You are on page 1of 204

REPUBLIKA E SHQIPRIS

KSHILLI KOMBTAR I TERRITORIT T REPUBLIKS S


SHQIPRIS

POLITIKA
E PLANIFIKIMIT T TERRITORIT
T BASHKIS DURRES

MIRATOHET
KRYETARI I KKT
Z. SALI BERISHA

KRYETARI I KSHILLIT BASHKIAK DURRES


Z. Indrit HAMITI

KRYETARI I BASHKIS DURRES


Z. Vangjush DAKO

Miratuar me vendim te K.K.T-se , nr , dt.

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 1: Te Dhena te Pergjitheshme te Bashkise


1.1
1.2
1.3

1.4

Pershkrimi
Siprfaqja e njsis
vendore
Numri i popullsis
ekzistuese
Zona me interes
kombtar, zona t
mbrojtura natyrore dhe
kulturore
Siprfaqe e miratuar
zonash informale

Njesia

Specifikime
Tokat Urbane, Tokat Bujqesore, Tokat
Pyjet
Popullesia rezidenciale sipas te
Dhenave Bashkiake

4079 Ha
200.000

730,37 Ha

1420 Ha

1.5 Problematika mjedisore

Zona Arkeologjike A, Zona


Arkeologjike B, Park Industrial, Zona
e Portit

Zonat e aprovuara nga ALUIZNI


(Kneta, Shkozet, Arapaj)
Vend grumbullimet ekzistuese
- Aktivitete industriale operuese ne
afersi te zonave te banimit

Tabela 2: Propozime t PPV


Pershkrimi

Njesia

2.1 Tipi i zhvillimit te pritshem


per 10 vjetet e ardheshme

2.2 Propozimi kryesor i


perdorimit te tokes
2.3 Numri i popullesise shtese te
pritshme per 10 vitet e
ardheshme
2.4 Numri total i punesimit
shtese per 10 vitet e
ardheshme
2.5 Siperfaqja totale e ndertimit
te shtuar per banim
2.6 Siperfaqja totale e ndertimit
te shtuar jo per banim
2.7 Siperfaqja totale e zonave te
mbrojtura
2.8 Siperfaqe e gjelber shtese
2.9 Numri i njesive strukturore
2.10 Numri i strukturave te nen
njesive

33.000
banore
8.000
vende
pune
1282,49
Ha
899,86 Ha
839,24 Ha
719,29 Ha
17
104

Specifikime
Zhvillimi Rezidencial
Aktivitete Tregtare
Aktivitete Ekonomike (Logjistika
dhe parqet industriale)
Infrastrukture
Rezidenca
Sherbime
Industri
Vleresimi sipas studimeve
ekonomike dhe demografike
Vleresimi sipas studimeve
ekonomike dhe demografike
Siperfaqe te banuara me densitet
te ulet, te mesem dhe te larte.
Aktivitete Industriale
Tregeti dhe Agjensite e Turizmit
Zona natyrore Periferike
urbane,Tokat Bujqesore
Hapesirat e hapura te gjelbra dhe
objekte sportive
Plani ne Njesi Strukturore
Zonimi i Detajuar (H.2)

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 3: T dhna financiare


Emrtimi

Njsia

3.1 Vlera e prgjithshme 53 Milion $


e Planit e
Investimeve
Kapitale
3.2 Fazat e zbatimit t
zhvillimit
do 2 vite
Ose periudhat
prkatese
3.3 Studimin teknik t
parafizibilitetit

Specifikime
Duhet t jet n prputhje me
programin buxhetor afatmesm

T ndara n periudha brenda


vlefshmris kohore t planit pr
njsit dhe nn njsit strukturore
prkatse
Argumentohet zgjidhja e propozuar
dhe kostot e praftrta me zrat
kryesor

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 4: Dokumentet q shoqrojn PPV


Nr

Dokumenti

ProjektPlani, i cili prmban:


1. Qllimet dhe objektivat e
instrumentit vendor;
2. Analizn
3. Politikn e zhvillimit t territorit
4. Plani i prdorimit t toks
5. Plani i i shrbimeve publike
6. Fazimi i zbatimit te planit dhe
instrumentet financiare pr zbatim
7. Implikimet n kornizn ligjore dhe
institucionale
8. Plani i veprimeve pr zbatimin e
Planit vendor
9. Dokumenti prmbledhs pr
prezantim final
10. Raporti i prpunimit dhe
ndryshimeve t propozuara pr
bazn e t dhnave GIS
Rregullorja e planifikimit i cili
prmban:
1. Rregullore pr prdorimin e toks
2. Rregullore mbi Intensitetin e
Zhvillimit
3. Rregullore mbi Bashkimin/Nnndarja eparcelave
4. Rregullore pr sistemin rrugor dhe t
transportit
5. Rregullore mbi konservimin dhe /
ose ruajtjen e zonave/ monumenteve
e vlerave historike, kulturore dhe t
mjedisit
6. Rregulloret e tjera sipas nevojs

Hartohet /
Miratohet
Hartohet

Referenca
Ligjore

Sipas nenit 29
t Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit

Hartohet

Sipas nenit 29
t Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit

Rregullore e ndrtimit

Hartohet

Analiza dhe Vleresimi i thelluar i


situats ekzistuese social-ekonomike
dhe hapsinore-mjedisore n territorin e
njsis vendore

Hartohet

Politika e Zhvillimit te Territorit t


njsis vendore. Ky dokument do t
prmbaj:
7. Politika vendore pr zhvillimin e
territorit n Bashkis/ Komuns;
8. Vizioni i zhvillimit t Bashkis/
Komuns;

Hartohet

Sipas nenit 27
t Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit
Politika mund
t jet
ekzistuese me
t gjitha pjest
e saj ose pjes
t caktuara t
saj, sipas

Check
list

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

prcaktimit t
neneve 18 deri
20 t
Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit

9. Objektivat Strategjike t Zhvillimit


t Bashkis Komuns;
10. Programet e zhvillimit t Bashkis/
Komuns;
Skenaret hapsinor strategjike t
zhvillimit t njsis vendore, sipas
prioritetit
Hartohet

Vlersimi Strategjik Mjedisor

Plani i Investimeve Kapitale

Hartohet

Dokumenti i Prmbledhur dhe


Prezantimi i PPV pr kshillin e njsis
s qeverisjes vendore dhe KKT
Studime mbshtetse:

Hartohet

LAMP Projekt

Metodologjia
dhe hapat e VSM
duhet t jepen
nga legjislacioni
mjedisor
prkates.
VSM hartohet
paralelisht me
planin dhe duhet
t mbyllet para
miratimit t
instrumentit
vendor
projektplanit.

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 5: Hartat bashklidhur Relacionit t PPV


(referenc sht neni 19 n Rregulloren Uniforme t Planifikimit)
Nr
1

2
3

Tematika e
hartes
Harta Baz

Hartat e
elementve
ekzistues t
territorit

Lloji i harts

Harta Baz Vektoriale e


Njsis Vendore dhe
Topografia
Shtresat Gjeologjike
Situata Hidrogjeologjike
Ceshtjet dhe zonat e
rendesise kombetare

Shkalla

A0

1:25.000

H02

A2

1:25.000

H03

A2

1:25.000

H04

A2

1:25.000

H05

A2

1:25.000

H06

A2

1:25.000

H07a

A2

1:25.000

H07b

A2

1:25.000

H07c

A2

H08

A2

H09

A2

H10

A0

H11

A2

H12

A2

H13

A0

H14

A0

Harta e infrastruktures (
sherbimeve publike dhe
impiante)
a) Rruget
b) Furnizimi me uje

c) Kanalizimi

d) Furnizimi me energji

10

Harta e zonave te
1:25.000
aprovuara te
ALUIZNIT
Analiza e problematikes
1:25.000
mjedisore
Analiza e perdorimit
1:10.000
ekzistues te tokes
Analiza e cilesise se
1:25.000
ndertimit, banesave dhe
shperndarjes se popullesise
Analiza e artikulimit dhe
1:25.000
strukturimit te tipologjive
te hapesires
Propozimi i perdorimit te
tokes (referece rastet sipas
nenit 19 ne Rregulloren
1:10.000
Uniforme te Planifikimit)Harta e pergjithshme e
perdorimit te tokes
1:10.000
Harta e Zonimit te
Detajuar

13

14

15

16

Hartat e
perdorimit te
tokes

H01

Harta e sherbimeve sociale

12

Check
List

1:10.000

11

Kodi i Formati
Harts

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

17

18

19

Harta e njesive
dhe nen njesive
Hartat e
sherbimeve dhe
infrastrukturave
te propozuara

20
21
22
23
24

25

Hartat e
Instrumentave
speciale te
kontrollit te
zhvillimit

Njesite dhe nen njesite


strukturore dhe zonat per
prioritet zhvillimi
Rrjetet e Infrastrukturave:
Rrjeti rrugor
Rrjetet e Infrastrukturave:
Furnizimi me Enegji
Rrjetet e Infrastrukturave:
Furnizimi me Uje
Rrjetet e Infrastrukturave:
Kanalizime
Rrjetet e Infrastrukturave:
Telekomunikacioni
Rrjetet e Infrastrukturave:
Sistemi i kullimit
Objektet e sherbimeve
sociale dhe rrezet e
mbulimit
Harta pr Statusin e
Zhvillimit

1:25.000

H15

A2

H16

A2

H17a
H17b

1:25.000

H17c

A2

H17d
H17e

1:10.000

H18

A2

H19

A0

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela e Permbajtjes
Hyrje
PJESA A
1. Kuadri i Pergjitheshem i Projektit
1.1 Kuadri i Projektit
1.2 Hapat e Projektit
2. Analiza
2.1 Durresi n kuadrin rajonal
2.2 Organizimi Hapesinor
2.3 Sistemi i transportit
2.4 Infrastruktura bashkiake
2.5 Profili social-demografik
2.6 Analiza e integruar SWOT
2.7 Prfundime
3. Vizioni dhe Strategjia per Zhvillimin e Qytetit
3.1 Vizioni i qytetit
3.2 Synimet e qytetit
3.3 Vizioni i qytetit she Impakti potencial mbi zhvillimin
4. Plani Urbanistik i Bashkis
4.1Parimet e Pergjitheshme te Zhvillimit Urban
4.2Plani Strukturor
4.3 Bazat e planifikimit urban & zhvillimi
4.4 Aktivitetet Produktive
4.5 Banesat & Popullatat
4.6 Facilitetet Publike
5. Infrastruktura e Sherbimeve Urbane Bashkiake
5.1 Situata Aktuale dhe propozimet
5.2 Sherbimet Urbane te Trafikut & Transportit
5.3 Buxheti i Bashkise
6. Perfshirja e Aktoreve ne hartimin e Planit
6.1 Kontributi i konsultimit publik dhe procesit te pjesemarrjes
6.2Takimi me publikun, Prezantimi dhe shfaqje publike
6.3 Komente nga publiku i gjer
7. Raport mbi perpunimin e sistemit mbeshtetes te planifikimit
hapesinor
7.1 Sistemi i Informacionit Gjeografik GIS
7.2 Tipizimi i vendosjes se te dhenave

11
13
16
18
19
23
43
50
54
65
70
72
72
73
84
86
86
88
92
103
106
118
130
130
134
139
186
186
191
193
195
195
197

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Lista e Tabelave
Tabela 1: Popullsia e Durresit
Tabela 2: Burimet e te ardhurave te Qeverise Lokale (2007)
Tabela 3: Shkalla e motorrizimit ne Durres
Tabela 4: Parashikimi i rritjes te autoveturave & shkalla e motorrizimit per vitin
2020
Tabela 5: Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te
motorrizuara dhe pa mjete te motorrizuara (jm)
Tabela 6: Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te
motorrizuara dhe pa mjete te motorrizuara (jm)
Tabela 7: Struktura e popullsis sipas grup moshs pr vitin 2007, Bashkia Durres
Tabela 8: Treguesit e Shendetesise (Burimi: Nje veshtrim i pergjithshem ne
sistemin shendetosr ne Shqiperi,Ministria e Shendetesise
Tabela 9:Klasifikimi i biznesit
Tabela 10: Sektoret kryesore qe operojne sipas aktiviteteve
Tabela 11: Karakteristikat financiare te Bashkise
Tabela 12: Te ardhurat (000/ Leke)
Tabela 13: Buxheti Final ( 000)
Tabela 14: Mekanizmi i Planeve Strukturore
Tabela 15: Ekzistenca dhe perdorimi i Planifikuar 219 i tokes ne Durres
Tabela 15/1: Lista dhe Krahasimi ndermjet zonave aktive produktive te planifikuara
dhe ekzistuese
Tabela 16: Kategorite e Cilesise se Banesave
Tabela 17: Tendencat demografike te Durresit ne periudhat 2004 06 dhe 200608
Tabela 18: Popullsia ekuivalente sipas ardhjes se turisteve 2020
Tabela 19: Formulari i vleresimi per analizat social ekonomike
Tabela 20: Rezultatet e PRA ne Durres (ne lek)
Tabela 21: Tabela perfundimtare e analizes se Mundshmerise per banese
Tabela 22: Tematika e Banesave Sociale
Tabela 23: Funksionet e propozuara te negociushme dhe perqindja per njesi dhe
nen-njesite rezidenciale rurale.
Tabela 24: Standartet e aplikuara per Facilitetet kryesore Publike dhe Urbane
Tabela 25: Tabela sinoptike e Faciliteteve Publike
Tabela 26: QSH ne Durres: siperfaqja dhe popullsia e sherbyer
Tabela 27: Normat dhe specifikimet e faciliteteve arsimore
Tabela 28: Kopshtet, shkollat 9-vjecare e te mesme ekzistuese (ne seguence)
Tabela 29: Kopshtet (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)
Tabela 30: Shkolla 9-vjecare (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)
Tabela 31: Shkollat e Mesme (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)
Tabela 32: Situata e planifikuar
Tabela 33: Rezultatet GQEM
Tabela 34: Lista finale e aktiviteteve strategjike
Tabela 35: Permbledhje e Projektit te Propozuar per Trafikun dhe Transportin ne
qytetin e Durresit
Tabela 36: Seti adoptuar per tipizimin e te dhenave
1

22
22
44
44
44
54
54
60
61
61
63
63
65
92
100
103
106
107
109
110
111
112
113
115
118
119
122
123
124
125
125
126
139
142
144
153
201

Perdorimi i tokes ekzistues eshte paraqitur kryesisht me funksione mikes. Ne Perdorimin e planifikuar te tokes, te
gjitharruget terciare jane perfshire ne planifikimin zonal, dhe zonat Mikse Residenciale dhe Tregtare dhe zonat
Residenciale dheMikro-ndermarrje perfshihen dy here (Brenda sektorit te Aktiviteteve Produktive dhe Residenciale).

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Lista e Figurave
Figura 1: Harta e Pergjithshme, Shqiperia me te verdhe
Figura 2: Qarku Durres
Figura 3: Harta rajonale e Durresit
Figura 4: Foto ajrore e qytetit te Durresit
Figura 5: Rruga Egnatia Tabula Peutingeriana
Figura 6: Rajoni i Durresit dhe Tiranes Perpunimi (GIS, Lamp Project)
Figura 7: Struktura hapesinore e qytetit
Figura 8: Durres, efektet e termetit 1926
Figura 9: Leone Carmignani, Plani Pergjithshem I Qytetit 1942 (PRG, 1942)
Figura 10: Mol ndrtuar nga italiant n vitin 1930
Figura 11: Konfigurimi territorial i tanishem i Durresit:
Figura 12: Karakteristikat e Struktures hapesinore
Figura 13: Fronti Ujor, Pjese e pandertuar, Durres, 2009
Figura 14: Ndertimet pa Leje, Kepi I Durresit
Figura 15: Qyteti i Vjeter
Figura 16: Qytetit Qendror, Qyteti Byzantine dhe Otomanike, (Qyteti Historike
Figura 17: Evolucioni historik i qytetit otoman
Figura 18: Rruga Tregetare
Figura 19: Pamje nga Shekulli XX
Figura 20: Qendra e Qytetit
Figura 21: Qendra e Qytetit me stadiumin
Figura 22: Zhvillimit i frontit ujor
Figura 23: Pjesa Perendimore e dokut qe sot eshte nje nga pjeset me te degraduara te
Qytetit
Figura 24:Zona Bregdetare
Figura 25: Qyteti Industrial
Figura 26: Transformimi I zones indusstriale 1990
Figura 27: Zona e vjeter industriale e Durresit mbrapa portit
Figura 28: Porto Romano, Katund i Ri
Figura 29: Qyteti informal ( Keneta, Zona e brendshme e kepit, ne brendesi te
kodres)
Figura 30: Zona e brendshme e Kepit
Figura 31: Pamje panoramike e vendbanimeve informale ne zonen Ish Kenetes
(foto ajrore 2005)
Figura 32: Vrinasi (Zona informale) Pamje panoramike e vendbanimeve
informalene zonen e ish-kenetes ( foto ajrore 2005)
Figura 33: Qyteti bregdetar turistik
Figura 34: Rashbull
Figura 35: Qyteti i Autostrades
Figura 36: Zhvillimi I popullsise 1991-2008 (Burimi: te dhenat e Bashkise)
Figura 37: Rritja e popullsise (Burimi: te dhenat e Bashkise)
Figura 38: Ndryshimi I popullsise (Burimi: te dhenat e Bashkise
Figura 39: Numri familjeve (Burimi: te dhenat e bashkise)
Figura 40: Madhesia e familjeve (Burimi: te dhenat e Bashkise)
Figura 41: Zhvillimi I numrit te familjeve
Figura 42: Foto qe tregojne pika e forta te Durresit: Pejsazh, Trashegimi kulturore,
Vitalitet urban, Aktivitete portuale

12
20
21
24
24
25
25
26
27
28
29
30
31
31
32
32
33
33
34
34
35
35
35
36
36
37
37
38
38
39
39
40
40
41
41
55
55
56
57
57
58
68

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 43: Foto qe tegojne dobesite e Durresit: Degradim mjedisor, ndertime te


pakontrolluara, mungese respekti per trashegimine kulturore
Figura 44: Skema e perdorimit te tokes: njesi dhe nen-njesi homogjene urbane dhe
infrastruktura
Figura 45: Harta tre kufijve
Figura 46: Harta e Kufizimeve Durres
Figura 47: Themelet e Zhvillimit urban te Durresit
Figura 48: Harta e Perdorimit te Tokes
Figura 49: Njesite dhe nen-njesite e identifikuara
Figura 50: Dendesia e tanishme dhe ajo e planifikuar e popullsise
Figura 51: Zona e Portit dhe vendodhjet e parapelqyera te Portit Turistik dhe te
Peshkimit
Figura 52: Shembuj te projektimi te ballit te rruges: testimi i rritjes se densiteti te
ndertimit
Figura 53:Vend-ndodhja e qendrave shendetsore (ekzistuese ne te majte, dhe te
planifikuara ne te djathte)
Figura 54: Durres Gjelberimi (detaj i Qendres se Qyetetit siperfaqet potenciale te
gjelbra publike jane te ndricuara)
Figura 55: Rrjetit rrugor i propozuar i qytetit t Durrsit
Figura 56: Projekt per Permiresimin e interseksioneve
Figura 57: Plani i rrjetit rrugor te Durresit
Figura 58: Rrjeti Unazor i Qytetit
Figura 59: Platforma Integruese e Portit te Durresit
Figura 60: Parku i qytetit te Durresit
Figura 61: Qender Historike
Figura 62: Rehabilitimi i bregdetit prane Currilave
Figura 63: Projekti I Permisimit te kryqezimeve kryesore ne qytetin e Durresit
Figura 64: Plani Bypass-eve te qytetit te Durresit
Figura 65: Kryqezimet ne disnivel ne rrjetin rrugor te Durresit
Figura 66: Linjat e Transportit public ne qytetin e Durresit
Figura 67: Prezantimi i Planit Strukturor
Figura 68: Komente nga Publiku
Figura 69: Dy shembuj te mosperputhjes midis dy sistemeve te papajtueshme

68
87
91
96
98
99
102
103
105
117
121
128
146
149
155
157
159
169
172
174
176
180
183
189
192
193
197

Lista e Hartave
Harta H.10: Harta Ekzistuese e Prdorimit t Toks
Harta H.13: Harta e Propozuar e Perdorimit te Pergjithshem te Tokes
Harta H.16: Harta e Rrjetit rrugor te propozuar i qytetit t Durrsit

42
99
146

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Akronime:
ALUIZNI Agjencia pr Legalizimin, Urbanizimin dhe Integrimin e Zonave dhe
Ndertimeve
LZ
Leje Zhvillimi
MPQ
Master Plani i Qytetit
VQQOS
Vizioni i Qytetit, Qllimet, Objektivat dhe Strategjia
PDV
Plan i Detajuar Vendor
VNM
Vlersimi i Ndikimit Mjedisor
BE
Bashkimi Evropian
I
Koeficient Intensiteti
GIS
Sistemet i Informimit Gjeografik
SGP
Sistem Global Pozicionimi
SRH
Studim pr Ruajtjen Historike
INSTAT
Instituti i Statistikave, Republika e Shqipris
IMK
Instituti i Monumenteve t Kulturs
ZRPP/SRPP Zyra/Sistemi i Regjistrimit t Pasurive t Patundshme
KTNPU
Kshilltar Teknik Ndrkombtar pr Planifikimin Urban
ISPU
Instituti i Studimeve dhe Projektimeve Urbane
LAMP
Projekti pr Administrimin dhe Menaxhimin e Toks
IZUV
Instrumenti Vendor i Zhvillimit Urban
MM
Memorandum Mirkuptimi
MPPT/T
Ministria e Punve Publike dhe e Transportit (deri s fundmi MPPTT
Ministria e Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacioneve)
AKPT
Agjencia Kombtare e Planifikimit Territorial
OJF
Organizat Jo-fitimprurse
KSht
Koeficienti i shfrytzimit
PPP
Partneriteti Publik Privat
Qark
Qark
PVPA
Plan Veprimi pr Prmirsimin e t Ardhurave [Lokale]
PRr
Plani Rregullues
VSM
Vlersim Strategjik Mjedisor
PSIS
Plan Strategjik i Investimeve Strukturore
SMPH
Sistem Mbshtets i Planifikimit Hapsinor
SWOT
Pikat e Forta, Pikat e Dobta, Mundsit dhe Krcnimet
TDZh
Transferim i t Drejtave t Zhvillimit
ToR
Termat e Referencs
VKM
Vendim i Keshillit te Ministrave
AKKP (KKKP) Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit te Pronave
NOT
Ndertim-Operim-Transferim
SIP
Sistemi Integruar i Planifikimit
AzhT- OzhT Agjensia ose Organizata e Zhvillimit te Tokes
BSZ
Biznese si zakonisht
PS
Plani Strukturor
QKSh
Qender e Kujdesit Shendetsor
PU
Planifikimi Urban

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Hyrje
Duke ndjekur kerkesat e ligjit te ri 10119/2009 Per Planifikimin e Territorit,
Bashkia Durres ka hartuar draftin Plani Pergjithshem Vendor, mbeshtetur ne
Studimin qe eshte pergatitur bazuar struktures se projektit LAMP II nga qeveria
shqiptare ne 2009-2010.
Pjesa e par e ktij raporti paraqet nj prmbledhje t studimit prkats per qytetin e
Durresit. Ky seksion sht zhvilluar n prputhje me udhzimet e prgjithshme t
paraqitura n kuadr t ligjit t ri pr planifikimin e territorit 10119/2009, pr
paraqitjen e nj Plani Rregullues n Kshillin e Ministrave pr miratim. Prandaj, kjo
pjes e raportit prshkruan sfondin pr zhvillimin e planit rregullues, hapat e
ndrmarra nga Konsulenti, aktort lokal, stafi bashkiak dhe agjensite kombtare pr
t zhvilluar rregulloret e parashikuara n Planin Rregullues, si dhe analiza urbane dhe
konsiderata q jan vleresuar n zhvillimin e zgjidhjeve t paraqiteten brenda planit
Rregullues. Pjesa paraqet te gjithe informacionin e prdorur nga Konsulenti, nga stafi
bashkiak dhe palt e interesuara lokale n perzgjedhjet e kryera n kuadr t procesit
t zhvillimit t planit rregullues, n mnyr q t ndihmoj vendimmarrsit dhe ata q
kryejn VSM-ne.
Pjesa e dyteprmban rregulloret e Planifikimit lokal t cilat jan formuluar dhe
ndryshuar n t gjitha fazat e projektit LAMP II. Rregulloret konsistojne vecanerisht
ne nje model te zhvilluar dhe hartash dhe prfshin ndryshimet n prputhje me
komentet e marra nga publiku pas prezantimit publik, t cilat jane miratuar nga ana e
bashkive lokale.
Pas hyrjes n fuqi t Ligjit 10119/2009 dhe aktet nnligjore n shtator 2011, Bashkia
ka pershtatur definicione te treguesve t zhvillimit, formatin e rregulloreve dhe hartat
sipas terminologjis dhe modelimin e fundit te miratuar per Rregulloren e
Planifikimit Uniform dhe Rregullorja e Kontrollit te Zhvillimit Uniform n
mnyr pr t siguruar prputhjen dhe pr t shmangur mbivendosjen e prkufizimeve
dhe konfuzion n zbatimin e tyre.

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

1
Kuadri i Pergjithshem i
Projektit
Qe nga renia e komunizimit ne Shqiperi, vendi ka kaluar permes ndryshimeve te
thella, pothuajsepa drejtim ne ekonomine e tranzicionit. Efektet e ketij transformimi,
te mira dhe te keqija jane bere shume te dukshme si nga forma fizike dhe ne kushtet
e jeteses se njerezve ne zonat urbane dhesidomos ne ato qe jane rritur shpejt dhe qe
ndodhen ne ose prane zonave bregdetare te Adriatikut dhekane nje akses dhe
komunikim te lehte me vendet e BE (Banka Boterore Rishikimi i Sektorit Urban).
Ky urbanizim ka kaluar midis tre fazave te dallueshme: (a)Faza e pare, dominoi
sektorin informal.(b)Faza e dyte njohu konsolidimin e sektorit informal dhe kerkesen
emergjente per ate formal. (c)Faza etrete aktuale e gjen Shqiperine duke ndjekur nje
model te qendrueshem urbanizimi dhe perbehet ngazhvillimi i metejshem i sektorit
formal dhe nje rregullim i shpejte i atij informal (ALUIZNI) sebashkume zhvillimet e
reja formale.
Ne te njejten kohe kontributi i sektorit privat ndaj GDP eshte rritur dramatikisht nga
10% ne vitin1992 ne 75% ne vitin 1996 dhe vazhdon te rritet. Meqenese barrierat e
meparshme per levizjen epopullsise nuk ekzistonin me, fuqia punetore shqiptare hyri
ne tregun rajonal dhe ate ekstra rajonal dhekursimet e tyre nga te ardhurat e fitimet
jashte shtetit filluan te investohen kryesisht ne banesa por dhe ne prona te tjera te
paluejtshme. Kjo provokoi nje eksod rural drejt zonave urbane. Ne periudhen 4vjecaremidis 1990 dhe 1994, Tirana dhe kufijte e saj te jashtem dhe fshatrat e
urbanizuara rishtas u rriten katerhere me shume se ne 40 vitet e meparshme.
Nese shohim perpara, ne 20-30 vitet e ardhshme, qytetet shqiptare jane projektuar te
shtohen me400,000 -700,000 banore te rinj dhe do ti afrohen gradualisht niveleve te
urbanizimit te vendeve te Evropes. Duke pasur parasysh tendencat e tanishme te
rritjes jane te gjitha arsyet per tebesuar se ky model urbanizimi do te vazhdoje edhe
ndoshta me I theksuar ne rajonin bregdetar, sidomosbrenda dhe perreth Tiranes dhe ne
qytetet e tjera si Durres, Shkoder, Vlora, Kamez, Berat, Kore, Lushnje &
Gjirokaster, sidomos ne perspektiven e potencialeve te reja te rritjes qe gjenerohen
nga inisiativat e reja evropiane ne fushen e zhvillimit te infrastruktures dhe
ekonomise, sidomos ne sektoret eper rajonin e Ballkanit (Korridori VIII, rrjeti rrugor
Intra Evropian etj,).

11

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 1: Harta e Pergjithshme, Shqiperia me te verdhe

Kjo ka sjelle nje konkurence te ashper midis qyteteve me zhvillim te shpejte ne


Shqiperi per te terhequr sa me shume njerez dhe investitore ne qytetet e tyre dhe
tashme eshte formuar aksi i zhvillimit metropolitan qe bashkon Tiranen me Durresin
me nje autostrade prej 4 korsish.
Sidoqofte kjo ecje e shpejte e urbanizimit nuk eshte mbeshtetur sic duhet nga
zhvillimi i nje infrastrukture te pershtatshme dhe ky deficit po rritet nga dita ne dite.
Nga ana tjeter bashkite e ketyre qyteteve ne rritje pavaresisht nga potencialet e
konsiderueshme te zhvillimit, jane shume te kufizuara nga kapaciteti i tyre manaxhues
dhe nga burimet financiare bashkiake dy kerkesa thelbesore per temirembajtur
dinamizmin e qytetit dhe cilesine e jeteses.
Per ti bere balle ketyre situatave, shume qytete kane zhvilluar gjate viteve 90 dhe
fillimit te viteve 2000 sa Master plane, por situata e tanishme e urbanizimit e ka
kaluar dukshem kufirin e ketyre Master planeve. Per pasoje, zhvillimet e
pakontrolluara dhe ilegale jashte zonave te planeve, po degradojne cilesine kulturore
dhe mjedisore dhe sidomos cilesine e larte te aseteve e pejsazheve te ketyre qyteteve
dhe ka krijuar pengesa serioze per perspektiven e ketyre zonave (sidomos ne lidhje
me blerjen e tokesdhe zhvillimin e infrastruktures). Meqenese keto plane u zhvilluan
pa nje vision ose strategji afatgjate,rritja e pakontrolluar i okupoi tokat e lira jashte
master planeve duke e kufizuar sferen e nje zgjerimi teplanifikuar.
Qe nga viti 1991, Shqiperia ka ndermarre reforma per administrimin e tokes dhe
pasurise per te organizuar kete rritje. Planifikimi i perdorimit te tokes po drejtohet
gjithmone e me shume nga Qeveria. Ne lidhje me token urbane, Qeveria ja ka kaluar
12

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

pushtetit lokal pergjegjesine per planifikimin e perdorimit te tokes, kontrollin e


zhvillimit dhe funksionet e taksave ndaj prones dhe tashme ka filluar nje reforme te
rendesishme ne sistemin e planifikimit urban ne te gjitha nivelet. Sidoqofte per shkak
te mungeses se zhvillimit te kapacitetit per manaxhimin e ceshtjeve te sektorit urban
brenda kufijve te planifikimit ato nuk kane arritur objektivat e deshiruara.
Ne janar te 2007, Banka Boterore ka publikuar nje raport te titulluar Shqiperia,
Rishikim i SektoritUrban i cili analizon tendencat ekonomike dhe demografike te
vendit dhe identifikon ceshtjet kryesore nelidhje me zhvillimin urban dhe pushtetin
lokal, dhe vecanerisht, sfidat dhe oportunitetet ne planifikiminurban dhe
manaxhimin e tokes. Duke ndjekur kete raport Qeveria e Republikes se Shqiperise
(GoA)dhe Banka Boterore kane iniciuar Projektin per Administrimin dhe
Manaxhimin e Tokes (LAMP)per te permiresuar eficencen dhe efektivitetin e
planifikimit urban dhe manaxhimit te tokes per 8 qytetete te Shqiperise (Shqiperia
Rishikim i Sektorit Urban Raport i Bankes Boterore).
Ky projekt eshte pjese e nje projekti te pergjithshem LAMP qe merret me
pergatitjen e planeve te zhvillimit strategjik lokal per bashkite e KAMZES,
DURRESIT, SHKODRES dheVLORES.

1.1 Kuadri i Projektit


Projekti LAMPII sht nj nga dy komponentet bashkiak te zhvillimit urban te
menaxhimit te toks, qe prfshin prgatitjen e planeve urbane dhe t rregulloreve
t kontrollit t zhvillimit dhe programet e infrastrukturs s investimeve kapitale
pr katr qytete t Shqipris jugore. Duke pasur parasysh se kto aktivitete jane
zhvilluar paralel, Konsulenti ka koordinuar punen me kshilltarin Nderkombetar te
Planifikimit Urban, ekspert t tjer te LAMP-it dhe t Departamentit t Planifikimit
Urban n Ministrin e Punve Publike, dhe Transportit (MPPT)."2

Qellimet
Projekti LAMP II prfshin "Pergatitja e Planeve Urbane dhe Rregulloret pr qytetet e
Durres, Shkoder, Vlore & Kamez". Qllimi kryesor i projektit, sipas ToR sht: "pr
t rritur kapacitetet urbane te menaxhimit t toks n bashkite e przgjedhura prmes
(1) prgatitjes se planeve rregulluese, dhe (2) trajnimit n pun dhe prgatitjen e
manualeve urbane, udhzimeve te planifikimit pr t mundsuar prditsim t rregullt
te planeve rregulluese me personelin e bashkise.
Pikesynimet e pergjithshme teprojektit jane te:

Intensifikoje regjistrimin e pronesise dhe sigurine e zoterimit;


permiresoje planifikimin urban, manaxhimin e tokes dhe kontrollin e
zhvillimit;

C i t u a r n g a ko n t r a t a
13

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

formuloje nje vleresim te permiresuar te prones dhe sistemit te taksave ne


menyre qe te siguroje financimet per investimet dhe sherbimet per
infrastrukturen urbane.

LAMP perbehet kryesisht nga tre komponente:


siguria e pronesise dhe regjistrimi i te drejtave te pasurise se palevizshme;
manaxhimi bashkiak i tokes;
investimet bashkiake.

Objektivat
Duke ndjekur objektivat e pergjithshme te LAMP, detyra e tanishme eshte rritja e
kapaciteteve te bashkive te mesiperme per manaxhimin e tokes urbane nepermjet (1)
prodhimit te planeve te pershtatshme rregullatore, (2) sigurimit te trajnimit te stafit ne
pune dhe ndertimit te kapaciteteve (3)pergatitjes se manualeve udhezuese te
planifikimit urban, per ti dhene mundesi stafit bashkiak te kryeje azhornime te
rregullta te planeve rregullatore dhe masave te tjera te kontrollit te zhvillimit.
Objektivat specifike perfshijne:

Zhvillimin, futjen dhe aplikimin praktik te metodave planifikuese urbane


lokale te detyrueshme qe i pershtaten tregut ne Shqiperi;
Kultivimin, edukimin dhe formulimin e veprimeve te partneritetit ndermjet
bashkise ndermarrjeve/agjensive te infrastruktures, zhvilluesve, pronareve te
tokes/prones, qeverise qendrore dhe grupeve te tjera te interesit nepermjet nje
procesi konsultimesh produktive dhe pjesemarrjes aktive; dhe
Rritjes se kapacitetit te planifikimit, kontrollit

Rezultatet e Pritshme
Sipas ToR rezultatet e meposhtme duhet te arrihen3:
Konsulenti duhet te arrije rezultatet e meposhteme per secilin nga qytetet:

Pergatitjen e strategjive, planeve dhe rregulloreve te mundesueshme dhe


programeve teinvestimit qe perputhen me ligjet dhe standartet e reja
kombetare dhe qe mbeshteten nga pushteti bashkiak lokal.
Pergatitjen e kuadrit te punes per implementimin e proceseve te konsultimit
publik qe do te informoje dhe edukoje te interesuarit lokale mbi rendesine e
nje planifikimi urban dhe manaxhimit te tokes te bazuar ne treg, do te nxise
inisjativen, dhe do te mbeshtese strategjite e propozuara planet rregulloret dhe
programet per investimin e kapitaleve.

C i t u a r n g a ko n t r a t a
14

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Kryrjen e trajnimit te stafit/zyrtareve bashkiake ne analiza hapesinore e


ekonomike,
metodologji planifikimi, programi te investimit te kapitaleve, zhvillim dhe
manaxhim te instrumentave dhe database-it GIS dhe pergatitjen per
administrimin dhe perforcimin e rregulloreve te kontrollit.
Vendosjen e nje sistemi te hapur operacional GIS qe do te kryeje me eficence
aktivitete te planifikimit urban dhe do te azhornoje periodikisht te dhenat
urbane.

Vecorite Kryesore
shtjet kryesore te mposhtme kan qen t prcaktuara nga Konsulenti i huaj i
Planifikimit Urban (KNPU) i MPPT si udhzime t veanta pr t'u ndjekur nga
Konsulenti gjat procesit t planifikimit4:

Bashkpunim me bashkite n plotsimin e boshllqeve n baz tt dhnave t


inventarizimit, n mnyr q t vlersoj sakt situatn ekzistuese lidhur me
aspektet fizike dhe mjedisore, infrastrukturen, shrbimet, demografine, bazen
ekonomike, financiare dhe profilin e trashgimis kulturore.
Realizon projeksionet demografike dhe skenaret realist demografike nga zonat e
qytetit
Formulon nje vizion te sakte per cdo qytet.
Artikulon qarte objektivat strategjik te cdo qyteti.
Formulon nje strategji per nje urbanizim te shpejt dhe qe merr ne konsiderate
zhvillimet informale.
Harmonizon planet e zhvillimit lokal me planet dhe strategjite rajonale dhe ato
kombetare.
Koordinon zhvillimet lokale me ato ne nje nivel territori me te gjere
Diskuton dhe mirkuptohet per strategjine e zhvillimi urban me te gjithe grupet e
interesit
Perpunon nje plan rregullues te thjeshte dhe realist.
Identifikon mangsite n shrbime dhe infrastrukture dhe harton planet,
strategjite investimeve financiare per qytetet dhe zbatimin e planeve t veprimit
Punon me kapacitetet lokal n prgatitjen e planeve rregulluese dhe n
menaxhimin e tyre.
Vendos standarte per harten e zonimit (per tu specifikuar ne rregullore).

15

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

1.2 Hapat e Projektit

Hapat e Projektit LAMP II


Projekti LAMP II sht hartuar n hapa, t cilat evidentojne nj ose m shum nga
shtjet e kryesore te siprprmendura. Konsulenti prfundon hapat duke orientuar
keto ceshtje dhe ato shtese t prcaktuara nga KNPU, per arritjen e sukseseshme te
objektivave t projektit dhe qllimeve te tij. Detyrat kryesore t mposhtme jan t
detajuara n ToR:

Hapi 1: Raporti Paraprak (Kompletuar). Prgatitja e nj strategjie t konsultimit


publik dhe programi pr angazhimin e aktorve dhe prcaktimin e planit per
rritjen e kapacitetevebashkiake q do t prdoren gjat projektit.
Hapi 2: Analiza SWOT (Kompletuar). Pregatitja e nje analize SWOT per cdo
qytet anet positive, anet e dobeta, rreziqet dhe mundesite.
Hapi 3: Harton Vizionin e Zhvillimit Strategjik te Qytetit (Kompletuar). Pregatit
nje Vizionin te Zhvillimit Strategjik te Qytetit.
Hapi 4: Pregatitjen e Planit te Struktures Bashkiake(Kompletuar). Pregatit nje plan
struktural afat gjate.
Hapi 5: Plani i Investimeve Strategjike ne Infrastrukture (Kompletuar). Zhvillimin
e nj plani investimi i cila percakton investimet kryesore prioritare t
infrastrukturs, t nevojshme pr t rritur cilsin e shrbimit mundesimin e
rritjesse ardhshme urbane.
Hapi 6: Plani Rregullues (Kompletuar). Harton nj plan rregullues, jep zonimet e
veanta, kontrollon dendsine dhe rregulloret e nnndarjeve, q jane n prputhje
me normat dhe standardet e prcaktuara n nivel kombtar.
Hapi 7: Planin Urban Bashkiak te Konsoliduar (Kompletuar). Prgatit nj raport
t integruar, "Planin bashkiak" qe prmban rezultatet e t gjitha hapave te m
siperme.
Hapi 8: Manuali Udhezues i Planifikimit Urban (Kompletuar). Pregatit nje manual
udhezues te detajuar ne menyre qe Bashkia mund ta perdore per vazhdimin e
procesit.

Perfshirja e Publikut, Konsultimi me Grupet e Interesit,


Autoritetet dhe Rritja e Kapaciteteve
Konsulenti ka ndrmarr prpjekje t jashtzakonshme pr t koordinuar dhe
integruar politikat dhe legjislacionin ekzistues t autoriteteve bashkiake, rajonale dhe
kombtare dhe institucioneve n plan. Prpjekje shtes jane br per perfshirjene
publikut dhe integrimin e njohurive te ekspertve.
Nga nje kend veshtrim i gjere, kto prpjekje gjithashtu sigurojne nj mundsi pr t
prezantuar koncepte ide dhe metodologji t reja, kjo rrit kapacitete te stafit bashkiak
dhe pjesmarrse vete tjer. Seminare t veanta jan organizuar pr t nxitur,
udhzuar dhe pr t prmirsuar punn dhe kapacitete te bashkise n t ardhmen.
16

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Konsulenti do te propozoje nje procedure te detajuar per angazhimin e grupeve te


interesit gjate SWOT, parimet e meposhteme do ta udheheqin ate gjate punimeve:
Venie ne dijeni per problemet dhe ndikimet e tyre ne jete, ekonomi dhe mjedisin
urban me mbeshtetjen e dokumentacionit dhe informacionit.
Reflektim, debat mbi ceshtjet dhe perzgjedhjen e prioriteteve dhe aktoreve.
Ngritjen e komiteteve dhe perfaqesive.
Modifikimte objektivave dhe aksioneve te nevojshme dhe percaktimin e rolit
specifik per secilin grup.
Vleresim i dimensionit te investimit, burimeve dhe mjeteve per te arritur burimet.
Pergatitja e programit te veprimit dhe perzgjedhja e partnereve.
Pergatitja e programit te vendimeve dhe ekzekutimit.
Roli I Konsulentit ne nje konsultim konstant me grupet e partneritetit, eshte te nise
dhe te udheheqe procesin e planifikimit dhe te garantoje cilesine e tij ne lidhje me:
Perfaqesimin e balancuar te interesave te ndryshme;
Pjesemarrjen aktive te te gjithe grupeve te interesit qe kane lidhje me projektitn;
Perputhje me praktikat me te mira te politikave te planifikimit urban, masat dhe
buxhetin.
Me qellim qe ti jepet mundesia te gjithe pjesemarresve te luajne nje rol aktiv ne keto
konsultime, do tejete shume e rendesishme qe ata te kene dijeni te plote mbi
objektivat e konsultimit dhe te kene kuptuar mire propozimet qe diskutohen. Per kete
arsye, konsulenti do te pergatise nje set informativ konciz dhe te detajuar qe perfshin:
Permbledhje ekzekutive te planit te propozuar;
Formular reagimi ku grupet e interesit te shkruajne reagimet/komentet/sugjerimet;
Fletepalosje dhe postera informimi mbi konsultimin publik te propozuar ku do te
jepet informacioni i meposhtem,
Grafiku konsultimeve publike,
Afati I dorezimit te letrave
Vendi
Qellimi i konsultimit
Grupet e interesit qe jane ftuar dhe komisioni I ngarkuar per aktivitetin dhe numrat
ekontaktit
Hapat/procedura me ane te se ciles nje person I interesuar apo grupet e interesit
mund te shprehin pozicionin e tyre mbi ceshtjen.

17

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

2
Analiza
Ne fillim te viteve 1990, zhvillimi i Durresit u ndikua shume nga reforma ekonomike
qe u zhvillua ne Shqiperi pas kolapsit te regjimit komunist. Ekonomia e tregut
zevendesoi ekonomine e centralizuar. Industria e rende dhe kimike, peshkimi dhe
transporti ishin sektoret qe u goditen me rende nga reforma ekonomike. Brenda nje
kohe te shkurter, nje numer i madh ndermarrjesh shteterore u mbyllen duke shkaktuar
nje papunesi masive. Ne fillim fare, rritja e sektorit privat ishte e ngadalte. Megjithate,
duke filluar nga mesi i viteve 90, rreth 75% e fuqise punetore u punesua ne kompani
private. Sektoret si peshkimi, industria dhe transporti, te cilat ishin te nje rendesie te
madhe ne te shkuaren, u zevendesuan nga sektore si ndertimi, tregetia dhe sherbimet,
te cilat siguruan punesimin e rreth 30% te fuqise punetore.Durresi ka nje potencial te
larte te zhvillimit ekonomik. Ka rreth 6.000 ndermarrje aktive, numri me i larte ne
Shqiperi pas Tiranes. Faktore te ndryshem si pozicioni i qytetit, prezenca e portit me
te madh ne vend, te ardhurat financiare te konsiderueshme qe vijne nga shqiptaret
jashte vendit dhe asetet natyrore dhe kulturore kane mbeshtetur gjate kesaj kohe
zhvillimin e qytetit.
Ne ditet e sotme, afersisht 25% e ndermarrjeve bujqesore
aktive ne Shqiperi jane te perqendruara ne rajonin e Durresit. Pervec kesaj, ne kete
qark gjenden 13% e ndermarrjeve industriale, 12% e kompanive te ndertimit, 16% e
kompanive te transportit, 11% e ndermarrjeve te tregetise dhe 12% e sherbimeve.
Rreth 15% e ndermarrjeve te mesme dhe te medha jane te lokalizuara ne kete zone.
Visioni i zhvillimit ekonomik per Durresin lidhet ngushte me zhvillimin e sektorit te
transportit, per shkak te afersise me akset kryesore te komunikimit Europian dhe te
brendshem. Natyrisht qe ekonomia e qytetit dhe tregu i punes do te perfitonin nga
projekte te tilla si zmadhimi i Portit te Durresit dhe rehabilitimi i hekurudhes
ekzistuese.
Turizmi eshte kosideruar si nje nga sektoret me premtues per zhvillimin ekonomik te
ketij qarku. Sipas disa studimeve te bera nga eksperte te tregut te punes eshte
vleresuar qe rreth 30-35% e fuqise punetore aktive eshte punesuar ne turizem dhe ne
sherbime dhe industri te tjera qe lidhen ngushte me te. Kerkesa ne rritje per facilitete
akomodimi per turistet cuan ne nje bum ndertimesh ne zonen bregdetare, te cilat po
shkaktojne probleme mjedisore serioze per shkak te mungeses se infrastruktures
minimale urbane. Sektori bujqesor gjithashtu luan nje rol te rendesishem ne
ekonomine rajonale. Ky sektor siguron punesimin e rreth 60% te fuqise punetore
aktive dhe jep rreth 40% te produktit rajonal.
Durresi eshte i pasur ne burime ujore, toka e tij eshte pjellore dhe klima eshte e
favorshme per kultivimin e shume varieteteve te frutave dhe perimeve mesdhetare.
Megjithese pritet qe kontributi i sektorit ne ekonomine rajonale do te shkoje ne 25%
18

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

deri ne 2015, cilesia dhe sasia e produkteve do te permiresohet ne menyre te


konsiderueshme me me pak toke te papunuar dhe me kapacitete me te medha ujitese.
Sipas Zyres Rajonale te Punesimit, fuqia punetore e qytetit per vitin 2008 arriti ne
53.011 njesi, qe do te thote 26.5% te totalit te popullsise. Ne te njejtin vit, numri ne
total i njerezve te papune te regjistruar nga Zyra Rajonale arrin ne 5.079 qe
perfaqeson 9.6% te fuqise punetore aktive.Kjo shifer eshte relativisht e ulet ne
krahasim me zonen metropolitane te Tiranes. Duhet thene se statistikat zyrtare te
papunesise tentojne te nenvleresojne shifrat aktuale, pasi shumica e njerezve te
papune nuk shkojne te regjistrohen. Ne te njejten kohe, qyteti ofron shume mundesi
per pune sezonale te cilat shpesh jane informale dhe te pasigurta.
\

2.1 Durresi n kuadrin rajonal


Gjeografikisht, Shqiperia shtrihet pergjate detit Adriatik dhe rrethohet, pervec Greqise
ne jug, nga shtete te reja emergjente te lindura nga dizintegrimi i Jugosllavise qe jane
Mali I Zi, Kosova dheMaqedonia. Vec zones bregdetare, pjesa me e madhe e territorit
te Shqiperise mbulohet nga zona te ashpramalore. Per pasoje, pjesa me e madhe e
vendbanimeve urbane pervec Korces jane te vendosura rreth 50 km nga zona
bregdetare. Duke qene se Tirana eshte kryeqyteti, ajo eshte edhe qendra me e
populluardinamike urbane e vendit.
Durresi i vendosur direkt ne bredgun e Adriatikut eshte porti kryesor dhe qytetii dyte
per nga madhesia ne vend, si dhe nje qender e rendesishme ekonomike dhe turistike e
permasave nderkombetare.
Toka midis ketyre dy qyteteve pergjate autostrades Tirane Durres eshte korridori
kryesor i zhvillimit ne vend ku ndodhen jo vetem aktivitete dhe sherbime te reja
industriale e tregetare por edhe shtepite e dhjetra mijra te ardhurve te vendosur ne kete
zone mbas rrezimit te regjimit komunist.Qeveria ka kryer rishtas nje studim rajonal
planifikimi per te pergatitur nje strategji te organizuar te zhvillimit urban, duke
perfshire dhe investimin e kapitaleve, qe do te mbuloje krejt territorin midis ketyre dy
qyteteve te rendesishme.

19

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 2: Qarku Durres

Topografia
Rrethi i Durrsit shtrihet nga Prroi i Agait (Shkmbi i Kavajs) n jug-perndim
deri tek Kepi i Rodonit n veri-perndim. Koordinata gjeografike t rrethit Durrs
jan: gjersi gjeografike veriore 4103500, gjersi gjeografike jugore 4101630,
gjersi gjeografike lindore 1903515, gjersi gjeografike perndimore 1902500. Ka
nj siprfaqe 430 km2 me nj lartsi mesatare 6.1 m mbi nivelin e detit. Klim tipike
mesdhetare. Gjatsia e vijs kufitare 121.3 km, nga t cilat: kufinj toksor 52.4 km,
kufinj bregdetar 61.8 km, kufinj lumor 7.1 km. Laget nga lumenjt Erzen me
gjatsi brenda rrethit 31 km dhe Ishm me gjatsi 70 km brenda rrethit.

20

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 3: Harta rajonale e Durresit

Prmes qarkut kalojn disa perrenj kryesor, t cilt vazhdojn n perndim drejt
Detit Adriatik. Prmes qarkut kalojn kanale kullimi, t cilt e derdhin ujin n perrenj,
lumenj e dete, duke parandaluar kshtu prmbytjet dhe duke stabilizuar tokn.

Demografia rajonale
Nvitet '90, migrimi i brendshm dhe i jashtem u b nj faktor kryesor duke ndikuar
nendryshimet demografike. Rrethi i Durrsitka qen port pr n Evropn
Perndimore pr shum emigrant t paligjshm dhe, n t njjtn koh, ajo ka qen
destinacioni prfundimtar i eksodit rural q u largua nga zonat e varfra n veri-lindje
t vendit. Balanca e lvizjeve brenda dhe jashte gjat periudhs s tranzicionit sht
pozitiv. Regjistrimi i popullsis ivitit 2001tregon se n krahasim me regjistrimin e
vitit1989, popullsia e Durrsit u rrit me 10 pr qind.Migrimi i brendshm, i cili ka
qen dhe ende mbetet kaotik dhe i pakontrolluar, ka sjell ndryshime t rndsishme
n raportin urban-rural te popullsis s bashku me nj sr shtjesh ekonomike dhe
21

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

sociale, duke prfshir edhe varfrin.Banorte rinj kan ndrtuar vendbanime t


shumta t paligjshme, ku shrbimet publike jan t pamjaftueshme.Kjo ka krijuar nj
zhvillim kaotik urban dhe nj rritjen mosmarrveshjet lidhur me t drejtat e
pronsise.
Aktualisht,sipas Zyrs Civile Regjistrimit t Durrsit,qyteti ka199.753 banor.Nga viti
1998 popullsia u rrit me 44%, nj nga normat m t larta n bot.Pjesa m e madhe e
rritjes ka qen pr shkak t migrimit t brendshm.Tabela m posht ilustron
tendencat e popullsis nga viti 2001deri n vitin 2008.
2001
158.713

2002
166.874

2004
175.468

2005
189.592

Tabela1 Popullsia e Durresit

2006
195.160

2007
197.698

2008
199.753

Burimi : Zyra e Gjendjes Civile, Bashkia Durres

Sot popullsia e qytetit po rritet me 1 pr qind, e cila konsiderohet shkalla e rritjes


natyrore. N nj situat t paqndrueshme ekonomike dhe sociale, skenari me i
mundshem synon t moderoje rritjen e popullsis q nuk sht m i lart se 4%. Kjo
edhe pr shkak t faktit se hapsira n dispozicion t ndrtimeve t reja sht e
kufizuar dhe shpenzimet jan shum t larta. Prve ksaj,emigrantt, t cilt shumica
jan regjistruar ende n Durrs, jan gradualisht duke marr nj shtetsi t huaj, te
cileve po u bashkohen dhe familjaret e tyre gjithashtu. Nj analize strukturs s
popullsis tregon senj e treta e popullsis sht m pak se 20 vje.Kjosigurisht
prbn nj pasurit fort pr qytetin i cili mund t llogaris n burime njerezore t reja
dhe dinamike.
Dendsia e popullsis sht 46.1km 2, e cila sht m e lartse mesatarja e vendit,
por shum m e ult sesaTiran 14,000 banore/km2). Kjo do t thot se ka shum
hapsir pr rritjen e dendsis urbane.
Takse Toke
Taksa te tjera
Transferta pa kushte
Takse aksionesh
Takse Automjetesh
Shitje Prone
Te ardhurat jo Tatimore
T ardhurat totale te
fitimit neto

382
2.551
9.893
1.076
581
495
725
20.644

1.9
12.4
47.9
5.2
2.8
2.4
3.5
100

Tabela 2 Burimet e te ardhurave te Qeverise Lokale (2007)

Aktiviteti ekonomik dhe punsimi


Qyteti i Durresit ofron oportunitete te mira ekonomike. Ka rreth 5,900 biznese te cilat
ushtrojne aktivitetin e tyre ne kete qytet, qe vjen i dyti pas Tiranes ne nivel kombetar.
Pozicioni strategjik qe ky qytet ka ne qender te Shqiperise, dhe prane portit me te
madh detar te vendit,oportunitetet e investimit nga emigrantet dhe burimet e tjera
natyrore per zhvillimin e turizmit ka favorizuar ne te vertete disa nga sekotret e
zhvillimit te ekonomise dhe vendosjen e nje numri te konsiderueshem aktivitetesh dhe
22

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

ndermarrjesh inovative. Gjithashtu edhe tregetia e pakices e ka rinovuar strukturen e


vet brenda 3 strukturave te medha si qendra biznesi e tregetie.
Sipas zyres rajonale te punsimit ne Durres per vitin 2008 ne kemi keto te dhena:
Fuqia aktive punetore eshte rreth 53,011 njerez qe perfaqesojne 26,5% te totalit te
popullsise;
Numri total i te papuneve te regjistruar ne zyren rajonale te punesimit deri ne
dhjetor 2008 eshte 5,079, qe perfaqeson 9.6% te forces active per pune, relativisht I
ulet ne krahasim me zonen metropolitan te Tiranes;
Papunesia eshte ulur me 5% krahasuar me 2007 qe mund te konsiderohet si nje
performance e mire e aktraktivitetit te qytetit se bashku me rritjen e oportuniteteve
qe vijne nga sektoret tradicionale (transport, industri agroushqimore) dhe me pas
nga ato me te rejat per Shqiperine sic jane sektoret bankare dhe financiare, turizmi
dhe argetimi, riparime etj.
57% (3,979 njesi) te te papuneve I perket seksit femeror qe mund te perbeje nje
fushe ku mund te veprohet me shume si ne sektorin privat dhe ne ate publik, per te
arritur nje balancim me te mire.
Personat e punesuar ne sektorin privat, 19,675 jane me te shumete ndermjet te te
punesuarve ne pergjithesi ndersa personat e punesuar ne administraten publike
arrijne 10,388 njesi
Roli i sektorit primar ka akoma 17,869 njerez te punesuar gje qe duhet te
konsiderohet e nje shenje erendesishme qe bujqesia luan ne ekonomi.

2.2. Organizimi Hapesinor


Synimi i ketyre analizave eshte te njohim qytetin sic eshte sot, dimension dhe
strukturen e tij hapesinore. Per pjesen me te madhe te qyteteve kryesore shqiptare kjo
analize nuk eshte e thjeshte, po te kemi parasysh ndryshimet e medha ne procesin e
territorit urban te ndikuara nga ndryshimet politike ne vend. Pervec informacioneve te
marra nga inventari i qytetit i dhene nga Ministria, ne kete studim, analizat jane
bazuar kryesisht ne dokumentat shtese te mbledhura nga konsulenti ne burime te
ndryshme dhe kerkime. Kjo lloj analize lejon te vezhgohen ndryshimet graduale qe
kane ndodhur gjate kohes ne qytet dhe duke ju referuar dokumentave te vjetra
kartografike, (sic jane guida, dokumente udhetimi, raporte te planeve apo studimeve).
Paragrafet me poshte do te paraqesin rezultatet fillestare te kesaj analize, e cila do te
aplikohet me pas ne nje zone hapsinore me te gjere se sa vija e verdhe ekzistuese.
Megjithate ky ckufizim fillestar nuk ka interes per identifikimin e kufijve operues dhe
normative qe jane specifikuar per pergatitjen e Planit Strukturor dhe do te jete subjekt
konsultimi me bashkite, qytetaret e tyre, rajonin dhe bashkite periferike. Ky studim do
te ekzaminoje modelin primar te qytetit (qyteti I vjeter, qendra e qytetit, periferite)
dhe sistemin e tij funksional (pajisjet dhe rrjetet, facilitete e medha publike,vendet e
prodhimit, dhe lagjet e zyrave private) ky pershkrim paraqet nje koment te shkruar per
nje set grafikesh dhe hartash te cilet jane pre-rekuizitet per kapitullin e ardhshem qe
lidhet me instrumentat e planifikimit dhe projektet urbane.

