Professional Documents
Culture Documents
POLITIKA
E PLANIFIKIMIT T TERRITORIT
T BASHKIS DURRES
MIRATOHET
KRYETARI I KKT
Z. SALI BERISHA
1.4
Pershkrimi
Siprfaqja e njsis
vendore
Numri i popullsis
ekzistuese
Zona me interes
kombtar, zona t
mbrojtura natyrore dhe
kulturore
Siprfaqe e miratuar
zonash informale
Njesia
Specifikime
Tokat Urbane, Tokat Bujqesore, Tokat
Pyjet
Popullesia rezidenciale sipas te
Dhenave Bashkiake
4079 Ha
200.000
730,37 Ha
1420 Ha
Njesia
33.000
banore
8.000
vende
pune
1282,49
Ha
899,86 Ha
839,24 Ha
719,29 Ha
17
104
Specifikime
Zhvillimi Rezidencial
Aktivitete Tregtare
Aktivitete Ekonomike (Logjistika
dhe parqet industriale)
Infrastrukture
Rezidenca
Sherbime
Industri
Vleresimi sipas studimeve
ekonomike dhe demografike
Vleresimi sipas studimeve
ekonomike dhe demografike
Siperfaqe te banuara me densitet
te ulet, te mesem dhe te larte.
Aktivitete Industriale
Tregeti dhe Agjensite e Turizmit
Zona natyrore Periferike
urbane,Tokat Bujqesore
Hapesirat e hapura te gjelbra dhe
objekte sportive
Plani ne Njesi Strukturore
Zonimi i Detajuar (H.2)
Njsia
Specifikime
Duhet t jet n prputhje me
programin buxhetor afatmesm
Dokumenti
Hartohet /
Miratohet
Hartohet
Referenca
Ligjore
Sipas nenit 29
t Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit
Hartohet
Sipas nenit 29
t Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit
Rregullore e ndrtimit
Hartohet
Hartohet
Hartohet
Sipas nenit 27
t Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit
Politika mund
t jet
ekzistuese me
t gjitha pjest
e saj ose pjes
t caktuara t
saj, sipas
Check
list
prcaktimit t
neneve 18 deri
20 t
Rregullores
Uniforme t
Instrumentave
t Planifikimit
Hartohet
Hartohet
LAMP Projekt
Metodologjia
dhe hapat e VSM
duhet t jepen
nga legjislacioni
mjedisor
prkates.
VSM hartohet
paralelisht me
planin dhe duhet
t mbyllet para
miratimit t
instrumentit
vendor
projektplanit.
2
3
Tematika e
hartes
Harta Baz
Hartat e
elementve
ekzistues t
territorit
Lloji i harts
Shkalla
A0
1:25.000
H02
A2
1:25.000
H03
A2
1:25.000
H04
A2
1:25.000
H05
A2
1:25.000
H06
A2
1:25.000
H07a
A2
1:25.000
H07b
A2
1:25.000
H07c
A2
H08
A2
H09
A2
H10
A0
H11
A2
H12
A2
H13
A0
H14
A0
Harta e infrastruktures (
sherbimeve publike dhe
impiante)
a) Rruget
b) Furnizimi me uje
c) Kanalizimi
d) Furnizimi me energji
10
Harta e zonave te
1:25.000
aprovuara te
ALUIZNIT
Analiza e problematikes
1:25.000
mjedisore
Analiza e perdorimit
1:10.000
ekzistues te tokes
Analiza e cilesise se
1:25.000
ndertimit, banesave dhe
shperndarjes se popullesise
Analiza e artikulimit dhe
1:25.000
strukturimit te tipologjive
te hapesires
Propozimi i perdorimit te
tokes (referece rastet sipas
nenit 19 ne Rregulloren
1:10.000
Uniforme te Planifikimit)Harta e pergjithshme e
perdorimit te tokes
1:10.000
Harta e Zonimit te
Detajuar
13
14
15
16
Hartat e
perdorimit te
tokes
H01
12
Check
List
1:10.000
11
Kodi i Formati
Harts
17
18
19
Harta e njesive
dhe nen njesive
Hartat e
sherbimeve dhe
infrastrukturave
te propozuara
20
21
22
23
24
25
Hartat e
Instrumentave
speciale te
kontrollit te
zhvillimit
1:25.000
H15
A2
H16
A2
H17a
H17b
1:25.000
H17c
A2
H17d
H17e
1:10.000
H18
A2
H19
A0
Tabela e Permbajtjes
Hyrje
PJESA A
1. Kuadri i Pergjitheshem i Projektit
1.1 Kuadri i Projektit
1.2 Hapat e Projektit
2. Analiza
2.1 Durresi n kuadrin rajonal
2.2 Organizimi Hapesinor
2.3 Sistemi i transportit
2.4 Infrastruktura bashkiake
2.5 Profili social-demografik
2.6 Analiza e integruar SWOT
2.7 Prfundime
3. Vizioni dhe Strategjia per Zhvillimin e Qytetit
3.1 Vizioni i qytetit
3.2 Synimet e qytetit
3.3 Vizioni i qytetit she Impakti potencial mbi zhvillimin
4. Plani Urbanistik i Bashkis
4.1Parimet e Pergjitheshme te Zhvillimit Urban
4.2Plani Strukturor
4.3 Bazat e planifikimit urban & zhvillimi
4.4 Aktivitetet Produktive
4.5 Banesat & Popullatat
4.6 Facilitetet Publike
5. Infrastruktura e Sherbimeve Urbane Bashkiake
5.1 Situata Aktuale dhe propozimet
5.2 Sherbimet Urbane te Trafikut & Transportit
5.3 Buxheti i Bashkise
6. Perfshirja e Aktoreve ne hartimin e Planit
6.1 Kontributi i konsultimit publik dhe procesit te pjesemarrjes
6.2Takimi me publikun, Prezantimi dhe shfaqje publike
6.3 Komente nga publiku i gjer
7. Raport mbi perpunimin e sistemit mbeshtetes te planifikimit
hapesinor
7.1 Sistemi i Informacionit Gjeografik GIS
7.2 Tipizimi i vendosjes se te dhenave
11
13
16
18
19
23
43
50
54
65
70
72
72
73
84
86
86
88
92
103
106
118
130
130
134
139
186
186
191
193
195
195
197
Lista e Tabelave
Tabela 1: Popullsia e Durresit
Tabela 2: Burimet e te ardhurave te Qeverise Lokale (2007)
Tabela 3: Shkalla e motorrizimit ne Durres
Tabela 4: Parashikimi i rritjes te autoveturave & shkalla e motorrizimit per vitin
2020
Tabela 5: Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te
motorrizuara dhe pa mjete te motorrizuara (jm)
Tabela 6: Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te
motorrizuara dhe pa mjete te motorrizuara (jm)
Tabela 7: Struktura e popullsis sipas grup moshs pr vitin 2007, Bashkia Durres
Tabela 8: Treguesit e Shendetesise (Burimi: Nje veshtrim i pergjithshem ne
sistemin shendetosr ne Shqiperi,Ministria e Shendetesise
Tabela 9:Klasifikimi i biznesit
Tabela 10: Sektoret kryesore qe operojne sipas aktiviteteve
Tabela 11: Karakteristikat financiare te Bashkise
Tabela 12: Te ardhurat (000/ Leke)
Tabela 13: Buxheti Final ( 000)
Tabela 14: Mekanizmi i Planeve Strukturore
Tabela 15: Ekzistenca dhe perdorimi i Planifikuar 219 i tokes ne Durres
Tabela 15/1: Lista dhe Krahasimi ndermjet zonave aktive produktive te planifikuara
dhe ekzistuese
Tabela 16: Kategorite e Cilesise se Banesave
Tabela 17: Tendencat demografike te Durresit ne periudhat 2004 06 dhe 200608
Tabela 18: Popullsia ekuivalente sipas ardhjes se turisteve 2020
Tabela 19: Formulari i vleresimi per analizat social ekonomike
Tabela 20: Rezultatet e PRA ne Durres (ne lek)
Tabela 21: Tabela perfundimtare e analizes se Mundshmerise per banese
Tabela 22: Tematika e Banesave Sociale
Tabela 23: Funksionet e propozuara te negociushme dhe perqindja per njesi dhe
nen-njesite rezidenciale rurale.
Tabela 24: Standartet e aplikuara per Facilitetet kryesore Publike dhe Urbane
Tabela 25: Tabela sinoptike e Faciliteteve Publike
Tabela 26: QSH ne Durres: siperfaqja dhe popullsia e sherbyer
Tabela 27: Normat dhe specifikimet e faciliteteve arsimore
Tabela 28: Kopshtet, shkollat 9-vjecare e te mesme ekzistuese (ne seguence)
Tabela 29: Kopshtet (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)
Tabela 30: Shkolla 9-vjecare (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)
Tabela 31: Shkollat e Mesme (gjendja e tanishme dhe nevojat e tanishme)
Tabela 32: Situata e planifikuar
Tabela 33: Rezultatet GQEM
Tabela 34: Lista finale e aktiviteteve strategjike
Tabela 35: Permbledhje e Projektit te Propozuar per Trafikun dhe Transportin ne
qytetin e Durresit
Tabela 36: Seti adoptuar per tipizimin e te dhenave
1
22
22
44
44
44
54
54
60
61
61
63
63
65
92
100
103
106
107
109
110
111
112
113
115
118
119
122
123
124
125
125
126
139
142
144
153
201
Perdorimi i tokes ekzistues eshte paraqitur kryesisht me funksione mikes. Ne Perdorimin e planifikuar te tokes, te
gjitharruget terciare jane perfshire ne planifikimin zonal, dhe zonat Mikse Residenciale dhe Tregtare dhe zonat
Residenciale dheMikro-ndermarrje perfshihen dy here (Brenda sektorit te Aktiviteteve Produktive dhe Residenciale).
Lista e Figurave
Figura 1: Harta e Pergjithshme, Shqiperia me te verdhe
Figura 2: Qarku Durres
Figura 3: Harta rajonale e Durresit
Figura 4: Foto ajrore e qytetit te Durresit
Figura 5: Rruga Egnatia Tabula Peutingeriana
Figura 6: Rajoni i Durresit dhe Tiranes Perpunimi (GIS, Lamp Project)
Figura 7: Struktura hapesinore e qytetit
Figura 8: Durres, efektet e termetit 1926
Figura 9: Leone Carmignani, Plani Pergjithshem I Qytetit 1942 (PRG, 1942)
Figura 10: Mol ndrtuar nga italiant n vitin 1930
Figura 11: Konfigurimi territorial i tanishem i Durresit:
Figura 12: Karakteristikat e Struktures hapesinore
Figura 13: Fronti Ujor, Pjese e pandertuar, Durres, 2009
Figura 14: Ndertimet pa Leje, Kepi I Durresit
Figura 15: Qyteti i Vjeter
Figura 16: Qytetit Qendror, Qyteti Byzantine dhe Otomanike, (Qyteti Historike
Figura 17: Evolucioni historik i qytetit otoman
Figura 18: Rruga Tregetare
Figura 19: Pamje nga Shekulli XX
Figura 20: Qendra e Qytetit
Figura 21: Qendra e Qytetit me stadiumin
Figura 22: Zhvillimit i frontit ujor
Figura 23: Pjesa Perendimore e dokut qe sot eshte nje nga pjeset me te degraduara te
Qytetit
Figura 24:Zona Bregdetare
Figura 25: Qyteti Industrial
Figura 26: Transformimi I zones indusstriale 1990
Figura 27: Zona e vjeter industriale e Durresit mbrapa portit
Figura 28: Porto Romano, Katund i Ri
Figura 29: Qyteti informal ( Keneta, Zona e brendshme e kepit, ne brendesi te
kodres)
Figura 30: Zona e brendshme e Kepit
Figura 31: Pamje panoramike e vendbanimeve informale ne zonen Ish Kenetes
(foto ajrore 2005)
Figura 32: Vrinasi (Zona informale) Pamje panoramike e vendbanimeve
informalene zonen e ish-kenetes ( foto ajrore 2005)
Figura 33: Qyteti bregdetar turistik
Figura 34: Rashbull
Figura 35: Qyteti i Autostrades
Figura 36: Zhvillimi I popullsise 1991-2008 (Burimi: te dhenat e Bashkise)
Figura 37: Rritja e popullsise (Burimi: te dhenat e Bashkise)
Figura 38: Ndryshimi I popullsise (Burimi: te dhenat e Bashkise
Figura 39: Numri familjeve (Burimi: te dhenat e bashkise)
Figura 40: Madhesia e familjeve (Burimi: te dhenat e Bashkise)
Figura 41: Zhvillimi I numrit te familjeve
Figura 42: Foto qe tregojne pika e forta te Durresit: Pejsazh, Trashegimi kulturore,
Vitalitet urban, Aktivitete portuale
12
20
21
24
24
25
25
26
27
28
29
30
31
31
32
32
33
33
34
34
35
35
35
36
36
37
37
38
38
39
39
40
40
41
41
55
55
56
57
57
58
68
68
87
91
96
98
99
102
103
105
117
121
128
146
149
155
157
159
169
172
174
176
180
183
189
192
193
197
Lista e Hartave
Harta H.10: Harta Ekzistuese e Prdorimit t Toks
Harta H.13: Harta e Propozuar e Perdorimit te Pergjithshem te Tokes
Harta H.16: Harta e Rrjetit rrugor te propozuar i qytetit t Durrsit
42
99
146
Akronime:
ALUIZNI Agjencia pr Legalizimin, Urbanizimin dhe Integrimin e Zonave dhe
Ndertimeve
LZ
Leje Zhvillimi
MPQ
Master Plani i Qytetit
VQQOS
Vizioni i Qytetit, Qllimet, Objektivat dhe Strategjia
PDV
Plan i Detajuar Vendor
VNM
Vlersimi i Ndikimit Mjedisor
BE
Bashkimi Evropian
I
Koeficient Intensiteti
GIS
Sistemet i Informimit Gjeografik
SGP
Sistem Global Pozicionimi
SRH
Studim pr Ruajtjen Historike
INSTAT
Instituti i Statistikave, Republika e Shqipris
IMK
Instituti i Monumenteve t Kulturs
ZRPP/SRPP Zyra/Sistemi i Regjistrimit t Pasurive t Patundshme
KTNPU
Kshilltar Teknik Ndrkombtar pr Planifikimin Urban
ISPU
Instituti i Studimeve dhe Projektimeve Urbane
LAMP
Projekti pr Administrimin dhe Menaxhimin e Toks
IZUV
Instrumenti Vendor i Zhvillimit Urban
MM
Memorandum Mirkuptimi
MPPT/T
Ministria e Punve Publike dhe e Transportit (deri s fundmi MPPTT
Ministria e Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacioneve)
AKPT
Agjencia Kombtare e Planifikimit Territorial
OJF
Organizat Jo-fitimprurse
KSht
Koeficienti i shfrytzimit
PPP
Partneriteti Publik Privat
Qark
Qark
PVPA
Plan Veprimi pr Prmirsimin e t Ardhurave [Lokale]
PRr
Plani Rregullues
VSM
Vlersim Strategjik Mjedisor
PSIS
Plan Strategjik i Investimeve Strukturore
SMPH
Sistem Mbshtets i Planifikimit Hapsinor
SWOT
Pikat e Forta, Pikat e Dobta, Mundsit dhe Krcnimet
TDZh
Transferim i t Drejtave t Zhvillimit
ToR
Termat e Referencs
VKM
Vendim i Keshillit te Ministrave
AKKP (KKKP) Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit te Pronave
NOT
Ndertim-Operim-Transferim
SIP
Sistemi Integruar i Planifikimit
AzhT- OzhT Agjensia ose Organizata e Zhvillimit te Tokes
BSZ
Biznese si zakonisht
PS
Plani Strukturor
QKSh
Qender e Kujdesit Shendetsor
PU
Planifikimi Urban
Hyrje
Duke ndjekur kerkesat e ligjit te ri 10119/2009 Per Planifikimin e Territorit,
Bashkia Durres ka hartuar draftin Plani Pergjithshem Vendor, mbeshtetur ne
Studimin qe eshte pergatitur bazuar struktures se projektit LAMP II nga qeveria
shqiptare ne 2009-2010.
Pjesa e par e ktij raporti paraqet nj prmbledhje t studimit prkats per qytetin e
Durresit. Ky seksion sht zhvilluar n prputhje me udhzimet e prgjithshme t
paraqitura n kuadr t ligjit t ri pr planifikimin e territorit 10119/2009, pr
paraqitjen e nj Plani Rregullues n Kshillin e Ministrave pr miratim. Prandaj, kjo
pjes e raportit prshkruan sfondin pr zhvillimin e planit rregullues, hapat e
ndrmarra nga Konsulenti, aktort lokal, stafi bashkiak dhe agjensite kombtare pr
t zhvilluar rregulloret e parashikuara n Planin Rregullues, si dhe analiza urbane dhe
konsiderata q jan vleresuar n zhvillimin e zgjidhjeve t paraqiteten brenda planit
Rregullues. Pjesa paraqet te gjithe informacionin e prdorur nga Konsulenti, nga stafi
bashkiak dhe palt e interesuara lokale n perzgjedhjet e kryera n kuadr t procesit
t zhvillimit t planit rregullues, n mnyr q t ndihmoj vendimmarrsit dhe ata q
kryejn VSM-ne.
Pjesa e dyteprmban rregulloret e Planifikimit lokal t cilat jan formuluar dhe
ndryshuar n t gjitha fazat e projektit LAMP II. Rregulloret konsistojne vecanerisht
ne nje model te zhvilluar dhe hartash dhe prfshin ndryshimet n prputhje me
komentet e marra nga publiku pas prezantimit publik, t cilat jane miratuar nga ana e
bashkive lokale.
Pas hyrjes n fuqi t Ligjit 10119/2009 dhe aktet nnligjore n shtator 2011, Bashkia
ka pershtatur definicione te treguesve t zhvillimit, formatin e rregulloreve dhe hartat
sipas terminologjis dhe modelimin e fundit te miratuar per Rregulloren e
Planifikimit Uniform dhe Rregullorja e Kontrollit te Zhvillimit Uniform n
mnyr pr t siguruar prputhjen dhe pr t shmangur mbivendosjen e prkufizimeve
dhe konfuzion n zbatimin e tyre.
1
Kuadri i Pergjithshem i
Projektit
Qe nga renia e komunizimit ne Shqiperi, vendi ka kaluar permes ndryshimeve te
thella, pothuajsepa drejtim ne ekonomine e tranzicionit. Efektet e ketij transformimi,
te mira dhe te keqija jane bere shume te dukshme si nga forma fizike dhe ne kushtet
e jeteses se njerezve ne zonat urbane dhesidomos ne ato qe jane rritur shpejt dhe qe
ndodhen ne ose prane zonave bregdetare te Adriatikut dhekane nje akses dhe
komunikim te lehte me vendet e BE (Banka Boterore Rishikimi i Sektorit Urban).
Ky urbanizim ka kaluar midis tre fazave te dallueshme: (a)Faza e pare, dominoi
sektorin informal.(b)Faza e dyte njohu konsolidimin e sektorit informal dhe kerkesen
emergjente per ate formal. (c)Faza etrete aktuale e gjen Shqiperine duke ndjekur nje
model te qendrueshem urbanizimi dhe perbehet ngazhvillimi i metejshem i sektorit
formal dhe nje rregullim i shpejte i atij informal (ALUIZNI) sebashkume zhvillimet e
reja formale.
Ne te njejten kohe kontributi i sektorit privat ndaj GDP eshte rritur dramatikisht nga
10% ne vitin1992 ne 75% ne vitin 1996 dhe vazhdon te rritet. Meqenese barrierat e
meparshme per levizjen epopullsise nuk ekzistonin me, fuqia punetore shqiptare hyri
ne tregun rajonal dhe ate ekstra rajonal dhekursimet e tyre nga te ardhurat e fitimet
jashte shtetit filluan te investohen kryesisht ne banesa por dhe ne prona te tjera te
paluejtshme. Kjo provokoi nje eksod rural drejt zonave urbane. Ne periudhen 4vjecaremidis 1990 dhe 1994, Tirana dhe kufijte e saj te jashtem dhe fshatrat e
urbanizuara rishtas u rriten katerhere me shume se ne 40 vitet e meparshme.
Nese shohim perpara, ne 20-30 vitet e ardhshme, qytetet shqiptare jane projektuar te
shtohen me400,000 -700,000 banore te rinj dhe do ti afrohen gradualisht niveleve te
urbanizimit te vendeve te Evropes. Duke pasur parasysh tendencat e tanishme te
rritjes jane te gjitha arsyet per tebesuar se ky model urbanizimi do te vazhdoje edhe
ndoshta me I theksuar ne rajonin bregdetar, sidomosbrenda dhe perreth Tiranes dhe ne
qytetet e tjera si Durres, Shkoder, Vlora, Kamez, Berat, Kore, Lushnje &
Gjirokaster, sidomos ne perspektiven e potencialeve te reja te rritjes qe gjenerohen
nga inisiativat e reja evropiane ne fushen e zhvillimit te infrastruktures dhe
ekonomise, sidomos ne sektoret eper rajonin e Ballkanit (Korridori VIII, rrjeti rrugor
Intra Evropian etj,).
11
Qellimet
Projekti LAMP II prfshin "Pergatitja e Planeve Urbane dhe Rregulloret pr qytetet e
Durres, Shkoder, Vlore & Kamez". Qllimi kryesor i projektit, sipas ToR sht: "pr
t rritur kapacitetet urbane te menaxhimit t toks n bashkite e przgjedhura prmes
(1) prgatitjes se planeve rregulluese, dhe (2) trajnimit n pun dhe prgatitjen e
manualeve urbane, udhzimeve te planifikimit pr t mundsuar prditsim t rregullt
te planeve rregulluese me personelin e bashkise.
Pikesynimet e pergjithshme teprojektit jane te:
C i t u a r n g a ko n t r a t a
13
Objektivat
Duke ndjekur objektivat e pergjithshme te LAMP, detyra e tanishme eshte rritja e
kapaciteteve te bashkive te mesiperme per manaxhimin e tokes urbane nepermjet (1)
prodhimit te planeve te pershtatshme rregullatore, (2) sigurimit te trajnimit te stafit ne
pune dhe ndertimit te kapaciteteve (3)pergatitjes se manualeve udhezuese te
planifikimit urban, per ti dhene mundesi stafit bashkiak te kryeje azhornime te
rregullta te planeve rregullatore dhe masave te tjera te kontrollit te zhvillimit.
Objektivat specifike perfshijne:
Rezultatet e Pritshme
Sipas ToR rezultatet e meposhtme duhet te arrihen3:
Konsulenti duhet te arrije rezultatet e meposhteme per secilin nga qytetet:
C i t u a r n g a ko n t r a t a
14
Vecorite Kryesore
shtjet kryesore te mposhtme kan qen t prcaktuara nga Konsulenti i huaj i
Planifikimit Urban (KNPU) i MPPT si udhzime t veanta pr t'u ndjekur nga
Konsulenti gjat procesit t planifikimit4:
15
17
2
Analiza
Ne fillim te viteve 1990, zhvillimi i Durresit u ndikua shume nga reforma ekonomike
qe u zhvillua ne Shqiperi pas kolapsit te regjimit komunist. Ekonomia e tregut
zevendesoi ekonomine e centralizuar. Industria e rende dhe kimike, peshkimi dhe
transporti ishin sektoret qe u goditen me rende nga reforma ekonomike. Brenda nje
kohe te shkurter, nje numer i madh ndermarrjesh shteterore u mbyllen duke shkaktuar
nje papunesi masive. Ne fillim fare, rritja e sektorit privat ishte e ngadalte. Megjithate,
duke filluar nga mesi i viteve 90, rreth 75% e fuqise punetore u punesua ne kompani
private. Sektoret si peshkimi, industria dhe transporti, te cilat ishin te nje rendesie te
madhe ne te shkuaren, u zevendesuan nga sektore si ndertimi, tregetia dhe sherbimet,
te cilat siguruan punesimin e rreth 30% te fuqise punetore.Durresi ka nje potencial te
larte te zhvillimit ekonomik. Ka rreth 6.000 ndermarrje aktive, numri me i larte ne
Shqiperi pas Tiranes. Faktore te ndryshem si pozicioni i qytetit, prezenca e portit me
te madh ne vend, te ardhurat financiare te konsiderueshme qe vijne nga shqiptaret
jashte vendit dhe asetet natyrore dhe kulturore kane mbeshtetur gjate kesaj kohe
zhvillimin e qytetit.
