PROJEKT

Tema: Interesi publik politikat publike

Antaret e grupit:
Ema Kumi
Jonida
Babasi
Maria
Delijorgji
Nikol
Kaso

Cfare eshte Interesi Publik?

-Maria Delijorigji

nteresi publik, sipas Random House Dictionary, sht : 1.

mirqenia ose e publikut t gjer; federat 2. Ankimi ose rndsia
pr popullsin e prgjithshme .
Ligji interes publik sht nj term q u miratua gjersisht n
Shtetet e Bashkuara gjat dhe pas trazirave sociale t viteve
1960. sht ndrtuar mbi nj tradit t ilustruar nga Louis
Brandeis, i cili para se duke u br nj t drejtsis s SHBAGjykata e Lart inkorporuar avokim pr interesat e publikut t
gjer n praktik t tij ligjor. N 1905 fjalim t njohur, Brandeis
prshkruar profesionin ligjor, duke u ankuar se "gjendje avokatt
duhet n mas t madhe lejuar veten e tyre pr t'u br detalet
suplementar t korporatave t mdha dhe kan neglizhuar
detyrimin e tyre pr t prdorur fuqit e tyre pr mbrojtjen e
popullit." n fund t viteve 1960 dhe 1970, numri i madh i t
diplomuarve t shkollave t ligjit amerikan filloi t krkoj
"rndsin" n pun q dshirojn t ken nj ndikim n shtjet
sociale q jan n mnyr t dukshme dhe trbim debatuar
brenda shoqris amerikane n at koh t tyre. Ata prkufizuar
veten si avokatt e interesit publik pr t dalluar veten nga
"detalet suplementar t korporats", t referuara nga Brandeis.
Ligji interesi publik nuk e prshkruan nj trup t ligjit apo fushn e
drejtsis; u miratua term pr t prshkruar t cilin Avokatt
interesit publik u prfaqsojn, se sa ajo q ka rndsi q ata do
t punojn n. N vend t prfaqsimit t interesave t fuqishme
ekonomike, ata zgjodhn t jen avokat pr individt prndryshe
t nn-prfaqsuara. Rrjedhimisht, nj rrym e rndsishme n
prfaqsimit ligjor interesit publik ka theksuar gjithmon nevojn
pr t ofruar shrbime ligjore pr ata q jetojn n varfri. Termi

sht rritur, megjithat, pr t prfshir nj gam t gjer t

aktiviteteve t avokatve dhe jo-avokatt punojn drejt nj numr
t objektivave, duke prfshir t drejtat civile, lirit civile, t
drejtat e grave, t drejtat e konsumatorit, mbrojtjen e mjedisit,
dhe kshtu me radh. Megjithat, nj emrues i prbashkt pr
avokatt e interesit publik n Shtetet e Bashkuara dhe n nj
numr n rritje t vendeve t mbetet etika e "luftuar pr djal i
vogl" -q sht, q prfaqsojn segmente t paprfaqsuara
dhe t rrezikuara t shoqris.

far sht politika publike?

-Nikol Kaso

Termi politik publike sht shum i vonshm. Ai sht futur n

gjuhn e shkencave politike dhe administrative evropiane n vitet
70 si prkthim fjal pr fjal i termit public policy.
N baz t kndvshtrimit t shoqris dhe t raporteve t saj me
politikn, politika mund t ndahet n tre deg, q sipas
teminologjis anglosaksone quhen: politics, policy dhe polity.
Me politics nnkuptohen veprimtarit e partive t ndryshme
politike, ose t grupeve t ndryshme pr t br t mundur
marrjen e pushtetit politik. Me policy nnkuptohen ligjet ose aktet
e tjera juridike t realizuara nga pushteti politik pr t
menaxhuar pasurin publike. Me polity nnkuptohet konsensusi
nga ana e trupit elektoral pr pushtetin politik dhe kohezioni ndrshoqror i grupeve dhe shtresave t ndryshme. Tre aspektet
ndrthuren dhe influencojn n njra tjetrn duke realizuar
dinamika komplekse socio-politike.

N
qasjen anglosaksone termi policy, duket i kundrt me
termin politics, n kuptimin thjesht t raporteve t partive dhe t
politikanve. N Evropn kontinentale sht e prhapur ideja se
politika n kuptimin e politics dhe politika n kuptimin
e policy jan dy aspekte t t njjtit fenomen. N qasjen
anglosaksone t dy termat njohin nj diferenc jo vetm
leksikore, por edhe thelbsore. N Europ, vetm Britania e
Madhe njeh diferencn midis politics dhe policy pr shkak t
uniformitetit t gjuhs dhe shkmbimit tradicional kultural me
SHBA. Pr t gjith vendet e tjera europiane, termat ruajn
formn
e
tyre
t
importuar
dhe
diferencimi
midis politics dhe policysht praktikisht n proces. Edhe n
gjuhn shqipe dallimet n termat nuk vihen n dukje sepse
prfshihen n t njjtn fjal: politika.

Si hartohen politikat publike?

-Ema Kumi

Politikat publike hartohen ne baze te 7 pikave, qe nga

indentifikimi I problemit deri tek rezultatet e permirsimit. Fazat
mbi te cilat hartohen politikat publike jane:

 Faza e identifikimit te problemit- zbulimi i nje problemi publik

dhe hedhja e mendimeve te ndryshme per zgjidhjen e ketij
problemi.
Faza e krijimit- diskutim mbi metoda te
ndryshme per tu marre me problemin.
Faza e llogaritjes se kostove dhe
perfiteve- llogaritja e riskut per secilen
zgjidhje alternative.
Faza e veprimit te politikes- adoptimi dhe pershtatja e
pushteteve me nje alternative politike ne qofte se ndjek nje
vendim specifik.
Faza e zbatimit- vendosja e institucioneve te cilat do te
merren me zbatimin e zgjodhjes se problemit.
Faza e vleresimit te programit- vlereson efektivitetin e
zgjidhjes se perzgjedhur, llogarit se sa mire I adresohet
politika problemit, e zgjidh ose te pakten e zbut ate.
Faza e pergjigjes- zbatuesit vendosun per te ardhmen e
politikes, menyres se si do te vazhdoje, permiresoher dhe si
do te perfundoje politika.