23

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 4: Foto ajrore e qytetit te Durresit

Qyteti i Durresit eshte zhvilluar midis bregut dhe hapesires se sheshte ne brendesi qe
per nje kohe te gjate ka qene e mbuluar nga loaguan bregdetare. Kjo lagune u
binifikua perfundimisht ne fund te veiteve 60.
Gjiri i Durresit eshte konsideruar gjithmone si porti me sigurte per nje shtrirje te gjate
bregdetare deri ne portin e Vlores qe ofronte te njejtat oportunitete. Megjithese
territori i Durresit i eshte nenshtruar ndryshimeve thelbesore gjate shekujve te fundit,
kushtet e tij natyrore dhe gjeografike percaktojne si lokalizimin e qytetit dhe rolin e tij
si nje destinacion mberritje dhe pike nisje per rruget qe te conin ne Lindje dhe ne
Perendim("nje vazhdimesi rrugore dhe detare ka ekzistuar qe ne shekullin II p.e.s-e
realizuar ndoshta mbi bazat e rrugetimit te lashteIlir, i cili u be gjate eres klasike dhe
per shekujt me pas nje nga rruget me te rendesishme te Ballkanit, Via Egnatia
dheApollonia)

Figura 5: Rruga Egnatia Tabula Peutingeriana

24

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Struktura Natyrore dhe Gjeografike e territorit te Durresit

Figura 6: Rajoni i Durresit dhe Tiranes Perpunimi (GIS, Lamp Project)

Ne shekujt e hershem qyteti i Durresit jetoi, u rrit, e disa here edhe ra (ne periudhen
Bizantine dhe Otomane)- midis vijes bregdetare qe e ndan dhe mbron nga deti dhe
lagunes se vjeter (keneta). Nje lagune bregdetare qe eshte e bonifikuar por qe nuk
eshte perdorur kurre si toke bujqesore per shkak te lartesise se saj nen nivelin e detit
dhe penetrimit te ujerave te kripura qe kane bere ate djerre. Ne anen e bregut, kodrat
kane shpate te pjerreta saqe duken te paarritshme por qe ne brendesi te tokes jane me
te buta dhe me te gjera, e cila eshte rreth 7 km e gjate dhe me nje gjeresi pothuajse
konstante prej 3 km.
Per kete arsye ka qene gjithmone pengese per ata qe kane ardhur nga perendimi
derisa u saturua mbas renies se regjimit komunist me vendbanime informale. Eshte
nje reliev i ulet i barabarte me lartesine e kodrave- ai qe e ndan nga lugina e Erzenit
qe pasohet nga nje me e larte e cila e ndan ate nga fusha e Tiranes dhe lumi i saj me
deget e tij- Lana dhe Terkuza. Sot, kjo diference eshte akoma e dukshme pervec
kodrave te ulta ku mund te shihen zonat e vogla te ndertuara ne Arapaj dhe Rashbullit.

Figura 7:Struktura hapesinore e qytetit

25

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Qyteti I vjeter Durresit , ka nje skeme te planifikimit te qytetit ne 1942 (Italine) pas
eres klasike, kur qyteti I zgjeruar pertej kufjve modeste te mureve bizantine e me pas
otomane , u shtri ne brendesi me prane detit dhe portit. Me pas ai u zgjerua deri ne
kufijte e pare te keshtjelles se vet veneciane por jo deri tek akropoli helenik.

Gjate gjithe periudhes se pushtimit otoman qyteti ruajti pamjen e tij , duke u zhvilluar
me shume drejt brendesise se tokes, perrth pazarit ende i mbushur me uje i cili e
konsakroi aspektin e vet tregetar.
ii) Ndryshimi i faqes se qytetit gjate periudhes midis dy lufterave boterore:
Rregulli hapesinor I qytetit ndryshoi gjate kesaj periudhe me shume se deri ne luften e
pare boterore.E shkaterruar nga termeti i vitit 1926 struktura hapesinore e qytetit
ndermori ndryshime radikale nga qyteti ottoman dhe ju dha rast per zhvillimin e nje
plani te ri urban, me shkaterrimit e arranxhimit original i cili eshte konfirmuar nga
puna e arkitekt Leone Carmingnani. Plani i Pergjithshem i qytetit ne vitin 1942 qe ka
lene nje gjurme te pashlyeshme ne te gjithe organizimin urban te zones qendrore ne
vitet e ardhshme.

Figura 8: Durres, efektet e termetit 1926


26

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 9: Leone Carmignani, Plani Pergjithshem I Qytetit 1942 (PRG,


1942)

iii) Periudha e pas luftes dhe qyteti komunist


Pas luftes se II Boterore (1939-1943) dhe pushtmit te shkurter Italian qyteti do te
ndjeke fatin e qyteteve te tjera socialiste gjate regjimit komunist. Qyteti do te kthehet
ne nje makine te jeteses dhe do te krijonte nje vend industrial prane portit,
infrastruktura me e rendesishme e asaj kohe dhe pika e hyrjes dhe daljes se mallrave
dhe njerezve ne destinacione nderkombetare qe erdhi duke u reduktuar gjithnje e me
shume ne nje port te brendshem duke ndjekur keshtu ndryshimin e regjimit.Qyteti
dukej keshtu si nje qytet i mirefillte industrial.
Perpjekja e pare per te zhvilluar nje plan te ri te pergjithshem do te behej me ndihmen
e nje universiteti Italian , pak pas renies se regjimit komunist.
Deri ne fund te tij regjimi komunist kontrolloi me rreptesi levizjen e popullsise dhe
kufizoi rritjen e Tiranes qe arrinte e shumta 350.000 banore. Fotot e kryeqytetit pa
mkina private ose trafik jane shume te famshme; plani i saj urban I jep hapesire
parqeve, pemeve dhe kopshteve dhe eshte trumbetuar shume evropiane pro-enveriste I
cili I dha titullin e kryeqytetit te gjelber te Evropes.
iv) Qyteti i tranzicionit:
N fund t regjimit komunist dhe ne fillim te viteve 90, Durresi ka ndryshuar
rrenjesisht, kryesisht nmodelin fizik t saj hapsinor. Fluksi i popullats s re pas
heqjes se ligjeve t mobilitetit t brendshm,deri tani t mohuar nga regjimi i vjetr,
dhe t shtyr nga zhvillimi i shpejt i tregut t ndrtimit qe kerkonte fuqi puntore t
lir dhe t pakualifikuar, qyteti ka qen subjekt i ndryshimeve t thella nmodelin e
vet si pasoj e emigrimit masiv t popullsis n qytet. Pak qytete n Ballkan dhe
ndoshta vetem Tirana dhe rrethinat e saj si Kamza, e kane njohur kete fenomen.
Brenda nj dekade, pothuajse do vend behet i urbanizuar, edhe nse nuk ka rrug
hyrje ose facilitete publike. Paralelisht, s bashku me procesin e zhvillimit t
vendbanimeve informale, do t vij edhe tregu formal i ndrtimit, duke prekur shum
shpesh zonat me vlere te larte mjedisore dhe te peizazhit. Procesi agresiv i ndrtimit te
banesave, kryesisht spekulativ dhe duke prdorur shpesh kapitale me origjin te
dyshimt ka pushtuar do hapsir t lire urbane edhe pa pasur asnj t drejt ligjore
27

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

t pronsis.N vitet e para t tranzicionit, Durrsit ka vuajtur m fort se qytetet e


tjera. Ktu, interesi spekulativ ntregun e pasurive t paluajtshme, e ndjekur nga vlerat
e larta urbane me qira q rrjedhin nga faktor tshumt, si:
i) Prania e portit
ii) Afersia me kryeqytetin me te cilin Durresi eshte i lidhur me autostraden dhe kthimi
ne ekstremin perendimor te aksit te zhvillimi metropolitan
iii) Prania e detit dhe vlera tij turistike
iv) Ndertimi i nje autostrade tjeter qe lidhe Durresin me Kukesin e me pas me
Kosoven etj, te gjitha keto kane krijuar nje kerkese te pabesueshme per shtepi te reja.
Fenomeni i banesave informale sht megjithat, ne ulje q nga viti 2005 si rezultat i
uljes s fluksit t brendshem migrator, megjithat, zhvillimi i ndrtesave t
ashtuquajtura ligjore dhe shtpit turistike duket se vazhdon ende.
Megjithat, shkalla e rritjes se ndrtimit apo m mire te themi urbanizimi i ketyre
zonave nuk eshte ndjekur nga ndrtimi i objekteve t infrastrukturs se pershtatshme.
Prve ksaj, recesioni global qe ka filluar t hedhe hijen e tij n tregun e ndrtimit
paraqet nj t ardhme t pasigurt pr trashgimin e madhe ndrtimit t cilat ende nuk
sht hedhur ende ne treg (shtpit e pashitura, ose apartamente te paperfunduara).
v). Qyteti publik dhe privat:
Edhe pse aktivitetet e ndrtimit t vazhdojn t zgjerohen, qyteti publik mbetet i
paralizuar. Sheshet e hapura jane reduktuar: lagjeve t reja informale jan ia privuar
krejtsisht nga do lloj baz t shrbimeve publike. Te gjitha ato toka, qe ne skemen e
meparshme urbane ishin caktuar pr hapsira publike, u bne territoret e para t
pushtimit nga ndrtesat e larta,krejtesisht indiferente pr cilsin e peisazhit. Pr
shembull, gjith zona bregdetare midis plazhit te Curilave dhe Torres veneciane, ku
jan t vendosura shumica e ndrtesave t shkollave t reja dhe madje Muzeu i madh
Arkeologjik ne parkun rinia e deri tekVila e Mbretit Zog jane mbytur nga ndertesa te
larta te ngritura pa marre parasysh rregullat themelore te ndertimit (distanc minimale
e ndarjes midis ndrtesave, ekspozimi n drit dhe ajr, hyrja dhe standardet pr
sigurin e brendshme, etj), duke shkeputur plazhin dhe detin nga pjesa tjetr e qytetit.
vi) Qyteti dhe Deti :
N vitet e fundit t zhvillimit t tij urbanistik, ka ekzistuar nj lidhje e ngusht midis
qytetit dhe detit. N fakt, realizimi i molit te madh ndertuar nga italiant n vitin 1930
duket m shum nj kuvert ulje e pushtimit ushtarak se nj infrastruktur t
dobishme civile. Kjo ka ndryshuar prgjithmon marrdhniet
midis kshtjells s bukur t rrethuar me mure dhe detit t saj. Ndoshta, n saj t
arkitekteve italiane dhe shqiptare t asaj periudhe, ndrtimi i vilave dhe ndrtesave n
bregdetin e jugut, sipas nj plani urbanistik,ka zhvilluar bukur plazhet e Durrsit me
vendbanime te rralla te perbera nga shtpi t vogla dhe pyje pisheqe kane mbijetuar
deri pak vite m par.N vitin 1991, ndrtimi i nj fronti te ri ujor me ndrtesa t larta
(kryesisht pr banesa dhe hotele) ka ndar prgjithmon qytetit nga deti.

Figura 10: Mol ndrtuar nga italiant n vitin 1930

28

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Duke ardhur n Durrs, si nga deti dhe nga toka, horizonti i qytetit duket si ajo e
Torontos apo Nju Jork, prve faktit ajo sht i privuar nga facilitetet e tjera urbane q
kan kto dy qytete.
vii). Konfigurimi territorial i tanishem i Durresit:
Zgjerimi i qytetit ka ndjekur rigorozisht vijen e autostradave, dhe akseve t tjera t
mdha rrugore. Ne perndim, ajo perfundon n port, n veri n Porto Romano dhe
lagune, n lindje, n drejtim t Tiranspas autostrads qe lidh Durrsin me Tirann.
Nj tjetr aks po merr form n drejtim te veri-lindjes prgjatautostrads se ndrtuar
rishtas Durrs - Kuks q e lidh me Kosovn.

Figura 11: Konfigurimi territorial i tanishem i Durresit:

Ne pjesen veriore, ku eshte qyteti kryesor, eshte dhe e vetmja zone qe ka nje nivel te
pranueshem te sherbimeve dhe ku po rritet qyteti turistik, qe sic eshte thene me
pare, pa facilitete te rruges apo sherbimeve por me nje zhvillim dhe dinamizem te
forte qe ka zene ne menyre efektive gjithe harkun e bregdetit, duke u bashkuar me
qytetin bujqesor te Kavajes, ne jug.

Zhvillimi Urban i qytetit te Durresit

Karakteristikat kryesore te struktures hapesinore te qytetit te Durresit:


Ne lidhje me karakteristikat e struktures hapesinore Durresi mund te ndahet ne 10 tipe
te ndryshme te treguara ne harten me poshte:

29

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 12: Karakteristikat e Struktures hapesinore

0. Gadishulli (Mali i Durresit)


1. Qyteti i vjeter qyteti Italian (XX Century city)
2. Qyteti qendror
3. Qyteti I portit
4. Fronti ujor veri
5. Qyteti Industrial (Shkozet)
6. Porto Romano- Katund i Ri
7. Qyteti infromal (Kneta, Internal promontory area, Inner hill)
8. Qyteti bregdetar turistik
9. Rashbull
10. Qyteti i autostrades

30

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

0. Gadishulli (Mali I Durresit)

Tre pjeset e para qe bien brenda kufirit te qytetit te Durresit nuk konsiderohen nje
qytet ne vetvete. Hapesira e vetme natyrore ne anen e detit mund ti duket jo
interesante zhvilluesit pasi nje pjese e madhe e territorit te Durresit ka ndryshuar. Kjo
eshte per shkak te natyres se papershkueshme nga shpatet e tij dhe rrezikut qe paraqet
per ndertim.

Figura 13: Fronti Ujor, Pjese e pandertuar, Durres, 2009

Fronti ujor i Durresit ka qene kercenuar seriozisht nga degradimi i shpejte si pasoje e
aktiviteteve te fuqishme ne sektorin e ndertimit , me ndertesa te larta pergjate gjithe
bregut te detit pa ndonje konsiderate per kushtet e mjedisit ose ato sanitare.
Mbeturinat shkojne direkt ne det.
Masa mbrojtese duhet te ndermerren menjehere nga autoritetet lokale dhe ato rajonale
te perfshira, ne Marreveshje me Ministrine e Mjedisit dhe Bujqesise. Cdo ndertim pa
leje duhet te ndalet me force qe ne fillim edhe duke perdorur te drejten e prishjes se
strukturave te ndertuara tashme ose ne progress, sic kane qene rregullat e procesit te
legalizimit te ndertimeve informale.

Figura 14: Ndertimet pa Leje, Kepi I Durresit

31

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

1) Qyteti I Vjeter

Figura 15: Qyteti i Vjeter

Qyteti i Vjeter perfaqeson nje vazhdimesi te struktures e cila ka marre formen


kryesisht nga Plani I Pergjithshem Rregullues i 1942.Gjate periudhes komuniste, kjo
pjese e qytetit ka pesuar ndryshime te medha, duke zevendesuar vazhdimisht ndertesat
e vjetra qe kane ekzistuar ne zonat brenda mureve otomane. Sot ne kete pjese te
qytetit mund te dallohen ende keto dy stile te ndryshme:
a) Qendra historike, kalaja me e lashte bizantine otomane, i cili eshte ruajtur ne
Planin Rregullues te 1942, duke njohur ate si nje objekt te mbrojtur dhe nje
nder monumentet me te rendesishme historike brenda mureve te lashte.
b) Zone urbane qe plani i riprojektuar rreth qendres se lashte, i organizuar me nje
sistem rrugesh dhe blloqesh ndertimi duke mbajtur profil te qarte evropian.

Figura 16: Qytetit Qendror, Qyteti Byzantine dhe Otomanike, (Qyteti Historike)

32

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 17: Evolucioni historik i qytetit otoman

Qendra e vjeter e Durresit eshte tani e vecante. Kufiri i mureve te lashta byzantine dhe
osmane, duket te jete te dallueshme nga pjesa tjeter e qytetit. Disa pjese nga qyteti
otoman i kane rezistuar rikonstruksionit te bere pas termetit te vitit 1926. Plani i 1942
dhe sidomos veprimet e vazhdueshme te rinovimit urban ne vitet e regjimit komunist,
e kane ndryshuar thellesisht kete ind kompakt dhe homogjen.Ndryshimet e medha
kane ndodhur gjate viteve te fundit, kur shume godina te larta dhe me volum te madh
jane ndertuar, duke ndryshuar teresisht horizontin e qytetit. Shkaterrime dhe aktivitete
te tjera te ndertimit kane zbuluar ne mes te viteve 1960 amfiteatrin e madh romak dhe
deshmi te tjera te rendesishme te eres klasike (forumi i rendesishem bizantin qe daton
ne mes te shekullit te IVdhe te VI pas krishtit, disa pjese te mureve te farit tee res
Helenistike, etj).Rinovimi i fundit ne vend- rruga tregetare- ka nisur me nje rigjenerim
thuajse spontan te zonave urbane dhe me nje proces per perdorime komerciale te
kateve perdhese. Sot rruga tregetare eshte aktualisht rruga me e madhe tregetare e
qytetit , e rendesishme gjithashtu edhe per rolin e saj si nje nderlidhes ndermejt
sheshit te portit, shetitores bregdetare dhe sheshit kryesor xhamise dhe Pallatin e
Kultures.

Figura 18: Rruga Tregetare

33

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 19: Pamje nga Shekulli XX

Djathtas lart: perimetri I mureve n ann lindore, restauruar koht e fundit. Majtas
lart: kursi urban kryesor (Rruga tregetare), pas intervenimit t fundit t hapur dhe
shtrimit. N qendr: amfiteatri romak, i rrethuar nga ndrtesa t vjetra dhe t reja
banimi. Poshte majtas:rinoivimi I diskutueshem i selin se vjetr t Legats austriake,
nj nga ndrtesat m t rndsishme t historis se fundit t qytetit.Poshte djathtas:
oborri i brendshem i qytetit t vjetr i populluar kryesisht nga ROM dhe popullsia e
varfer.
2) Qyteti Qendror

Kjo pjes e qytetit, me popullsi t dendur, ka par n vitet e fundit, ndrtimin e shum
godinave te larta banimi , te palidhura me planin urbanistik. N kt pjes t qytetit
jan vendosur shumica e objekteve publike dhe shrbimeve urbane (shkolla,
biblioteka, ndrtesa administrative, dhe menaxhim te biznesit), shum prej t cilave
lidhen me portin. Plani i kohve t fundit pr Zonn Qendrore, duke prfshir
kufizimet e imponuara nga monumentetarkeologjike, bllokoi t gjitha ndrtimet e reja
spekulative.

Figura 20: Qendra e Qytetit

Stadiumi dhe spitali i rrethit duke prfshir dhe zonen e qendrs historike, po kalon nj
transformim tdukshem nga intensiteti i ndrtimit te shtpive t banimit, pa ndonj dispozite
t shrbimeve standarde.Kjo pjes e qytetit do ti shrbej gjithashtu edhe vendbanimeve
informale t Kenets fqinj. Autoritetivendor koht e fundit ka filluar ndrtimin e nj rruge
kryesore arteriale q lidh lindjen me perndimin eqytetit. Megjithat, realizimi i faciliteteve t
tjera t domosdoshme n kt pjes t qytetit sht ende epazgjidhur

34

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 21: Qendra e Qytetit me stadiumin

3) Qyteti i Portit
Aktualisht 80 % e volumit total te tregetise realizohet nepermjet Portit te Durresit.
Sidoqofte qyteti merr nje pjese shume modeste nga kjo mireqenie ekonomike.

Figura 22:Zhvillimit i frontit ujor

Figura 23:Pjesa Perendimore e dokut qe sot eshte nje nga pjeset me te


degraduara te qytetit

Gjith qyteti i Durrsit, gjat viteve t fundit ka qen subjekt i transformimit t thell
urban, t cilat kanndryshuar kryesisht mjedisin urban dhe jetsor te qytetit,
veanrisht n zonn e tyre qendrore dhe meshume n zonat e tij periferike.
Ndryshimi ka prekur sidomos zonat bregdetare n jug, duke filluar ngaPorti dhe duke
35

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

zbritur deri n jug prgjat periferise urbane t qytetit t vjetr n lindje deri n skajin
ekepit bregdetar.Kjo sht zona ku urbanizimi sht shum aktiv, duke rezultuar n
vlern e larte te toks dhe ndrtimit meefektet e saj kritike mbi cilsin e jets urbane
(mungesa e shrbimeve urbane, infrastruktures rrugore sipasstandardeve, mungesa e
parkingeve t makinave dhe shrbimeve komunale).
4) Fronti Ujor Verior
Ky aktivitet ka degraduar kryesisht degraduar mjedisin detar te qytetit dhe cilsin e
frontit te tij ujor pr zhvillimin masiv te hoteleve, komplekseve te banimit dhe
restoranteve pr t knaqur vetm krkesn e turizmit. Proceset e ndrtimit prgjat
bregdetit, zhvilluar kryesisht gjat dekads s fundit, pa ndonj udhzues planifikimi,
mund te konsiderohen vetem pjesrisht pr zhvillimin e tyre t mtejshm.Tejmbushja
eshte arritur. Megjithat, Kshilli Bashkiak ka filluar koht e fundit kontrollin e
zhvillimit t ndrtimit n zonat m t afrta me qendrn e qytetit.
Gjitha zone bregdetare ka qen krcnuar nga rreziku i lart i rrshqitjes s toks si
pasoj e mungess se ekuilibrit hidro-gjeologjik t shkaktuara nga ngritja e ketyre
ndrtesave t larta n shpatet e kepit bregdetar. Ato gjithashtu kan degraduar
thellsisht vlerat historike, mjedisore dhe te peisazhit t faqes.

Figura 24: Zona Bregdetare

Kto zhvillime t reja kan filluar duke ngrn deri ne nje rrip t ngusht zonen
bregdetare prgjat bregdetit lindor (drejt Curilave). N t njjtn koh, vendbanimet
e reja me densitet t ult kankolonizuar pothuajse t gjith kepin, veanrisht n
zonat m t afrta me qendrn s qytetit. Vetm shpatime te pjerreta kodres ka
shptuar nga mbushja t plot. Krejt fronti ujor ka qen prekur pjesrisht nga Planii
kohve t fundit i zons qendrore, i cili sht miratuar m 26 tetor 2007. T gjitha
kto zona jan duke pritur pr nj program t integruar te prmirsimit, rinovimit dhe
rregullimit.
5) Qyteti Industrial

Figura 25: Qyteti Industrial


36

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 26:Transformimi I zones indusstriale 1990

Lagja e vjeter industriale e qytetit deri ne fillim te viteve 1990 ishte e okupuar me se
shumti nga punetoret e portit ndersa tani ajo eshte bere nje zone me perdorim te
perzier. Shume shtepi , ne fakt, jane ndertuar ne boshlleqet e ndertesave ekzistuese
industriale, duke krijuar keshtu nje bashkesi me karakter kompleks heterogjen. Shume
ndertesa industriale jane te braktisura ende. Megjithate disa kane marre nje jete te re
duke sherbyer per akomodimin e aktiviteteve te prodhimit ose te sherbimeve te reja te
gjeneruara nga aktivitetet e lidhura me portin.Kjo eshte ndoshta nje nga zonat e qytetit
qe ka nevoje per rinovim urgjent urban per shkak te diversitetit te perdorur dhe
kushteve sociale ekonomike te njerezve qe jetojne dhe punojne atje. Kohet e fundit
qyteti i Shkozetit eshte identifikuar sin je nga zonat prioritare per zhvillimin urban nga
agjensia qeveritare (ALUIZNI) pergjegjese per legalizimin e vendbanimeve
joformale.

Figura 27:Zona e vjeter industriale e Durresit mbrapa portit

6. Porto Romane (Katund i Ri)


Zona Porto Romano perfaqeson nje nga pjeset me komplekse te predorimit te tokes se
Durresit. Kjo zone eshte perdorur me pare per veprimtari kimike qe e kane lene ate si
nje zone me rrezik te larte. Zona ka edhe disa gjurme te rendesishme arkeologjike (nje
mur te lashte per mbrojtjen e tij). Sot kjo zone do te marre projektin e nje parku
industrial. Nje shtrirje vendbanimesh me densitet te ulet, kryesisht informale eshte
zhvilluar edhe ne kete fushe ne drejtim te jugut. Keto vendbanime jane te identifikuar
si zona me perparesi te rizhvillimit urban nga agjensia qeveritare (ALUIZNI)
pergjegjese per legalizimin e venbanimeve informale.

37

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 28:Porto Romano, Katund i Ri

7. Qyteti informal

Figura 29: Qyteti informal ( Keneta, Zona e brendshme e kepit, ne brendesi te kodres)

Procesi i ndertimit informal qe ka mbuluar qytetin praktikisht ne teresi ka zene


pothuajse cdo zone te lire edhe brenda zonave industriale. Se paku nje banor ne tre
jeton ne vendbanime te tilla(Vleresim i zhvilluar nga ALUIZNI ne vitin 2007). Nje
analize me te detajuar te situatave te tilla ne lidhje me karakterin e sjelljes se njerzve
do te ndermerret gjate zhvillimit te ketij studimi ne bashkepunim me njerez te
ndryshem te cilet veprojne ne pjese te ndryshme te qytetit informal. Ketu pershkrimi
eshte bere permes krahasimit te imazheve te ndryshme ajrore me disa imazhe te marra
ne kete zone. Nje tabele permbledhese e shkurter e te dhenave te mbledhura nga
ALUIZNI 2007, eshte paraqitur me poshte. Shifra tregon se se bashku me madhesine
e zonave te prekura nga fenomeni (mbi 1.400 ha) eshte i perbere kryesisht nga godina
strehimi me intensitet te ulet.

38

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 30:Zona e brendshme e Kepit

Ish Kneta

Figura 31: Pamje panoramike e vendbanimeve informale ne zonen Ish Kenetes ( foto ajrore
2005)

39

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 32: Vrinasi (Zona informale) Pamje panoramike e vendbanimeve


informalene zonen e ish-kenetes ( foto ajrore 2005)

8) Qyteti Bregdetar turistik

Figura 33:Qyteti bregdetar turistik

Zona bregdetare midis Durresit dhe Kavajes eshte zhvilluar ne 15 vitet e fundit. Kjo
eshte nje zone me komplekse banimi dhe hotele dhe sherbime per turistet (bare,
restorante). Ka te pakten 85 hotele qe ofrojne strehim me 1.200 shtreter. Gjate
korrikut dhe gushtit zona merr rreth 100.000 pushues, vendas dhe te huaj. Bregdeti i
Durresit eshte destinacioni i preferuar i turisteve shqipfoles qe jetojne ne Kosove dhe
Maqedoni. Zhvillimi i kesaj veprimtarie te gjere ndertimi ndodh brenda pyllit me
pisha bregdetare mesdhetare, nje vend i brishte i mbrojtur nga ana mjedisore te cilat
deri disa vite me pare mbulonin gjithe vijen bregdetare.Kjo zone eshte e privuar edhe
nga shume sherbime base te infrastruktures dhe vecanerisht ne menaxhimin e
mbeturinave . Te gjitha derdhjet e kanalizimeve te zones shkon ne det e paperpunuar
duke paraqitur rrezik serioz per cilesine e detit dhe ekosistemin e tij. Kohet e fundit
kjo zone ka perfituar nga modernizimi i autostrades kombetare qe do te theksoje me
tej procesin e urbanizimit te kesaj zone duke siguruar degradimin e saj te metejshem.

40

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

9. Rrashbull

Figura 34: Rashbull

Kjo eshte ende nje zone informale brenda kufirit te perbashket te Durresit ne
perendim e cila gjithashtu ka nje plan per legalizim nga ALUIZNI. Te dhenat e kesaj
zone jane permbledhur ne tabelen e meparshme me lart dedikuar zonave informale.
10) Qyteti i Autostrades

Figura 35: Qyteti i Autostrades

Zona edhe pse ndodhet jashte qytetit dhe ne fushen e shkembimit te nivelit te
autostradave te ndryshme, bie brenda kufirit te tij administrativ. Nga pika e pare e
vendndodhjes, kjo zone kan je vlere shume strategjike ne lidhje me zhvillimin e aksit
metropolitan mes Durresit dhe Tiranes.

41

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Harta 10. Harta Ekzistuese e Prdorimit t Toks

42

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

2.3 Sistemi i transportit


Nje shikim permbledhes i problemeve te trafikut ne qytetin e Durresit:
Shkalla e zhvillimit te ndertimit te rrjetit rrugore eshte nje nga treguesit kryesore per
gjendjen e zhvillimit te sistemeve te trafikut. Sipas shkalles se motorrizimit dhe rritjes se
perdorimit te autoveturave, e cila ka nje tendence gjithnje ne rritje, rrjeti rrugor ne pjesen
me te madhe te qyteteve shqipetare nuk eshte negjendje te perballoje ktete rritje te
volumit te trafikut pamvarsish te masave drastike qe jane mare per te permiresuar kete
situate.
Rritja e volumit te trafikut eshte shkak kryesor i rritjes se nivelit te ndotjes se ajrit, i cili
shkakton nje sere problemesh social-ekonomike ne qytet. Mobiliteti eshte nje pjese vitale
e sistemeve te transportit per qytetin. Keto probleme do te agravohen gjithmone e me
shume ne te ardhmen ne qytet nga mos tregimi i vemendjes se duhur ne kete drejtim. Te
gjithe parashikimet llogaritese tregojne se do te kemi rritje te vazhdueshme te trafikut.
Prandaj duhet te gjejme zgjidhjet teknike te nevojshme per keto probleme thelbesore.
Eshte gjithashtu e nevojshme qe te zhvillojme rruge te reja te komunikimit dhe te
partnership-it per te arritur ndryshimin e menyres se sjelljes te perdoruesve ne menyre qe
te sigurojme perdorim alternativash dhe menyra miqesore kundrejt ambjentit ne transport,
duke rritur vetedijen e qytetareve kundrejt impakteve te ambjentit qe shkaktojne menyrat
e zgjedhura per transport.
Nderkohe , ne Shqiperi, perdorimi i veturave private nenkupton jo vetem nje mjet
transporti por, ne menyre me figurative dhe statusin e qytetareve si nje rruge drejt lirise
dhe prosperitetit.Sot, ne te gjitha qytetet Shqipetare dhe ne menyre te vecante ne qytet e
mesme dhe te medha ndeshemi merritjen e problemeve te trafikut, ne menyte te vecante
ne qender te qytetit dhe kjo eshte kthyer ne nje ngaproblemet me te medha ne qytet.
Impaktet e krijuara ne kete rast influencojne ne zhvillimin ekonomike teqytetit dhe ne
kushtet e jetes se tije. Magnesia e kapacitetit te rrugeve, kushtet e keqija te infrastruktures
rrugore, mungesa e sinjalistikes rrugore, projektet e mungeses se sigurise per perdoruesit
e tjere te rruges sikembesoret, ciklistet dhe ne menyre te vecante personave me aftesi te
kufizuar, pamjaftueshmeria persheshe parkimi shkaktojne keqesim te vazhdueshem te
kushteve te trafikut cdo dite e me shume.
Nyjet e trafikut dhe problemet e parkimit rriten cdo dite ne menyre simultante. Kjo vjen
kryesisht nga mungesa e nje baze te dhenash reale per drejtimin e trafikut, vonesat ne
trafik ne rrjetinrrugore te qytetit behen gjithmone e me te gjata se sa duhet te jene.
Arteriet e trafikut jane ne kushte shume te keqija per shkak te rritjes se volumeve te
trafikut dhe reduktimit te vazhdueshem te burimeve per mirembajtjen sistematike te rrjetit
rrugore. Numeri i aksidenteve automobilistike eshte rritur dukemberritur ne nje nivel
alarmues. Trafiku transit kalon permes rrugeve te qytetit per shkak te mungeses se
unazave te pershtateshme ose bypass.
Gjate periudhes se pare te tranzicionit, transporti publik erdhi duke u shtrenjtuar keshtu
qe ky sherbim erdhi duke u bere gjithmone e me pak i pranueshem. Parku i autobuzeve
erdhi duke u vjeteruar per efektte mos zevendesimit te autobuzeve te vjeter qe zoteronte
ky park.Duke mos pasur prioritet ne strategjine e trafikut transporti public ka ndeshur ne
gjithe problemin e nyjeve te trafikut.

43

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Pamvarsisht nga rritja e nivelit te cmimit te biletave ka pasur vazhdimisht perpjekje per te
permiresuar transportin publik dhe per te rritur performancen e tij.
Shkalla e motorizimit n qytetin e Durrsit:
Tabelat e mposhtme tregojn shkalln e motorizimit n Durrs:

Tabela 3: Shkalla e motorrizimit ne Durres

Shkalla e motorizimit pr qytetin e Durresit n 2008 sht 81 autovetura pr 1000


qytetar, ose 0,368 autovetura / familje.

Tabela 4: Parashikimi i rritjes te autoveturave & shkalla e motorrizimit per vitin 2020

Parashikimi i shkalls s motorizimit pr t qytetin e Durrsit n vitin 2020 sht 295


autovetura pr 1000 qytetar, ose 1,059 autovetura / familje. N krahasim me qytetet e
Evrops Perndimore, sht e qart se shkalla e motorizimit n qytetetin e Durrsit sht
shum e ult, por kjo mund t pritet t rritet n vitet e ardhshme.

Tabela 5: Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te motorrizuara dhe pa mjete te
motorrizuara (jm)

Burimi: llogaritje Konsulenti

Kater problem kryesore jane evidentuar per sa i perket situates se trafikut ne qytetin e
Durresit:
Nyjet e trafikut dhe problemet e parkimit.
Prkeqsimi i transportit publik
Mungesa e sigurise per kmbsort dhe iklistt.
Impaktet ekologjike nga rritja e trafikut rrugor.
Struktura e rrugeve urbane dhe trafiku:
Qyteti i Durresit ka nje popullsi qe shkon ne kufijte e 200000-300000 banore. Ne qytetin
e Durresit perdoret vetem transporti me autobuze si menyre transporti publik, ndersa ne
qytetet europiane per kete qellim perdoren autobuzet, tramvajet, trolejbuzet dhe transporti
i lehte ne shina. Gjatesia e pergjithshme e arterieve te trafikut ne qytet eshte e
44

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

pakenaqeshme ne krahasim me popullaten dhe kerkesat e saje per mobilitet. Sistemi i


trafikut ekzistues ka veshtiresi per efekt te gjendjes se keqe te sistemit te rrugeve,
kapacitetit te pamjaftueshem te rrugeve, mos ekzistences te te dhenave te trafikut,
sistemet e keqija te transportit public dhe mungesat per sheshe parkimi. Me rritjen e
shkalles se motorrizimit, rrjeti rrugor ekzistues nuk do te jete i afte te akomodoje te gjitha
kerkesat per transport. Investigimi per programet e zhvillimit te rrjetit rrugor te qytetit
duhet te jete nje nga prioritetet e punes te Bashkise.Perfaqesuesit vendimmarres te
Bashkise duhet qe me urgjence te shikojne problemet e rinovimit te parkut te autobuzeve
dhe te permiresimit te sistemeve te transportit per te siguruar rritjen e efektivitetit te
trafikut.
Problemet kryesore te trafikut ne Durres jane:
Degradim ose cilsia e dobt e transportit publik n drejtim t besueshmris,
komfortit, oreve tepuns dhe mimet e biletave.
Kapaciteti i pamjaftueshm ne arteriet e sistemit ekzistues te trafikut.
Mungesa e vendparkimeve ne qender te qytetit.
Investimet e pamjaftueshme financiare per hapesirat e parkimi dhe ne permiresimin e
transportit publik.
Rritja e nivelit t ndotjes s ajrit dhe zhurms nga trafiku rrugor.
Mungesa e te dhenave te trafikut per te siguruar nje sistem menaxhimi per te.
Sistemin e transportit publik n Durrs:
Aktualisht qyteti Durrsit ka vetm 4 linja t transportit publik me autobuz:

Durres - Plepave
Durres - Fabrik Tullave
Durres - Porto Romano
Durres - Curila

Parku i autobuzave ka nje kapacitet te pergjithshem prej 5,810,000 pasagjere / vit ose 50
pasagjere /udhetim. Kjo nenkupton se ky kapacitet udhetimesh mbulohet me 116200
udhetime / vit ose 318udhetime / dite.
Afati i sherbimit mesatare te automjeteve ne Shqiperi per parkun ekzistues eshte 15-20
vjet. Kjo do te thote qe ne kete park automjetesh kemi nje numer te konsiderueshem
automjetesh me moshe mesatarembi 20 vjet qe qarkullojne ne rrjetin rrugor. Nderkohe
afati i sherbimit te mjeteve qe qarkullojne neqytetin e Durresit i pergjigjet nje moshe
mesatare 18 vjecare. Kjo do te thote se automjetet qe qarkullojnene rrjetin rrugore te
durresit jane potencialisht te rrezikshme per njerezit dhe ambjentin. Nderkohe eshte
editur se perkundrejt vendeve europiane ne kemi nivelin me te larte te aksidenteve te
trafikut duke perfshireedhe numerin e te plagosurve dhe te vrareve. Shume nga ky numer
aksidentesh shkaktohet nga gjendja teknike e keqe e automjeteve. Per me teper mosha e
vjeter dhe sherbimi teknik i pa mjaftueshem qe I kryhet automjeteve ka efekte te
demshme ne nivelin e ndotjes dhe per pasoje ne shendetin e qytetareve.
Gjithashtu parku i mjeteve te transportit publik eshte shume i vjeter prandaj dhe kosto e
mirmbajtjes se tyre eshte shume e larte.Duke pasur parasysh sa me siper, vleresimi i
shkalles se rritjes se motorrizimit dhe impakteve te tije ne trafikun e qytetit, eshte i
ndryshem nga vendi ne vend dhe na qyteti ne qytet, dhe varet nga struktura urbane e
45

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

qytetit, terheqja perkundrejt transportit publik dhe sjellja e qytetareve perkundrejt


perdorimit te mjeteve private, etj. Eshte e qarte se shkalla e rritjes se motorrizimit dhe
volumit te trafikut vjen duke urritur edhe me shume se ca eshte parashikuar deri me sot
ne studime te ndryshme. Per kete arsye Bashkia duhet te filloje sa me shpejte te marre
masa per te investiguar gjendjen e rrjetit rrugor, te vendparkimeve dhe te menaxhimit dhe
drejtimit te transportit publik.
Transporti publik dhe ecja ne kembe jane dy menyra kryesore qe perdoren aktualisht ne
qytetet Shqipetare. Ndonese shkalla e motorrizimit eshte rritur akoma me gjithe
mangesite e verejtura transporti publik vazhdon te luaj nje rol kryesor ne mobilitetin e
popullates ne qytet. Nga ana tjeter kompanite e transportit publik kane pasur nje presion
nga bumi i uljes se subvencioneve dhe obligimet perkundrejt riorganizimit dhe
ristrukturimit te tyre.
Keto procese kerkojne rruge te reja per riorganizimin e kompanive te transportit publik
dhe te permiresimit te strukturave te tyre. Per me teper autobuzet dhe suporti teknik per to
duhet te shkoje drejtrinovimit te plot te tyre.
Pervec te gjitha problemeve qe permendem me siper shoqerite e transportit publik
ndeshin dhe ne problemet e meposhtme:
Shtrirje te degezimit te linjave te sistemit te transportit publik e cila eshte e veshtire
dhe e shtrenjte per tu mirembajtur;
Automjete te vjetera dhe te kalbura te cilat kerkojne shume shpenzime per mirmbajtje;
Mangesi ne cilesine e sherbimit, per sa i perket besueshmerise, shpejtesise dhe
frekuences;
Mungesa e sistemit t sinjalizuar q do t japin prparsi pr autobust;
Subvencionet te kufizuara dhe fonde t mjaftueshme nga t ardhurat e biletave;
Fondet e pamjaftueshme pr rehabilitimin dhe mirmbajtjen e sistemit t
Nyjet e trafikut t shkaktuara nga rritja e vllimit t trafikut.
Ne qytetin e Durresit prdorin vetm autobust pr transportin publik.
Shoqerite private jan prfshir n sistemin e transportit publik; trafiku periferik sht
trajtuar edhe nga Shoqerite private.N territorin e Durrsit ka mundsi te perdoren trena
elektrike me kapacitet t mesme e te vogel vendesh.Dihet se se periudha e operimit te nj
autobusi eshte 10 - 12 vjet maksimumi , ndrsa periudha e operimitte nj tramvaji sht
mbi 30 vjet. Shkaku i ndryshimit te aftesise se kohezgjatjes se operimit te ketyremjeteve
eshte i shumllojshem.
Nje nga problemet kryesore per kohen e operimit te autobuzeve te sherbimit publik eshte
fakti qe ato nukgezojne ne Shqiperi sikurse ne vendet e tjera prioritetet qe kane mjetet e
transportit publik ne kryqezime,sikurse dhe ne mosekzistencen e korsive te vecanta per
transportin publik. Perdorimi i masave te tillasigurisht do te permiresoj kualitetin e
transportit, rruge e cila eshte me ekonomike sesa ajo e rinovimit te automjeteve te ketij
parku.
Shperndarja e llojevete transportit ne qytet:
Shperndarja modale eshte nje element tjeter i cili influencon ne situaten e trafikut ne
qytet. Varet nga zgjedhja e njerezve se cfare lloji menyre udhetimi do te zgjedhin qe te
46

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

jete e pershtatshme sipas destinacionit te udhetimit dhe qellimit te tij, si transport public,
veture, biciklete, hecje ne kembe, etj.
Shperndarja modale ne qytetin e Durresit eshte 100.00%
Transporti publik & Veturat 34,19%
Kmbsorve dhe bicikletave 65,81%
Ne qofte se flasim ne pergjithesi per perdorimin e veturave ne qytetet Shqiptare ajo arrin
ne 20-30%, e cila eshte shume me e ulet se ne qytetet e europes perendimore.
Perdorimi i transportit public ne Shqiperi eshte relativisht i gjere, po te krahasohet me
qytetet e Europe sperendimore (ku ky tregues eshte 14-20%). Shkalla e perdorimit te
transportit public varet gjithashtu nga madhesia e qytetit si dhe facilitetet e krijuara per
sistemet e transportit public ne drejtime te ndryshme sidhe kostot e ketij transporti. Per sa
i perket mases se perdorimit te bicikletave ne qytetin e Durresit mund te arrime deri ne
15% per vitin 2020.
Situata e parkimeve :
Eshte i rendesishem numri i qendrave kulturore dhe historike per qytetin e Durresit
sikurse dhe ato tetregetise dhe aktiviteteve social-kulturore. Keto qendra jane rregulluar
ne nje menyre te caktuarfunksionimi por sot rruget jane me te ngushta per kundrejt
kerkesave qe kemi ndaj levizjes drejt tyre gje qeka shkaktuar nje rritje te volumit te
trafikut. Kemi gjithashtu shume problem per sa i perket parkimit ne keto qendra dhe
sheshe. Autoritetet e qytetit duhet te percaktojne disa limite parkimi, sic eshte ps.limitimi
i akseseve per mjetet private ne qender te qytetit si dhe limitimi i oreve te qendrimit ne
qender te qytetit. Problemet e parkimit ne qytet po behen gjithmone e me shume me
serioze ne varesi te shkalles territjes se volumit te trafikut.
Problemet kryesore te parkimit ne Durres jane:

Parkim ilegal ne trotuare dhe ne karrexhate.


Mungesa e organizimit te mire te parkimeve, numri i pamjaftueshm i parkimeve te
hapura.
Mungesa e parkimeve te nendheshme dhe garazheve.
Ndarja e prgjegjsive mes autoriteteve lokale dhe policise se qytetit.
Mos-ekzistenca e sistemit parkim universale pr t gjith qytetin

Nje nga karakteristikat kryesore per Durresin eshte mungesa e hapesirave te pershtatshme
ne qender teqytetit per parkim. Per me teper, kur behen shenimet per vendparkime ne
rruge, ato nuk jane tedetyrueshme ose nuk respektohen, per vendosje te rregullt te
mjeteve ne to. Nevoja per hapesire parkimisot eshte shume me e madhe se hapesirat e
ofruara. Ne varesi te vendparkimeve per sa i perket qendres se qytetit, shperndarja e
parkimeve sot eshte vetem 8% parkohen ne garazhe, 2% ne hapesira te hapura dhe90% ne
rruge.Eshte e qarte qe rruga sipas te ciles ngarkohen vendparkimet varet nga struktura e
qytetit. Ajo ndryshon nga dita ne dite. Ka dite kur kemi mbingarkese dhe dite kur nuk ka.
Kjo varet shume nga vendendodhja eshesheve te parkimit. Nje politike e nevojshme per
rregullimin e parkimeve ne qender te qytetit do te ishterritja e cmimit te parkimit per ore
ne qender. Kjo pagese duhet te ndryshoje edhe sipas oreve te dites per cdo vendparkim.
47

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Gjithashtu kjo tarife duhet te varet dhe nga oret e parkimit per ta kufizuar kohezgjatjen e
parkimit duke kufizuar afatet deri ne 2, deri ne 6 dhe mbi 6 ore. Per qytetin e Durresit ne
menyre te vecante duhet te shikohet dhe menyra e ndryshimit sezonal te tarifes se
parkimit, nderkohe qe per nepunesit e administrates duhet te parashikohet nje sistem i
vecante ndersa per bizneset private duhet tebehet pagesa vjetore per cdo vend
parkimi.Nga sa me siper eshte e qarte se mund te kemi menyra te ndryshme te rregullimit
te parkimeve. Ato jane:
Bashkia e Durresit duhet te ndergjegjesohet per te ndermare nje system te
mireorganizuar te tarifave te parkimit nga qendra ne periferi.
Te rrise kontrollin per efektivitetin e implementimit te ligjit per parkimet me qellim qe
tesigurohet permiresimi i elementeve kryesore te ketij sistemi.
Pagesa per vendparkimin duhet te mblidhet ne menyre me efektive, duke siguruar
mjetefinanciare te nevojshme qe do te perdoren per paisjen me specifikimet perkatese
te ketyre vendparkimeve.
Drejtimi dhe menaxhimi i parkimeve duhet te shtrihet nga zona qendrore ne periferine
e qytetit.
Parkimet private nga rrezidentet ne zonen qendrore duhet te mire menaxhohen ne te
njejten menyre per personat qe punojne ne zonen qendrore.
Te gjithe keto masa duhet te mirekombinohen me menaxhimin sa me te mire dhe te
problemevete tjera te trafikut per qytetin.
Siguria pr kmbsort dhe iklistt.
Ne qytetet e Europes qendrore dhe lindore, numeri i udhetimeve ne kembe varion 1/4 deri
1/3 e udhetimeve te pergjitheshme. Po kete pasqyre kemi dhe per qytetet e europes
perendimore. Kurkombinohet me transport public, ecja ne kembe eshte shume e
rendesishme per te realizuar kerkesat e mobilitetit te populates se qytetit. Kembesoret
jane perdoruesit e vendit te dyte si pjesemarres te trafikut.
Kerkesat per zona te levizjes se kembesoreve jane nenvleftesuar dhe atyre u eshte
kushtuar ende pak rendesi. Automjetet motorrike kane prioritet ne qytet dhe kembesoret
detyrohen te kalojne me ngutkryqezimet dhe te rrezikojne veten. Trafiku i kembesoreve
aktualisht eshte ne kushte te agravuara edhe per shkakun se hapesirat e kembesoreve
shpesh ne qytet jane zene nga automjetet e parkuara, kjoskat engritura ne trotuare,
restorantet dhe kafete qe zene trotuaret etj.Numeri i udhetimeve me biciklete vleresohet te
jete 1-3% te te gjithe mobilitetit i cili per afersisht eshte i ngjashem me ate qe realizohet
ne disa vende te europes perendimore. Nje volum kaq i vogel i mobilitetitme bicikleta
justifikohet me disa faktore sic jane: klima, sjellja tradicionale, vleresimi social dhe
mungesa e faciliteteve te infrastruktures perkatese. Kushtet per kete menyre te trafikut ne
rruge limitohen nga fakti qe rrjeti rrugor ekzistues perdoret njekohesisht per transport
public, autovetura, kamiona, kembesore perparkime njekohesisht. Kjo eshte arsyeja qe
kjo menyre transporti kerkonnje vemendje te vecante dhe masa rregullatore speciale,
sikunderse ndertimin e pistave te vecanta te trafikut te bicikletave, nderkohe qeduhet te
punohet me shume ne sjelljen e drejtuesve te mjeteve per te kuptuar se ciklistet jane te
barazvlefshem ne trafik me automjetet.
Problemet kryesore qe shfaqen perkundrejt mobilitetit te kembesoreve dhe ciklisteve
jane:
Sjellje t paprgjegjshme dhe arrogante e shoferve te automjeteve;
Kushtet e dobeta te hapesirave te destinuara per kembesotet dhe ciklistet;
48

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Mosprfillje e rregullave t trafikut dhe legjislacionit;


Mungesa e faciliteteve per kembesore ne kryqezime si shenjat dhe semaforet;
Siprfaqet pr kmbsor, t tilla si trotuare, parqe, terrene sportive, jan t okupuara
nga makina e parkuar;
Koncepti i pranuar , nga publiku dhe policet , se "automjetet jane te parat ne te drejten
e kalimit".
Facilitetet per personat me aftesi te kufizuar:
N prgjithsi, nuk ka facilitete pr t kmbsort dhe veanrisht per personat me aftesi
te kufizuara n pothuajse t gjitha qytetet e Shqipris, perfshire dhe Durrsin. Vmendje
m e madhe i sht kushtuar pershtatshmerise per trafik te automjeteve sesa per
kembesoret dhe personat me aftesi te kufizuar.Pr t prmirsuar kushtet pr lvizjen e
kmbsorve dhe personave me t meta, ne kemi nevoj te pastrojme hapsirat publike
nga makinat e parkuara dhe pengesa t tjera t tilla si kioska, restorantet,kafenet dhe
vendparkime ne anet e rrugve, t cilat zn hapsir t caktuar pr kmbsor.
Nje permiresim ne projektimin e kryqezimeve te rrugeve duhet te behet ne menyre te
vecante duke pasur ne konsiderate pranine e platformave te aksesit per personat me aftesi
te kufizuar, sikurse dhe permiresimin e kushteve te sinjalistikes horizontale dhe vertikale
si dhe te kufizuesve te shpejtesise (qetesuesve te levizjes).Rruget duhet te paisen me
semafore te pershtatshem dhe zgjidhje qe i bejne ato me terheqese dhe komforte.Krijimi i
siperfaqeve per kembesore nuk duhet te kufizohet vetem ne vendkalimet ne rruge por
duhet te shtrihet me teper ne zonat tregetare, ne qendrat kulturore, godinat publike,
muzeumet, zonat e plazhit, etj.
Korsi Biciklete:
Verehet kerkesa per rritje te volumit te perdorimit te bicikletave per qellime udhetimi ne
qytet. Sa me siper duhet te inkurajohet duke pasur parasysh sa me poshte:
1. Kjo menyre eshte me e pershtatshme dhe me ekonomike per levizje ne rruget e qytetit
ne distance te shkurtra ;
2. Ajo eshte me miqesore kundrejt ambjentit sepse redukton ndotjen e ajrit;
3. Ajo kerkon me pak vend parkimi dhe nuk krijon pengesa ne hapesirat per kembesoret;
4. Ajo po kthehet gjithnje e me shume si nje kerkese e detyrueshme ne legjislacionin e
BE;
Megjithat, pr t inkurajuar prdorimin e biikletave, sht e nevojshme te krijohen
mjedise t sigurta prlvizjen e tyre, ndertimin e korsive te vecanta pr biikleta t ndara
nga hapsirat e automjeteve,organizimin e hapsirave te parkimit per to ne pika t
ndryshme t qytetit, projektim i vecante per kryqezimet rrugore etj, te gjitha sa me siper
sigurojne permiresim te komfortit ne kushtet e levizjes se ciklisteve.Nj mnyr tjetr e
prmirsimit t kushteve pr kmbsort dhe iklistt, sht q t ndergjegjesojme
drejtuesit e automjeteve qe ato t kuptojn se jo vetem automjetet motorrike jan
pjesmarrs n trafik.Nje menyre e tille sjellje e shofereve eshte e kuptueshme, perderisa
masat ndeshkuese ne shumicen e rasteve per shkeljen e rregullave te trafikut ndermeren
vetem per drejtuesit e mjeteve motorrike. Kjo menyre e drejtimit te opinioneve i krijon
iluzion njerezve qe mobiliteti eshte problem thjesht vetem i trafikut automobilistik.
49

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Prioritetet e menaxhimit t trafikut n Durrs:


Me siper u fokusuam vetem n katr drejtime t transportit urban:
1. Permiresimi i manaxhimit te parkimeve
2. Rinovimi dhe riorganizimi i transportit publik
3. Rritja e siguris per kmbsort dhe iklistt
4. Zvogelimi i prdorimit te energjis, ndotjes se ajrit dhe nivelit t zhurmave
Investimet e bra nga Bashkia e Durrsit n prmirsimin e trafikut (automobilistike):
Duke pasur parasysh prioritetet e shumta qe ka qyteti i Durrsit, Bashkia ka bere nje numer te
konsiderueshem investimesh per disa projekte te infrastruktures se rrugeve me qellim
permiresimin esituates se trafikut ne qytet.
Nderhyrjet ne infrastrukturen rrugore:

Rindrtimi i rrugs nga Ura e Dajlanit Plepave;


Rindrtimi i rrugs nga Berryli n Currila;
Parandalimin e rrshqitjeve t toks n zonn Kodres se Viles;
Sigurimi i ndriimit, gjelbrimt, asfaltimit dhe trotuareve prgjat rrugve kryesore t
qytetit;
Prfundimi i punimeve pergjat plazhit Taulantia.
Rindrtimi i rrugs nga kimikja n Porto Romano;
Rindrtimi i rrugs nga Ura e Dajlanit te Muzeu i Historik (me gjelbrimin dhe
sinjalistiken)
Gjelbrimin e qytetit

Prmirsimi i gjelbrimit ne shetitoren e plazhit;


Rritja e shkalles s gjelbrimit prgjat rrugve t qytetit;
Ndrtimi i nj kopshti para Gjykats s Apelit.