Ne ditet e sotme, afersisht 25% e ndermarrjeve bujqesore
aktive ne Shqiperi jane te perqendruara ne rajonin e Durresit. Pervec kesaj, ne kete
qark gjenden 13% e ndermarrjeve industriale, 12% e kompanive te ndertimit, 16% e
kompanive te transportit, 11% e ndermarrjeve te tregetise dhe 12% e sherbimeve.
Rreth 15% e ndermarrjeve te mesme dhe te medha jane te lokalizuara ne kete zone.
Visioni i zhvillimit ekonomik per Durresin lidhet ngushte me zhvillimin e sektorit te
transportit, per shkak te afersise me akset kryesore te komunikimit Europian dhe te
brendshem. Natyrisht qe ekonomia e qytetit dhe tregu i punes do te perfitonin nga
projekte te tilla si zmadhimi i Portit te Durresit dhe rehabilitimi i hekurudhes
ekzistuese.
Turizmi eshte kosideruar si nje nga sektoret me premtues per zhvillimin ekonomik te
ketij qarku. Sipas disa studimeve te bera nga eksperte te tregut te punes eshte
vleresuar qe rreth 30-35% e fuqise punetore aktive eshte punesuar ne turizem dhe ne
sherbime dhe industri te tjera qe lidhen ngushte me te. Kerkesa ne rritje per facilitete
akomodimi per turistet cuan ne nje bum ndertimesh ne zonen bregdetare, te cilat po
shkaktojne probleme mjedisore serioze per shkak te mungeses se infrastruktures
minimale urbane. Sektori bujqesor gjithashtu luan nje rol te rendesishem ne
ekonomine rajonale. Ky sektor siguron punesimin e rreth 60% te fuqise punetore
aktive dhe jep rreth 40% te produktit rajonal.
Durresi eshte i pasur ne burime ujore, toka e tij eshte pjellore dhe klima eshte e
favorshme per kultivimin e shume varieteteve te frutave dhe perimeve mesdhetare.
Megjithese pritet qe kontributi i sektorit ne ekonomine rajonale do te shkoje ne 25%
18
19
Topografia
Rrethi i Durrsit shtrihet nga Prroi i Agait (Shkmbi i Kavajs) n jug-perndim
deri tek Kepi i Rodonit n veri-perndim. Koordinata gjeografike t rrethit Durrs
jan: gjersi gjeografike veriore 4103500, gjersi gjeografike jugore 4101630,
gjersi gjeografike lindore 1903515, gjersi gjeografike perndimore 1902500. Ka
nj siprfaqe 430 km2 me nj lartsi mesatare 6.1 m mbi nivelin e detit. Klim tipike
mesdhetare. Gjatsia e vijs kufitare 121.3 km, nga t cilat: kufinj toksor 52.4 km,
kufinj bregdetar 61.8 km, kufinj lumor 7.1 km. Laget nga lumenjt Erzen me
gjatsi brenda rrethit 31 km dhe Ishm me gjatsi 70 km brenda rrethit.
20
Prmes qarkut kalojn disa perrenj kryesor, t cilt vazhdojn n perndim drejt
Detit Adriatik. Prmes qarkut kalojn kanale kullimi, t cilt e derdhin ujin n perrenj,
lumenj e dete, duke parandaluar kshtu prmbytjet dhe duke stabilizuar tokn.
Demografia rajonale
Nvitet '90, migrimi i brendshm dhe i jashtem u b nj faktor kryesor duke ndikuar
nendryshimet demografike. Rrethi i Durrsitka qen port pr n Evropn
Perndimore pr shum emigrant t paligjshm dhe, n t njjtn koh, ajo ka qen
destinacioni prfundimtar i eksodit rural q u largua nga zonat e varfra n veri-lindje
t vendit. Balanca e lvizjeve brenda dhe jashte gjat periudhs s tranzicionit sht
pozitiv. Regjistrimi i popullsis ivitit 2001tregon se n krahasim me regjistrimin e
vitit1989, popullsia e Durrsit u rrit me 10 pr qind.Migrimi i brendshm, i cili ka
qen dhe ende mbetet kaotik dhe i pakontrolluar, ka sjell ndryshime t rndsishme
n raportin urban-rural te popullsis s bashku me nj sr shtjesh ekonomike dhe
21
2002
166.874
2004
175.468
2005
189.592
2006
195.160
2007
197.698
2008
199.753
382
2.551
9.893
1.076
581
495
725
20.644
1.9
12.4
47.9
5.2
2.8
2.4
3.5
100
23
Qyteti i Durresit eshte zhvilluar midis bregut dhe hapesires se sheshte ne brendesi qe
per nje kohe te gjate ka qene e mbuluar nga loaguan bregdetare. Kjo lagune u
binifikua perfundimisht ne fund te veiteve 60.
Gjiri i Durresit eshte konsideruar gjithmone si porti me sigurte per nje shtrirje te gjate
bregdetare deri ne portin e Vlores qe ofronte te njejtat oportunitete. Megjithese
territori i Durresit i eshte nenshtruar ndryshimeve thelbesore gjate shekujve te fundit,
kushtet e tij natyrore dhe gjeografike percaktojne si lokalizimin e qytetit dhe rolin e tij
si nje destinacion mberritje dhe pike nisje per rruget qe te conin ne Lindje dhe ne
Perendim("nje vazhdimesi rrugore dhe detare ka ekzistuar qe ne shekullin II p.e.s-e
realizuar ndoshta mbi bazat e rrugetimit te lashteIlir, i cili u be gjate eres klasike dhe
per shekujt me pas nje nga rruget me te rendesishme te Ballkanit, Via Egnatia
dheApollonia)
24
Ne shekujt e hershem qyteti i Durresit jetoi, u rrit, e disa here edhe ra (ne periudhen
Bizantine dhe Otomane)- midis vijes bregdetare qe e ndan dhe mbron nga deti dhe
lagunes se vjeter (keneta). Nje lagune bregdetare qe eshte e bonifikuar por qe nuk
eshte perdorur kurre si toke bujqesore per shkak te lartesise se saj nen nivelin e detit
dhe penetrimit te ujerave te kripura qe kane bere ate djerre. Ne anen e bregut, kodrat
kane shpate te pjerreta saqe duken te paarritshme por qe ne brendesi te tokes jane me
te buta dhe me te gjera, e cila eshte rreth 7 km e gjate dhe me nje gjeresi pothuajse
konstante prej 3 km.
Per kete arsye ka qene gjithmone pengese per ata qe kane ardhur nga perendimi
derisa u saturua mbas renies se regjimit komunist me vendbanime informale. Eshte
nje reliev i ulet i barabarte me lartesine e kodrave- ai qe e ndan nga lugina e Erzenit
qe pasohet nga nje me e larte e cila e ndan ate nga fusha e Tiranes dhe lumi i saj me
deget e tij- Lana dhe Terkuza. Sot, kjo diference eshte akoma e dukshme pervec
kodrave te ulta ku mund te shihen zonat e vogla te ndertuara ne Arapaj dhe Rashbullit.
25
Qyteti I vjeter Durresit , ka nje skeme te planifikimit te qytetit ne 1942 (Italine) pas
eres klasike, kur qyteti I zgjeruar pertej kufjve modeste te mureve bizantine e me pas
otomane , u shtri ne brendesi me prane detit dhe portit. Me pas ai u zgjerua deri ne
kufijte e pare te keshtjelles se vet veneciane por jo deri tek akropoli helenik.
Gjate gjithe periudhes se pushtimit otoman qyteti ruajti pamjen e tij , duke u zhvilluar
me shume drejt brendesise se tokes, perrth pazarit ende i mbushur me uje i cili e
konsakroi aspektin e vet tregetar.
ii) Ndryshimi i faqes se qytetit gjate periudhes midis dy lufterave boterore:
Rregulli hapesinor I qytetit ndryshoi gjate kesaj periudhe me shume se deri ne luften e
pare boterore.E shkaterruar nga termeti i vitit 1926 struktura hapesinore e qytetit
ndermori ndryshime radikale nga qyteti ottoman dhe ju dha rast per zhvillimin e nje
plani te ri urban, me shkaterrimit e arranxhimit original i cili eshte konfirmuar nga
puna e arkitekt Leone Carmingnani. Plani i Pergjithshem i qytetit ne vitin 1942 qe ka
lene nje gjurme te pashlyeshme ne te gjithe organizimin urban te zones qendrore ne
vitet e ardhshme.
28
Duke ardhur n Durrs, si nga deti dhe nga toka, horizonti i qytetit duket si ajo e
Torontos apo Nju Jork, prve faktit ajo sht i privuar nga facilitetet e tjera urbane q
kan kto dy qytete.
vii). Konfigurimi territorial i tanishem i Durresit:
Zgjerimi i qytetit ka ndjekur rigorozisht vijen e autostradave, dhe akseve t tjera t
mdha rrugore. Ne perndim, ajo perfundon n port, n veri n Porto Romano dhe
lagune, n lindje, n drejtim t Tiranspas autostrads qe lidh Durrsin me Tirann.
Nj tjetr aks po merr form n drejtim te veri-lindjes prgjatautostrads se ndrtuar
rishtas Durrs - Kuks q e lidh me Kosovn.
Ne pjesen veriore, ku eshte qyteti kryesor, eshte dhe e vetmja zone qe ka nje nivel te
pranueshem te sherbimeve dhe ku po rritet qyteti turistik, qe sic eshte thene me
pare, pa facilitete te rruges apo sherbimeve por me nje zhvillim dhe dinamizem te
forte qe ka zene ne menyre efektive gjithe harkun e bregdetit, duke u bashkuar me
qytetin bujqesor te Kavajes, ne jug.
29
30
Tre pjeset e para qe bien brenda kufirit te qytetit te Durresit nuk konsiderohen nje
qytet ne vetvete. Hapesira e vetme natyrore ne anen e detit mund ti duket jo
interesante zhvilluesit pasi nje pjese e madhe e territorit te Durresit ka ndryshuar. Kjo
eshte per shkak te natyres se papershkueshme nga shpatet e tij dhe rrezikut qe paraqet
per ndertim.
Fronti ujor i Durresit ka qene kercenuar seriozisht nga degradimi i shpejte si pasoje e
aktiviteteve te fuqishme ne sektorin e ndertimit , me ndertesa te larta pergjate gjithe
bregut te detit pa ndonje konsiderate per kushtet e mjedisit ose ato sanitare.
Mbeturinat shkojne direkt ne det.
Masa mbrojtese duhet te ndermerren menjehere nga autoritetet lokale dhe ato rajonale
te perfshira, ne Marreveshje me Ministrine e Mjedisit dhe Bujqesise. Cdo ndertim pa
leje duhet te ndalet me force qe ne fillim edhe duke perdorur te drejten e prishjes se
strukturave te ndertuara tashme ose ne progress, sic kane qene rregullat e procesit te
legalizimit te ndertimeve informale.
31
1) Qyteti I Vjeter
Figura 16: Qytetit Qendror, Qyteti Byzantine dhe Otomanike, (Qyteti Historike)
32
Qendra e vjeter e Durresit eshte tani e vecante. Kufiri i mureve te lashta byzantine dhe
osmane, duket te jete te dallueshme nga pjesa tjeter e qytetit. Disa pjese nga qyteti
otoman i kane rezistuar rikonstruksionit te bere pas termetit te vitit 1926. Plani i 1942
dhe sidomos veprimet e vazhdueshme te rinovimit urban ne vitet e regjimit komunist,
e kane ndryshuar thellesisht kete ind kompakt dhe homogjen.Ndryshimet e medha
kane ndodhur gjate viteve te fundit, kur shume godina te larta dhe me volum te madh
jane ndertuar, duke ndryshuar teresisht horizontin e qytetit. Shkaterrime dhe aktivitete
te tjera te ndertimit kane zbuluar ne mes te viteve 1960 amfiteatrin e madh romak dhe
deshmi te tjera te rendesishme te eres klasike (forumi i rendesishem bizantin qe daton
ne mes te shekullit te IVdhe te VI pas krishtit, disa pjese te mureve te farit tee res
Helenistike, etj).Rinovimi i fundit ne vend- rruga tregetare- ka nisur me nje rigjenerim
thuajse spontan te zonave urbane dhe me nje proces per perdorime komerciale te
kateve perdhese. Sot rruga tregetare eshte aktualisht rruga me e madhe tregetare e
qytetit , e rendesishme gjithashtu edhe per rolin e saj si nje nderlidhes ndermejt
sheshit te portit, shetitores bregdetare dhe sheshit kryesor xhamise dhe Pallatin e
Kultures.
33
Djathtas lart: perimetri I mureve n ann lindore, restauruar koht e fundit. Majtas
lart: kursi urban kryesor (Rruga tregetare), pas intervenimit t fundit t hapur dhe
shtrimit. N qendr: amfiteatri romak, i rrethuar nga ndrtesa t vjetra dhe t reja
banimi. Poshte majtas:rinoivimi I diskutueshem i selin se vjetr t Legats austriake,
nj nga ndrtesat m t rndsishme t historis se fundit t qytetit.Poshte djathtas:
oborri i brendshem i qytetit t vjetr i populluar kryesisht nga ROM dhe popullsia e
varfer.
2) Qyteti Qendror
Kjo pjes e qytetit, me popullsi t dendur, ka par n vitet e fundit, ndrtimin e shum
godinave te larta banimi , te palidhura me planin urbanistik. N kt pjes t qytetit
jan vendosur shumica e objekteve publike dhe shrbimeve urbane (shkolla,
biblioteka, ndrtesa administrative, dhe menaxhim te biznesit), shum prej t cilave
lidhen me portin. Plani i kohve t fundit pr Zonn Qendrore, duke prfshir
kufizimet e imponuara nga monumentetarkeologjike, bllokoi t gjitha ndrtimet e reja
spekulative.
Stadiumi dhe spitali i rrethit duke prfshir dhe zonen e qendrs historike, po kalon nj
transformim tdukshem nga intensiteti i ndrtimit te shtpive t banimit, pa ndonj dispozite
t shrbimeve standarde.Kjo pjes e qytetit do ti shrbej gjithashtu edhe vendbanimeve
informale t Kenets fqinj. Autoritetivendor koht e fundit ka filluar ndrtimin e nj rruge
kryesore arteriale q lidh lindjen me perndimin eqytetit. Megjithat, realizimi i faciliteteve t
tjera t domosdoshme n kt pjes t qytetit sht ende epazgjidhur
34
3) Qyteti i Portit
Aktualisht 80 % e volumit total te tregetise realizohet nepermjet Portit te Durresit.
Sidoqofte qyteti merr nje pjese shume modeste nga kjo mireqenie ekonomike.
Gjith qyteti i Durrsit, gjat viteve t fundit ka qen subjekt i transformimit t thell
urban, t cilat kanndryshuar kryesisht mjedisin urban dhe jetsor te qytetit,
veanrisht n zonn e tyre qendrore dhe meshume n zonat e tij periferike.
Ndryshimi ka prekur sidomos zonat bregdetare n jug, duke filluar ngaPorti dhe duke
35
zbritur deri n jug prgjat periferise urbane t qytetit t vjetr n lindje deri n skajin
ekepit bregdetar.Kjo sht zona ku urbanizimi sht shum aktiv, duke rezultuar n
vlern e larte te toks dhe ndrtimit meefektet e saj kritike mbi cilsin e jets urbane
(mungesa e shrbimeve urbane, infrastruktures rrugore sipasstandardeve, mungesa e
parkingeve t makinave dhe shrbimeve komunale).
4) Fronti Ujor Verior
Ky aktivitet ka degraduar kryesisht degraduar mjedisin detar te qytetit dhe cilsin e
frontit te tij ujor pr zhvillimin masiv te hoteleve, komplekseve te banimit dhe
restoranteve pr t knaqur vetm krkesn e turizmit. Proceset e ndrtimit prgjat
bregdetit, zhvilluar kryesisht gjat dekads s fundit, pa ndonj udhzues planifikimi,
mund te konsiderohen vetem pjesrisht pr zhvillimin e tyre t mtejshm.Tejmbushja
eshte arritur. Megjithat, Kshilli Bashkiak ka filluar koht e fundit kontrollin e
zhvillimit t ndrtimit n zonat m t afrta me qendrn e qytetit.
Gjitha zone bregdetare ka qen krcnuar nga rreziku i lart i rrshqitjes s toks si
pasoj e mungess se ekuilibrit hidro-gjeologjik t shkaktuara nga ngritja e ketyre
ndrtesave t larta n shpatet e kepit bregdetar. Ato gjithashtu kan degraduar
thellsisht vlerat historike, mjedisore dhe te peisazhit t faqes.
Kto zhvillime t reja kan filluar duke ngrn deri ne nje rrip t ngusht zonen
bregdetare prgjat bregdetit lindor (drejt Curilave). N t njjtn koh, vendbanimet
e reja me densitet t ult kankolonizuar pothuajse t gjith kepin, veanrisht n
zonat m t afrta me qendrn s qytetit. Vetm shpatime te pjerreta kodres ka
shptuar nga mbushja t plot. Krejt fronti ujor ka qen prekur pjesrisht nga Planii
kohve t fundit i zons qendrore, i cili sht miratuar m 26 tetor 2007. T gjitha
kto zona jan duke pritur pr nj program t integruar te prmirsimit, rinovimit dhe
rregullimit.
5) Qyteti Industrial
Lagja e vjeter industriale e qytetit deri ne fillim te viteve 1990 ishte e okupuar me se
shumti nga punetoret e portit ndersa tani ajo eshte bere nje zone me perdorim te
perzier. Shume shtepi , ne fakt, jane ndertuar ne boshlleqet e ndertesave ekzistuese
industriale, duke krijuar keshtu nje bashkesi me karakter kompleks heterogjen. Shume
ndertesa industriale jane te braktisura ende. Megjithate disa kane marre nje jete te re
duke sherbyer per akomodimin e aktiviteteve te prodhimit ose te sherbimeve te reja te
gjeneruara nga aktivitetet e lidhura me portin.Kjo eshte ndoshta nje nga zonat e qytetit
qe ka nevoje per rinovim urgjent urban per shkak te diversitetit te perdorur dhe
kushteve sociale ekonomike te njerezve qe jetojne dhe punojne atje. Kohet e fundit
qyteti i Shkozetit eshte identifikuar sin je nga zonat prioritare per zhvillimin urban nga
agjensia qeveritare (ALUIZNI) pergjegjese per legalizimin e vendbanimeve
joformale.
37
7. Qyteti informal
Figura 29: Qyteti informal ( Keneta, Zona e brendshme e kepit, ne brendesi te kodres)
38
Ish Kneta
Figura 31: Pamje panoramike e vendbanimeve informale ne zonen Ish Kenetes ( foto ajrore
2005)
39
Zona bregdetare midis Durresit dhe Kavajes eshte zhvilluar ne 15 vitet e fundit. Kjo
eshte nje zone me komplekse banimi dhe hotele dhe sherbime per turistet (bare,
restorante). Ka te pakten 85 hotele qe ofrojne strehim me 1.200 shtreter. Gjate
korrikut dhe gushtit zona merr rreth 100.000 pushues, vendas dhe te huaj. Bregdeti i
Durresit eshte destinacioni i preferuar i turisteve shqipfoles qe jetojne ne Kosove dhe
Maqedoni. Zhvillimi i kesaj veprimtarie te gjere ndertimi ndodh brenda pyllit me
pisha bregdetare mesdhetare, nje vend i brishte i mbrojtur nga ana mjedisore te cilat
deri disa vite me pare mbulonin gjithe vijen bregdetare.Kjo zone eshte e privuar edhe
nga shume sherbime base te infrastruktures dhe vecanerisht ne menaxhimin e
mbeturinave . Te gjitha derdhjet e kanalizimeve te zones shkon ne det e paperpunuar
duke paraqitur rrezik serioz per cilesine e detit dhe ekosistemin e tij. Kohet e fundit
kjo zone ka perfituar nga modernizimi i autostrades kombetare qe do te theksoje me
tej procesin e urbanizimit te kesaj zone duke siguruar degradimin e saj te metejshem.
40
9. Rrashbull
Kjo eshte ende nje zone informale brenda kufirit te perbashket te Durresit ne
perendim e cila gjithashtu ka nje plan per legalizim nga ALUIZNI. Te dhenat e kesaj
zone jane permbledhur ne tabelen e meparshme me lart dedikuar zonave informale.
10) Qyteti i Autostrades
Zona edhe pse ndodhet jashte qytetit dhe ne fushen e shkembimit te nivelit te
autostradave te ndryshme, bie brenda kufirit te tij administrativ. Nga pika e pare e
vendndodhjes, kjo zone kan je vlere shume strategjike ne lidhje me zhvillimin e aksit
metropolitan mes Durresit dhe Tiranes.
41
42
43
Pamvarsisht nga rritja e nivelit te cmimit te biletave ka pasur vazhdimisht perpjekje per te
permiresuar transportin publik dhe per te rritur performancen e tij.
Shkalla e motorizimit n qytetin e Durrsit:
Tabelat e mposhtme tregojn shkalln e motorizimit n Durrs:
Tabela 4: Parashikimi i rritjes te autoveturave & shkalla e motorrizimit per vitin 2020
Tabela 5: Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te motorrizuara dhe pa mjete te
motorrizuara (jm)
Kater problem kryesore jane evidentuar per sa i perket situates se trafikut ne qytetin e
Durresit:
Nyjet e trafikut dhe problemet e parkimit.
Prkeqsimi i transportit publik
Mungesa e sigurise per kmbsort dhe iklistt.
Impaktet ekologjike nga rritja e trafikut rrugor.
Struktura e rrugeve urbane dhe trafiku:
Qyteti i Durresit ka nje popullsi qe shkon ne kufijte e 200000-300000 banore. Ne qytetin
e Durresit perdoret vetem transporti me autobuze si menyre transporti publik, ndersa ne
qytetet europiane per kete qellim perdoren autobuzet, tramvajet, trolejbuzet dhe transporti
i lehte ne shina. Gjatesia e pergjithshme e arterieve te trafikut ne qytet eshte e
44
Durres - Plepave
Durres - Fabrik Tullave
Durres - Porto Romano
Durres - Curila
Parku i autobuzave ka nje kapacitet te pergjithshem prej 5,810,000 pasagjere / vit ose 50
pasagjere /udhetim. Kjo nenkupton se ky kapacitet udhetimesh mbulohet me 116200
udhetime / vit ose 318udhetime / dite.
Afati i sherbimit mesatare te automjeteve ne Shqiperi per parkun ekzistues eshte 15-20
vjet. Kjo do te thote qe ne kete park automjetesh kemi nje numer te konsiderueshem
automjetesh me moshe mesatarembi 20 vjet qe qarkullojne ne rrjetin rrugor. Nderkohe
afati i sherbimit te mjeteve qe qarkullojne neqytetin e Durresit i pergjigjet nje moshe
mesatare 18 vjecare. Kjo do te thote se automjetet qe qarkullojnene rrjetin rrugore te
durresit jane potencialisht te rrezikshme per njerezit dhe ambjentin. Nderkohe eshte
editur se perkundrejt vendeve europiane ne kemi nivelin me te larte te aksidenteve te
trafikut duke perfshireedhe numerin e te plagosurve dhe te vrareve. Shume nga ky numer
aksidentesh shkaktohet nga gjendja teknike e keqe e automjeteve. Per me teper mosha e
vjeter dhe sherbimi teknik i pa mjaftueshem qe I kryhet automjeteve ka efekte te
demshme ne nivelin e ndotjes dhe per pasoje ne shendetin e qytetareve.
Gjithashtu parku i mjeteve te transportit publik eshte shume i vjeter prandaj dhe kosto e
mirmbajtjes se tyre eshte shume e larte.Duke pasur parasysh sa me siper, vleresimi i
shkalles se rritjes se motorrizimit dhe impakteve te tije ne trafikun e qytetit, eshte i
ndryshem nga vendi ne vend dhe na qyteti ne qytet, dhe varet nga struktura urbane e
45
jete e pershtatshme sipas destinacionit te udhetimit dhe qellimit te tij, si transport public,
veture, biciklete, hecje ne kembe, etj.
Shperndarja modale ne qytetin e Durresit eshte 100.00%
Transporti publik & Veturat 34,19%
Kmbsorve dhe bicikletave 65,81%
Ne qofte se flasim ne pergjithesi per perdorimin e veturave ne qytetet Shqiptare ajo arrin
ne 20-30%, e cila eshte shume me e ulet se ne qytetet e europes perendimore.
