Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e) Robin Suk Mentor Samantha van Zon

Klas PEH16VA Datum 15-03-2017
Stageschool De Sleutelaar Groep 5/6
Plaats Bladel Aantal lln 25 leerlingen
Vak- vormingsgebied: Geschiedenis
Speelwerkthema / onderwerp: Thema 4, les 2: Dorp wordt stad
Persoonlijk leerdoel:
Omdat dit mijn eerste geschiedenis les is dit ik geef vind ik het best spannend. Ik zorg ervoor dat ik deze spanning niet overbreng op de leerlingen. Tijdens de les zorg
ik ervoor dat mijn houding en stemgebruik gepast is. Ook zorg ik ervoor dat ik de rust en orde binnen de klas kan behouden, wanneer leerlingen een vraag hebben
worden de vingers opgestoken: er wordt niet door de klas geroepen. Ik zorg op het einde van de les dat ik de les op een correcte manier kan afsluiten.
Lesdoel(en):
Hieronder de lesdoelen zoals ze geformuleerd zijn door de methode
(Brandaan):
- De kinderen leren hoe een stad in de tijd van steden en staten
eruitzag.
- De kinderen leren dat er veel handel in een stad was.
- De kinderen leren dat er maarten en jaarmarkten waren.
- De kinderen oefenen het maken van een keuze.
- De kinderen oefenen kritisch nadenken.
- De kinderen leren verschillende begrippen.
Evaluatie van lesdoelen:
Tijdens de instructie stel ik veel vragen aan de leerlingen. Dit doe ik niet alleen om de
kinderen actief te houden maar ook om te kijken of ze de lesstof begrepen hebben. Ik
vraag ook meerdere malen aan de leerlingen of ze het begrepen hebben en/of er
eventuele vragen zijn. Tijdens het zelfstandig werken loop ik actief rond om vragen te
beantwoorden en te kijken hoe de opdrachten worden uitgevoerd. Aan het einde van de
les evalueren we gezamenlijk met de leerlingen. We bekijken samen de opdrachten na
en bespreken wat we deze les geleerd hebben.

Dit sluit aan bij kerndoel 52: De leerlingen leren over kenmerkende
aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en
Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en
hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en
stoommachines; wereldoorlogen en holocaust; televisie en computer. De
vensters van de canon van Nederland dienen als uitgangspunt ter illustratie
van de tijdvakken.

Tijd van steden en staten (1000-1500)

Groep 3 en 4:
Een middeleeuwse stad:
Markt
Kerk
Stadsmuur
Stadspoort
Koopmanshuis

Groep 5/6
Opkomst van handel en ontstaan van steden
Overschotten in landbouw: ontstaan handel
Ontstaan van steden
Ambacht en handel in steden
Beginsituatie:
Deze combinatieklas bestaat uit 25 leerlingen. Hiervan zitten 15 leerlingen in groep 5 en 10 leerlingen in groep 6. De verdeling jongens/meisjes is ongeveer gelijk, er
zitten 11 meisjes en 14 jongens in de klas. De leeftijd verschilt van 8 tot 10 jaar. De leerlingen volgen Geschiedenisles volgens de methode Brandaan. Per blok vinden
er 4 lessen plaats en het wordt afgesloten met een toets. De lessen worden klassikaal gegeven op het niveau van groep 5. Het huidige blok waarin de leerlingen bezig
zijn heet de tijd van steden en staten. Hierbij hebben ze in de vorige les het onderwerp de eerste steden behandeld. Dit betekend dat ze de basis over de eerste
steden al gehad hebben en we er tijdens deze les nog iets dieper op ingaan. Ik ben met mijn mentor in gesprek gegaan om de beginsituatie vast te stellen. Zij vertelde
dat de leerlingen tijdens de vorige les actief meededen en veel konden vertellen. Voor deze les verwachten we dat de leerlingen hun eigen ingeving naar voren laten
komen en actief bij de les betrokken zijn. De kinderen vinden de lessen geschiedenis erg leuk en er is veel interactie aanwezig.
Lesverloop
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leeractiviteit Materialen / Organisatie
Leraar leergedrag leerling(en)
Inleiding Introductie We starten de les met het uitdelen van de De kinderen bekijken het filmpje en beantwoorden de Boeken /
+/- 5/10 boeken. Zodra iedereen zijn spullen op tafel vragen. werkboeken
min heeft starten we met het bekijken van het Digi-bord
filmpje dat bij de betreffende les hoort. We (basispoort)
bespreken deze hierna kort, wat is het Filmpje
onderwerp van de les? Wat weten de kinderen
al? We bespreken of we in een dorp of een stad
wonen en wat het verschil is? Ik bespreek het
openingsbeeld: Is het een oud of nieuw
gebouw? Waar zie je dit aan? Wat hangt er
boven de poort (wapen), Waar is het?
(Amersfoort, de Koppelpoort, het wapen is het
stadswapen)
Kern Verwerking We bespreken samen de kijkvraag: Het gebouw De kinderen kijken mee op de PowerPoint en beantwoorden Boeken /
+/- 20 min lijkt op een kasteel. Is het een kasteel? (Nee, de vragen. Vervolgens gaan ze zelfstandig aan de slag met werkboeken
erachter is een straat), waar stond dit gebouw? de opdrachten. Digi-bord
Midden in de stad of rand? (rand) Ik vertel wat (basispoort)
de leerlingen leren: hoe de handel groeide en Schrijfgerei
hoe een stad eruitzag in de tijd van steden en
staten. Samen met de leerlingen lezen we de
doelen op. Ik vertel dat de kinderen bij stap 3
gaan oefenen met de vaardigheid die hoort bij:
Maak een keuze. Ik behandel de theorie door
middel van de PowerPoint op basispoort. De
kinderen gaan aan de slag met de opdrachten.
Ik vertel dat ze bij opdracht 2 en 3 altijd bij het
bovenste theorieblokje hoort en opdracht 4 een
5 altijd bij het onderste theorieblokje.
Afsluiting Afsluiting Wanneer de kinderen klaar zijn met de De kinderen ruimen de spullen op en gaan in de map Boeken /
+/- 2 min opdrachten ruimen ze de spullen op en gaan ze werken. De kinderen doen mee aan de afsluiting van de les werkboeken
in de map werken. Aan het einde van de les en kijken hun werk na. Digi-bord
projecteer ik de vragen op het bord en bespreek (basispoort)
deze met de leerlingen en laat het juiste Schrijfgerei
antwoord zien.