2.4 Infrastruktura bashkiake


Te pergjithshme
Infrastruktura bashkiake e Durresit perfshin dhe sherbimet e meposhtme:

Furnizimin me uje
Heqjen e ujrave te zeza
Kullimin e ujrave te vijne nga rrebeshet
Elektriciteti
Sherbimet e telekomunicacionit

Sherbime te tjera qe gjenden ne vende te tjera si ngrohja, sherbime kabllore te TV,


shperndarja e gazit, qenuk ekzistojne ne Shqiperi, nuk jane perfshire ne listen e
mesiperme.Vlen te permendet se asnje nga sherbimet nuk jane te siguruara direkt nga
50

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

bashkia, por nga kompani sherbimi mbi te cilat, bashkia ka nje shkalle te ndryshme
influence. Kjo ndodh edhe per faktin se departamentet e sherbimeve publike te bashkive
jane te kufizuara.Departamenti i Sherbimeve (ose Puneve Publike) perbehet nga keta
sektore: Trafiku dhe Transporti;
a) Gjelberimi i Qytetit dhe Pastrimi - Ndricimi Publik dhe Zbukurimi i Qytetit.
Sherbimet e furnizimit me uj, kanalizimit te ujrave te zeza dhe t ujrave te krijuara nga
rrebeshet jane nn prgjegjsin e kompanise se ujesjelles-kanalizimeve. Pronsia e ktij
shrbimi (e cila sht strukturuar si Shoqeri Aksionare) nuk sht transferuar n bashkite
dhe komunat ne fjale per shkak te faktit qe eshte ndermarrja e dyte per nga madhesia dhe
shtrihet (me prodhim) ne 3 qarqe.Kontrolli mbi kompanine sht ushtruar nprmjet
bordit mbikqyrs i cili sht i prbr nga prfaqsues t Bashkis s Durrsit.
Financiarisht dhe nga ana e zhvillimit kompania sht e pavarur.Per momentin nuk ka
pothuajse fare nje nderveprim midis zhvillimit te qyteti dhe zgjerimit te sherbimeve te
ndermarrjes se ujesjeles kanalizimeve. Kompania sht financiarisht aq e ngarkuar sa
investimetkryesore pr rinovim apo zgjerim jan br vetm nga fondet e Qeveris apo
donator t huaj.Shprndarja e energjis elektrike ishte nen prgjegjsine e KESH-it qe
ishte e ngarkuar per prodhimin dhe shperndarjen e energjise elektrike. Megjithat, n
vitin 2008 pjesa e shprndarjes sht konvertuar n nj entitet t veant q i eshte
dorzuar me vone nj koncesioneri t quajtur OSSH. Nuk ka informacion ne dispozicion
se si te drejtat dhe nevojat e bashkive jane te paraqitura brenda kontrates se koncesionit.
Sherbimet telefonike ishin ne sferen e Telekomit shqiptar, qe eshte gjithashtu e
privatizuar kohet e fundit. Vitet e fundit jane leshuar licenca shtese per operatoret
telefonike. Por aktiviteti i tyre eshte i kufizuar ne Tirane dhe disa bashki te vogla brenda
Shqiperise. Ne Durres nuk ka koncesionere shtese aktive me rrjetin telefonik fiks.

b) Furnizimi me uje
Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Sistemi I furnizimit me uje ne Durres ishte ndertuar per nje popullsi prej 90,000
banoresh. Ne ato kohe norma e lidhjes me sherbimin e furnizimit ishte 100 %, dhe
kohezgjatja mesatare ishte 8 ore ne dite. Megjithese gjate ketyre viteve qe ne 1993 jane
investuar rreth 40 million US$ ne infrastrukturen e ujesjellsit, keto investime nuk paten
efektin e deshiruar per shkak te rritjes se paparashikueshme te popullsise me 130% gjate
kesaj periudhe. Ky fakt rendohet akoma me shume gjate fluksit te te ardhurve shtese prej
100000 personash gjate sezsonit te veres. Per me teper, megjithe perpjekjet e bera,
ndermarrja ka akoma nje structure te papershtatshme manaxhimi dhe administrimi dhe
kompetenca te pamjaftueshme per te drejtuar nje ndermarrje furnizimi dhe kanalizimesh.
Kompania e ujesjelles kanalizimeve punon ne kufijte e falimentimit. Vetem 15 % e ujit te
prodhuar faturohet akoma me pak mblidhet. Mbulimi I kostos se ndermarrjes eshte vetem
60 %, deficit mbulohet nga subvencionet e qeverise. Norma zyrtare e lidhjes ra ne 64%
deri ne 2008 megjithese llogaritet qe nje 30% shtese eshte lidhur ilegalisht me sistemin.
Rrjeti ekzistues I furnizimit me uje eshte rinovuar dhe uji ne burim eshte higjenikisht i
paster. Kjo rezulton ne uje te sigurt te pijshem ne cesma. Pervec mangesive
infrastrukturore, edhe kapaciteti i burimve ujore (Fushe Kuqe dhe Fushe Kruja) eshte I
pamjaftueshem per te mbuluar kerkesen e tanishme. Per shkak te faktoreve te permendur
me siper mesatarja ditore e furnizimit me uje momentalisht eshte 1 deri 2 ore ne
51

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

dite.Eshte parashikuar (Feasibility study for Durres and Kavaja Water supply, IC
consultant, 2008) qe , edhe duke supozuar qe te kemi vetem 15% humbje, ne 2020
deficiti I ujit do te jete rreth 30 % e kapacitetit maksimal te prodhimit te burimeve.
Niveli I sherbimeve ne te ardhmen
Pa investime te dukshme ne facilitetet e prodhimit dhe shperndarjes, furnizimi me uji I
Durresit duket se eshte I destinuar te deshtoje deri ne 2020 sebashku me programet e
zhvillimit bashkiak. Nese do te jene ne dispozicion mjete te mjaftueshme financiare dhe
ndermarrja do te rikonstruktohet, mund te arrihet nje lidhje prej 100% dhe nje furnizim
me 12 ore ne dite.
c) Depozitimi I ujrave te zeza
Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Sistemi ujrave te zeza te Durresit (system I vecante) ishte ndertuar per nje popullsi prej
90,000 personash.Ne ato kohe lidhja me sherbimin ishte 100 %. Gjateve viteve 1993 deri
2007 jane bere investime shume te kufizuara ne sistemin e kanalizimeve me rezultatin qe
vetem 55 % e popullsise eshte e lidhur me kete system. Kjo rendohet me shume edhe nga
fakti qe gjate veres nje fluks prej 100.000 personash I shtohet popuillsise. Menyra
kryesore e depozitimit te ujrave te zeza, sidomos ne zonat informale jane gropat septike,
mbimbushja e te cilave shkon ne kanalet kulluese bujqesore me kapacitet te
pamjaftueshem. Sot per sot ujrat e zeza derdhen ne gjirin e Durresit me ane te 7
stacioneve dalese te pompimit.
Per te zgjidhur keto problem jane ne pune e siper projekte te ndryshme.
Ndertimi I impjantit te trajtimit te ujrave te zeza, me kapacitet 270,000 PE
Ndertimi I rrjetit te tubave te kanalizimeve ne zonen e plazhit, I cili do te largoje
kryesisht ujrat e zeza te krijuara nga turizmi.
Ndertimi I kanalit kryesor ne ish-keneta sebashku me ndertimin e rruges kryesore
Sidoqofte, kontribuesi kryesor ne prodhimin e ujrave te zeza, zona informale qe perben
345% te popullsise se Durres mbetet e palidhur. Depozitimi I tyre ne kanalet kulluese
bujqesore do te kriijojerreziqe te medha higjenike per zhvillimin e ardhshem te qytetit.
Niveli I sherbimeve ne te ardhmen
Pa investime te rendesishme ne tubacionin e rrjetit te kanalizimeve, programet e
permiresimit dhe te zhvillimit te bashkise ka mundesi te deshtojne. Nese ka mjete te
mjaftueshme financiare ne dispozicion dhe ndermarrja do te rikonstrukohet nje norme
lidhje prej 80% duke te jete e mundshme.

d) Ujrat siperfaqesore dhe ujrat e shiut


Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Vetem pjesa e vjeter e Durresit ka nje system drenazhi te ujrave siperfaqesore, qe per fat
te keqkryqezohen shpesh me sistemin e kanalizimeve. Sidoqofte, edhe kjo nuk eshte e
mjaftueshme dhe zonat e sheshta te Durresit jane subjekt I permbytjeve gjate sezonit te
shirave. Kerkesa e BE qe drenazhet te jene ne gjendje te kaljone ujin e shirave per 3 vjet
nuk permbushet gjekundi.
52

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Kanalet bujqesore dhe kulluese sidomos ne zonat informale dhe pergjate rruges Durres
Rrogozhine,perdoren shpehs per ujrat e zeza dhe nuk mirembahen e bllokohen nga
mbeturinat e shpesh nderpriten nga ndertimet e paligjshme. Ky system drenazhi nuk
funksionon fare.Ndermarrja nga e cila varen keto sisteme drenazhi ka deshtuar krejtesisht
ne mirembajtjen e tyre.
Niveli I sherbimeve ne te ardhmen
Pa investime te rendesishme drenazhimi I ujrave te shiut ka mundesi qe te perkeqesohet
me tej. Ne kryqezime jane ndertuar drenazhe po pa marre parasysh diversionin dhe
derdhjet. Nese ka mjete te mjaftueshme financiare dhe ndermarrja ristrukturohet arritja e
standarteve te BE duket te jete e mundshme.

e) Furnizimi me enenrgji elektrike


Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Sistemi elektrik eshte rinovuar gjate viteve ne pjesen qendrore t qytetit. Rrjeti I tensionit
te mesem eshte ngritur ne 20 KV kabllot jane shtruar nen toke sic duhet dhe kapaciteti I
transformatoreve eshte I mjafueshem. Numri I 61,725 klienteve qe perfshin edhe
komunat perreth tregon qe norma e lidhjes eshte 100%. Ne zonat informale eshte I
nevojshem rinovimi I sistemit ekzistues te improvizuar. Tensioni I mesem ne keto zona
eshte akoma 6KV me humbje te medha ne linjat ajrore. Kapaciteti I nen stacioneve (I cili
eshte modernizuar dhe rindertuar rishtas) prej 157 MW eshte mjaftueshem per
momentin, por do te duhet te zgjerohet me 20% deri ne vitin 2020.
Problem kryesor i tanishem jane nderprerjet e energjise te shkaktuara nga
pamjaftueshmeria e furnizimit me shumice. Transferimi i shperndarjes tek nje operator
privat, duket te kete permiresuar pagesen e konsumatoreve per energjine sidomos pasi
kane hyre ne fuqi nderprejet e energjise per ata qe nuk paguajne.
Niveli I e sherbimeve ne te ardhmen
Furnizimi me 24 ore energji elektrike per te gjithe qytetin duket te jete I mundur per te
gjithe qytetin nese kryhen permiresimet e meposhteme:
Ngritja e 6 KV ne 20KV dhe shtrimi I kabllove nentokesore per te gjithe rrjetin
Rritja e kapaciteti te nenstacioneve

f) Telefonia/Sherbimet e Komunikacionit
Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Durresi ka 20290 kliente te regjistruar qe eshte e barabarte me 42% te familjeve qe jane
te lidhura me sistemin telefonik. Kapaciteti i lire I paneleve eshte 5000 njesi lidhje.
Keshtu qe edhe 10% e familjeve mund te lidhet. Sidoqofte, sidomos ne zonat informale,
rrjeti mungon. Gjithashtu rreth 60% e rrjetit eshte akoma me linje ajrore. Rrjeti interurban
me fiber optike prej 47 km eshte eshte I mjaftueshem per te ardhmen e afert. Telefoni
cellular eshte I ofruar ne te gjithe qytetin nga disa kompani te ndryshme
celularesh.

53

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Niveli I sherbimeve ne te ardhmen


Niveli I lidhjeve te projektura per 2020 eshte 80% te familjeve me linje tokesore. Kjo do
te kerkonte dyfishimin e kapaciteti te tanishem te paneleve dhe shtrimin e 60 km shtese
me kabllo bakri dhe 20 kabina shperndarese.

2.5 Profili social-ekonomik


Profili social dhe demografik
a) Rritja e popullsise dhe tendencat
Durrsi ka prjetuar nj rritje dramatike t popullsis q nga viti 1990, popullsia eshte m
shum se dyfishuar n kt periudh (128,9%), shih Figura 1 Zhvillimi i popullsis 19912008 (Burimi: te dhena te bashkise) Figura 1 dhe 2. Kjo gje sht reflektuar qart n
infrastrukturn e pamjaftueshme e cila nuk e ka prballuar kete rritje drastike. Shkaku
kryesor pr rritjen ishin puna dhe mundsit ekonomike t krijuara nga zhvillimi i
turizmit n dhe n ann tjetr toka e me cmim te lire ose pa pagese fare ku njerezit jane
vendosur pa leje dhe pa tituj ligjor. Shifra e regjistruar nga ALUIZNI deri n 03/2009
sht 37.753 vetdeklarime pr struktura informale. Emigracioni i brendshem ka tejkaluar
emigrimin e qytetarve te Durrsit n Itali n 90.
Ndryshime demografike n Durrs gjat 1990-2008:
Ndryshimet demografike n Durrs n mes viteve 1990 dhe 2008 dhe projektimi e tyre
pr vitin 2020 jan si vijon:

Tabela 6 : Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te motorrizuara dhe pa mjete te
motorrizuara (jm)Ndryshimet demografike ne Durres per vitiet 1990-2008 dhe parashikimi deri ne vitin
2020

Tabela 7 : Struktura e popullsis sipas grup moshs pr vitin 2007, Bashkia Durres

Burimi: Bashkia Durres

54

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 36: Zhvillimi I popullsise 1991-2008 (Burimi: te dhenat e Bashkise)

Figura 37:Rritja e popullsise (Burimi: te dhenat e Bashkise)

Sidoqofte, rritja e shkaktuar nga migrimi, sic mund te verehet edhe ne qytete te tjera te
Shqiperise duket se po ulet. Rritja e Durresit ne 2007 dhe 2008 ka rene ne 1.2 %, per
shkak te disa faktoreve:

55

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Malesia Verilindore e Shqiperise eshte pothuajse krejtesisht e depopulluar dhe te


gjithe banoret qe do te leviznin kane levizur tashme. Duhet te themi qe shumica e
qyteteve industriale ne verilindjejane krijuar artificialisht gjate regjimit socialist dhe
njereziet jane derguar atje me force.
Masat e qeverise per te vendasur rregulla me te forta mbi vendbanimet informale
duket se jane bere me efektive
Cmimi i tokes dhe spekullimet ne zonat e paokupuara I parandalojne njerezit nga
vendosjetinformale.
Duke analizuar variacionet natyrale te numrit te popullsise sic shihet ne Figure 2, tregohet
qe per vitet e fundit eshte arritur nje marredhenie konstante midis lindjeve dhe vdekjeve e
cila mund te rezultoje ne nje rritje te popullsise prej 0.4 %.

Figura 38: Ndryshimi I popullsise (Burimi: te dhenat e Bashkise

Prfundimi i prgjithshm prej ktyre t dhnave sht se lvizja dramatike e emigrimit te


brendshem shqiptar nuk ndikon me ne zhvillimin e popullsis qytetit. Dhe zhvillimi i
ardhshm do t varet vetm ngashtimi natyror i popullsis dhe migrimi i kontrolluar nga
qytetet e tjera pr shkak se Durrs ende mbetet nj objektiv trheqs, me kusht q
infrastruktura bashkiake te jete prmirsuar deri n at shkall q t mund ti shrbehet
popullsis, ndryshe nse prkeqsohet mjedisi faktori i rritjes mund t kthehet .ne
negativFluksi i qytetarve nga zonat rurale sht treguar qart n numrin e familjeve dhe
madhsin e familjes.
Madhsia e ekonomive familjare ka rn vazhdimisht n vitin 1991 mbi 1.992 3,9-3,6 si
do t pritej n nj mjedis urban. Mirpo me fillimin e fluksit n Durrs, madhsia e
familjeve sht rritur n 4,2 deri n vitin 2006, duke reflektuar madhsi m t madhe per
familjet e emigrantve q kan ardhur kryesisht nga zonat rurale. Rnia qe fillon n vitin
2006 ,reflekton gjithashtu nj stabilizim dhe rregullim n mjedis urban t te
porsaardhurve n Durrs.
56

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 39: Numri familjeve (Burimi: te dhenat e bashkise)

Figura 40: Madhesia e familjeve (Burimi: te dhenat e Bashkise)

Duke gjykuar nga te dhenat historike, jane zhvilluar shifrat e meposhtme per projeksion
deri ne 2020. Me qellim qe te vleresojme variante te ndryshme jane percaktuar 3 kategori:
skenari I ulet, skenari imesem, dhe skenari i larte.
Rritja e popullsise: e ulet 2 %/a, e mesme 2.5 %/a, e larte 3 %/a
Madhesia e familjes do te reduktohet nga 4,5 persona ne 4 persona per familje ne vitin
2020

57

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Kjo do te rezultonte ne vitin 2020 me nje popullsi totale prej 238,828 (e ulet), 253,335
(mesme) dhe 268,645 (e larte) banore. Ne kuader te zhvillimit te master planit eshte
marre ne konsiderate skenari I larte si me I mundshem, sidomos nese plani I zhvillimit te
qytetit behet aktiv dhe terheq qytetare te rinj ne Durres.
Numri I familjeve do te rritet sipas skenarit te larte ne 76,755 familje. Sidoqofte, faktor
kufizues do te jete rreth 25,000 njesi banesash qe do te duhet te ndertohen.

Figure 41: Zhvillimi I numrit te familjeve

b)Stoku i Tanishem dhe i Projektuar i Banesave


Stoku I Strehimit t Durrsit prbhet nga (kto t dhna jan percaktuar nga konsulenti
nprmjet nje studimi te shpejte te tokave duke prdorur nje analiz te orthophotos se
qytetit, n munges t t dhnavet besueshme statistikore) :
blloqe Apartamentesh (4-5 kate) t ndrtuara n periudhen socialiste (rreth 1970) ku
akomodohetprafrsisht 40% e popullsis (80% e popullsis n vitin 1990). Kto
ndrtesa jan t kualitetit t mesm et ult, por banort I kane prmirsuar me kalimin
e kohs, t gjitha kto shtpi jan t lidhura meshrbimet publike
shtpit tradicionale t vecuara, ku jetojne rreth 13,5% e popullsis. t gjitha kto
shtpi jan t lidhurame shrbimet publike
shtpite e ndrtuara rishtaz, (1-3 kate, 100-150 sqm me rreth 45% t popullsis (duhet
t theksohet se kto shtpi nuk kan lidhje zyrtare n shrbimet publike, me prjashtim
t lidhjes me energjine elektrike)
ndertesa te reja shum-katshe (5 deri 8 kate) ku jeton rreth 1,5% e popullsis
ndertesa te reja shum -katshe (8-15 kate) (kto prdoren kryesisht prkohsisht n
ver) me rreth 15,000 njsi n zonn e plazhit. Kto objekte jan t natyrs spekulative
dhe t standardeve shum t ult t ndrtimit.
58

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Numri i objekteve t vet-deklaruar pr legalizim deri n vitin 2009 sht 37.753.


Qendra e Durrsit sht e ndrtuar kryesisht me blloqe banesash socialiste dhe ndrtesa
historike dhetashm ka nj dendsi shum t lart t popullsis qe varion nga 300-600
banore per hektar. Ekspansionivertikal nga ndrtimi i ndrtesave t larta nuk do t
shrbej pr arritjen e kerkesave per strehim deri nvitin 2020, sepse kto jan shum t
shtrenjta pr shumicn e popullsis, me mime qe variojn nga 600-1.000 / sqm. Pr m
tepr, infrastruktura, edhe aty ku eshte e rinovuar, nuk lejon nj rritje n dendsi t
popullsis. Strehim i ri qe krkohet, vlersohet te jete rreth 25.000 njsi, mund t
ndrtohet vetm n disa pjes q nuk prbjn berthamen tradicionale t qytetit. Kto
shtpi do t jene kryesisht shtpi familjare sipas Tradites shqiptare pr t jetuar n pronn
e vet dhe jo t marre me qira.
c) Analiza socio-ekonomike dhe varferia urbane
Arsimi
Gjate 20 viteve te fundit Bashkia e Durresit I ka dhene gjithmone e me shume rendesi
sektorit te arsimit si nje menyre per te permiresuar kushtet sociale e ekonomike te jeteses
se njerezve. Gjate viteve 90 Durresi varej nga Tirane per shkolla te mesme dhe
universitete. Lufta per autonomi ne fushen e arsimit mori fund ne vitin 2006 kur u
inagurua Univesiteti A. Moisiu. Sot ky universitet ka nje game te gjere kusesh e
fakultetesh.
Me poshte jepet lista e plote e te gjitha institucioneve te arsimit ne Durres:
3 cerdhe publike me 150 femije
20 kopshte publike me 2,017 femije
8 kopshte jo publike me 254 femije
22 shkolla publike 9-vjecare me 16.191 nxenes
9 shkolla jo publike 9-vjecare me 1,453 nxenes
8 shkolla te mesme publike me 6,823 nxenes
7 shkolla te mesme jo publike me 1,161 nxenes
1 shkolle e mesme profesionale me 678 nxenes
1 universitet publik me 2.229 studente
Problemet e identifikuara ne takimet me zyrtaret locale mesuesit dhe grupet e tjera te
interesit nxjerrin ne pah nevojen urgjente per me shume investime ne arsim (me shume
ndertesa dhe staf) si dhe me shume gjelberim Brenda dhe perreth shkollave fillore.
Kujdesi per shendetin
Shendetesi ne Shqiperi eshte kryesisht publike. Tabela e meposhtme tregon informacione
te ndryshme mbi facilitetet e shendetit ne Durres.

59

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 8: Treguesit e Shendetesise (Burimi: Nje veshtrim i pergjithshem ne sistemin shendetosr ne


Shqiperi,Ministria e Shendetesise

Burimi: Bashkia e Durresit Llogaritje te konsulentit

Tabela e msiprme tregon se ka disa mangsi n do sektor t shrbimeve shndetsore


n lidhje me standardet kombtare. Kto mangsi do t merren n kujdesin e procesit t
planifikimit hapsinor q shthapi i ardhshm i projektit. N bashkpunim me
Autoritetin e Kujdesit Shndetsor Kombtar, do te ndermerret nje projektim i kuadrit te
plote per kujdesin shendetsor pr t trajtuar kto t meta.
Shifrat baze per kujdesin shendetsor ne Durres jan ehden me poshte:
15 qendra primare
1 klinik pr trajtimin e smundjeve t veanta.
147 mjek t specialiteteve t ndryshme q punojn n kujdesin shndetsor parsor
90 mjek familje
468 infermiere dhe mami
4 qendra te planifikimit familjar
12 qendra konsultore te nenes dhe fmijs
2 spitale me nj total prej 420 shtretr
63 farmaci private
54 klinika private dentare
Varfria
N fakt, ka 1.623 njerz (0,81% t popullsis s prgjithshme) qe marrinn ndihm, si dhe
943 familjeve t cilt prfitojne ndihm sociale (1,93% e familjeve) dhn nga Bashkia e
Durrsit. Numri i familjeve q jetojn n varfri, megjithat, sht vlersuar t jet m i
lart, pasinje numer ende I paregjistruar familjeshjetojn n disa nga vendbanimet
informale te vendosura n 10-15 vitet e fundit. Shifr mesatare t varfris s skajshme
n Shqipri sht vlersuar n 2007 mes 3 -5% t popullsis, ndrsa vlera mesatare e
treguesit te varfris ka qene rreth 18%.
Nga kjo pikpamje shtja e varfris n Durrs nuk duket t jet e konsiderueshme n
krahasim me nivelin kombtar. Pr m tepr, sht llogaritur se n saj te ardhurave nga
t afrmit q jetojn jasht vendit gjendja e varfris sht ulur disi.
d) Mjedisi i biznesit dhe punesimi
Durres ofron oportunitete te mira ekonomike. Ka rreth 5,900 bznse te cilat ushtrojne
aktivitetin e tyre ne kete qytet, qe vjen I dyti pas Tiranes ne nivel kombetar. Pozicioni
strategjik qe ky qytet ka ne qender te Shqiperise, dhe prane portit me te madh detar te
vendit,oportunitetet e investimit nga emigrantet dhe burimet e tjera natyrore per
zhvillimin e turizmit ka favorizuar ne te vertete disa nga sekotret e zhvillimit te
ekonomise dhe vendosjen e nje numri te konsiderueshem aktivitetesh dhe
ndermarrjeshesh inovative. Gjithashtu edhe tregetia e pakices e ka rinovuar strukturen e
vet Brenda 3 strukturave te medha si qendra biznesi e tregetie.Ne Durres gjenden 14 nga
17 bankat kryesore qe operjne ne Shqiperi, ku shumica e tyre kane nga 2 dege. Dinamika
60

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

e qyteti mund te perceptohet gjithashtu edhe nga sasia e huave te dhena nga bankat e cila
eshte mnga me te lartat. Sipas te dhenave deri ne qershor te 2008, 75% e huave jane
strukturuar ne Tirane dhe ne Durres.Tregetia me shumice dhe pakice mbulon rreth 58.2%
te biznesit qe operon ne Durres ndersa industria mbulon rreth 7.6% ku 1.2% I perket
sektorit te ndertimit.

Tabela 9 : Klasifikimi i biznesit

Tabela 10: Sektoret kryesore qe operojne sipas aktiviteteve

Struktura e ekonomise se Durresit sipas llojit te aktiviteti qe kryhet dhe ndryshimeve qe


ndodhen ne vitet e kaluara mund ta na japin linjat e tendencave per te ardhmen e afert:
Nga fundi I 2007 tregetia mbulon numrin me te madh te bizneseve me 2773 subjekte,
ndersa ne 2008 kjo kategori pati nje ulje me 69 njesi te mbyllura;
Sherbimet te rritura ne vitin 2008 me 58 njesi mund te konsiderohen si sektori me
rritjen me te madhe pas atij te prodhimit dhe transportit. Sidoqofte kjo rritje mund te
jete fiktive per shkak te grupimit te ri te tyre, ku ne sherbime u futen dhe subjektet e
punimeve te artizanatit.
Numri I bareve restoranteve dhe hoteleve eshte rritur me 61 subjekte te reja nga 2007.
Prodhimi qendron ne vend te pare ne lidhje me rritjen e subjekteve te reja per 2008 e
cila eshte 156 njesi.
Transport I gjithashtu ka pasur nje rritje te konsiderueshme me 101 subjekte nga 2007
Keto shifra konfirmojne dinamiken e qyteti te Durresit pavaresisht nga kriza globale
boterore qe nga fillimi i 2008.

61

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Punesimi
Sipas zyres rajonale te punsimit ne Durres per vitin 2008 ne kemi keto te dhena:
Fuqia aktive punetore eshte rreth 53,011 njerez qe perfaqesojne 26,5% te totali te
popullsise;
Numri total i te papuneve te regjistruar ne zyren rajonale te punesimit deri ne dhjetor
2008 eshte5,079, qe perfaqeson 9.6% te forces active per pune, relativisht I ulet ne
krahasim me zonenmetropolitan te Tiranes;
Papunesia eshte ulur me 5% krahasuar me 2007 qe mund te konsiderohet sin je
performance e mire e aktraksionit te qytetit sebashku me rritjen e oportuniteteve qe
vijne nga sektoret tradicionale(transport, industry agroushqimore) dhe me pas nga ato
me te rejat per Shqiperine sic jane sektoret bankare dhe financiare, turizmi dhe
argetimi, inxhinieria etj.
57% (3,979 njesi) te te papuneve I perket seksit femeror qe mund te perbeje nje fushe
ku mund te veprohet me shume si ne sektorin privat dhe ne ate publik, per te arritur nje
balancim me te mire.
Personat e punesuar ne sektorin privat, 19,675 jane me te shumete ndermjet te te
punesuarve ne pergjithesi ndersa personat e punesuar ne administraten publike arrijne
10,388 njesi
Roli I sektorit primar ka akoma 17,869 njerez te punesuar gje qe duhet te konsiderohet
e nje shenje e rendesishme qe bujqesia luan ne ekonomi.
Nje veshtrim i pergjithshem mbi ekonomine e qyteti mund te behet edhe me ante te
lenteve te :

e) Investimet e Huaja Direkte (IHD)


Rrjedha e investimeve te huaja ne Shqiperi ka qene gjithmone ne rritje, duke arritur
ttashme nje nivel prej 5.9% te GDP per 2007. Ne Durres eshte fokusuar rreth 15% e
investimeve te huaja pas Tiranes e cila eshte ne vend te pare me 76% te investimeve.
Gjitashtu nje numer joint ventures ne ndermarrje te ndryshme me capital te perbashket
nga investore te huaj I orientuar drejt eksportit, mund te konsiderohet si I rendesishem.
Keto sektore jane: bujqesia, veshjet, bimet mjekesore qe jane edhe me konkurueset ne
tregun global.Mund te theksohen gjithashtu disa inistaiva te medhaqe vazhdojne ne
qytetin e Durresit, sic jane ndertimi I terminalit te ri per pasagjeret ne port, vendosja e
portit te hidrokarbureve, aprovimi rishtas I parkut te ri industrial me rreth 60 ha siperfaqe
dhe ne perfundim rruga Durres-Kosove qe mund te konsiderohet si lidhja e pare tokesore
nderkometare e qytetit me jashte shtetit.
Durres nyja kryesore e transportit
Fale pozicionit te tij strategjik Durresi eshte I lidhur me akset kryesore rrugore. Ai eshte
hyrja e Korridorit te VIII panevropian qe perfundon ne Varna te Bullgarise. Ne Durres
eshte porti me i madh i Shqiperise I cili mbulon 90% te volumit te transportit detar dhe
85% te 85% of export-import ne nivel kombetar. Durresi eshte nyja e hekurudhes qe lidhe
veriun me jugun e Shqiperise dhe nyja e rrjetit rrugor gjithashtu.

62

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Turizmi
Durresi eshte qyteti kryesor I Shqiperise qe ka numrin me te larte te turisteve gjate gjithe
vitit. Me rreth 700,000 vizitore per vit ai eshte zona me e rendesishme e vendit per
turizem masiv.Sipas disa te dhenave statistikore nga bashkia e Durresit dhe Ministria e
Turizmit gjate vitit 2008 neDurres kane qene:
81 hotele qe kane punuar me kapacitet te plote;
337,387 pasagjer qe kane hyre nga porti I Durresit (ne 2008);
86,939 automjete qe kane hyre nga porti I Durresit ne territorin e Shqiperise
Numri I turisteve arriti pikun e vet gjate gushtit 2008 me 212,669 (4% me e larte se 2007)
nga te cilet60,952 ishin te huaj.
f) Financat Bashkiake dhe Burimet

Tabela 11 : Karakteristikat financiare te Bashkise

Per vitin fiskal 2008 te ardhurat totale te bashkise se Durresit jane 1,668,570,708 Leke.
Keto te ardhura perbehen prej te Ardhurave te Veta qe vijne nga taksat dhe tarifat perfshi
ketu edhe ato te deleguara nga vitet e kaluara nga transfertat e pakushtezuara.

Tabela 12 : Te ardhurat (000/ Leke)


63

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Duhet te thksohet qe te ardhurat e bashkise per vitin fiscal 2008 jane 884,624,428 Leke
ose afersisht 102%te planit. Nje krahasim me te njejten periudhe te vitit 2007 tregon
83,453,940 Leke me shume ose 10.4 % me te larta.
Te ardhurat e veta te bashkise ndahen ne dy grupe kryesore: te ardhura nga taksat dhe te
ardhura nga tarifat dhe te tjera. Karakteristike kryesore e buxhetit te bashkise eshte:
Te ardhurat nga taksat jane ato qe vijne nga burime te taksueshme te cilat per vitin
fiscal 2008 arriten shifren 699,779,882 Leke kundrejt planit te parashikuar prej
679,000,000 Leke, ose e shprehur ne perqindje 103% te nivelit te programuar. Nese
shikojme te njejten periudhe te vitit 2007 jane 74,859,457 Leke me shume ose 11.39%
me e larte.
Te ardhurat nga tarifat dhe te tjerat jane ato qe vijne nga burimet e pataksueshem te
cilat per vitin 2008 184,844,546 Leke kundrejt planit prej 189,050,000 Leke. Keshtu qe
ka nje realizim te planit prej 98%.
Sidoqofte, nese ne bejme nje krahasim me te njejten periudhe te vitit 2007 niveli I te
ardhurave eshte8,534,483 Leke. Nje ndikim negative per mos arritjen e planit te
pergjithshem te te ardhurave eshtekompletimi me vetem 27% te Tarifes se Perdorimit.
Sipas bashkise arsyeja zyrtare eshte parandalimi iperdorimit te lejeve per 2008.
Faktoret qe kishin nje ndikim te mire per arritjen e te ardhurave sipas planit ishin:
Ristrukturimi I departamentit te te ardhurave nga taksat
Implementimi I nje strategjie te re per zgjerimin e numrit te taksa paguesve te
regjistruar
Implementimi I nj procesi te rishikuar per manaxhimin e borxhit.
Implementimi I sherbimit te ri te permiresuar per taksa paguesit
Rrtija e bashkepunimit midis strukturave te bashkise qe jane pergjegjese per
administrimin e teardhurave
Permiresimi I policies bashkiake ne permbushjen e detyrave te veta per te mbeshtetur
departamentin lokal te te ardhurave nga taksat.
Trasferta e pakushtezuara (Grant)
Per 2008 bazuar ne Ligjin nr. 9836 dt 26.11.2007 per buxhetin e shtetit per 2008
bashkia e Durresit kishte 404,186,000 Leke nga fonedet grant. Ky eshte nje fond qe jepet
ka kushte kthimi dhe pa interes perfunksionet e bashkise. 55,000,000 Leke nga ky fond
ka nje destinacion per investim.

64

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Shpenzimet
Karakteristikat kryesore te Shpenzimeve per vitin fiskal 2008 (1,063,268,948 Leke) jane:
Plani fillestar I shpenzimeve per bashkine e Durresit (nga te ardhurat e veta dhe grantet)
bazuar neVendimin e Keshillit bashkiak nr. 71 date 14.04.2008, dhe ne ndryshimet e bera
gjate vitit 2008 ishte1,639,946,000 Leke. Nga ky plan shpenzimesh te departamentit te
thesarit (ministria e financave) ne Durres fondet ne dispozicion ishin 1,242,647,000 Leke
ose 397,349,000 Leke l me pak se niveli i parashikuar. Ndersa totali I shpenzimeve per
2008 ishte 1,063,268,948 Leke ose 84.9% e asaj qe ishte planifikuar (buxhetuar).
Totali i shpenzimeve te operimit per 2008 ishte 727,225,000 Leke e cila I korrespondon
95% te atij te buxhetuar.
Totali i shpenzimeve per capital ne 2008 ishte 336,032,427 Leke ose 69% e sasise se
buxhetuar.Sic mundte shikohet ka nje absorbim te ulet te fondeve per investime. Zyrtaret
e bashkise e shpjegojne kete fenomen me vonesen e aprovimit te buxhetit per 2008 dhe
me periudhen e gjate te tenderimit te projekteve te ndryshme. Nje permbledhje e buxhetit
te bashkise per 2008.

Tabela 13: Buxheti Final ( 000)

2.6 Analiza e integruar SWOT


Kerkesat kontraktuale ne ToR:
Ne paragrafin Qellimi i Punes ne TOR (Termat e References) per projektin LAMP (33,
Faza 2), eshtepercaktuar se konsulenti do te formuloje Analizen SWOT bazuar mbi te
dhenat e inventarit te qytetit,intervista te personave kyc dhe konsultimin me publikun
per te percaktuar pikat e forta, mundesite ezhvillimit, pikat e dobeta dhe rreziqet
per te gjitha bashkite perpara se ata te formulojne Vizioninper Strategjine e Zhvillimit te
Qytetit deri ne vitin 2020.Per te permbushur keto pune, konsulentet ka realizuar analizen
e informacionit qe disponon lista einventarit te qytetit e pergatitur nga Minstria e
Puneve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit dhe ua ka vene ne dispozicion
bashkive perkatese. Ata kane bere intervista dhe vezhgime me grupet e interesit me te
rendesishem te qyteteve perkates dhe kane organizuar takime per konsultime me publikun
65

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

me ndihmen e bashkive pjesemarrese per te degjuar kendveshtrime dhe verejtejet e tyre


per qytetet.Konsulentet e kane perfunduar kete faze pune me Bashkine e Durresit dhe
kane organizuar takimin megrupet e interesit per te diskutuar mbi Strategjine e Vizionit te
bazuar mbi rezultatet e Analizes SWOT mendihmen e bashkise ne daten 15 Qershor. Pas
kesaj, ata i kane paraqitur Ministrise raportin e tyre te Analizes SWOT.
Tabela e meposhtme paraqet nje permbledhje mbi gjetjet e Pikave te forta, Pikave te
dobeta,Mundesive te zhvillimit dhe Rreziqeve te bazuara ne raportin e Analizes
SWOT per Bashkine Durres.

PIKAT E FORTA

OPORTUNITETE

1. Tashme ne fillim te proesit te pranimit ne


Bashkimin Evropian.
2. Pjese integrale e Planifikimit Metropolitan
Tirane-Durres dhezhvillimit te kesaj zone me gjithe
avantazhet, potencialet dhemundesite zhvilluese qe
mbart.
3. Porti kryesor i vendit me nje pozicion strategjik
gjeografik dhe detarne brigjet e Adriatikut.
4. Atmosfera nderkombetare nepermjet linjave te
perditeshme tesherbimeve detare me qytetet e
brigjeve perendimore te Italise.
5. Programi i ri i zgjerimit te Portit per te bere te
mundur pranimin eanijeve te tonazheve me te
medha.
6. Plazhet e gjata dhe klima e bute sigurojne nje
mjedis favorizues perzhvillimin e turizmit dhe
aktiviteteteve te lidhura me te, veanerisht
investimet ne real-estate (hotele, restorante banesa,
etj.)
7. Identitet i forte nepermjet vendeve te vjetra
historike e kulturore dhepasuri te monumenteve
arkeologjike.
8. Nje qytet i strukturuar mire me komoditete dhe
lehtesira
publike
temjaftueshme,
siguron
oportunitete te mira investimi ne pasurite
epatundeshme.
9. Projektet e reja si SPLED, Porto Rromano, etj do
te krijojnemundesine per vendeve te reja pune dhe
investime.
10. Marrja e vazhdueshme e ndihmave financiare
nga KomunitetiEvropian dhe vende te Evropes
(GTZ, GEF, INTERREG, CARDS, etj.).
11. Furnizim i mjaftueshem me energji. Linje e
tensionit te lartepergjate rruges Durres-Tirane.
12. Rrjet telekomunikacioni dhe kapacitet i
mjaftueshem mbulimi perperson.
13. Sistemi kanalizimeve te ujrave te zeza dhe rrjeti
jane ne zhvillim.Pjesa me e madhe e tij eshte
rikonstruktuar kohet e fundit. Ndertimi inje Impianti
te ri per trajtimin e ujrave. (Ligatinat)
14. Aprovimi i krijimit te nje zone te re te zhvillimit
urban me siperfaqerreth 7200 ha.
15. Ne kryqezimin e dy korridoreve te transportit te
nje rendesienderkombetare (Veri-Jug dhe LindjePerendim). Terminal perendimor iKorridorit 8 dhe
projekteve per linjat e gazit dhe naftes (AdriatikDeti iZi).

1. Rajoni do te kete me teper mundesi punesimi me


propozimine EPZ.
2. Permiresimi dhe rritja e bashkepunimit
institucional ndermjetautoriteve Tirane-Durres do te
rrise zhvillimin integrues.
3. Pjese integrale e korridorit me te madh
metropolitan lindjeperendimte vendit (TiraneDurres).
4. Ndertimi i autostrades qe lidh Tiranen me
Durresin.
5. Projektet e Bashkimit Evropian qe jane ne proes
perpermiresimin e rrjetit te ujrave te zeza (2009).
6. Ligji i ri mbi planifikimin e territorit do ti jape
planit te zhvillimitte qytetit me teper autonomi dhe
kontroll ne zhvillimin e tokes.
7. Stacioni i ri i enrgjise termike do te prodhoje
energji tebollshme edhe per zhvillimet e se ardhmes.
8. Linjat e tensionit te mesem jane permiresuar ne
20KV.
9. Master Plani i ri i Portit do te rrise kapacitetin e
tij duke krijuarmundesi punesimi per gjeneratat e
ardhshme.
10. Plani i Korridorit 8 do te permiresoje rrjetin
ekzistueshekurudhor si edhe tonazhin, veanerisht
ne kontekstin etrafikut nderkombetar duke lidhur
shtetet e Ballkanit lindor.
11. Propozimi mbi terminalin e gazit dhe naftes per
te ardhmendo te rrise frymen investuese ne qytet, si
edhe zhvillimin ezonave te lira urbane.

66

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

16. Perfshirja e qytetit ne Planin Kombetar te


Transportit.
17. Linjat urbane brenda qytetit, qarkut si edhe me
Tiranen dhe qytetete tjera te vendit dhe jashte tij.
18. Rritja e sipermarrjes private ne gjithe menyrat e
transportit.
19. Permiresimi i sherbimit te mbledhjes se
mbeturinave nepermjetrritjes se sipermarrjes
private.

DOBESITE

RREZIQET

1. Trajtim dhe mbledhje jo e rregullt e mbeturinave


ne shume zona terajonit dhe mos ndarje e
mbeturinave apo trajtimit te tyre sipas llojit.
2. Mungese stabiliteti ne furnizimin me energji.
Rrjet i vjeter dhedifektoz dhe nderhyrje ilegale ne
linjat e rrjetit.
3. Krijimi i nje imazhi urban negativ nga prezenca e
zonave industrialete braktisura.
4. Siperfaqe te pamjaftueshme ujore ne dispozicion.
5. Mungese e pasijeve per trajtimin e ujrave te zeza.
Si rrjedhoje ketombetje derdhen direkt ne det apo
lumenj.
6. Kapaciteti prodhues i furnizimit me uje i paket ne
raport me rritjen epopullsise.
7. Humbje te medha te ujit te pijshem per arsye te
rrjedhjeve tekonsiderueshme te sistemit te
shperndarjes.
8. Funksionimi i nderrmarjes se UjesjellesKanalizimeve drejtfalimentimit. Vetem 15 % e ujit
te shperndare paguhet. Kosto pernevojat operative
vetem 60 %.
9. Mungesa e penaliteteve per tarifat e papaguara te
ujit dhe energjiserrezikojne sistemin qe te
shkaterrohet.
10. Mungesa e hapesirave te mjaftueshme publike
ne zonat urbane.
11. Mungesa e krijimit te hapesirave te mjaftueshme
per parkimsidomos ne zona te rendesishme te qytetit
,ngarkim e bllokim ishpeshte i trafikut duke ndikuar
negativisht ne zhvillimin e biznesit.
13. Mirembajtje e varfer e infrastruktures urbane.
14. Vlera e larte spekulative e tokes ne zona te
qytetit e periferike.
15. Mungesa e nje koordinimi te dobishem ndermjet
Bashkise,Autoriteteve Portuale dhe investitoreve te
tjere ekonomik te qytetit.
16. Te ardhurat nga kompanite e sherbimeve
publike nuk mbulojneshpenzimet operative duke
rritur barren kapitale dhe borxhin.
17. Menaxhimi i trafikut urban eshte i varfer.
Mungesa e njekategorizimi te pershtatshem te
rrugeve sjell ngarkese dhe bllokim ngatrafiku i
perzier.
18. Ndotje e rende e ajrit nga makinerite e renda apo
te amortizuara.
19. Transporti hekurudhor ne gjendje te keqe.

1. Rrezik termetesh prej struktures gjeologjike te


tokes.
2. Ndertime te paligjshme ne toka te delikate
(kodrina dhe zonabregdetare) rrezikojne rreshqitje te
tokes se qytetit dheshemtojne zonen bregdetare.
3. Buxheti i Bashkise eshte i pa afte te mbeshtese ne
njeperiudhe afat mesme apo afat gjate kerksen
gjithone ne rritjeper investime ne sherbimet urbane.
4. Vartesi e madhe nga buxheti i shtetit.
5. Transporti hekurudhor i degraduar do te oje ne
nje rritje teshpejte te siperfaqes se zene me
automjete, veanerisht nerruget urbane, duke sjelle
perkeqesim te rende te rrugeve dheaksidente fatale.
6. Mungesa e nje rruge by-pass rrit rrezikun e
aksidenteve dhesjell ngjeshje e bllokim te trafikut si
rrjedhoje e perzierjes se tij.
7. Forcimi i lidhjes metropolitane Tirane-Durres do
te krijoje njepol te forte zhvillimi rreth qytetit duke
rritur mundesine emigrimit te popullsise brenda
vendit me nje efekt shkaterrues neinfrastrukturen e
lehtesirave urbane qe aktualisht jane ne njegjendje
te mjerueshme.

67

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 42: Foto qe tregojne pika e forta te Durresit: Pejsazh, Trashegimi kulturore, Vitalitet urban,
Aktivitete portuale

Figura 43:Foto qe tegojne dobesite e Durresit: Degradim mjedisor, ndertime te pakontrolluara, mungese
respekti per trashegimine kulturore

Konkluzionet kryesore te analizaves SWOT nga matricat e mesiperme:


Nga tabela e mesiperme eshte evedente qe bashkia e Durresit posedon padyshim nje
numer te madh potencialesh force ose elemente positive si nga pikepamja natyrore dhe ne
asete te ndertuara si dhe asete kulturore e historike.Ato perbejne nje nivel shume te mire
forcash.Ekipi I konsulentit I ka prezantuar rezultatet e matricave SWOT matrix bashkive
si dhe grupeve te interesit dhe qytetareve gjate 2 mbledhjeve te organizuara me bashkite
per te nxjerre nga pika te forta dhe oportunitete ne Vizionin e qytetit. Elemente e
meposhtem positive apo negative jane ato qe jane konsideruar te rendesishem.
Elementet kyc pozitive:
Nuk eshte vetem porti primar ne Shqiperi, por eshte edhe nje qytet port I
Adriatikut qe siguron akses per vendet perendimore te Ballkanit per ne rajonin e
Mesdheut:
68

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Eshte porta detare mes Shqiperise dhe vendet e Ballkanit perendimor qe siguron sherbime
te rregullta mallrash dhe tragetesh me Italline dhe vendet e tjera te Mesdheut.
Eshte porti kryesor I vendit dhe ka nje program ambicioz per zgjerimin e kargos dhe
perpunimit te anijeve me tonazh te larte.Pervec lidhjeve detare me Evropen, ai do te jete
terminali perendimor I Korridorit te VIII.Eshte gjithashtu ne kryqezim te rrugeve lindjeperendim dhe very-jug dhe lidhet me Tiranen nga nje autostrade me4 korsi, hekurudhen
dhe aeroportin e Rinasit.
Eshte qyteti Pasurive historike & kulturore:
Durres ka pasuri historike dhe kulturore te shumta qe datojne nga periudha ilirike dhe
Otomane perfshi edhendertesat me arkitekture spanjolle dhe italiane.
Eshte qyteti I turizmit kombetar dhe nderkombetar:
Plazhi I tij I gjate ranor, klima e bute gjate gjithe vitit, zonat arkeologjike, plazhet e tjera,
terheqin nje numer turistesh nga larg e afer ne hotelet dhe risortet dhe kontribuon
gjeresisht ne te ardhurat e financat e qytetit dhe ne punesim.
Eshte qyteti I dyte mbas Tiranes qe gezon nje perqendrim te larte te punesimit,
oportuniteteve te investimi, industrive, transportit dhe faciliteteve te tjera publike.
Durresi eshte fundi perendimor I te aksit te zhvillimit te Metropolit Tirane Durres dhe
lidhet me qytetin me nje autostrade. Eshte gjithashtu lehtesisht I arritshem nga qytete te
tjera te vendit me nje system te mire transporti rrugor.Porti I tij, industrite e manifaktures,
SME, turizem, dhe zhvillimet e pasurive te paluejtshme qe gjenerojne nje numer te larte
punesimesh brenda dhe perreth territorit te tij urban duke ndihmuar ne reduktimin e
varferise.
Durresi eshte tashme nje qyteti I Evropes:
Durresi eshte I binjakezuar me 14 qytete evropine, merr nje sasi te konsiderueshme
asistence zhvillimi cdo vit nga EC, UNDP, WB dhe vende te tjera evropiane dhe perberja
e popullsise se tij eshte shume kosmopolite. Qyteti merr gjithashtu investime te
rendesishme te huaja, sidomos nga Italia.
Politika do ta zhvilloje qytetin ne standartet evropiane:
Pika kryesore e qytetit te Durresit eshte deshira e fuqishme e ekzekutivit te bashkise per
ta zhvilluar qytetin ne standartet evropiane dhe per te zhvilluar Master Planin per
zhvillimin e qytetit duke mbuluar zonat urbane pertej kufijve administrative te qytetit.
Ne sfond te asaj qe thame me siper qyteti ka edhe dobesite e veta qe pengojne dinamiken
e zhvillimit ato jane kryesisht ne sektoret e meposhtem:
Elementet kyc negative:
Mjedisi:
Ndihet mungesa e nje politike dhe aksione te integruar ne lidhje me ceshtjet e mbrojtjes
se mjedisit, qe jane, manaxhimi I mbeturinave, trajtimi I ujrave te zeza, respektimi I
kritereve te pejsazhit, ndertimi ne zonat bregdetaredhe kulturore. Qyteti nuk ka parqe
publike dhe sheshe te hapura.

69

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Financat e dobeta te bashkise dhe mbledhja e tarifave te sherbimit:


Bashkia varet shume nga subvencionet e shtetit ne buxhetin e saj. Kjo redukton
konsiderueshem kapacitetin per investime ne sektoret prioritare sic jane infrastruktura,
dhe facilitete e sherbimit, mirembajtja e rrugeve dhe projektet publike.
Performanca shume e ulet ne mbledhjen e tarifave te sherbimit dhe taksave redukton
gjendjen financiare te bashkise si dhe e dekurajon inisjativen e sektorit privat per
investime.
Koordinimi dhe kooperimi:
Mungesa e nje afrimi te integruar te punes, nga autoritete e ndryshme te zhvillimit te
qytetit dhe agjensite rezulton ne nje zhvillim te pakoordinuar, vecanerisht ne lidhje me
lokalizimin e projekteve, ndertimin dhe zhvillimin e faciliteteve te sherbimit.
Trafiku & transporti:
Mungesa e hierarkise se pershtashme dhe planeve te integruara te rruges, krijojne
bllokime te gjata te trafikut, duke reduktuar ndjeshem mobilitetin urban.
Mungesa e bypass-eve sjell nje trafik te perzier te renduar.

2.7 Prfundime
Gjate vizitave te tyre te vazhdueshme neper Bashki, ekspertet kane bere shume fotografi
per teplotesuar nje album te kompletuar imazhesh te cilat I referohen aspekteve te
ndryshme per secilin nga qytetet. Duke qene se vizualimi I koncepteve I ben keto te
fundit me te qarta dhe me realistike, eshte perzgjedhur nje numer fotosh qe paraqitet me
poshte per te dhene sa me qarte imazhet, zgjidhjet, rezultatet e shprehura ne ananlizat
SWOT. Duke ilustruar pikat e forta dhe te dobta te bashkise fotot tregojne qarte se si
mund te jetojne krah per krah e bukura dhe e shemtuara ne nje qytet shqiptar, ku pejsazhe
te mrekullueshme dhe trashegimia kulturore eshte gjithmone e rrezikuar nga degradimi
mjedisor, boomi I ndertimeve dhe mungesa e fondeve per reabilitimin e infrastruktures se
qytetit. Ne te njejten kohe ato regojne se si benefitete rritjes se tashme te ekonomise nuk
kane sjelle ende ne nje reduktim te dukshem te varferise, apo standarte me te mira jetese
per pjesen dermuese te popullsise.
Qytet I Durresit duhet te perballet me shume sfida nese do te arrije nje mireqenje me te
larte te bazuar ne nje zhvillim te qendrueshem. Ai ka nje numer te madh pikash te forta
qe mund ti ndihmojne autoritetet lokale dhe qytetaret te identifikojne projektet qe do te
sjellin benefitet shpejt.Per shembull, te gjitha nderhyrjet per te permiresuar
infrastrukturen e qytetit, asetet kulturore dhe natyrore do te sjellin me shume turiste dhe
aktivitete ekonomike. Administrata lokale eshte e angazhuar per te arritur standarte me te
larta ne eficence dhe transparence, por ka nevoje per asistence per te permiresuar aftesiste
teknike dhe kompjuterike te nepunesve te vet si dhe per te vendosur nje partnership me te
mire me autoritetet lokale, rajonale dhe kombetare.Ne te njejten kohe ka nje numer te
madh oportunitetesh qe qyteti duhet te kape si asistenca nga jashte e aktoreve kombetare
dhe nderkombetare qe do ta ndihmojne qytetin te arrije standartet evropiane te jeteses.
Me poshte eshte nje liste e prioriteteve strategjike te qytetit qe kane dale nga analizat
SWOT dhe qe mund te eksplorohen me tej gjate elaborimit te strategjise se vizionit te
qytetit dhe planit strukturor bashkiak:
70

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Reduktimi I boshllekut te njohurive ne governancen urbane (p.sh. promovimi I


pjesemarrjes se qytetareve) dhe manaxhimi I finacave publike (p.sh. gjenerimi I
me shume burimeve te brendshme nepermjet nje revizionimi te koeficienteve te
tanishem, permiresimi i mbledhjes se taksave dhe tarifave, reforme ne operimine e
ndermarrjeve publike, identifikimi I kombinimit me te mire tein strumentave
financiare per te fiancuar infrastrukturen publike lokale),
Rehabilitimi I infrastruktures thelbesore te qytetit;
Implementim I nje programi social per banese per te plotesuar kerkesen e
imigranteve te varfer qe vijne nga zonat rurale;
Te filloje projekte te medha te infrastruktures, sic jane krijimi i nje platforme
logjistike per tekombinuar aktivitetin e portit dhe hekurudhes si dhe prane
aeroportit te Rinasit, ndertimin e terminalit te ri te pasagjereve dhe krijimin e nje
parku industrial
Implementimi I masave urgjente per te zvogeluar efektet e zones industriale te
Porto- Romano
Permiresimi i infrastruktures baze pergjate bregut perendimor ku ka me shume
struktura turistike per te parandaluar ndotjne e metejshme te ekosistemit detar.

71

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

3
Vizioni dhe Strategjia pr
Zhvillimin e Qytetit
3.1 Vizioni i Qytetit
Bazuar ne rezultatet e mesiperme, sipas bashkeveprimit mbi dy takimet me grupet e
interesit dhe nje numer te konsiderueshem takimesh dhe diskutimesh me bashkine dhe
Kryebashkiakun, ekipi i Konsulentit ka krijuar vizionet e meposhtme per qytetin Durres
qe duhet te arrihet deri ne vitin 2020, vizione qe janeparaqitur ne konsultimet me
publikun:
Vizioni 1:
Durresi duhet te zhvillohet si nje qytet i dimensioneve dhe standarteve evropiane
meqenese i ka te gjitha potencialet dhe oportunitetet per te arritur kete vizion

Popullsia e qyteti dhe sektoret e tij ekonomik jane krejtesisht kozmopolit ne perberje;
lidhja e tij detare me Evropendhe rajonin e Mesdheut, projektet gjigante transballkanike;
marredhenia e tij me qytetet e tjera evropiane dheterheqja e tij per turizmin e vene
qytetin ne nje dimension evropian. Master plani i ri do te jape propozimet e
pershtatshme e te nevojshme per te arritur kete vision.
Vizion 2:
Durresi eshte qyteti i frontit ujor te Adriaktikut dhe forca e tij duhet te mbahet nga
Master Plani i ri duke propozuar masa te pershtatshme planifikimi per te zhvilluar
me harmoni ekologjike me token dhe detin

Master plani i Durresit do te siguroje nje propozim per nje manaxhim me te mire te
bregut ne lidhje me ndertimin, riperteritjen e bregut, parqet publike dhe sherbimet ku
bregdeti i adriatikut te jete aksesibel per qytetet dhe nje aset per qytetin dhe jo per
individet.
Vizion 3:
Durresi do te vazhdoje te jete magnet per turizmin kombetar dhe nderkombetar duke
ruajtur identitetin evet historik dhe duke siguruar kushte te mira jetese per qytetaret

72

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

Master Plani i Durresit do te reflektoje nje plan dhe program te qyteti ku identiteti
historik dhe do te ruaje e forcoje mjedisin e jeteses per qytetaret e vet qe nuk duhet te
reduktohet nga ardhja e turisteve.
Vizion 4:
Durresi mund te jete qyteti i harmonise dhe integrimit midis aseteve rezidenciale,
industriale, SME-vehistorike dhe natyrore ndersa respekton dhe promovon imazhin e
pergjithshem te nje qyteti port teAdriatikut:

Master Plani i Durresit do te udhehiqet kryesisht nga kritere proaktive mjedisore


(standartet EU) per te gjitha perdorimet dhe infrastrukturat (rruge, sherbime etj) keshtu
qe operimet e tyre nuk do te krijojne perdorime te pa adapatueshme dhe situate te
rrezikshme.
Master plani i Durresit do te udhehiqet nga tre objektiva kryesore:

Rikualifikimi urban dhe rinovimi i xhepave te ndryshme te qytetit qe rriten


ndryshe nga njeri tjetri.

Integrimi urban midis vendbanimeve t vjetra dhe tradicionale me fusha t reja.

Ruajtja dhe valorizimi i vlerave arkeologjike dhe kulturore te qytetit.

Nje platforme multimodale eficente per sistemin e transportit (rruge, hekurudhe,


maritime) qe punojne tani si elemente te shperndare brenda dhe perreth qytetit.
Vizioni 5:
Durresi do te jete qytet i mobilitetit te larte urban, qe siguron nje trafik te sigurte per
te gjithe perdoruesit dhe sidomos per kembesoret dhe personat me aftesi te kufizuar,
me sa me pak ndotje te ajrit dhe zhurma.

Master plani i Durresit do te siguroje nje hierarki me te mire ne sistemin e tanishem dhe
te ardhshem rrugor me facilitete te pershtatshem dhe funksionale, ne menyre qe volumi i
madh ekzistues i trafikut te perzier Brenda qytetit dhe aksidentet e rrezikshme do te
reduktohen ndjeshem, duke siguruar keshtu nje mobilitet me te mire rrugor dhe me pak
ndotje te mjedisit.

3.2 Synimet e qytetit

Synimet

Pershkrimi i Synimit 2)

Pershkruaj cfare qellimi eshte


hartuar qe ti adresohet
analizes SWOT (psh: nje ane e
forte, nje dobesi, nje mundesi
ose nje kercenim ose nje
kombinim) ?

Durresi nje qytet i rajonit


mesdhetar dhe porta e
Evropes:

Durresi ne kryqezim te aksit


kryesor strategjik
shqiptar te zhvillimit
Korridori VIII eshte nje
oportunitet I jashtezakonshem
per tu rilidhur me nje aks
nderkombetar.
Aksi lidhet me metropolin e

Popullsia e qyteti dhe sektoret e


tij ekonomik jane krejtesisht
kozmopolit ne perberje; lidhja e
tij dertare me Evropen dhe
rajonin e Mesdheut, projektet
gjigante transballkanike;
marredhnia e tij me qytett e tjera
evropiane dhe terheqja e tij per

73

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

autostrades dhe hekurudhen


ekzistuese dhe me nje linje
metro.
Korridori eshte vendi ku do te
kete nje perqendrim te madh
investimeshsi ne sektoret
industrial e komerciale dhe ne
ato terciare.

turizmin e vene qytetin ne nje


dimension evropian.
Master plani I ri do te jape
propozimet e perhtatshme e te
nevojshme per te arritur kete
vision Durresi duhet te
zhvillohet si nje qytet I
dimensioneve dhe standarteve
evropiane meqenese I ka te
gjitha potencialet dhe
oportunitete per te arritur kete
vizion Durresi ne kryqezim te
aksit kryesor strategjik shqiptar
te zhvillimit

Durresi eshte qyteti i


frontit ujor te
Adriaktikut dhe forca
e tij duhet te mbahet nga
Master Planit i ri
dukepropozuar masa te
pershtatshme planifikimi
per te zhvilluar me
harmoniekologjike me
token dhe detin

Ky synim konsideron si
prioritet rilidhjen e zonave
urbane qe jane zhvilluar vitet
te fundit, ne nje mkarredhnje
te ngushte me detin. Ne keto
zona nevojitet nje rinovim
urgjent, rigjenerim dhe
rikualifikim i mjedisit.
Qyteti i frontit ujor. Kjo do te
thote largimi i Te gjitha
mangesive infrastrukturore
dhe dobesive per te
permiresuar cilesine e
mjedisit te qyteti ne
sektoret e manaxhimit te
mbeturinave, faciliteteve te
transportit urban, shesheve te
hapura, faciliteteve sociale
dhe arsimore. Ne te njejtn
kohe, nevojete nje veprim
urgjent per te reabilituar
sektorin e turizmit duke i
pershtatur strukturat e
tanishme me standartet
nderkombetare.