Perdorimi i transportit public ne Shqiperi eshte relativisht i gjere, po te krahasohet me
qytetet e Europe sperendimore (ku ky tregues eshte 14-20%). Shkalla e perdorimit te
transportit public varet gjithashtu nga madhesia e qytetit si dhe facilitetet e krijuara per
sistemet e transportit public ne drejtime te ndryshme sidhe kostot e ketij transporti. Per sa
i perket mases se perdorimit te bicikletave ne qytetin e Durresit mund te arrime deri ne
15% per vitin 2020.
Situata e parkimeve :
Eshte i rendesishem numri i qendrave kulturore dhe historike per qytetin e Durresit
sikurse dhe ato tetregetise dhe aktiviteteve social-kulturore. Keto qendra jane rregulluar
ne nje menyre te caktuarfunksionimi por sot rruget jane me te ngushta per kundrejt
kerkesave qe kemi ndaj levizjes drejt tyre gje qeka shkaktuar nje rritje te volumit te
trafikut. Kemi gjithashtu shume problem per sa i perket parkimit ne keto qendra dhe
sheshe. Autoritetet e qytetit duhet te percaktojne disa limite parkimi, sic eshte ps.limitimi
i akseseve per mjetet private ne qender te qytetit si dhe limitimi i oreve te qendrimit ne
qender te qytetit. Problemet e parkimit ne qytet po behen gjithmone e me shume me
serioze ne varesi te shkalles territjes se volumit te trafikut.
Problemet kryesore te parkimit ne Durres jane:
Nje nga karakteristikat kryesore per Durresin eshte mungesa e hapesirave te pershtatshme
ne qender teqytetit per parkim. Per me teper, kur behen shenimet per vendparkime ne
rruge, ato nuk jane tedetyrueshme ose nuk respektohen, per vendosje te rregullt te
mjeteve ne to. Nevoja per hapesire parkimisot eshte shume me e madhe se hapesirat e
ofruara. Ne varesi te vendparkimeve per sa i perket qendres se qytetit, shperndarja e
parkimeve sot eshte vetem 8% parkohen ne garazhe, 2% ne hapesira te hapura dhe90% ne
rruge.Eshte e qarte qe rruga sipas te ciles ngarkohen vendparkimet varet nga struktura e
qytetit. Ajo ndryshon nga dita ne dite. Ka dite kur kemi mbingarkese dhe dite kur nuk ka.
Kjo varet shume nga vendendodhja eshesheve te parkimit. Nje politike e nevojshme per
rregullimin e parkimeve ne qender te qytetit do te ishterritja e cmimit te parkimit per ore
ne qender. Kjo pagese duhet te ndryshoje edhe sipas oreve te dites per cdo vendparkim.
47
Gjithashtu kjo tarife duhet te varet dhe nga oret e parkimit per ta kufizuar kohezgjatjen e
parkimit duke kufizuar afatet deri ne 2, deri ne 6 dhe mbi 6 ore. Per qytetin e Durresit ne
menyre te vecante duhet te shikohet dhe menyra e ndryshimit sezonal te tarifes se
parkimit, nderkohe qe per nepunesit e administrates duhet te parashikohet nje sistem i
vecante ndersa per bizneset private duhet tebehet pagesa vjetore per cdo vend
parkimi.Nga sa me siper eshte e qarte se mund te kemi menyra te ndryshme te rregullimit
te parkimeve. Ato jane:
Bashkia e Durresit duhet te ndergjegjesohet per te ndermare nje system te
mireorganizuar te tarifave te parkimit nga qendra ne periferi.
Te rrise kontrollin per efektivitetin e implementimit te ligjit per parkimet me qellim qe
tesigurohet permiresimi i elementeve kryesore te ketij sistemi.
Pagesa per vendparkimin duhet te mblidhet ne menyre me efektive, duke siguruar
mjetefinanciare te nevojshme qe do te perdoren per paisjen me specifikimet perkatese
te ketyre vendparkimeve.
Drejtimi dhe menaxhimi i parkimeve duhet te shtrihet nga zona qendrore ne periferine
e qytetit.
Parkimet private nga rrezidentet ne zonen qendrore duhet te mire menaxhohen ne te
njejten menyre per personat qe punojne ne zonen qendrore.
Te gjithe keto masa duhet te mirekombinohen me menaxhimin sa me te mire dhe te
problemevete tjera te trafikut per qytetin.
Siguria pr kmbsort dhe iklistt.
Ne qytetet e Europes qendrore dhe lindore, numeri i udhetimeve ne kembe varion 1/4 deri
1/3 e udhetimeve te pergjitheshme. Po kete pasqyre kemi dhe per qytetet e europes
perendimore. Kurkombinohet me transport public, ecja ne kembe eshte shume e
rendesishme per te realizuar kerkesat e mobilitetit te populates se qytetit. Kembesoret
jane perdoruesit e vendit te dyte si pjesemarres te trafikut.
Kerkesat per zona te levizjes se kembesoreve jane nenvleftesuar dhe atyre u eshte
kushtuar ende pak rendesi. Automjetet motorrike kane prioritet ne qytet dhe kembesoret
detyrohen te kalojne me ngutkryqezimet dhe te rrezikojne veten. Trafiku i kembesoreve
aktualisht eshte ne kushte te agravuara edhe per shkakun se hapesirat e kembesoreve
shpesh ne qytet jane zene nga automjetet e parkuara, kjoskat engritura ne trotuare,
restorantet dhe kafete qe zene trotuaret etj.Numeri i udhetimeve me biciklete vleresohet te
jete 1-3% te te gjithe mobilitetit i cili per afersisht eshte i ngjashem me ate qe realizohet
ne disa vende te europes perendimore. Nje volum kaq i vogel i mobilitetitme bicikleta
justifikohet me disa faktore sic jane: klima, sjellja tradicionale, vleresimi social dhe
mungesa e faciliteteve te infrastruktures perkatese. Kushtet per kete menyre te trafikut ne
rruge limitohen nga fakti qe rrjeti rrugor ekzistues perdoret njekohesisht per transport
public, autovetura, kamiona, kembesore perparkime njekohesisht. Kjo eshte arsyeja qe
kjo menyre transporti kerkonnje vemendje te vecante dhe masa rregullatore speciale,
sikunderse ndertimin e pistave te vecanta te trafikut te bicikletave, nderkohe qeduhet te
punohet me shume ne sjelljen e drejtuesve te mjeteve per te kuptuar se ciklistet jane te
barazvlefshem ne trafik me automjetet.
Problemet kryesore qe shfaqen perkundrejt mobilitetit te kembesoreve dhe ciklisteve
jane:
Sjellje t paprgjegjshme dhe arrogante e shoferve te automjeteve;
Kushtet e dobeta te hapesirave te destinuara per kembesotet dhe ciklistet;
48
Furnizimin me uje
Heqjen e ujrave te zeza
Kullimin e ujrave te vijne nga rrebeshet
Elektriciteti
Sherbimet e telekomunicacionit
bashkia, por nga kompani sherbimi mbi te cilat, bashkia ka nje shkalle te ndryshme
influence. Kjo ndodh edhe per faktin se departamentet e sherbimeve publike te bashkive
jane te kufizuara.Departamenti i Sherbimeve (ose Puneve Publike) perbehet nga keta
sektore: Trafiku dhe Transporti;
a) Gjelberimi i Qytetit dhe Pastrimi - Ndricimi Publik dhe Zbukurimi i Qytetit.
Sherbimet e furnizimit me uj, kanalizimit te ujrave te zeza dhe t ujrave te krijuara nga
rrebeshet jane nn prgjegjsin e kompanise se ujesjelles-kanalizimeve. Pronsia e ktij
shrbimi (e cila sht strukturuar si Shoqeri Aksionare) nuk sht transferuar n bashkite
dhe komunat ne fjale per shkak te faktit qe eshte ndermarrja e dyte per nga madhesia dhe
shtrihet (me prodhim) ne 3 qarqe.Kontrolli mbi kompanine sht ushtruar nprmjet
bordit mbikqyrs i cili sht i prbr nga prfaqsues t Bashkis s Durrsit.
Financiarisht dhe nga ana e zhvillimit kompania sht e pavarur.Per momentin nuk ka
pothuajse fare nje nderveprim midis zhvillimit te qyteti dhe zgjerimit te sherbimeve te
ndermarrjes se ujesjeles kanalizimeve. Kompania sht financiarisht aq e ngarkuar sa
investimetkryesore pr rinovim apo zgjerim jan br vetm nga fondet e Qeveris apo
donator t huaj.Shprndarja e energjis elektrike ishte nen prgjegjsine e KESH-it qe
ishte e ngarkuar per prodhimin dhe shperndarjen e energjise elektrike. Megjithat, n
vitin 2008 pjesa e shprndarjes sht konvertuar n nj entitet t veant q i eshte
dorzuar me vone nj koncesioneri t quajtur OSSH. Nuk ka informacion ne dispozicion
se si te drejtat dhe nevojat e bashkive jane te paraqitura brenda kontrates se koncesionit.
Sherbimet telefonike ishin ne sferen e Telekomit shqiptar, qe eshte gjithashtu e
privatizuar kohet e fundit. Vitet e fundit jane leshuar licenca shtese per operatoret
telefonike. Por aktiviteti i tyre eshte i kufizuar ne Tirane dhe disa bashki te vogla brenda
Shqiperise. Ne Durres nuk ka koncesionere shtese aktive me rrjetin telefonik fiks.
b) Furnizimi me uje
Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Sistemi I furnizimit me uje ne Durres ishte ndertuar per nje popullsi prej 90,000
banoresh. Ne ato kohe norma e lidhjes me sherbimin e furnizimit ishte 100 %, dhe
kohezgjatja mesatare ishte 8 ore ne dite. Megjithese gjate ketyre viteve qe ne 1993 jane
investuar rreth 40 million US$ ne infrastrukturen e ujesjellsit, keto investime nuk paten
efektin e deshiruar per shkak te rritjes se paparashikueshme te popullsise me 130% gjate
kesaj periudhe. Ky fakt rendohet akoma me shume gjate fluksit te te ardhurve shtese prej
100000 personash gjate sezsonit te veres. Per me teper, megjithe perpjekjet e bera,
ndermarrja ka akoma nje structure te papershtatshme manaxhimi dhe administrimi dhe
kompetenca te pamjaftueshme per te drejtuar nje ndermarrje furnizimi dhe kanalizimesh.
Kompania e ujesjelles kanalizimeve punon ne kufijte e falimentimit. Vetem 15 % e ujit te
prodhuar faturohet akoma me pak mblidhet. Mbulimi I kostos se ndermarrjes eshte vetem
60 %, deficit mbulohet nga subvencionet e qeverise. Norma zyrtare e lidhjes ra ne 64%
deri ne 2008 megjithese llogaritet qe nje 30% shtese eshte lidhur ilegalisht me sistemin.
Rrjeti ekzistues I furnizimit me uje eshte rinovuar dhe uji ne burim eshte higjenikisht i
paster. Kjo rezulton ne uje te sigurt te pijshem ne cesma. Pervec mangesive
infrastrukturore, edhe kapaciteti i burimve ujore (Fushe Kuqe dhe Fushe Kruja) eshte I
pamjaftueshem per te mbuluar kerkesen e tanishme. Per shkak te faktoreve te permendur
me siper mesatarja ditore e furnizimit me uje momentalisht eshte 1 deri 2 ore ne
51
dite.Eshte parashikuar (Feasibility study for Durres and Kavaja Water supply, IC
consultant, 2008) qe , edhe duke supozuar qe te kemi vetem 15% humbje, ne 2020
deficiti I ujit do te jete rreth 30 % e kapacitetit maksimal te prodhimit te burimeve.
Niveli I sherbimeve ne te ardhmen
Pa investime te dukshme ne facilitetet e prodhimit dhe shperndarjes, furnizimi me uji I
Durresit duket se eshte I destinuar te deshtoje deri ne 2020 sebashku me programet e
zhvillimit bashkiak. Nese do te jene ne dispozicion mjete te mjaftueshme financiare dhe
ndermarrja do te rikonstruktohet, mund te arrihet nje lidhje prej 100% dhe nje furnizim
me 12 ore ne dite.
c) Depozitimi I ujrave te zeza
Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Sistemi ujrave te zeza te Durresit (system I vecante) ishte ndertuar per nje popullsi prej
90,000 personash.Ne ato kohe lidhja me sherbimin ishte 100 %. Gjateve viteve 1993 deri
2007 jane bere investime shume te kufizuara ne sistemin e kanalizimeve me rezultatin qe
vetem 55 % e popullsise eshte e lidhur me kete system. Kjo rendohet me shume edhe nga
fakti qe gjate veres nje fluks prej 100.000 personash I shtohet popuillsise. Menyra
kryesore e depozitimit te ujrave te zeza, sidomos ne zonat informale jane gropat septike,
mbimbushja e te cilave shkon ne kanalet kulluese bujqesore me kapacitet te
pamjaftueshem. Sot per sot ujrat e zeza derdhen ne gjirin e Durresit me ane te 7
stacioneve dalese te pompimit.
Per te zgjidhur keto problem jane ne pune e siper projekte te ndryshme.
Ndertimi I impjantit te trajtimit te ujrave te zeza, me kapacitet 270,000 PE
Ndertimi I rrjetit te tubave te kanalizimeve ne zonen e plazhit, I cili do te largoje
kryesisht ujrat e zeza te krijuara nga turizmi.
Ndertimi I kanalit kryesor ne ish-keneta sebashku me ndertimin e rruges kryesore
Sidoqofte, kontribuesi kryesor ne prodhimin e ujrave te zeza, zona informale qe perben
345% te popullsise se Durres mbetet e palidhur. Depozitimi I tyre ne kanalet kulluese
bujqesore do te kriijojerreziqe te medha higjenike per zhvillimin e ardhshem te qytetit.
Niveli I sherbimeve ne te ardhmen
Pa investime te rendesishme ne tubacionin e rrjetit te kanalizimeve, programet e
permiresimit dhe te zhvillimit te bashkise ka mundesi te deshtojne. Nese ka mjete te
mjaftueshme financiare ne dispozicion dhe ndermarrja do te rikonstrukohet nje norme
lidhje prej 80% duke te jete e mundshme.
Kanalet bujqesore dhe kulluese sidomos ne zonat informale dhe pergjate rruges Durres
Rrogozhine,perdoren shpehs per ujrat e zeza dhe nuk mirembahen e bllokohen nga
mbeturinat e shpesh nderpriten nga ndertimet e paligjshme. Ky system drenazhi nuk
funksionon fare.Ndermarrja nga e cila varen keto sisteme drenazhi ka deshtuar krejtesisht
ne mirembajtjen e tyre.
Niveli I sherbimeve ne te ardhmen
Pa investime te rendesishme drenazhimi I ujrave te shiut ka mundesi qe te perkeqesohet
me tej. Ne kryqezime jane ndertuar drenazhe po pa marre parasysh diversionin dhe
derdhjet. Nese ka mjete te mjaftueshme financiare dhe ndermarrja ristrukturohet arritja e
standarteve te BE duket te jete e mundshme.
f) Telefonia/Sherbimet e Komunikacionit
Gjendja e tanishme dhe niveli I sherbimeve
Durresi ka 20290 kliente te regjistruar qe eshte e barabarte me 42% te familjeve qe jane
te lidhura me sistemin telefonik. Kapaciteti i lire I paneleve eshte 5000 njesi lidhje.
Keshtu qe edhe 10% e familjeve mund te lidhet. Sidoqofte, sidomos ne zonat informale,
rrjeti mungon. Gjithashtu rreth 60% e rrjetit eshte akoma me linje ajrore. Rrjeti interurban
me fiber optike prej 47 km eshte eshte I mjaftueshem per te ardhmen e afert. Telefoni
cellular eshte I ofruar ne te gjithe qytetin nga disa kompani te ndryshme
celularesh.
53
Tabela 6 : Udhetimet ditore ne qytetin e Durresit per vitin 2009 me mjete te motorrizuara dhe pa mjete te
motorrizuara (jm)Ndryshimet demografike ne Durres per vitiet 1990-2008 dhe parashikimi deri ne vitin
2020
Tabela 7 : Struktura e popullsis sipas grup moshs pr vitin 2007, Bashkia Durres
54
Sidoqofte, rritja e shkaktuar nga migrimi, sic mund te verehet edhe ne qytete te tjera te
Shqiperise duket se po ulet. Rritja e Durresit ne 2007 dhe 2008 ka rene ne 1.2 %, per
shkak te disa faktoreve:
55
Duke gjykuar nga te dhenat historike, jane zhvilluar shifrat e meposhtme per projeksion
deri ne 2020. Me qellim qe te vleresojme variante te ndryshme jane percaktuar 3 kategori:
skenari I ulet, skenari imesem, dhe skenari i larte.
Rritja e popullsise: e ulet 2 %/a, e mesme 2.5 %/a, e larte 3 %/a
Madhesia e familjes do te reduktohet nga 4,5 persona ne 4 persona per familje ne vitin
2020
57
Kjo do te rezultonte ne vitin 2020 me nje popullsi totale prej 238,828 (e ulet), 253,335
(mesme) dhe 268,645 (e larte) banore. Ne kuader te zhvillimit te master planit eshte
marre ne konsiderate skenari I larte si me I mundshem, sidomos nese plani I zhvillimit te
qytetit behet aktiv dhe terheq qytetare te rinj ne Durres.
Numri I familjeve do te rritet sipas skenarit te larte ne 76,755 familje. Sidoqofte, faktor
kufizues do te jete rreth 25,000 njesi banesash qe do te duhet te ndertohen.
59
e qyteti mund te perceptohet gjithashtu edhe nga sasia e huave te dhena nga bankat e cila
eshte mnga me te lartat. Sipas te dhenave deri ne qershor te 2008, 75% e huave jane
strukturuar ne Tirane dhe ne Durres.Tregetia me shumice dhe pakice mbulon rreth 58.2%
te biznesit qe operon ne Durres ndersa industria mbulon rreth 7.6% ku 1.2% I perket
sektorit te ndertimit.
61
Punesimi
Sipas zyres rajonale te punsimit ne Durres per vitin 2008 ne kemi keto te dhena:
Fuqia aktive punetore eshte rreth 53,011 njerez qe perfaqesojne 26,5% te totali te
popullsise;
Numri total i te papuneve te regjistruar ne zyren rajonale te punesimit deri ne dhjetor
2008 eshte5,079, qe perfaqeson 9.6% te forces active per pune, relativisht I ulet ne
krahasim me zonenmetropolitan te Tiranes;
Papunesia eshte ulur me 5% krahasuar me 2007 qe mund te konsiderohet sin je
performance e mire e aktraksionit te qytetit sebashku me rritjen e oportuniteteve qe
vijne nga sektoret tradicionale(transport, industry agroushqimore) dhe me pas nga ato
me te rejat per Shqiperine sic jane sektoret bankare dhe financiare, turizmi dhe
argetimi, inxhinieria etj.
57% (3,979 njesi) te te papuneve I perket seksit femeror qe mund te perbeje nje fushe
ku mund te veprohet me shume si ne sektorin privat dhe ne ate publik, per te arritur nje
balancim me te mire.
Personat e punesuar ne sektorin privat, 19,675 jane me te shumete ndermjet te te
punesuarve ne pergjithesi ndersa personat e punesuar ne administraten publike arrijne
10,388 njesi
Roli I sektorit primar ka akoma 17,869 njerez te punesuar gje qe duhet te konsiderohet
e nje shenje e rendesishme qe bujqesia luan ne ekonomi.
Nje veshtrim i pergjithshem mbi ekonomine e qyteti mund te behet edhe me ante te
lenteve te :
62
Turizmi
Durresi eshte qyteti kryesor I Shqiperise qe ka numrin me te larte te turisteve gjate gjithe
vitit. Me rreth 700,000 vizitore per vit ai eshte zona me e rendesishme e vendit per
turizem masiv.Sipas disa te dhenave statistikore nga bashkia e Durresit dhe Ministria e
Turizmit gjate vitit 2008 neDurres kane qene:
81 hotele qe kane punuar me kapacitet te plote;
337,387 pasagjer qe kane hyre nga porti I Durresit (ne 2008);
86,939 automjete qe kane hyre nga porti I Durresit ne territorin e Shqiperise
Numri I turisteve arriti pikun e vet gjate gushtit 2008 me 212,669 (4% me e larte se 2007)
nga te cilet60,952 ishin te huaj.
f) Financat Bashkiake dhe Burimet
Per vitin fiskal 2008 te ardhurat totale te bashkise se Durresit jane 1,668,570,708 Leke.
Keto te ardhura perbehen prej te Ardhurave te Veta qe vijne nga taksat dhe tarifat perfshi
ketu edhe ato te deleguara nga vitet e kaluara nga transfertat e pakushtezuara.
Duhet te thksohet qe te ardhurat e bashkise per vitin fiscal 2008 jane 884,624,428 Leke
ose afersisht 102%te planit. Nje krahasim me te njejten periudhe te vitit 2007 tregon
83,453,940 Leke me shume ose 10.4 % me te larta.
Te ardhurat e veta te bashkise ndahen ne dy grupe kryesore: te ardhura nga taksat dhe te
ardhura nga tarifat dhe te tjera. Karakteristike kryesore e buxhetit te bashkise eshte:
Te ardhurat nga taksat jane ato qe vijne nga burime te taksueshme te cilat per vitin
fiscal 2008 arriten shifren 699,779,882 Leke kundrejt planit te parashikuar prej
679,000,000 Leke, ose e shprehur ne perqindje 103% te nivelit te programuar. Nese
shikojme te njejten periudhe te vitit 2007 jane 74,859,457 Leke me shume ose 11.39%
me e larte.
Te ardhurat nga tarifat dhe te tjerat jane ato qe vijne nga burimet e pataksueshem te
cilat per vitin 2008 184,844,546 Leke kundrejt planit prej 189,050,000 Leke. Keshtu qe
ka nje realizim te planit prej 98%.
Sidoqofte, nese ne bejme nje krahasim me te njejten periudhe te vitit 2007 niveli I te
ardhurave eshte8,534,483 Leke. Nje ndikim negative per mos arritjen e planit te
pergjithshem te te ardhurave eshtekompletimi me vetem 27% te Tarifes se Perdorimit.
Sipas bashkise arsyeja zyrtare eshte parandalimi iperdorimit te lejeve per 2008.
Faktoret qe kishin nje ndikim te mire per arritjen e te ardhurave sipas planit ishin:
Ristrukturimi I departamentit te te ardhurave nga taksat
Implementimi I nje strategjie te re per zgjerimin e numrit te taksa paguesve te
regjistruar
Implementimi I nj procesi te rishikuar per manaxhimin e borxhit.
Implementimi I sherbimit te ri te permiresuar per taksa paguesit
Rrtija e bashkepunimit midis strukturave te bashkise qe jane pergjegjese per
administrimin e teardhurave
Permiresimi I policies bashkiake ne permbushjen e detyrave te veta per te mbeshtetur
departamentin lokal te te ardhurave nga taksat.
Trasferta e pakushtezuara (Grant)
Per 2008 bazuar ne Ligjin nr. 9836 dt 26.11.2007 per buxhetin e shtetit per 2008
bashkia e Durresit kishte 404,186,000 Leke nga fonedet grant. Ky eshte nje fond qe jepet
ka kushte kthimi dhe pa interes perfunksionet e bashkise. 55,000,000 Leke nga ky fond
ka nje destinacion per investim.
64
Shpenzimet
Karakteristikat kryesore te Shpenzimeve per vitin fiskal 2008 (1,063,268,948 Leke) jane:
Plani fillestar I shpenzimeve per bashkine e Durresit (nga te ardhurat e veta dhe grantet)
bazuar neVendimin e Keshillit bashkiak nr. 71 date 14.04.2008, dhe ne ndryshimet e bera
gjate vitit 2008 ishte1,639,946,000 Leke. Nga ky plan shpenzimesh te departamentit te
thesarit (ministria e financave) ne Durres fondet ne dispozicion ishin 1,242,647,000 Leke
ose 397,349,000 Leke l me pak se niveli i parashikuar. Ndersa totali I shpenzimeve per
2008 ishte 1,063,268,948 Leke ose 84.9% e asaj qe ishte planifikuar (buxhetuar).
Totali i shpenzimeve te operimit per 2008 ishte 727,225,000 Leke e cila I korrespondon
95% te atij te buxhetuar.
