. MARRJA E AKTVENDIMIT TE FORMES SE PRERE-kur
kunder tij ne afatin e caktuar ligjor nuk eshte paraqitur ankesa. Apo nese

ankesa terhiqet ,hidhet posht ose refuzohet. MJETET E JASHTEZAKONSHME


REVIZIONI Kunder aktvendimit definitive te formes se prere . 1.kunder
aktvendimit te gjykates ne shkalle te dyte me te cilin hidhet posht ankesa, 2
.kunder aktvendimit te shkalles se dyte me te cilin vertetohet aktvendimi I
gjykates se shkalles se pare.
KERKESA PER MBROJTJEN E LIGJSHMERISE
Kur shkelet ligji material ose procedural,me rastin e marrjes se aktvendimit
nga ana e gjykates e ky aktvendim te jete I kunderligjshem.

You might also like