Master plani iDurresit do te


siguroje nje propozim per nje
manaxhim me te mire te bregut
ne lidhje me ndertimin,
riperteritjene e bregut, parqet
publike dhe sherbimet ku
bregdeti I adriatikut te jete
aksesibel per qytetret dhe nje
aset per qytetin dhe jo per
individet

Durres mund te jete


qyteti i harmonise dhe
integrimit midis aseteve
rezidenciale, industriale
NMV-ve, historike dhe
natyrore ndersa
respekton dhe promovon
imazhin e pergjithshem
te nje qyteti port te
Adriatikut:

Integrimi urban midis


vendbanimeve te lashta dhe
te vjetra me urbanizimin e
tanishem dhe me parkun e
ri industrial dhe impjantin
energjitik.
Ky aks i integrimit urban do ti
japenje alternative te re
vendbanimeve industrialduke
ndjekur nga veriu ne jug
korridorin e zhvillimit, duke u
perpjekur
tjaqepimvendbanimet e ish
Kenetes zonave te reja
rezidenciale ne pjesen lindore
kodrinore dhe ne vazhdim
vendbanimet nga Veriu ne
Jug. Rezultati do te jete nje
qyteti I ri linear me tegjitha

Master Plani i Durresit do te


udhehiqet kryesisht nga kritere
proactive mjedisore (standartet
EU) per te gjitha perdorimet
dhe infrastrukturat (rruge,
sherbime etj) keshtu qe operimet
e tyre nuk do te krijojne
perdorime te paadapatueshme
dhe situate te rrezikshme.
Master plani i Durresit do te
udhehiqet nga tre objektiva
kryesore:Rikualifikimi urban
dhe rinovimi I xhepave te te
ndryshme te qyteti qe rriten
ndryshe nga njeri tjetri.
Integrimi Urban midis
vendbanimeve t vjetra dhe
tradicionale me fusha t
reja.Ruajtja dhe valorizimi I

74

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

standartet urbane ne gjendje


te prese dhe
te mbeshtese me te gjitha
sherbimet e nevojshme nje
zone komplekse metropolitan.

4 Durresi do te jete qytet i


mobilitetit te larte urban,
qe siguron nje trafik te
sigurte per te gjithe
perdoruesit dhe
sidomos per kembesoret
dhe personat me aftesi te
kufizuar, me sa me pak
ndotje te ajrit dhe
zhurma.

Durresi ne Shqiperi eshte


qyteti qe mban gjurmetme te
rendesishme te te gjithe
historise se kombit.Gjurmet e
te kaluares Ilire, Greke,
bizantine,Veneciane,Otomane
e deri ne okupimin e fundit
Italian i japin ketij qyteti nje
identitet me shumeshtresa
karakteristike. Qyteti I
mbushur me histori dhe
kujtime. Durresi duhet te gjeje
rolin e vet si ruajtes e nje
trashgimie qe I takon
njerezimit, duke vene vlerat e
veta arkeologjike dhe
kulturore ne harmoni me
zhvillimin e ri urban,

vlerave
arkeologjike dhe kulturore te
qytetit.Nje platform
multimodaleeficente per
sistemin e transportit (rruge,
hekurudhe, maritime) qe
punojne tani si elemente te
shperndare brenda dhe perreth
qytetit.
Master plani I Durresit do te
siguroje nje hierarki me te mire
ne sistemin e tanishem dhe te
ardhshem rrugor me facilitate te
pershtatshem dhe funksionale,
ne menyre qe volume I madh
ekzistues I trafikut te perzier
Brenda qyteti tdhe aksidentet e
rrezikshme do te reduktohen
ndjeshem, duke siguruar keshtu
nje mobilitet me te mire rrugor
dhe me pak ndotje te mjedisit.
Te permiresoje mobilitetin e
brendshem te
qytetit
ne
perputhje
me
zhvillimin
industrial fh infrastrukturen e
transportit (SPLED, 2006)

75

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

Qellimi 1
Durresi nje qytet i rajonit
mesdhetar dhe porta e
Evropes:
Popullsia e qyteti dhe sektoret e tij
ekonomik jane krejtesisht
kozmopolit ne perberje; lidhja e tij
dertare me Evropen dhe rajonin e
Mesdheut, projektet gjigante
transballkanike; marredhenia e tij
me qytetet e tjera evropiane dhe
terheqja e tij per turizmin e vene
qytetin ne nje dimension evropian.
Master plani I ri do te jape
propozimet e pershtatshme e te
nevojshme per te arritur kete vision
Durresi duhet te zhvillohet si nje
qytet I dimensioneve dhe
standarteve evropiane meqenese i ka
te gjitha potencialet dhe oportunitete
per te arritur kete vision.

Objektivi 1.1
konfirmon integrimin e plote te baskise se
Durresit ne sistemin e transportit interrajonal
duke favorizuar zhvillimin e portit si hyrja
kryesore e Korridor VIII (By SPLED, 2006)

Objektivi 1. 2
Rritja e numrit te mallrave dhe pasagjereve te
transportuar me rruge nga dhe per ne port.

Programi1.1.1
Permiresimi i rrjetit rrugor te infrastruktures qe lidh portin me qytetin
Program 1.1.2
Studim fisibiliteti per tja pershtatur hekurudhen e tanishme Durres Tirana sistemit
masiv te shpejte te transportit.

Programi 1.2.1
Sigurimi i levizjes cilesore te pasagjereve dhe mallrave ne portin e
Program 1.2.2
Rritja e numrit te sherbimit te hekurudhes.

Program 1.2.2
Transformimi i Portit ne nj port te dhenjes me qera.

Program 1.2.3
Perfshirja e biznesit local ne privatizimin e sherbimeve te ngarkim shkarkimit.

Objektivi 1.3
Rindertimi dhe permiresimi i korridorit midis
portit te ri komercial nepermjet hekurudhes
dhe autostrades si pjese e Korridorit VIII.

Program 1.3.1
Realizimi i nje EIA te pershtatshme per futjen ne Korridorin VIII.

76

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

Program 1.3.2
Rritja enumrit te pasagjereve dhe mallrave per dhe nga Porti me hekurudhe
Program 1.3.3
Promotvim i nje programi te kujdesshem kompensimi dhe lehtesimi per efktet urbane
dhe mjedisore qe rrjedhin nga futja ne Korridorin VIII.
Objektivi 1.4
Te siguroje nje integrim me te madh dhe
eficence ne marredhenjet midis sherbimeve te
portit dhe sistemit public te transportit.
Objektivi 1.5
Zhvillimi i nje sistemi intermodal transporti,
perfshi platformat logjistike, pa renduar
kushtet higjenike dhe mjedisore te qytetit.
Objektivi 1.6
Facilitoje integrimin e sistemeve te mobilitetit
dhe logjistikes te qytetit, nepermjet
kompensimit dhe lehtesimit te efekteve urbane
dhe mjedisore.
Objektivi 1.7
Promovim i nje zhvillimi te integruar te
pajisjeve dhe sherbimeve qe lidhen me
funksionet e logjistikes dhe transportit.
Objektivi 1.8
Te inkurajoje nje integrim midis qytetit dhe
portit nepermjet permiresimit te governances
dhe implementimit te nderhyrjeve fizike dhe
manaxhimit.

Program 1.4.1
Promovim i nje studimi fisibiliteti per te zhvilluar sisteme publike transporti
(hekurudhe, linja urbane dhe metropolitane te transportit public).
Program 1.5.1
Promovim in je studimi fisibiliteti per te gjetur lokalizimin e logjistikes se re dhe
ndertimit te kontenierve ne terminalin e brendshem
Program 1.6.1
Promovim in je studimi fisibiliteti ne lidhje me kushtet e mjedisit te zones urbane qe
kryqezohet me atostraden dhe rruge te tjera kryesore.

Program 1.7.1
Promovim in je studimi fisibiliteti ne lidhje me fushat kafe per pajisjet dhe sherbimet

Program 1.8.1
Ngritja e nje tabele permanente pajtimi midis autoriteteve portuale, institucionet
administrative (bashkia, rajoni rrethi),te hapura ndaj pjesemarrjes publikeb (grupet e
interest, shoqatat e qytetareve) per te zhvilluar dhe konsoliduar nje Governance me te
mire mbi marredhenjen qytet - port.
Program 1.8.2
Promotvimi i nje studimi fisibiliteti mbi implementimin e nderhyrjeve fizike dhe
manaxhimit per te zhvilluar dhe konsoliduar nje marredhenje me te mire qytet port.

Objektivi 1.9
Rritja ne numer dhe modernizimi i faciliteteve
dhe sherbimeve ne portin e Durresit me qellim

Program 1.9.1

77

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

qe te lehtesohet levizja e mallrave dhe


pasagjereve.

Facilitete dhe sherbimet e Portit te Durresit

Objektivi 2.1

Program 2.1.1
Rritja e prodhimit te ujit

Qellimi 2

Durresi eshte qyteti i frontit ujor


te Adriaktikut dhe forca e tij
duhet te mbahet nga Master Plani
I ri duke propozuar masa te
pershtatshme planifikimi per
te zhvilluar me harmoni
ekologjike me token dhe detin.
Master plani I Durresit do te
siguroje nje propozim per nje
manaxhim me te mire te bregut ne
lidhje me ndertimin, riperteritjene e
bregut, parqet publike dhe sherbimet
ku bregdeti I adriatikut
te jete aksesibel per qytetret dhe nje
asset per qytetin dhe jo per individet

Te furnizohet me uje te pijshem 12 ore/dite


Program 2.1.2
Permiresimi I performances se ndermarrjes dhe mbledhjes se te ardhurave
Program 2.1.3
Zhvillimi I nje master plani per zgjerimin e rrjetit

Program 2.1.4
Implementimi I master planit
Objektivi 2.2
Permiresimi i depozitimit te kanalizimeve dhe
ujrave te shiut

Objektivi 2.3
Furnizimi me energji 24 h/d

Program 2.2.1
zhvillimi I nje master plani te pergjithshem drenazhi (rinovimi I atij ekzistues) deri
ne 2020
Program 2.2.2 Implementimi I master planit
Program 2.2.3 devijimi I ujrave te shiut ne det
Program 2.3.1 rritja e kapacitetit te nenstacioneve me 20%
Program 2.3.2 zgjerimi dhe dendesimi I rrjetit energjitik, dhe shtrirja e kabllove
nentoke.

Objektivi 2.4
Krijimi in je sistemi te integruar komunikimi
ne perputhje me me standartet evropiane

Program 2.4.1 zgjerimi dhe dendesimi I rrjetit telefonik dhe rritja e kapacitetitte
paneleve
Program 2.4.2 krijimi i faciliteteve publike te internetit

Objektivi 2.5

78

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

Depozitimi i sigurte i mbeturinave

Program 2.5.1
Zhvillimi i zonave te pershtatshme dhe i sistemit te manaxhimit per depozitimine
mbetjeve te ngurta sidomos atyre te rrezikshme dhe spitalore.

Objektivi 2.6
Promovim mbeshtetje dhe nxitje e
jetueshmerise se qytetit ne te gjithe sektoret e
jetes kulturore dhe sociale

Program 2.6.1
Krijimi i parqeve te preshtatshme, shesheve tehapura, parqeve te lojrave,(per te rritur
dhe femije) ndricimin e rruges, gjelberimin e rrugeve dhe WC ne te gjithe qytetin.

Objektivi 2.7
Mbeshtetje dhe mirembajtje e trashegimise
mjedisore
Objektivi 2.8
Mbeshtetje dhe mirembajtje e trashegimise
mjedisore dhepejsazhiste, e lidhur gjithashtu
me Konventen Evropiane te Pejsazhit
(Firenze, 20 Tetor 2000)
Objektivi 2.9
Sigurimi I standarteve evropiane te gjelberimit
sidomos perreth shkollave, kopshteve dhe
spitaleve
Objektivi 2.9
Futja ne te gjitha proceset e planifikimit te
qytetit, e rregullave dhe rregulloreve te
parimve te kartes Evropiane per personat e
paafte fizikisht

Program 2.7.1
Krijimi I masave te preshtatshme per ruajtjen e zonave pereth pejsazhiste .

Objektivi 2.10
Promovim i rigjenerimit te integruar (banim,
social, mjedisor,ekonomik) per zonat
komplekse dhe me decadence urbane

Program 2.8.1
Futja, brenda planeve rregullstore, e standarteve evropiane per mbrojtjen e
pejsazheve te klasifikuara sipas konventes evropiane per pejsazhin.

Program 2.9.1
Sigurimi i masave te pershtatshme per mbajtjen e kritereve mjedisore perreth
shkollave kopshteve, qendrave te edukimit dhe ndertesave publike.
Program 2.9.1
Sigurimi, Brenda planeve rregullatore dhe linjes se re te planit strukturor, i kritereve
te pershtashme per levizshmerine e personave te paafte fizikisht si dhe per femijet.
(ndricimi, trotuaret etj)

Program 2.10.1
Nxitja e nj studimi fizibiliteti pr ri-natyralizimin e pjess natyrore t kepit pr t
shmangur erozionin e mtejshm
Program 2.10.2
Promovim I nje studimi fizibiliteti per zonene e vjeter industrilale te Shkozetit, qe
tani eshte nje miks rezidencialdhe SME-sh ku do te jete e mundur te kombinohen me
mire kushtet rezidenciale se bashku me aktivitete jo ndotese sherbimi nepermejt

79

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

rinovimit dhe ripedorimit te zonave dhe ndertesave te braktisura.


Program 2.10.3
Promovim I nje studimi fisibiliteti per ish Keneten, nje zone rezidenciale me popullsi
te re dinamike qe ka nevoje per rinovim.
Program 2.10.4
Promovim I nje studimi fisibiliteti per modernizimin e zones se qenders (ndertuar ne
fillim te shek. XX) dhe qendres historike (zona Brenda mureve byzantine) duke
zhvilluar planin ne fuqi. (aprovuar nga KRRT me 26 tetor 2007).
Program 2.10.5
Promovim I nje studimi fisibiliteti per reabilitimin urban mjedisor te qytetit te
bregdetit (midis portit dhe Kavajes) e urbanizuar shume nga ndertesat rezidenciale
dhe turistike por e papajisur me zona per parking, kembesore, facilitate sherbimi.
Program 2.10.6
Promovim I nje studimi fisibiliteti per rikualifikimin e zones prane portit qe sot eshte
e ngarkuar.
Program 2.10.7
Promovim I nje studimi fisibiliteti per reabilitimin mjedisor te frontit ujor jugor te
qyteti te Durresit (nga porti te Currilat)

Qellimi 3
Durresi mund te jete qyteti i
harmonise dhe integrimit midis
aseteve rezidenciale, industriale,
SME-vehistorike dhe natyrore
ndersa respekton dhe promovon
imazhin e pergjithshem te nje
qyteti port te Adriatikut.
Master plani I Durresit do te
udhehiqet nga tre objektiva

Objektivi 3.1
Mbeshtetje dhe vendosje e parkut industrial
me infrastrukturen dhe sherbimet e duhura

Program 3.1.1
Program per riperteritjen e mjedisit ne Porto Romano
Program 3.1.2
Realizimi I nje studimi VNM per parkun industrial, impjantin energjitik dhe terminali
I naftes
Program 3.1.3
Promovim I nje programi te kujdesshem per kompensimin dhe lehtesimin e efekteve
mjedisore dhe urbane qe rrjedhin nga parku industrial dhe parku energjitik.

80

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

kryesore:
Rikualifikimi urban dhe rinovimi I
xhepave te te ndryshme te qyteti qe
rriten ndryshe nga njeri tjetri.
Integrimi urban midis
vendbanimeve t vjetra dhe
tradicionale me fusha t reja.Ruajtja
dhe valorizimi I vlerave
arkeologjike dhe kulturore te qytetit.

Objektivi 3.2
Mbeshtetje dhe vendosje e SME nepermjet
masave te asistences teknike (qendra trajnimi,
facilitate, teknollogjiinformcioni, inkubatore
biznesi)

Objektivi 3.3
Promovim i integrimit fizik dhe funksional
midisvendbanimeve ekzistuese rezidenciale
informale dhe parkut te ri industrial.

Objektivi 3.4
Integrim i trashegimise kulturore dhe urbane
ne jeten e perditshme nepermjet inkorporimit
si n je element esencial ne planifikimin e
pergjithshem

Program 3.1.4
Promovim I nje programi te kujdesshem per mbrotjen e zonen arkeologjike te Porto
Romano.
Program 3.1.5
Sigurimi I sherbimeve urbane qe nevojiten per kompleksin e zones industrial.
Program 3.2.1
Sigurim i zonave per qendra tregetare dhe biznesi.
Program 3.2.1
Zhvillim i teknollogjise se informaacionit
Program 3.2.1
Zhvillim i inkubatoreve per biznes (SME)
Program 3.3.1
Program per te bashkuar zonat e reja rezidenciale ne faqen lindore kodrinore dhe te
Porto Romano-s se vjeter duke percaktuar nje lagje rezidenciale lineare me te gjitha
standartet evropiane.
Program 3.3.2
Permiresim, zgjerim dhe vendosje e parqeve te gjelbra dhe kopshteve
Program 3.3.3
Modernizim i ndermarrjeve publike ekzistuese si dhe infrastructures se arsimit.
Program 3.4.1
Promovim I nje reasaurimi riperterites te amfiteatrit roman dhe zonave te tjera te
rendesishme romake.
Program 3.4.2
Promovim in je programi aktivitetesh per rinovimin e murit te lashte bizantin ingraur
me qytetin e vjeter
Program 3.4.3

Objektivi 3.5

Promovim i nje programi aktivitetesh dedikuar te gjurmeve otomane te ne qytet,


dhe intgrimin e plote te tyre me qytetin e vjeter, ne bashkepunim me Akademine e
Shkencave
Program 3.4.4
Promovim i nje programi dedikuar riperteritjes se trashegimise arkitekturore te viteve
900 (italiane dhe austriake ) ne bashkepunim me Akademine e Shkencave
Program 3.5.1
Promovim i nje programi per zhvillimin e nje sensi me te larte qytetar urban per

81

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

Integrim i plote i banoreve te rinj te


komunitetit
Objektivi 3.6
Permiresim i efektshmerise per mbrojtjen dhe
promovimin etrashegimive kulturore
arkeologjike, nepermjet njegovernance me te
mire, nepermjet institucioneve kombetare
per mbrojtjen e tyre, institutive te kerkkimit
etj.
Objektivi 3.7
Arritja e nje integrimi me te mire urban te
zonave arkeologjike, dhe zhvillimi in je
turizmi kulturor urban dhe rajonal.

qytetaret e rinj, perfshi edhe shkollat


Program 3..52
Une kujdesem per Durresin program per te rritur ndjenjen civile, per
ndergjegejsimin urban te qytetareve qe te kujdesen pronene publike.
Program 3.6.1
Percaktimi in je Tabele Pune, mbi ceshtjet e trashegimise arkeologjike e kulturore, te
hapur ndaj te gjithe grpeve te interest, vendim marresve dhe qytetareve.
Program 3.6.2
Organizim in je conference vjetore ne Durres mbi ceshtjet arkeologjike kulturore ne
qytetet e tranzicionit ne zonene e Ballkanit, Adriatikut (forum ii qyteteve te
Adriatikut dhe Jonit)
Program 3.7.1
Promovim i kerkimeve dhe aktiviteteve germimeve arkeologjike (ne qytet dhe ne det)
Program 3.7.2
Promovim i kooperimit te ne fushen e arkeologjise, e hapur ndaj pjesemarresve nga
Mesdheu dhe Universitetet Nderkombetare (seminare Kurse)
Program 3.7.3
Promovim i nje seminari nderkombetar dedikuar projekteve urbane ne lidhje me
integrimin e perpjekjeve per reabilitimin dhe kualifikimin e zonave arkeologjike.

Qellimi 4
Durresi do te jete qytet I
mobilitetit te larte urban, qe
siguron nje trafik te sigurte per te
gjithe perdoruesit dhe
sidomos per kembesoret dhe
personat me aftesi te kufizuar, me
sa me pak ndotje te ajrit dhe
zhurma
Objektivat e Pergjithshme:
Master plani I Durresit do te
siguroje nje hierarki me te mire ne
sistemin e
tanishem dhe te ardhshem rrugor me
facilitete te pershtatshem dhe
funksionale, ne menyre qe volume I

Objektivi 4.1
Transport me i mire urban

Objektivi 4.2
Zhvillim i nje plani strukturor per
infrastrukturen si baze per
nje zhvillim pozitiv te qytetit.

Objektivi 4.3
Perforcim i kapaciteteve te administrates se

Program 4.1.1
Sigurimi i mbeshtetjes per transportin ekzistues dhe inkurajim per fillimin e
strukturave te reja te transportit qe duke premtuese per zhvillimin e mobilitetit ne
Durres.
Program 4.2.1
Permiresim i akseve te infrastructures qe lidhin Porto Romano (qytetin e ri industrial)
me portin dhe zonen qendrore te qytetit.
Program 4.2.2
Realizimi i akseve te infrastructures qe lidhin Porto Romano (qytetin e ri industrial)
me zonen e vjeter industiale (Shkozet) nepermjet zones informale (Kneta).
Program 4.2.3
Ndertimi in je by-passi panoramic nga Veriu ne Jug te Durresit me qellim qe te
ndahet trafiku urban nga ai transit.
Program 4.3.1
Ndertimi i faciliteteve mbeshtetese per transportin.

82

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

madh ekzistues I trafikut te perzier


Brenda qytetit dhe aksidentet e
rrezikshme do te reduktohen
ndjeshem, duke siguruar keshtu nje
mobilitet me te mire rrugor dhe me
pak ndotje te mjedisit
Te permiresoje mobilitetin e
brendshem te qytetit ne perputhje
me zhvillimin industrial fh
infrastrukturen e transportit
(SPLED, 2006)

qytetit per tembeshtetur transportin&trafikun.


Objektivi 4.4
Riperteritja e rrugeve brenda bashkise ne
cilesine me te larte(standartet evropiane).
Objektivi 4.4
Riperteritja e rrugeve brendA bashkise ne
cilesine me te larte (standartet evropiane).
Objektivi 4.5
Rehabilitimi i rrugeve qe ndikojne zhvillimin
e qytetit

Program 4.4.1
Program i pergjithshem per mirembajtjen e rrugeve kryesore te qytetit
Program 4.4.2
Program i pergjithshem per zhvillimin e rrugeve ne standartet EU
Program 4.4.1
Program i pergjithshem per mirembajtjen e rrugeve kryesore te qytetit
Program 4.4.2
Program i pergjithshem per zhvillimin e rrugeve ne standartet EU
Program 4.2.1
Permiresim i infrastruktures se rrjetit rrugor qe lidh portin me qytetin, vecanerisht ne
frontin lindor ujor, ne marreveshje me autoritete e portit, sin je mase per te
promovuar reabilitimin urban ne sektorin lindor te zones qendrore, duke ndjekur
planin ne fuqi.
Program 4.5.5
Permiresim i infrastruktures lokale Brenda zones informale (Kneta).

Objektivi 4.6
Vendosja e nje politike infrastrukturore ne te
gjithe rajonin

Objektivi 4.7
Promovim i nje mobiliteti te qendrueshem

Program 4.6.1
Vendosje dhe perforcim i linjave lundruese bregdetare duke qene se Durresi eshte
nyje e bregdetit jug-perendimor te Adriatikut.
Program 4.6.2
Krijimi dhe zhvillimi i itinerarit turistik me brendesine e tokes (Kruja, qendra
historike; Kepi i Rodonit, parku kombetar i Ishmit).
Program 4.7.1
Zhvillimi i trasportit publik urban si komponenti kyc i zhvillimit te vizionit te
qytetitper planin strukturor..
Program 4.7.2
Formulimi i nja plani lokal per transportin e pamotorizuar si pjese e procedurave te
planifikimit te Bashkise.
Program 4.7.3
Studim fisibiliteti per zonen e kembesoreve ne qendren e qytetit, qendren historike
duke ndjekur udhezimet e Planit ne fuqi
Program 4.7.4
Studim fisibiliteti per zhvillimin e zones kembesore per bicikletat ne zonen
informale. (ex Keneta)

83

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

3.3 Vizion i Qytetit dhe Impakti Potencialmbi zhvillimin


Ne paragrafet e mesiperm konsulenti ka zhvilluar nje numer Vizionesh te bazuarane
rezultatet e analizave SWOT dhe te aprovuara nga bashkia dhe konsultimet me publikun. Te
ketoVizione te parashikuara deri ne vitin 2020, te cilat shprehin elementet te konsideruar si
pika te forta ekzistuese dhe potenciale si edhe mundesite e zhvillimit ekzistuese dhe te
ardhshme, konsulenti gjen se eshte e mundshme te arrihen synimet e deshiruara. Konsulenti
ka prezantuargjithashtu per cdo synim,objektivat e veta dhe programin e veprimit te
domosdoshem per te arritur synimet e deshiruara.Deri tani qytetet e Shqiperise jane rritur pa
ndonje objektiv afatgjate te paracaktuar per cdo qytet. Pjesame e madhe e projekteve per
zhvillimin ekonomik dhe planifikimin hapesinor per qytetet eshte realizuar silloj
dokumentesh te pjesshme dhe te pa-integruara. Per pasoje, nuk ka kontroll mbi zhvillimin
jashte planitapo hapsirave te veprimit. Pjesa me e madhe e zhvillimeve informale dhe ilegale
kane zene vend, ku njerezit nuk kane nevoje per leje ndertimi as ne nivel lokal as kombetar.
Kjo ka rrezikuar seriozishtprogramet e zhvillimit te infrastruktures te qytetit dhe rrjedhimisht
ka udhehequr degradime serioze ambientale te qytetit dhe te rrethinave te tij.
Eshte hera e pare ne Shqiperi qe qeveria me rekomandim te Bankes Boterore ka ndermarre
nje projekt perte zhvilluar nje Strategji Zhvillimi Afatgjate te Qytetit te bazuar ne Synime te
paracaktuara nepermjetProcesit te Konsultimit me Publikun, qe deri tani eshte ushtruar nga
pushteti qendror. Kjo gjithashtu do te formuloje bazen e sistemit te zhvillimit te Qeverisjes
Urbane ne nivel lokal, proceset dhe mjete vendimarrese. Konsulenti ka renditur fillimisht
SYNIMET dhe me pas kashtjelluar shkurtimisht objektivat per cdo synim duke i
korresponduar Vizionit te Qytetit. Konsulenti pergatit per cdo SYNIM te perzgjedhur,
objektivat primare dhe programin si te realizohen keto SYNIME.Ne planin Strukturor dhe ne
planet Rregulluese, keto programe do te shnderrohen ne projekte tepropozuara dhe ne
programe Kryesore Investimi dhe do te perpunohen prioritetet e tyre, kapitali financiar dhe
programi i investimit. Kjo do te ndihmoje bashkine te ndermarre dhe te implementoje deri ne
vitin 2020 (Periudha e Realizimit te Vizionit) projekte te ndryshme per te arritur Zhvillimin
apo Vizionin e deshiruar.Programi i Vizionit te Qytetit eshte ne fakt nje pogram pune per
zhvillimin e deshiruar si edhe strukturaper implementimin e strategjise se zhvillimit te
qytetit. Sic jane diskutuar Vizionet, te perpunuara dhe tepercaktuara nepermjet konsultimeve
me publikun dhe me bashkine, ato mund te konsiderohen si temiratuara bashkarisht ne
strategjite e zhvillimit, ne kete menyre merret mbeshtetja e publikut dhe bashkepunimi ne
realizimin e projekteve te ndryshme te zhvillimit te mbajtura nen Programin e Qytetit.Eshte e
qarte qe bashkia duhet te ndermarre nje aksion implementimi te afert per te monitoruar
shkallen apo nivelin e arritjes per cdo vizion dhe ne rast domosdoshmerie, te rishikoje ndonje
Vizion apo Synim te perzgjedhur dhe te ndermarre te tjera konsultime me publikun per te
modifikuar apo pershtatur qofte edhe parandaluar ndjekjen e ndonjerit prej programeve qe
nuk i sherben objektivave.

Ne kete menyre, VIZIONET, STRATEGJITE dhe PROGRAMET e veprimit (projektet) jane


elementete pandashem dhe mjete esenciale per te arritur zhvilllime afatgjata te qytetit.

84

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURESS

Impakti mbi zhvillimin:


Jane dy lloj zhvillimesh: (1) Afatshkurtra per te permbushur nevojat urgjente dhe (2)
Zhvilllimet afatgjata nje zhvillim qe duhet per te arritur nje ndryshim progresiv ne kushtet
sociale, ekonomike apo te jeteses se qytetareve per brezat e tanishem dhe te
ardhshem.Qytetet e Shqiperise kane arritur nje zhvillim afatshkurter per te permbushur
nevojat imediate te popullsise pas nje gjysme shekulli me kufij te mbyllur. Ndryshimet e reja
ekonomike dhe sociale ne qytetetdhe njerezit kane nevoje tashme per ndryshime afatgjata ne
menyre qe aktivitetet e zhvillimit te orientohen ne nivel afatgjate dhe cilesor.Per te arritur
kete objektive, struktura e planifikimit urban te qyteteve ka nevoje te formuloje vizione
afatgjata te bazuara ne vleresimin e kapaciteteve perballuese si edhe potencialeve lokale dhe
mundesive tereja. Sepse qytetet e Shqiperise jane zhvilluar nen autoritetet qendrore me me
pak justifikime dhe vleresime te nevojave lokale dhe potencialeve zhvilluese. Si rezultat, ka
nje levizje te madhe te popullsise drejt qyteteve te medha duke braktisur qytetet e vogla dhe
fshatrat. Kjo ne fakt, eshte kundra rrymes se zhvillimit dhe te drejton ne harxhim te konsumit
te burimeve kombetare dhe te aksioneve te zhvillmit.Per ti kundervepruar kesaj levizjeje.
Shqiperia ka nevoje per mjete vendim-marrese decentralizimi per zhvilimin e hapsirave
lokale per te mbajtur nje zhvillim te balancuar kombetar. Strategjia e zhvillimit afatgjate per
autoritetet lokale, vecanerisht per qytetet e vogla dhe te mesme ne nivel rajonal eshte
politikame e pershtatshme per zhvillimin e qytetit ne Shqiperine e sotme.

85

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

4
Plani Urbanistik
i Bashkis
4.1 Parimet e Pergjithshme te Zhvillimit Urban
Planifikimi dhe zhvillimi urban nuk do t ndodh n baza ad hoc - por m tepr do t
udhheqet nga parimet q rrjedhin nga teorite baze te zhvillimit hapesinor, si dhe nga
praktika t suksesshme mbarekombetar. N shumicn e rasteve, parimet jan
przgjedhur nga planifikuesit pr perputhshmerine e tyre t ngusht me vizionin e
ardhshm t qytetit.
Kapitujt n vijim prezantojne parimet e planifikimit urban t zgjedhura dhe t
zhvilluara nga Konsulenti pr t udhhequr zhvillimin e ardhshm n projektet e
qyteteve. Shumica e parimeve t zhvillimit t przgjedhur nga Konsulenti jan t
bazuara n parimet e planifikimit dhe standardet e BE, si dhe prfshirjen e parimeve t
tjera q rrjedhin nga prvoja e gjer e tyre ndrkombtare. Parimet e zhvillimit jane
zgjedhur pas analizave t plota dhe t thella te qyteteve te inkluaduar projektit, duke
prfshir nevojat e tyre aktuale dhe t pritshme, si dhe qllimet dhe objektivat e
identifikuara pr zhvillimin e tyre n nj proces t prpunuar te prfshirjes s publikut.
Kapitulli i mposhtm prshkruan qasjen e prgjithshme te Konsulentit pr organizimin
e zonave t planifikimit, shfrytzimit t toks, procesit te zonimit dhe t detajevete
parimeve t zhvillimit urban.
Perdorimi i Propozuar i Tokes
Propozimet per perdorimin e tokes perpiqen te vendosin lidhje te ngushta midis zonave
rezidenciale,aktiviteteve te prodhimit, sherbimeve dhe faciliteteve. Ato jane te bazuara
ne matricat e Vizionit teQytetit (Synimet, Objektivat, Programet), Hartezimin e
Njohurive dhe Analizat e Mangesive,direktivat e identifikuara te zhvillimit, polet e
zhvillimit dhe rrjetet funksionale.
Perdorimi i propozuar i tokes eshte zhvilluar medotollogjikisht dhe kryesisht mbi:
- Rrjetin e propozuar kryesor rrugor (rruge primare dhe sekondare),
- Nen-ndarjet administrative (rajonet dhe lagjet), dhe
- Njesi dhe nen-njesite homogjene urbane

86

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Cdo njesi dhe nen-njesie urbane i atribuohet nje Perdorimi Toke. Persa i perket njesi
dhe nen-njesive rezidenciale, atyre i eshte dhene nje Dendesi Popullsie sipas
vendndodhjes dhe normes se supozuar te rritjes se popullsise. Atyre gjithashtu i eshte
percaktuar nje 65% zone rezidenciale, 10% rruge, 10% infrastrukture sociale
(sekondare), 3% dyqane pakice, dhe 12% biznes.5. Ndersa per zonat rurale jane
negociuar perqindje te tjera me departamentin e planifikimit urban dhe eshte perfshire
ne Planin Rregullator.
Sherbimet dhe facilitetet ne njesi dhe nen-njesite homogjene urbane jane ndare ne
primare dhe sekondare. E para perbehet nga:
- Sherbimet Urbane: furnizim me uje, tubacionet kryesore te kanalizimeve, rrjet
elektrik, rrugeurbane) = 4% te kostos totale te investimit ne zonat rezidenciale.
- Infrastruktura sekondare (parqet e qytetit dhe nje pjese te parqeve rajonale, qendrat e
kujdesit shendetsor, ndertesa administrative, facilitete urbane si varreza, thertore,
biblioteka, muzeume,auditore, teatro, qendra sportive etj.) = 6% te Kostos se Ndertimit.
Me tej infrastruktura sekondare eshte ndare:
o A (lokale) 38%
o B (urbane) 62%
Struktura sekondare urbane perbehet nga shtyllat e zhvillimit urban. Keto jane
funksione urbane qe pasi jane identifikuar dhe verifikuar, supozohet te qendrojne si
projekte te vecanta.
Infrastruktura sekondare lokale nga ana tjeter perfshin parqet e lagjeve, sheshet e tregut
lokal, cerdhet, qendrat sociale e kulturore (bibiotekat lokale, kinemate e lagjeve
etj.).Kostoja e infrastruktures (primare dhe sekondare supozohet te jete nje perqindje
(10%) e kostos seinvestimit te ndertimit 6. Kjo shume duhet te nxirret nga tarifat e
ndertimit te banesave.

Figura 44: Skema e perdorimit te tokes: njesi dhe nen-njesi homogjene urbane dhe infrastruktura

Persa i perket perdorimit te pergjithshem te tokes (4079 hektare), qyteti i Durresit eshte
ndare ne kategori te cilat jane pershkruar ne Setin e Perdorimit te te Dhenave per
5

Keto perqindje jane sugjeruar nga Eptisa Internacional Gropo, Plani Rajonal per Shkoder-Lezhe (2005-2020), Prill
2006.Eshte i vetmi Plan Rajonal qe eshte shkruar dhe aprovuar ne Shqiperi. Supozimet e e Propozuara te dendesise
(popullatadhe ndertimet) jane justifikuar ne 5.2.3 (Cfare eshte dendesia rajonale ?).
6
Kjo eshte nxjerre nga praktikat e perbashketa ne pjesen jugore te Bashkimit Evropian.
87

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Perdorimin e Tokes (shih 2.1.1).Perdorimet e tokes se qytetit jane pershkruar ne


paragrafet e meposhtem dhe ne disa raste jane te shoqeruar me projekte te
rekomanduara ose te propozuara ne Kartat e Projektit Bashkengjitur (shih Aneksin 2).

4.2 Plani Strukturor


Plani Strukturor (PS) eshte nje instrument i planifikimit afatgjate urban i cili perfshin
projeksionet e popullates dhe te ekonomise per vitin 2020. Eshte nje plan fizik ne
makro shkalle qe planifikon shtyllen kurrizore te planifikimit urban ne lidhje me
infrastrukturen (sherbimet dhe facilitetet) dhe perdorimin e tokes (produktive dhe
rezidenciale).Ne propozimin teknik kuptohet qe Planifikimi Urban eshte nje matrice
komplekse e funksioneveurbane ku cdo sektor apo ceshtje e vecante eshte e lidhur me
te tjerat. Prandaj eshte paraqitur nje afrim i cili eshte i pergjithshem dhe i integruar, me
nje fjale integrues.Planet e propozuara strukturore jane pervijuar nen driten e nje
zhvillimi te qendrueshem urban i cilido te ndeze motorin e nje qarku virtual qe operohet
nga dy grupe kryesore interesi: qytetaret (private dhe shoqeria civile) dhe manaxhuesit
e zhvillimit urban qe jane personat e zgjedhur ne menyre demokratike dhe zyrtaret
teknike te bashkise.
Ky qark virtual i zhvillimit te qendrueshem urban funksionon nese:
-

Investimet individuale dhe ato te komunitetit (te cfaredo shkalle) lejohen dhe
mbeshteten kur atoperputhen me masat e reduktimit te rreziqeve, ruajtjen e
identitetit urban dhe interesave te te gjithe komunitetit. Investimet duhet te behen te
mundshme, ti qendrojne kohes dhe efektive nga ana sociale (efekte positive mbi
komunitetin urban), me nje fjale te qendrueshme.
Rriten te ardhurat bashkiake (p.sh. nepermjet taksave te pronesise) per kryerjen e
investimeve ne infrastrukture, sherbimeve dhe faciliteteve, te cilat do te nxisin
investimet e reja dhe per pasoje dote rrisin mireqenjen e komunitetit.

Keto Plane Strukturore me tej do te identifikojne aktoret kryesore per zhvillimin urban,
qe jane pronaret, (nepermjet parcelave te tyre dhe ndertesave) dhe do te investigojne
zhvillimin potencial te aseteve te tyre. Per me teper ato do te analizojne efektshmerine
tanishme te sherbimeve dhe faciliteteve, do te vleresojne nevojat e tanishme dhe te
ardhshme, dhe do te bejne propozime te pershtatshme me qellim qe te sheshojne
terrenin per investimet e mundshme te qytetareve ne te ardhmen.
Programi GIS, qe do ti bashkengjitet nje database-i kompleks me informacionin
perkates gjeografik,eshte instrumenti me i pershtatshem per te manaxhuar dhe per te
perdorur sa me mire burimet ekonomike qe paraqiten nga secila parcele, brenda
procesit te zhvillimit te pergjithshem urban.Mbi te gjitha duhet te theksohet qe PS
rrotullohen perreth nje numri opsionesh te panegociushme per zhvillimin e qytetit qe
perfshijne ceshtje te ndryshme, sic jane qendrueshmeria mjedisore ekontekstit urban,
mbrojtja e pejsazheve natyrore dhe urbane, si dhe burimeve te trashegimisekulturore,
dhe nje game e gjere projektesh infrastrukturore qe do te realizohen brenda nje afati
temesem.3. Keto opsione te panegociushme do te theksohen cdo here ne kete
raport.Ne kete raport do te trajtohet ceshtja e perdorimit te tokes qe nga situata e
tanishme deri tek propozimet e projektit. Hartezimi i Njohurive Ekzistuese dhe Analiza
e Mangesive percaktojne zonat e ndermjetme (buffer) dhe bejne lidhjen me propozimet
e projektit.

88

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Preken problemet e pronesise ne zonat ilegale / informale.


Do te prezantohet manaxhimi i zhvillimit urban duke filluar nga sistemimi i
departamentitte planifikimit urban dhe do te fokusohet me pas ne metodat e rritjes se
buxhetit bashkiak. Ky kapitull duhet te konsiderohet gjithashtu si lidhja midis Raportit
te Vizionit te Qytetit dhe Raportit te mevonshem qe eshte Raporti i Planifikimit te
Investimeve Infrastrukturore.Praktikisht pothuajse te gjithe kapitujt kane nje pjese
fillestare qe pergjithesisht mund te jete e aplikueshme per te gjithe qytetet ne
fjale.Perfundimisht, duhet te vihet re qe PS jane kryer pa ndonje reference hapesinore
planifikimi ne nivel kombetar.Ne Shqiperi nuk ekziston nje Plan Hapesinor Strategjik
Kombetar. Gjithsesi ka nje sere vendimesh,projektesh, aktivitetesh dhe studimesh ne
shkalle dhe nivele te ndryshme ne fushen e Energjitikes, Rrugeve Kombetare dhe
korridoreve nderkombetare, porteve, zonave industriale etj.Shpesh eshte e veshtire te
merret vesh nese ato jane te disponueshme ne nivel studimi (fillestar apo I avancuar)
projekt propozimi apo projekti te aprovuar, ose nese ato jane propozuar diskutuar dhe
eventualisht aprovuar nga institucionet bashkiake, rajonale apo kombetare. Per arsye
te interesit strategjik kombetar publiku i pergjithshem nuk eshte pjese e procesit te
vendim marrjes.
Ushtrimi i nje Plani Kombetar Strategjik eshte shume i nevojshem dhe duhet te:
1. Perfshije bashkite dhe komunitetet ne procesin e vendim marrjes, dhe
2. Perfshije te ashtuquajturat zona tematike me prioritet kombetar qe shpesh jane lene
pas dore(si banesat sociale), edhe nese jane te perziera me nevojat prioritare, dhe
perfundimisht tekontribuoje ne nje implementim ne nje shkalle me te gjere te Synimeve
per Zhvillim teMileniumit.
Duke pasur parasysh vendimet e Qeverise Qendrore mbi zhvillimet strategjike, Durresi
vuan nga njekrize identiteti meqenese nuk eshte i qarte roli i zhvillimit te tyre urban
nese shkon drejt turizmit apo drejt industrise. Kjo situate ka sjelle konfuzion tek grupet
e interesit te cilet jane ftuar te marrin pjesedhe te kontribuojne ne vizionimin e qyteti
dhe ka krijuar keqkuptime dhe zhgenjim midis qytetareve qe ne fazat e para te
konsultimit publik 5.
Ka vetem nje Plan Rajonal. Dhe eshte vetem per rajonin e Shkodres 6. Ai eshte nje
dokument I qarte zyrtar i strukturuar mire, qe jep instruksione mbi instrumentat dhe
metodat qe duhet te aplikohen persa I perket zhvillimit urban (vecanerisht 5 dhe 6).
Per me teper duhet te theksohet se kjo mos ekzistence e nje kuadri planifikimi ka sjelle
konfuzion ne projektimin e Planeve Strukturore dhe ka bere te detyrueshme kerkimet
qe duan kohe per te gjeturnje reference planifikimi te pergjithshme ne shkalle me te
larte.Duke pasur parasysh kushtet e permendura me siper, planet e propozuara
strukturore duhet te merren si ushtrime pilot te planifikimit urban te cilat do te
instruktojne legjislacionet e ardhshme qe aplikohen per planifikimin urban.

a) Kufijte e Qytetit
Territori nen administrimin e pushtetit lokal eshte i percaktuar me ane te ligjit Nr. 8653,
31.07.2000(azhornim), mbi ndarjen administrative, megjithese ky ligj nuk shoqerohet
me harta zyrtare.Bashkia e Durresit i identifikoi kufijte e vet administrative dhe me date
09.10.2009 i dorezoi Hydea-snje leter me nr. Protokolli 4415 ku deklaronte kufijte e vet
zyrtarisht duke percaktuar zonen e Studimit ose kufijte e perkohshem administrativ
89

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

qe ky plan strukturor duhet te marre ne Konsiderate.Pervec kufijve te hartes


administrative ka edhe dokumenta/harta qe jane te lidhura direkt meadministrimin e
territorit, sic jane harta te njesive administrative7 dhe zonimit elektoral. Harta e
njesive administrative tregon nen-ndarjen bashkiake te krijuar gjate regjimit per te
kontrolluar me mire territorin.Ndersa harta e zonave elektorale tregon lidhjen midis
banesave dhe qendrave elektorale ku banoret duhet te shkojne per te votuar.
Keto tre harta, ne teori duhet ti referohen te njejtit territor te pergjithshem qe lidhet
qarte me te njejtin kufi. Por perkundrazi, sic tregohet ne hartat e meposhteme, ka nje
mosperputhje te qarte midis vijes se pergjithshme te kufirit administrativ, duke krijuar
keshtu konfuzion dhe problem ne llogaritjen per shembull te popullsise rezidente ne
banesa. (shih 2.2.4).
Plani Strukturor i tanishem ka punuar vetem mbi kufijte administrative ose
perkohesisht administrative qe bashkia ka kerkuar ti referohemi.

N e d i s a r as te n j e s i t e a d m i n i s t r a t i ve j a n e q u a j t u r r a j o n e . K y p e r ku fi z i m n u k e s h t e m a r r e
n e ko n s i d e r a t e , p e r a r s ye s e mu n d t e l i n d i n ke q ku p t i m e .
90

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 45: Harta tre kufijve


Vija e kuqe: zona e kufirit i studimit te PS
Vija e verdhe: kufijte e zonave elektorale
Vija blu: vijae njesive administrative

91

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

4.3 Bazat e planifikimit urban & zhvillimi dhe Konformiteti Ligjor


Propozimet e PS jane bazuar ne dy parime baze:
a. Dendesimi i qyteteve dhe rinovimi i stokut te banesave,
b. Perforcimi i fshatrave rurale aty ku ekzistojne duke riperteritur shpirtin e tyre
karakteristik (genius loci) dhe duke promovuar sa me shume te jete e mundur nje
zhvillim lokal i cili eshte ne perputhje me parimet e governances se mire.
Pergjegjshmeria e planeve te propozuara strukturore qendron ne kapacitetin e tyre per
tju pergjigjur preferencave te publikut sic eshte bere e qarte gjate procesit pjesemarres
publike para se te pergatitejVizioni i Qytetit (shih Raportin 3).
Ndersa aktivitetet e konsultimeve publike ne kete faze (pergatitja e Planeve
Strukturore) eshtepervijuar te perbehet prej:
- Kooperimit teknik me perfaqesuesit e komunitetit te zgjedhur demokratikisht dhe
zyrtareve tedepartamentit te planifikimit urban, dhe
- Prezantimit te propozimeve te planifikimit ndaj grupeve kryesore te interesit
Keto Plane Strukturore jane draftuar me qellimin qe te percaktojne madhesine
maksimale telejueshme te sistemeve infrastrukturore qe do te implementohen ne lidhje
me ngarkesen e pritshmete punes dhe kapacitetin e ngarkeses dhe fisibilitetin e tyre
ekonomik dhe mjedisor.
Popullata ekuivalente per te kater qytetet ka qene sistemi i references per metodat e
planifikimit teknikat e te cilit perbehen nga:
- Korrespondimi i supozimeve te negociueshme / te panegociueshme, dhe
- Lidhja e te dhenave dhe informacioneve te meposhteme

Tabela 14: Mekanizmi i Planeve Strukturore

92

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Opsionet e panegociueshme per zhvillimin e qytetit permbledhin ceshtjet e ndryshme


si qendrueshmeria mjedisore ne kontekstin urban18, mbrojtja e pejsazheve natyrore dhe
urbane dhe burimeve te trashegimise kulturore, dhe nje pervijim te gjere te projekteve
infrastrukturore qe do te realizohen ne nje afat te mesem dhe lidhjet funksionale midis
ketyre infrastrukturave dhe rrjeteve infrastrukturore ne shkalle te gjere ne nivel
kombetar dhe nderkombetar19.
Ky paragraph perbehet nga 2 seksione:
1. Nje shpjegim i shkurter i punes per vendosjen e GIS, dhe
2. Prezantimi i perdorimit te tanishem dhe te propozuar te tokes (duke filluar nga
analiza e zonave te kufizuara e deri tek prezantimi i koncepteve te aplikuara per zonim
dhe identifikimin e njesi dhe nen-njesive homogjene urbane).
Perdorimi i tokes dhe zhvillimi
Perdorimi i tokes u krye duke ndjekur udhezuesit e dhene nga Ministria e Puneve
Publike,Transportit dhe Komunikacionit8. Sidoqofte, niveli i saktesise qe rezultoi nuk
eshte edhe aq I larte.Jane identifikuar rreth 10 deri 15% gabime. Nje vezhgim me I
kujdesshem I tokes mund te manaxhohet direkt nga bashkite. Tabelat ne Aneksin 1 jane
perdorur me sukses ne ushtrime te planifikimit urban ne zonen e Ballkanit. Mesatarisht
nevojitet 1,2 njeri/dite per hektare per nje vezhgim te detajuar te perdorimit te tokes,
duke perfshire ketu edhe vezhgimin ne terren edhe futjen e te dhenave.
Duke pasuar mbledhjen e te dhenave dhe konturet e situates se tanishme, hartezimi i
njohurive dhe analizave e te metave ka percaktuar nevojat dhe ceshtjet kryesore te
planifikimit urban, duke investiguar:
- Kufizimet fizike,
- Zhvillimin e poleve dhe akseve,
- Pengesat kyce te zhvillimit urban,
- Zonat kritike.
Zonimi final permbledh dhe paraqet propozimet e zhvillimit urban per secilen nga njesi
dhe nennjesite Urbane
Zonat e Kufizuara
Plan i tanishem strukturor eshte zhvilluar nepermjet nje procesi te shpejte gjurmimi te
bazuar ne Analizen e Hartezimit te Njohurive, e cila perbehet nga mbivendosja e
kufizimeve dhe rreziqeve perperdorimin e tokes.Kufizimet e zhvillimit jane shtuar si
shtresa per te eliminuar token e papershtatshme per zhvillim.Zonat tampon (zonat e
ndermjetme dhe mbajtja e distancave) te lumenjve, perrenjve, burimeve te ujit, zonat
me trashegimi kulturore e natyrore qe duhen ruajtur etj. perbejne zonat ku zhvillimi
eshte subjekt kufizimi. Si rezultat pjeset qe mbeten jane identifikuar si zona me
potencial zhvillimi,ndersa zonat e kufizuara do te jene subjekt i rregulloreve specifike
(kufizime dhe ne disa raste rregulla per zhvillim te kufizuar). Zonat me potencial

LAMP, Komponenti B, Metoda e Vezhgimit te Shpejte te Tokes, Korrik 2008.


93

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

zhvillimi (zonat me te pershtatshme per zhvillim) do te analizohen me tej dhe do te


pershkruhen skenaret dhe e zhvillimit dhe do te percaktohen rregulloret.9
Zonat e kufizuara jane identifikuar duke u bazuar ne normat dhe rregulloret ekzistuese,
eksperiencate ngjashme te meparshme ne nivel kryeqyteti dhe ne supozimet e ekipeve
te qyteteve dhe eksperteve nderkombetare per te cilat eshte rene dakort edhe me
zyrtaret teknike te bashkive si dhe me administraten lokale (kryesisht me Kryetaret dhe
Nenkryetaret e bashkive).Duhet te theksohet qe zonat e identifikuara si te kufizuara dhe
kufizimet qe kane lidhje me to, jane opsione te panegociueshme persa i perket
mbrojtjes se mjedisit (perfshi manaxhimin e rrezikut per rreziqe potenciale mjedisore,
sic jane permbytje, termete etj.) ruajtjes e pejsazhit dhe te aseteve te trashegimise
kulturore.10
Nr

Ceshtja

Zona e
Ndermjetme
Tampon

Burimet e Ujit

Zonat e Mbrojtura

Zonat arkeologjike,
trashegimite dhe
teresite kulturore

30 m kategoria A
20 m kategoria D

Kategorite e rrugeve
brenda qyteteve/
qendrave urbane
Rruget e Qyteteve

Hekurudhat

Varrezat

25 m e ndaluar
25-100 m me lejen e
autoriteteve
hekurudhore
300 m larg nga
fabrikat urbane

Distance e
kufizimit:
5-20 m
-100-200 m
Perdorimi I lejuar
nga autoriteti I Ujit

Percaktuar me ligj
dhe dekret nga
autoritetet perkatese
:
200 m

Vija e ndertimit
duhet te jete 7-15 m
nga kufiri i rruges

Reference Ligjore

Informacione te metejshme

Ligji nr 8093 dt 21.03.1996


mbi Burimet e Ujit

Pervec normave te limituara


qe lidhen me distancat eshte e
rendesishme te shenohet qe:
Autoriteti I ujit duhet te jape
aprovime per planet dhe
projektet inter-rajonale dhe
kombetare ne fushen e
bujqesise, urbane, industriale
dhe te zhvillimit te territorit
me kusht qe te kete plane.
Keto plane dhe projekte te jene
te lidhura me menaxhimin dhe
ruajtjen e burimeve te
ujit.(Neni 6, germa e) Planet
dhe studimet urbane duhet te
marrin ne konsiderate planet e
burimeve te ujit te zhvilluara
nga Keshilli Kombetar I
Ujit(neni 43)

Ligji nr 8906 dt 06.06.2002


mbi Zoant e
Mbrojtura(amendament)
Ligji nr 9048 dt 07.04.2003
mbi trashigimine kulturore (
e ndryshuar) ligji aktual nr
8405 dt 17.09.1998 mbi
planifikimin urban.
Ligji nr 8378dt
22.07.1998mbi Kodin
Rrugor
Dekreti Qeverise Shqiptare
nr 722 dt 10.11.1998 mbi
aprovimin e rregullores
urbane.
Ligji nr 9317 dt 18.11.2004
mbi Kodi Hekurudhor I
Republikes Shqiperise
Dekreti I Qeverise shqiptare
nr 722 dt 19.11.1993 mbi

Nje koncepti i ngjashem eshte adoptuat per Planin e Zhvillimit te Bregdetit Jugor te Shqiperise , TBU-HBA-P&P
JointVenture Nentor 2007. Regulloret qe do te udheheqin pergatitjen e planeve lokale te zhvillimit dhe do te
percaktojneparimet e procedurave te kontrollit te zhvillimit per Zonen Jugore Bregdetare te Shqiperise.
10
Hydea, Lamp Technical Proposal, 2008.
94

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Thertoret

Zona Industriale
sipas kategorive

10

Linjatelektrikeajrore

KATEGORIA I
700m
KATEGORIA II
500m
KATEGORIA III
300m
KATEGORIA IV
100m
KATEGORIA V 50
m

aprovimin e regullores
urbane.
Dekreti I Qeverise shqiptare
nr 722 dt 19.11.1993 mbi
aprovimin e regullores
urbane.
Dekreti I Qeverise Shqiptare
nr 282 dt 16.08.1961 mbi
principi I rregulloreve per
ndertimet e planifikuara te
qyteteve dhe qendrave
urbane.
Dekreti I Qeverise shqiptare
nr 722 dt 19.11.1993 mbi
aprovimin e regullores
urbane.

Dekreti I Qeverise shqiptare


nr 259 dt 04.05.2007 mbi
Aprovimi I rregulloreve per
normat minimale urbane dhe
standarteve per urbanizimin
e zonave informale.

Dekreti I Qeverise Shqiptare


nr 282 dt 16.08.1961eshte
perdorur per te klasifikuar
industrine ekzistuese brenda 5
kategorive.

Dekreti I Qeverise Shqiptare


nr 282 dt 16.08.1961eshte
perdorur per te klasifikuar
industrine ekzistuese brenda 5
kategorive.

Eshte I ndaluar ndertimi I


banesave nen linjat ajrore
elektrike pervec ndertesave
industriale rezistente ndaj
zjarrit.

95

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 46: Harta e Kufizimeve Durres

Zonat me kufizime ne Durres jane te lidhura me basenet e ujit, varrezat, pikat e


derdhjes se kanalizimeve, rezervuareve te ujit, vend-grumbullimet e plehrave (shih
figuren me siper).
Kuptohet qe sapo keto varreza, vendgrumbullime plehrash etj do te nxirren jashte
kufijve te qytetit edhe kufizimet qe lidhen me to nuk ekzistojne me.
96

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Perfundimisht zonat e mbrojtura ujore kane dy kufizime te ndryshme: 20 metra ku nuk


mund te ndertohet, dhe 200m zone e ndermjetme ne te cilen duhet te merret nje leje e
vecante nga nje Komision per Mbrojtjen e Ujit i cili vlereson1125 propozimet e
projektit dhe eventualisht leshon autorizimin 2612.
Analiza e perdorimit te tanishem te tokes
Qyteti modern i Durresit rrjedh nga porti. Qyteti i vjeter dhe zonat e vjetra industriale
(Shkozet) i qendrojne prane. Zhvillimi urban ndjek rruget kryesore. Zonat informale
urbane alternohen nga densiteti i larte i ndertimit te banesave, dhe vecanerisht gjate
pese viteve te fundit nje zhvillim i madh turistik eshte verejtur pergjate gjithe bregdetit
juglindor.
Duke filuar nga vitet 90, Keneta (nje zone me pare bujqesore) u kthye ne nje
vendbanimillegal/informal me nje migrim nga nga zonat me te thella te veriut. Ne veri
te kodrave gjendet Porto Romano. Pergjate rruges jane krijuar fshatra rurale (komuna)
nga regjimi i kaluar.Pak me pare, Qeveria ka propozuar dhe aprovuar planet per portin
komercial dhe Industrial, per njezone industrial, dhe nje termocentral te energjise (1
400 hektare). Keto projekte megjithese shume temedha dhe ne konflikt me mjedisn
natyror dhe urban do te kene nje impakt te konsiderueshem nezhvillimin ekonomik te
Durresit.Zhvillimi i turizmit te mases ka ndikuar definitivisht pejsazhet e fronteve ujore
me ndertesa te larta me cilesi mesatare. Shumica e tyre perdoren si shtepi te dyta dhe/
ose jepen me qera ne sezonin e veres.Zhvillimi i planifkikuar urban fokusohet mbi:
1. Nderveprimin midis portit dhe qyteti qe perbehet nga n je platform logjistike
komerciale e cila lidh terminalin e pasagjereve te portit me terminali e trenave e
autobuzeve.
2. Nje facilitet tjeter per zhvillimin turistik perreth atraksionit kryesor turistike te
qytetit, qendra e qytetit dhe rezidenca mbreterore,
3. Dy zona urbane: Shkozeti dhe Keneta: i pari do te shkrije ne vetvete banesa dhe
njesi te vogla prodhimi (ndermarrje ne nivel familjar), dhe e dyta do te zhvilloje
banesa me desitet te ulet por qe te dyja do te karakterizohen nga ndertesa me kosto
te ulet per qellime banesash sociale.