Totali i shpenzimeve per capital ne 2008 ishte 336,032,427 Leke ose 69% e sasise se
buxhetuar.Sic mundte shikohet ka nje absorbim te ulet te fondeve per investime. Zyrtaret
e bashkise e shpjegojne kete fenomen me vonesen e aprovimit te buxhetit per 2008 dhe
me periudhen e gjate te tenderimit te projekteve te ndryshme. Nje permbledhje e buxhetit
te bashkise per 2008.
PIKAT E FORTA
OPORTUNITETE
66
DOBESITE
RREZIQET
67
Figura 42: Foto qe tregojne pika e forta te Durresit: Pejsazh, Trashegimi kulturore, Vitalitet urban,
Aktivitete portuale
Figura 43:Foto qe tegojne dobesite e Durresit: Degradim mjedisor, ndertime te pakontrolluara, mungese
respekti per trashegimine kulturore
Eshte porta detare mes Shqiperise dhe vendet e Ballkanit perendimor qe siguron sherbime
te rregullta mallrash dhe tragetesh me Italline dhe vendet e tjera te Mesdheut.
Eshte porti kryesor I vendit dhe ka nje program ambicioz per zgjerimin e kargos dhe
perpunimit te anijeve me tonazh te larte.Pervec lidhjeve detare me Evropen, ai do te jete
terminali perendimor I Korridorit te VIII.Eshte gjithashtu ne kryqezim te rrugeve lindjeperendim dhe very-jug dhe lidhet me Tiranen nga nje autostrade me4 korsi, hekurudhen
dhe aeroportin e Rinasit.
Eshte qyteti Pasurive historike & kulturore:
Durres ka pasuri historike dhe kulturore te shumta qe datojne nga periudha ilirike dhe
Otomane perfshi edhendertesat me arkitekture spanjolle dhe italiane.
Eshte qyteti I turizmit kombetar dhe nderkombetar:
Plazhi I tij I gjate ranor, klima e bute gjate gjithe vitit, zonat arkeologjike, plazhet e tjera,
terheqin nje numer turistesh nga larg e afer ne hotelet dhe risortet dhe kontribuon
gjeresisht ne te ardhurat e financat e qytetit dhe ne punesim.
Eshte qyteti I dyte mbas Tiranes qe gezon nje perqendrim te larte te punesimit,
oportuniteteve te investimi, industrive, transportit dhe faciliteteve te tjera publike.
Durresi eshte fundi perendimor I te aksit te zhvillimit te Metropolit Tirane Durres dhe
lidhet me qytetin me nje autostrade. Eshte gjithashtu lehtesisht I arritshem nga qytete te
tjera te vendit me nje system te mire transporti rrugor.Porti I tij, industrite e manifaktures,
SME, turizem, dhe zhvillimet e pasurive te paluejtshme qe gjenerojne nje numer te larte
punesimesh brenda dhe perreth territorit te tij urban duke ndihmuar ne reduktimin e
varferise.
Durresi eshte tashme nje qyteti I Evropes:
Durresi eshte I binjakezuar me 14 qytete evropine, merr nje sasi te konsiderueshme
asistence zhvillimi cdo vit nga EC, UNDP, WB dhe vende te tjera evropiane dhe perberja
e popullsise se tij eshte shume kosmopolite. Qyteti merr gjithashtu investime te
rendesishme te huaja, sidomos nga Italia.
Politika do ta zhvilloje qytetin ne standartet evropiane:
Pika kryesore e qytetit te Durresit eshte deshira e fuqishme e ekzekutivit te bashkise per
ta zhvilluar qytetin ne standartet evropiane dhe per te zhvilluar Master Planin per
zhvillimin e qytetit duke mbuluar zonat urbane pertej kufijve administrative te qytetit.
Ne sfond te asaj qe thame me siper qyteti ka edhe dobesite e veta qe pengojne dinamiken
e zhvillimit ato jane kryesisht ne sektoret e meposhtem:
Elementet kyc negative:
Mjedisi:
Ndihet mungesa e nje politike dhe aksione te integruar ne lidhje me ceshtjet e mbrojtjes
se mjedisit, qe jane, manaxhimi I mbeturinave, trajtimi I ujrave te zeza, respektimi I
kritereve te pejsazhit, ndertimi ne zonat bregdetaredhe kulturore. Qyteti nuk ka parqe
publike dhe sheshe te hapura.
69
2.7 Prfundime
Gjate vizitave te tyre te vazhdueshme neper Bashki, ekspertet kane bere shume fotografi
per teplotesuar nje album te kompletuar imazhesh te cilat I referohen aspekteve te
ndryshme per secilin nga qytetet. Duke qene se vizualimi I koncepteve I ben keto te
fundit me te qarta dhe me realistike, eshte perzgjedhur nje numer fotosh qe paraqitet me
poshte per te dhene sa me qarte imazhet, zgjidhjet, rezultatet e shprehura ne ananlizat
SWOT. Duke ilustruar pikat e forta dhe te dobta te bashkise fotot tregojne qarte se si
mund te jetojne krah per krah e bukura dhe e shemtuara ne nje qytet shqiptar, ku pejsazhe
te mrekullueshme dhe trashegimia kulturore eshte gjithmone e rrezikuar nga degradimi
mjedisor, boomi I ndertimeve dhe mungesa e fondeve per reabilitimin e infrastruktures se
qytetit. Ne te njejten kohe ato regojne se si benefitete rritjes se tashme te ekonomise nuk
kane sjelle ende ne nje reduktim te dukshem te varferise, apo standarte me te mira jetese
per pjesen dermuese te popullsise.
Qytet I Durresit duhet te perballet me shume sfida nese do te arrije nje mireqenje me te
larte te bazuar ne nje zhvillim te qendrueshem. Ai ka nje numer te madh pikash te forta
qe mund ti ndihmojne autoritetet lokale dhe qytetaret te identifikojne projektet qe do te
sjellin benefitet shpejt.Per shembull, te gjitha nderhyrjet per te permiresuar
infrastrukturen e qytetit, asetet kulturore dhe natyrore do te sjellin me shume turiste dhe
aktivitete ekonomike. Administrata lokale eshte e angazhuar per te arritur standarte me te
larta ne eficence dhe transparence, por ka nevoje per asistence per te permiresuar aftesiste
teknike dhe kompjuterike te nepunesve te vet si dhe per te vendosur nje partnership me te
mire me autoritetet lokale, rajonale dhe kombetare.Ne te njejten kohe ka nje numer te
madh oportunitetesh qe qyteti duhet te kape si asistenca nga jashte e aktoreve kombetare
dhe nderkombetare qe do ta ndihmojne qytetin te arrije standartet evropiane te jeteses.
Me poshte eshte nje liste e prioriteteve strategjike te qytetit qe kane dale nga analizat
SWOT dhe qe mund te eksplorohen me tej gjate elaborimit te strategjise se vizionit te
qytetit dhe planit strukturor bashkiak:
70
71
3
Vizioni dhe Strategjia pr
Zhvillimin e Qytetit
3.1 Vizioni i Qytetit
Bazuar ne rezultatet e mesiperme, sipas bashkeveprimit mbi dy takimet me grupet e
interesit dhe nje numer te konsiderueshem takimesh dhe diskutimesh me bashkine dhe
Kryebashkiakun, ekipi i Konsulentit ka krijuar vizionet e meposhtme per qytetin Durres
qe duhet te arrihet deri ne vitin 2020, vizione qe janeparaqitur ne konsultimet me
publikun:
Vizioni 1:
Durresi duhet te zhvillohet si nje qytet i dimensioneve dhe standarteve evropiane
meqenese i ka te gjitha potencialet dhe oportunitetet per te arritur kete vizion
Popullsia e qyteti dhe sektoret e tij ekonomik jane krejtesisht kozmopolit ne perberje;
lidhja e tij detare me Evropendhe rajonin e Mesdheut, projektet gjigante transballkanike;
marredhenia e tij me qytetet e tjera evropiane dheterheqja e tij per turizmin e vene
qytetin ne nje dimension evropian. Master plani i ri do te jape propozimet e
pershtatshme e te nevojshme per te arritur kete vision.
Vizion 2:
Durresi eshte qyteti i frontit ujor te Adriaktikut dhe forca e tij duhet te mbahet nga
Master Plani i ri duke propozuar masa te pershtatshme planifikimi per te zhvilluar
me harmoni ekologjike me token dhe detin
Master plani i Durresit do te siguroje nje propozim per nje manaxhim me te mire te
bregut ne lidhje me ndertimin, riperteritjen e bregut, parqet publike dhe sherbimet ku
bregdeti i adriatikut te jete aksesibel per qytetet dhe nje aset per qytetin dhe jo per
individet.
Vizion 3:
Durresi do te vazhdoje te jete magnet per turizmin kombetar dhe nderkombetar duke
ruajtur identitetin evet historik dhe duke siguruar kushte te mira jetese per qytetaret
72
Master Plani i Durresit do te reflektoje nje plan dhe program te qyteti ku identiteti
historik dhe do te ruaje e forcoje mjedisin e jeteses per qytetaret e vet qe nuk duhet te
reduktohet nga ardhja e turisteve.
Vizion 4:
Durresi mund te jete qyteti i harmonise dhe integrimit midis aseteve rezidenciale,
industriale, SME-vehistorike dhe natyrore ndersa respekton dhe promovon imazhin e
pergjithshem te nje qyteti port teAdriatikut:
Master plani i Durresit do te siguroje nje hierarki me te mire ne sistemin e tanishem dhe
te ardhshem rrugor me facilitete te pershtatshem dhe funksionale, ne menyre qe volumi i
madh ekzistues i trafikut te perzier Brenda qytetit dhe aksidentet e rrezikshme do te
reduktohen ndjeshem, duke siguruar keshtu nje mobilitet me te mire rrugor dhe me pak
ndotje te mjedisit.
Synimet
Pershkrimi i Synimit 2)
73
Ky synim konsideron si
prioritet rilidhjen e zonave
urbane qe jane zhvilluar vitet
te fundit, ne nje mkarredhnje
te ngushte me detin. Ne keto
zona nevojitet nje rinovim
urgjent, rigjenerim dhe
rikualifikim i mjedisit.
Qyteti i frontit ujor. Kjo do te
thote largimi i Te gjitha
mangesive infrastrukturore
dhe dobesive per te
permiresuar cilesine e
mjedisit te qyteti ne
sektoret e manaxhimit te
mbeturinave, faciliteteve te
transportit urban, shesheve te
hapura, faciliteteve sociale
dhe arsimore. Ne te njejtn
kohe, nevojete nje veprim
urgjent per te reabilituar
sektorin e turizmit duke i
pershtatur strukturat e
tanishme me standartet
nderkombetare.
74
vlerave
arkeologjike dhe kulturore te
qytetit.Nje platform
multimodaleeficente per
sistemin e transportit (rruge,
hekurudhe, maritime) qe
punojne tani si elemente te
shperndare brenda dhe perreth
qytetit.
Master plani I Durresit do te
siguroje nje hierarki me te mire
ne sistemin e tanishem dhe te
ardhshem rrugor me facilitate te
pershtatshem dhe funksionale,
ne menyre qe volume I madh
ekzistues I trafikut te perzier
Brenda qyteti tdhe aksidentet e
rrezikshme do te reduktohen
ndjeshem, duke siguruar keshtu
nje mobilitet me te mire rrugor
dhe me pak ndotje te mjedisit.
Te permiresoje mobilitetin e
brendshem te
qytetit
ne
perputhje
me
zhvillimin
industrial fh infrastrukturen e
transportit (SPLED, 2006)
75
Qellimi 1
Durresi nje qytet i rajonit
mesdhetar dhe porta e
Evropes:
Popullsia e qyteti dhe sektoret e tij
ekonomik jane krejtesisht
kozmopolit ne perberje; lidhja e tij
dertare me Evropen dhe rajonin e
Mesdheut, projektet gjigante
transballkanike; marredhenia e tij
me qytetet e tjera evropiane dhe
terheqja e tij per turizmin e vene
qytetin ne nje dimension evropian.
Master plani I ri do te jape
propozimet e pershtatshme e te
nevojshme per te arritur kete vision
Durresi duhet te zhvillohet si nje
qytet I dimensioneve dhe
standarteve evropiane meqenese i ka
te gjitha potencialet dhe oportunitete
per te arritur kete vision.
Objektivi 1.1
konfirmon integrimin e plote te baskise se
Durresit ne sistemin e transportit interrajonal
duke favorizuar zhvillimin e portit si hyrja
kryesore e Korridor VIII (By SPLED, 2006)
Objektivi 1. 2
Rritja e numrit te mallrave dhe pasagjereve te
transportuar me rruge nga dhe per ne port.
Programi1.1.1
Permiresimi i rrjetit rrugor te infrastruktures qe lidh portin me qytetin
Program 1.1.2
Studim fisibiliteti per tja pershtatur hekurudhen e tanishme Durres Tirana sistemit
masiv te shpejte te transportit.
Programi 1.2.1
Sigurimi i levizjes cilesore te pasagjereve dhe mallrave ne portin e
Program 1.2.2
Rritja e numrit te sherbimit te hekurudhes.
Program 1.2.2
Transformimi i Portit ne nj port te dhenjes me qera.
Program 1.2.3
Perfshirja e biznesit local ne privatizimin e sherbimeve te ngarkim shkarkimit.
Objektivi 1.3
Rindertimi dhe permiresimi i korridorit midis
portit te ri komercial nepermjet hekurudhes
dhe autostrades si pjese e Korridorit VIII.
Program 1.3.1
Realizimi i nje EIA te pershtatshme per futjen ne Korridorin VIII.
76
Program 1.3.2
Rritja enumrit te pasagjereve dhe mallrave per dhe nga Porti me hekurudhe
Program 1.3.3
Promotvim i nje programi te kujdesshem kompensimi dhe lehtesimi per efktet urbane
dhe mjedisore qe rrjedhin nga futja ne Korridorin VIII.
Objektivi 1.4
Te siguroje nje integrim me te madh dhe
eficence ne marredhenjet midis sherbimeve te
portit dhe sistemit public te transportit.
Objektivi 1.5
Zhvillimi i nje sistemi intermodal transporti,
perfshi platformat logjistike, pa renduar
kushtet higjenike dhe mjedisore te qytetit.
Objektivi 1.6
Facilitoje integrimin e sistemeve te mobilitetit
dhe logjistikes te qytetit, nepermjet
kompensimit dhe lehtesimit te efekteve urbane
dhe mjedisore.
Objektivi 1.7
Promovim i nje zhvillimi te integruar te
pajisjeve dhe sherbimeve qe lidhen me
funksionet e logjistikes dhe transportit.
Objektivi 1.8
Te inkurajoje nje integrim midis qytetit dhe
portit nepermjet permiresimit te governances
dhe implementimit te nderhyrjeve fizike dhe
manaxhimit.
Program 1.4.1
Promovim i nje studimi fisibiliteti per te zhvilluar sisteme publike transporti
(hekurudhe, linja urbane dhe metropolitane te transportit public).
Program 1.5.1
Promovim in je studimi fisibiliteti per te gjetur lokalizimin e logjistikes se re dhe
ndertimit te kontenierve ne terminalin e brendshem
Program 1.6.1
Promovim in je studimi fisibiliteti ne lidhje me kushtet e mjedisit te zones urbane qe
kryqezohet me atostraden dhe rruge te tjera kryesore.
Program 1.7.1
Promovim in je studimi fisibiliteti ne lidhje me fushat kafe per pajisjet dhe sherbimet
Program 1.8.1
Ngritja e nje tabele permanente pajtimi midis autoriteteve portuale, institucionet
administrative (bashkia, rajoni rrethi),te hapura ndaj pjesemarrjes publikeb (grupet e
interest, shoqatat e qytetareve) per te zhvilluar dhe konsoliduar nje Governance me te
mire mbi marredhenjen qytet - port.
Program 1.8.2
Promotvimi i nje studimi fisibiliteti mbi implementimin e nderhyrjeve fizike dhe
manaxhimit per te zhvilluar dhe konsoliduar nje marredhenje me te mire qytet port.
Objektivi 1.9
Rritja ne numer dhe modernizimi i faciliteteve
dhe sherbimeve ne portin e Durresit me qellim
Program 1.9.1
77
Objektivi 2.1
Program 2.1.1
Rritja e prodhimit te ujit
Qellimi 2
Program 2.1.4
Implementimi I master planit
Objektivi 2.2
Permiresimi i depozitimit te kanalizimeve dhe
ujrave te shiut
Objektivi 2.3
Furnizimi me energji 24 h/d
Program 2.2.1
zhvillimi I nje master plani te pergjithshem drenazhi (rinovimi I atij ekzistues) deri
ne 2020
Program 2.2.2 Implementimi I master planit
Program 2.2.3 devijimi I ujrave te shiut ne det
Program 2.3.1 rritja e kapacitetit te nenstacioneve me 20%
Program 2.3.2 zgjerimi dhe dendesimi I rrjetit energjitik, dhe shtrirja e kabllove
nentoke.
Objektivi 2.4
Krijimi in je sistemi te integruar komunikimi
ne perputhje me me standartet evropiane
Program 2.4.1 zgjerimi dhe dendesimi I rrjetit telefonik dhe rritja e kapacitetitte
paneleve
Program 2.4.2 krijimi i faciliteteve publike te internetit
Objektivi 2.5
78
Program 2.5.1
Zhvillimi i zonave te pershtatshme dhe i sistemit te manaxhimit per depozitimine
mbetjeve te ngurta sidomos atyre te rrezikshme dhe spitalore.
Objektivi 2.6
Promovim mbeshtetje dhe nxitje e
jetueshmerise se qytetit ne te gjithe sektoret e
jetes kulturore dhe sociale
Program 2.6.1
Krijimi i parqeve te preshtatshme, shesheve tehapura, parqeve te lojrave,(per te rritur
dhe femije) ndricimin e rruges, gjelberimin e rrugeve dhe WC ne te gjithe qytetin.
Objektivi 2.7
Mbeshtetje dhe mirembajtje e trashegimise
mjedisore
Objektivi 2.8
Mbeshtetje dhe mirembajtje e trashegimise
mjedisore dhepejsazhiste, e lidhur gjithashtu
me Konventen Evropiane te Pejsazhit
(Firenze, 20 Tetor 2000)
Objektivi 2.9
Sigurimi I standarteve evropiane te gjelberimit
sidomos perreth shkollave, kopshteve dhe
spitaleve
Objektivi 2.9
Futja ne te gjitha proceset e planifikimit te
qytetit, e rregullave dhe rregulloreve te
parimve te kartes Evropiane per personat e
paafte fizikisht
Program 2.7.1
Krijimi I masave te preshtatshme per ruajtjen e zonave pereth pejsazhiste .
Objektivi 2.10
Promovim i rigjenerimit te integruar (banim,
social, mjedisor,ekonomik) per zonat
komplekse dhe me decadence urbane
Program 2.8.1
Futja, brenda planeve rregullstore, e standarteve evropiane per mbrojtjen e
pejsazheve te klasifikuara sipas konventes evropiane per pejsazhin.
Program 2.9.1
Sigurimi i masave te pershtatshme per mbajtjen e kritereve mjedisore perreth
shkollave kopshteve, qendrave te edukimit dhe ndertesave publike.
Program 2.9.1
Sigurimi, Brenda planeve rregullatore dhe linjes se re te planit strukturor, i kritereve
te pershtashme per levizshmerine e personave te paafte fizikisht si dhe per femijet.
(ndricimi, trotuaret etj)
Program 2.10.1
Nxitja e nj studimi fizibiliteti pr ri-natyralizimin e pjess natyrore t kepit pr t
shmangur erozionin e mtejshm
Program 2.10.2
Promovim I nje studimi fizibiliteti per zonene e vjeter industrilale te Shkozetit, qe
tani eshte nje miks rezidencialdhe SME-sh ku do te jete e mundur te kombinohen me
mire kushtet rezidenciale se bashku me aktivitete jo ndotese sherbimi nepermejt
79
Qellimi 3
Durresi mund te jete qyteti i
harmonise dhe integrimit midis
aseteve rezidenciale, industriale,
SME-vehistorike dhe natyrore
ndersa respekton dhe promovon
imazhin e pergjithshem te nje
qyteti port te Adriatikut.
Master plani I Durresit do te
udhehiqet nga tre objektiva
Objektivi 3.1
Mbeshtetje dhe vendosje e parkut industrial
me infrastrukturen dhe sherbimet e duhura
Program 3.1.1
Program per riperteritjen e mjedisit ne Porto Romano
Program 3.1.2
Realizimi I nje studimi VNM per parkun industrial, impjantin energjitik dhe terminali
I naftes
Program 3.1.3
Promovim I nje programi te kujdesshem per kompensimin dhe lehtesimin e efekteve
mjedisore dhe urbane qe rrjedhin nga parku industrial dhe parku energjitik.
80
kryesore:
Rikualifikimi urban dhe rinovimi I
xhepave te te ndryshme te qyteti qe
rriten ndryshe nga njeri tjetri.
Integrimi urban midis
vendbanimeve t vjetra dhe
tradicionale me fusha t reja.Ruajtja
dhe valorizimi I vlerave
arkeologjike dhe kulturore te qytetit.
Objektivi 3.2
Mbeshtetje dhe vendosje e SME nepermjet
masave te asistences teknike (qendra trajnimi,
facilitate, teknollogjiinformcioni, inkubatore
biznesi)
Objektivi 3.3
Promovim i integrimit fizik dhe funksional
midisvendbanimeve ekzistuese rezidenciale
informale dhe parkut te ri industrial.
Objektivi 3.4
Integrim i trashegimise kulturore dhe urbane
ne jeten e perditshme nepermjet inkorporimit
si n je element esencial ne planifikimin e
pergjithshem
Program 3.1.4
Promovim I nje programi te kujdesshem per mbrotjen e zonen arkeologjike te Porto
Romano.
Program 3.1.5
Sigurimi I sherbimeve urbane qe nevojiten per kompleksin e zones industrial.
Program 3.2.1
Sigurim i zonave per qendra tregetare dhe biznesi.
Program 3.2.1
Zhvillim i teknollogjise se informaacionit
Program 3.2.1
Zhvillim i inkubatoreve per biznes (SME)
Program 3.3.1
Program per te bashkuar zonat e reja rezidenciale ne faqen lindore kodrinore dhe te
Porto Romano-s se vjeter duke percaktuar nje lagje rezidenciale lineare me te gjitha
standartet evropiane.
Program 3.3.2
Permiresim, zgjerim dhe vendosje e parqeve te gjelbra dhe kopshteve
Program 3.3.3
Modernizim i ndermarrjeve publike ekzistuese si dhe infrastructures se arsimit.
Program 3.4.1
Promovim I nje reasaurimi riperterites te amfiteatrit roman dhe zonave te tjera te
rendesishme romake.
Program 3.4.2
Promovim in je programi aktivitetesh per rinovimin e murit te lashte bizantin ingraur
me qytetin e vjeter
Program 3.4.3
Objektivi 3.5
81
Qellimi 4
Durresi do te jete qytet I
mobilitetit te larte urban, qe
siguron nje trafik te sigurte per te
gjithe perdoruesit dhe
sidomos per kembesoret dhe
personat me aftesi te kufizuar, me
sa me pak ndotje te ajrit dhe
zhurma
Objektivat e Pergjithshme:
Master plani I Durresit do te
siguroje nje hierarki me te mire ne
sistemin e
tanishem dhe te ardhshem rrugor me
facilitete te pershtatshem dhe
funksionale, ne menyre qe volume I
Objektivi 4.1
Transport me i mire urban
Objektivi 4.2
Zhvillim i nje plani strukturor per
infrastrukturen si baze per
nje zhvillim pozitiv te qytetit.
Objektivi 4.3
Perforcim i kapaciteteve te administrates se
Program 4.1.1
Sigurimi i mbeshtetjes per transportin ekzistues dhe inkurajim per fillimin e
strukturave te reja te transportit qe duke premtuese per zhvillimin e mobilitetit ne
Durres.
Program 4.2.1
Permiresim i akseve te infrastructures qe lidhin Porto Romano (qytetin e ri industrial)
me portin dhe zonen qendrore te qytetit.
Program 4.2.2
Realizimi i akseve te infrastructures qe lidhin Porto Romano (qytetin e ri industrial)
me zonen e vjeter industiale (Shkozet) nepermjet zones informale (Kneta).
Program 4.2.3
Ndertimi in je by-passi panoramic nga Veriu ne Jug te Durresit me qellim qe te
ndahet trafiku urban nga ai transit.
Program 4.3.1
Ndertimi i faciliteteve mbeshtetese per transportin.