Persoonlijke reflectie:
De introductie van de les verliep prima. Wel merkte ik dat sommige leerlingen het lastig vonden om hun vinger op te steken, ze riepen het antwoord zo door de klas. Ik
probeerde hier heel consequent in te zijn en benoemde dit ook meerdere malen. Wanneer de leerlingen toch door de klas riepen sprak ik ze hierop aan en gaf ze geen
beurt. Ik probeerde wel positief te reageren wanneer een leerling wel zijn/haar vinger op stak.

Ik merkte dat de leerlingen veel wisten van de onderwerpen en het ook leuk vonden om hierover te praten. Ik liet dit ook zeker toe. Tijdens de presentatie vergat ik
soms wel wat dingen, de leerlingen spraken me hierop aan. Ik merkte bij mijn vorige stageperiode dat ik dan direct in de stress schoot. Deze keer ben ik erg rustig
gebleven. Ik bedankte de leerlingen voor hun oplettendheid en behandelde het vergeten onderdeel alsnog.

Tijdens de verwerking waren de leerlingen rustig aan het werk. Ze wisten wat ze moesten doen zodra ze klaar waren, dit zorgde voor rust. De laatste vraag was voor
veel kinderen nogal onduidelijk waardoor ik bij bijna alle leerlingen extra uitleg moest geven. De volgende keer kan ik er beter voor kiezen de les even stil te leggen en
de vraag klassikaal nog even extra toe te lichten.

Ik probeerde de tijd bij deze les zeker te bewaken. Op een gegeven moment wilde ik gaan beginnen met het nabespreken maar merkte ik ook dat er nog leerlingen
waren die het werk nog niet helemaal afhadden. Zodra we bij de vragen aankwamen die ze nog niet gemaakt hadden probeerde ik ervoor te zorgen dat ik juist de
leerlingen pakte die deze nog niet gemaakt hadden. Zo zorg ik ervoor dat deze leerlingen ook zelf nadenken over het antwoord en het niet voorgekauwd krijgen door
de rest, die het al wel gemaakt hebben.

Ik vond het erg leuk om deze les te geven en ben ook zeer tevreden over het resultaat.

Feedback mentor (inclusief handtekening)

Datum: 15-03-2017

De introductie van de les verliep goed. Goed dat je consequent bent in het opsteken van hun vinger en niet reageert of juist wel op kinderen die er doorheen praten.
Houdt dit ook vol. Vooral R. heeft dan toch de neiging om te blijven praten.
Het bespreken van de tekst verliep ook rustig. Je had de aandacht van de kinderen, want ze vinden geschiedenis erg leuk. Dat zul je zelf ook wel gemerkt hebben aan
de reacties en de verhalen.
De verwerking verliep ook rustig. Kinderen waren zelfstandig aan het werk. Deze keer was het ook duidelijk wat ze mochten doen als ze klaar waren met hun werkboek
tijdens het wachten op het bespreken.
Het bespreken van de les verliep ook prima.

Goede les! Ga zo door.

Samantha van Zon