11

Kriteret e vleresimit qe perdoren nga Komisioni i Mbrojtjes se Ujit jane subjective dhe te paqarta.

12

Autorizim nuk do te thote leje ndertimi, kjo e fundit leshohet nga komisioni i bashkise per ndertimet.
97

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 47: Themelet e Zhvillimit urban te Durresit

Mbi bazat e koncepteve te mesiperme themelore, dhe te parashikimit te nje norme te


ulet te rritjes se popullsise ne Durres, rreth 233.000 ekuivalent banoresh ne 2020, ky
qytet do te luaje nje rol te rendesishem konsistent me mjedisin dhe pozicionin e tij
strategjik.

98

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 48: Harta H.13 : Harta e Propozuar e Perdorimit te Pergjithshem te Tokes

ZonatAktiveProduktive
LU_CODE Emri
I1
Parku Energjitike
A7
Residenciale dhe
mikrondermarrje
V5
Produkte tretesore
&logjistike
S9,A6,I2
Tregtare (Residenciale,
Industriale, Turistike
S10
Vendi I Tregut
Totali I Zonave aktive produktive

Planifikuara
#
hektare
2
620.37
8
142.45

%
16.4%
3.3%

Ekzistuese
hektare
202
1252,6

14

59.46

1.5%

90,1

49

278.58

6.7%

1.52
1102.38

0.0%
28%

ZonatRezidenciale
LU_CODE Emri
All
Residenciale
A7
Residenciale dhe
mikrondermarrje
A6
Mikse Residenciale &Tregtare
M2
Qendra Historike
Totali I Zonave Rezidenciale

Planifikuara
#
hektare
176 142.45
8
134,83
1
9

Ekzistuese
%
hektare
32,1%
3.3%

0,41
0.0%
25.58 0.3%
1476.79 36%

1519.1 37
%

99

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Zonat me Facilitete
LU_CODE Emri
S6
Facilitete
Administrative
V1
Facilitete Varreza &
krematoriume

Planifikuara
#
Hektare
13 19.52

%
0.5%

Ekzistuese
hektare
1.5

35.88

0.9%

12.7

S7
4S
2S
S3
S5

4
70
20
52
16

2.15
71.32
8.63
704.33
8.88

0.1%
0.9%
13.9%
13.1%
0.2%

1.1
14.23
419.23
3.15
1.3

7.45

0.2%

15.77

0.4%

5
6

2.82
1.55

0.1%
0.0%

0.1

11

45.97

1.1%

10.0

924.27

31%

656.7

Facilitete Kulturore
Facilitete Edukative
Facilitete Gjelberimi
Facilitete Gjelberimi
Facilitete Qendra per
kujdesin Shendetsor
S5
Facilitete per kujdesin
ne spitale
V3
Facilitete
Vendgrumbullime
mbetjesh
V2
Facilitete vendi kulti
S8
Facilitete Kujdes
Social
S1
Facilitete
Sport&Rikrijim
Totali I Zonave me facilitate

16%

Tabela 15: Ekzistenca dhe perdorimi i Planifikuar2139 i tokes ne Durres

Krahasimi i te dhenave te ekzistences dhe planifikimit tregon se ne qytetin e


Durresit dominon zona primare dhe residenciale (rreth 67%). Ky PS propozon te
dyfishoje zonat urbane dhe ato me facilitete publike (nga 16 ne 32%) dhe te
balancoje Aktivitetet3140 Produktive dhe zonat Residenciale
Si konkluzion zhvillimi i pergjitheshem i Durresit merr parasysh termat organik dhe
marredheniet funksionale ndermjet paleve dhe te gjithe qytetit. Nje perkrahje e tille
konsiston ne:
1. Percaktimin e nje kornize mjedisore, ku zhvillimi urban mund te zhvillohet, shiko
mbi CeshtjetMjedisore.
2. Identifikimi i zonave produktive ne perputhje me burimet lokale dhe interesat lokale,
rajonedhe kombetare te zhvillimit, shiko mbi Aktivitetet Produktive.
3. Zhvillimi i stoqeve te banesave nepermjet aktiviteteve intensive rikonstruktuese, qe
synojne rikonstruktimin e lagjeve, rritjen e siperfaqes ne perputhje me popullsine
ekuivalente te planifikuar, dhe me ne fund ti sigurojne bashkise se paku 20% te plotit
urban, qe do ti kaloje Banesave Sociale Sekondare Lokale shiko mbi Banesat dhe
Popullsia.

13

Perdorimi i tokes ekzistues eshte paraqitur kryesisht me funksione mikes. Ne Perdorimin e planifikuar te tokes, te
gjitharruget terciare jane perfshire ne planifikimin zonal, dhe zonat Mikse Residenciale dhe Tregtare dhe zonat
Residenciale dheMikro-ndermarrje perfshihen dy here (Brenda sektorit te Aktiviteteve Produktive dhe Residenciale).
14
Pjesa derrmuese e zona te Aktiviteteve Produktive eshte propozuar me nje vendim te Qeverise Qendrore.
100

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

4. Koordinimi i bazes se infrastruktures sekondare urbane (e ashtuquajtura shtylla e


zhvillimit urban sipas standarteve te UE (17 m2/banore) shiko mbi Facilitetet
Publike
5. Krijimi i nje networku te qarte per sherbimet urbane - shiko mbi Infrastruktura
Komunale dhe Trafiku dhe Transporti
Cdo kapitull i permendur perfshin apo perfundon me nje liste te Kartes se Projektit. Ato
jane kryesoret e zhvillimit urban te propozuar. Kartat e projektit, nga ana e tyre jane
perfshire ne Aneksin 2 dhe jane lidhur me matricat e Vizionit te Qytetit dhe Strategjia e
Zhvillimit Urban.
Zonimi
Ne Planin e tanishem Strukturor zonimi ka marre nje kuptim te dyfishte:
a. te percaktoje perdorimin e gjere te lejuar te tokes i cili ndan nje set te perdorimit
tetokes nga tjetri,
b. te identifikoje njesi dhe nen-njesite rezidenciale te cilat mund ti sigurojne qytetareve
nje cilesi me te larte te jeteses vecanerisht nese jane te lidhura me parimet baze teekoqyteteve.
Ne kete rast zonimi eshte perceptuar ne driten e:
- Krijimit te nje ndjenje lidhjeje me lagjen (lokalitetin)15;
- Nxitjes se ndjenjes se komunitetit dhe ngritjes se nje mekanizmi pjesemarres qe do te
gjenerojekonsensus i cili mund te lehtesoje zgjidhjen e problemeve16;
- Promovimit te manaxhimit te zhvillimit urban nen driten e parimeve te governances se
mire17;
- Lehtesimit te pergatitjes se planeve te zhvillimit te zones mbi baza rregullatore;
- Lehtesimit te pergatitjes se planeve te gadishmerise ndaj emergjencave.
Zakonisht nuk ka nje rregull te qarte per te identifikuar njesi dhe nen-njesite homogjene
urbane.
Shpesh ato jane rezultat i supozimeve subjektive te cilat marrin ne konsiderate nje
numerparametrash si tiparet urbane morfologjike, karakteristikat e tipeve te banesave
dhe periudhen e ndertimit, numrin e banoreve, njesi dhe nen-njesite e meparshme
administrative, perdorimin dominant te tokes etj. Zonat homogjene te perdorimit te
tokes jane perfshire me pas Brenda nen njesive (te kufizuara nga rruge primare dhe
sekondare) dhe njesite (te kufizuara vetem nga rruget primare).
Pasi eshte identifikuar nje njesi dhe nen-njesi, llogaritet popullsia rezidenciale duke
mbledhur numrin e banoreve te seciles ndertese. Aplikohet alogaritmi i
meposhtem.Meqenese popullata ne cdo zone elektorale eshte e njohur, dhe duke njohur
15

Ndjenja e vendit dhe identitetit. Lagjja (fqinjesia)do te thote kuptimi simbolik I nje vendi dhe demostron karakterin
unik tenatyres, mjedisit njerezor dhe tipareve sociale te kesaj vendndodhjeje. Fariba Gharai, Vlera e fqinjesise : nje afrim
kulturorprojektimin urban, 1998.
16
Socializimi dhe ndjenja e komunitetit. Nderveprimi social i njerezve behet nje faktor kryesor sidomos aty ku ata mund
temarrin pjese ne vendimet mbi mjedisn e tyre te jeteses. Nevoja e nje nderveprimi balle per balle nxit marredhenjet
sociale.Ibid.
17
Barazia dhe Ndershmeria.Nje qytet i cili eshte zhvilluar mbi bazat e njesive te fqinjesise ne shkalle te gjere siguron
kushte tepershtatshme barazie. Qendrueshmeriay.Zonat rezidenciale homogjene gjenerojne institucione me
vendndodhje specifike sicjane shkollat dhe organizatat politike sigurojne sigurojne facilitate locale Brenda nje distance te
afert (kembesore) perbanoret duke reduktuar keshtu udhetimet urbane dhe duke inkurajuar levizjen ne kembe dhe me
biciklete. Ibid.
101

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

siperfaqen totale te rezidencave brenda te njejtes zone elektorale [# i kateve 13418,


here (x) zonen e shkelur, siperfaqja e kateve per banore (ne ate zone elektorale
specifike) jepet duke pjestuar siperfaqen totale te banesave me popullsine rezidente ne
ate zone elektorale.
Prandaj Nr potencial i banoreve ne secilen banese eshte:[# i kateve 1, here (x)
siperfaqen e shkelur (ne secilen banese te zones elektorale)] / me siperfaqen e katit per
banor.Ne Durres ka 17 njesi urbane dhe 104 njesi dhe nen-njesi mbi bazat e seciles
popullata e tanishme rezidente dhe ekuivalenti i planifikuar krahasohen.

Figura 49: HartaH.15: Njesite dhe nen-njesite e identifikuara. Territori urban eshte ndare ne Njesi (i
rrethuar nga rruge primare dhe I identifikuar me nje numer, Nen-njesite (te rrethuara nga rruge primare
dhe sekondare dhe te identifikuara nga 2 numra),zonat e Perdorimit te Tokes (zonat homogjene te
identifikuara me nje shkronje dhe nje numer) ( formatet A3 dhe A0 jane bashkangjitur)

18

Me perjashtim te ndertesave ne katin perdhes.


102

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 50: Dendesia e tanishme dhe ajo e planifikuar e popullsise

4.4Aktivitetet Produktive
Ky paragraph identifikon zonat me aktivitet prodhues qe planifikohet te percaktohen
brenda zones bashkiake. Ato jane te ndara ne primare, sekondare, terciare, ndersa zonat
rezidenciale trajtohen ne kapitullin pese ( 5.3)

ZonatAktiveProduktive
LU_CODE Emri
Parku Industrial
I1
Residenciale dhe
A7
mikrondermarrje
Produkte
V5
Tretesore&logjistike
S9,A6,I2 Tregtare(Residenciale,
Industriale, Turistike
Vendi I Tregut
S10
Totali I Zonave aktive produktive

Planifikuara
#
hektare
2
620.37
8
142.45

%
16.4%
3.3%

Ekzistuese
hektare
202
1252,6

14

59.46

1.5%

90,1

49

278.58

6.7%

1.52

0.0%
28%

1102.38

Tabela 15/1: Lista dhe Krahasimi ndermjet zonave aktive produktive te planifikuara dhe ekzistuese

Sektori i Aktiviteteve Primare


Sektori i aktiviteteve primare ne Durres eshte shume i varfer. Me pare, gjate regjimit te
meparshem, te gjitha zonat veriore sherbenin vetem per aktivitete agrikulturore; kjo
ishte shporta e gjelbert e Durresit. Ditet e sotme, rritja e ullinjeve behet gjate anes veriperendimore te qytetit, pergjate kodrave perballe detit,perderisa zonat agrikulturore
brenda zones se Kenetes jane zene nga ndertesa informale dhe toka nedrejtim te veriut
mbahet per perdorim industrial sipas vendimit te qeverise qendrore.
103

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Plani Strukturor propozon te shtirje brezin e gjelbert rreth parkut industrial dhe
tubacionet e ujitjes sebimeve nen ndertimin e agrikultures urbane per banoret e zones se
Kenetes. Po ashtu eshte rekomanduar te sigurohet zona e Kenetes me sistem te
pershtateshem drenazhimi dhe me pompa elektrike. Ky sistem do te punoje lehtesisht
me impjant solar fotovoltaik, i cili mund ti sherbeje edhe zonave residenciale fqinje.
Pemet e mbetura te ullishte pergjate anes veri-perendimore te qytetit qe shtrihen
pergjate kodrave perballe detit, do te kthehen ne gjelberime urbane ne menyre qe te
mbrojne peisazhin natyror te paket qe ka mbetur.
Sektori i Aktiviteteve Sekondare
Aktivitetet sekondare produktive ne Durres jane te perqendruara kryesisht ne zonen
very perendimore, ku eshte lokalizuar nga Qeveria Qendrore, nje siperfaqe e madhe per
perdorim industrial. Meqenese natyra e vertete e parqeve industriale eshte e panjohur,
supozohet qe kjo do te jete industri e rende prandaj do te rrethohet nga nje zone te
ndermjetme prej 700m qe eventualisht mund te perdoret si agrikulture urbane (shih
6.3).Supozohet qe te gjitha aktivitetet e sektorit sekondar, te shperndara ne te gjithe
qytetin e kryesisht ne Shkozet do te vendosen ne Parkun Industrial (ne veri) dhe
ndermarrjet e vogla e te mesme do te zevendesohen nga ndermarrje mikro (familjare).
Keto ndermarrje familjare do te vendosen ne Shkozet perderisa aktivitetet produktive
do te perputhen me ato rezidenciale 35.19
Sektori i Aktiviteteve Terciare
Aktivitetet tregtare, profesionale dhe financiare jane menduar te vendosen brenda
zonave me te populluara dhe ne katet e para te ndertesave residenciale. Nuk do te kete
kufizime per perdorimin e tokes ne kete menyre. Rregullat baze te tregut do te
sugjerojne vendet me te pershtateshme. Per qendrat tregtare rekomandohet nje
vendndodhje specifike.
-

Te integroje Portin e Durresit me pjesen tjeter te qytetit,


Te permiresoje perdorimin e infrastruktures se transportit ne nje zone te mbi
populluar ku takohen rruget dhe shinat hekurudhore,
Te permiresoje sherbimet dhe facilitetet per qytetaret, pasagjeret dhe turistet.

Ceshtja e Zones se Portit


Zona e Portit, sot, eshte teresisht e vecuar nga pjesa tjeter e qytetit. Ajo eshte nen
juridiksonin e Autoriteteve Portuale. Portet turistike, tregtare dhe te peshkimit jane ne
te njejten zone.
Propozohet ky Master Plan per rigjenerimin e zones, ne menyre qe:
Zona e Portit (e gjelbert ne vizatimet e meposhteme) do te kthehet ne nje pike kyce dhe
zona me atraktive urbane, ku shume funksione mund te kryhen brenda nje platforme
komerciale dhe logjistike20, qe eshte planifikuar te ndertohet nga zona e portit e deri tek
terminal i trenave dhe autobuzeve. Ky propozim lind nga nevoja per te lidhur portin
3721me qytetin duke e integruar ate ne jeten dhe zhvillimit e qytetit. Platforma do te
perfshije qendra dyqanesh dhe zona pazari si dhe hotele dhe hapesira per aktivitete
kulturore.
19

Keto kushte do te detajohen brenda Planit Rregullator.

20

Kartat e Projektit (1.4.2.1): Qyteti i Durresit & Platforma e Integrimit te Portit

21

Sot zona e portit eshte e mbyllur ndaj publikut te pergjithshem.


104

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Zhvillimi i Zones se Portit, qe propozohet do te perfshije gjithashtu edhe :


-

Nje nyje intermodale moderne transporti me platforme per autobuze/kamione/trena,


ne menyreqe te rrise, integroje dhe ndihmoje mobilitetitn nderqyteteror,
Hotele, facilitete turistike dhe zyra,
Zyra private dhe publike (banka, zyra etj),
Facilitete private/publike si teatro, museume, etj,
Nje numer te kufizuar residencash ekskluzive.

Ne lidhje me sa me siper, jepen keto rekomandime:


1. Zona e Konteniereve duhet te transferohet ne portin industrial te mirepajisur ne
Porto Romano, afer Parkut Industral;
2. Porti Turistik duhet te ndertohet ne anen perendimore te portit tregtar ekzistues;
3. Porti Turistik dhe i Peshkimit mund te bashke ekzistojne ne te njejten zone derisa te
behet e domosdoshme nevoja per nje port me te madh peshkimi22.
4. Pra, (nese del e nevojeshme ndertimi i nje porti me te madh te industrializuar
peshkimi), ky mund te vendoset ne nje zone me te pershtateshme, prane
infrastruktures rrugore, p.sh. ne portin industrial te PortoRomanos ose ne lindje te
portit ekzistues. Sidoqofte, rekomandohet qe Porti i Peshkimit te jete subjekt i
vleresimeve te mevoneshme, sipas rregulloreve te BE, ne lidhje me kete ceshtje.

Figura 51: Zona e Portit dhe vendodhjet e parapelqyera te Portit Turistik dhe te Peshkimit

Eshte propozuar gjithashtu se Master Plani i Zones se Portit, te perfshije te gjitha


frontet ujore te Durresit, nga veriu ku, jane planifikuar aktivitete tregtare dhe turistike (
me impaktin me te paket te mundshem ne mjedis), (per kete qellim PS propozon
22

Per momentit ka propozime per nje port te ri turistik dhe peshkimi ne pjesen perendimore te portit ekzistues te
Durresit ,si nga pushteti Qendror , ashtu dhe nga ai Lokal. Ne lidhje me kete ceshtje, Qeveria Shqiptare,ka ratifikuar me
ligjmarreveshjen me Banken Islamike per Zhvillim, per te financuar projektimin dhe ndertimin e portit te peshkimit te
Durresit( Ligj nr. 9679, Dt. 22 Janar 2007).
105

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

ndertimin e vendeve per larje, sport dhe facilitete shplodhese, si dhe rehabilitimin e
Currilave per turistet dhe per qellim komercial) deri ne jugu, nje brez i gjate ranor te
jete i pajisur gjithashtu me ndertesa per banjo.

4.5 Banesat& Popullatat


Ky paragraf investigon kater ceshtje kryesore ne lidhje me:
- Cilesine e Banimit
- Vleresimin e Nevojave per Sasine e Banesave
- Mundshmerine e Banesave
- Banesat Sociale
Cilesia e Banimit
Duke pasur parasysh karakterisitikat e vecanta te stokut te banesave shqiptare,
vleresimi i cilesise se banesave u krye duke e ndare stokun e tanishem te tyre ne 4
kategori (tre nga te cilat jane bazuar nekategorizimin historik):
1. Banesa te ndertuara ne cdo kohe me teknollogji te varfer ndertimi (te varfra nga
pikepamja strukturore, ndertime me mure tulle kryesisht me tulla balte),
2. Banesa te ndertuara perpara viteve 40, te forta nga ana strukturore fale mureve
te trasha, neshumicen e rasteve me volum me te madh nga cduhet krahasuar me
volumin e ndertimit dhe rreziqet sizmike;
3. Banesa te ndertuara mbas Luftes se II-te Boterore (1950 1990) te
karakteriziara nga pallate me lartesi te ulet ku eshte perdorur nje teknollogji e
varfer ndertimi (kryesisht me skeletbeton-arme ose parafabrikate ose mure
tulle te dobeta);
4. Banesa te ndertuara mbas viteve 90, me lartesi te mesme apo te ulet qe perdorin
strukture beton armeje.

Tabela16: Kategorite e Cilesise se Banesave

Vleresimi i Nevojave Sasiore


Analiza e sasise se banesave te nevojshme synon te identifikoje numrin e perafert te
shtepive qe duhet te ndertohen si dhe te rrise stokun ekzistues te shtepive.
Per kete qellim jane marre ne konsiderate parametrat e meposhtem:

106

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Norma dhe shkalla e formacionit te familjeve te reja.23


Numrin e njesive qe kerkohen per te zbutur mbipopullimin24.
Banesat qe mungojne.25
Zevendesimi i njesive ekzistuese te cilat do te amortizohen plotesisht gjate
periudhes se planifikimit.26
E. Zevendesimin e njesive te demtuara ri-rregullimi i te cilave nuk eshte
ekonomikisht i leverdisshem.
A.
B.
C.
D.

Bazuar ne normat dhe shkallen e formacionit te familjeve te reja, eshte llogaritur norma
vjetore e rritjes. Brenda periudhes 2004 2008 rritja vjetore ne Durres eshte -0,3%27.
Ky eshte rezultat i dy komponenteve te ndryshem:
1. periudha 2004 2006, karakterizohet nga fund i rrymes se migrimit nga vendet
e thella drejt qyteteve shqiptare dhe ai i migrimit per ne Itali.28
2. periudha 2006 2008, kur filloi procesi i rregullimit dhe legalizimit.
Duke pasur parasysh keto periudha, mendohet qe demografia e Durresit perfundimisht
do te stabilizohet. Kjo gje konfirmohet gjithashtu edhe nga shifrat e Qershorit 2009.

Tabela 17: Tendencat demografike te Durresit ne periudhat 2004 2006 dhe 2006 2008

Nga pikepamja ekonomike, ne vitet e ardhshme Durresi do te jete objekt i nje rritjeje
thelbesore te sektorit sekondar dhe per pasoje te atij terciar. Parku u ri Industrial Park
dhe Impjanti i Prodhimit te Energjise (gati 1400 hektare) do te sjelle rreth 42000 te
punesuar te rinj ne 30 vitet e ardhshme dhe gjysma e tyre ne sektorin terciar dhe
23

eshte preventivuar me afersi duke pjestuar totalin e rritjes se popullsise se ardhshme me mesataren e madhesise se
banesave. Ky preventivim eshte kontrolluar gjithashtu me analizat demografike te perpunuara brenda Raportit te Vizionit
teQytetit dhe Strategjise.
24
Perkufizimet e mbi-popullimit variojne konsiderueshem dhe ndikohen ndjeshem nga traditat kulturore. Ajo cka
konsiderohet e pranueshme ne nje kontekst mund te jete e patolerueshme ne nje tjeter. Cdo perkufizim mund te jete
arbitrare dhe percaktimet zyrtare mund te gabojne meqe ato drejtohen nga ana e larte. Percaktimi i nje njesie banese
gjithashtu varion dukshem, meqenese per familjet shume te varfra eshte e zakonshme te jetojne ne nje dhome te vetme.
25
Konsiderohet sasia e nevojes nga njesite familjare per shtepi. Njesite e banesave qe nevojiten ne periudhen e
planifikimitjane subjekt I politikave te banesave per kete ceshtje specifike.
26
Kjo varet shume nga kushtet e ndertimit, e cila influencohet nga lloji dhe cilesia e ndertimit, niveli i mirembajtjes
dheklima etj., Duke perjashtuar kushtet e jashteme, sic jane permbytjet, termetet etj., mesatarja e jetegjatesise se nje
structureeshte rezultat in je perllogaritje te perafert. Ne kete rast jane marre parasysh parametrat e pershkruar ne
paragrafin emesiperm.
27
Keto te dhena u mblodhen nga ekipi i qyteti te Durresit ne zyren e regjistrimit te Bashkise. Statistikat zyrtare raportojne
tedhena krejt te ndryshme: 50 000 banore me shume (ne 2008) dhe 7% norme vjetore te rritjes.
28
Ne kete periudhe rryma emigrimit drejt Evropes u rrit per shkak te politikes se migrimit te adoptuar nga Qeveria
Italiane.Sidoqofte 8000 persona me pak ne dy vjet (2004 2006) eshte nje shifer qe nuk mund te justifikohet lehte.
107

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

industrite perkatese. Kjo do te thote qe popullsia e tanishme dote rritet deri ne 220 000
banore Brenda dhjete viteve te ardhshme (norma e rritjes vjetore rreth0,75%), qe do te
thote 5250 banesa me shume.
Pervec atyre 5700 familjeve qe jane te regjistruara si pa shtepi dhe per shkak te
zevendesimit te shtepive per shkak te amortizimit dhe standartit te ulet, do te duhen te
rinovohen edhe 536 banesa tetjera.
Nga pikepamja ekonomike, ne vitet e ardhshme Durresi do te jete objekt i nje rritjeje
thelbesore te sektorit sekondar dhe per pasoje te atij terciar. Parku u ri Industrial Park
dhe Impjanti i Prodhimit te Energjise (gati 1400 hektare) do te sjelle rreth 42000 te
punesuar te rinj ne 30 vitet e ardhshme dhe gjysma e tyre ne sektorin terciar dhe
industrite perkatese. Kjo do te thote qe popullsia e tanishme do te rritet deri ne 220 000
banore Brenda dhjete viteve te ardhshme (norma e rritjes vjetore rreth 0,75%), qe do te
thote 5250 banesa me shume.
Pervec atyre 5700 familjeve qe jane te regjistruara si pa shtepi dhe per shkak te
zevendesimit te shtepive per shkak te amortizimit dhe standartit te ulet, do te duhen te
rinovohen edhe 536 banesa te tjera.
Nje sasi kaq e madhe banesash qe duhet te ndertohen kane nevoje per nje informacion
te metejsheme dhe pse kontradiktor.Sipas nje vezhgimi te ndermarre nga Shoqata e
Konstruktoreve, ne Durres ka rreth 4000 apartamente te pashitura te cilat perbejne nje
norme prej 14%. Pavaresisht nga kjo, gjate viteve te fundit tregu imobiliar ka njohur
rritje te madhe. Ka mundesi qe arsyeja te jete permiresimi gradual I ekonomise
kombetare dhe ndertimi I rruges Tirane- Prishtine dhe Tirane Oher, e cila ofron nje
dalje ne det per Kosoven dhe Maqedonine. Per kete arsye, sipas Ministrise se Turizmit
kerkesa per shtepi te dyta dhe facilitete turistike eshte gjithnje ne rritje.
Kerkesa per turizem ne Durres eshte e llogaritur si rrjedhoje e raportit midis qyteteve
me madhesi mesatare te kuotuara ne publikimet e Ministrise se Turizmit. Ekuivalenti I
popullsise se tanishme turistike ne Durres shkon ne gati 21.000 banore. Duke pasur
parasysh normen e rritjes vjetore, shifra do te shkoje ne 26.000 ne vitin 202029. Eshte e
keshillueshme qe te pakten nje e treta ti perkase hoteleve dhe dy te treta
guesthouses.Rekomandohet me force gjithashtu, qe te fokusohet oferta turistike ne
facilitetet turistike (B&B,Hotele, pensione, kampinge) me shume se sa ne shtepite e
dyta per arsye te gjenerimit te punesimit. Kjo politike ka nevoje te mbeshtetet
gjithashtu edhe nga aktivitete terciare te rendesishme (edhe nenivel nderkombetar si
panaire e ekspozita) me qellim qe keto facilitete te jene te zena gjate gjithe vitit.

29

Rritja vjetore e llogaritur eshte 2%.


108

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 18: Popullsia ekuivalente sipas ardhjes se turisteve 2020

Duke e permbledhur:

Kerkesa vendore kufizohet dhe i drejtohet kryesisht banesave sociale (22 000
equivalenti I popullsise),

Ne saje te planifikimit te zhvillimit nga ana e qeverise qendrore, pritet te ndertohen


5250 banesa me shume (21 000 equivalenti i popullates),

Kerkesat turistike do te rriten per 26.000 njesi,

per shkak te rritjes se larte te popullsise, PS do te llogarise deri ne 69000 persona


duke arritur keshtu nje ekuivalent 259.000 (199 000 + 69 000) banore.
Duhet te theksohet qe popullsia e parashikuar ne vitin 2020 eshte vetem nje parameter I
supozuar per te percaktuar kufirin me te larte te aktiviteteve te ndertimit brenda sektorit
rezidencial.

109

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Analiza e Mundshmerise
Analiza e mundshmerise eshte nje analize krahasuese midis kostos baze te tanishme per
meter katror dhe shumes se blerjes se shtepise nga nje perqindje e caktuar e popullsise
lokale.Analiza e Mundshmerise se Banesave eshte perfshire ne kete PS, ne menyre qe
te rrise ndergjegjesimin e aktoreve te zhvillimit urban mbi Tregjet e Banesave, dhe te
gjejne Oferta per Banesa ne perpjestim me Nevojat per Banesa ne nivel cilesie dhe
sasie. Ne kete moment shitblerja eshtepive konsiderohet nje investim shume fitimprures
ne krahasim me te tjeret.
Me qellim qe Analiza e Mundshmerise se Banesave te jete e besueshme jane ndermarre
tre hapa te ndryshme:
1. identifikimi i kostos mesatare per njesi banimi,
2. kryerja e nje analize sociale dhe ekonomike per grupin e caktuar te popullsise,
3. korrespondimi i kostos per njesi banese me mundesine financiare te grupit te
caktuar te popullsise
Kostoja Mesatare e Njesive te Banimit
Kostoja e nje njesie banimi varion sipas vendit ku eshte ndertuar dhe nivelit te
rifiniturave. Materialete perdorura per ndertim gjithsesi nuk variojne ndjeshem: banesat
me kosto te ulet dhe ato te shtrenjtat perdorin te njejtin material baze, qe eshte beton
armeja. Ndersa cilesia e ndertimit ndryshon dukshem duke qene se shumica derrmuese
e banesave ne zonat30informale jane ndertuarme forcat e veta per te reduktuar keshtu
cilesine e ndertimit. Nje apartment kushton perafersisht rreth 675 / m2.
Analiza Sociale Ekonomike
Analiza sociale ekonomike bazohet ne nje Vleresim te Shpejte Praktik31. Ai eshte
kryer duke pyetur (intervistuar) pese persona qe kane plotesuar tabelen e meposhteme.
Kjo tabele perbehet nga kater pyetje te ndryshme qe lidhen me pese klasa sociale32ne te
cilat supozohet te jete e ndare shoqeria lokale:
1. te ardhurat mesatare mujore e familjes,perqindja e ketyre grupeve te te ardhurave ne
te gjithe grupin e percaktuar te shoqerise,
2. shpenzimet mesatare mujore te familjes,
3. shpenzimet baze mujore te familjes.

Tabela 19: Formulari i vleresimi per analizat social ekonomike

30

Pese klasat sociale jane: te pasur, bollek, klase e mesme, te varfer dhe shume te varfer

31

Vleresim i Shpejte Praktik (PRA) eshte nje metode jo formale quantitative per te investiguar karakteristikat e
popullsise.PRA nuk ka ndonje vlere statistikore.
32
Pese klasat sociale jane ato te meposhteme: te pasur, ne gjendje te mire, klasa e mesme, te varfer, dhe shume te varfer.
110

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Rezultati qe shohim eshte qe ne Durres, kategorite e Varfer dhe Shume e Varfer


shkojne ne me shume se 50% te popullsise se pergjithshme urbane kurse klasat ne
gjendje te mire dhe te mesmekane me shume se 40%.Secila nga 5 kategorite ka
raportuar te ardhurat mujore, dhe mesataren e shpenzimeve baze mujore.

Tabela 20: Rezultatet e PRA ne Durres (ne lek)

Banesat / Disponueshmeria Financiare


Sipas analizave socio-ekonomike per secilen kategori sociale qe eshte ndare bashkia ka
perballeopsionet e meposhteme te banimit:
1. Cilesia e banesave (kostoja per njesi banese),
2. Sasia e banesave (siperfaqja e banesave ne meter katror), dhe opsionet e huase:
3. Normat e interesit,
4. Numri i viteve per pagesen e mbrapsht te huase.
Duke punuar mbi keto kater opsione mund te arrihet perputhja midis kapacitetit te
familjeve permbajtjen e kredise dhe llojit te baneses.
Gjetje te Perbashketa
Me perjashtim te Kamzes, te gjitha kategorite sociale kane nje kapital vjetor per
shpenzime banese.Edhe kategorite shume te varfera dhe me te dobta kane nje teprice
qe varion nga 7 to 11 % te te ardhurave mesatare mujore. Kjo eshte e vertete dhe e
konfirmuar nga literatura.Sidoqofte te kater qytetet kane nje mesatare pre 40% te
popullsise qe nuk mund ta perballojne tregun e tanishem te banesave.
Gjetjet Specifke
Ne Durres nje shtepi private eshte e veshtire per tu patur edhe nga te pasurit (7% e
familjeve totalerezidente). Nje apartament prej 140 m2 eshte lehtesisht i mundshem per
tu blere me ndihmen e nje kredie bankare (10% norme interesi dhe 10 vjet kohe
pagese).
Per shkak te nje diference te madhe midis qytetareve te pasur te Durresit dhe atyre ne
gjendje te mire,15,4% te popullsise rezidente kane akses ne apartamente te vogla, me
cilesi te ulet dhe vetem falendihmes se bankes me 15 vjet ripagese dhe 10% norme
interesi. Apartamente 70 m2 (cilesi mesatare) jane te mundshme me kusht qe pagesa
mbrapsht te behet ne 20 vjet dhe norma e interest te shkoje ne 3%.
Per klasat e mesme dhe me poshte (rreth 77,2% e popullsise rezidente) tregu imobiliar
nuk eshte i arritshem, pervecse per apartamente 50m2, me cilesi te dobet, e me nje hua
bankare prej 20 vjetri pagese dhe 5% interes. Te varferit dhe shume te varferit (rreth
52% e familjeve durrsake), aktualisht jane definitivisht jashte tregut te banesave.

111

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 21: Tabela perfundimtare e analizes se Mundshmerise per banese


112

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Keto rezultate duhet te merren seriozisht ne konsiderate nga Administrata Lokale gjate
zhvillimit te zonave rezidenciale urbane me synimin per te krijuar nje Treg Banesash
me nje game sa me te gjere ofertash (si ne cilesi dhe sasi) per ta bere ate sa me
aksesibel per nje numer sa me te madh familjesh. Me qellim qe te arrihet ekuilibri midis
Kerkeses dhe Ofertes per Banesat, duhet bere krahasimi midis kostos mesatare te
baneses se inisjativave te zhvillimit te banesave dhe karakteristikave sociale dhe
ekonomike te pleresve potenciale. Me tej, administrata lokale duhet te percaktoje
strategjite per Banesat Sociale ne menyre qe te ndihmohen ato shtresa te popullsise qe
nuk mund te perballojne tregun. Nje strategji e tille mund te jete edhe caktimi i 3% te
zonave per zhvillim urban per kete qellim specifik. (shih 5.4)
Banesat Sociale
Mungesa e banesave te arritshme financiarisht mund te ule sasine e punes me kosto te
ulet, dhe terrise kerkesen per sisteme transporti (meqenese punetoret do te udhetojne ne
distance te largeta qe krijohen midis vendit te punes dhe vendndodhjes se banesave qe
ata mund te perballojne).
Duhet te percaktohen instrumentat e politikave ne nivel kombetar, rajonal dhe lokal,
duke pasurparasysh mekanizmat e tregut sekondar, duke perfshire zonimin dhe
bankimin e tokes te cilat jane tre instrumentat dominante si dhe politikat e taksave dhe
fiskale qe rezultojne ne reduktimin e kostove te kredive dhe huase. Keto strategji duhet
te bashkohen me me opsionet e tjera te ndryshme qe renditen me poshte (nga B ne E)
teper te arritur synimin e percaktuar qarte (A).
A.GRUPI I
CAKTUAR I
POP
1.Kategorite
vulnerable:a. Pa
te ardhura dhe pa
ndihme te
jashtme (me
hantikap ose te
moshuar)
b.Pak te
ardhura (direkte
apo indirekte(
familje qe
kryesojne nga
grate)
c. Te ardhura te
pakta (1-3
pjesetare te
fmailjes
d. Te ardhura te
pakta (4 ose me
shume pjesetare)

B.STATUTI I
FINANCIMIT
DHE ASETEVE
1. Financimi I
baneses dhe
menaxhimi
a. Grante
b. Kursime
dhe hua
c.
Kredi me hipoteke
te shtepise qe
blihet
2. Statuti I
aseteve a. Asetet
e bashkise b. 99
vjet qera
eventualisht te
rinovueshme ose
te konvertueshme
ne c ose d.
c. Te dhena me
qera me te drejte
ruajtje
d.
Asete private

C.NDERTIMI I
BANESAVE

D.METODOLOGJIA
E IMPLEMENTIMIT

E.MIREMBAJTJA

1. Tipi I nderteses
a. Shtepi te
ndara b. Shtepi
ne rrjesht
c. Ndertesa
shumekateshe
2. Lloji I
Ndertimit
a.Ndertese e
paperfunduar
b.Ndertese e re
dhe me sherbime
c. Sitet dhe
sherbimet
3. Teknologjia
dhe materialet

1. Implementimi I
ndertimit
a. Kontrate me celes
ne dore
b.
Me forcat e veta c.
Pjeserisht me forcat e
veta
d.Asisistence per
vetendertuesit
f.OJF
g. CBO

1. Mirmbajtaj e
nderteses
a.Vete
b. Bashkia
2. Asistenca
Mjekesore
a.Dept. I mireqenies
Sociale
b.OJF
c.Spitali ose QSH
3. Asistence Sociale
d. .Dept. I
mireqenies Sociale
e.OJF
f.Spitali ose QSH

a.Tradicionale
b.Konvencionale
c.Me kosto te ulet

Tabela 22: Tematika e Banesave Sociale

Gjithashtu aplikueshmeria e instrumentave te politikave te tanishme si lehtesimi i


ndalimeve kunder njesive ndihmese te banesave, dhe reduktimi i sasise se parkingeve
(qe duhet te ndertohen per strukturen e re) do te kontrollohen brenda fazes se planit
113

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

rregullator. Brenda ketyre Planeve Strukturore, jane investiguar opsionet specifike te


zhvillimit urban per sa i perket zonave ilegale/informale (see 9). Keto opsione
perfshijne sugjerime (ne nivel teknollogjik dhe morfollogjik) per te ulur ndjeshem
koston e ndertimit dhe per te bere me te mundshme banesen per kategorine e dobet te
popullsise.Kerkesa per Propozim (RfP) te teknollogjise se zhvillimit urban mund te
jene gjithashtu te aplikueshme ne zonat urbane toka e te cilave eshte ne pronesi te
bashkive.
Kjo eshte nje nga menyrat apo instrumentat per krijimin e nje partnershipi publik-privat
qe i jep mundesine autoriteteve te permbushin nevojat e familjeve te varfra pa kosto
direkte33. Sugjerohet qe te menjanohet perqendrimi i Banesave Sociale brenda zonave
te vecanta. Per kete qellim, nje perqindje e njesive dhe nen-njesive urbane duhet te
caktohen gjithmone per banesa sociale (per shembull 3%e zones totale qe do te
zhvillohet34). Kjo shume duhet te konvertohet ne kesh ose te jepet ne natyre (p.sh. nje
pjese toke qe eshte prone e kontraktorit ndertues) ne varesi te negociatave midis paleve
te interesuara (si investitoret, ndertuesit apo kompanite aksionere shih 9.1) dhe
administrate bashkiake. Durresi ka aprovuar tashme nje Strategji per Banesat Sociale.
PS gjithsesi ka propozuar qe zonat e Shkozetit dhe Kenetes te jene me densitet
rezidencial te ulet dheper banesa sociale. Shkozeti ka qene me pare vend-ndodhja e
ndermarrjeve mikro, te vogla dhe te mesme te Durresit.
Momentalisht kjo zone eshte okupuar nga shtepi familjare me cilesi te ulet, relike te
ndertesave temeparshme industriale, fushat kafe, magazina dhe aktivitete te vogla
prodhimi te shperndaragjithandej. Ne kete zone andej kendej. Ne kete zone mund te
kombinohet perdorimi rezidencial mebizneset familjare dhe me tej me SME me kusht
qe ativitetet prodhuese te jene te pershtashme perzonat rezidenciale.Ndersa Keneta ishte
nje zone bujqesore e braktisur qe me vone u okupua nga emigrantet te ciletndertuain
shtepi familjare me forcat e veta ne token e askujt.Inisjativa personale e asistuar,
teknollogji te reja alternative mund te perdoren per te ulur koston.Rekomandohet me
force qe ti referohemi metodave te besueshme te ndertimit dhe teknollogjive
tepershtatshme qe jane rezultat I kerkimeve te aplikuara nga universitete te njohura.
Zonat Rezidenciale

Zonat Rezidenciale jane identifikuar si njesi dhe nen-njesi urbane brenda ushtrimit te
zonimit. Persa I perket tipareve te tyre funksionale dhe dendesise se popullsise ato jane
ndare ne (shih 2.1.1):
- Zona satelite urbane (periferia)
- Qendra Historike e Qytetit
- Standart i Larte + B&B ose Hotel
- Densitet i larte
- Densitet i mesem
- Densitet i ulet
- Qendra e Qytetit

33

Eshte gjithashtu nje strategji e suksesshme e cila


a. Lejon Bashkine te marre nje perqindje te konsiderueshme (ne Bullgari, midis 20-30%) te numrit te propozuar te
njesivete banesave ne shkembim te te drejtave te zhvillimit ne pronesi te bashkise per zhvilluesit private,
b. Nga ana e zhvilluesve (ndertuesve), rritet aksesi per zonat me te pelqyeshme per zhvillim, dhe
c. Ofron nje alternative atraktive ndaj negociatave shpesh te gjata dhe komplekse me pronaret private te tokes.
Keto shenime jane bazuar ne kapitullin e James Lynch, Mark Brown, dhe Lee Baker ne Payne, Geoffrey (editor) Arritja
emarreveshjes: partnershipi public-privat ne lidhje me token per banesa Intermediate Technology Publications,
London1999.
34
Shih paragrafin e meposhtem ku mund merren ne considerate Tregu i pakices dhe Banesat Sociale
114

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Secila prej tyre do te detajohet me tej ne Planin Rregullator. Ndersa Plani Strukturor
percakton qartenormativat midis zones se Pershtatshme rezidenciale, rrugeve,
infrastruktures sekondare, tregetia e pakices dhe bizneset e te gjitha llojeve, brenda
zones se pergjithshme te njesi dhe nen-njesive rezidenciale jane treguar ne tabelen me
poshte.Keto normative jane marre nga i vetmi plan rajonal i kryer dhe aprovuar ne
Shqiperi.35dhe propozohen si opsione te panegociushme te pakten ne nivel urban.

Tabela 23: Funksionet e propozuara te negociushme dhe perqindja per njesi dhe nen-njesite
rezidenciale rurale.

Tabela e mesiperme eshte bazuar ne dy te dhena: siperfaqen e njesi dhe nen-njesise


rezidenciale dhe dendesine e popullsise. Kjo e fundit eshte vendosur mbi bazat e
supozimeve te panegociushme si popullsia e pergjithshme ekzistuese dhe e parashikuar,
dhe mbi supozimet specifike te zhvillimit urban si:
- dendesifikimi,
- ruajtja e vlerave kombetare,
- distance nga qendra e qytetit,
- cilesia e banesave dhe interesi dhe perfitimi per te rinovuar stokun ekzistues te
banesave36.
Nen driten e ketyre supozimeve, propozohet sa me poshte:
1. Densifikimi i ndertesave buze rruges;
2. Ulja e densitetit brenda njesive urbane;
3. Rritja e dendesise se popullsise aty ku rinovimi i banesave eshte me i mundshem37
Me qellim qe te behet densifikim nevojiten kontrollet e meposhteme:
35

Eptisa Internacional Grupo, Plani Rajonal per Shkoder-Lezhe (2005-2020), Prill 2006.

36

Perfitimi ekonomik nga rinovimi i stokut ekzistues te banesave vjen nga ndertimi i te pakten dyfishit te volumit te
ndertuar.
37
Per kete ceshtje mund te merret si nje reference e rendesishme metodollogjike literatura dhe vecanerisht studimet e
kerkimit te Graham Tipple (University of Newcastle-upon-Tyne) .
115

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Distance nga ndertesat e tjera (te imponuara nga rregullat sizmike dhe/ose planet
per pergatitjen per emergjencat),
Korridoret e ventilimit (gjeresite e ndertesave duhet te kufizohen ne 15 m).
Kushtet e ndricimit natyral.
Zonat Rezidenciale
LU_CODE Emri
All
Residenciale
A7
Residenciale dhe mikro
ndermarrje
B1
Mikse
Residenciale&Tregtare
M2
Qendra Historike
Totali I Zonave Rezidenciale

Planifikuara
Ekzistuese
#
hektare %
Hectare
176 1308,19 32,1%
8
134,83 3.3%
1

0,41

0.0%

11,37
0.3%
1454,79 36%

1519.1 37 %

Zonat e planifikuara per rritjen urbane jane ne Kenete dhe Shkozet. E para I referohet
kryesisht shtepive te vogla me kosto te ulet prane ose brenda tokave bujqesore 38ndersa
e dyta i takon meshume ndermarrjeve familjare, te vogla apo te mesme qe jane te
pershtatshme per zonat rezidenciale.Propozohet qe fshatrat e vogla rurale pergjate
rruges qe te con ne portin industrial, te rikonstruktohen dhe te zgjerohen per qellime
rezidenciale /turizmi.
Preservimi Identitetit Urban
Arkitektura tipike lokale, brenda qendrave historike, vuan vecanerisht nga
1. Programet e zhvillimit te banesave (qe perfshin shkaterrimin ose rinovimin)
duke korruptuar keshtu tiparet e vecanta historike me teknollogji te reja
ndertimi, ose
2. Qendrimi jashtezakonisht mbrojtes dhe programet konservative te cilat e
pengojne ruajtjen e tyre per shkak te mungeses se interesit dhe burimeve te
investimit per nje aktivitet pa perfitim.
Sugjerohet qe vlera e ndertesave historike te vleresohet (kjo gje zakonisht behet nga
Instituti I Monumenteve te Kultures) dhe me pas te identifikohen menyra dhe trajtimi e
pershtatshem ndaj ketyre vlerave sic tregohet ne tabelen me poshte.
Megjithese Durresi e ka tashme nje plan per ruajtjen (preservimin) e qendres se vet
historike dhe verejtjet e meposhteme mund te ofrojne zgjidhje per revizionimin e tij.

38

Zona urbane bujqesore mund te vendoset brenda zonave te ndermjetme (buffer) te parkut industrial dhe te impjantit
tetrajtimit te ujrave te zeza.
116

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Pervec kesaj, duhet te vleresohen burimet dhe interesat ekzistuese per zhvillimin urban
potencial te qendres historike.Ky vleresim do te jete pjese e programeve te Preservimit
dhe Zhvillimit per te peshuar vlerat,burimet, interesat dhe kushtet fizike (nivelin e
demtimit dhe te vulnerabilitetit) ne nje matrice komplekse ku te gjejne balancen e duhur
midis teknollogjive te pershtatshem te preservimit dhe vlerave te identiteti urban.
Preservimi dhe Zhvillimi jane ne dukje dy koncepte shume te kunderta dhe te
paperputhshme.Sidoqofte ne Ballkan jane draftuar dhe testuar projekte pilot; metodat
dhe teknologjite tashme jane percaktuar per te zbutur luften midis tradicionit dhe
inovacionit, vlerat historike dhe standartet e sotme te jeteses moderne.

Zgjerimet e lejuara vertikale (ne krah te majte) dhe horizsontale (ne krah te djathte)
zgjerimet ne katrorin e kuq.Adaptuar nga Raporti i Misionit per PRIZREN PPDP
(Plani Pilot per ruajtjen dhe zhvillimin) Gushtt 2005,Corrado Minervini et al, for
CHwB (Trashgimia Kulturore pa Kufij)
Figura 52: Shembuj te projektimi te ballit te rruges: testimi i rritjes se densiteti te ndertimit

117

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

4.6 Facilitetet Publike


Standartet minimale te perdorura ne Shqiperi per facilitetet publike (17,5 m2/banor39)
janeper kufizuar ne Rregulloren e Kontrollit te Zhvillimit Uniform te aprovuar me
Vendim 502 I 2011. Ketostandarte nuk jane aplikuar gjithmone sepse zhvillimi urban
eshte udhehequr kryesisht nga nevoja urgjente per banese dhe perfitim te lehte.
Interesat private (mbulim maksimal i plotit dhe dendesi maksimale ndertimi) e ka
demtuar rende perdorimin e tokes duke okupuar keshtu pjesen me tema dhe te tokes ne
dispozicion duke lene shume pak ose aspak hapesire per facilietete publike.
Standartet e propozuara ndryshojne ne lidhje me metrat katrore per banor: nga 17,5 ne
21,5 (17,5 per infrastrukturen urbane dhe 4 per infrastrukturen locale sekondare .
2.2.3), ndryshon rrenjesisht gjithashtu edhe ne lidhje me konceptin e nen-ndarjes se
infrastruktures sekondare

Tabela 24: Standartet e aplikuara per Facilitetet kryesore Publike dhe Urbane

Spitalet: Kapaciteti i kerkuar 8 shtreter/1000 banore te ekuivalentit te parashikuar te


popullsise).Siperfaqe e ndertuar = 18 m2 per krevat. Siperfaqja e plotit = 0,3 indeks.
Qendrat shendetsore: Kapaciteti i kerkuar (Siperfaqe e ndertuar) = 0,035 m2 per
banore (ekuivalenti i parashikuar i popullsise). Siperfaqja e plotit = siperfaqen e
ndertuar / 0,8 indeks.
Kopshte: Target: 30% e 10 % te ekuivalentit te parashikuar te popullsise. Siperfaqe e
ndertuar = 6
39

7 m2 per shendetsine dhe arsimin, 7 per gjelberimin, 1,5 per varrezat, 2 per qendrat sportive (perfshi pishinat).
118

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

sqm per femije. Siperfaqja e plotit = siperfaqen e ndertuar / 0,6 indeks.


Shkolla nente-vjecare: Target: 13% te ekuivalentit te parashikuar te popullsise.
Siperfaqe e ndertuar= 6m2 per femije. Siperfaqja e plotit = siperfaqen e ndertuar / 0,6
indeks.
Shkollat e Mesme: Target: 40% e 10% te ekuivalentit te parashikuar te popullsise.
Siperfaqe e ndertuar= 6m2 per nxenes. Siperfaqja e plotit = siperfaqen e ndertuar / 0,6
index.
Pishina: Target (perdorues potencial per pishine) : 7% te ekuivalentit te parashikuar te
popullsise. Siperfaqja e plotit: 0,5 m2 per perdorues. Numri i pishinave = Siperfaqja e
plotit / 1250m2.
Biblioteka Publike: Target (perdoruesit potenciale): te ekuivalentit te parashikuar te
popullsise.siperfaqe e ndertuar = 0,1 sqm per banore. Siperfaqja e plotit = siperfaqen e
ndertuar / 0,3 index.
Parqe /Lulishte: 7 m2 per banore te ekuivalentit te parashikuar te popullsise).
Varreza (30 vjet): 50 vdekje per 1000 banore ne vit te shumezuar me 30 vjet.
Qendra sportive: Siperfaqe e ndertuar 1 sqm per inhabitant te ekuivalentit te
parashikuar te popullsise.
Siperfaqja e plotit = siperfaqen e ndertuar / 0,03 index.
Kodi
S2
S3
S1
S8
S4
S5
S7
S6
S7
S8
V1
V3
N1
Totali

Emri
Gjelberim dhe Parkingu
Gjelberim tampon
Facilitete Sporti&rikrijim
Facilitete cerdhe
Facilitete Arsimore
Facilitete Shendetsore
Facilitete Kulturore
Facilitete Admin
Shteterore&Bashkiake
Facilitete kulti
Facilitetete kujdesit social
Facilitete varreze dhe krematorium
Landfill
Rezervuare uji

Facilitete
Gjelberim
Varreza
Sporte&Argetime
+SP
Arsimi
Biblioteke
Publike
Facilitete
Shendetesore

#
20
53
11
3
70
18
4
13

sqm
6016488
5337038
459664
31461
382388
163318
21506
195152

14.7 %
13.1 %
1.1 %
0.1 %
0.9 %
0.4 %
0.1 %
0.5 %

5
6
3
1
3

28159
15483
358785
157689
145886
13313017

0.1 %
0.0 %
0.9 %
0.4 %
0.4 %
32.6 %

Ekzistuese
3.970.711
216996

Planifikuar
7.382.814
141788

Standartet
1.631.000
1.398.000

Diferenca
9.722.525
1.039.216

102.54
143.479

357.124
238.908

241.155
466

218.509
83.613

125

77.667

77.542

46.575

116.743

123.49

39.828

Tabela 25: Tabela sinoptike e Faciliteteve Publike


119

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Sic pershkruhet ne 2.3 Facilitetet Publike dhe Facilitetet Urbane, qe jane


Infrastruktura Sekondare (parqet e qyteteve dhe nje pjese e parqeve rajonale, qendrat
shendetsore, ndertesat administrative,facilitetet urbane si varrezat, thertoret, bibliotekat,
muzeumet , teatrot, qendrat sportive etj.) jane ndare ne:
A (lokale) 38%
B (urbane) 62%
Infrastruktura sekondare lokale nga ana tjeter perfshin lulishtet e lagjeve, tregjet e
lagjeve, cerdhet,qendrat sociale dhe kulturore (i.e. bibliotekat e kinemate e lagjeve
etj.).Infrastruktura sekondare urbane perbehet nga shtyllat urbane te zhvillimit urban.
Keto jane funksione urbane qe, pasi jane identifikuar dhe percaktuar presupozohen si
projekte te vecanta (ne vetvete).Keto te fundit fillimisht jane identifikuar dhe pas
Hartezimit te te Dhenave dhe Analizave te Mangesive te zonave urbane, jane
percaktuar zona te reja per rinovim ose per ndertime te reja sipas nevojave.
Parimet e panegociushme qe jane adoptuar per te identifikuar siperfaqet per vendosjen
e facilitate vepublike:
Facilitetet Publike vendosen ne:
a. Ne zona qe nuk mbulohen nga ndonje kufizim,
b. Ku nuk ka familje dhe nuk jane ndertuar banesa
c. Brenda zonave te arritjes (sipas normave shqiptare, nese ka40).
Ne kete kapitull do ti jepet nje rendesi e vecante Shendetsise, Arsimit, Gjelberimit dhe
stacioneve te Zjarrfikseve. Atyre i jane dhene permasat sipas standarteve
nderkombetare dhe praktikave te mira te perdorura (sidomos ne zonen e Ballkanit).
Siperfaqja e varrezave duhet te rritet por sidoqofte duhet te merret ne konsiderate edhe
nje kulture ere varrimi qe do te zevendesonte varrin me zgjidhje te tjera alternative, sic
jane memorialet kolektive per individet e kremuar si dhe varre disa kateshe per te futur
arkivolet. Per me teper, per shkak te ndertimeve te viteve te fundit Bashkia nuk ka toke
te tepert ne dispozicion per ta perdorur per facilitete publike, si thertore, impjante
trajtimi te ujrave te zeza, dhe facilitete te tjera publike dhe private si tregje te shumices,
qendra komerciale, atehere vend-vendosja e tyre duhet te gjendet jashte zones
administrative zyrtare. Kjo ceshtje duhet te percaktohet mire sebashku me ceshtjen e
kufirit bashkiak qe nuk eshte percaktuar ende (see 1.2). Durresi ka nje librari te vogel
ne qender te qytetit. Eshte nje ndertese dy-kateshe me nje siperfaqe totale prej 250m2.
(125 m2 secili). Nje biblioteke e re ka mundesi qe te planifikohet ne mes te sheshit
Iliria (sipas konkursit qe ka organizuar se fundmi bashkia).
Facilitetet Shendetesore
Sipas ligjit/praktikes se tanishme brenda bashkive mesatare sistemi shendetsor
organizohet si meposhte:
- Spitalet Rajonale (sherbimi ndaj pacientit per rajonin),
- Spitalet Bashkiake (sherbimi ndaj pacientit per bashkine),
- Qendrat e Kujdesit Shendetsor (HCC), (sherbim i specializuar per paciente te jashtem
per cdo rajon bashkiak deri ne 25 000 banore)41

40

Aty ku nuk aplikohen normat lokale, aplikohen normat e EU dhe/ose praktikat me te mira nderkombetare.

41

Deri tani jane parashikuar 3000 banore per doctor ne nje QKSH.
120

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Qendrat e Kujdesit Shendetsor Primar te quajtura gjithashtu edhe ambulanca (ndihma e


pare per paciente te jashtem ku punojne mjeke te pergjithshem GP),

Bazuar ne organizimin e mesiperm territorial te sistemit shendetsor dhe standartet e


aplikuara ne vendet fqinje te Ballkanit, jane aplikuar standartet e meposhteme :
- Spitale Rajonale,
- Spitalet bashkiake (sherbimi i pacientit per bashkine: 7 shtreter / 1000 banore),
- Qendrat e Kujdesit Shendetsor (HCC): deri ne 25 000 banore secila; siperfaqja e
dyshemese nga 0,02 ne 0,05 meter katror per banor, siperfaqja e kapjes (mbulimit)
rreth 1 000 / 1 500 mtdistance.
- Qendrat Primare per Kujdesin Shendetsor (ambulanca) qe do te vendosen ne njesi
dhe nen-njesite e identifikuara urbane brenda zonave rezidenciale urbane dhe jane
perfshire ne llogaritje42(see 2.2.3).Komentet e mesiperme te cojne ne standartet
shendetsore te raportuara ne 6.