82
Program 4.4.1
Program i pergjithshem per mirembajtjen e rrugeve kryesore te qytetit
Program 4.4.2
Program i pergjithshem per zhvillimin e rrugeve ne standartet EU
Program 4.4.1
Program i pergjithshem per mirembajtjen e rrugeve kryesore te qytetit
Program 4.4.2
Program i pergjithshem per zhvillimin e rrugeve ne standartet EU
Program 4.2.1
Permiresim i infrastruktures se rrjetit rrugor qe lidh portin me qytetin, vecanerisht ne
frontin lindor ujor, ne marreveshje me autoritete e portit, sin je mase per te
promovuar reabilitimin urban ne sektorin lindor te zones qendrore, duke ndjekur
planin ne fuqi.
Program 4.5.5
Permiresim i infrastruktures lokale Brenda zones informale (Kneta).
Objektivi 4.6
Vendosja e nje politike infrastrukturore ne te
gjithe rajonin
Objektivi 4.7
Promovim i nje mobiliteti te qendrueshem
Program 4.6.1
Vendosje dhe perforcim i linjave lundruese bregdetare duke qene se Durresi eshte
nyje e bregdetit jug-perendimor te Adriatikut.
Program 4.6.2
Krijimi dhe zhvillimi i itinerarit turistik me brendesine e tokes (Kruja, qendra
historike; Kepi i Rodonit, parku kombetar i Ishmit).
Program 4.7.1
Zhvillimi i trasportit publik urban si komponenti kyc i zhvillimit te vizionit te
qytetitper planin strukturor..
Program 4.7.2
Formulimi i nja plani lokal per transportin e pamotorizuar si pjese e procedurave te
planifikimit te Bashkise.
Program 4.7.3
Studim fisibiliteti per zonen e kembesoreve ne qendren e qytetit, qendren historike
duke ndjekur udhezimet e Planit ne fuqi
Program 4.7.4
Studim fisibiliteti per zhvillimin e zones kembesore per bicikletat ne zonen
informale. (ex Keneta)
83
84
85
4
Plani Urbanistik
i Bashkis
4.1 Parimet e Pergjithshme te Zhvillimit Urban
Planifikimi dhe zhvillimi urban nuk do t ndodh n baza ad hoc - por m tepr do t
udhheqet nga parimet q rrjedhin nga teorite baze te zhvillimit hapesinor, si dhe nga
praktika t suksesshme mbarekombetar. N shumicn e rasteve, parimet jan
przgjedhur nga planifikuesit pr perputhshmerine e tyre t ngusht me vizionin e
ardhshm t qytetit.
Kapitujt n vijim prezantojne parimet e planifikimit urban t zgjedhura dhe t
zhvilluara nga Konsulenti pr t udhhequr zhvillimin e ardhshm n projektet e
qyteteve. Shumica e parimeve t zhvillimit t przgjedhur nga Konsulenti jan t
bazuara n parimet e planifikimit dhe standardet e BE, si dhe prfshirjen e parimeve t
tjera q rrjedhin nga prvoja e gjer e tyre ndrkombtare. Parimet e zhvillimit jane
zgjedhur pas analizave t plota dhe t thella te qyteteve te inkluaduar projektit, duke
prfshir nevojat e tyre aktuale dhe t pritshme, si dhe qllimet dhe objektivat e
identifikuara pr zhvillimin e tyre n nj proces t prpunuar te prfshirjes s publikut.
Kapitulli i mposhtm prshkruan qasjen e prgjithshme te Konsulentit pr organizimin
e zonave t planifikimit, shfrytzimit t toks, procesit te zonimit dhe t detajevete
parimeve t zhvillimit urban.
Perdorimi i Propozuar i Tokes
Propozimet per perdorimin e tokes perpiqen te vendosin lidhje te ngushta midis zonave
rezidenciale,aktiviteteve te prodhimit, sherbimeve dhe faciliteteve. Ato jane te bazuara
ne matricat e Vizionit teQytetit (Synimet, Objektivat, Programet), Hartezimin e
Njohurive dhe Analizat e Mangesive,direktivat e identifikuara te zhvillimit, polet e
zhvillimit dhe rrjetet funksionale.
Perdorimi i propozuar i tokes eshte zhvilluar medotollogjikisht dhe kryesisht mbi:
- Rrjetin e propozuar kryesor rrugor (rruge primare dhe sekondare),
- Nen-ndarjet administrative (rajonet dhe lagjet), dhe
- Njesi dhe nen-njesite homogjene urbane
86
Cdo njesi dhe nen-njesie urbane i atribuohet nje Perdorimi Toke. Persa i perket njesi
dhe nen-njesive rezidenciale, atyre i eshte dhene nje Dendesi Popullsie sipas
vendndodhjes dhe normes se supozuar te rritjes se popullsise. Atyre gjithashtu i eshte
percaktuar nje 65% zone rezidenciale, 10% rruge, 10% infrastrukture sociale
(sekondare), 3% dyqane pakice, dhe 12% biznes.5. Ndersa per zonat rurale jane
negociuar perqindje te tjera me departamentin e planifikimit urban dhe eshte perfshire
ne Planin Rregullator.
Sherbimet dhe facilitetet ne njesi dhe nen-njesite homogjene urbane jane ndare ne
primare dhe sekondare. E para perbehet nga:
- Sherbimet Urbane: furnizim me uje, tubacionet kryesore te kanalizimeve, rrjet
elektrik, rrugeurbane) = 4% te kostos totale te investimit ne zonat rezidenciale.
- Infrastruktura sekondare (parqet e qytetit dhe nje pjese te parqeve rajonale, qendrat e
kujdesit shendetsor, ndertesa administrative, facilitete urbane si varreza, thertore,
biblioteka, muzeume,auditore, teatro, qendra sportive etj.) = 6% te Kostos se Ndertimit.
Me tej infrastruktura sekondare eshte ndare:
o A (lokale) 38%
o B (urbane) 62%
Struktura sekondare urbane perbehet nga shtyllat e zhvillimit urban. Keto jane
funksione urbane qe pasi jane identifikuar dhe verifikuar, supozohet te qendrojne si
projekte te vecanta.
Infrastruktura sekondare lokale nga ana tjeter perfshin parqet e lagjeve, sheshet e tregut
lokal, cerdhet, qendrat sociale e kulturore (bibiotekat lokale, kinemate e lagjeve
etj.).Kostoja e infrastruktures (primare dhe sekondare supozohet te jete nje perqindje
(10%) e kostos seinvestimit te ndertimit 6. Kjo shume duhet te nxirret nga tarifat e
ndertimit te banesave.
Figura 44: Skema e perdorimit te tokes: njesi dhe nen-njesi homogjene urbane dhe infrastruktura
Persa i perket perdorimit te pergjithshem te tokes (4079 hektare), qyteti i Durresit eshte
ndare ne kategori te cilat jane pershkruar ne Setin e Perdorimit te te Dhenave per
5
Keto perqindje jane sugjeruar nga Eptisa Internacional Gropo, Plani Rajonal per Shkoder-Lezhe (2005-2020), Prill
2006.Eshte i vetmi Plan Rajonal qe eshte shkruar dhe aprovuar ne Shqiperi. Supozimet e e Propozuara te dendesise
(popullatadhe ndertimet) jane justifikuar ne 5.2.3 (Cfare eshte dendesia rajonale ?).
6
Kjo eshte nxjerre nga praktikat e perbashketa ne pjesen jugore te Bashkimit Evropian.
87
Investimet individuale dhe ato te komunitetit (te cfaredo shkalle) lejohen dhe
mbeshteten kur atoperputhen me masat e reduktimit te rreziqeve, ruajtjen e
identitetit urban dhe interesave te te gjithe komunitetit. Investimet duhet te behen te
mundshme, ti qendrojne kohes dhe efektive nga ana sociale (efekte positive mbi
komunitetin urban), me nje fjale te qendrueshme.
Rriten te ardhurat bashkiake (p.sh. nepermjet taksave te pronesise) per kryerjen e
investimeve ne infrastrukture, sherbimeve dhe faciliteteve, te cilat do te nxisin
investimet e reja dhe per pasoje dote rrisin mireqenjen e komunitetit.
Keto Plane Strukturore me tej do te identifikojne aktoret kryesore per zhvillimin urban,
qe jane pronaret, (nepermjet parcelave te tyre dhe ndertesave) dhe do te investigojne
zhvillimin potencial te aseteve te tyre. Per me teper ato do te analizojne efektshmerine
tanishme te sherbimeve dhe faciliteteve, do te vleresojne nevojat e tanishme dhe te
ardhshme, dhe do te bejne propozime te pershtatshme me qellim qe te sheshojne
terrenin per investimet e mundshme te qytetareve ne te ardhmen.
Programi GIS, qe do ti bashkengjitet nje database-i kompleks me informacionin
perkates gjeografik,eshte instrumenti me i pershtatshem per te manaxhuar dhe per te
perdorur sa me mire burimet ekonomike qe paraqiten nga secila parcele, brenda
procesit te zhvillimit te pergjithshem urban.Mbi te gjitha duhet te theksohet qe PS
rrotullohen perreth nje numri opsionesh te panegociushme per zhvillimin e qytetit qe
perfshijne ceshtje te ndryshme, sic jane qendrueshmeria mjedisore ekontekstit urban,
mbrojtja e pejsazheve natyrore dhe urbane, si dhe burimeve te trashegimisekulturore,
dhe nje game e gjere projektesh infrastrukturore qe do te realizohen brenda nje afati
temesem.3. Keto opsione te panegociushme do te theksohen cdo here ne kete
raport.Ne kete raport do te trajtohet ceshtja e perdorimit te tokes qe nga situata e
tanishme deri tek propozimet e projektit. Hartezimi i Njohurive Ekzistuese dhe Analiza
e Mangesive percaktojne zonat e ndermjetme (buffer) dhe bejne lidhjen me propozimet
e projektit.
88
a) Kufijte e Qytetit
Territori nen administrimin e pushtetit lokal eshte i percaktuar me ane te ligjit Nr. 8653,
31.07.2000(azhornim), mbi ndarjen administrative, megjithese ky ligj nuk shoqerohet
me harta zyrtare.Bashkia e Durresit i identifikoi kufijte e vet administrative dhe me date
09.10.2009 i dorezoi Hydea-snje leter me nr. Protokolli 4415 ku deklaronte kufijte e vet
zyrtarisht duke percaktuar zonen e Studimit ose kufijte e perkohshem administrativ
89
N e d i s a r as te n j e s i t e a d m i n i s t r a t i ve j a n e q u a j t u r r a j o n e . K y p e r ku fi z i m n u k e s h t e m a r r e
n e ko n s i d e r a t e , p e r a r s ye s e mu n d t e l i n d i n ke q ku p t i m e .
90
91
92
Ceshtja
Zona e
Ndermjetme
Tampon
Burimet e Ujit
Zonat e Mbrojtura
Zonat arkeologjike,
trashegimite dhe
teresite kulturore
30 m kategoria A
20 m kategoria D
Kategorite e rrugeve
brenda qyteteve/
qendrave urbane
Rruget e Qyteteve
Hekurudhat
Varrezat
25 m e ndaluar
25-100 m me lejen e
autoriteteve
hekurudhore
300 m larg nga
fabrikat urbane
Distance e
kufizimit:
5-20 m
-100-200 m
Perdorimi I lejuar
nga autoriteti I Ujit
Percaktuar me ligj
dhe dekret nga
autoritetet perkatese
:
200 m
Vija e ndertimit
duhet te jete 7-15 m
nga kufiri i rruges
Reference Ligjore
Informacione te metejshme
Nje koncepti i ngjashem eshte adoptuat per Planin e Zhvillimit te Bregdetit Jugor te Shqiperise , TBU-HBA-P&P
JointVenture Nentor 2007. Regulloret qe do te udheheqin pergatitjen e planeve lokale te zhvillimit dhe do te
percaktojneparimet e procedurave te kontrollit te zhvillimit per Zonen Jugore Bregdetare te Shqiperise.
10
Hydea, Lamp Technical Proposal, 2008.
94
Thertoret
Zona Industriale
sipas kategorive
10
Linjatelektrikeajrore
KATEGORIA I
700m
KATEGORIA II
500m
KATEGORIA III
300m
KATEGORIA IV
100m
KATEGORIA V 50
m
aprovimin e regullores
urbane.
Dekreti I Qeverise shqiptare
nr 722 dt 19.11.1993 mbi
aprovimin e regullores
urbane.
Dekreti I Qeverise Shqiptare
nr 282 dt 16.08.1961 mbi
principi I rregulloreve per
ndertimet e planifikuara te
qyteteve dhe qendrave
urbane.
Dekreti I Qeverise shqiptare
nr 722 dt 19.11.1993 mbi
aprovimin e regullores
urbane.
95
11
Kriteret e vleresimit qe perdoren nga Komisioni i Mbrojtjes se Ujit jane subjective dhe te paqarta.
12
Autorizim nuk do te thote leje ndertimi, kjo e fundit leshohet nga komisioni i bashkise per ndertimet.
97
98
ZonatAktiveProduktive
LU_CODE Emri
I1
Parku Energjitike
A7
Residenciale dhe
mikrondermarrje
V5
Produkte tretesore
&logjistike
S9,A6,I2
Tregtare (Residenciale,
Industriale, Turistike
S10
Vendi I Tregut
Totali I Zonave aktive produktive
Planifikuara
#
hektare
2
620.37
8
142.45
%
16.4%
3.3%
Ekzistuese
hektare
202
1252,6
14
59.46
1.5%
90,1
49
278.58
6.7%
1.52
1102.38
0.0%
28%
ZonatRezidenciale
LU_CODE Emri
All
Residenciale
A7
Residenciale dhe
mikrondermarrje
A6
Mikse Residenciale &Tregtare
M2
Qendra Historike
Totali I Zonave Rezidenciale
Planifikuara
#
hektare
176 142.45
8
134,83
1
9
Ekzistuese
%
hektare
32,1%
3.3%
0,41
0.0%
25.58 0.3%
1476.79 36%
1519.1 37
%
99
Zonat me Facilitete
LU_CODE Emri
S6
Facilitete
Administrative
V1
Facilitete Varreza &
krematoriume
Planifikuara
#
Hektare
13 19.52
%
0.5%
Ekzistuese
hektare
1.5
35.88
0.9%
12.7
S7
4S
2S
S3
S5
4
70
20
52
16
2.15
71.32
8.63
704.33
8.88
0.1%
0.9%
13.9%
13.1%
0.2%
1.1
14.23
419.23
3.15
1.3
7.45
0.2%
15.77
0.4%
5
6
2.82
1.55
0.1%
0.0%
0.1
11
45.97
1.1%
10.0
924.27
31%
656.7
Facilitete Kulturore
Facilitete Edukative
Facilitete Gjelberimi
Facilitete Gjelberimi
Facilitete Qendra per
kujdesin Shendetsor
S5
Facilitete per kujdesin
ne spitale
V3
Facilitete
Vendgrumbullime
mbetjesh
V2
Facilitete vendi kulti
S8
Facilitete Kujdes
Social
S1
Facilitete
Sport&Rikrijim
Totali I Zonave me facilitate
16%
13
Perdorimi i tokes ekzistues eshte paraqitur kryesisht me funksione mikes. Ne Perdorimin e planifikuar te tokes, te
gjitharruget terciare jane perfshire ne planifikimin zonal, dhe zonat Mikse Residenciale dhe Tregtare dhe zonat
Residenciale dheMikro-ndermarrje perfshihen dy here (Brenda sektorit te Aktiviteteve Produktive dhe Residenciale).
14
Pjesa derrmuese e zona te Aktiviteteve Produktive eshte propozuar me nje vendim te Qeverise Qendrore.
100
Ndjenja e vendit dhe identitetit. Lagjja (fqinjesia)do te thote kuptimi simbolik I nje vendi dhe demostron karakterin
unik tenatyres, mjedisit njerezor dhe tipareve sociale te kesaj vendndodhjeje. Fariba Gharai, Vlera e fqinjesise : nje afrim
kulturorprojektimin urban, 1998.
16
Socializimi dhe ndjenja e komunitetit. Nderveprimi social i njerezve behet nje faktor kryesor sidomos aty ku ata mund
temarrin pjese ne vendimet mbi mjedisn e tyre te jeteses. Nevoja e nje nderveprimi balle per balle nxit marredhenjet
sociale.Ibid.
17
Barazia dhe Ndershmeria.Nje qytet i cili eshte zhvilluar mbi bazat e njesive te fqinjesise ne shkalle te gjere siguron
kushte tepershtatshme barazie. Qendrueshmeriay.Zonat rezidenciale homogjene gjenerojne institucione me
vendndodhje specifike sicjane shkollat dhe organizatat politike sigurojne sigurojne facilitate locale Brenda nje distance te
afert (kembesore) perbanoret duke reduktuar keshtu udhetimet urbane dhe duke inkurajuar levizjen ne kembe dhe me
biciklete. Ibid.
101
Figura 49: HartaH.15: Njesite dhe nen-njesite e identifikuara. Territori urban eshte ndare ne Njesi (i
rrethuar nga rruge primare dhe I identifikuar me nje numer, Nen-njesite (te rrethuara nga rruge primare
dhe sekondare dhe te identifikuara nga 2 numra),zonat e Perdorimit te Tokes (zonat homogjene te
identifikuara me nje shkronje dhe nje numer) ( formatet A3 dhe A0 jane bashkangjitur)
18
4.4Aktivitetet Produktive
Ky paragraph identifikon zonat me aktivitet prodhues qe planifikohet te percaktohen
brenda zones bashkiake. Ato jane te ndara ne primare, sekondare, terciare, ndersa zonat
rezidenciale trajtohen ne kapitullin pese ( 5.3)
ZonatAktiveProduktive
LU_CODE Emri
Parku Industrial
I1
Residenciale dhe
A7
mikrondermarrje
Produkte
V5
Tretesore&logjistike
S9,A6,I2 Tregtare(Residenciale,
Industriale, Turistike
Vendi I Tregut
S10
Totali I Zonave aktive produktive
Planifikuara
#
hektare
2
620.37
8
142.45
%
16.4%
3.3%
Ekzistuese
hektare
202
1252,6
14
59.46
1.5%
90,1
49
278.58
6.7%
1.52
0.0%
28%
1102.38
Tabela 15/1: Lista dhe Krahasimi ndermjet zonave aktive produktive te planifikuara dhe ekzistuese
Plani Strukturor propozon te shtirje brezin e gjelbert rreth parkut industrial dhe
tubacionet e ujitjes sebimeve nen ndertimin e agrikultures urbane per banoret e zones se
Kenetes. Po ashtu eshte rekomanduar te sigurohet zona e Kenetes me sistem te
pershtateshem drenazhimi dhe me pompa elektrike. Ky sistem do te punoje lehtesisht
me impjant solar fotovoltaik, i cili mund ti sherbeje edhe zonave residenciale fqinje.
Pemet e mbetura te ullishte pergjate anes veri-perendimore te qytetit qe shtrihen
pergjate kodrave perballe detit, do te kthehen ne gjelberime urbane ne menyre qe te
mbrojne peisazhin natyror te paket qe ka mbetur.
Sektori i Aktiviteteve Sekondare
Aktivitetet sekondare produktive ne Durres jane te perqendruara kryesisht ne zonen
very perendimore, ku eshte lokalizuar nga Qeveria Qendrore, nje siperfaqe e madhe per
perdorim industrial. Meqenese natyra e vertete e parqeve industriale eshte e panjohur,
supozohet qe kjo do te jete industri e rende prandaj do te rrethohet nga nje zone te
ndermjetme prej 700m qe eventualisht mund te perdoret si agrikulture urbane (shih
6.3).Supozohet qe te gjitha aktivitetet e sektorit sekondar, te shperndara ne te gjithe
qytetin e kryesisht ne Shkozet do te vendosen ne Parkun Industrial (ne veri) dhe
ndermarrjet e vogla e te mesme do te zevendesohen nga ndermarrje mikro (familjare).
Keto ndermarrje familjare do te vendosen ne Shkozet perderisa aktivitetet produktive
do te perputhen me ato rezidenciale 35.19
Sektori i Aktiviteteve Terciare
Aktivitetet tregtare, profesionale dhe financiare jane menduar te vendosen brenda
zonave me te populluara dhe ne katet e para te ndertesave residenciale. Nuk do te kete
kufizime per perdorimin e tokes ne kete menyre. Rregullat baze te tregut do te
sugjerojne vendet me te pershtateshme. Per qendrat tregtare rekomandohet nje
vendndodhje specifike.
-
20
21
Figura 51: Zona e Portit dhe vendodhjet e parapelqyera te Portit Turistik dhe te Peshkimit
Per momentit ka propozime per nje port te ri turistik dhe peshkimi ne pjesen perendimore te portit ekzistues te
Durresit ,si nga pushteti Qendror , ashtu dhe nga ai Lokal. Ne lidhje me kete ceshtje, Qeveria Shqiptare,ka ratifikuar me
ligjmarreveshjen me Banken Islamike per Zhvillim, per te financuar projektimin dhe ndertimin e portit te peshkimit te
Durresit( Ligj nr. 9679, Dt. 22 Janar 2007).
105
ndertimin e vendeve per larje, sport dhe facilitete shplodhese, si dhe rehabilitimin e
Currilave per turistet dhe per qellim komercial) deri ne jugu, nje brez i gjate ranor te
jete i pajisur gjithashtu me ndertesa per banjo.
106
Bazuar ne normat dhe shkallen e formacionit te familjeve te reja, eshte llogaritur norma
vjetore e rritjes. Brenda periudhes 2004 2008 rritja vjetore ne Durres eshte -0,3%27.
Ky eshte rezultat i dy komponenteve te ndryshem:
1. periudha 2004 2006, karakterizohet nga fund i rrymes se migrimit nga vendet
e thella drejt qyteteve shqiptare dhe ai i migrimit per ne Itali.28
2. periudha 2006 2008, kur filloi procesi i rregullimit dhe legalizimit.
Duke pasur parasysh keto periudha, mendohet qe demografia e Durresit perfundimisht
do te stabilizohet. Kjo gje konfirmohet gjithashtu edhe nga shifrat e Qershorit 2009.
Tabela 17: Tendencat demografike te Durresit ne periudhat 2004 2006 dhe 2006 2008
Nga pikepamja ekonomike, ne vitet e ardhshme Durresi do te jete objekt i nje rritjeje
thelbesore te sektorit sekondar dhe per pasoje te atij terciar. Parku u ri Industrial Park
dhe Impjanti i Prodhimit te Energjise (gati 1400 hektare) do te sjelle rreth 42000 te
punesuar te rinj ne 30 vitet e ardhshme dhe gjysma e tyre ne sektorin terciar dhe
23
eshte preventivuar me afersi duke pjestuar totalin e rritjes se popullsise se ardhshme me mesataren e madhesise se
banesave. Ky preventivim eshte kontrolluar gjithashtu me analizat demografike te perpunuara brenda Raportit te Vizionit
teQytetit dhe Strategjise.
24
Perkufizimet e mbi-popullimit variojne konsiderueshem dhe ndikohen ndjeshem nga traditat kulturore. Ajo cka
konsiderohet e pranueshme ne nje kontekst mund te jete e patolerueshme ne nje tjeter. Cdo perkufizim mund te jete
arbitrare dhe percaktimet zyrtare mund te gabojne meqe ato drejtohen nga ana e larte. Percaktimi i nje njesie banese
gjithashtu varion dukshem, meqenese per familjet shume te varfra eshte e zakonshme te jetojne ne nje dhome te vetme.
25
Konsiderohet sasia e nevojes nga njesite familjare per shtepi. Njesite e banesave qe nevojiten ne periudhen e
planifikimitjane subjekt I politikave te banesave per kete ceshtje specifike.
26
Kjo varet shume nga kushtet e ndertimit, e cila influencohet nga lloji dhe cilesia e ndertimit, niveli i mirembajtjes
dheklima etj., Duke perjashtuar kushtet e jashteme, sic jane permbytjet, termetet etj., mesatarja e jetegjatesise se nje
structureeshte rezultat in je perllogaritje te perafert. Ne kete rast jane marre parasysh parametrat e pershkruar ne
paragrafin emesiperm.
27
Keto te dhena u mblodhen nga ekipi i qyteti te Durresit ne zyren e regjistrimit te Bashkise. Statistikat zyrtare raportojne
tedhena krejt te ndryshme: 50 000 banore me shume (ne 2008) dhe 7% norme vjetore te rritjes.
