Gabay sa Paglilinis ng Ngipin

Ang Wastong Paglilinis ng Ngipin

Ang masusing paglilinis ng ngipin gamit
ang sepilyo o anumang angkop na panlinis gaya
ng bimpo ay mahalaga upang maiwasan ang
pagkasira at mapanatiling malinis at malusog
ang mga ngipin.
Ang asukal sa mga matatamis na pagkain
ay maaring maging sanhi ng tooth decay.
Nagsisilbi itong pagkain ng mga mikrobyong
nagdudulot ng pagkabulok ng ngipin kaya pag
mas maraming matamis na pagkain ang iyong
kakainin, mas mabilis ang kanilang pagdami.

Ang iba pa sa mga mikrobyong ito ay may

kapasidad na makagawa ng parang glue o
pandikit galing sa asukal na nagiging dahilan
kung bakit mas madikit sila at mas mahirap
tanggalin, lalo nat kung hindi tama at regular
ang paglilinis ng iyong ngipin.
Mga angkop na gamit panlinis ng
ngipin:
- sepilyo (toothbrush) at toothpaste
- sepilyo at tubig

Gabay sa Paglilinis ng Ngipin

- basang bimpo
- asin na tinunaw sa maligamgam
na tubig
- malambot na sanga ng puno o
halaman (halimbawa: siwak mula sa
puno ng bayabas)
Mga hindi dapat gamitin:
- asin na kinukuskos sa ngipin
- buhangin
-kutsilyo
- sinulid
***ang mga nabanggit ay maaring magdulot
ng sobrang pagkagasgas ng ngipin at ang
unti-unti nitong pagkapudpod

Gaano kadalas dapat maglinis ng ngipin?

Ang paglilinis ng ngipin ay
dapat ginagawa dalawa o tatlong
beses sa isang araw pagkatapos
kumain. Bukod dito, nararapat na
bilangin kung gaano katagal
ginagawang paglilinis. Ang
epektibong paglilinis ng ngipin ay
ginagawa sa loob ng 5 minuto.
Ang
kakulangan
sa
paglilinis
ay
nakasasama sa kalusugan ng ngipin at nagiging
dahilan ng pagkasira nito.

Gabay sa Paglilinis ng Ngipin

Tamang paraan ng pagsisipilyo

Mabuti ring bigyang-pansin
ang paraan ng pagsisepilyo. Ang
tamang paraan ng paglilinis ay
mahalaga upang matanggal ng
lubos ang mga dumi at pagkaing
nakadikit sa mga ngipin.
1. Maglagay ng toothpaste na
sinlaki ng kornik sa toothbrush.
Kung walang toothpaste, puwede
rin na gumamit ng maligamgam
na tubig.
2. Kuskusin pataas-baba at paikot
ang labas na parte ng mga
bagang sa kanan mula sa dulong
bagang paharap. Gawin din ito sa
kaliwang bahagi ng bibig.
3. Kuskusin paikot ang loob na parte
ng mga ngipin. Ulitin ang
naunang proseso.

4. Iposisyon ang sipilyo patayo at

kuskusin ang likod na parte ng
mga ngipin sa harap.

5. Kuskusin din ang ibabaw na

bahagi ng mga ngipin at
igalaw ang toothbrush sa
pahalang na direksyon.
6. Huwag kalimutang kuskusin
din ang ibabaw ng dila.

Gabay sa Paglilinis ng Ngipin

Mga Alternatibong Paraan sa Paglilinis ng

Ngipin
Sawik galing sa puno ng Bayabas
Dahil sa kamahalan ng mga sipilyo
ngayon, magandang humanap ng alternatibong
paraan ng paglinis ng ngipin na makikita sa
ating paligid. Halimbawa na lamang ay ang
puno ng bayabas. Bukod sa masarap na bunga,
maaring gamitin ang sanga nito para gawin
sipilyo. Gawin ang mga sumusunod:
1. Kumuha ng sanga ng bayabas.
2. Tanggalin ang dahon.
3. Pumutol ng isang dangkal ng sanga.
4. Hugasan nang mabuti.
5. Tanggalin ang balat sa isang dulo at
saka himayin o buhaghagin.
6. Handa na ang iyong sipilyo.
7. Gamitin ito tulad ng isang normal na
sipilyo.

Gawang-Bahay na Toothpaste
Isa pang mahalagang ginagamit upang
panatilihing malinis ang ngipin ay ang
toothpaste. Gaya ng sipilyo, ito rin ay
magagawa natin sa sarili nating pamamahay.

Gabay sa Paglilinis ng Ngipin

Gamit ang baking soda, asin at tubig, sundin

ang mga sumusunod:
1. 4 na kutsarita na baking soda at isang
kutsaritang asin.
2. Lagyan ng tamang dami ng tubig at
haluin nang mabuti.

Tsaang Gubat bilang Pangmumog

Ito ay isang halaman na maaaring gamitin
sa paggawa ng pang-mumog upang tumibay
ang ngipin dahil ito ay mayroong Fluoride. Ito ay
mabisa ring gamitin para mawala ang sakit ng
tiyan at kabag.

Ihanda ang mga sumusunod para gumawa ng

pangmumog:
1. Ilagay sa palayok ang tinadtad na
dahon ng tsaang-gubat
A. Tuyong Dahon ng Tsaang-gubat
7-12 taong gulang: 1 kutsara

Gabay sa Paglilinis ng Ngipin

13-pataas:
2 kutsara
B. Bagong pitas na dahon ng
Tsaang-gubat
7-12 taong gulang: 3 kutsara
13-pataas:
1 1/2 kutsara
2. Lagyan ng isang basong tubig. Takpan
at pakuluin.
3. Tanggalin ang takip at hayaang kumulo
ng 15 minuto hanggang sa mangalahati
ang laman ng palayok.
4. Palamigin at salain.
5. Maaari nang gamiting pangmumog.

...Mula sa May-Akda...
Kami ay nagpapasalamat sa mabuting pagtanggap ninyo
sa amin at sa inyong kooperasyon. Naway ipagpatuloy
ninyo ang inyong suporta sa ating proyekto upang
makamit natin ang ating mithiing:
PABABAIN NG 50% ANG BILANG NG TOOTH DECAY SA
MGA BATANG MAY EDAD NA 0-12 sa 2010!

Gabay sa Paglilinis ng Ngipin

Inihanda nina:
Shane Amat
Kam Bautista
Jessy Domagsang
Kenneth Lim

University of the Philippines

Manila
College of Dentistry
Department of Community
Dentistry

SanSA
Juan, PAGLILINIS
Batangas
GABAY
NG NGIPIN