Figura 53: Vend-ndodhja e qendrave shendetsore (ekzistuese ne te majte, dhe te planifikuara ne te


djathte)
42

Per momentin qendrat e mjekeve te pergjithshem paguhen nga Ministria e Shendetsise. Supozohet qe ne nje te ardhme
teafert grupe te tille mjekesh do te marrin me qera apartamente per te zhvilluar aktivitetin e tyre.
121

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Ne Durres ka vetem nje spital rajonal543(170 shtreter) me 27464 m2 siperfaqe ploti, dhe
1544QSH kryesisht ne qender dhe ne pjesen lindore te qytetit.
Siperfaqja e pergjithshme e tanishme e plotit te Spitalit te Qytetit (qe ka kryesisht
funksione specialitetesh dhe administrative) dhe e QSH eshte rreth 3700 m2 ndersa
siperfaqja e ndertur eshte rreth 3370 m2.

Tabela 26: QSH ne Durres: siperfaqja dhe popullsia e sherbyer

Nese Spitali rajonal sherben dhe si spital qyteti, dhe duke pasur parasysh qe ekuivalenti
i popullsise se planifikuar eshte 233.000 ne 2020 duhet te shtohet nje Spital i
ri45plotesues per te plotesuar standartet (siperfaqe e ndertuar: 33.552 m2 dhe siperfaqe
ploti: 111.840 m2).Duhet nje plan kombetar per facilitetet shendetsore per te udhehequr
zhvillimin e infrastruktures shendetsore.Persa i perket QSH, nevojiten te ndertohen
edhe 3 te tjera ne Keneta dhe Shkozet.

Supozohet qe PHCC (ambulance ) do te operohen ne menyre te pavarura dhe privatisht


nga mjeket e pergjithshem.
Facilitetet Arsimore
Facilitetet arsimore jane te rregulluara nga Normat dhe Specifikimet e nxjerra ne
200246. Nje tabele me e qarte reference eshte raportuar me poshte.

43

Rrethuar me te zeze.

44

Njera prej tyre ndodhet brenda siperfaqes se spitalit rajonal

45

Rrethuar me te zeze.

46

Sherbimet Arkitekturore / Inxhinjerike per perpunimin e Specifikimeve te materialeve te ndertimit dhe specifikimin
e mobililmit te shkolles Specifikime te Normave dhe Projekteve 2002 (Autori nuk permendet).
122

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 27: Normat dhe specifikimet e faciliteteve arsimore

Hartezimi i njohurive eshte arranxhuar mbi bazat e metodave te meposhteme. Pasi jane
identifikuar facilitetet arsimore, percaktohen zonat e kapjes sipas dy pikave:
1. Nje distance 500m me kembe nga ndertesat ekzistuese (per kopshtet dhe
shkollat fillore) dhe 1000 m (per shkollat e mesme)47,
2. Popullsia rezidente (afersisht. 2000-10000 per shkolla fillore, dhe afersisht
10.000-120.000 pershkollat e mesme).
Analiza e Mangesive u krye per te vleresuar nevojat per facilitete arsimore fale nje
investigimi te detajuar dhe vezhgimi ne terren (shih Aneksin 1) persa I perket
shkollave. Eventualisht keto tefundit do te duhet te rinovohen ose zgjerohen sipas
nevojes. Ndersa, vendndodhja e ndertesave tereja eshte identifikuar Brenda zonave te
cilat nuk jane te mbuluara nga zonat e mbulimit te identifikuara me pare.

47

Eshte llogaritur qe nje distance ecje prej 500 m eshte afersisht e barabarte me nje rreze prej 350 m; dhe 1000 m eshte
ebarabarte me 800 m.
123

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 28: Kopshtet, shkollat 9-vjecare e te mesme ekzistuese (ne seguence)

124

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Per momentin ne Durres jane:


Ne detaje:

Tabela 29: Kopshtet (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)

Tabela 30: Shkolla 9-vjecare (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)

125

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Tabela 31: Shkollat e Mesme (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)

Facilitetet e Arsimit ne Durres nuk i mbulojne nevojat ekzistuese nese bazohemi ne


normativen 6m2 per student/nxenes dhe per me teper jane te lokalizuara vetem ne
zonen qendrore. Zonat e pambuluara me sherbim jane ato perferike si dhe vend-banimet
informale/ilegale.Ne ditet e sotme nevoja per siperfaqe totale per shkolla 9-vjecare
eshte 68 019 m2, ndersa per shkolla te mesme nuk ka nevopje per me shume48. Ne vitin
2020, meqenese ekuivalenti i popullsise eshte233.000, totali i ekzistueseve + ato qe
nevojiten do te rrite sic konfirmohet me poshte.

Numri total i shkollave 9-vjecare dhe te mesme planifikuar per vitin 2020 eshte
2849.persa i perket kopshteve ato fillimisht duhet te lokalizohen brenda territoreve te
shkollave 9-vjecare.Facilitetet arsimore te planifikuara jane vendosur ne zona te
pambuluara (zgjidhje e panegociueshme)dhe brenda nje ploti ku akoma nuk ka ndonje
ndertim(zgjidhje e negociueshme). Diferenca qe mbeteti takon boshllekut ne zonen
qendrore.
Gjelberimi dhe Tregjet
Ceshtja e Gjelberimit Urban permbledh vleresimin e situates se tanishme dhe
planifikimin e rrugeveme gjelberim, lulishteve te lagjeve, dhe parqeve urbane. Sipas
normave te tanishme kombetare standarti i referuar eshte 7 m2 per person, i cili
perputhet pothuajse plotesisht me praktiken e vendevete BE.
Me disa perjashtime, kjo norme eshte pothuajse neglizhuar dhe duhet te interpretohet
duke marre ne konsiderate tre lloje te ndryshme te gjelberimit urban:
a. Parqet e qyteteve duhet te merren si parqe urbane, qe njihen gjithashtu si parqe
bashkiake (Amerika e Veriut) ose parqe publike ose siperfaqe te hapura
48

Arsyeja pse ne Shqiperi shkollat e mesme jane gjithnje me shume se cduhet ndersa shkollat 9 vjecare mungojne eshtese
dy vjet me pare reforma shkollore reduktoi vitet e shkolles se mesme ne 3 dhe shtoi vitet e shkolles primare nga 8 ne 9. .
49
Eshte marre ne considerate nje mesatare prej 900 nxenes/studente per shkolle..
126

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

(Mbreteria e Bashkuar), eshte nje park ne qytete me pajisje dhe hapesira te


inkorporuara qe ofrojne clodhje, zbavitje dhe siperfaqe te gjelbra per rezidentet
dhe vizitoret ne bashkine perkatese50ose nje siperfaqe publike ne qytet qe eshte
prone publike dhe qe perdoret per clodhje, pajisje kopeshtarie, qe rekomandohet
te vendosen ne rrethinat e qytetit.
b. Lulishtet e lagjeve, te vendosura zakonisht brenda lagjeve ne distance ecje me
kembe (jo me larg se 250 m nga banesat. Ne shumicen e rasteve ato jane te
pajisura me stola, sheshe lojrash per femije, kioska (per pije, gazeta e revista)
dhe shpesh integrohen me tregje te hapura javore.
c. Gjelberim pergjate rrugeve kryesore dhe trotuareve
Ne Durres siperfaqja ekzistuese e gjelber kufizohet me spote shume te vogla ne qender
te qytetit pervec zones se gjelber pergjate frontit detar ne perendim te portit, dhe tek
kodra e VilesMbreterore e cila nuk eshte e hapur per publikun meqenese eshte proine
shteterore dhe jobashkiake. Nje pyll i vogel me pisha ne jug te qytetit si dhe tarracat me
ullinj ne veri i perkasin.
Perderisa pjesa me e madhe e tokes eshte private, sygjerohet me force qe te vendoset
nje mekanizemi qarte negocimi ndermjet sipermarresve dhe Bashkise, ne menyre qe ne
te ardhmen te sigurojne ne menyren me konveniente te mundeshme, ne lek apo me
perdorim toke tarifat per zonat urbane tezhvilluara dhe te marrin masat e duhura per
facilitete standarte. Ky burim i ri i bashkise (ne lek apo temira), mund te perdoret per te
gjetur token me te pershtateshme me qellim Facilitetet Publike (shiko6). Perndryshe
nje ndryshim midis tokes private dhe publike mund te negociohet. Per shembull,bashkia
mund te bleje token e gjelbert rreth Viles Mbreterore me vleren e tregut ose ta
kembeje me toke ne nje vend tjeter, e cila eshte perfituar me pare, gjate negocimeve per
aktivitete te zhvillimit te tokes (per shembull, zhvillimi i zones se Vilave Luksoze
Residenciale-shiko Planin Rregullator).

50

http://en.wikipedia.org/wiki/City_park
127

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 54: Durres Gjelberimi (detaj i Qendres se Qyetetit siperfaqet potenciale


te gjelbra publike jane te ndricuara)

Me 2020 popullsia do te arrije ne 233.000 banore, keshtu qe ka nevoje per nje siperfaqe
totale prejrreth163 hektare gjelberimi.
Gjelberimi i planifikuar eshte ndare ne dy kategori te ndryshme:
1. Gjelberim i pejsazhit (shpatet e terracuara me ullinj ne veri-perendim te qytetit private)
2. Dhe zona e ndermjetme(buffer) qe koincidon me zonat me kufizime private
dhe publike.

128

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Propozohet qe:
-

E para te perdoret nga publiku i gjere nepermjet korsive te gjelbra te pajisura me


zona te vogla per piknik (duhet te behet nje marreveshje publike/private midis
Administrates Lokale dhe pronareve te ullishtave;
E dyta te perdoret kryesisht si zone agrikulture urbane duke permbushur keshtu nje
objektivte dyfishte: ti jape banoreve te periferive mundesi per te nxjerre te ardhura
dhe te reduktoje ndjeshem koston e mirembajtjes.

Propozohet gjithashtu qe kodra e Viles Mbreterore te vihet ne dispozicion te


publikut.Per sa i perket tregjeve, ato jane identifikuar brenda nje plani te pergjithshem
tematik i cili lidh tregjet e shumices me dyqanet e pakices se lagjeve, tregun e
zarzavateve dhe ate peshkut. Sidoqofte duke pasur parasysh shkallen e ketyre 4
qyteteve (te madhesise mesatare ne Shqiperi), shitja e frutave dhe zarzavateve ne katet
perdhe duhet te inkurajohet dhe promovohet duke e bere me te ngushte lidhjen midis
prodhuesit dhe konsumatorit. Perndryshe tregjet mund te vendosen brenda njesi dhe
nennjesive urbane dhe te llogariten si pjese e Infrastruktures Sekondare Lokale.
Stacioni i zjarrfikeseve
Nuk ka ndonje vendim mbi vend-ndodhjen e stacioneve te zjarrfikeseve qe mund ti
lidhe ato me nje zone te vecante apo me nje numer te caktuar popullsie. Por ka nje
vendim qe thote se duhet te kete nje stacion zjarrfikese ne cdo njesi lokale (bashki /
komuna) bazuar ne nje vendim te keshillit lokal.Ne fakt Durresi ka nje stacion
zjarrfikesi qe me vendim te Keshillit te Ministrave eshte vendosur ne zonen e portit.Ky
Plan Strukturor i jep nje rendesi te vecante sigurise dhe reagimit ndaj emergjencave.
Pra numri dhe vendndodhja e stacioneve te zjarrfikseve ndikojne ndjeshem ne
eficencen e reagimit ndaj emergjencave ne raste zjarri. Gjetja e vendeve te
pershtatshme duhet te marre parasysh paramatra te shumte. Algoritmat mund te
percaktohen dhe aplikohen brenda GIS per te vendosur stacionet e zjarrfikseve ne
menyre qe te ulet ne minimum koha reagimit ndaj aksidentit ne te pakten 5 deri 8
minuta (rreth 5 km51) dhe te rritet ne maksimum zona qe mbulohet.
Algoritmi i studjuar duhet te marre ne llogari sa me poshte:
- Percaktuesit e rreziqeve urbane (si dendesia e popullsise dhe infrastruktura qe
paraqet rreziqe potenciale - p.sh. ndertesa te larta, komplekse industriale me
materiale te rrezikshme, tunele,tubacione,
- Emergjencat (zakonisht ndahen ne 5 kategori: zjarre qe lidhen me banesat, zjarre qe
nuk lidhen me banesat, emergjenca mjeksore, emergjenca jo mjekesore dhe detyra
jo urgjente),
- Kushtet e trafikut dhe te rrugeve
- Vendndodhja e stacioneve te zjarrfikseve eshte identifikuar duke ndjekur sugjerimet
e drejtorit te Zjarrfikseve ne cdo qytet. Kerkime te tjera u bene per te percaktuar
zonat e kapjes se Stacioneve te Zjarrfikseve ne 5/8 minuta kohe udhetimi dhe 1500
shtepi.
51

S u p o z o h e t q e n j e m a k i n e z j ar r f i k e s e e c e n m e 3 5 Km / h m a x
129

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

5
INFRASTRUKTURA E
SHERBIMEVE URBANE
BASHKIAKE
5.1 Situata Aktuale dhe propozimet
TOR kerkojne qe te percaktohet baza e infrastruktures bashkiake per zhvillimin e
qytetit ne 2020.
Prandaj per te gjitha sherbimet perkatese te infrastruktures eshte shqyrtuar nje skenar qe
kenaq nivelin e sherbimeve qe kerkohet ngaVizioni i Qytetit. Projekt idete e bera dhe te
treguara ne vizatimet marrin parasysh:

Situaten aktuale
Permiresimet dhe investimet ne vazhdim
Perdorimin e propozuar te tokes, dendesine dhe shperndarjen e popullsise te
zhvilluar ne planin strukturor per 2020.

Jane llogaritur kostot qe marrin ne konsiderate projekt idene, qe jane bazuar ne kostot e
ndertimeve lokale ne 2009.

Zhvillimi i Furnizimit me Uje

Gjendja
Sistemi i furnizimit me uje te Durresit eshte ndertuar per nje popullsi prej 90,000
banoresh. Ne ate kohe perqindja e lidhjes me sherbimet e furnizimit ishte 100%, dhe
koha mesatare e furnizimit ishte 8 ore. Megjithse qe nga viti 1993 jane investuuar rreth
40 milion US$ ne infrastrukturen e funizimit me uje, keto investime nuk paten efektin e
deshiruar per shkak te rritjes se paparashikuar te popullsise prej 130% ne kete periudhe.
Ky fakt rendohet edhe me shume ne vere nga ardhja e 25,000 pushuesve dhe 25,000
turisteve ditore. Per me teper ndermarrja, megjithe perpjekjet e shumta qe jane bere per
ristrukturim, ka akoma te njejten strukture te papershtatshme menaxhimi dhe
130

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

administrimi si dhe kompetence te pamjaftueshme per te administruar furnizimin dhe


largimin e ujrave te zeza.
Kompania e ujesjlles kanalizimeve operon ne prag te falimentimit. Vetem 15% e ujit te
prodhuar faturohet dhe akoma me pak mblidhen te ardhurat. Mbulimi i kostos eshte
vetem 60%, deficit mbulohet nga financimet e shtetit. Perqindja zyrtare e lidhjes me
sherbimet e ujesjellsit ishte 64 deri ne 2008, megjithese eshte llogaritur qe nje pjese prej
30 % jane te lidhur ilegalisht me sistmin,vecanerisht ne zonat informale.
Nje pjese e madhe e sistemit ekzistues ka qene rinovuar dhe uji i burimit eshte
higjenikisht i sigurte. Kjo ben qe uji i pijshem qe vjen ne rubineta te jete i sigurte.
Pervec mangesive te infrastruktures edhe kapaciteti i burimeve te ujit (Fushe Kuqe dhe
Fushe Kruja) eshte i pamjaftueshem per te mbuluar nevojat aktuale. E ndikuar nga
faktoret qe permendemme siper kohezgjatja mesatare e furnizimit me uje eshte nga 1 ne
2 ore ne dite gjate sezonit te pikut ne vere.
Eshte llogaritur (Studimi i fizibilitetit per ujesjellesin e Durresit dhe Kavajes IC
Konsulenten, 2008)qe edhe duke supozuar humbje prej vetem 15% ne 2020 deficiti i
ujit do te jete rreth 30 % te kapacitetit maksimal te prodhimit te burimeve.
Fakti qe ndermarrja e ujesjellesit dhe kanalizimeve eshte akoma nen kontrollin e
Ministrise se Puneve Publike nuk e permireson situaten, kontrolli mbi ndermarrjen
direkt nga Bashkia, si pjese thelbesore e nje menaxhimi efektiv, nuk eshte dhene.
Propozimi i Zhvillimit
Per te arritur nje permiresim sinjifikant te situates se furnizimit me uje dhe per te
kenaqur nevojat qe jane percaktuar nga Vizioni i Qytetit mund te identifikohen tre zona
kryesore te nderhyrjes.
1. Rritja e kapacitetit te prodhimit me nje volum te llogaritur prej 350 l/s
2. Sigurimi i nje rrjeti te pershtatshem shperndarje ne zonat informle paralel me
legjislacionin dhe regjistrimin e te gjithe konsumatoreve perdorues te ujit.
3. Ndermarrja te raportoje direkt ne Bashki dhe te riorganizohet/ristrukturohet dhe
te rriten te ardhurat. Konsulenti parashikon (2020) shifrat e meposhteme per
zhvillimin e infrastruktures se furnizmit me uje.

233 000 banore te perhershem plus 25,000 turiste te akomoduar gjate veres plus
25,000 turiste ditore.
Nga kapaciteti aktual i prodhimit prej rreth 700 l/s ne Durres arrijne rreth 350 l/s
keshtu perte mbuluar kerkesat nevojiten rreth 350 l/s. Ne keto shifra eshte
perfshire nje humbje prej 15%.

Studimi i Fizibilitetit per Ujesjellesin e Durresit dhe Kavajes (IC Konsulenten, 2008) ka
vleresuar alternativa te ndryshme per plotesimin e kerkeses, meqe ne rajonin e Durresit
ky volum uji nuk mundte gjendet, dhe konkludohet qe zgjidhja me ekonomike eshte te
perdoret uje nga rezervuari i Bovilles qe siguron gjithashtu uje per Tiranen dhe
Kamzen.
Nevojat e pergjithshme mund te plotesohen nga rezervuari i Bovilles qe ka
karakteristikat kryesore te meposhtme.

Prurja e burimit 2500 l/s, Volumi 80 milion m3


Kapaciteti i prodhimit te impiantit aktual te trajtimit 1800 l/s, kapaciteti actual I
perdorur 1400 l/s per Tiranen dhe Kamez (54 l/s)
Perdorimi i planifikuar ne 2020 Tirana 1700 l/s, Kamez 350 l/s, Durres 350 l/s

131

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Pervec kesaj duhet te ngrihet nje infrastrukture komplet e re e furnizimit me uje ne


zonat informale si ne Kenete.Nje aspekt tjeter i rendesishem eshte qe struktura e ujit
dhe kanalizimeve ne Bashki duhet te jete te financirisht e pershtatshme dhe operative,
ne menyre qe ti mirembaje sherbimet dhe te arrije mbulimin e kostos per sherbimt. Per
kete qellim rekomandohet qe te punesohen eksperte te jshtem per te krijuarnja strukture
te pershtatshme te sherbimeve te furnizimit me uje dhe te kanalizimeve.
Pervec kesaj per te patur nje mjet per implementimin, duhet te zhvillohet nje master
plan Ipergjithshemperfurnizimin me uje, me fazat, prioritetet konceptin e
implementimit dhe vizatimet qeti jape mundesi Bashkise te planifikoje permiresimet
sipas burimeve te mundshme te financimit.
Masat fizike per te arritur objektivat jane:
94 km linja ujesjellesi me diamter te ndryshem (perfshi dergimin nga Bovilla)
Impiant trajtimi uji ne Boville

Largimi i ujrave te zeza

Gjendja
Sistemi i ujrave te zeza te Durresit (sistem vecante) ka qene ndertuar per nje popullsi
prej 90. Ne ate kohe perqindja e lidhjeve me sistemin ishte 100%. Nga vitet 1993 ne
2007 janebere investime shume te kufizuara ne sistemin e ujravete zeza, qe cojne ne
faktin se vetem 55%popullsise eshte aktualisht e lidhur me sistemin e tubcionite
telargimit. Kjo rendohet ne vere nga fluksi shtese prej 50,000 personash per turizem.
Menyra kryesore per largimin e ujrave te zeza vecnerisht ne zonat informale jane gropat
septike, kaperderdhja e te cilave shkon ne kanalet e bujqesise qe kane kapacitete te
pamjaftueshem drenazhi. Aktualisht te gjitha ujrat e zeza derdhen ne gjirin e Durresit
me ane te 7 daljeve ne stacion pompimi.
Per te zgjidhur keto probleme jane ne proces shume projekte:
Ndertimi i nje impianti trajtimi te ujrave te zeza, me kapacitet trajtimi 270,000
PE (perfundon ne 2010).
Ndertimi i nje rrjeti tubacioni per ujrat e zeza ne zonen e plazhit, qe do te
largoje kryesisht ujra e zeza te krijuara nga turizmi (perfundon ne 2011).
Ndertimi i nje kanalizimi kryesor ne Kenete sebashku me rikonstruksionin e
rruges kryesore.
Gjithsesi prodhuesi kryesor i ujravete zeza te Durresit, zonat informale perbejne rreth
35% te popullsise se Durresit, dhe keto akoma jane te palidhur. Derdhja ne kanalet e
bujqesise do te krijoje rreziqe te renda higjenike per zhvillimin e metejshem te qytetit.
Propozimi i Zhvillimit
Sistemi I tubacioneve te ujrave te zeza eshte i ndare nga ai i ujrave te shiut , por
megjithate nder vite jane bere shume lidhje. Eshte e nvojshme te ri-vendosen sistemet e
mepershme te ndara. Ne te ardhmen nuk duhet te kete kanale te hapura per ujrat e zeza.
Si pjese e nje sistemi te ri eshte e nevojshme te rehabiltohen dhe te pastrohen te gjithe
kanalet e bujqesise qe jane perdorur per ujrat e zeza.
Zonat informale kane nevoje per nje rrjet komplet te ri per ujrat e zeza.
Tiparet baze qe jane perdorur per vleresimin paraprak te sistemit te nevojshem ne kete
plan structural jane (2020)
283,000 banore
Prodhimi I ujrave te zeza per fryme 160 l/c/d
132

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Nevojat fizike do te jene:


94 km tubacion dergimi dhe grumbullimi per ujrat e zeza (diametrat shkojne
nga 400 mm ne 1500 mm)
Nje stacion pompimi i ujrave te zeza 200 l/s per dergim ne impiantin e trajtimit .
Pervec kesaj, per te patur nje mjet implementimi duhet te zhvillohet nje master plan i
pergjithshem per largimin e ujrave te zeza dhe ujrave te shiut. Me fazat, prioritetet
konceptin e implementimit dhe vizatimet, qe ti mundesoje Bashkise te planifikoje
permiresimt sipas burimeve te mundshme te financimit.
Per ristrukturimin e ndermarrjes shih verejtjet tek furnizimi me uje.

Largimi i ujrave te shiut dhe atyre siperfaqesore.

Gjendja
Vetem pjesa e vjeter e Durresit ka nje sistem drenzhi per ujrat siperfaqesore, per fat te
keq shpesh I lidhur me sistemin e kanalizimeve. Por edhe ky nuk eshte i mjaftueshm
dhe zonat e sheshta te Durresit jane subjket I permbytjeve gjate shirave me intensitet te
larte. Kerkesat e EU qe sistmi I drenazhit duhet te jete ne gjendje te largoje ujin e
shirave nga reshjt 3 vjcar nuk eshte plotsuar neasnje vend.
Kanalet bujqesore dhe te drenazhit vecanersisht ne zonat e ndertimeve informale dhe
pergjate rruges Durres- Rrogozhine, shpesh perdoren per largimin e ujrave te zeza, nuk
mirembahen, bllokohen nga mbeturinat dhe plehrat dhe nganjehere nderpriten nga
ndertimet ilegale. Sistemi i drenazhit nuk funksionon fare.Ndermarja pergjegjese per
sistemin e drenazhit ka falimentuar plotesisht ne mirembajtjen e tij.
Propozimi i Zhvillimit
Per te arritur largim te majftueshem te ujrave te shiut jane te nevojshme nderhyrjet e
meposhteme:
Ndertimi i Sistemit te Ujrave te Shiut per zonen e Kenetes dhe te qendres se
Durresit
Ndertimi i nje sistemi te ri te ujrave te shiut dhe ndarja nga sistmi i vjeter i
kanalizimeve te Durresit.
Ndertimi i sistemit te ujrave te shiut ne Shkozet
Dergimi i ujrave te shiut te zones se plazhit ne det dhe ndertimi 2 daljeve
(derdhjeve) me nje linje tubacioni 500m
Kerkesat fizike do te jene:
94 km linje kanalizimesh dergimi dhe largimi (diametrat shkojne nga 400 mm
ne 1500 mm)

Furnizimi me energji

Gjendja
Sistemi elektrik eshte rinovuar prej vitesh ne zonen qendrore te qytetit. Rrjeti i tensionit
te mesem eshte permiresuar 20 KV, kabllot jane shtruar kryesisht nen toke dhe sic eshte
aktualisht ka mjaftueshem kapacitet transformimi. Numri prej 61,725 klientesh qe
perfshin edhe komunat perreth tregon qe ekziston nje perqindje lidhjesh 100%. Ne
zonat e ndertimeve infomale eshte i nevojshem rinovimi i sitemit aktual te improvizuar.
Tensioni i mesem ne kete zone eshte akoma 6KV me humbje te medha dhe linja ajrore.
Kapaciteti i nen stacionit (qe eshte permiresuar dhe rikonstruktuar se fundmi) eshte me
133

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

157 MW i mjaftueshem per momentin por do te duhet te zgjerohet me 20% deri ne


2020. Problemi kryesor aktualisht eshte nderprerja e energjise shkaktuar nga furnizimi I
pamjaftueshem me shumice.
Propozimi i Zhvillimit
Ne lidhje me nevojat per furnizim te vazhdueshem me energji sic percaktohet ne
Vizionin e Qytetit dhe sic eshte e nevojshme per arritjen e objektivave te 2020, ne
Durres jane kompletuar rinovimi dhe zgjerimi i rrjetit te energjise ne zonat informale
dhe ndertimi i nje nen tacioni te ri prej 40 MW, ne zonen e Kenetes. I gjithe rrejti i
voltazhit te mesem (20 kV) do te shtrihet nen toke e me pas do behet rinovimi dhe
asfaltimi i rrugeve. Shperndarja do te shtrihet nen toke dhe vetem ne zonat rurale me
shtylla.
Kerkesat fizike bazur ne projekt idene do te jene :
Nje nenstacion 40 MVA
7.5 km kabell 20 kVA
15 transformatore 50 kVA

Telekomunikimi

Gjendja
Durres ka 20.290 abonente telefonie qe do te thote se 42% e familjeve jane lidhur me
sistemin e telefonise. Kapacitetet e lira kabinave jane 5000 lidhje. Keshtu qe mund te
lidhen edhe 10% te familjeve. Gjithsesi vecanrisht ne zonat e ndertimeve informale
mungon rrjeti. Gjithashtu rreth 60 % te rrjetit eshte akoma me kabllo ajrore. Rrjeti i
fibrave optike prej 47 km eshte i mjaftueshem per nje te ardhme te afert. Telefonia
celulare perodret nga shume abonent ne te gjithe qytetin.
Propozimi i Zhvillimit
Per te krijuar nje sistem komunikimi te pershtatshem qe eshte esencial per objektivate e
zhvillimit te Durresit jane identifikuar nevojat e meposhteme:
6.6 km fibra optike te shtrira nen toke
98.7 km kabllo telefonie (60 % nen toke)
Central i ri me 10000 lidhje
100 njesi shperndarje

5.2 SHERBIMET URBANE TE TRAFIKUT & TRANSPORTIT


Hyrje
Gjat trajtimit t problemit mbi prcaktimin e vizionit dhe strategjis s zhvillimit, duke
u mbshtetur n analizn SWOT t qytetit t Durrsit, ne kemi prcaktuar vektort
kryesor t zhvillimit, n mnyr q t theksojm Strategjit e Vizionit t prbashkt, t
cilat jan: Durrsi sht jo vetm porti kryesor i Shqipris, por edhe nj qytet - port i
rndsishm ndrkombtar n bregdetin Adriatik, duke ofruar akses pr vendet e
Ballkanit perndimor n rajonin e Mesdheut.
134

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Durrsi ndodhet n fund t aksit Metropolitan perndimor Tiran-Durrs, dhe lidhet me


kryeqytetin nga nj autostrad. Ai sht gjithashtu lehtsisht i arritshm nga qytetet t
tjera t vendit me an te nj sistemi t mir t transportit rrugor.
Situata urbane e qytetit t Durrsit paraqitet e rnduar pr shkak t:
Mungess s nj sistemi hierarkik rrugsh t prshtatshm dhe planeve t
integruara rrugore, tee cilat krijojn vshtirsi n trafik gjat gjith dits, duke
reduktuar (dhe shtuar) lvizjen urbane.
Mungess s rrugve dytsore, e cila gjeneron trafik t rnduar duke przier
transportin public dhe at qytetar.
Masterplani I Durrsit duhet:
- t siguroj nj strategji m t mir pr menaxhimin e vijs bregdetare prsa I prket
zhvillimit tee ndrtimeve, trajtimit t bregdetit, hapsirave publike, rrugve dhe
shrbimeve. Durrsi do tee bhet nj destinacion bregdetar I Adriatikut, lehtsisht i
arritshm pr t gjith qytetart dhe nj aset trsor i qytetit, jo individual.
- t udhhiqet pik s pari nga kriteret active promjedisore (n prputhje me standartet e
EU) prt gjith prdorimet dhe infrastrukturn (rrugt, shrbimet, imazhin etj), pra
veprimet endrmara nuk do t krijojn ndikime t dmshme pr mjedisin dhe situate t
rrezikshme.- t siguroj nj hierarki m t mir t sistemit ekzistues dhe t ardhshm
rrugor, me shrbimin funksional t duhur. Pra volumi i madh ekzistues i trafikut brenda
qytetit dhe numri i aksidenteve do t ulet ndjeshm. Kjo do t sjell mjedis m t mir
nga pikpamja rrugore dhe te lvizshmris, reduktim t ndotjes dhe prmirsim t
trafikut brenda qytetit dhe zhvillimin industrial.
Lind nevoja e menjhershme pr prmirsimin e strukturave institucionale dhe
shprndarjes s prgjegjsis n sektort bashkiak dhe menaxhues t qytetit brenda
bashkis. Pr m tepr, sektori urban i bashkis duhet t zhvilloj nj qendr t dhnash
pr t'u marr me shtjet e zhvillimit, e cila do t shrbej si pik referimi pr situatn e
zhvillimit t qytetit, n mnyr q t organizohen m mir veprimet prioritare. Brenda
fushveprimit t planit t ristrukturor, zhvillimi i Sektorit tee Transportit brenda
bashkis sht i detyruar t punoj ngushtsisht me Sektorin e Planifikimit Urban pr t
prmirsuar n vijim: faktorin e lvizshmris n qytet, menaxhimin e trafikut,
parkimin dhe inspektimin e prdorimit t tij, politikat e transportit publik, aksesit pr
personat me aftsi te kufizuara, etj.
N sektorin e transportit, projektet e reja t prmirsimit t rrugve urbane (nj unaz
dhe bypass-et, prmirsimin e shum rrugve urbane arteriale, etj) jan t projektuara
pr t prmirsuar n thelb lvizshmrin urbane n qytet.Krkesat kryesore dhe fokusi
qendror i planit strukturor te zhvillimit t transportit t Durrsit jan "rrug m t mira"
dhe "rrug t sigurta", me cilsi ndrtimi evropiane dhe standarde shrbimi, t cilat
mund t prmirsojn imazhin e prgjithshm dhe zhvillimin e gjith qytetit.
N lidhje me sistemin rajonal t transportit, Durrsi do t bhet qendr e rrugs Transballkanike dhe rrjeteve hekurudhore dhe s fundmi do t jet n qendr t komunikimit
PanEuropian dhe transportit t sistemeve t reja nprmjet prmirsimeve t
propozuara, autostrads kombtare e ndrkombtare, dhe me Korridorin VIII, rruga
lidhse midis Shqipris dhe Ballkanit, pr t cilat Durrsi do t jet nj port hyrjeje.
Me kt Master Plan, Durrsi do t bhet qendra m e rndsishme urbane dhe e rritjes
ekonomike n Shqipri, me nj cilsi jete europiane, duke siguruar lvizje pr t gjith
qytetart, duke siguruar mjediset e parkimit afr zonave turistike (veanrisht gjat
135

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

sezonit t pushimeve), prmirsimin e sistemeve t informacionit t pasagjerve , duke


u shpejtuar, duke lidhur zhvillimin e aftsive strukturore e planifikimit si baz pr
zhvillimin pozitiv t qytetit, duke krijuar zonat e kmbsorve dhe mos-kalimin e
automjeteve te motorizuara, duke siguruar trotuare t reja dhe zgjerimin i atyre
ekzistuese prgjat vijs ujore n mnyr q t lidhen zonat e banuara, zonat turistike
dhe t biznesit,si dhe duke siguruar nj rrjet t korsive t bicikletave n t gjith qytetin,
sidomos n qendr t qytetit dhe zonave t bregdetit, optimizimin e qarkullimit t
mallrave me " ngarkesn kamion dhe prditsimin e Master Planit me zgjerimin dhe
rehabilitimin e rrjetit deri n 2020.
Nga ana tjetr, Durrsi vuan nga disa pika t dobta ose t meta q duhet t trajtohen
prpara zhvillimit t tij.Shum zona me zhvillim t shpejt t Durrsit, veanrisht zona
informale e Kenets, jan te prshtatshme pr zhvillimin e infrastrukturs rrugore dhe
objekteve t tjera publike.
Prpunimi i Hartave dhe Klasifikimi i Rrjetit Rrugor
Pas kompletimit t nj inventari t hartave t Bashkis s Durrsit, harta t mbledhura
ngaALUIZNI (Agjencia e Legalizimeve, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave
Informale dhe Ndrtimet), duke prfunduar vzhgimet n terren dhe konsultimin me
Google Earth, kemi prodhuarnj hart t rrjetit rrugor t qytetit.
Pr t br klasifikimin e rrjetit rrugor urban bazuar n kriteret e treguesve t trafikut,
ne duhet te kemi nj sistem baz t dhnave q prfshin kto karakteristika themelore
gjeometrike dhe funksionale. Kto karakteristika jan t vendosura nprmjet matjeve
dhe vezhgimeve ne terren pr do grafik t rrjetit rrugor t qytetit, dhe sht prcaktuar
cdo prbrs i rrjetit:
a. Gjersia; numri i karrexhatave; gjersit e karrexhatave; statusi i trotuarit, gjersia e
trotuarit, gjersia e shpatullave, numri i korsive, modelin e zons urbane (rurale,
banimi, industriale); mungesa ose prania e aktiviteteve tregtare; rregullorja e trafikut
me nj dhe dy kalime; disiplina e trafikut n kryqzime.
b. N munges t inventarizimit t rrjetit rrugor, ne jemi t detyruar t prdorim
klasifikimin nga destinacioni i rrjetit t rrugve urbane sic rekomandohet n Kodin
Rrugor t Republiks s Shqipris. N prputhje me Kodin Rrugor shqiptar rrugt
urbane jan klasifikuar si m posht:

Rrugt primare urbane Rrugt arteriale


Rrugt dytsore urbane Rrugt mbledhse
Rrugt terciare (supozohet q i takojn kategorive t "Rrugve Lokale" dhe
rrugve bashkiake)
Rrugt lokale N mnyr t veant pr qytetin e Durrsit, ne kemi parashikuar
pranin e autostradave Urbane dhe bulevardeve.

Duke patur parasysh se Kodi Rrugor i Republiks s Shqipris bazohet n Kodin


Rrugor t Republiks s Italis (botim i 1992), dhe q ende nuk disponohet nj standard
shqiptar pr projektimin e ndrtimin e rrugve, sht e zakonshme q t mbshtetemi n
CNR ( Qendra Kombtare e Krkimit Itali) normat dhe standardet q ndjekin kt kod.
Natyrisht, klasifikimi duhet t respektoj n mnyr strikte projektimin e
infrastrukturave t reja, por sht gjithashtu e qart se sht praktikisht e pamundur pr
t klasifikuar rrugt e Durrsit, n veanti ato jasht qendrs s tij dhe veanrisht n
136

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

zonat informale q zn nj pjes t konsiderueshme n territorin e qytetit t Durrsit,


n prputhje me prcaktimet e raportuara m sipr. Karakteristikat aktuale t shumics
s rrugve ekzistuese t tregojn, n fakt, shum variacione t karakteristikave
gjeometrike, gj q e bn prfshirjen e nj rruge n nj nga kategorit e msiprme t
paqart.
Prandaj, Konsulenti ka prdorur brenda studimit nj sistem klasifikimi m pak strikt
duke u bazuar si n karakteristikat fizike gjeometrike t rrugve ashtu dhe n
karakteristikat funksionale e tyre.
Prandaj, rrugt ekzistuese Durrs jan klasifikuar n tri kategori:
* Rrugt primare:
-rrug me kapacitet t lart arterial dhe autostrada urbane, duke paraqitur ngarkes t
mesme/t lart t trafikut, si dhe paraqet kto funksione kryesore:
- Lidhin qendrn e qytetit me rrugt kryesore rurale q ojn n Durrs - Kalojn rreth
qendrs s qytetit
- Lidhje direkte te njsive t ndryshme t qytetit
* Rrug sekondare:
- Rrug urbane me kapacitetet t mesm/t lart q ka kto funksione kryesore: Mbledh /shprndan trafikun midis rrugve kryesore dhe lidhjeve me kapacitett ult t
rrjetit - Lidhjen e zonave t afrta t qytetit.
* Rrug terciare:
- T gjith rrugt e tjera me kapacitetit t ult me destinacion hyrjen brenda zonave t
banimit.
* Autostrad:
- Pr unazn e jashtme t qytetit, duke marr parasysh trafikun e lart nga t gjitha
drejtimet e Shqipris drejt portit t Durrsit, dhe tashm drejt portit industrial t Porto
Romanos, si edhe transportin tranzit,
* Bulevardet do t zgjaten deri n zonn e shtitores n veri dhe n jug t qytetit t
Durrsit, drejt zons s Currilave dhe plazhit t Plepave.
Klasifikimi i rrugve n prputhje me kategorit e msiprme sht prcaktuar nga
Konsulenti baza e re e rezultatit t situats rrugore e realizuar hap pas hapi prmes
inspektimit vizual t rrugve urbane /rrug, duke prdorur harta dhe faqen Google t
internetit.
Ne kemi prgatitur harta t rrjetit rrugor duke i vizatuar ato n AutoCad dhe pastaj duke
i transferuar ato n programin e GIS. N programin e GIS ne krijuam nj sistemin e
bazs s t dhnave pr do kategori, t cilat do t shrbejn si baz pr inventarin e
plot t ktij rrjeti n t ardhmen, por gjithashtu na shrben n kt faz t projektit pr
t prcaktuar vllimin e puns dhe koston e saj pr projektet e planit strukturor.
Grafiku i adaptuar n GIS pr Rrjetin Rrugor t Durrsit
Inventarizimi i prgatitur pr rrjetin rrugor t qytetit Durrsit nga hartat n programin e
GIS p rgjendjen ekzistuese, dhe ndryshimet e nevojshme n prputhje me strategjin e
zhvillimit t qytetit dhe t lvizshmris n rritje pr vitin 2020, jan si vijon:

137

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

GJENDJA E RRUGEVE EKZISTUESE 2009

Gjendja e Rrugeve ekzistuese

138

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

SITUATA E PLANIFIKUAR

Tabela 32: Situata e planifikuar

Rrjeti rrugor ka nj gjatsi prej 325 km dhe ka prbrjen e mposhtme:


3,60% Rrugt primare - Gjatesia totale: 11,7 km
21,32% Rrugt dytsore - Gjatesia totale: 69,3 km
75,08% Rrugt terciare - Gjatesia totale: 244,0 km
100% Total - Totali i prgjithshm: 325,0 km
Figura 33 m sipr tregon rrjetin rrugor t mbivendosur mbi hartn baz t shkalls
1:10,000, dhe Figura tjeter tregon klasifikimin e segmenteve t rrugve primare,
sekondare dhe terciare dhe rrugt (n prputhje me kriteret e klasifikimit t
lartprmendur).

5.3 Buxheti i Bashkise


Buxheti i bashkise i qytetit te Durresit lidhet shume me verejtjet e pergjithshme te bera
ne seksionin me lart, sic tregohen ne tabelen e meposhtme. Ne pergjithesi, burimet e
brendshme publike ne dispozicion jane vetem pjeserisht ne gjendje te plotesojne
kerkesat ne rritje per nje infrastrukture te re dhe te permiresuar dhe buxheti bashkiak
varet shume nga transfertat nderqeveritare, te cilat llogariten mbi 50% te te ardhurave
totale.Tabela e meposhtme ilustron te ardhurat per Durresin nga 2002 ne 2009. te
dhenat tregojne se ndermjet 2002 dhe 2009 te ardhurat ne total ne dispozicion te
bashkise jane me shume se dyfishuar. Megjithate, kjo nuk eshte e mjaftueshme per te
mbeshtetur strategjine e zhvillimit te qytetit dhe per te arritur qytetet e tjera te Europes
Perendimore. Si ne shume qytete te tjera te Shqiperise, taksat e biznesit te vogel dhe
taksa e ndertimit sigurojne nje thele te madhe te te ardhurave te bashkise.
139

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Projektet
PC #
Sherbimet Urbane

2.1.3.1

2.2.1.2
2.2.1.1

2.3.1.1

2.4.1.1

Planifikimi I Projekteve
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti Projekti
detajuar

Zgjerimi I rrjetit te
furnizimit me uje ne
zonat informale
Ndertimi I Sistemit te
ujerave te shiut
Ndertimi I Sistemit te
ujerave te shiut ne
zonat informale
Zgjatja e Rrjetit te
furnizimit me energji
ne zonat informale
Instalimi I linjave te
reja telefonike ne
zonat informale dhe
industriale

Nentotali
TOTAL
PC #

1.1.1.2
1.1.1.1
4.1.1.1
4.1.1.2
4.2.3.1
4.2.3.3

4.7.1.1
4.7.2.1
4.2.3.2

Projektet
Trafiku dhe Rruget

16.495.249

12.612.370
4.605.000

4.417.000

1.481.500

39.611.119
39.611.119
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti
Projekti
Ndertimi
detajuar

Projekti unazes se
qytetit
Zhvillimi Rrugeve dhe
Rehabilitimi
Projekti permiresimit
Intersektorial
Projekti I rregullores
se rrugeve urbane
By pass-i verior I
qytetit
Projekti shume
nivelesh I
kryqezimeve
Programi I veprimeve
te Transportit Publik
Rrethr rotullimet

17.000.000

Projekti By-passit te
jugut Durres

Implementimi I projektit

Nentotali
TOTAL
Projektet
PC #
Ceshtje mjedisore

Ndertimi

100.000.000
500.000
300.000
Per segmentin qe nuk I perket unazes

5.200.000
Vetem per nderseksionet 2 dhe 3

3.000.000
e paaplikueshme
Gjithe kostot duhet te perfshihen ne koston
e ndertimit te rruges

126.000.000
126.000.000
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti Projekti

Ndertimi
140

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

detajuar
2.11.1.1 Renaturalizimi i pjeses
se shetitores per te
shmangur erozionin e
metejshem
2.5.1.1 Permisimi I mbledhjes
, seleksionimit,
transportit dhe
riciklimit te mbetjeve
urbane.
2.2.2.1 Ndertimi I fabrikes se
perpunimit te
mbetjeve
Nentotali
TOTAL

740.740

Projektet
PC #
Planifikimi Urban I
detajuar

Shuma Planifikuar ne Euro


Shenime Fizibiliteti Projekti
detajuar
400.000
8-10 million
9.000.000

1.4.2.1

Qyteti i Durresit &


Platforma e integrimit
te Portit
2.11.7.1 Currila Rehabilizimi I
frontit ujor
2.11.4.1 Mbrojtja e qendres
historike dhe zhvillimi
2.6.1.1 Parku Qytetit
nentotali
TOTAL
Projekti
PC #
Perfitimet e bashkise
nga master plan
Takse pronesie &
takse ndertimi
Furnizimi me uje,
taksimi I perpunimit te
mbeturinave & heqja e
mbetjeve dhe tarifa
perpunimit.
Takse cimento
Qeveria lokale me
kapacitete per te marre
hua dhe fuqizimi
PPP (Public & Private
Project) and Project
Finance
Permiresimi I te

592.593

7.407.407

8.740.740
8.740.740

Ndertimi

20.000
70.000.000
20.000

400.000

79.000.000
79.420.000
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti Projekti
detajuar
50.000

Ndertimi

50.000

Asnje kosto e vleresuar


50.000

30.000

100.000
141

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

dhenave bashkiake te
departamentit te
mbledhjes se taksave
280.000
280.000

nentotali
TOTAL

A Furnizimi me Uje
B Furnizimi me Energji
C Ujerat e shirave dhe kanalizimet
D Telekomunikacioni

RRUGA &
TRANSPORTI

A Zhvillimi rrugor & Rehabiliteti


B Unaza e Qytetit te Durresit
C By-Pass Durres
D Transport Publik& Alternativ

INFRASTRUKTU
RA DYTESORE
URBANE

A Facilititete Shendetsore
B Facilitetet kulturore Sociale
C Facilittet Arsimore
D Facilittet Sportive

INISIATIVAT E
ZHVILLIMIT
URBAN

A Planet e Zhvillimit Urban


B Partneriteti Publik/Privat
C MasterPlani it ardhuravebashkiak
D Planifikimi Urban dept Sistemimi

24.3

17.11

28.5

14.67
66.67

19.6

22.04
14.41
20.19
10.04
66.67
21.48
16.67
17.22
11.30
66.67

36.7
19.2
33.6
8.4
97.9
32.2
16.7
23.0
13.2
85.0
33.3
9.6
25.2
13.0
81.1
29.7
19.9
30.2
29.1
108.9

66.67

66.67

86.3

0.83

34.0

1.33

59.4

1.67

69.7

1.33

47.8
210.9

LASO

LASA

SHERBIMET
URBANE

18.22

1.67
1.33
1.67
0.83

LASO
LASA

C Trajtimi i mbetjeve te ngurta &


Menaxhimi
D Gjelberimi Urban

13.9

1.50
1.00
1.33
1.17

LASO
LASA

B Rehabiliteti Mjedisor

16.67

LASO

95.6
50.2
87.8
21.8
255.7
69.8
36.1
49.8
28.6
184.2

1.50
0.67
1.33
1.17

LASO
LASA

A Projektimi peisazhit dhe Pershtatjet

LSA

mesatarja
MBROJTJA E
MJEDISIT

Prioritete
Objektive

Aktivitetet Strategjike

Cilesia
Boterore

Objektivat
Specifike

SatisfMin
Inc x
(mL/aL)

Shkalla e
Arritjes

Rezultatet e vleresimit Boteror te Cilesise

1.67
1.33
1.83
1.67

135.2
61.0
40.9
62.1
59.8
223.8

Tabela 33: Rezultatet GQEM

142

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Niveli Minimal i Kenaqshem


Aktivitetet strategjike nuk kan arritur nivelin minimalt knaqshm. Kto jan:
Aktivitet e Refuzuara

Niveli Minimal i Kenaqshem

Niveli i Arritjes

Projektimi peisazhit dhe Pershtatjet


Telekomunikacioni
Facilitetet kulturore Sociale

16.67
10.04
14.44

13.9
8.4
9.6

Vlersimi Boteror i Cilsis


Vlersimi Boteror i Cilsis sht llogaritur duke shumzuar mesataren e knaqshme
me peshen e objektivave specifike. Pra konkludohen prioritete te objektivave dhe
aktiviteteve strategjike pr t arritur nj cilsi adekuate te zhvillimit urban. Objektivat
pecifike jan vlersuar si m posht:
Prioritetet
1
2
3
4
5

Objektivat Specifike te Zhvillimit Urban


Sherbimet Urbane
Inisisativat e Zhvillimit Urban
Mbrojtja e Mjedisit
Rruget & Transporti
Infrastruktura Sekondare Urbane

Vleresimi i Cilesise Boterore


255.7
223.8
210.9
184.2
135.2

Ofrimi i shrbimeve urbane u konsiderua objektiv me rndsit lart, e ndjekur nga


Iniciativae Zhvillimit Urban.Ne fakt,midisVeprimtarive Strategjike, cilsi m t
lartboterore, si dhe prioriteti m i lartpr t arritur zhvillimin urban t Durrsit, i sht
dhn furnizimit me uj dhe kanalizimeve (Ofrimi i Sherbimeve Urbane); dhe tre nga
katr aktivitetet strategjike t iniciativave t zhvillimit urban renditen n shtateshen e
par t listsprfundimtare te aktivitete strategjike (shih tabeln e mposhtme). Kjo do
t thot se Iniciativat e Zhvillimit Urban si Master Plani bashkiak i t ardhurave (plani
strukturor, Anksi 3), planet zhvillimore urbane (t emeruara plane urbane te detajuar;
projekti i rehabilitimit te frontit ujor te Currilave (Projekti2.11.7.1) dhe ruajtjen dhe
zhvillimin e qendres historike (Projekti2.11.4.1) dhe Departamenti i Planifikimit Urban
jan konsideruar me rndsi kye pr t nisur nj zhvillim urban i cili sht vetqndrueshem.
N t njjtn koh vlersuesit nuk e harrojn rndsin e problemeve strukturore ne
Durrs ne Rrugt dhe Mjedis. N t vrtet zhvillimi i rrugeve dhe rehabilitimi
konsiderohet cilsia e tret m e rndsishme e zhvillimit urban t Durrsit e cila
pasohet nga trajtimi dhe menaxhimi i mbeturinave t ngurta, dhe rehabilitimi mjedisor
(Rinaturalizimi nga ana e shetitores pr t shmangur erozionin e mtejshm
(Projekti2.11.1.1) pozicioni i IV dhe i VIII.
Midis infrastrukturs sekondare urbane, facilitetetshndetsoren mnyr drastikedalin
ne pahsinj emergjencepr shkak t numritshumt kufizuar tshtretrvenspitalin
rajonal(lokal).Transporti publikdhe alternative, telekomunikacioni, mjediset sportive
dhe objektet kulturore dhe sociale jan, me shpresn se vetm prkohsisht, nuk
supozohen t rndsishme pr cilsin e zhvillimit urban t arritur nga Durrsi n dhjet

143

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

vitet e ardhshme.Prioritetet n kt moment jan t prziera deri me emergjencat dhe


frika e s ardhmes.
Objektivat Specifike

Aktivitetet Strategjike

2.1
2.3

SHERBIMET URBANE
SHERBIMET URBANE

3.1

RRUGET & TRANSPORTI

1.3

MBROJTJA MJEDISORE

5.3

INICIATIVAT E ZHVILLIMIT URBAN

5.1
5.4

INICIATIVAT E ZHVILLIMIT URBAN


INICIATIVAT E ZHVILLIMIT URBAN

1.2
4.1

5.2

MBROJTJA MJEDISORE
INFRASTRUKTURA SEKONDARE
URBANE
SHERBIMET URBANE
RRUGET & TRANSPORTI
MBROJTJA MJEDISORE
INFRASTRUKTURA SEKONDARE
URBANE
INICIATIVAT E ZHVILLIMIT URBAN

A Furnizimi me uje
C Ujerat e shirave dhe
kanalizimet
A Zhvillimi dhe rehabiliteti
rrugor
C Trajtimi dhe menaxhimi i
mbetjeve te ngurta
C Perfitimet bashkiake nga
Master Plani
A Planet e zhvillimit urban
D Departamenti i Planifikimit
urban , Sistemimi
B Rehabiliteti mjedisor
A Facilitetet shendetsore

3.2
1.1

RRUGET & TRANSPORTI


MBROJTJA MJEDISORE

3.4
2.4
4.4

RRUGET & TRANSPORTI


SHERBIMET URBANE
INFRASTRUKTURA SEKONDARE
URBANE
INFRASTRUKTURA SEKONDARE
URBANE

2.2
3.3
1.4
4.3

4.2

Vleresimi
Global i
Cilesise
95.90
87.84
69.81
69.71
62.11
61.03
59.76
59.39
55.56

B Furnizimi me Energji
C By passet e Durresit
D Gjelberimi urban
C Facilitet arsimore

50.16
49.75
47.80
41.98

B Partneritetet publike dhe


private
B Unaza e qytetit
A Projektimi dhe Pershtatjet e
peisazhit
D Transport Publik & Alternativ
D Telekomunikacioni
D Facilitetet sportive

40.91

B Facilitetetkulturale e Sociale

16.05

36.11
33.95
28.55
21.84
21.60

Tabela 34: Lista finale e aktiviteteve strategjike

5.4 Plani Strategjik per Investime


Pas vlersimit t rezultateve te msiprme, aktivitetet strategjike t cilat renditen te
paratu propozuan pr t'u prfshirn Planin e Investimeve n mesin e atyre q do t
zbatohen n vendin e par si prioritete pr 5 vitet e ardhshme.
T gjitha projektete propozuarajan planifikuart financohenbrendadhjetviteve t
ardhshme te ndara n dy periudha prej pes vjetsh. Pothuajse t gjitha projektet u
ndan n prqindje t ndryshme pr do periudh kohore duke marr parasysh disa
faktor si:

Shuma(dhe vshtirsite konsekuente n gjetjen e burimeve financiare),


Mundesia e zbatimit te projektit ne faza, dhe
Lidhje e ngusht n mesin e aktiviteteve t zhvillimit urban si,pr shembull,
rehabilitimi i rrugve dhe shrbimeve t rrjetit urban.
144

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Prmbledhje e Vizionit t Qytetit dhe Strategjis:


Durrsi do t vazhdoj t luaj rolin e portin detar kryesor t Shqipris, si qendra e
dyt m e rndsishme urbane, pas Tirans, dhe qendr e rritjes ekonomike t
Shqipris, ashtu si ka qen n te kaluarn dhe do t jet nj qytet i qndrueshm me
nj cilsi t jete t krahasueshme me at te standardeve evropiane:

Qyteti tashm komandon zhvillimin e transportit pr t gjith Shqiprin. Ai


sht udhkryq pr transportin detar, hekurudhor dhe rrugor, si pr dy mallra
ashtu dhe pr pasagjer. Jan planifikuar disa projekte t rndsishme
industriale dhe parqesh energjitike. Durrsi ka nj kapacitet t madh pr
zhvillimin e turizmit. Master plani i ri i Durrsit do t propozoj prforcim t
mtejshm t punsimit me an t projekteve t saj aktuale, potencialet e fuqive
dhe mundsive si dhe trajtimin e dobsive kryesore (sidomos rrugt, mjedisin
dhe sektorin e komunikimit).

Marrdhnia me korridoret rrugore shqiptare (n veri - jug dhe lindje perendim) n veanti, si dhe te rrjetit kombtar hekurudhor, e bjn t qytetin e
Durrsit nj qendr t rndsishme t transportit pr te gjith rajonin e Ballkanit.

Rezultatet nga studimi i mobilitetit pr situatn n Durrs n 2008 tregojn se: n


qarkun e Durrsit numri total i automjeteve t regjistruara sht 35 239, prej t cilve
25 268 jan makina. Shkalla e pronsis s mjeteve t motorizuara pr qytetin e
Durrsit n vitin 2008 ishte 81 makina pr 1000 qytetar, ose 0,368 makina / familje.
Shkalla e parashikuar e motorizimit pronsis s makins] pr qytetin e Durrsit n
vitin 2020 sht 295 makina pr 1000 qytetar, ose 1,059 makina / familje. N
krahasim me qytetet e Evrops Perndimore, sht e qart se shkalla e motorizimit
[pronsis s makinave] n qytetin e Durrsit sht shum e ult, por kjo pritet t rritet
gjat viteve t ardhshme.
N vitin 2020 Durrsi do t ket 238 829 [239 000] banor, nga rreth 195.000 banor
sot, pra nj rritje prej 122,5%. Pr periudhn 2009-2020, sht e qart se do t kemi nj
rritje t konsiderueshme n mobilitet si rezultat i rritjes s popullsis, i numrit t
automjeteve, si dhe efektit t rritjes s GDP-s. N 10 vitet e ardhshme qyteti i Durrsit
do t ket nj krkes n rritje pr lvizshmri pr shkak t:
1. rritjes s popullsis, deri n 122,5%
2. rritjes s niveleve t motorizimit 313% e [pronsis s makins], nga 25 260
makina n 2008 ne 79 267 makina n 2020
3. rritjes e GDP-s deri n 165% nga viti 2008 deri n 2020
Nga 645.723 udhtime n dit n vitin 2008, 424.973 ishin udhtime jo-t motorizuara
dhe 215.750 udhtime motorizuara, ndrsa parashikimi sht pr 4.087.427 udhtime
n dit n 2020, nga t cilat2.690.079 udhtime do t jen jo-t motorizuara dhe
1.365.697 udhtime t motorizuara, pra kemi njerritje deri n gjasht her (6,33).
Kto rritje t lvizshmris krkojn nj rrjeti t ristrukturuar rrugsh dhe cilsi n
rritje, me parametrat e duhura pr t krijuar trafik pa bllokime, dhe me nj nivel t lart
t siguris pr kmbsort dhe automjetet.Pr t vazhduar zhvillimin dhe prmirsimin
e rrjetit rrugor, n t ardhmen do t vazhdohet me inventarizimin e gjendjes ekzistuese
t ktij rrjeti, n prputhje me krkesat e lvizshmris deri n 2020.