28
Ne kete periudhe rryma emigrimit drejt Evropes u rrit per shkak te politikes se migrimit te adoptuar nga Qeveria
Italiane.Sidoqofte 8000 persona me pak ne dy vjet (2004 2006) eshte nje shifer qe nuk mund te justifikohet lehte.
107
industrite perkatese. Kjo do te thote qe popullsia e tanishme dote rritet deri ne 220 000
banore Brenda dhjete viteve te ardhshme (norma e rritjes vjetore rreth0,75%), qe do te
thote 5250 banesa me shume.
Pervec atyre 5700 familjeve qe jane te regjistruara si pa shtepi dhe per shkak te
zevendesimit te shtepive per shkak te amortizimit dhe standartit te ulet, do te duhen te
rinovohen edhe 536 banesa tetjera.
Nga pikepamja ekonomike, ne vitet e ardhshme Durresi do te jete objekt i nje rritjeje
thelbesore te sektorit sekondar dhe per pasoje te atij terciar. Parku u ri Industrial Park
dhe Impjanti i Prodhimit te Energjise (gati 1400 hektare) do te sjelle rreth 42000 te
punesuar te rinj ne 30 vitet e ardhshme dhe gjysma e tyre ne sektorin terciar dhe
industrite perkatese. Kjo do te thote qe popullsia e tanishme do te rritet deri ne 220 000
banore Brenda dhjete viteve te ardhshme (norma e rritjes vjetore rreth 0,75%), qe do te
thote 5250 banesa me shume.
Pervec atyre 5700 familjeve qe jane te regjistruara si pa shtepi dhe per shkak te
zevendesimit te shtepive per shkak te amortizimit dhe standartit te ulet, do te duhen te
rinovohen edhe 536 banesa te tjera.
Nje sasi kaq e madhe banesash qe duhet te ndertohen kane nevoje per nje informacion
te metejsheme dhe pse kontradiktor.Sipas nje vezhgimi te ndermarre nga Shoqata e
Konstruktoreve, ne Durres ka rreth 4000 apartamente te pashitura te cilat perbejne nje
norme prej 14%. Pavaresisht nga kjo, gjate viteve te fundit tregu imobiliar ka njohur
rritje te madhe. Ka mundesi qe arsyeja te jete permiresimi gradual I ekonomise
kombetare dhe ndertimi I rruges Tirane- Prishtine dhe Tirane Oher, e cila ofron nje
dalje ne det per Kosoven dhe Maqedonine. Per kete arsye, sipas Ministrise se Turizmit
kerkesa per shtepi te dyta dhe facilitete turistike eshte gjithnje ne rritje.
Kerkesa per turizem ne Durres eshte e llogaritur si rrjedhoje e raportit midis qyteteve
me madhesi mesatare te kuotuara ne publikimet e Ministrise se Turizmit. Ekuivalenti I
popullsise se tanishme turistike ne Durres shkon ne gati 21.000 banore. Duke pasur
parasysh normen e rritjes vjetore, shifra do te shkoje ne 26.000 ne vitin 202029. Eshte e
keshillueshme qe te pakten nje e treta ti perkase hoteleve dhe dy te treta
guesthouses.Rekomandohet me force gjithashtu, qe te fokusohet oferta turistike ne
facilitetet turistike (B&B,Hotele, pensione, kampinge) me shume se sa ne shtepite e
dyta per arsye te gjenerimit te punesimit. Kjo politike ka nevoje te mbeshtetet
gjithashtu edhe nga aktivitete terciare te rendesishme (edhe nenivel nderkombetar si
panaire e ekspozita) me qellim qe keto facilitete te jene te zena gjate gjithe vitit.
29
Duke e permbledhur:
Kerkesa vendore kufizohet dhe i drejtohet kryesisht banesave sociale (22 000
equivalenti I popullsise),
109
Analiza e Mundshmerise
Analiza e mundshmerise eshte nje analize krahasuese midis kostos baze te tanishme per
meter katror dhe shumes se blerjes se shtepise nga nje perqindje e caktuar e popullsise
lokale.Analiza e Mundshmerise se Banesave eshte perfshire ne kete PS, ne menyre qe
te rrise ndergjegjesimin e aktoreve te zhvillimit urban mbi Tregjet e Banesave, dhe te
gjejne Oferta per Banesa ne perpjestim me Nevojat per Banesa ne nivel cilesie dhe
sasie. Ne kete moment shitblerja eshtepive konsiderohet nje investim shume fitimprures
ne krahasim me te tjeret.
Me qellim qe Analiza e Mundshmerise se Banesave te jete e besueshme jane ndermarre
tre hapa te ndryshme:
1. identifikimi i kostos mesatare per njesi banimi,
2. kryerja e nje analize sociale dhe ekonomike per grupin e caktuar te popullsise,
3. korrespondimi i kostos per njesi banese me mundesine financiare te grupit te
caktuar te popullsise
Kostoja Mesatare e Njesive te Banimit
Kostoja e nje njesie banimi varion sipas vendit ku eshte ndertuar dhe nivelit te
rifiniturave. Materialete perdorura per ndertim gjithsesi nuk variojne ndjeshem: banesat
me kosto te ulet dhe ato te shtrenjtat perdorin te njejtin material baze, qe eshte beton
armeja. Ndersa cilesia e ndertimit ndryshon dukshem duke qene se shumica derrmuese
e banesave ne zonat30informale jane ndertuarme forcat e veta per te reduktuar keshtu
cilesine e ndertimit. Nje apartment kushton perafersisht rreth 675 / m2.
Analiza Sociale Ekonomike
Analiza sociale ekonomike bazohet ne nje Vleresim te Shpejte Praktik31. Ai eshte
kryer duke pyetur (intervistuar) pese persona qe kane plotesuar tabelen e meposhteme.
Kjo tabele perbehet nga kater pyetje te ndryshme qe lidhen me pese klasa sociale32ne te
cilat supozohet te jete e ndare shoqeria lokale:
1. te ardhurat mesatare mujore e familjes,perqindja e ketyre grupeve te te ardhurave ne
te gjithe grupin e percaktuar te shoqerise,
2. shpenzimet mesatare mujore te familjes,
3. shpenzimet baze mujore te familjes.
30
Pese klasat sociale jane: te pasur, bollek, klase e mesme, te varfer dhe shume te varfer
31
Vleresim i Shpejte Praktik (PRA) eshte nje metode jo formale quantitative per te investiguar karakteristikat e
popullsise.PRA nuk ka ndonje vlere statistikore.
32
Pese klasat sociale jane ato te meposhteme: te pasur, ne gjendje te mire, klasa e mesme, te varfer, dhe shume te varfer.
110
111
Keto rezultate duhet te merren seriozisht ne konsiderate nga Administrata Lokale gjate
zhvillimit te zonave rezidenciale urbane me synimin per te krijuar nje Treg Banesash
me nje game sa me te gjere ofertash (si ne cilesi dhe sasi) per ta bere ate sa me
aksesibel per nje numer sa me te madh familjesh. Me qellim qe te arrihet ekuilibri midis
Kerkeses dhe Ofertes per Banesat, duhet bere krahasimi midis kostos mesatare te
baneses se inisjativave te zhvillimit te banesave dhe karakteristikave sociale dhe
ekonomike te pleresve potenciale. Me tej, administrata lokale duhet te percaktoje
strategjite per Banesat Sociale ne menyre qe te ndihmohen ato shtresa te popullsise qe
nuk mund te perballojne tregun. Nje strategji e tille mund te jete edhe caktimi i 3% te
zonave per zhvillim urban per kete qellim specifik. (shih 5.4)
Banesat Sociale
Mungesa e banesave te arritshme financiarisht mund te ule sasine e punes me kosto te
ulet, dhe terrise kerkesen per sisteme transporti (meqenese punetoret do te udhetojne ne
distance te largeta qe krijohen midis vendit te punes dhe vendndodhjes se banesave qe
ata mund te perballojne).
Duhet te percaktohen instrumentat e politikave ne nivel kombetar, rajonal dhe lokal,
duke pasurparasysh mekanizmat e tregut sekondar, duke perfshire zonimin dhe
bankimin e tokes te cilat jane tre instrumentat dominante si dhe politikat e taksave dhe
fiskale qe rezultojne ne reduktimin e kostove te kredive dhe huase. Keto strategji duhet
te bashkohen me me opsionet e tjera te ndryshme qe renditen me poshte (nga B ne E)
teper te arritur synimin e percaktuar qarte (A).
A.GRUPI I
CAKTUAR I
POP
1.Kategorite
vulnerable:a. Pa
te ardhura dhe pa
ndihme te
jashtme (me
hantikap ose te
moshuar)
b.Pak te
ardhura (direkte
apo indirekte(
familje qe
kryesojne nga
grate)
c. Te ardhura te
pakta (1-3
pjesetare te
fmailjes
d. Te ardhura te
pakta (4 ose me
shume pjesetare)
B.STATUTI I
FINANCIMIT
DHE ASETEVE
1. Financimi I
baneses dhe
menaxhimi
a. Grante
b. Kursime
dhe hua
c.
Kredi me hipoteke
te shtepise qe
blihet
2. Statuti I
aseteve a. Asetet
e bashkise b. 99
vjet qera
eventualisht te
rinovueshme ose
te konvertueshme
ne c ose d.
c. Te dhena me
qera me te drejte
ruajtje
d.
Asete private
C.NDERTIMI I
BANESAVE
D.METODOLOGJIA
E IMPLEMENTIMIT
E.MIREMBAJTJA
1. Tipi I nderteses
a. Shtepi te
ndara b. Shtepi
ne rrjesht
c. Ndertesa
shumekateshe
2. Lloji I
Ndertimit
a.Ndertese e
paperfunduar
b.Ndertese e re
dhe me sherbime
c. Sitet dhe
sherbimet
3. Teknologjia
dhe materialet
1. Implementimi I
ndertimit
a. Kontrate me celes
ne dore
b.
Me forcat e veta c.
Pjeserisht me forcat e
veta
d.Asisistence per
vetendertuesit
f.OJF
g. CBO
1. Mirmbajtaj e
nderteses
a.Vete
b. Bashkia
2. Asistenca
Mjekesore
a.Dept. I mireqenies
Sociale
b.OJF
c.Spitali ose QSH
3. Asistence Sociale
d. .Dept. I
mireqenies Sociale
e.OJF
f.Spitali ose QSH
a.Tradicionale
b.Konvencionale
c.Me kosto te ulet
Zonat Rezidenciale jane identifikuar si njesi dhe nen-njesi urbane brenda ushtrimit te
zonimit. Persa I perket tipareve te tyre funksionale dhe dendesise se popullsise ato jane
ndare ne (shih 2.1.1):
- Zona satelite urbane (periferia)
- Qendra Historike e Qytetit
- Standart i Larte + B&B ose Hotel
- Densitet i larte
- Densitet i mesem
- Densitet i ulet
- Qendra e Qytetit
33
Secila prej tyre do te detajohet me tej ne Planin Rregullator. Ndersa Plani Strukturor
percakton qartenormativat midis zones se Pershtatshme rezidenciale, rrugeve,
infrastruktures sekondare, tregetia e pakices dhe bizneset e te gjitha llojeve, brenda
zones se pergjithshme te njesi dhe nen-njesive rezidenciale jane treguar ne tabelen me
poshte.Keto normative jane marre nga i vetmi plan rajonal i kryer dhe aprovuar ne
Shqiperi.35dhe propozohen si opsione te panegociushme te pakten ne nivel urban.
Tabela 23: Funksionet e propozuara te negociushme dhe perqindja per njesi dhe nen-njesite
rezidenciale rurale.
Eptisa Internacional Grupo, Plani Rajonal per Shkoder-Lezhe (2005-2020), Prill 2006.
36
Perfitimi ekonomik nga rinovimi i stokut ekzistues te banesave vjen nga ndertimi i te pakten dyfishit te volumit te
ndertuar.
37
Per kete ceshtje mund te merret si nje reference e rendesishme metodollogjike literatura dhe vecanerisht studimet e
kerkimit te Graham Tipple (University of Newcastle-upon-Tyne) .
115
Distance nga ndertesat e tjera (te imponuara nga rregullat sizmike dhe/ose planet
per pergatitjen per emergjencat),
Korridoret e ventilimit (gjeresite e ndertesave duhet te kufizohen ne 15 m).
Kushtet e ndricimit natyral.
Zonat Rezidenciale
LU_CODE Emri
All
Residenciale
A7
Residenciale dhe mikro
ndermarrje
B1
Mikse
Residenciale&Tregtare
M2
Qendra Historike
Totali I Zonave Rezidenciale
Planifikuara
Ekzistuese
#
hektare %
Hectare
176 1308,19 32,1%
8
134,83 3.3%
1
0,41
0.0%
11,37
0.3%
1454,79 36%
1519.1 37 %
Zonat e planifikuara per rritjen urbane jane ne Kenete dhe Shkozet. E para I referohet
kryesisht shtepive te vogla me kosto te ulet prane ose brenda tokave bujqesore 38ndersa
e dyta i takon meshume ndermarrjeve familjare, te vogla apo te mesme qe jane te
pershtatshme per zonat rezidenciale.Propozohet qe fshatrat e vogla rurale pergjate
rruges qe te con ne portin industrial, te rikonstruktohen dhe te zgjerohen per qellime
rezidenciale /turizmi.
Preservimi Identitetit Urban
Arkitektura tipike lokale, brenda qendrave historike, vuan vecanerisht nga
1. Programet e zhvillimit te banesave (qe perfshin shkaterrimin ose rinovimin)
duke korruptuar keshtu tiparet e vecanta historike me teknollogji te reja
ndertimi, ose
2. Qendrimi jashtezakonisht mbrojtes dhe programet konservative te cilat e
pengojne ruajtjen e tyre per shkak te mungeses se interesit dhe burimeve te
investimit per nje aktivitet pa perfitim.
Sugjerohet qe vlera e ndertesave historike te vleresohet (kjo gje zakonisht behet nga
Instituti I Monumenteve te Kultures) dhe me pas te identifikohen menyra dhe trajtimi e
pershtatshem ndaj ketyre vlerave sic tregohet ne tabelen me poshte.
Megjithese Durresi e ka tashme nje plan per ruajtjen (preservimin) e qendres se vet
historike dhe verejtjet e meposhteme mund te ofrojne zgjidhje per revizionimin e tij.
38
Zona urbane bujqesore mund te vendoset brenda zonave te ndermjetme (buffer) te parkut industrial dhe te impjantit
tetrajtimit te ujrave te zeza.
116
Pervec kesaj, duhet te vleresohen burimet dhe interesat ekzistuese per zhvillimin urban
potencial te qendres historike.Ky vleresim do te jete pjese e programeve te Preservimit
dhe Zhvillimit per te peshuar vlerat,burimet, interesat dhe kushtet fizike (nivelin e
demtimit dhe te vulnerabilitetit) ne nje matrice komplekse ku te gjejne balancen e duhur
midis teknollogjive te pershtatshem te preservimit dhe vlerave te identiteti urban.
Preservimi dhe Zhvillimi jane ne dukje dy koncepte shume te kunderta dhe te
paperputhshme.Sidoqofte ne Ballkan jane draftuar dhe testuar projekte pilot; metodat
dhe teknologjite tashme jane percaktuar per te zbutur luften midis tradicionit dhe
inovacionit, vlerat historike dhe standartet e sotme te jeteses moderne.
Zgjerimet e lejuara vertikale (ne krah te majte) dhe horizsontale (ne krah te djathte)
zgjerimet ne katrorin e kuq.Adaptuar nga Raporti i Misionit per PRIZREN PPDP
(Plani Pilot per ruajtjen dhe zhvillimin) Gushtt 2005,Corrado Minervini et al, for
CHwB (Trashgimia Kulturore pa Kufij)
Figura 52: Shembuj te projektimi te ballit te rruges: testimi i rritjes se densiteti te ndertimit
117
Tabela 24: Standartet e aplikuara per Facilitetet kryesore Publike dhe Urbane
7 m2 per shendetsine dhe arsimin, 7 per gjelberimin, 1,5 per varrezat, 2 per qendrat sportive (perfshi pishinat).
118
Emri
Gjelberim dhe Parkingu
Gjelberim tampon
Facilitete Sporti&rikrijim
Facilitete cerdhe
Facilitete Arsimore
Facilitete Shendetsore
Facilitete Kulturore
Facilitete Admin
Shteterore&Bashkiake
Facilitete kulti
Facilitetete kujdesit social
Facilitete varreze dhe krematorium
Landfill
Rezervuare uji
Facilitete
Gjelberim
Varreza
Sporte&Argetime
+SP
Arsimi
Biblioteke
Publike
Facilitete
Shendetesore
#
20
53
11
3
70
18
4
13
sqm
6016488
5337038
459664
31461
382388
163318
21506
195152
14.7 %
13.1 %
1.1 %
0.1 %
0.9 %
0.4 %
0.1 %
0.5 %
5
6
3
1
3
28159
15483
358785
157689
145886
13313017
0.1 %
0.0 %
0.9 %
0.4 %
0.4 %
32.6 %
Ekzistuese
3.970.711
216996
Planifikuar
7.382.814
141788
Standartet
1.631.000
1.398.000
Diferenca
9.722.525
1.039.216
102.54
143.479
357.124
238.908
241.155
466
218.509
83.613
125
77.667
77.542
46.575
116.743
123.49
39.828
40
Aty ku nuk aplikohen normat lokale, aplikohen normat e EU dhe/ose praktikat me te mira nderkombetare.
41
Deri tani jane parashikuar 3000 banore per doctor ne nje QKSH.
120
Per momentin qendrat e mjekeve te pergjithshem paguhen nga Ministria e Shendetsise. Supozohet qe ne nje te ardhme
teafert grupe te tille mjekesh do te marrin me qera apartamente per te zhvilluar aktivitetin e tyre.
121
Ne Durres ka vetem nje spital rajonal543(170 shtreter) me 27464 m2 siperfaqe ploti, dhe
1544QSH kryesisht ne qender dhe ne pjesen lindore te qytetit.
Siperfaqja e pergjithshme e tanishme e plotit te Spitalit te Qytetit (qe ka kryesisht
funksione specialitetesh dhe administrative) dhe e QSH eshte rreth 3700 m2 ndersa
siperfaqja e ndertur eshte rreth 3370 m2.
Nese Spitali rajonal sherben dhe si spital qyteti, dhe duke pasur parasysh qe ekuivalenti
i popullsise se planifikuar eshte 233.000 ne 2020 duhet te shtohet nje Spital i
ri45plotesues per te plotesuar standartet (siperfaqe e ndertuar: 33.552 m2 dhe siperfaqe
ploti: 111.840 m2).Duhet nje plan kombetar per facilitetet shendetsore per te udhehequr
zhvillimin e infrastruktures shendetsore.Persa i perket QSH, nevojiten te ndertohen
edhe 3 te tjera ne Keneta dhe Shkozet.
43
Rrethuar me te zeze.
44
45
Rrethuar me te zeze.
46
Sherbimet Arkitekturore / Inxhinjerike per perpunimin e Specifikimeve te materialeve te ndertimit dhe specifikimin
e mobililmit te shkolles Specifikime te Normave dhe Projekteve 2002 (Autori nuk permendet).
122
Hartezimi i njohurive eshte arranxhuar mbi bazat e metodave te meposhteme. Pasi jane
identifikuar facilitetet arsimore, percaktohen zonat e kapjes sipas dy pikave:
1. Nje distance 500m me kembe nga ndertesat ekzistuese (per kopshtet dhe
shkollat fillore) dhe 1000 m (per shkollat e mesme)47,
2. Popullsia rezidente (afersisht. 2000-10000 per shkolla fillore, dhe afersisht
10.000-120.000 pershkollat e mesme).
Analiza e Mangesive u krye per te vleresuar nevojat per facilitete arsimore fale nje
investigimi te detajuar dhe vezhgimi ne terren (shih Aneksin 1) persa I perket
shkollave. Eventualisht keto tefundit do te duhet te rinovohen ose zgjerohen sipas
nevojes. Ndersa, vendndodhja e ndertesave tereja eshte identifikuar Brenda zonave te
cilat nuk jane te mbuluara nga zonat e mbulimit te identifikuara me pare.
47
Eshte llogaritur qe nje distance ecje prej 500 m eshte afersisht e barabarte me nje rreze prej 350 m; dhe 1000 m eshte
ebarabarte me 800 m.
123
124
125
Numri total i shkollave 9-vjecare dhe te mesme planifikuar per vitin 2020 eshte
2849.persa i perket kopshteve ato fillimisht duhet te lokalizohen brenda territoreve te
shkollave 9-vjecare.Facilitetet arsimore te planifikuara jane vendosur ne zona te
pambuluara (zgjidhje e panegociueshme)dhe brenda nje ploti ku akoma nuk ka ndonje
ndertim(zgjidhje e negociueshme). Diferenca qe mbeteti takon boshllekut ne zonen
qendrore.
Gjelberimi dhe Tregjet
Ceshtja e Gjelberimit Urban permbledh vleresimin e situates se tanishme dhe
planifikimin e rrugeveme gjelberim, lulishteve te lagjeve, dhe parqeve urbane. Sipas
normave te tanishme kombetare standarti i referuar eshte 7 m2 per person, i cili
perputhet pothuajse plotesisht me praktiken e vendevete BE.
Me disa perjashtime, kjo norme eshte pothuajse neglizhuar dhe duhet te interpretohet
duke marre ne konsiderate tre lloje te ndryshme te gjelberimit urban:
a. Parqet e qyteteve duhet te merren si parqe urbane, qe njihen gjithashtu si parqe
bashkiake (Amerika e Veriut) ose parqe publike ose siperfaqe te hapura
48
Arsyeja pse ne Shqiperi shkollat e mesme jane gjithnje me shume se cduhet ndersa shkollat 9 vjecare mungojne eshtese
dy vjet me pare reforma shkollore reduktoi vitet e shkolles se mesme ne 3 dhe shtoi vitet e shkolles primare nga 8 ne 9. .
49
Eshte marre ne considerate nje mesatare prej 900 nxenes/studente per shkolle..
126
50
http://en.wikipedia.org/wiki/City_park
127
Me 2020 popullsia do te arrije ne 233.000 banore, keshtu qe ka nevoje per nje siperfaqe
totale prejrreth163 hektare gjelberimi.
Gjelberimi i planifikuar eshte ndare ne dy kategori te ndryshme:
1. Gjelberim i pejsazhit (shpatet e terracuara me ullinj ne veri-perendim te qytetit private)
2. Dhe zona e ndermjetme(buffer) qe koincidon me zonat me kufizime private
dhe publike.
128
Propozohet qe:
-
S u p o z o h e t q e n j e m a k i n e z j ar r f i k e s e e c e n m e 3 5 Km / h m a x
129
5
INFRASTRUKTURA E
SHERBIMEVE URBANE
BASHKIAKE
5.1 Situata Aktuale dhe propozimet
TOR kerkojne qe te percaktohet baza e infrastruktures bashkiake per zhvillimin e
qytetit ne 2020.
Prandaj per te gjitha sherbimet perkatese te infrastruktures eshte shqyrtuar nje skenar qe
kenaq nivelin e sherbimeve qe kerkohet ngaVizioni i Qytetit. Projekt idete e bera dhe te
treguara ne vizatimet marrin parasysh:
Situaten aktuale
Permiresimet dhe investimet ne vazhdim
Perdorimin e propozuar te tokes, dendesine dhe shperndarjen e popullsise te
zhvilluar ne planin strukturor per 2020.
Jane llogaritur kostot qe marrin ne konsiderate projekt idene, qe jane bazuar ne kostot e
ndertimeve lokale ne 2009.
Gjendja
Sistemi i furnizimit me uje te Durresit eshte ndertuar per nje popullsi prej 90,000
banoresh. Ne ate kohe perqindja e lidhjes me sherbimet e furnizimit ishte 100%, dhe
koha mesatare e furnizimit ishte 8 ore. Megjithse qe nga viti 1993 jane investuuar rreth
40 milion US$ ne infrastrukturen e funizimit me uje, keto investime nuk paten efektin e
deshiruar per shkak te rritjes se paparashikuar te popullsise prej 130% ne kete periudhe.
Ky fakt rendohet edhe me shume ne vere nga ardhja e 25,000 pushuesve dhe 25,000
turisteve ditore. Per me teper ndermarrja, megjithe perpjekjet e shumta qe jane bere per
ristrukturim, ka akoma te njejten strukture te papershtatshme menaxhimi dhe
130
233 000 banore te perhershem plus 25,000 turiste te akomoduar gjate veres plus
25,000 turiste ditore.
