DEBELO CRIJEVO

Tumor debelog crijeva (kolorektalni karcinom) jedan je od najeih karcinoma u ljudi

( drugi po uestalosti), a podjednako se pojavljuje u ena i mukaraca.
Vrna incidencija je oko i nakon 60. godine, a prema podacima Registra za rak Hrvatskog
zavoda za javno zdravstvo godinje se u Hrvatskoj otkrije oko 3000 novooboljelih.
Iako se u veini zapadnoeuropskih zemalja te Kanadi i SAD-u biljei blagi pad smrtnosti od
raka debelog crijeva, u Istonoj Europi te u Hrvatskoj pojavnost, ali i smrtnost od ove bolesti
biljei uzlazni trend.
Godinje u Hrvatskoj od raka debelog crijeva umre vie od 1500 osoba.
RIZINI IMBENICI:
Postojanje raka debelog crijeva u obitelji
Dugotrajne upalne bolesti crijeva ( ulcerozni kolitis, Crohnova bolest)
Prehrana bogata masnoama (prvenstveno ivotinjske masti) s visokim sadrajem
kolesterola uz malo prehrambenih vlakana (crveno meso)
Ograniena fizika aktivnost i prekomjerna tjelesna teina
Neka nasljedna stanja, primjerice obiteljska adenomatozna polipoza koja moe biti
uzrokom nastanka raka debelog crijeva u relativno ranoj dobi
SIMPTOMI:
Poremeaj crijevne funkcije
o Zatvor
o Proljev
o Promjena debljine stolice; stolica tanka kao olovka
Nalaz krvi i/ili sluzi u stolici
Opa slabost
Gubitak tjelesne teine
Slabokrvnost / anemija
Prognoza bolesti uvelike ovisi o njenoj proirenosti u trenutku dijagnosticiranja te o
pravovremeno zapoetoj terapiji. Zbog toga su preventivni pregledi i testovi s ciljem ranog
otkrivanja raka debelog crijeva izrazito vani, osobito u populaciji s poveanim rizikom
(starija dob, polipi, bolest u obitelji). U Hrvatskoje se pod pokroviteljsktvom Ministarstva
zdravlja provodi nacionalni program ranog otkrivanja raka debelog crijeva.

METODE PROBIRA:
Hemokult test probir populacije u dobi od 50 do 74 godine testom okultnog
(nevidljivog) fekalnog krvarenja. Test predstavlja najjednostavniju metodu brzog
otkrivanja bolesti u izljeivoj fazi. Osobe ukljuene u probir na kunu adresu dobivaju
pribor s uputama za uzimanje uzorka stolice za analizu. Uz to se popunjava i anketa
koja daje podatke o ispitanikovom zdravstvenom stanju i imbenicima rizika. Ako se
testom otkriju oku nevidljivi tragovi krvi u stolici, to moe biti prvi znak bolesti,
osoba e dobiti poziv za daljnje pretrage koje ukljuuju:
Kolonoskopija ili rektoskopija pregled debelog crijva savitljivom cijevi s kamerom
koja se uvodi kroz analni otvor.

DIJAGNOZA:
Anamneza
Digitorektalni pregled (DRP)
Hemokult test
Laboratorijske pretrage (tumorski markeri CEA i CA 19-9)
Irigografija rendgenska pretraga debelog crijeva u cijelosti; u crijevo se pomou
tanke cjevice unosi zrak i kontrastno sredstvo
Rektoskopija
Kolonoskopija
UZV abdomena

LIJEENJE:
Kirurko odstranjenje tumora te radioterapija.

NA PLOI:

DRP
Hemokult test
Kolonoskopija