145

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 55: Harta H.16 Harta e Rrjetit rrugor te propozuar i qytetit t Durrsit

Prmirsimet e Transportit Urban n Durrs

Pr t zhvilluar n hartn e puns dhe klasifikimin e rrjetit rrugor t Durrsit, jan


marr t gjitha hartat e bashkis s Durrsit dhe harta t ALUIZNI-it, t cilat u
krahasuan me vzhgimet n terren dhe imazhet nga Google Earth.
Ky paragraf i Raportit Strukturor sht nj dokument ky pr zhvillimin e gjith
studimit t Prmirsimit t Transportit Urban t Durrsit. Qllimet kryesore q jan
arritur prmes ktij dokumenti jan si vijon:
- propozimi i nj strategjie t zgjedhur t ndrhyrjes n sistemin e transportit urban
Durrs pr nj periudh afatmesme (2010 - 2020), sic sht modifikuar pas
diskutimeve me grupet e interesit dhe stafin teknik nga Bashkia e Durrsit;
- identifikimi, n prputhje me strategjin e prmendur m lart, i instrumenteve dhe
masave (propozimeven projekt) q u takojn fushave t ndryshme t projektit t
propozuar, t tilla si investime kapitale, shpenzimet aktuale, t ndrtimit t
institucioneve, zhvillimit t burimeve njerzore, menaxhimin e trafikut, rregullat
dhe rregulloret etj, q do t zbatohen konkretisht pr prmirsimin e situats s
transportit urban n Zonn e Studimit t qytetit t Durrsit;
- Sigurimi i nj baze t plot t instrumenteve dhe masave t tilla, duke prfshir
vlersimin e kostos paraprake do projekt propozim, periudhn e zbatimit dhe fazat
e mundshme t zbatimit;
- prpunimi i Projektit t Programit t Propozuar 10-vjear (q ktu i quajtur
"10YPPP") (shih prmbledhjen e matrics), q do t diskutohen dhe konkludohen
146

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

nga stafi teknik i Bashkis s Durrsit, duke prfshir prioritetet e projekt


propozimeve (ose fazate projekt propozimeve, n rastin e ndrhyrjeve te mdha dhe
komplekse, t tilla si rrugt e unaza e qytetit dhe bypass-et) q do t zbatohen n
do vit te 10YPPP, duke prodhuar nj prmbledhje prkatse t krkesave t
fondeve vjetore;
- identifikimi, propozimi dhe m pas konkludimi me stafin teknik t Bashkis se
Durrsit n lidhje me projekt propozimet q krkojn ndrtim, t cilat do t duhet t
zbatohen n faza t ndryshme t 10YPPP,
Paragraft e mposhtm shkurtimisht vendosin metodologjin dhe procedurn baz t
miratuar nga Konsulenti pr prodhimin e rezultateve t parashikuara. N vijim jan
prmbledhur shkurtimisht propozimet teknike nga Konsulenti pr shtjet e mdha q
lidhen me lvizjen urbane t Durrsit.
Kto projekt propozime dhe sugjerime kan pr qllim forcimin e kapaciteteve t
zbatimit.

Hyrje n Projektit e Programit t Propozuar dhjet- vjecar

Projekt Programi i Propozuar Dhjet vjecar (10YPPP) sht prpunuar nga Konsulenti
n prputhje me hapat e teknike dhe procedurale si sht raportuar m lart. 10YPPP
sht paraqitur zyrtarisht n kt raport nprmjet nj sr dokumentesh t renditura si
m posht:
nj Kart- Prmbledhje e Projektit, n t ciln jan t rreshtuara t gjitha masat e
propozuara, duke prfshir vlern totale t investimit prkats dhe periudhn
zbatimit t projektit;
nj grup i Kartave t Projektit, ku n seciln prej tyre prfshihet zona prkatse e
veprimit pr do projekt, nj prshkrim i shkurtr i masave paraprake t zbatimit,
nj vlersim cilsor i veprimit n kuptim t impaktit t prodhuar dhe efektivitetin
aktual t projektit, periudha e zbatimi, struktura e veprimit e propozuar n rast
avarie, duke prfshir do prbrs t mass dhe fazs prkatse t aplikimit, dhe
new fund shuma e investimeve t parashikuara t do karte projekti, vizatime apo
skema grafike duke treguar karakteristikat e veprimit n fjal dhe komponenteve
relevante si dhe prfshirjen e fazave t zbatimit;
n fund 10YPPP sht paraqitur n nj prmbledhje kartash projektesh t quajtur
Projekt i Programit tee Propozuar dhjet - vjecar (Matrica Prmbledhse).

Identifikimi i Komponenteve Themelore t Projekt i Programit t


Propozuar dhjet- vjecar

Prkufizimi i Strategjis s Transportit Urban


Strategjia e propozuar dhe projektet q lidhen me t, zbatohen duke marr parasysh si
rezultatet estudimit aktual ashtu dhe t projekteve n realizim e sipr ose t planifikuara
tashm nga Institucionet /organizatat e prfshira n prmirsimin, planifikimin dhe
menaxhimin e sistemeve t transportit te Durrsit.
N baz t studimeve dhe vrejtjeve t kryera nga Konsulenti, t cilat jan t
prshkruara m sipr,strategjia e ndrhyrjes ka prcaktuar tre objektivat baz t cilat do
t arrihen si vijon:
Zgjidhja e shtjeve Kritike
Adaptimi i ktij Sistemi pr Afatet e Zhvillimit t Projektit
Qeverisja e Sistemit t Zhvillimit n afat t mesm
147

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

N mnyr q t arrihen objektivat strategjike t lart prmendura, Konsulenti ka


prcaktuar nj sere projektesh n fusha t ndryshme t ndrhyrjes,duke prfshir
investimet kapitale, shpenzimet aktuale,zhvillimin institucional, zhvillimin e burimeve
njerzore (shih m lart), menaxhimin e trafikut, rregullat dherregulloret, etj, q do t
zbatohen konkretisht pr prmirsimin e situats aktuale t transportit urban ne Zonn e
Studimit.
Identifikimi i par i projekteve t tilla sht raportuar m posht, n prputhje me
objektivat strategjike.
Projekte pr zgjidhjen e shtjeve kritike
Zgjidhja e shtjeve kritike krkon projekte n fushat e mposhtme:
Investime kapitale:
Projekt pr rehabilitimin e rrugs
Rehabilitimi i rrjeteve rrugore Parsor dhe Dytsore t Durrsit, duke prfshir
ndrhyrje n nivele tee ndryshme, nga trajtimi siprfaqsor dhe trsor pr t
prfunduar ristrukturimin dhe sigurimin e sistemeve t kullimit, n varsi t statusit t
do segmenti rrugor. Projekti do t zvogloj shpenzimet operative te automjeteve dhe
do t rrite kapacitetin e lidhjeve, shpejtsin mesatare t fluksit dhe sigurin e
udhtimit. Gjithashtu n projekt jan prfshir shenjat rrugore horizontale dhe vertikale.
Projekti i prmirsimit t kryqzimeve
Udhkryqet e zgjedhura q ndodhen jasht zons qendrore t Durrsit, t cilt aktualisht
paraqesin ngarkesa t larta t trafikut dhe shfaqin probleme t mprehta prdorimi dhe
sigurie, do t prmirsohen ne drejtim t shtrirjes dhe sinjalizimit t trafikut.

Kryqzimet e klasifikuara pr kt nderhyrje jan si vijon:


1 Interseksioni nr..1
2 Interseksioni nr..2
3 Interseksioni nr. 3
4 Interseksioni nr..4
5 Interseksioni nr..5
Kryqzimet do t prmirsohen n koordinim dhe integrim t plot me ndrhyrjet e
tjera n fushn e investimeve kapitale (aty ku sht e aplikueshme).

148

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 56: Projekt per Permiresimin e interseksioneve

Shpenzimet aktuale

Programi i mirmbajtjes s rrugve dhe plani i financimit


Prkufizimi i nj plani ekzekutiv q do t menaxhojn t dy aspektet teknike dhe
operative t mirmbajtjes s rrugve, si dhe shtjet institucionale, ligjore dhe
financiare q kan pr qllim sigurimin e fondeve t krkuara n mnyr t rregullt.

Riorganizimi i Transportit Publik

Racionalizimi i situats s aktuale


Planifikimi i veprimtaris s integruar t autobusve dhe linjave hekurudhore, me
ngarkesn e linjs dhe shrbime furnizuese, n mnyr q krkesat t prputhen sa m
mir n tr Zonn e Studimit.
Ristrukturimi i Kompanis s Transport Publik Urban
Prgatitja e nj studimi paraprak (Programi i Veprimit t Transportit Publik) q ka pr
qllim prcaktimin dhe vlersimin e masave t nevojshme pr prmirsimin gradual t
organizimit dhe shrbimeve t ofruara nga kompania n fjal. Objektivat prfshijn
racionalizimin e operacionit, rritjen e performancs dhe efikasitetin ekonomik.
Studimi do t prfshij kto detyra kryesore deri n detaje:
- Vlersimin e masave urgjente t rehabilitimit pr zbatim t menjhershm;
- Prcaktimin e nj planin afat mesm pr ristrukturim;
- Prodhimin e nj vlersimi paraprak ekonomik t investimeve t krkuara;
- Vendosjen e prioriteteve dhe planifikimin paraprak t nj program zbatimi.

149

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Rregulloret e Trafikut dhe Parkimit


Rregullorja e trafikut n zonn kryesore e qytetit
Skemat e reja t Trafikut, kufizimi i trafikut dhe menaxhimi i parkingut t prcaktohet
dhe zbatohet n prputhje me ristrukturimin e Programit t mirmbajtjes s rrugve
dhe planit t financimit"
Menaxhimi i Parkimeve n rrug
Rishikimi i rregullave t kontrollit t parkimit n prputhje me klasifikimin dhe
funksionin e rrugs, dhe rritje t kontrollit t parkimit n qendr t qytetit duke
prmirsuar sistemin e mimeve, dhe masat e mtejshme operacionale.
Rregulloret e Rrugve Urbane
Prcaktimi i klasifikimit urban, karakteristikat gjeometrike, funksioni, dhe prioritetet e
gjith rrjetit rrugor t Durrsit, n prputhje me shtjet funksionale, administrative dhe
organizative t Kodit RrugorS hqiptar. Rezultati i ktij veprimi do t jet nj "Manual",
i cili do t prditsohet paralelisht me permiresimin progresiv t rrjetit, duke shoqruar
do rrug me standarde t prshtatshme funksionale dhe gjeometrike.

Masat Institucionale
Racionalizimin e procesit t planifikimit t qytetit
Krijimi i bashkpunimit t ngusht dhe efektiv mes t gjitha organeve institucionale t
prfshira n planifikimin e transportit urban dhe planifikimin e qytetit.
Zhvillimi i Burimeve Njerzore
Programe Trajnimi pr institucionet q merren me menaxhimin e transportit urban
Implementimi i programeve trajnuese t veant q kan t bjn me zhvillimin e
aftsive, eksperiencn profesionale dhe aftsit menaxhuese t Sektorve Bashkiake t
prfshir n planifikimin e transportit dhe menaxhimin e trafikut.

Projekte mbi prshtatjen e Sistemit pr Zhvillime Afatmesme ( Investime


Kapitale)

Projekti i Unazs s Qytetit t Durrsit


Projekti ka pr qllim t kufizoj trafikun e automjeteve t rnda (kamionve) dhe nj
pjes t trafikut t automjeteve private n zonn qendrore t Durrsit, q rrethon zonn
kryesore t banimit n qytet. Unaza shtrihet n pjesn veriore t qytetit, prfshin zonn
e Knets dhe shkon drejt zons industriale t Porto Romanos. Praktikisht, do t
krijohen dy unaza: njra lidh zonn e Kenets me zonn urbane tradicionale t qytetit t
Durrsit, dhe pjesa tjetr lidh zonn e Kenets me zonn e re industriale n Porto
Romano,me nj gjatsi t prgjithshme prej 5961m dhe 7690m n secilin vend. Ky
projekt parashikon katr korsi dhe dy korsi pr transportin publik, nj pr do drejtim.

150

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Korsi Rrethore
N baz t rezultateve t studimeve t kryera nga Konsulenti, ky veprim sht
konsideruar si nj mas e lart prioritare dhe duhet t zbatohet n nj koh sa m t
shkurtr t mundshme. N fakt, karakteristikat morfologjike t Zons s Studimit,
lvizjet e mdha t kmbsorve dhe kufizimet e distancave t mdha t udhtimeve t
prditshme n Durrs, aktualisht, t ojn n identifikimin e iklizmit si nj mnyr
ideale e transportit, me kosto-efektive dhe prmirsim t menjhershm t trafikut
urban n qytet dhe, n veanti, n zonn e saj qendrore. Pr m tepr, veprimi n fjal
prfshin implementimin q n fazn e pare t nj rrjeti t korsive pr bicikleta, dhe
sht rekomanduar fuqishm realizimi q n fazn fillestare. Rrjeti i propozuar i korsive
t bicikletave sht i prbr nga nj sistem i shtrir prgjat t gjitha rrugv kryesore
ekzistuese dhe t planifikuara. N fakt, nj korsi e mbrojtur bicikletash do t sigurohet
n t djatht t rrugve n fjal.Zbatimi i projektit t korsive t bicikletave cikl duhet
t koordinohet dhe integrohet me projektet e prshkruara m par n lidhje me
Programin e Rehabilitimit t Rrugve dhe ndrtimin e Unazs s Qytetit.

S fundi, duhet t thuhet se ky projekt fillestar duhet t konsiderohet si hapi i par i nj


program afatmesm dhe afatgjat q, pas verifikimit prfundimtar t suksesit dhe
efikasitetit t realizimit t projektit fillestar, duhet ti siguroj Durrsit nj rrjet mjaft t
zgjeruar, t prhapur dhe t sigurt te iklizmit.

Sistemi i Kontrollit dhe Monitorimit t Trafikut (CMT)


Sistemi CMT siguron rrjedhn e trafikut n mnyr t qndrueshme prgjat rrugve
kryesore urbane dhe pr t minimizon radht e gjata dhe vonesat n kryqzimet e rrjetin
rrugor primar; prioritetet e fluksit t trafikut mund t caktohen n udhkryqe. Sistemi
prfshin plotsimin dhe prmirsimin e dritave t trafikut ekzistues me pajisje
mikroprocesori dhe monitorimin e trafikut nga numrimi i trafikut t vazhdueshm,dhe
mund t zhvillohet drejt nj sistemi qendror t kontrollit me prparsi ndaj korsis s
autobusve dhe kmbsorve. Sistemi mund t implementohet hap pas hapi, duke
filluar nga kryqzimet mes Unazs s jashtme dhe rrugve kryesore radiale, pastaj n
kryqzimet e vendosura n pjesn e brendshme t rrjetit rrugor, dhe si n fund mund t
t instalohen dispozitat pr nj kontroll t centralizuar t t gjith sistemit.
Nyjet me disa nivele
Projekti ka pr qllim t reduktoj radht e gjata dhe vonesat n disa nga nyjet e mbi
ngarkuara t rrjetit rrugor primar. Sipas rezultateve t modelimit dhe simulimeve t
trafikut, u zbulua se prioritare jan projektet n nyjet e mposhtme:
1. Bypass jug-Shkozet drejt Ruzhbullit
2. Bypass n veri t rrugs s Shenvlashit
3. Unaza n veri drejt Shenvlashit

151

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Riorganizimi i Transportit Publik


Zhvillimi i Sistemit t Transportit Publik Urban
Ky projekt konsiston n rritjen e Transportit Publik n qytetin dhe rrethin e Durrsit,
duke siguruar linja t reja (minimumi gjasht, shih vizatimin bashkangjitur), autobus
dhe staf shtes (deri n 200 autobuza n total).
Masat Institucionale, Organizative dhe Rregullatore
Zbatimi i fazs s par t programit t Siguris Rrugore (PSR)
Problemi i aksidenteve t trafikut n Durrs dhe n gjith Shqiprin ka mbrritur
shpejt me kalimin nnj ekonomi tregu dhe rritjen dramatike t numrit t mjeteve
motorike private gjat viteve nntdhjet.
Kjo gjendje e rnduar aksidentesh trafiku sht nj problem serioz njerzor dhe
ekonomik si pr qytetin, ashtu dhe pr t gjith vendin. Qeveria ka vendosur tashm t
marr masa t nevojshme q do t reduktojn numrin e aksidenteve pr nj koh t
shkurtr. N mnyr q t arrihen disa rezultate konkreten nj koh t pranueshme,
sht e nevojshme q t gjitha projektet t identifikohen, t planifikohen dhe zbatohen
brenda nj kornize racionale, financiarisht t qndrueshme dhe n prputhje me
Programin e Siguris Rrugore (PSR).

Bypass n veri t Durrsit


Parashikon prfundimin e nj lidhjeje me katr korsi midis hyrjes s Durrsit nga rruga
nacionale n zonn jug-lindore te qytetit (Bypass i Shkozetit), nprmjet pjess lindore
t qytetit prgjat jugut t zons s Knets, duke kaluar n pjesn veriore t qytetit, me
nj gjatsi t prgjithshme prej 5.900 km.
Me zbatimin e projekteve t Unazs e qytetit dhe Bypassit t Veriut dhe Jugut, skema e
prgjithshme e rrjetit kryesor rrugor Durrs do t jet e karakterizuar nga nj skem
ARCO-radiale me nj rrjet koncentrik dhe pes rrug ekzistuese radiale.
Kapaciteti i bypassit sht llogaritur 3.600 PCU (njsi makine pasagjersh) n or, me
nj shpejtsi t prcaktuar 80 km n or. T gjitha pjest e bypassit jan konsideruar si
Rrug primare dy drejtimshe me nga katr korsi.
Bypass n jug t Durrsit
Bypass Juglindor sht pjes e Planit Kombtar t Transportit dhe sht investim q i
takon ktij Plani (Arabik Bank).
Riorganizimi i Transportit Publik
Zhvillimi i Sistemit t Transportit Publik Urban
Ky projekt synon t ofroj potencial t mtejshm operacional pr Sistemin e
Transportit Publik. Ka gjasa t jet i nevojshm numri shtes i automjeteve dhe stafit, si
dhe do t rekomandohet prmirsimi i linjave hekurudhore ekzistuese, rritja e
kapaciteteve prkatse t linjs (energji elektrike, semafor, stacione shtes,etj). Kjo do
t ndihmoj n kufizimin e prqindjes s trafikut privat n Modal Split si pr udhtimet
urbane, ashtu dhe lvizjet e udhtarve. N kt kuadr mund t vlersohet fizibiliteti
teknik dhe ekonomik pr zgjerimin e vijs hekurudhore nga Durrsi n drejtim t
Tirans dhe Hanit t Hotit.
152

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Rregullorja e Trafikut dhe Parkimit


Masat e rregullores s trafikut
Ka pr qllim kufizimin e trafikut dhe parkimit n rrug n zonn qendrore t qytetit,
ndrsa n t njjtn koh favorizon lvizjen e kmbsorve, prdorimin e transportit
publik dhe t tjera mnyra jo- private t transportit. N prputhje me rrethanat, skema e
re pr rregullimin e trafikut do t duhet t prcaktohet dhe zbatohet n prputhje me
strukturn e re funksionale t rrjetit rrugor urban. Pas vlersimit t projekteve t
propozuara, detaje t tjera t projekteve q do t kryhen jan t prfshir n Programin
e Projekt Propozimit 10-vjear (10YPPP), si dhe vlersimet e tyre paraprake. Ky
document paraqet Kart Projekti pr do veprim (apo kombinim i projekteve) t
propozuara nga Konsulenti n 10YPPP.
T gjitha projektet jan t shnuara n tabeln prezantuese Prmbledhse (Matrica
Prmbledhse e Projekteve t Propozuara), e cila tregon numrin e identifikimit, titullin,
kohzgjatjen e periudhs s zbatimit dhe krkesat e financimit pr secilin veprim.
Pas prezantimit t Prmbledhjes s kartave t Projekteve, tabela e quajtur (Matrica e
Programin e Projekt Propozimit 10-vjear ) tregon 10YPPP bazuar n alokimin e t
gjitha projekteve t propozuara n vit nga vit (ose fazave) me krkesat e fondeve
prkatse. N prputhje me rrethanat, kjo tabel tregon se sa sht shuma e
prgjithshme e investimeve t nevojshme pr zbatimin e 10YPPP, si dhe shprndarjen
prkatse vjetore.
N prfundim, bazuar n vlersimin e Konsulentit t drguar n Bashki, projektet q
krkojn punimeve ndrtimi do t duhet t zbatohen duke prdorur nj afat t ndryshme
nga ai i 10YPPP. Departamenti I Transportit, n bashkpunim me Departamentin e
Planifikimit Urban, pas miratimit nga Bashkia, do t prgatitin projektet dhe
dokumentat e tenderit brenda Pjess II t projektit.

Tabela 35: Permbledhje e Projektit te Propozuar per Trafikun dhe Transportin ne qytetin e Durresit

153

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Kartat e Projektit

KARTE PROJEKTI-1.1.1.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit

REHABILITIMI I RRUGEVE
Gjendja ekzistuese e rrjetit rrugor, sic eshte pare dhe nga analiza SWOT, eshte shume e keqe,
ndaj lind nevoja per nje projekt te vecante per Rehabilitimin e Rrugeve.
Projekti konsiston ne rehabilitimin e rrjetit te rrugeve paresore dhe dytesore te qytetit Durres
(afersisht 184.6 km) duke perfshire marrjen e ketyre maseve, nga trajtimi i siperfaqes dhe
shtrimi per te perfunduar rindertimin dhe parashikimin e sistemit te drenazhimit, ne varesi te
gjendjes aktuale te cdo nyjeje. Te gjitha kryqezimet midis rrugeve te kategorise se pare e te
dyte do te permisohen nga ana strukturore dhe funksionale.
Sinjalistika vertikale dhe horizontale dhe shenjat rrugore jane te pershira ne projekt. Priori
tetet do te percaktohen ne pjesen e dyte te studimit.

Justifikimi i Projektit

Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike

Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e
ndertimit

Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

Ulja e kostos per mirembajtjen e mjeteve.

Rritje e kapacitetit lidhes te transportit

Rritje te shpejtesise mesatare te udhetimit.

Permisimi i sigurise

Permisimi i mjedisit.
Promovimi i mobilitetit urban te integruar sipas standarteve te BE.
Permiresimi i trafikut, ulja e numrit te aksidenteve rrugore, ndotjes se ajrit, zhurmes dhe ulja e
shpenzimeve publike dh eprivate.
Faza A
- Percaktimi i standarteve per rehabilitimin e rrugeve dhe cmimi per njesi.
- Percaktimi i programit per rehabilitimi e rrugeve.
- Dhenja e perparesise sipas analizes ekonomike, fuksionimit dhe gjendjes aktuale te rrugeve.
- Pergatitja e projektit teknik dhe dokumentave per tender per dy vitet e para te zbatimit te
projektit
Faza B1, B2, etj.
- Zbatimi i punes bazuar ne dy vitet e para te ndertimit;
- Pergatitja e projketit teknik dhe dokumentave per tender per dy vitet e para te zbatimit te
projektit.
Rritja e sigurise, ulja e ndotjes se ajrit, ulja e zhurmes, ulja e shpenzimeve per transportin si
publike ashtu dhe private.
Mungesa e aftesive te duhura te stafit bashkiak per menaxhimin e nje projekti te tille.
100 000 000 Euro eshte kostoja paraprake e te gjithe kostos se projektit.Duke marre parasysh
kerkesat e medha per fonde Konsulenti propozon te perfshihen vetem disa faza ne projektin 10
vjecar per rehabilitim e rrugeve. Shuma fikse vjetore per te gjithe kohezgjatjen e projektin 10
vjecar mund te percaktohet nga nje politike e pershtatshme financiar
Koncept.
Afat mesem-Afat gjate.
Dhjete vjet.
Dhjete vjet.

154

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 57: Plani i rrjetit rrugor te Durresit

155

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI-1.1.1.2
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

UNAZA E QYTETIT DURRES


Mungesa e nje unaze ne qytet, ka shkatuar rritjen e trafikut ne qytet se bashku me te gjitha pasojat e
keqija qe vijne nga bllokimi i trafikut. Vecanerisht pas ndertimit te zones se re industriale, dhe
parkut energjetik trafiku ne pergjithesi dhe sidomos ai i automjeteve te renda eshte renduar.
Projekti parashikohet te kufizoje trafikun tranzit, trafikun e automjeteve te renda si dhe pjeserisht ate
te automjeteve te vogla ne zonen qendrore teDurresit, qe rrethon zonen me te rendesishme
rezidenciale ne kete bashki. Unaza shtrihet ne pjesen veriore te qytetit. Ky projekt parashikon
ndertimin e kater korsive, me dy korsi per transportin publik, nga nje per cdo drejtim, qe kalojne
permes zones se ish-Kenetes drejt Porto Romanos dhe zones se re industriale e parkut energjetik.
Unaza e qytetit Durres do te kete 6 korsi ne dy drejtime (4 korsi +2) edhe pse ndertimi i saj eshte
ndare ne dy faza. Ne fazen e pare, Unaza e Qytetit do te ndertohet si nje rruge me dy drejtime
levizjeje me dy korsi ne cdo drejtim; kryqezimet me rruget e tjera primare do te jene ne nje nivel dhe
manovrat do te rregullohen nepermjet nepermjet shenjave horizontale, vertikale dhe sinjalistikes me
semafore.
Ndertimi i nje korsie te dyte + korsi autobusi ne cdo drejtim levizjeje dhe dy kryqezimeve ne
disnivel eshte parashikuar per fazen e dyte te projektit, keshtu rruga ne gjendjen e saj perfundimtare
do te kete kater + dy korsi. Faza e dyte e projektit lidhet drejteperdrejte me projektin 1.1.1.3
Kryqezime ne Disnivel. Toka e nevojshme per ndertimin e by pass-it duhet te sigurohet qe ne
fazen e pare te projektit.

Justifikimi i Projektit
- Kufizimi i makinave te renda (kamioneve) dhe nje pjese te automjeteve private;
- Rritja e sigurise per kembesoret;
- Krijimi i efekteve mjedisor pozitiv duke ulur ndotjen dhe bllokimin e trafikut;
- Rishperndarja dhe permiresimi i zonimit ne zonen urbane.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike

Permiresimi i mobilitetit ne qytet. Permiresimi i trafikut dhe ulja e bllokimit te tij. Permiresimi i
rregullave per parkimin.
Permiresimi i mobilitetit dhe lehtesimi i trafikut ne zonen qendrore urbane.
Faza A (shih harten bashkangjitur)
- Ndertimi i pjeses lindore te unazes (pjese e by-pass-it te Durresit me gjatesi of 3.13 km)
Faza B
- Ndertimi i unazes jugore me gjatesi 4.8 km.
Faza C

Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e
ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

- Ndertimi i unazes veriore me gjatesi of 5:0 km


Permiresimi i te gjithe treguesve te transportit, si aspektet e sigurise, ndotja e ajrit, reduktimi i
bllokimit te trafikut etj.
Buxheti i pamjaftueshem nga ana e Bashkise
17 000 000 euro
Koncept
Dy vjet
Kater vjet

156

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 58: Rrjeti Unazor i Qytetit

157

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTA E PROJEKTIT 1.4.2.1


Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere

Objektivi Specifik
Aktivitete strategjike
Impakti I pritur

Risqet
Kostoja e vleresuar e
ndertimit
Prgatitja e projektit
Vleresimi i prioriteteve

Prgatitja e projektit
Kohezgjatja e zbatimit

QYTETI I DURRESIT DHE PORTI ME PLATFORME T INTEGRUAR


Porti ekzistues tregtar i Durrsit sht me rndsi t madhe pr zonn, por krijon penges pr jetn e
qytetit pr shkak t integrimit t varfr me t. N t kundrt, portet evropiane kan tendenc pr t
qen t integruar n aktivitetet kulturore, ekonomike dhe sociale t qytetit. N rastin e Durrsit, portit
do t jet i integruar me an t nj platforme intermodale, duke e lidhur at me stacionin hekurudhor,
terminalin e autobusve si dhe me anijet ndrkombtare t pasagjerve.
Projekti sht bazuar n integrimin e terminalit hekurudhor, stacionit t autobusve dhe terminaleve
pr tragetet e pasagjerve. Fokuset e veanta t tij jan: - Ndrtimi i seksionit n dy nivle t rrugs
"Dshmort" nga " Qendra Galaktik " deri n "Bankn Intesa"; - Devijimi i linjs hekurudhore pr n
port; - Prishja e ndrtimeve prreth portit pr t zgjeruar (sa m shum q t jet e mundur) zonn e
qytetit dhe
Portit me platform t integruar. - Ndrtimi i nj terminali t ri t integruar pr anije, autobus, tren
dhe makina udhtarsh - Ndrtimt nj numri t madh kompleksesh, parqesh, kopshtesh, zyrash dhe
ndrtesash dhe zonash pr
kmbsort - Port tregtar do t zhvendoset n Porto Romano - Ri-shfrytzimin i zons s vjetr pr
ruajtjen e benzins dhe nj depove t vjetra
Synimi i projektit eshte te perdore nje zone te braktisur per qellime te tjera pervec atyre te banimit..
Pr n afat t mesm dhe t gjat porti ekzistues tregtar do t zhvendoset n Porto Romano, n
mnyr q Durrsi t prfitoj si nj qytet port q pret varka me vela, jahte, anije t mdha
udhtarsh dhe varka private sportive, pr t krijuar nj zon turistike duke i dhn qytetit nj
karakter vrtet bregdetar .
Rinovimi dhe rivitalizimi i zons ekzistuese t vjetruar t portit tregtar, terminali i autobusve dhe
stacioni hekurudhor do ta kthejn Durrsin n nj qytet modern dhe Porti me Platform t Integruar.
Aktivitetet strategjike kryesore q do t zbatohen jan: - Studimi i fizibilitetit - Studimi I Marketingut
- Projekte paraprake - Marrveshje Ndrqeveritare
Pr afat t shkurtr: prfundimin e nj projekti konceptual t prshtatshm, q do t prezantohet pr
investitort vendas dhe ndrkombtar si nj baz koncesioni pr nj BOOT n Projektin e
Financave.
Mosfunksionimi e Portit ekzistues Tregtar pr nj koh t gjat, do t jet rrezik i madh jo vetm pr
platformn e integruar n vetvete, por edhe pr t gjith rinovimin urban t zonave pran
400,000 pr studimin e fizibilitetit dhe projektit konceptual si baz pr Procedurat e Oferta me
Koncesion (t rimbursueshme nga koncesionari fitues)
E vlersueshme
afatshkurtr
1 vit
20 vjet

158

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 59: Platforma Integruese e Portit te Durresit

159

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTA E PROJEKTIT 2.1.3.1


Titulli i Projektit
Sfondi i Projektit

Pershkrimi I Projektit

ZGJERIMI I RRJETIT TE FURNIZIMIT ME UJE NE ZONAT ME BANESA


INFORMALE
40 milion US$ jane investuar ne infrastrukturen e furnizimit me uje te Durresit. Keto investime
nuk kane dhene rezultatet e deshiruara shkaktuar edhe nga rritja e paparashikuar e popullsise me
130% gjate ketij 10-vjecari. Kjo situate rendohet akoma me shume gjate muajve te veres nga nje
influks prej 25,000 turistesh. Per me teper sipermarrja e ujesjellesit, megjithe perpjekjet e bera
per ristrukturim, mbetet akoma me nje structure menaxhimi dhe administrate te papershtatshme e
kompetence te pamjaftueshme per te siguruar sherbimin e furnizimitme uje te pijshem. Ne
sezonin e larte furnizimi me uje zgjat vetem dy ore ne shumicen e zonave te qytetit, fakt qe
kryesisht eshte nje problem keq-menaxhimi.
Ky projekt konsiston kryesisht ne furnizimin me uje te pijshem te banesave informale ne zonen e
vjeter te Kenetes dhe Shkozet qe aktualisht marrin uje nga sisemi ne menyre illegal. Kerkesa per
uje per zgjerimin e Sistemit te Furnizimit me uje eshte 300 350 l/s dhe do te sigurohet nga
burimi i Bovilles. Nje linje transmetimi me tubacion DN 500 do te ndertohet nga burimi i ujit deri
ne impiantin e perpunimit. Sugjerohet te ndertohet nje Impiant i ri i Perpunimit te Ujit prane
impiantit egzistues ne Boville. Nje linje transmetimi do te ndertohet nga WTP (tubacioni i
transmetimit) deri ne rezervuarin e ujit No 4 ne Arapaj (33 km tubacion DN 500). Sistemi i
shperndarjes do te ndertohet me DN 630 dhe DN 75 qe do te furnizoje zonen e vjeter te Kenetes
dhe pjeserisht zonen e Shkozetit.

Objektivat e Projektit
- Te permiresoje sistemin e furnizimit me uje
- Te zhvilloje zonat informale
- Te permiresoje cilesine dhe sasine e ujit te pijshem
Objektivi I gjere

Masterplani i Durresit do te siguronte nje menaxhim me te mire te bregut ne lidhje me zhvillimin


e ndertimeve, ruajtjen e plazhit, kopshtet publike, rrugeve dhe sherbimeve ku bregu i Detit
Adriatik do te jete me lehte i arritshem per qytetaret dhe nje e mire e qytetit e jo e individeve
private. Furnizimi me uje te pijshem 12 ore/dite.

Objektivi specifik
- Zhvillimi i nje masterplani per zgjerimin e rrjetit
- Implementimi i masterplanit
Aktivitetet Strategjike
- Ndertimi i nje linje transmetuese kryesore nga Bovilla ne WTP 10 km tubacion DN 500.
- Ndertimi in je linje transmetimi kryesore nga WTP (tubacioni transmetues) ne rezervuarin e ujit
no 4 ne Arapaj, 33 km DN 500.
- Ndertimi e Impiantit Trajtmit te ujit te pijshem per 300 350l/s ne dite per person
- Ndertimi i Sistemit te Furnizimit me uje ne zonen e ish-Kenetes.
Kostoja e vleresuar e
ndertimit

Faza e projektit

Projektet
Zhvillimi i nje masterplani per
furnizimin me uje duke
perfshire dizenjimin
Ndertimi i linjes kryesore
transmetuese nga Bovilla ne
WTP (tubacioni transmetues)
Ndertimi i linjes kryesore
transmetuese nga WTP ne
rezervuarin e ujit no.4 ne
Arapaj, 33 km DN 500
Ndertimi e Impiantit Trajtmit
te ujit te pijshem per 300
350l/s
Ndertimi i Sistemit te
Furnizimit me uje ne zonen e
ish-Kenetes.
Konceptim

Kostoja LEK
135,000,000

Kostoja EURO
1,000,000

254,300,000

1,830,700

839,192,000

6,216,220

500,000,00

3,571,429

523,476,000

3,877,600

160

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTA E PROJEKTIT 2.2.1.1


Titulli i Projektit
Sfondi I Projektit

Pershkrimi I Projektit

NDERTIMI I KANALIZIMEVE TE UJRAVE TE ZEZA NE ZONAT


INFORMALE
Menyra kryesore e shkarkimit te ujrave te zeza, vecanerisht ne zonat informale,
eshte nepermjet gropave septike mbimbushja e te cilave shkarkohet ne
kanalizimet kulluese bujqesore te cilat nuk kane kullim te mjafueshem.
Aktualisht gjithe ujrat e zeza shkarkohen ne det. Disa projekte jane pregatitur
per te zgjidhur kete problem, por shume investime te tjera jane te nevojshme.
Ujrat e zeza shkarkohen direkt ne det derisa imianti i trajtimit te jete funksional.
Kapaciteti i propozuar i impiantit te trajtimit (ne ndertim) eshte i mjaftueshem.
Projekti do te mbuloje zonat informale. Problemet kryesore me te cilat keto
zona perballen jane mungesa e rrugeve, infrastruktures baze dhe mungesa e
sherbimeve publike megjithese keto zona tashme jane nje pjese integrale e
qytetit dhe e komunitetit urban. Projekti do te perfshije edhe zgjerimin e Rrjetit
te ujrave te Zeza ne zonen e ish-Kenetes. Nje stacion pompimi do ti drejtoje
ujrat e zeza ne WWTP (tubacioni i transmetimit).

Objektivat e Projektit
- Te ule ndotjen e mjedisit duke trajtuar ujrat e zeza para kullimit natyror dhe
shkarkimit ne det.
- Nje pjese shume e vogel e qytetit mbulohet nga kanalizimet e ujrave te zeza.
Objektivi I gjere

Durresi eshte nje qytet bregdetar ne detin Adriatic dhe kjo pike e forte do te
ruhet ne MasterPlanin e ri duke propozuar masat e duhura planifikuese per te
zhviluar nje harmoni ekologjike midis tokes dhe detit.

Objektivi specifik
- Zhvillimi in je masterplani te pergjithshem per kanalizimin (permiresimi i atij
ekzistues) deri ne 2020
- Implementimi i masterplanit.
- Devijimi i permbytjeve e ujit te shiut nga deti.
Aktivitetet Strategjike
- Zgjerimi i sistemit te Ujrave te Zeza ne zonat Informale zona e ish-Kenetes
dhe stacionit te pompimit qe do te drejtoje ujrat ne WWTP (tubacioni i
transmetimit).
Kostoja e vleresuar e
Projektet
ndertimit
Zgjerimi i sistemit te Ujrave te Zeza ne zonat
Informale zona e ish-Kenetes dhe stacionit
te pompimit qe do te drejtoje ujrat ne WWTP
Faza e projektit
Prioriteti

Kostoja LEK

Kostoja EURO

621,675,000

4,605,000

Konceptim
Afat-mesem

161

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTA E PROJEKTIT 2.2.1.2


Titulli i Projektit
Sfondi I Projektit

Pershkrimi I Projektit

NDERTIMI I SISTEMIT TE UJRAVE TE SHIUT


Ne Durres SUSH eshte pjeserisht i kombinuar me sistemin e kanalizimeve te ujrave te zeza.
Sistemi permban ne total 8 stacione pompimi te vendosura ne pikat me te uleta. Megjithate, keto
nuk jane te mjaftueshme dhe pjeset e uleta te qytetit rrezikohen nga permbytja gjate stuhive me
shit te rrembyeshem. Ujrat e mbledhura rrjedhin ne nje kanal te hapur rreth 6 km deri ne
stacionin e pompimit te Porto Romanos dhe derdhen ne detin Adriatic te patrajtuara. Kanalet
kulluese bujqesore ne zonat vecanerisht ne zonat informale dhe pergjate rruges DurresRrogozhine, te cialt shpesh perdoren per devijimin e ujrave te zeza, nuk mirembahen, bllokohen
nga plehrat dhe mbetjet dhe shpeshhere nderpriten nga ndertesat e paligjshme. Sistemi i kullimit
nuk eshte aspak funksional.
Pikat kryesore te projektit fokusohen ne rrjetin aktual dhe
ndertimin e nje sistemi te ri per ujrat e zeza ne zonat
informale. Rrjeti egzistues do te ndahet nga Sistemi i Ujrave
dhe do te shkarkohet ne kanalet e hapura kulluese. Zona e
vjeter e Kenetes do te shkarkoje ne kanalin e hapur egzistues.
Do te ndertohen 2 kolektore per shkarkimin e ujit ne kanalin e
hapur egzistues me dy stacione pompimi. Zona e plazhit do te
shkarkoje ujrat e shiut ne det nepermjet nje tuabcioni 500 m qe
do te ndertohet.

Objektivat e Projektit
- Te reduktoje ndotjen e mjedisit duke devijuar ujrat
- Parandaloje permbytjet e vazhdueshme te rrugeve te qytetit
- Ujrat e zeza qe rrjedhin te patrajtuara ne det jane shume te
rrezikshme, pasi mund te provokojne semundje te shumta dhe
te demtojne turizmin dhe ekonomine e Durresit, mund te
shkatojne perhapjen e epidemive.
Objektivi I gjere

Masterplani i Durresit do te siguronte nje menaxhim me te


mire te bregut ne lidhje me zhvillimin e ndertimeve, ruajtjen e
plazhit, kopshtet publike, rrugeve dhe sherbimeve ku bregu i
Detit Adriatik do te jete me lehte i arritshem per qytetaret dhe
nje e mire e qytetit e jo e individeve private.

Objektivi specifik
- Zhvillimi i nje masterplani kullues te pergjithshem deri ne
vitin 2020
- Implementimi i masterplani
- Devijimi i ujrave te shiut ne det.
Aktivitetet Strategjike
- Ndertimi i Sistemit te Ujrave te Shiut per zonen e ishKenetes
- Ndertimi i Sistemit te ri per ujrat e shiut dhe ndarja nga
sistemi egzistues i Ujrave te zeza ne qytetin e Durresit.
- Ndertimi i SUSH ne Shkozet
- Devijimi i ujrave te shiut ne zonen e plazhit ne det dhe
ndertimi id y tubacioneve kuluese 500 m.
Kostoja e vleresuar e
Projektet
ndertimit
Ndertimi i Sistemit te Ujrave te Shiut per zonen e ish-Kenetes
dhe te qytetit te Durresit
Ndertimi i Sistemit te ri per ujrat e shiut dhe ndarja nga sistemi
egzistues i Ujrave te zeza ne qytetin e Durresit.
Ndertimi i SUSH ne Shkozet
Devijimi i ujrave te shiut ne zonen e plazhit ne det dhe
ndertimi id y tubacioneve kuluese 500 m.
Faza e projektit
Prioriteti

Kostot LEK

Kostot EURO

1,007,351,100

7,461,860

180,800,100

1,339,260

397,018,800
117,499,950

2,940,880
870,370

Konceptim
Afatmesem

162

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI 2.2.2.1


Titulli i Projektit

NDERTIMI I LINJES SE TRAJTIMIT TE UJRAVE TE


ZEZAT

Sfondi i projektit

Burimi kryesor I ndotjes sht prfaqsuar nga


mbeturinat urbane (mbeturina t ngurta dhe
ujore). Ujraturbane ndoten nga P(fosfori) nga detergjentet
lares dhe aktivitete te tjera.. N(azoti) sht nj tjetr element I
gjetur n uj, me formul NO2 dhe NO3, dhe sht prodhuar
nga aktivitetet urbane, bujqsore dhe industriale. Ndotja m e
shpesht e ujit sht ajo mikrobiologjike e cila ndodh pr
shkak t derdhjes s ujrave t zeza, te patrajtuar , n lumenj
dhe det.)
Efektet n shndetin njerzor:Derdhja e ujrave t zeze drejt e
ne det pa asnje trajtim sht shum e rrezikshme. Kjo mund t
provokoj disa smundje duke demtuar ekoomi dhe turizmine
Durresit dhe shkaktokton epidemi. Gjithashtu biodiversiteti i
detit mund de ndikohet dukshem. . Shkarkimi I ujrave urbane
dhe mbetjeve urbane n lumenj dhe n det pa ndonj trajtim,
prfaqson nj rrezik t madh pr florn dhe faunn. P, N dhe
ndonj element tjetr ne sasi te medha mund t shkaktojn
shkatrrimin e jetess ujore.
Shkarkimi I ujrave urbane dhe mbetjeve urbane n lumenj
dhe n det pa ndonj trajtim, prfaqson nj rrezik t madh pr
florn dhe faunn. P, N dhe ndonj element tjetr mund t
shkaktojn shkatrrimin e jetess ujore kur jan me tepri.
.

Pershkrimi i projektit
- Me poshte jepet pershkrimi i projektit:
sistemi i mbledhjes (ujrat e zeza qe shkarkohen nga banesat
dhe ndertesat tregtare derdhen ne tubacionet e linjes se
trajtimit); -trajtimi paraprak (pas hyrjes ne linjen e trajtimit,
ujrat e zeza kalojne neper rrjeta ne menyre qe te hiqen
mbeturinat e medha); -paraajrim, heqja e mbeturinave te
ngurta (me pas vazhdohet ne rezervuaret e paraajrimit ku
zhavorri, cakulli, rera dhe metalet filtrohen; -rezervuaret
primar te sedimentimit (ujrat e zeza pompohen ne nje
rezervuar te madh sedimentimi ku materialet qe notojne siper
hiqen nga siperfaqja e ujit, nderkohe qe tehet largojne
mbeturinat solide ne fund te rezervuarit ); -ajrim sekondar
(ujrat e zeza hyjne ne rezervuaret e ventilimit ku ndodh nje
proces biologjik); - rezervuaret sekondar te sedimentimit
(materialet qe notojne siper hiqen nga siperfaqja e ujit,
nderkohe qe tehet largojne mbeturinat solide ne fund te
rezervuarit); -seleksionimi i mbeturinave solide (mbeturinat
solide qe mblidhen pas rezervuareve sekondar dergohen ne nje
proces per largimin e ujir; -dezinfektimi -trajtim me i thelle
(pjese e rrjedhjeve sekondare devijohen ne nje linje te trete
trajtimi ku prodhohet uji i ricikluar).
Justifikimi i Projektit
- Permiresimi i shendetit publik;
- Permiresimi i cilesise se ujrave nentokesore;
- Permiresimi i mjedisit fizik dhe social te bashkise.
Objektivi i gjere

Objektivi Specifik

Promovimi i rigjenerimit urban te integruar (strehimi, shociale,


mjedisore dhe ekonomike) per zonat e kompleksitetit dhe
renies urbane.
Rinovimi dhe rivitalizimi i zons ekzistuese t vjetruar t
portit tregtar, terminali i autobusve dhe stacioni hekurudhor
do ta kthejn Durrsin n nj qytet modern dhe Porti me
Platform t Integruar

163

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Veprimet Strategjike

Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve

Propozohen aktivitetet e meposhtme:


- Kritere te pergjithshme: Identifikimi i tipit dhe sheshit te
projektit; pershkrimi i projektit dhe detyrave;
- Shendeti publik dhe mjedisi: Shendeti Publik/propozimi i
Vleresimit te ndikimit Mjedisor ne perputhje me ekologjine,
ligjet dhe rregulloren;
- Fizibiliteti teknik:identifikimi i teknologjise se pershtatshme
(Specifikimet e projektit); identifikimi i veprimeve dhe plani i
mirembajtjes ne perputhje me rregullat dhe normat;
- Fizibiliteti Financiar dhe Menaxhimi i Projektit: propozimi i
nje plani fizibiliteti finaciar;
- Pjesmarrja Publike: propozimi i pjesemarrjes publike dhe
informimi i publiket ne takimet me grupet e interesit;
Zhvillimi Miqesor ndaj Mjedisit: -identifikimi i perkufizimeve
dhe principeve; perkujdesja per burimet natyrore.
Qytet i paster, pa ndotje; Siguri me e larte per qytetaret.
Mungesa e eksperiencs dhe njohurive; - rregulla te
nderlikuara dhe burokraci
1,000,000,000 leke
vleresim
afatmesem

KARTA E PROJEKTIT 2.3.1.1


Titulli i Projektit

ZGJERIMI I RRJETIT TE FURNIZIMIT ME


ENERGJI ELEKTRIKE NE ZONAT INFORMALE

Sfondi i Projektit

Sistemi i energjise elekrike eshte rinovuar gjate viteve te


shkuara ne zonen qendrore te qytetit. Rrjeti i tensionit te
mesem eshte permiresuar ne 20 KV. Kabllot jane shtruar
kryesisht nen toke. Ne zonat me banesa informale nje rinovim
i sistemit aktual te improvizuar duket te jete i nevojshem.
Tensioni i mesem ne kete zone eshte ende 6KV me humbje te
shumta dhe lidhje te paligjshme. Kapaciteti in en-stacionit (qe
eshte permiresuar dhe rindertuar kohet e fundit) eshte me 157
MW i mjaftueshem aktualisht, por qe duhet te zmadhohet me
20% deri ne 2020
Fokusi kryesor i projektit kane qene zonat informale. Projekti
parashikon ndertimin e nje nen-stacioni prej 40 MW ne zonen
e ish-Kenetes per te siguruar kerkesen e populates deri ne vitin
2020. Ka nevoje per te permiresuar rrjetin ne kete zone nga 6
KV ne 20 KV dhe per te shtruar kabllot nen toeke.

Pershkrimi i Projektit

Objektivat e Projektit
- Paqendrueshmeria e furnizimit me energji elektrike. Rrjeti
ekzistues eshte i vjeter dhe difektoz, dhe ka nderhyrjete
shpeshta ilegale ne linjat e energjise.
- Rrjeti i energjise elektrike ne zonat informale eshte i
pamjaftueshem.
- Mungesa e transfomatoreve dhe kabinave.
- Humbje te mesh ate energjise nepermjet linjave ilegale.
Objektivi iI gjere

Masterplani i Durresit do te siguronte nje menaxhim me te


mire te bregut ne lidhje me zhvillimin e ndertimeve, ruajtjen e
plazhit, kopshtet publike, rrugeve dhe sherbimeve ku bregu i
Detit Adriatik do te jete me lehte i arritshem per qytetaret dhe
nje e mire e qytetit e jo e individeve private. Furnizimi me
energji elektrike do te behet 24 ore/d

Objektivi specifik
- Rritja e kapacitetit te nenstacionit me 20%
164

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

- Zgjerimi dhe dendesimi i rrjetit te energjise elektrike dhe


shtrimi i kabllove nentoke.
Aktivitetet Strategjike
- Ndertimi i Nen-stacionit me kapacitet 40 MW ne zonen e
ish-Kenetes
- Rehabilitimi i rrjetit egzistues duke shtruar kablo nen toke ne
zonat informale.
Kostoja e vleresuar e
Projektet
ndertimit
Ndertimi i Nen-stacionit me kapacitet 40 MW ne zonen e ishKenetes
Zgjerimi Rrjetit te Energjise Elektrike 20kv/400 VA dhe
shtrimi i kabllove nentoke dhe ndertimi i 15 kabinave 50 kVA
Faza e projektit
Prioriteti

Kostot LEK

Kostot EURO

270,000,000

2,000,000

326,295,000

2,417,000

Konceptim
Afat-mesem

KARTA E PROJEKTIT 2.4.1.1


Titulli i Projektit
Sfondi I Projektit

Pershkrimi I Projektit

INSTALIMI I LINJAVE TE REJA TELEFONIKE NE


ZONAT INFORMALE DHE ZONEN INDUSTRIALE
Ne Durres Rrjeti Telefonik ka nje kapacitet te lire me njesi
nderlidhje prej 5000 lidhjesh. Me kete kapacitet mund te lidhet
edhe 10% me shume e popullsise. Megjithate, vecanerisht ne
zonat informale, mungon rrjeti. Gjithashtu rreth 60% e rrjetit
eshte akoma ne formen e kabllove ajrore. Rrjeti i Fibres optike
interurbane prej 47 km eshte i mjaftueshem per te ardhmen e
afert. Ky projekt do te beje te mundur qe zona te jete e pajisur
me nje system telefonik modern dhe plotesisht funksional.
Projekti do te lehtesoje ofrimin e sherbimit dhe operimin
normal per banoret e vendosur ne zonat me banesa informale.
Sherbimet telefonike mungojne plotesisht ne keto zona. Rrjetet
e tjera telefonike jane shtruar pjeserisht me kabllo ajrore.
Projekti ka parashikuar shtrimin e 60% te rrjetit egzistues
nentoke dhe zgjerimin e rrjetit telefonik ne zonat informale
duke mbuluar te gjithe zonen. Kjo do te kerkonte dyfishimin e
kapacitetit nderlidhes aktual, shtrimin e 60 km kablo bakri
shtese dhe 20 kabina shperndarese.

Objektivat e Projektit
- Te shtoje kapacitetet e komunikimit ne funksion te zhvillimit
te ketyre zonave
- Rrjeti telefonik mungon ne zonat me banesa informale
- Durresi eshte nje qytet bregdetar me origjine antike; krijimi
in je ambienti nderkombetar nepermjet aktiviteteve turistike.
- Krijimi i nje sistemi te unifikuar
Objektivi I gjere

Objektivi specifik

Masterplani i Durresit do te siguronte nje menaxhim me te


mire te bregut ne lidhje me zhvillimin e ndertimeve, ruajtjen e
plazhit, kopshtet publike, rrugeve dhe sherbimeve ku bregu i
Detit Adriatik do te jete me lehte i arritshem per qytetaret dhe
nje e mire e qytetit e jo e individeve private.
Krijimi i nje sistemi te integruar komunikimi ne perputhje me
standartet Europiane.

Aktivitetet Strategjike
- Rehabilitimi i sistemit telefonik egzistues duke shtruar kabllo
nentokesor
- Zgjerimi i linjave te rrjetit telefonik ne zonat informale
- Zgjerimi i kabllove kryesore me fiber ne zonat me banesa
165

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

informale ne zonen e ish-Kenetes


- Ndertimi i faciliteteve per pikat e aksesit te internetit
Kostoja e vleresuar e
Projektet
ndertimit
Zgjerimi i linjave te rrjetit telefonik ne zonat informale,
instalimi i 2 kutive nderlidhese me 5000 lidhje dhe kabinave
shperndarese.
Zgjerimi i kabllove kryesore me fiber ne zonat me banesa
informale ne zonen e ish-Kenetes
Faza e projektit
Prioriteti

Costs LEK

Costs EURO

145,867,500

1,080,500

53,500,000

400,000

Konceptim
Afat-mesem

KARTE PROJEKTI 2.5.1.1


Titulli i Projektit

Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

PERMIRESIMI I MBLEDHJES SE MBETJEVE


URBANE, KLASIFIKIMIT, TRANSPORTIT,
RICIKLIMIT TE MBETJEVE URBANE
Sasia e mbeturinave urbane eshte ne rritje me rritjen e
popullsise dhe rritjen e nivelit te jeteses .
Shrbimet Bashkiake vlersojn vlern aktuale ku sasia e
mbledhur sht 155 ton n dit dhe m shum se 200 ton n
dit gjat sezonit turistikDeklarohen. 400 deri 500 kg pr
person/ vit, e cila sht e ngjashme me qytetet Evropiane pa
ndarje teknologjike t mbeturinave
Vendgrumbullimet e plehrave : kjo sasi eshte krijuar shum
shpejt pa qene e perderueshme keto 10 vitet e fundit dhe
mbingarikim me mbeturina urbane do ta ktheje kete vend ne
nje pikat me te rrezikshme.
Per shkak te mungeses se burimeve per percaktimin ekzakt te
sasise dhe cilesise se mbeturinave urbane ,procedurat per
minimizim e tyre eshte akoma e pamundur.
Faktikisht shume pak eshte bere ne lidhje me riciklimin e
letres,metaleve,qelqeve dhe plastikes.Krijimi in nje tregu per
riciklimin e materialeve eshte akoma e fazat fillestare.
.
Synimi I ktij projekti t mbaj qytetin sa m pastr t jet e
mundur. Objektivat specifike jan t lidhur me prmirsimin e
koleksionimit t mbeturinave urbane, me fillimin e aktivitetin
te riciklimit n bashkpunim me OJQ-te lokale ,si dhe
organizimin e grumbullimit dhe trajtimin e mbeturinave inerte.
Operimet e menaxhimit t mbeturinave mund t nen-ndahen
ne nje numer sistemesh operimi:-magazinimi I mbeturinave; fshirja e rrugve; -grumbullimi parsor dhe dytsor; transferimi; -mirmbajte t automjeteve; -gjetje dhe riciklim I
materialeve; -trajtimi; -depozitimi.

Justifikimi i Projektit

- Prmirsimi i shndetit publik;


Permiresimi i mbledhjes se mbeturinave;
Fillimi i aktivitetit t riciklimit;
Fillimi i aktivitetit te trajtimit t mbeturinave inerte.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik

Depozitim i sigurte i mbeturinave


Prmirsimi I menaxhimit bashkiak pr mbeturinat inerte

166

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Veprimet Strategjike

Impakti i Pritur

Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve

Identifikimi dhe vlersimi I alternativave. Kuadri institucional:


-t analizoj kuadrin ligjor rregullator; -t verifikoj
bashkpunimin inter dhe intra bashkiak; -t propozoj forcimin
e menaxhimit dhe mundsit pr pjesmarjen e sektorit privat.
Grumbullimi dhe riciklimi I mbeturinave; -t analizoj profilin
e grumbullimit dhe riciklimin e mbeturinave; -t identifikoj
problemet dhe kufizimet e prbashkta; -t propozoj
prmbledhjen e ceshtjeve kyce: grumbullimi I mbeturinave; sistemi riciklues; -t analizoj grumbullimin primar dhe
sekondar t mbeturinave; -t propozoj seleksionimin dhe
mirmbajtjen e automjeteve.T verifikoj fshirjen e rrugve.
Trajtimi dhe depozitimi i mbeturinave: -t identifikoj
problemet e hedhjes se pakontrolluar; -t identifikoj
hierarkin menaxhuese t mbeturinave; -t propozoj
vlersimin e ndikimt ne mjedis; - t identifikoj trajtimin
teknologjik t mbeturinave; -t propozoj nje prmbledhje te
cshtjeve kyce strategjike dhe t minimizoj kostosh.
Qendrueshmeria financiare: -t propozoj strukturn e
politiks financiare; -t behet nj analiz ekonomike t
alternativave teknike; te propozohet vlersimi financiar i planit
strategjik. Infomimi i publikut dhe pjesmarja e tij: -t
theksoj rolin e informimit dhe pjesmarjes s publikut; -t
theksoj informimin dhe edukimin e publikut.
Largimi i prditshem i mbeturinave nga pikat e grumbullimit;
-Nje qytet I paster pa ndotje;
-Prmirsimi I siguris dhe shndetit t banorve.
Mungesa e eksperiencs dhe njohurive; - rregulla te
nderlikuara dhe burokraci
80,000,000 leke
koncept
afatshkurter

KARTA E PROJEKTIT 2.6.1.1


Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

Justifikimi i Projektit

Objektivi i gjere
Objektivi Specifik

PARKU I QYTETIT TE DURRESIT


Qyteti i Durresit ofron banorve t tij vende t pakta, pr sa i
prket parqeve dhe siprfaqeve t gjelbra, q sjellin efekt mbi
standardet e larta t jetess t popullats. Zona e Kallmit, rripi
i gjelbr verior i Durrsit, pr fat t mir sht ende i
pazhvilluar dhe prfaqson nj mundsi potenciale pr t
ngritur nj park metropolitan t qytetit pr popullsin.
Projekti do t prfshij tr rajonin e Kallmit s bashku me
Viln e Mbretit Zog duke lidhur bregdetin me zonn kodrinore
dhe veri-perndimin me Riviern Veri-jug q prbjn zonat
me densitet t lart popullsie. Parku i qytetit do t jet i
projektuar si nj park lir natyror me pamje nga deti dhe so t
jet i pajisur me shesh lojrash pr fmijt, me infrastruktur t
leht argtimi t tilla si bare dhe restorante, belvedere,
gjelbrim dhe zona rekreative, auditor dhe teatr i hapur etj
Projekti ofron standarde t prcaktuara gjelbrimi pr banort
dhe do t kontribuoj n rritjen e standardeve t jetess s
banorve.
Themelimi i Parkut Metropolitan t Qytetit
Projekti kufizon rreptsisht propozimin e ndrtimeve t do
lloji. Nj pjes e gjer e zones s Kallmit do t konvertohet n
nj park natyror me mjedise rekreative

Aktivitete strategjike
- Planifikimi i peizazhit do t identifikoj vendndodhjet e
prshtatshme pr do funksion q duhet t prmbush parku;
- Projekti i detajuar do t prcaktoj dhe t kualifikoj
funksionet dhe aktivitetet e veant,
- Plani i menaxhimit do t prcaktoj koston e projektit dhe
167

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

qndrueshmrin financiare t tij.