Nga kapaciteti aktual i prodhimit prej rreth 700 l/s ne Durres arrijne rreth 350 l/s
keshtu perte mbuluar kerkesat nevojiten rreth 350 l/s. Ne keto shifra eshte
perfshire nje humbje prej 15%.
Studimi i Fizibilitetit per Ujesjellesin e Durresit dhe Kavajes (IC Konsulenten, 2008) ka
vleresuar alternativa te ndryshme per plotesimin e kerkeses, meqe ne rajonin e Durresit
ky volum uji nuk mundte gjendet, dhe konkludohet qe zgjidhja me ekonomike eshte te
perdoret uje nga rezervuari i Bovilles qe siguron gjithashtu uje per Tiranen dhe
Kamzen.
Nevojat e pergjithshme mund te plotesohen nga rezervuari i Bovilles qe ka
karakteristikat kryesore te meposhtme.
131
Gjendja
Sistemi i ujrave te zeza te Durresit (sistem vecante) ka qene ndertuar per nje popullsi
prej 90. Ne ate kohe perqindja e lidhjeve me sistemin ishte 100%. Nga vitet 1993 ne
2007 janebere investime shume te kufizuara ne sistemin e ujravete zeza, qe cojne ne
faktin se vetem 55%popullsise eshte aktualisht e lidhur me sistemin e tubcionite
telargimit. Kjo rendohet ne vere nga fluksi shtese prej 50,000 personash per turizem.
Menyra kryesore per largimin e ujrave te zeza vecnerisht ne zonat informale jane gropat
septike, kaperderdhja e te cilave shkon ne kanalet e bujqesise qe kane kapacitete te
pamjaftueshem drenazhi. Aktualisht te gjitha ujrat e zeza derdhen ne gjirin e Durresit
me ane te 7 daljeve ne stacion pompimi.
Per te zgjidhur keto probleme jane ne proces shume projekte:
Ndertimi i nje impianti trajtimi te ujrave te zeza, me kapacitet trajtimi 270,000
PE (perfundon ne 2010).
Ndertimi i nje rrjeti tubacioni per ujrat e zeza ne zonen e plazhit, qe do te
largoje kryesisht ujra e zeza te krijuara nga turizmi (perfundon ne 2011).
Ndertimi i nje kanalizimi kryesor ne Kenete sebashku me rikonstruksionin e
rruges kryesore.
Gjithsesi prodhuesi kryesor i ujravete zeza te Durresit, zonat informale perbejne rreth
35% te popullsise se Durresit, dhe keto akoma jane te palidhur. Derdhja ne kanalet e
bujqesise do te krijoje rreziqe te renda higjenike per zhvillimin e metejshem te qytetit.
Propozimi i Zhvillimit
Sistemi I tubacioneve te ujrave te zeza eshte i ndare nga ai i ujrave te shiut , por
megjithate nder vite jane bere shume lidhje. Eshte e nvojshme te ri-vendosen sistemet e
mepershme te ndara. Ne te ardhmen nuk duhet te kete kanale te hapura per ujrat e zeza.
Si pjese e nje sistemi te ri eshte e nevojshme te rehabiltohen dhe te pastrohen te gjithe
kanalet e bujqesise qe jane perdorur per ujrat e zeza.
Zonat informale kane nevoje per nje rrjet komplet te ri per ujrat e zeza.
Tiparet baze qe jane perdorur per vleresimin paraprak te sistemit te nevojshem ne kete
plan structural jane (2020)
283,000 banore
Prodhimi I ujrave te zeza per fryme 160 l/c/d
132
Gjendja
Vetem pjesa e vjeter e Durresit ka nje sistem drenzhi per ujrat siperfaqesore, per fat te
keq shpesh I lidhur me sistemin e kanalizimeve. Por edhe ky nuk eshte i mjaftueshm
dhe zonat e sheshta te Durresit jane subjket I permbytjeve gjate shirave me intensitet te
larte. Kerkesat e EU qe sistmi I drenazhit duhet te jete ne gjendje te largoje ujin e
shirave nga reshjt 3 vjcar nuk eshte plotsuar neasnje vend.
Kanalet bujqesore dhe te drenazhit vecanersisht ne zonat e ndertimeve informale dhe
pergjate rruges Durres- Rrogozhine, shpesh perdoren per largimin e ujrave te zeza, nuk
mirembahen, bllokohen nga mbeturinat dhe plehrat dhe nganjehere nderpriten nga
ndertimet ilegale. Sistemi i drenazhit nuk funksionon fare.Ndermarja pergjegjese per
sistemin e drenazhit ka falimentuar plotesisht ne mirembajtjen e tij.
Propozimi i Zhvillimit
Per te arritur largim te majftueshem te ujrave te shiut jane te nevojshme nderhyrjet e
meposhteme:
Ndertimi i Sistemit te Ujrave te Shiut per zonen e Kenetes dhe te qendres se
Durresit
Ndertimi i nje sistemi te ri te ujrave te shiut dhe ndarja nga sistmi i vjeter i
kanalizimeve te Durresit.
Ndertimi i sistemit te ujrave te shiut ne Shkozet
Dergimi i ujrave te shiut te zones se plazhit ne det dhe ndertimi 2 daljeve
(derdhjeve) me nje linje tubacioni 500m
Kerkesat fizike do te jene:
94 km linje kanalizimesh dergimi dhe largimi (diametrat shkojne nga 400 mm
ne 1500 mm)
Furnizimi me energji
Gjendja
Sistemi elektrik eshte rinovuar prej vitesh ne zonen qendrore te qytetit. Rrjeti i tensionit
te mesem eshte permiresuar 20 KV, kabllot jane shtruar kryesisht nen toke dhe sic eshte
aktualisht ka mjaftueshem kapacitet transformimi. Numri prej 61,725 klientesh qe
perfshin edhe komunat perreth tregon qe ekziston nje perqindje lidhjesh 100%. Ne
zonat e ndertimeve infomale eshte i nevojshem rinovimi i sitemit aktual te improvizuar.
Tensioni i mesem ne kete zone eshte akoma 6KV me humbje te medha dhe linja ajrore.
Kapaciteti i nen stacionit (qe eshte permiresuar dhe rikonstruktuar se fundmi) eshte me
133
Telekomunikimi
Gjendja
Durres ka 20.290 abonente telefonie qe do te thote se 42% e familjeve jane lidhur me
sistemin e telefonise. Kapacitetet e lira kabinave jane 5000 lidhje. Keshtu qe mund te
lidhen edhe 10% te familjeve. Gjithsesi vecanrisht ne zonat e ndertimeve informale
mungon rrjeti. Gjithashtu rreth 60 % te rrjetit eshte akoma me kabllo ajrore. Rrjeti i
fibrave optike prej 47 km eshte i mjaftueshem per nje te ardhme te afert. Telefonia
celulare perodret nga shume abonent ne te gjithe qytetin.
Propozimi i Zhvillimit
Per te krijuar nje sistem komunikimi te pershtatshem qe eshte esencial per objektivate e
zhvillimit te Durresit jane identifikuar nevojat e meposhteme:
6.6 km fibra optike te shtrira nen toke
98.7 km kabllo telefonie (60 % nen toke)
Central i ri me 10000 lidhje
100 njesi shperndarje
137
138
SITUATA E PLANIFIKUAR
Projektet
PC #
Sherbimet Urbane
2.1.3.1
2.2.1.2
2.2.1.1
2.3.1.1
2.4.1.1
Planifikimi I Projekteve
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti Projekti
detajuar
Zgjerimi I rrjetit te
furnizimit me uje ne
zonat informale
Ndertimi I Sistemit te
ujerave te shiut
Ndertimi I Sistemit te
ujerave te shiut ne
zonat informale
Zgjatja e Rrjetit te
furnizimit me energji
ne zonat informale
Instalimi I linjave te
reja telefonike ne
zonat informale dhe
industriale
Nentotali
TOTAL
PC #
1.1.1.2
1.1.1.1
4.1.1.1
4.1.1.2
4.2.3.1
4.2.3.3
4.7.1.1
4.7.2.1
4.2.3.2
Projektet
Trafiku dhe Rruget
16.495.249
12.612.370
4.605.000
4.417.000
1.481.500
39.611.119
39.611.119
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti
Projekti
Ndertimi
detajuar
Projekti unazes se
qytetit
Zhvillimi Rrugeve dhe
Rehabilitimi
Projekti permiresimit
Intersektorial
Projekti I rregullores
se rrugeve urbane
By pass-i verior I
qytetit
Projekti shume
nivelesh I
kryqezimeve
Programi I veprimeve
te Transportit Publik
Rrethr rotullimet
17.000.000
Projekti By-passit te
jugut Durres
Implementimi I projektit
Nentotali
TOTAL
Projektet
PC #
Ceshtje mjedisore
Ndertimi
100.000.000
500.000
300.000
Per segmentin qe nuk I perket unazes
5.200.000
Vetem per nderseksionet 2 dhe 3
3.000.000
e paaplikueshme
Gjithe kostot duhet te perfshihen ne koston
e ndertimit te rruges
126.000.000
126.000.000
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti Projekti
Ndertimi
140
detajuar
2.11.1.1 Renaturalizimi i pjeses
se shetitores per te
shmangur erozionin e
metejshem
2.5.1.1 Permisimi I mbledhjes
, seleksionimit,
transportit dhe
riciklimit te mbetjeve
urbane.
2.2.2.1 Ndertimi I fabrikes se
perpunimit te
mbetjeve
Nentotali
TOTAL
740.740
Projektet
PC #
Planifikimi Urban I
detajuar
1.4.2.1
592.593
7.407.407
8.740.740
8.740.740
Ndertimi
20.000
70.000.000
20.000
400.000
79.000.000
79.420.000
Shuma Planifikuar ne Euro
Shenime Fizibiliteti Projekti
detajuar
50.000
Ndertimi
50.000
30.000
100.000
141
dhenave bashkiake te
departamentit te
mbledhjes se taksave
280.000
280.000
nentotali
TOTAL
A Furnizimi me Uje
B Furnizimi me Energji
C Ujerat e shirave dhe kanalizimet
D Telekomunikacioni
RRUGA &
TRANSPORTI
INFRASTRUKTU
RA DYTESORE
URBANE
A Facilititete Shendetsore
B Facilitetet kulturore Sociale
C Facilittet Arsimore
D Facilittet Sportive
INISIATIVAT E
ZHVILLIMIT
URBAN
24.3
17.11
28.5
14.67
66.67
19.6
22.04
14.41
20.19
10.04
66.67
21.48
16.67
17.22
11.30
66.67
36.7
19.2
33.6
8.4
97.9
32.2
16.7
23.0
13.2
85.0
33.3
9.6
25.2
13.0
81.1
29.7
19.9
30.2
29.1
108.9
66.67
66.67
86.3
0.83
34.0
1.33
59.4
1.67
69.7
1.33
47.8
210.9
LASO
LASA
SHERBIMET
URBANE
18.22
1.67
1.33
1.67
0.83
LASO
LASA
13.9
1.50
1.00
1.33
1.17
LASO
LASA
B Rehabiliteti Mjedisor
16.67
LASO
95.6
50.2
87.8
21.8
255.7
69.8
36.1
49.8
28.6
184.2
1.50
0.67
1.33
1.17
LASO
LASA
LSA
mesatarja
MBROJTJA E
MJEDISIT
Prioritete
Objektive
Aktivitetet Strategjike
Cilesia
Boterore
Objektivat
Specifike
SatisfMin
Inc x
(mL/aL)
Shkalla e
Arritjes
1.67
1.33
1.83
1.67
135.2
61.0
40.9
62.1
59.8
223.8
142
Niveli i Arritjes
16.67
10.04
14.44
13.9
8.4
9.6
143
Aktivitetet Strategjike
2.1
2.3
SHERBIMET URBANE
SHERBIMET URBANE
3.1
1.3
MBROJTJA MJEDISORE
5.3
5.1
5.4
1.2
4.1
5.2
MBROJTJA MJEDISORE
INFRASTRUKTURA SEKONDARE
URBANE
SHERBIMET URBANE
RRUGET & TRANSPORTI
MBROJTJA MJEDISORE
INFRASTRUKTURA SEKONDARE
URBANE
INICIATIVAT E ZHVILLIMIT URBAN
A Furnizimi me uje
C Ujerat e shirave dhe
kanalizimet
A Zhvillimi dhe rehabiliteti
rrugor
C Trajtimi dhe menaxhimi i
mbetjeve te ngurta
C Perfitimet bashkiake nga
Master Plani
A Planet e zhvillimit urban
D Departamenti i Planifikimit
urban , Sistemimi
B Rehabiliteti mjedisor
A Facilitetet shendetsore
3.2
1.1
3.4
2.4
4.4
2.2
3.3
1.4
4.3
4.2
Vleresimi
Global i
Cilesise
95.90
87.84
69.81
69.71
62.11
61.03
59.76
59.39
55.56
B Furnizimi me Energji
C By passet e Durresit
D Gjelberimi urban
C Facilitet arsimore
50.16
49.75
47.80
41.98
40.91
B Facilitetetkulturale e Sociale
16.05
36.11
33.95
28.55
21.84
21.60
Marrdhnia me korridoret rrugore shqiptare (n veri - jug dhe lindje perendim) n veanti, si dhe te rrjetit kombtar hekurudhor, e bjn t qytetin e
Durrsit nj qendr t rndsishme t transportit pr te gjith rajonin e Ballkanit.
145
Figura 55: Harta H.16 Harta e Rrjetit rrugor te propozuar i qytetit t Durrsit
Projekt Programi i Propozuar Dhjet vjecar (10YPPP) sht prpunuar nga Konsulenti
n prputhje me hapat e teknike dhe procedurale si sht raportuar m lart. 10YPPP
sht paraqitur zyrtarisht n kt raport nprmjet nj sr dokumentesh t renditura si
m posht:
nj Kart- Prmbledhje e Projektit, n t ciln jan t rreshtuara t gjitha masat e
propozuara, duke prfshir vlern totale t investimit prkats dhe periudhn
zbatimit t projektit;
nj grup i Kartave t Projektit, ku n seciln prej tyre prfshihet zona prkatse e
veprimit pr do projekt, nj prshkrim i shkurtr i masave paraprake t zbatimit,
nj vlersim cilsor i veprimit n kuptim t impaktit t prodhuar dhe efektivitetin
aktual t projektit, periudha e zbatimi, struktura e veprimit e propozuar n rast
avarie, duke prfshir do prbrs t mass dhe fazs prkatse t aplikimit, dhe
new fund shuma e investimeve t parashikuara t do karte projekti, vizatime apo
skema grafike duke treguar karakteristikat e veprimit n fjal dhe komponenteve
relevante si dhe prfshirjen e fazave t zbatimit;
n fund 10YPPP sht paraqitur n nj prmbledhje kartash projektesh t quajtur
Projekt i Programit tee Propozuar dhjet - vjecar (Matrica Prmbledhse).
148
Shpenzimet aktuale
149
Masat Institucionale
Racionalizimin e procesit t planifikimit t qytetit
Krijimi i bashkpunimit t ngusht dhe efektiv mes t gjitha organeve institucionale t
prfshira n planifikimin e transportit urban dhe planifikimin e qytetit.
Zhvillimi i Burimeve Njerzore
Programe Trajnimi pr institucionet q merren me menaxhimin e transportit urban
Implementimi i programeve trajnuese t veant q kan t bjn me zhvillimin e
aftsive, eksperiencn profesionale dhe aftsit menaxhuese t Sektorve Bashkiake t
prfshir n planifikimin e transportit dhe menaxhimin e trafikut.
150
Korsi Rrethore
N baz t rezultateve t studimeve t kryera nga Konsulenti, ky veprim sht
konsideruar si nj mas e lart prioritare dhe duhet t zbatohet n nj koh sa m t
shkurtr t mundshme. N fakt, karakteristikat morfologjike t Zons s Studimit,
lvizjet e mdha t kmbsorve dhe kufizimet e distancave t mdha t udhtimeve t
prditshme n Durrs, aktualisht, t ojn n identifikimin e iklizmit si nj mnyr
ideale e transportit, me kosto-efektive dhe prmirsim t menjhershm t trafikut
urban n qytet dhe, n veanti, n zonn e saj qendrore. Pr m tepr, veprimi n fjal
prfshin implementimin q n fazn e pare t nj rrjeti t korsive pr bicikleta, dhe
sht rekomanduar fuqishm realizimi q n fazn fillestare. Rrjeti i propozuar i korsive
t bicikletave sht i prbr nga nj sistem i shtrir prgjat t gjitha rrugv kryesore
ekzistuese dhe t planifikuara. N fakt, nj korsi e mbrojtur bicikletash do t sigurohet
n t djatht t rrugve n fjal.Zbatimi i projektit t korsive t bicikletave cikl duhet
t koordinohet dhe integrohet me projektet e prshkruara m par n lidhje me
Programin e Rehabilitimit t Rrugve dhe ndrtimin e Unazs s Qytetit.
151
Tabela 35: Permbledhje e Projektit te Propozuar per Trafikun dhe Transportin ne qytetin e Durresit
153
Kartat e Projektit
KARTE PROJEKTI-1.1.1.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
REHABILITIMI I RRUGEVE
Gjendja ekzistuese e rrjetit rrugor, sic eshte pare dhe nga analiza SWOT, eshte shume e keqe,
ndaj lind nevoja per nje projekt te vecante per Rehabilitimin e Rrugeve.
Projekti konsiston ne rehabilitimin e rrjetit te rrugeve paresore dhe dytesore te qytetit Durres
(afersisht 184.6 km) duke perfshire marrjen e ketyre maseve, nga trajtimi i siperfaqes dhe
shtrimi per te perfunduar rindertimin dhe parashikimin e sistemit te drenazhimit, ne varesi te
gjendjes aktuale te cdo nyjeje. Te gjitha kryqezimet midis rrugeve te kategorise se pare e te
dyte do te permisohen nga ana strukturore dhe funksionale.
Sinjalistika vertikale dhe horizontale dhe shenjat rrugore jane te pershira ne projekt. Priori
tetet do te percaktohen ne pjesen e dyte te studimit.
Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e
ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit
Permisimi i sigurise
Permisimi i mjedisit.
Promovimi i mobilitetit urban te integruar sipas standarteve te BE.
Permiresimi i trafikut, ulja e numrit te aksidenteve rrugore, ndotjes se ajrit, zhurmes dhe ulja e
shpenzimeve publike dh eprivate.
Faza A
- Percaktimi i standarteve per rehabilitimin e rrugeve dhe cmimi per njesi.
- Percaktimi i programit per rehabilitimi e rrugeve.
- Dhenja e perparesise sipas analizes ekonomike, fuksionimit dhe gjendjes aktuale te rrugeve.
- Pergatitja e projektit teknik dhe dokumentave per tender per dy vitet e para te zbatimit te
projektit
Faza B1, B2, etj.
- Zbatimi i punes bazuar ne dy vitet e para te ndertimit;
- Pergatitja e projketit teknik dhe dokumentave per tender per dy vitet e para te zbatimit te
projektit.
Rritja e sigurise, ulja e ndotjes se ajrit, ulja e zhurmes, ulja e shpenzimeve per transportin si
publike ashtu dhe private.
Mungesa e aftesive te duhura te stafit bashkiak per menaxhimin e nje projekti te tille.
100 000 000 Euro eshte kostoja paraprake e te gjithe kostos se projektit.Duke marre parasysh
kerkesat e medha per fonde Konsulenti propozon te perfshihen vetem disa faza ne projektin 10
vjecar per rehabilitim e rrugeve. Shuma fikse vjetore per te gjithe kohezgjatjen e projektin 10
vjecar mund te percaktohet nga nje politike e pershtatshme financiar
Koncept.
Afat mesem-Afat gjate.
Dhjete vjet.
Dhjete vjet.
154
155
KARTE PROJEKTI-1.1.1.2
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
- Kufizimi i makinave te renda (kamioneve) dhe nje pjese te automjeteve private;
- Rritja e sigurise per kembesoret;
- Krijimi i efekteve mjedisor pozitiv duke ulur ndotjen dhe bllokimin e trafikut;
- Rishperndarja dhe permiresimi i zonimit ne zonen urbane.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Permiresimi i mobilitetit ne qytet. Permiresimi i trafikut dhe ulja e bllokimit te tij. Permiresimi i
rregullave per parkimin.
Permiresimi i mobilitetit dhe lehtesimi i trafikut ne zonen qendrore urbane.
Faza A (shih harten bashkangjitur)
- Ndertimi i pjeses lindore te unazes (pjese e by-pass-it te Durresit me gjatesi of 3.13 km)
Faza B
- Ndertimi i unazes jugore me gjatesi 4.8 km.
Faza C
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e
ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit
156
157
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Aktivitete strategjike
Impakti I pritur
Risqet
Kostoja e vleresuar e
ndertimit
Prgatitja e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Prgatitja e projektit
Kohezgjatja e zbatimit
158
159
Pershkrimi I Projektit
Objektivat e Projektit
- Te permiresoje sistemin e furnizimit me uje
- Te zhvilloje zonat informale
- Te permiresoje cilesine dhe sasine e ujit te pijshem
Objektivi I gjere
Objektivi specifik
- Zhvillimi i nje masterplani per zgjerimin e rrjetit
- Implementimi i masterplanit
Aktivitetet Strategjike
- Ndertimi i nje linje transmetuese kryesore nga Bovilla ne WTP 10 km tubacion DN 500.
- Ndertimi in je linje transmetimi kryesore nga WTP (tubacioni transmetues) ne rezervuarin e ujit
no 4 ne Arapaj, 33 km DN 500.
- Ndertimi e Impiantit Trajtmit te ujit te pijshem per 300 350l/s ne dite per person
- Ndertimi i Sistemit te Furnizimit me uje ne zonen e ish-Kenetes.
Kostoja e vleresuar e
ndertimit
Faza e projektit
Projektet
Zhvillimi i nje masterplani per
furnizimin me uje duke
perfshire dizenjimin
Ndertimi i linjes kryesore
transmetuese nga Bovilla ne
WTP (tubacioni transmetues)
Ndertimi i linjes kryesore
transmetuese nga WTP ne
rezervuarin e ujit no.4 ne
Arapaj, 33 km DN 500
Ndertimi e Impiantit Trajtmit
te ujit te pijshem per 300
350l/s
Ndertimi i Sistemit te
Furnizimit me uje ne zonen e
ish-Kenetes.
Konceptim
Kostoja LEK
135,000,000
Kostoja EURO
1,000,000
254,300,000
1,830,700
839,192,000
6,216,220
500,000,00
3,571,429
523,476,000
3,877,600
160
Pershkrimi I Projektit
Objektivat e Projektit
- Te ule ndotjen e mjedisit duke trajtuar ujrat e zeza para kullimit natyror dhe
shkarkimit ne det.
- Nje pjese shume e vogel e qytetit mbulohet nga kanalizimet e ujrave te zeza.
Objektivi I gjere
Durresi eshte nje qytet bregdetar ne detin Adriatic dhe kjo pike e forte do te
ruhet ne MasterPlanin e ri duke propozuar masat e duhura planifikuese per te
zhviluar nje harmoni ekologjike midis tokes dhe detit.
Objektivi specifik
- Zhvillimi in je masterplani te pergjithshem per kanalizimin (permiresimi i atij
ekzistues) deri ne 2020
- Implementimi i masterplanit.
- Devijimi i permbytjeve e ujit te shiut nga deti.
Aktivitetet Strategjike
- Zgjerimi i sistemit te Ujrave te Zeza ne zonat Informale zona e ish-Kenetes
dhe stacionit te pompimit qe do te drejtoje ujrat ne WWTP (tubacioni i
transmetimit).
Kostoja e vleresuar e
Projektet
ndertimit
Zgjerimi i sistemit te Ujrave te Zeza ne zonat
Informale zona e ish-Kenetes dhe stacionit
te pompimit qe do te drejtoje ujrat ne WWTP
Faza e projektit
Prioriteti
Kostoja LEK
Kostoja EURO
621,675,000
4,605,000
Konceptim
Afat-mesem
161
Pershkrimi I Projektit
Objektivat e Projektit
- Te reduktoje ndotjen e mjedisit duke devijuar ujrat
- Parandaloje permbytjet e vazhdueshme te rrugeve te qytetit
- Ujrat e zeza qe rrjedhin te patrajtuara ne det jane shume te
rrezikshme, pasi mund te provokojne semundje te shumta dhe
te demtojne turizmin dhe ekonomine e Durresit, mund te
shkatojne perhapjen e epidemive.