Impakti I pritur
Risqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Prgatitja e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Zbatimi i projektit
Kohezgjatja e zbatimit

Realizimi I Parkut t Qytetit brenda 10 vjetsh


Ndrtimet e paligjshme dhe mungesa e justifikimit pr lejet e
ndrtimit nga bashkia dhe / ose institucionet e tjera publike.
70 Mil.

Konceptual
Afatshkurtr
Afatmesm n afatgjat
Afatmesm n afatgjat

168

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 60: Parku i qytetit te Durresit

169

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI 2.11.1.1


Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

Ri-NATYRALIZIM I TOKES NE KEPE PER TE


SHMANGUR EROZIONINJ E METEJSHEM
Shpyllzimi bashk me e shtpive t ndrtuara ne kodra po
shkaktojne erozione massive dheu. Privatizimi n sektorin e
bujqsise solli ndarjen e toks n copa m t vogla dhe
fermert perpiqen t punojn cdo metr katror t
mundshm.tasrraca Shtpit t ndrtuara n kodra dhe n
zonat malore japin mundesine e me shume tokave te
punueshme por si pasoj e ksaj shtresa pjellore e tokes sht
duke u grryer n mnyr alarmante Siperfaqja e gjelbert ne
qender te qytetit eshte shume e kufizuar nderkohe qene pjesen
tjeter te qytetit mungon teresisht. qndrore, ndrsa pjesa e
qytetit q mbetet I mungon kjo aftsi. Plazhi I Durrsit dhe
Currilave prbjn zonat kryesore argetuese t qytetit. Disa
nga zonat ne kete bashki jane te prirura per rreshqitje toke si
pasoje e erozionit i cili eshte rezultat i shpyllezimi dhe nje
zhvillimi te pakontrolluar te ndertimeve,vecanerisht ne kodrat
afer me plazhin.
M posht sht permbledhja e programit per kontrolli I
erozionit n pjerresit natyrale prmes mbjelljes s bimve:
Sipas programit pr kontrollin e erozionit t toks, ne
prforcuam shtresen bimore ne zonat erozive ose qe kane
prirje per erosion.
Objektivat jan kontrolIi tokave erozive dhe permisimi, i
vlerave natyrore dhe ekologjike per terrenet e degraduara.
Ne do te mbjellim nj numr bimsh cdo vit n harmoni me
projektin ton t mbjelljes s pemve pr kontrollin e erozionit
t toks. N planin e mbjelles ne kemi adoptuar nj przierje
pr rritjen e shpejt, futjen e specie te reja bimesh q pengon
erozionin e mtejshm t toks,si dhe scepie te zones , atje ku
mundet , q mundesojne krijimin e habitateve me bimesi te
eger dhe rrijte te biodiversitetit me nje synim perfundimtar
eshte krijimi i zonave me bimesi ne shpatet e kodrave

Justifikimi i Projektit
- Prmiresimi i cilesise se ujerave nentokesore;
- Prmirsimi fizik dhe social i mjedisit ne Durres
Objektivi i gjere

Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike

Promovimi i regjenerimit te integruar urban (banimi,


shoqerore, mjedisore, ekonomike) per zonat me kompleksitet
te madh dhe shkaterrim urban
Re-natyralizim i tokes ne kepe per te shmangur erozionin e
metejshem
Jane propozuar keto aktivitete:
Kriteret e prgjithshme:Perckatimi I tipi dhe vendodhjes se
projektit si dhe pershkrimi i projektit dhe detyrave
Mjedisi: t propozoj nj Vlersim Ambjetal n prputhje me
ligjet ekologjike dhe rregullat
Realizueshmria teknike: -t identifikoj teknologjine e duhur
(hollsit e projektit.
Duke marre parasysh performancn e teknikave t ndryshme
pr gjelberimin e vendeve t pjerrta,e cila ka qn aplikuar si
nj prov (eksperiment), duke prcuar studime eksperimentale
pr mbjelljen e pemve ku jan prdorur disa specie bimore
vecanrisht specie bimsh vendase, duke prcuar studime pr
kryerjen e kontrrollit t erozionit n siprfaqet e qilimave t
pjerrt t toks; -duke vlersuar prshtatshmrin e cimentimit
t toks si mbjellja e pemve mesetare pr bimsin n tokat e
pjerrta; -duke vlersuar studimin bioinxhinierik t masave t
dheut pr riparimin natyror t toks) Indetifikimi i
operacioneve dhe planit te mirembajtjes ne pajtim me normat
dhe rregullat e projektimit atehere kur eshte e mundshme
Pjesmarja publike: -t propozoj nj plan pr pjesmarjen
publike me informimin e publikut dhe takime me te
170

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Zhvillimet thelbsore : indetifikimi i pricipeve dhe


perkufizimeve; -t verifikoj institucionet dhe kapacitetin
njerzor t ndrtesave

Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve

Reduktimi I tokave t prirura per erosion ; -Rritja e stabilitetit


t toks.
Buxhet I limituar ,mungese experience dhe dijeje
100,000,000 leke
Koncpet
Afatmesem

KARTA E PROJEKTIT 2.11.4.1


Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

Justifikimi i Projektit

Objektivi i gjere
Objektivi Specifik

Aktivitete strategjike

Impakti I pritur

Risqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Prgatitja e projektit
Vleresimi i prioriteteve

QENDRA HISTORIKE
N vitin 2006 sht hartuar dhe miratuar nga Bashkia nj plan
pr zhvillimin e qendrs historike t Durrsit. Plani mbulon
vetm nj pjes t zons s mbrojtur nga Instituti lokal i
Mbrojtjes s Monumenteve. Aktualisht, Instituti ka ndalur
procesin e zhvillimit urban n kt zon dhe aktivitetet e
ruajtjes jan lejuar deri m sot. Pronart e truallit nuk kan
interes n ruajtjen e zones, pasi aktiviteti i ruajtjes sht
perceptuar si nj investim pa-kthim pr shkak t mungess s
stimujve t do lloji.
Plani i Ruajtjes dhe Zhvillimit (PRZ) pr qendrn historike
sht propozuar m posht. Do t identifikohen vlerat e
trashgimis kulturore dhe do t prshkruhen n prputhje me
rrethanat e aktivitetet pr qendrn e qytetit t Durrsit pr
procesin e zhvillimit t qndrueshm. Projekti kryesor do t
prfshij komponentet n vijim: - Realizimi i nj inventari t
prshtatshem t trashgimis arkitektonike t qytetit; Promovimi i Restaurimit t Integruar ku prve aspekteve
urbane dhe vlerave arkitektonike, jan marr gjithashtu
parasysh aspektet ekonomike dhe shoqrore t trashgimis
kulturore. - Realizimi i Planeve pr t br vlersimin e duhur
t ndrtesave t trashgimis kulturore dhe potencialet e
zhvillimit nprmjet integrimit n sektorin e turizmit
Qendra historike e Durrsit sht streha e godinave historike
dhe pasurive t tjera kulturore. Megjithat, ka koh q sht
ln pas dore nga autoritetet dhe rehabilitimi i saj do t jet i
dobishm n ofrimin e qytetit me nj mjedis m t mir urban
duke kontribuar n ruajtjen dhe vlersimin e trashgimis
kulturore kombtare.
Mbrojtja dhe ruajtja e pasurive dhe trashgimis kulturore.
Prpunimi i Plani t Ruajtjes dhe Zhvillimit i cili merr n
konsiderat kushtet fizike, historike dhe vlerat kulturore,
karakteristikat strukturore t ndrtesave dhe pikat e dobta t
tyre.
PPZ prfundimtar do t prfshijn: - Analizen e vlerave
historike dhe kulturore, si dhe pikat e dobta t ndrtesave; Rishikimin e normave t lejuara dhe kufizuese (Krijimi i zons
kmbsore, jo pr automjete motorike) - Propozimet pr
kuadrin e ri rregullator
Prshkrimi i ndikimit t zbatimit t projektit n mjedisin e
zhvillimit t qndrueshm t Bashkis: - Prmirsimin e zons
n fjal - Rritjen e aktiviteteve tregtare dhe kulturore
IPM kundrshton aktivitetet e propozuara
2 700 000 Lek, 20 000
Projekt konceptual
Afatshkurtr
171

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 61: Qender Historike

172

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTA E PROJEKTIT 2.11.7.1


Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

Justifikimi i Projektit

Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike

Impakti i Pritur
Risqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit

Prgatitja e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Zbatimi i projektit
Kohezgjatja e zbatimit

REHABILITIMI I SHTITORES S CURRILAVE


Zona e Curilave n Durrs prbn nj nga zonat e plazhit m t
favorizuara pr popullsin vendase si dhe pr turistt e huaj.
N 20 vitet e fundit zona e Currilave ka vuajtur nga mungesa e
planifikimit, prdorimi i saj sht i parregullt. Sot, vija
bregdetare sht pushtuar nga nj numr i madh ndrtesash t
ndryshme t tilla si: ndrtesa e universitetit, kioska, hotele dhe
restorante pa leje.
Projekti ka pr qllim projektimin e nj bulevardi bregdet
(shtitore plazhi) me elementet argtuese t tilla si:
vendpushime plazhi, bare dhe restorante, diskoteka, portet e
luajtshme dhe platformat e plazhit me qllim pr t ofruar
cilsi turizmi si pr banort, ashtu dhe pr turistt
Rivitalizimi i gjith vijs ujore do t nxis ofruesit e lokaleve
ose t funksioneve t tjera, t ofrojn shrbime t cilsis m
t mir ushqimi si pr banort, ashtu dhe pr turistt. Zbatimi i
projektit pritet t ket nj ndikim pozitiv mbi kushtet e
prgjithshme social-ekonomike dhe mjedisore t zons
bregdetare, paralelisht me prmirsimin e objekteve turistike
furnizimit.
Rinovimi dhe prmirsimi I vijs bregdetare
Ofrimi i mundsive t reja pr investime n sektorin e turizmit
duke rritur cilsin e infrastrukturs turistike
Studim fizibiliteti
Projekt i detajuar
Shembuj detajesh arkitektonike
Vij bregdetare trsisht e rinovuar e zons Curilave.
Nuk ka rreziqe t parashikuara
Fonde publike: 4Mil (Infrastruktura primare-ndriimi, rrugt,
gjelbrimi, trotuaret, stolat etj) Inisiativa Private: 4-6 Mil (
krijimin e baseneve ujore, mol lundrues, diskotek, restorant
dhe bar, etj)
Projekt conceptual
Afatshkurtr dhe afatmesm
2 vjet
2 vjet

173

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 62: Rehabilitimi i bregdetit prane Currilave

174

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI-4.1.1.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

PERMIRESIMI I KRYQEZIMEVE
Niveli i sherbimeve ne kryqezimet e identifikuara edhe ne
harte eshte kthyer ne pengese per trafikun qe kalon ne pjesen
qendrore te rrjetit te rrugeve, ndaj keto kryqezime kerkojne
permiresim te dukshem.
Disa kryqezime te rendesishme qe ndodhen brenda zones
qendrore te Durresit, sidomos ne pjesen ku realizohet lidhja
me unazen, te cilet kane aktualisht ngarkese te madhe trafiku
dhe kane shfaqur probleme sigurie dhe funksionimi, do te
permiresohen persa i perket shtrirjes dhe sinjalistikes
rrugore.Ne kete mase jane perfshire 5 kryqezime (shih harten
me poshte).
Kryqezimi Nr.1
Kryqezimi Nr. 2
Kryqezimi Nr. 3
Kryqezimi Nr. 4
Kryqezimi Nr. 5
Permiresimi i kryqezimeve do te koordinohet me masa te
tjera ne kete fushe te investimeve kapitale. (ku eshte e
zbatueshme

Justifikimi i Projektit
- Rritje te kapaciteteve te kryqezimeve;
- Rritje te sigurise se kembesoreve;
- Rritje te sigurise se automjeteve;
- Zvogelim kohes se humbur ne kryqezime;
- Rritje te frekuences te sherbimeve te transportit publik.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike

Promovimi i mobilitetit te integruar urban.


Permiresimi i sistemit te menaxhimit te trafikut nga Bashkia.
Per secilin nga kryqezimet jane parashikuar keto masa
veprimi:
- Projektimi sipas funksioneve te rrugeve qe lidh kryqezimi;
- Blerja e tokes per zgjerim te karrexhatave
- Parashikimi i sistemit kullues
- Trajtimi i trotuareve
- Instalimi i semaforeve.
- Instalimi (nese duhet) te shenjave te trafikut.
- Instalimi (nese duhet) i tabelave te levizshme per stacionet
dhe itinerarin e autobuseve.

Impakti i Pritur

Rritja e sigurise, permiresimi i trafikut dhe mundesi me e


madhe per mobilitet me mjete te pamotorizuara.
Mungesa e eksperteve per studime mbi trafikun ne bashki.
500 000 Euro
Koncept.
Afatmesem.
Dy vjet.
300 000 Euro

Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Punimet e Zbatimit
Sfondi i projektit

175

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 63: Projekti I Permisimit te kryqezimeve kryesore ne qytetin e Durresit

176

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI-4.1.1.2
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit

RREGULLORJA E RRUGEVE URBANE


Problemet per rregullimin e trafikut dhe parkimit ne qytetin
Durres kane nevoje per nje Rregullore te Rrugeve Urbane.
Qellimi i ketij projekti eshte percaktimi i klasifikimit urban,
karakteristikave gjeometrike, funksionin dhe prioritetet e rrjetit
rrugor, ne perputhje me ceshtjet funksionale, administrative dhe
organizative te Kodit Rrugor te Shqiperise.
Produkti i ketij projekti do te jete nje Manual i cili do te te
azhornohet me permiresimin progresiv te rrjetit rrugor duke iu
referuar cdo rruge me standartet perkatese gjeomtrike dhe
funksionale.

Justifikimi i Projektit
- Inventari i rrjetit rrugor te Durres ne perputhje me sistemin e
identifikimit te rrugeve;
- Klasifikimi dhe percaktimi funksional per cdo rruge te rrjetit
rrugor te Kamzes;
- Krijimi i manualit te pare per rruget urbane.
Objektivi i gjere

Realizimi i dizajnit urban dhe planifikimi i infrastruktures


rrugore duke u mbeshtetur ne standartet bashkekohore.

Objektivi Specifik

Vetem nje database i hollesishem mund te bej te mundur


menaxhimin e problemeve te transportit si dhe trafikun ne rritje
te qytetit.

Veprimet Strategjike
- Krijimi i nje arkivi per rruget dhe percaktimi i nje sistemi te
klasifikimit te rrugeve ne bashkepunim te ngushte me Bashkine
Durres;
- Caktimi i karakteristikave funksionale dhe gjeometrike per
cdo rruge;
- Percaktimi i karakteristikave strukturore per cdo tip rruge
urbane;
- Percaktimi i aspekteve ligjore dhe urbanistike perkatesisht per
cdo standart.
Impakti i Pritur
Rrisqet

Kostoja e vleresuar e ndertimit


Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

Krijimi i nje data base te integruar qe do te siguroje zhvillim te


qendrueshem te infrastruktures rrugore te qytetit Durres.
Mundesi te kufizuara te stafit ekzistues te bashkise per te
realizuar inventarin e plote te rrjetit rrugor te qyetit pa trajnimin
e duhur.
300 000, Euro
Koncept.
Afatshkurter.
Nje vit.
Nje vit.

177

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTA E PROJEKTIT -4.2.3.1


Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

Justifikimi i Projektit

Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike

Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

BY-PASS VERIOR I DURRESIT


By-Pass Verior i Durrsit do t shmang trafikun q do t
gjenerohet dhe do t jet I trhequr n zonn e Parkut Industrial
t Porto-Romanos. Ky projekt do t bj t mundur q t trafiku
n rrjetin rrugor t qytetit t Durrsit nuk do t jet i
mbingarkuar.
By-Pass Verior fillon n mbikalimin e Shkozetit, n autostradn
Tiran - Durrs, shkon drejt veriut n zonn e ish-Knets. Bypass-i verior do t ndrtohet si nj autostrad urbane, dhe n t
njjtn koh do t jet pjes e Unazs veriore t qytetit t
Durrsit, me nj gjatsi t prgjithshme prej 4 590 m, nga t
cilat 1990 m jan pjes e Unazs veriore t qytetit. Rruga do t
ket dy grejtime me nga gjasht korsi, ku nj korsi pr secilin
drejtim lvizjeje do t jet vetm pr automjetet e transportit
publik. Rruga n do drejtim do t ket nj korsi pr biikleta
dhe kmbsor trotuar n ann e djatht t lvizjes. Dy fazat
kryesore t ndrtimit jan jan parashikuar t tilla: n fazn e
par t By-Pass t Veriut do t ndrtohet nj karrexhat dydrejtimshe me dy korsi gjithsej. Kryqzimet me rrugt e tjera
kryesore do t jen n kryqzime n nivel, ku do t qarkullohet
me sinjalistik horizontale dhe sinjalizim vertikal; N fazn e
dyt sht parashikuar ndrtimi i korsive t tjera pr do drejtim
(n prfundim rruga do t jet dy- drejtimshe me nga gjasht
korsi), dhe nyjet me nivele (nnkalimet) n kryqzimet me
pjesn veriore t rrjetit rrugor. Faza e dyt sht e lidhur direkt
me projektin e " Programi i kryqzimeve me nivele". Trualli i
nevojshm pr by-pass deri prfundimin e gjasht korsive do t
jet prftuar gjat marrveshjes n fazn e par t projektit. Pr
m tepr rruga e re n fjal do t siguroj trafikun turistik me
nj akses t leht drejt zonave rekreative t qytetit t Durresit.
Reduktimi i fluksit t dhe bllokimeve t trafikut n rrjetin
rrugor t Durrsit; Prmirsimi i aksesit n zonn veriore dhe
veri-perndimore t qytetit t Durrsit.
Nxitja e trafikut t integruar me transportin urban
Prmirsimi i lvizshmris dhe trafikut n qytetin e Durrsit.
Jan propozuar veprimet e mposhtme: Faza 0 - Studimi i
Fizibilitetit, Projekti i detajuar dhe Procesi i Prokurimit Faza
A - Blerja e toks (e gjith e drejta pr ndrtimin e e nj rruge
me katr korsi );
- Ndrtimi i nj korsie pr do drejtim (gjatsia: 2 600 m) Ndrtimi i kryqzimeve n nivel n nyjet e mposhtme: Faza
B - Ndrtimi i fazs s dyt pr secilin drejtim (2 600 m gjatsi)
- Ndrtimi i nyjeve me nivele (kryqzime ve m nivele).
Transformimi i zons n nj zon me akses, trheqje dhe
gjallrim pr do pjes t qytetit.
Buxheti i kufizuar i bashkis pr financimin e projektit me
fondet e veta, kostoja pr infrastrukturn e krkuar.
5 200 000 Euro (pr segmentin q nuk sht pjes e Unazs)
Investim Kapital
Projekt konceptual
afatmesm
Nj vit
Dy vjet

178

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTA E PROJEKTIT -4.2.3.2


Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

Justifikimi i Projektit

Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike

Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit

Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

BY-PASS JUGOR I DURRESIT


Qellimi i projektit sht shmangia e t gjith trafikut tranzit q
udhton pr n jug t Shqipris nprmjet rrjetit rrugor t
qytetit dhe kryesisht nga zonate plazhit t Durrsit.
By-pass-i Jugor i Durrsit pjes e Planit Kombtar t
Transportit dhe investimi i saj i takon Fondit Kuvaitian ". By
Pass i Jugut do t projektohet si nj rrug me shpejtsi t lart,
do t ket katr korsi (3, 75 m t gjer secila), e shoqruar nga
dy kufizime t asfaltuara (1, 5 m t gjer secila), si dhe dy rrug
t mesme prkatse (7 m e gjer secila), duke arritur nj
seksion total prej 38 m n t gjith gjatsin e saj. Ky By Pass
do t shmang t gjith trafikun tranzit n drejtim t qyteteve
jugore dhe juglindore t Shqipris, dhe do t lehtsoj trafikun
n qytet, veanrisht gjat kohs s vers
Reduktimi i fluksit t dhe bllokimeve t trafikut n rrjetin
rrugor t Durrsit; Prmirsimi i aksesit n zonn jugperndimore t qytetit t Durrsit.
Qetsim i trafikut n qytetin e Durrsit
Prmirsimi i menaxhimit t sistemit t trafikut bashkiak
Jan propozuar veprimet e mposhtme: Faza A - Blerjen e
toks (e gjith e drejta pr ndrtimin e By Pass Juguor t
Durresit); - Prmirsimi i kryqzimeve; - Ndrtimi i rrugs s
By Pass-it (gjatsia: 4 760 m) Faza B - Ndrtimi i
kryqzimeve me nivele; Faza C - Ndrtim i nj nyjeje me
shum nivele n zonn n periferi t By Pass-it n ann jugore
t unazs
Eliminimi i trafikut tranzit nga zona qendrore e qytetit dhe zona
e plazhit.
Koordinim i kufizuar me Planin Kombtar t Transportit.
Faza 0 Fondi Kuvaitian. (Studimi i Fizibilitetit, Projekti i
detajuar dhe Procesit t Prokurimit)
Faza A + B + C Fondi Kuvaitian.
Ka projekt t detajuar
Afatmesm
I prfunduar

179

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 64: Plani Bypass-eve te qytetit te Durresit

180

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI-4.2.3.3
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

KRYQEZIMET NE DISNIVELE NE RRJETIN RRUGOR


TE DURRESIT
Projekti eshte hartuar per te ulur vonesat dhe radhet e makinave
ne disa nga kryqezimet me te ngarkuara ne rrejtin e rrugeve
primare.
Ne perputhje me rezultatet e modelimit dhe simulimeve te
trafikut jane percaktuar nyjet e kryqezimeve me te rendesishme
te renditura me poshte:
- Nyje kryqezimi Nr. 1 Ne piken e bashkimit te By pass-it Jugor
me rreth rrotullimin e Shkozetit;
- Nyje kryqezimi Nr. 2 eshte kryqezimi mes by pass-it te
unazes dhe rruges se Shen Vlashit;
- Nyje kryqezimi Nr. 3 ne kryqezimin e Unazes me rrugen per
ne Porto Romano.
Fazat e zbatimit te ketij projekti lidhen ne menyre te
drejteperdrejte me zbatimin e projekteve si By pass-i Verior
dhe Unaza Veriore.
Per cdo nyje kryqezimi ne disnivel parashikohen fazat e
meposhtme:
- Projektimi sipas funksioneve te rrugeve qe lidh kryqezimi;
- Blerja e tokes per zgjerim te karrexhatave;
- Ndertimi i mbikalimit ose nenkalimit;
- Asfaltim;
- Instalimi i semaforeve.

Justifikimi i Projektit
- Rritje e sigurise ne rruge;
- Trafik i lehtesuar;
- Ulje e bllokimit te trafikut.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik

Veprimet Strategjike

Sigurimi i rrjedhshmerise se trafikut.


Realizimi i kryqezimeve ne disnivel do te bej te mundur
shmangjen e trafikut tranzit nga qyteti drejt unazes, e cila do te
luaj rolin e nje by pass-i dhe do te lehtesoje trafikun ne rruget
brenda qytetit.
Faza A
Gjate kesaj faze eshte parashikuar ndertimi i kryqezimit ne
disnivel (ky projekt lidhet me ndertimin e By Passeve):
- Nyje kryqezimi Nr. 1 pjesa veriore e by passit jugor;
Faza B
Gjate kesaj faze parashikohet ndertimi i dy kryqezimeve ne
disnivel:
- Kryqezimi Nr.2 ne by passin verior
- Kryqezimi Nr.1 pjesa veriore e unazes veriore.

Impakti i Pritur

Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

Ndertimi i tre kryqezimeve ne disnivel: 1, 2 dhe 3 do te


sigurojne rrjedhshmerine e trafikut drejt Durresit dhe viceversa,
do te permiresoj te gjithe treguesit per trafikun per qytetin.
Bashkia nuk mund ti perballoj keto shpenzime.
3 000 000 Euro vetem per kryqezimet Nr. 2 dhe 3.
Investime kapitale.
Koncept
Afatshkurter.
Dy vjet.
Pese vjet.

181

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 65: Kryqezimet ne disnivel ne rrjetin rrugor te Durresit

182

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI-4.7.1.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

PROGRAMI I VEPRIMIT PER TRANSPORTIN PUBLIK


Qellimi i ketij projekti eshte pergatitja e nje studimi paraprak
(Programi pese- vjecar i veprimit per trasportin publk) ka per
synim percaktimin dhe vleresimin e te gjithave masave te
nevojshme per permisimin gradual te sherbimeve qe ofrohen
nga shoqeria perkatese; racionalizimi i verprimeve rritja e
performances dhe efikasitetit ekonomik jane objektivat qe
duhen arritur.
Projekti percakton nje sistem te transportit publik te shtrire ne
te gjithe qytetin duke u mbeshtetur ne studimin e zones. Ky
sistem do te perfshije nje linje urbane autobusesh duke lejuar
levizjen ne qytet me bileta sezonale ose me ore.

Justifikimi i Projektit
- Rritja e levizshmerise nepermjet transportit publik;
- Permisim i kushteve te trafikut ne qytet;
- Zvogelim i ndotjes.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik

Riorganizimi i transportit publik.


Rritja e mobilitetit ne qytetin Durres nepermjet perdorimit sa
me te madh te transportit publik.

Veprimet Strategjike
- Ulja e bllokimit te trafikut
- Ulja e ndotjes se ajrit
- Ulja e zhurmes
- Ulja e numrit te aksidenteve
- Ulja e kostove per transportin.
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

Fillimi i nje programi afatmesem per riorganizmin aktual te


transportit publik ne Durres.
Mungesa ne Bashki e nje departamenti te posacem per
transportin dhe per studimet mbi trafikut.
E pa-aplikueshme.
Koncept.
Afatmesem
Nje vit.
Nje vit.

183

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 66: Linjat e Transportit public ne qytetin e Durresit

184

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

KARTE PROJEKTI-4.7.2.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit

Pershkrimi i projektit

RRJETI I KORSIVE PER BICIKLETA


Tiparet morfologjike te zones ne studim, levizshmeria e larte e
kembesoreve dhe distancat e reduktuara per shumicen e
udhetimeve gjate dites ne Durres te cojne ne identifikimin e
perdorimit te bicikletave si mjeti me ideal per transportin,
efikas ne aspektin e kostos dhe qe shkakton nje permiresim te
menjehershem te trafikut urban, sidomos ne zonen e qendres,
pergjate rrugeve primare dhe bregdetit.
Bazuar ne rezultatet e studimit te bere, ky projekt do te
konsiderohet si nje mase me prioritet te larte per tu vene ne
zbatim ne kohen me te shkurter te mundur. Ne menyre me te
detajuar projekti ne fjale perfshin fazat e zbatimit te rrjetit
fillestar te korsive te bicikletave, dhe keshillohet qe faza
fillestare te vihet ne zbatim sa me shpejt qe te jete e mundur.
Rrjeti i propozuar i korsive te bicikletave perbehet nga rruget e
kategorive te para perfshir eunazen veriore dh ejugore, rrugen
pergjate zones se Plepave, te Currilave dhe ne zonen Porto
Romano duke filluar nga sheshi perpara Bashkise, rruge qe
fillojne ne pjesen lindore te qytetit deri ne ate perendimore. Nje
krosi e mbrojtur biciklete do te ndertohet pergjate te gjitha
ketyre rrugeve. Zbatimi i ketij projekti duhet te koordinohet dhe
integrohet me projektet e permendura me siper si Programi i
Rehabilitimit te Rrugeve dhe ndertimin apo rindertimin e disa
rrugeve Krijimi i disa direktivave ne dizenjimin e korsive per
bicikleta, dhe sinjalistikes. Se fundmi duhet theksuar se ky
projekt fillestar duhet te konsiderohet si hapi i pare i nje
projekti afatmesem ne afatgjate, qe pas vleresimit te suksesit
dhe efikasitetit duhet ta pajise Kamzen me nje rrjet korsish per
bicikleta te shtrire, te arritshem dhe te sigurte.

Justifikimi i Projektit
Favorizimi dhe mbrojtja e transportit me ane te bicikletave;
Kufizimi i trafikut te automjeteve private ne zonen e studimit;
Ulja e ndotjes se ajrit nga trafiku i mjeteve te motorizuara.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik

Promovimi i transportit urban te integruar.


Permiresimi i trafikut nepermjet perdorimit te shpeshte te
mjeteve te pamotorizuara te trafikut, qe jane miqesore ndaj
mjedisit.

Veprimet Strategjike
Faza A Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate plazhit nga
veriu ne jug te qytetit;
Faza B Ndertimi i nje korsie bicikletash nga stacioni i trenit ne
drejtim te Shkozetit;
Faza C Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate unazes veriore
(gjatesia 2800 m)
Faza D Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate unazes veriore
(gjatesia 1,300 m)
Faza E Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate rruges se re qe
te con ne zonen Porto Romano (gjatesia1,200 m)
Impakti i Pritur

Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit

- Qytet i paster, pa ndotje;


- Rritja e sigurise per qytetaret;
- Promovimi i transportit miqesor ndaj mjedisit;
- Permiresimi i trafikut urban;
- Permiresimi i cilesise se ajrit.
Buxheti i kufizuar.
Kostot e ndertimit te korsive per bicikleta duhet te futen te
kostot e puneve per rikonstruksionin e rrugeve.
Koncept.
Afatmesem
Nje vit.
Pese vjet.
185

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

6
Prfshirja e aktorve n
hartimin e planit
52

6.1 Kontributi I Konsultimit Publik dhe Procesit te


Pjesmarjes.
Konsultimi publik dhe procesi i pjesemarjes eshte ndare duke pasur ne vemendje keto
qellime:

Zhvillimin e detajuar dhe kuptimin ne thellesi te qytetit; nga kend veshtrimi I atyre
qe jetojne, punojne dhe e shfrytezojne qytetin.
Rritjen e angazhimit publik dhe shoqatave me Planet Rregullativete Zhvillimit
Urban

Bashkia e Durrsit n kuadr t prgatitjes s planit rregullues t t gjith qytetit t


Durrsit, ka organizuar me date 1 Prill dhe 16 qershor 2009, nj konsultim t gjer me
grupet e interesit n Pallatin e Kulturs A.Moisiu n Durrs. Ky diskutim ishte i
nxitur nga ekspertet e LAMP si dhe Bashkise Durres. Pjesmarres ne takim ishin
kryetari i Bashkis s Durrsit Vangjush Dako, drejtuesi i projektit LAMP Hari Baral,
ekspert t profilit ekonomik, urbanistik, mjedisor, te ceshtjeve te pronesise, transportit,
etj si dhe qytetar t Durrsit.
Qellimi i ketyre dy takimeve ishte analiza SWOT si dhe vizioni i qytetit.
Ky diskutim pas nj paraqitje t zgjeruar t projektit LAMP nga ana e drejtuesit t tij
Baral u zgjerua n disa tema q kishin lidhje me planin rregullues t qytetit si
planifikimi urban, mjedisi, transporti, ekonomia urbane dhe shrbimet. Po kshtu t
ftuarit zhvilluan nj sr diskutimesh q u prqndruan rreth planeve pr zhvillimin e
qytetit. Qllimi i prgjithshm i programit afatgjat pr menaxhimin dhe administrimin
e tokave sht t lehtsoj zhvillimin e tokave t shfrytzueshme dhe tregjeve t
pasurive nprmjet forcimit t siguris s pronsis dhe prmirsimit t shrbimeve t
52

Ho l l si t lid h ur me p r o ces i n e p r fs h irj e s s p ub l i k ut d he a k to r ve , m asa t e ma rra


n ga Ko ns u le n ti d he lid h j a me p r o c e si n e p r gj i t h s h m t p l a ni fi ki mi t p rs h kr u he n n
Kap i t ul li n 5 .
186

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

menaxhimit dhe administrimit t tokes. Programi afatgjat parashikohet t zbatohet n


tre faza 4-vjeare. Projekti LAMP sht faza e par e ktij programi. Objektivi specifik
i projektit sht t prmirsoj efikasitetin dhe efektshmrin e administrimit t tokave
dhe menaxhimit urban nprmjet forcimit t siguris s pronsis, prmirsimit t
planifikimit urban, menaxhimit t tokave dhe kontrollit t zhvillimit, mbshtetjes pr
vlersimin dhe tatimin e pasurive dhe nprmjet investimeve financiare n shrbimet
dhe infrastrukturn urbane. N kt diskutim publik u theksua fakti q meqnse
planifikimi i qytetit duhet t jet dinamik, proaktiv dhe i orientuar drejt popullsis plani
rregullues i qytetit duhet t inkurajoj investitort t investojn por duke respektuar
nevojat e qytetarve, profilin e qytetit dhe kushtet mjedisore duke siguruar mirqnien e
duhur t jetess dhe duke ofruar produkte urbane q t jen t mirmbajtura dhe t
menaxhueshmebrenda kapaciteteve t tyre n prputhje me ligjet dhe rregulloret
kombtare.Vemendja kryesore gjategjithe diskutimeve u vu ne zonen qe ky plan
rregullues do te perfshije apo kush do te jene kufijte e ketij plani, duke vene theksin ne
dy komuna kufitare me qytetin qe jane Komuna e Katundit te Ri dhe ajo Rrashbull.
Keto zona suburbane kane nje rendesi ne zhvillimin dhe zgjerimin e qytetit per 10 vitet
e ardhshme si ne aspektin urban ashtu edhe ne ate ekonomik e turistik. Per kete, duke
patur parasysh juridiksionet dhe pergjegjesite ne vendimarrje, eshte e nevojshme te
behen takime paraprake me drejtues te Qarkut dhe drejtues te ketyre komunave.Nje
pike tjeter e rendesishme qe u diskutua nga shume pjesmarres ne takimin e Planit te
Pergjithshem Vendor, ishte dhe porti i qytetit. Nje propozim ishte qe duke patur
parasysh rrugen e re Durres Kukes Kosove e cila eshte drejt fundit del si nevoje e
pashmangshme zgjerimi i zones se Portit ne menyre qe te permbushe pritshmerite e reja
qe do ti sjelle koha ose ky port te mbahet vetem per transport pasagjeresh dhe nje port
tjeter per transport mallrash te propozohet ne veri te qytetit. Nje propozim tjeter ishte qe
drafti i ri i pergatitur nga nje kompani Amerikane per zhvillimin e portit te Durresit i
cili eshte mbaruar dhe aprovuar, ka nje pike te dobet, pasi supozon qe portet e tjera te
vendit qendrojne ne te njejten gjendje dhe relativiteti i Portit te Durresit me portet e
tjere qendron i njejte duke mbuluar 80% te import exportit te vendit. Kohet e fundit
eshte aprovuar masterplani i Portit te Vlores i cili eshte nje investim gjigand dhe
parashikon te mbuloje te gjithe transportin e konteniereve, ndersa ne Porti i Shengjinit
do te mbuloje transportin e mallrave konvencinale e produkteve te fqinjeve qe nuk kane
dalje ne det, gjithashtu po ne Durres ne zonen e Ishmit ka lindur ideja e nje porti te ri qe
do te jete tre here me i madh se porti ekzistues. Ne keto kushte ky draft i aprovuar i
Portit te qytetit ka rrezik te bjere poshte. Ideja eshte qe duhet rivleresuar sistemi i
porteve ne Shqiperi duke koordinuar edhe me Ministrine e Telekomunikacionit e
pushtetin qendror. Ndersa nje mendim tjeter ishte qe duke vleresuar faktin e
ndryshimeve te bera gjate viteve te fundit ne kete zone me zhvendosjen e depozitave te
ish AGIP-it dhe zgjerimit te kalates lindore, portit i krijohet nje hapesire e re ne
dispozicion e cila po te menaxhohet me nje teknologji te perparuar nepermjet
makinerive e bejne kete hapesire te mjaftueshme. Ne kete menyre behet e mundur qe te
orientohet hyrja e qytetit ne drejtim te Portit si shume qytete te tjera ne bote, sikurse
dhe Durresi e ka patur te planifikuar kete orientim duke filluar nga viti 1923 me
ndertimin e disa simboleve per kohen si Banka Kombetare, shtepia e Princ Vidit,
Xhamia, Bashkia deri ne 1940.
Ne lidhje me portin u be nje propozim lidhur me daljet e tij, ne menyre qe i gjith fluksi i
pasagjereve qe vijne ne Durres nepermjet detit (qe aktualisht kalojne direkt ne
autostrade ne drejtim te Tiranes) te mund te hyjne brenda ne qytet duke bere te mundur
qe qyteti te perfitoje prej tyre. Kjo teme ngelet e hapur per tu diskutuar edhe ne takimet
e tjera, por jo vetem, te PPV.
187

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Nje faktor teper i rendesishme per planin rregullues eshte dhe tabani historik dhe
arkeologjik si dhe trashegimia kulturore. Historia dhe arkeologjia e qytetit nuk lidhet
vetem me qendren por lidhet edhe me periferine. Kjo ishte nje pike e nxehte e
diskutimit duke patur parasysh eksperiencen e studimit te miratuar te qendres. Ligji i
Trashegimise Arkeologjike e Kulturore hapi debate ne lidhje me disa zona specifike
dhe te degraduara te cilat ky ligj i ka bllokuar duke i lene ne nje gjendje te degraduar
dhe pa perspektive zhvillimi. Eshte e nevojshme qe PPV te jape zgjidhje paralele duke
bere te mundur ruajtjen dhe vleresimin e ketyre vlerave arkeologjike e kulturor por
njekohesisht duke bere te mundur zhvillimin e zonave.
U bene propozime ne lidhje me infrastrukturen rrugorete qendres duke propozuar nje
tunel ne vazhdimin e rruges Deshmoret i cili do te lidhet me shetitoren bregdetare qe
duhet te shtrihet nga porti ne drejtim te Curriave duke krijuar nje zone te re pushimi per
qytetin e duke eleminuar problemet e trafikut ne rrugen Skenderbej sidomos gjate
veres. Gjithashtu duke patur parasysh rrugen e re Durres Kukes Kosove dhe
korridorin 8 si dhe fluksin e transportit qe keto te fundit do te sjellin, u propozua nje
parkim autobusesh te nje niveli ballkanik ne menyre qe te shmanget hyrja e autobuseve
ne qytet sidomos ne periudhen e veres.
U be nje renditje e disa pikave te forta, te dobeta, oportuniteteve dhe rreziqeve per
qytetin.
Pikat e forta

Pikat e dobeta
Mundesite

Rreziqet

qe po ndertohet.

Qender Transporti (ujor, hekurudhor, rrugor dhe ajror)


Turizmi
Tregetia
Universiteti
Kanalizimet e ujrave te zeza e te bardha.
Parku i ri Industrial dhe Energjitik ne Porto Romano.
Investimet ndotese qe mund te gjenerohen nga ky park si TEC-i

Dokumentacioni fotografik qe i takon ketij takimit te pare, i cili trajtonte problematiken


dhe mundesite sipas analizes SWOT, eshte paraqitur ne vazhdim.

188

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

189

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Modeli I fteses per takimin me publikun:


Drejt Master-Planit t Ri pr Durrsin
DRAFT PROPOZIM PR VIZIONIN E QYTETIT T DURRSIT
Konsultimi i II-te Publik
Nje forum pr vendim-marrsit, grupet e t interesuarve & qytetart
PROGRAMI

Mirseardhja & Prshendetja Vangjush Dako, Kryetar i Bashkis Durrs


10.00 AM
Drejt Master Planit t Ri t Durrsit
10,15 AM
Mr. Hari Baral Hydea, Udhheqs i Grupit t Projektit
Konkluzionet dhe rezultatet kryesore t analizave SWOT
10,30 AM
Ekspertt Ndrkombtar Projekti Hydea
Informacion i Prgjithshm i Sfondit & Profilet e Qytetit
10.45 AM
Ekspertt Ndrkombtar Projekti Hydea
Propozimi i Vizionit t Qytetit t Durrsit
11.00 AM
Ekspertt Ndrkombtar Projekti Hydea
Debat i i hapur pr vendim-marrsit, grupet e interesit & qytetart
11.30 AM
Vrejtjet dhe konkluzionet prfundimtare Vangjush Dako, Kryetar i Bashkis
01.00 PM
Pushim Kafeje
01.30 PM
__________________________________________________________________________________
EKSPERTET NDERKOMBETARE HYDEA, Itali, Firence
Udheheqsi grupit Hari BARAL
Planifikues i perdorimit te Tokes - Piero ROVIGATTI
Ekonomist Urban Lorenzo CARAPELLESE
Inxhinjer Bashkiak Gerd WEISSGERBER
Ekspert Transporti dhe Trafiku Shkelqim ZEQO
Ekspert i Kontrollit te zhvillimit Corrado MINERVINI
Ambjentalist Urban Aldo COLTELLACCI

______________________________________________________________________________________
DEPARTAMENTI I URBANISTIKES, BASHKIA DURRES
Ark.Adhurim Qehajaj, drejtor; ark.Ledia Tota, ark.Emiriana Sako, ark.Aurora Pilini
Mail: durresplan@durres.gov.al
LOCAL TECHNICAL STAFF (CITY TEAM) Atelier 4
Valentin Stanaj (City Team Leader), Elidiana Shehu, Altin Halilaj
SEKRETARIA LAMP HYDEA: Linda Kokalari, phone: 0 682016319

190

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

6.2 Takimi me Publikun, Prezantimi dhe shfaqja publike


Takimi me publikun per prezantimin nga ekspertet e LAMP te Vizionit te Qytetit.
M 16 qershor 2009, u zhvillua takimi midis konsulentit dhe personelit bashkiak e
aktorve vendor pr t diskutuar shtjet e ngritura gjat seminareve mbi analizn e
vizionit te qytetit.
N takime u diskutuan shtje kryesore q lidheshin me zhvillimin e ardhshm t
qytetit, prfshi rishikimin e kufirit t zhvillimit urban dhe fushn e zhvillimit q
prqendrohet te popullsia, veprimtaria ekonomike dhe zhvillimi hapsinor. Diskutimet
e skenareve t ndryshme t zhvillimit uan n nj sr projektesh pr t cilat bashkia
kishte shprehur interes t posam. Gjate takimit u moren ne konsiderate edhe
opinionet e pjesemarresve si dhe u shpernda nje formular (modeli i te cilit eshte
paraqitur me poshte) ku qytetaret prezent ne takim mund te linin komentin dhe
kendveshtrimin e tyre per vizionin e qytetit te prezantuar nga ekspertet internacionale. I
gjithe dokumentacioni i plote qe u prezantua ne takim eshte permbledhur nga ekspertet
ne nje raport te vecante i cili daton ne shtator 2009 quhet Raporti i Vizionit te Qytetit

Drejt Master Planit te Ri per Durresin


DRAFT PROPOZIM PER VIZIONIN E QYTETIT DURRES
Konsultimi i Dyte Publik
Nje forum per vendim marresit, grupet e interesit & qytetaret
Pallati i Kultures Aleksander Moisiu
E hene, 16 Qershor 2009
10,00 AM 01,30 PM
Emri Mbiemri:____________________________________________________________________________
Adresa: _________________________________________________________________________________
Tel: ____________________________________________________________________________________
Email:___________________________________________________________________________________
Profesioni/Detyra:_________________________________________________________________________
Komente:

Faleminderit per pjesemarrjen!


Hari Baral, Project Team Leader

191

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Dokumentacioni fotografik i takimit eshte paraqitur ne vijim.

Figura 67: Prezantimi i Planit Strukturor

Konsulenti ne bashkpunim me stafin pergjegjes te projektit LAMP te bashkise, zhvilloi


m 4 shkurt 2010 takimme zyrtart e bashkis, pr propozimin e Plani Strukturor te
bere nga ekspertet e studios HYDEA.Ne takim u diskutuan dhe u prezantuan elemente
t prgjithshme rregulluese si:

Parimet e prcaktimit t prdorimit t toks;


Ceshtjet mjedisore;
Ceshtjet juridike;
Ndrtimin n baz t koeficientit t perdorimit te tokes me akronimin FAR;
Pengesat dhe futjen e kontrolleve t zhvillimit;
shtjet sizmiologjike
Standardeve minimale t zhvillimit

Konsulenti bri nj prezantim t variantit prfundimtar t Planit Strukturor t propozuar


pr bashkin m 2 Prill 2010. Ne kete takim u prezantua gjithashtu edhe raporti teknik
i planit rregullues.Dokumentacioni fotografik i takimit te prezantimit final te projektit
nga konsulenti vijon me poshte.

192

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

6.3 Komente nga Publiku i Gjere

Figura 68: Komente nga Publiku

Sipas ligjit nr.10119, date 23.04.2009, Per planifikimin e Territorit u krye procedura
e hapjes se procesit te Keshillimit me Publikun. Ky proces u hap me date 23 Prill 2012
ne ambjentet e Galerise Nikolet Vasia dhe u mbyll ne date 25 qershor 2012.Ky
193

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

proces u dokumentua edhe nga shtypi i shkruar si edhe ne formen e kronikes nga nje
kanal televiziv i qytetit.
Komentet e marra gjate ketij procesi u prfshin n nj prmbledhje dhe Konsulenti
hartoi prgjigje sugjeruese me shkrim nse kto komente duheshin pranuar, hedhur
posht apo pranuar pjesrisht dhe parashtroi bazat pr ta br kt. Komentet dhe
propozimet e Konsulentit u diskutuan me Drejtorit e Urbanistiks s bashkise n
seminare shtes t organizuara ne kete Drejtori me stafin pergjegjes te PPV.Prgjigjet e
bashkis ndaj komenteve u nnshkruan nga drejtori i drejtoris s urbanistiks dhe u
bn publike nga bashkia. Konsulenti i ofroi udhzime bashkis lidhur me mnyrn e
organizimit t Prezantimit Publik t planit, si pjes e procesit t krkuar t miratimit.

194

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

7
Raport mbi prpunimin e
Sistemit Mbshtets t
Planifikimit Hapsinor
7.1 Sistemi i Informacionit Gjeografik (GIS)
Eshte percaktuar nje projekt GIS per secilin nga qytetet ne fjale. Jane kryer hapat e
meposhteme:
A. Modelimi i te dhenave GIS
B. Tipizimi i vendosjes se te dhenave
C. Prodhimi i shtresave te hartave baze GIS per te 4 qytetet (numri i kadastres dhe
parcelat),
D. Prodhimi i shtresave te hartave baze GIS per te 4 qytetet (ndertesat dhe parcelat
kadastrale),
E. Gjeo-referencimi sipas sistemit te Aluiznit.
Pasi u kryen veprimet e siperpermndura
- U mblodhen te dhenat dhe informacionet baze per perdorimin e tokes (facilitetet
publike,aktivitetet prodhuese, ndertesat e banimit, rruget),
- Kopjet ne leter te hartave u konvertuan ne vektor,
- Te gjitha filet ne dwg u regulluan per tu transferuar ne formatin GIS.
A. modelimi i te dhenave GIS
Ne software-in GIS, nje model te dhenash eshte nje model abstrakt qe pershkruan se si
jane paraqitur te dhenat dhe se si mund te perdoren ato. Modelet e te dhenave
formalisht percaktojne elementet e te dhenave dhe marredhenjet midis ketyre
elementeve per sferat e interesit. Nje gjeodatabase mund te perkufizohet si nje database
qe magazinon, heton, manaxhon dhe kryen detyra te ndryshme, duke I lidhur te dhenat
gjithashtu me informacionin gjeografik. Keshtu, krijimi i nje database kerkon se pari
ekzistencen ose identifikimin e te dhenave ekzistuese, se dyti vleresimin e nevojave te
projektit GIS qe eshte I nevojshem per te arritur objektivat e projektit. Kjo eshte
vecanerisht e rendesishme per te vizualizuar strukturen perfundimtare (modelin e te
dhenave) te gjeodatabase-it, si rezultat I perputhjes se te dhenave ekzistuese me
objektivat e projektit.
195

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

B. Tipizimi i vendosjes se te dhenave Shih 2.1.1


C. dhe D. Prodhimi I shtresave te hartave baze GIS per te kater qytetet (te dhena
kadastrale,kalsifikimi I tipareve te parceles) (ndertesat dhe parcelat kadastrale).Te
gjitha informacionet mbi te dhenat kadastrale ekzistojne vetem ne CAD. Fillimisht ky
informacionu transformua (nga polilines ne poligone) dhe me pas u integrua ne nje
gjeodatabase GIS.
E. Gjeoreferencimi I hartave sipas sistemit te ALUIZNIT (datum WGS84, projeksion
UTM34N).
Momentalisht ne Shqiperi I gjithe informacioni I nevojshem per te krijuar nje ushtrim te
planifikimit urban eshte ne dy sisteme koordinatash gjeodetike. Kadastra shqiptare e ka
bazuar sistemin e referencimit mbi projeksionet Krasovsky datum dhe Gauss Kryger;
ndersa ALUIZNI ka adoptuar si sistem referencimi projeksionet WGS84 datum dhe
UTM34N.
Te gjitha klasat e vecorive ne gjeodatabase I referohen ketyre sistemeve gjeodete te
referencimit duke perdorur te 7 parametrat e Helmertit per te beret e mundur qe keto dy
sisteme referencimi gjeodetike te perputhen.

196

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Figura 69: Dy shembuj te mosperputhjes midis dy sistemeve te papajtueshme

7.2 Tipizimi i vendosjes se te dhenave


Tipizimi i vendosjes se te dhenave eshte nje njesi dhe nen-njesi e nje Gjeodatabse qe
percakton zoterime53te ndryshme hapesinore. Kjo eshte Frymezuar dhe percaktuar mbi
bazen e tipizimit te te dhenave te Tiranes dhe praktikes se pergjithshme nderkombetare.

53

Tipizimi i vendosjes se te dhenave eshte nje koleksion i te dhenave qe ndan nje sistem te koordinuar te perbashket.
Tipizimi i vendosjes se te dhenave perdoret per te integruar pjeserisht ose temakisht te dhena te caktuara. Qellimi i tyre
kryesor eshte te organizoje te dhena te vecuara ne nje njesi te perbashket qe te ndertohet topologjia, nje network i te
dhenave, nje dataset tokesor ose network
gjeometrik.http://webhelp.esri.com/arcgisdesktop/9.2/index.cfm?TopicName=An_overview_of_working_with_feature
_datasets
197

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Perdorimi i Tokes
Perdorimi I pergjithshem
I tokes

Perdorimiprimari tokes

Perdorimisekondar I tokes

Perdorimitercial I tokes

Opsionet atributive
- Primare
- Sekondare
- Terciale
- Rezidenciale
- Densitet I ulet
- Densitet I mesem
- Densitet I larte
- Mix
- Fushekafe
- Pa perdorim
-

Facilitetet Urbane
Facilitetet Urbane

Kodi perkohshem

Bujqesi
Miniere
Gurore
Pyje
Kullota
Peshkim
Ferme
Industri e rende
SME
Mikrondermarrje
Komercial
Mix Komerciale +
banesa
Mix
Komerciale+Hotel+
Park
Mix Commercial +
SME
Turizem
Sherbime
Opsionet atributive
Pike Meteo
Kabine elektrike
Stacion qendror
telekomunikacioni
Ndertese ujesjellesi 9sb)
Kanalizime (sb)
Drenazhi 9sb)
Ngrohje 9sb)
Gaz Natyror 9sb)
Zona mbeturinash
Vendgrumbullim
mbeturinash
Zyre postare
Varreze 9 dhe
Krematorium)
198

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Gjelberime

VendeHistorike

Rrugedheparkime

1.

FacilitetePublike
Ndertesa/
parcelaadministrative

Treg
Thertore
Stacion Benzine
Terminal
Infrastrukture& Parking
Park qyteti
Park pyjor
Kopshtelagje
Kopesht botanic
Kopeshtzoologjik
Fron lumor
Kultivim lulesh
Zone pikniku
Gjelberim I mbrojtur
Sheshe lojrash
Zone tampon per
gjelberim(Buffer)
Zona arkeologjike
Zona kulturore
Zona panoramike
Zona informacioni
kontakti
Rruge kombetare
Rruge Rajonale
Rruge lokale
Rruge arteriale
Rruge shperndarese
/lidhese
Rruge sherbimi
Rruge residenciale
lokale
Kalim per kembesoremakina
Rruge kembesoresh
Rruge bicikletash
Parkim

Opsioneatributive
TempZoneemir
S6
- Administrate Shterore
(parlament,drejtori, agjensi)
- Administrate lokale
(bashki)
- Gjyqesore
- Gjykate
- Organizata administrative
(sindikata,
shoqata,organizata te huaja)
- Ndermarrje publike
199

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

1.1

ZonaAdministrative

1.2

Kufijteadministrative

2.

Shendetesia

3.

KujdesiSocial

4.

Arsimi

5.

Kulture

6.

Sport&Zbavitje

Ndermarrje bashkiake
Ushtria
Policia
Zjarrefikese
Bashkia
Rajoni
Lagjet
Zonat homogjene
Kufijte e zonave elektorale
Kufiri bashkiak
Kufiri Rajonal
Kufiri I Lagjeve
Kufiri I zonave homogjene
Kufiri I zonave elektorale
Spitale
Qendra shendetesore
Kujdesi per femijen dhe
arsimi parashkollor
Azile
Qendra Sociale
Kopshte femijesh
Arsim fillor
Arsim I larte
Universitet dhe Institut
Kerkimor
Muzeume
Biblioteka
Teater
Qendra Kulture
Kinema
Galeri
Informacion Publik
Vende kulti
Qendra historike
Zona arkeologjike
Zonat e gjelbra te qytetit,
sport, zbavitje
Sheshe Lojrash per femije
Terrene Sportive
Qendra Sportive

S5

S8
S4

S7

V2
M2
M1
S1

Facilitetet publike jane facilitate qe i ofrohen komunitetit kryesisht nga sektori public (ndertesat administrative,
qendratshendetsore, facilitetet arsimore, facilitetet kulturore dhe sportive etj.) dhe progresivisht nga sektori privat.
Ndersa faciliteteurbane (sherbime) jane quajtur ato sherbime te cilat pavaresisht nga pronesia supozohen si kryesore
per funksionimineqyteti/vendbanimit dhe funksionimin e sherbimeve me rrjet.
200

PLANI I PRGJITHSHM VENDOR| BASHKIA DURRES

Persa i perket ndertesave (dhe zonave rezidenciale) jane marre ne konsiderate fushat
dhe atributet e meposhteme te nje rendesie te vecante.

#
1

Fushat
Tipi ndertesave

Tipi ndertesave
rezidenciale

Kushtet e ndertesave
rezidenciale
Viti I ndertimit
Lloji I kateve

4
5
6
7
8
9

Numri I kateve
Lloji I ndertimit
Numri I familjeve
Perdorime te tjera te
nderteses

10 NdertesaIlegale

11 Ndertesa historike
12 Vlera e ndertesave
historike
13 Pronesia

Zone
rezidenciale

Opsionet atributive
Residenciale, ndertesat e sherbimeve publike,
ndertesa komerciale, industriale, turistike, fetare,
sportive dhe zbavitje, ndermarrjet e vogla /mikro.
Godina apartamentesh, shtepi private,gjysem private,
shtepi te rreshkura, ndertesat e larta, (kulla) shtepi me
oborr
E mire, mesatare, e keqe, e pabanueshme

G+1, b+g+2+ur, etc 9g: kati perdhe,b; bodrum,


ur:nencati)
1.2.3 etj
Skelet beton, tulle, e parafabrikuar, e perzier, barake
po/jo
Krejtesisht ilegale, zgjerime ilegale, mos respektim I
plote i nje zone te ndertueshme, mos respektim
standartesh
Krejtesisht ilegale, zgjerime ilegale, mos respektim I
plote I nje zone te ndertueshme, mos respektim
standartesh
1,2,3
Vlere kombetare, vlere identiteti
Private, publike qeveritare, publike bashkiake,
pronesi shoqerore, e paqarte

Opsionet atributive

Emri i perkohshem I zones

Qender historike e
qytetit
Standart I larte + B&B
ose Hotel
Densitet I larte
Densitet I mesem
Densitet I ulet

M1, M2
A4
A3
A2
A1

Tabela 36: Seti adoptuar per tipizimin e te dhenave

201

You might also like