Objektivi I gjere
Objektivi specifik
- Zhvillimi i nje masterplani kullues te pergjithshem deri ne
vitin 2020
- Implementimi i masterplani
- Devijimi i ujrave te shiut ne det.
Aktivitetet Strategjike
- Ndertimi i Sistemit te Ujrave te Shiut per zonen e ishKenetes
- Ndertimi i Sistemit te ri per ujrat e shiut dhe ndarja nga
sistemi egzistues i Ujrave te zeza ne qytetin e Durresit.
- Ndertimi i SUSH ne Shkozet
- Devijimi i ujrave te shiut ne zonen e plazhit ne det dhe
ndertimi id y tubacioneve kuluese 500 m.
Kostoja e vleresuar e
Projektet
ndertimit
Ndertimi i Sistemit te Ujrave te Shiut per zonen e ish-Kenetes
dhe te qytetit te Durresit
Ndertimi i Sistemit te ri per ujrat e shiut dhe ndarja nga sistemi
egzistues i Ujrave te zeza ne qytetin e Durresit.
Ndertimi i SUSH ne Shkozet
Devijimi i ujrave te shiut ne zonen e plazhit ne det dhe
ndertimi id y tubacioneve kuluese 500 m.
Faza e projektit
Prioriteti
Kostot LEK
Kostot EURO
1,007,351,100
7,461,860
180,800,100
1,339,260
397,018,800
117,499,950
2,940,880
870,370
Konceptim
Afatmesem
162
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
- Me poshte jepet pershkrimi i projektit:
sistemi i mbledhjes (ujrat e zeza qe shkarkohen nga banesat
dhe ndertesat tregtare derdhen ne tubacionet e linjes se
trajtimit); -trajtimi paraprak (pas hyrjes ne linjen e trajtimit,
ujrat e zeza kalojne neper rrjeta ne menyre qe te hiqen
mbeturinat e medha); -paraajrim, heqja e mbeturinave te
ngurta (me pas vazhdohet ne rezervuaret e paraajrimit ku
zhavorri, cakulli, rera dhe metalet filtrohen; -rezervuaret
primar te sedimentimit (ujrat e zeza pompohen ne nje
rezervuar te madh sedimentimi ku materialet qe notojne siper
hiqen nga siperfaqja e ujit, nderkohe qe tehet largojne
mbeturinat solide ne fund te rezervuarit ); -ajrim sekondar
(ujrat e zeza hyjne ne rezervuaret e ventilimit ku ndodh nje
proces biologjik); - rezervuaret sekondar te sedimentimit
(materialet qe notojne siper hiqen nga siperfaqja e ujit,
nderkohe qe tehet largojne mbeturinat solide ne fund te
rezervuarit); -seleksionimi i mbeturinave solide (mbeturinat
solide qe mblidhen pas rezervuareve sekondar dergohen ne nje
proces per largimin e ujir; -dezinfektimi -trajtim me i thelle
(pjese e rrjedhjeve sekondare devijohen ne nje linje te trete
trajtimi ku prodhohet uji i ricikluar).
Justifikimi i Projektit
- Permiresimi i shendetit publik;
- Permiresimi i cilesise se ujrave nentokesore;
- Permiresimi i mjedisit fizik dhe social te bashkise.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
163
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Sfondi i Projektit
Pershkrimi i Projektit
Objektivat e Projektit
- Paqendrueshmeria e furnizimit me energji elektrike. Rrjeti
ekzistues eshte i vjeter dhe difektoz, dhe ka nderhyrjete
shpeshta ilegale ne linjat e energjise.
- Rrjeti i energjise elektrike ne zonat informale eshte i
pamjaftueshem.
- Mungesa e transfomatoreve dhe kabinave.
- Humbje te mesh ate energjise nepermjet linjave ilegale.
Objektivi iI gjere
Objektivi specifik
- Rritja e kapacitetit te nenstacionit me 20%
164
Kostot LEK
Kostot EURO
270,000,000
2,000,000
326,295,000
2,417,000
Konceptim
Afat-mesem
Pershkrimi I Projektit
Objektivat e Projektit
- Te shtoje kapacitetet e komunikimit ne funksion te zhvillimit
te ketyre zonave
- Rrjeti telefonik mungon ne zonat me banesa informale
- Durresi eshte nje qytet bregdetar me origjine antike; krijimi
in je ambienti nderkombetar nepermjet aktiviteteve turistike.
- Krijimi i nje sistemi te unifikuar
Objektivi I gjere
Objektivi specifik
Aktivitetet Strategjike
- Rehabilitimi i sistemit telefonik egzistues duke shtruar kabllo
nentokesor
- Zgjerimi i linjave te rrjetit telefonik ne zonat informale
- Zgjerimi i kabllove kryesore me fiber ne zonat me banesa
165
Costs LEK
Costs EURO
145,867,500
1,080,500
53,500,000
400,000
Konceptim
Afat-mesem
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
166
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Aktivitete strategjike
- Planifikimi i peizazhit do t identifikoj vendndodhjet e
prshtatshme pr do funksion q duhet t prmbush parku;
- Projekti i detajuar do t prcaktoj dhe t kualifikoj
funksionet dhe aktivitetet e veant,
- Plani i menaxhimit do t prcaktoj koston e projektit dhe
167
Konceptual
Afatshkurtr
Afatmesm n afatgjat
Afatmesm n afatgjat
168
169
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
- Prmiresimi i cilesise se ujerave nentokesore;
- Prmirsimi fizik dhe social i mjedisit ne Durres
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Aktivitete strategjike
Impakti I pritur
Risqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Prgatitja e projektit
Vleresimi i prioriteteve
QENDRA HISTORIKE
N vitin 2006 sht hartuar dhe miratuar nga Bashkia nj plan
pr zhvillimin e qendrs historike t Durrsit. Plani mbulon
vetm nj pjes t zons s mbrojtur nga Instituti lokal i
Mbrojtjes s Monumenteve. Aktualisht, Instituti ka ndalur
procesin e zhvillimit urban n kt zon dhe aktivitetet e
ruajtjes jan lejuar deri m sot. Pronart e truallit nuk kan
interes n ruajtjen e zones, pasi aktiviteti i ruajtjes sht
perceptuar si nj investim pa-kthim pr shkak t mungess s
stimujve t do lloji.
Plani i Ruajtjes dhe Zhvillimit (PRZ) pr qendrn historike
sht propozuar m posht. Do t identifikohen vlerat e
trashgimis kulturore dhe do t prshkruhen n prputhje me
rrethanat e aktivitetet pr qendrn e qytetit t Durrsit pr
procesin e zhvillimit t qndrueshm. Projekti kryesor do t
prfshij komponentet n vijim: - Realizimi i nj inventari t
prshtatshem t trashgimis arkitektonike t qytetit; Promovimi i Restaurimit t Integruar ku prve aspekteve
urbane dhe vlerave arkitektonike, jan marr gjithashtu
parasysh aspektet ekonomike dhe shoqrore t trashgimis
kulturore. - Realizimi i Planeve pr t br vlersimin e duhur
t ndrtesave t trashgimis kulturore dhe potencialet e
zhvillimit nprmjet integrimit n sektorin e turizmit
Qendra historike e Durrsit sht streha e godinave historike
dhe pasurive t tjera kulturore. Megjithat, ka koh q sht
ln pas dore nga autoritetet dhe rehabilitimi i saj do t jet i
dobishm n ofrimin e qytetit me nj mjedis m t mir urban
duke kontribuar n ruajtjen dhe vlersimin e trashgimis
kulturore kombtare.
Mbrojtja dhe ruajtja e pasurive dhe trashgimis kulturore.
Prpunimi i Plani t Ruajtjes dhe Zhvillimit i cili merr n
konsiderat kushtet fizike, historike dhe vlerat kulturore,
karakteristikat strukturore t ndrtesave dhe pikat e dobta t
tyre.
PPZ prfundimtar do t prfshijn: - Analizen e vlerave
historike dhe kulturore, si dhe pikat e dobta t ndrtesave; Rishikimin e normave t lejuara dhe kufizuese (Krijimi i zons
kmbsore, jo pr automjete motorike) - Propozimet pr
kuadrin e ri rregullator
Prshkrimi i ndikimit t zbatimit t projektit n mjedisin e
zhvillimit t qndrueshm t Bashkis: - Prmirsimin e zons
n fjal - Rritjen e aktiviteteve tregtare dhe kulturore
IPM kundrshton aktivitetet e propozuara
2 700 000 Lek, 20 000
Projekt konceptual
Afatshkurtr
171
172
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Risqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Prgatitja e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Zbatimi i projektit
Kohezgjatja e zbatimit
173
174
KARTE PROJEKTI-4.1.1.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
PERMIRESIMI I KRYQEZIMEVE
Niveli i sherbimeve ne kryqezimet e identifikuara edhe ne
harte eshte kthyer ne pengese per trafikun qe kalon ne pjesen
qendrore te rrjetit te rrugeve, ndaj keto kryqezime kerkojne
permiresim te dukshem.
Disa kryqezime te rendesishme qe ndodhen brenda zones
qendrore te Durresit, sidomos ne pjesen ku realizohet lidhja
me unazen, te cilet kane aktualisht ngarkese te madhe trafiku
dhe kane shfaqur probleme sigurie dhe funksionimi, do te
permiresohen persa i perket shtrirjes dhe sinjalistikes
rrugore.Ne kete mase jane perfshire 5 kryqezime (shih harten
me poshte).
Kryqezimi Nr.1
Kryqezimi Nr. 2
Kryqezimi Nr. 3
Kryqezimi Nr. 4
Kryqezimi Nr. 5
Permiresimi i kryqezimeve do te koordinohet me masa te
tjera ne kete fushe te investimeve kapitale. (ku eshte e
zbatueshme
Justifikimi i Projektit
- Rritje te kapaciteteve te kryqezimeve;
- Rritje te sigurise se kembesoreve;
- Rritje te sigurise se automjeteve;
- Zvogelim kohes se humbur ne kryqezime;
- Rritje te frekuences te sherbimeve te transportit publik.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Punimet e Zbatimit
Sfondi i projektit
175
176
KARTE PROJEKTI-4.1.1.2
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
- Inventari i rrjetit rrugor te Durres ne perputhje me sistemin e
identifikimit te rrugeve;
- Klasifikimi dhe percaktimi funksional per cdo rruge te rrjetit
rrugor te Kamzes;
- Krijimi i manualit te pare per rruget urbane.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
- Krijimi i nje arkivi per rruget dhe percaktimi i nje sistemi te
klasifikimit te rrugeve ne bashkepunim te ngushte me Bashkine
Durres;
- Caktimi i karakteristikave funksionale dhe gjeometrike per
cdo rruge;
- Percaktimi i karakteristikave strukturore per cdo tip rruge
urbane;
- Percaktimi i aspekteve ligjore dhe urbanistike perkatesisht per
cdo standart.
Impakti i Pritur
Rrisqet
177
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit
178
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit
179
180
KARTE PROJEKTI-4.2.3.3
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
- Rritje e sigurise ne rruge;
- Trafik i lehtesuar;
- Ulje e bllokimit te trafikut.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit
181
182
KARTE PROJEKTI-4.7.1.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
- Rritja e levizshmerise nepermjet transportit publik;
- Permisim i kushteve te trafikut ne qytet;
- Zvogelim i ndotjes.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
- Ulja e bllokimit te trafikut
- Ulja e ndotjes se ajrit
- Ulja e zhurmes
- Ulja e numrit te aksidenteve
- Ulja e kostove per transportin.
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit
183
184
KARTE PROJEKTI-4.7.2.1
Titulli i Projektit
Sfondi i projektit
Pershkrimi i projektit
Justifikimi i Projektit
Favorizimi dhe mbrojtja e transportit me ane te bicikletave;
Kufizimi i trafikut te automjeteve private ne zonen e studimit;
Ulja e ndotjes se ajrit nga trafiku i mjeteve te motorizuara.
Objektivi i gjere
Objektivi Specifik
Veprimet Strategjike
Faza A Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate plazhit nga
veriu ne jug te qytetit;
Faza B Ndertimi i nje korsie bicikletash nga stacioni i trenit ne
drejtim te Shkozetit;
Faza C Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate unazes veriore
(gjatesia 2800 m)
Faza D Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate unazes veriore
(gjatesia 1,300 m)
Faza E Ndertimi i nje korsie bicikletash pergjate rruges se re qe
te con ne zonen Porto Romano (gjatesia1,200 m)
Impakti i Pritur
Rrisqet
Kostoja e vleresuar e ndertimit
Faza e projektit
Vleresimi i prioriteteve
Pergatitja e projektit
Punimet e Zbatimit
6
Prfshirja e aktorve n
hartimin e planit
52
Zhvillimin e detajuar dhe kuptimin ne thellesi te qytetit; nga kend veshtrimi I atyre
qe jetojne, punojne dhe e shfrytezojne qytetin.
Rritjen e angazhimit publik dhe shoqatave me Planet Rregullativete Zhvillimit
Urban
Nje faktor teper i rendesishme per planin rregullues eshte dhe tabani historik dhe
arkeologjik si dhe trashegimia kulturore. Historia dhe arkeologjia e qytetit nuk lidhet
vetem me qendren por lidhet edhe me periferine. Kjo ishte nje pike e nxehte e
diskutimit duke patur parasysh eksperiencen e studimit te miratuar te qendres. Ligji i
Trashegimise Arkeologjike e Kulturore hapi debate ne lidhje me disa zona specifike
dhe te degraduara te cilat ky ligj i ka bllokuar duke i lene ne nje gjendje te degraduar
dhe pa perspektive zhvillimi. Eshte e nevojshme qe PPV te jape zgjidhje paralele duke
bere te mundur ruajtjen dhe vleresimin e ketyre vlerave arkeologjike e kulturor por
njekohesisht duke bere te mundur zhvillimin e zonave.
U bene propozime ne lidhje me infrastrukturen rrugorete qendres duke propozuar nje
tunel ne vazhdimin e rruges Deshmoret i cili do te lidhet me shetitoren bregdetare qe
duhet te shtrihet nga porti ne drejtim te Curriave duke krijuar nje zone te re pushimi per
qytetin e duke eleminuar problemet e trafikut ne rrugen Skenderbej sidomos gjate
veres. Gjithashtu duke patur parasysh rrugen e re Durres Kukes Kosove dhe
korridorin 8 si dhe fluksin e transportit qe keto te fundit do te sjellin, u propozua nje
parkim autobusesh te nje niveli ballkanik ne menyre qe te shmanget hyrja e autobuseve
ne qytet sidomos ne periudhen e veres.
U be nje renditje e disa pikave te forta, te dobeta, oportuniteteve dhe rreziqeve per
qytetin.
Pikat e forta
Pikat e dobeta
Mundesite
Rreziqet
qe po ndertohet.
188
189
______________________________________________________________________________________
DEPARTAMENTI I URBANISTIKES, BASHKIA DURRES
Ark.Adhurim Qehajaj, drejtor; ark.Ledia Tota, ark.Emiriana Sako, ark.Aurora Pilini
Mail: durresplan@durres.gov.al
LOCAL TECHNICAL STAFF (CITY TEAM) Atelier 4
Valentin Stanaj (City Team Leader), Elidiana Shehu, Altin Halilaj
SEKRETARIA LAMP HYDEA: Linda Kokalari, phone: 0 682016319
190
191
192
Sipas ligjit nr.10119, date 23.04.2009, Per planifikimin e Territorit u krye procedura
e hapjes se procesit te Keshillimit me Publikun. Ky proces u hap me date 23 Prill 2012
ne ambjentet e Galerise Nikolet Vasia dhe u mbyll ne date 25 qershor 2012.Ky
193
proces u dokumentua edhe nga shtypi i shkruar si edhe ne formen e kronikes nga nje
kanal televiziv i qytetit.
Komentet e marra gjate ketij procesi u prfshin n nj prmbledhje dhe Konsulenti
hartoi prgjigje sugjeruese me shkrim nse kto komente duheshin pranuar, hedhur
posht apo pranuar pjesrisht dhe parashtroi bazat pr ta br kt. Komentet dhe
propozimet e Konsulentit u diskutuan me Drejtorit e Urbanistiks s bashkise n
seminare shtes t organizuara ne kete Drejtori me stafin pergjegjes te PPV.Prgjigjet e
bashkis ndaj komenteve u nnshkruan nga drejtori i drejtoris s urbanistiks dhe u
bn publike nga bashkia. Konsulenti i ofroi udhzime bashkis lidhur me mnyrn e
organizimit t Prezantimit Publik t planit, si pjes e procesit t krkuar t miratimit.
194
7
Raport mbi prpunimin e
Sistemit Mbshtets t
Planifikimit Hapsinor
7.1 Sistemi i Informacionit Gjeografik (GIS)
Eshte percaktuar nje projekt GIS per secilin nga qytetet ne fjale. Jane kryer hapat e
meposhteme:
A. Modelimi i te dhenave GIS
B. Tipizimi i vendosjes se te dhenave
C. Prodhimi i shtresave te hartave baze GIS per te 4 qytetet (numri i kadastres dhe
parcelat),
D. Prodhimi i shtresave te hartave baze GIS per te 4 qytetet (ndertesat dhe parcelat
kadastrale),
E. Gjeo-referencimi sipas sistemit te Aluiznit.
Pasi u kryen veprimet e siperpermndura
- U mblodhen te dhenat dhe informacionet baze per perdorimin e tokes (facilitetet
publike,aktivitetet prodhuese, ndertesat e banimit, rruget),
- Kopjet ne leter te hartave u konvertuan ne vektor,
- Te gjitha filet ne dwg u regulluan per tu transferuar ne formatin GIS.
A. modelimi i te dhenave GIS
Ne software-in GIS, nje model te dhenash eshte nje model abstrakt qe pershkruan se si
jane paraqitur te dhenat dhe se si mund te perdoren ato. Modelet e te dhenave
formalisht percaktojne elementet e te dhenave dhe marredhenjet midis ketyre
elementeve per sferat e interesit. Nje gjeodatabase mund te perkufizohet si nje database
qe magazinon, heton, manaxhon dhe kryen detyra te ndryshme, duke I lidhur te dhenat
gjithashtu me informacionin gjeografik. Keshtu, krijimi i nje database kerkon se pari
ekzistencen ose identifikimin e te dhenave ekzistuese, se dyti vleresimin e nevojave te
projektit GIS qe eshte I nevojshem per te arritur objektivat e projektit. Kjo eshte
vecanerisht e rendesishme per te vizualizuar strukturen perfundimtare (modelin e te
dhenave) te gjeodatabase-it, si rezultat I perputhjes se te dhenave ekzistuese me
objektivat e projektit.
195
196
53
Tipizimi i vendosjes se te dhenave eshte nje koleksion i te dhenave qe ndan nje sistem te koordinuar te perbashket.
Tipizimi i vendosjes se te dhenave perdoret per te integruar pjeserisht ose temakisht te dhena te caktuara. Qellimi i tyre
kryesor eshte te organizoje te dhena te vecuara ne nje njesi te perbashket qe te ndertohet topologjia, nje network i te
dhenave, nje dataset tokesor ose network
gjeometrik.http://webhelp.esri.com/arcgisdesktop/9.2/index.cfm?TopicName=An_overview_of_working_with_feature
_datasets
197
Perdorimi i Tokes
Perdorimi I pergjithshem
I tokes
Perdorimiprimari tokes
Perdorimisekondar I tokes
Perdorimitercial I tokes
Opsionet atributive
- Primare
- Sekondare
- Terciale
- Rezidenciale
- Densitet I ulet
- Densitet I mesem
- Densitet I larte
- Mix
- Fushekafe
- Pa perdorim
-
Facilitetet Urbane
Facilitetet Urbane
Kodi perkohshem
Bujqesi
Miniere
Gurore
Pyje
Kullota
Peshkim
Ferme
Industri e rende
SME
Mikrondermarrje
Komercial
Mix Komerciale +
banesa
Mix
Komerciale+Hotel+
Park
Mix Commercial +
SME
Turizem
Sherbime
Opsionet atributive
Pike Meteo
Kabine elektrike
Stacion qendror
telekomunikacioni
Ndertese ujesjellesi 9sb)
Kanalizime (sb)
Drenazhi 9sb)
Ngrohje 9sb)
Gaz Natyror 9sb)
Zona mbeturinash
Vendgrumbullim
mbeturinash
Zyre postare
Varreze 9 dhe
Krematorium)
198
Gjelberime
VendeHistorike
Rrugedheparkime
1.
FacilitetePublike
Ndertesa/
parcelaadministrative
Treg
Thertore
Stacion Benzine
Terminal
Infrastrukture& Parking
Park qyteti
Park pyjor
Kopshtelagje
Kopesht botanic
Kopeshtzoologjik
Fron lumor
Kultivim lulesh
Zone pikniku
Gjelberim I mbrojtur
Sheshe lojrash
Zone tampon per
gjelberim(Buffer)
Zona arkeologjike
Zona kulturore
Zona panoramike
Zona informacioni
kontakti
Rruge kombetare
Rruge Rajonale
Rruge lokale
Rruge arteriale
Rruge shperndarese
/lidhese
Rruge sherbimi
Rruge residenciale
lokale
Kalim per kembesoremakina
Rruge kembesoresh
Rruge bicikletash
Parkim
Opsioneatributive
TempZoneemir
S6
- Administrate Shterore
(parlament,drejtori, agjensi)
- Administrate lokale
(bashki)
- Gjyqesore
- Gjykate
- Organizata administrative
(sindikata,
shoqata,organizata te huaja)
- Ndermarrje publike
199
1.1
ZonaAdministrative
1.2
Kufijteadministrative
2.
Shendetesia
3.
KujdesiSocial
4.
Arsimi
5.
Kulture
6.
Sport&Zbavitje
Ndermarrje bashkiake
Ushtria
Policia
Zjarrefikese
Bashkia
Rajoni
Lagjet
Zonat homogjene
Kufijte e zonave elektorale
Kufiri bashkiak
Kufiri Rajonal
Kufiri I Lagjeve
Kufiri I zonave homogjene
Kufiri I zonave elektorale
Spitale
Qendra shendetesore
Kujdesi per femijen dhe
arsimi parashkollor
Azile
Qendra Sociale
Kopshte femijesh
Arsim fillor
Arsim I larte
Universitet dhe Institut
Kerkimor
Muzeume
Biblioteka
Teater
Qendra Kulture
Kinema
Galeri
Informacion Publik
Vende kulti
Qendra historike
Zona arkeologjike
Zonat e gjelbra te qytetit,
sport, zbavitje
Sheshe Lojrash per femije
Terrene Sportive
Qendra Sportive
S5
S8
S4
S7
V2
M2
M1
S1
Facilitetet publike jane facilitate qe i ofrohen komunitetit kryesisht nga sektori public (ndertesat administrative,
qendratshendetsore, facilitetet arsimore, facilitetet kulturore dhe sportive etj.) dhe progresivisht nga sektori privat.
Ndersa faciliteteurbane (sherbime) jane quajtur ato sherbime te cilat pavaresisht nga pronesia supozohen si kryesore
per funksionimineqyteti/vendbanimit dhe funksionimin e sherbimeve me rrjet.
200
Persa i perket ndertesave (dhe zonave rezidenciale) jane marre ne konsiderate fushat
dhe atributet e meposhteme te nje rendesie te vecante.
#
1
Fushat
Tipi ndertesave
Tipi ndertesave
rezidenciale
Kushtet e ndertesave
rezidenciale
Viti I ndertimit
Lloji I kateve
4
5
6
7
8
9
Numri I kateve
Lloji I ndertimit
Numri I familjeve
Perdorime te tjera te
nderteses
10 NdertesaIlegale
11 Ndertesa historike
12 Vlera e ndertesave
historike
13 Pronesia
Zone
rezidenciale
Opsionet atributive
Residenciale, ndertesat e sherbimeve publike,
ndertesa komerciale, industriale, turistike, fetare,
sportive dhe zbavitje, ndermarrjet e vogla /mikro.
Godina apartamentesh, shtepi private,gjysem private,
shtepi te rreshkura, ndertesat e larta, (kulla) shtepi me
oborr
E mire, mesatare, e keqe, e pabanueshme
Opsionet atributive
Qender historike e
qytetit
Standart I larte + B&B
ose Hotel
Densitet I larte
Densitet I mesem
Densitet I ulet
M1, M2
A4
A3
A2
A1
201