ESE

TEMA: DENIMI ME VDEKJE, PRO APO KUNDER

-PRO APO KUNDER DENIMIT ME VDEKJE?

-DUHET HEQUR DENIMI ME VDEKJE APO JO?

Punoi: Sidorela Janca

Njeriu eshte nje qenie se ciles I dhurohet nje jete dhe ka te drejte ta
jetoje kete jete pa ia marre askush. Po ashtu, ashtu sic I eshte dhuruar njeriut
kjo jete, as ai nuk ka te drejte te marre asnje jete tjeter. Kjo per vete faktin
se jeten njeriut duhet tia marre pikerisht Ai qe ia dhuron, me menyrat dhe
format e Tij.

Sot ne Shqiperi, ne vendin tone qe shpesh here e shprehim me

shume krenari qe jemi shqipetare, pavaresisht spekullimeve qe ndodhin ne
fusha te ndryshme te jetes, duke iu referuar aktualitetit mbeshtetur ne
kulturen, dijen apo edhe rrethanat e ndryshme, po ndodhin krime nga me
makaberat. Por a eshte e lejueshme dhe e pranueshme qe te ndodhin keto
lloj krimesh duke iu referuar edhe anes morale dhe asaj etike ?! Kjo pra
eshte pikerisht nje ceshtje qe po trondit thelle jo vetem Shqiperine tone, por
mbare Evropen dhe me gjere. Por ajo qe na shqeteson neve me teper eshte
se a duhet ne ti lejojme ata persona te cilat duke perdorur metodat me te
rendomta per te marre jetet e individeve qe u perkasin moshave te
ndryshme duke filluar qe nga femijet me te vegjel e te pafajshem e duke
perfunduar deri tek te moshuarit te cilet mund te jene gjysherit tane?! A
eshte e drejte qe ata persona, duke e ditur qe ligji I siguron te drejten e jetes
(ne baze te nenit Neni 21 ku thuhet: Jeta e personit mbrohet me ligj),
te marrin jete te tjara njerezish?! Nuk jemi ne te cilet duhet te gjykojme mbi
jeten e individit, nese ai e meriton ose jo, ama ne jemi te afte te frenojme
cdo gje qe cenon jeten e individit ne baze te metodave dhe menyrave te
disponueshme.
Denimi me vdekje eshte nje metode sa e rendomte dhe e
prapambetur, por aq e forte dhe efikase ne momente te ndryshme.

Une do tI referohesha duke e sjelle edhe nje here ne mendjet tona

rastin me makaber qe diskutohet sot ne mbare median shqiptare dhe asaj te
huaj, ate rast ku Ardian Prrejnasi ka rrefyer me detaje perdhunimin
makaber ndaj 11-vjecarit. Ai thote se e ka marre dhe e ka detyruar
11 vjecarin Julianin te bente cfare ti urdheronte, perkundrazi do e
vriste ate duke grisur cercafet e disponueshem ne dhome dhe duke
e sjelle ne formen e nje litari, per ta frikesuar Julianin, ku nuk
perjashtohet as mundesia per ta vrare ate. Familja e Julianit pohon
se 4 muaj pas zhdukjes se tij meson se djali ti tyre ishte rrembyer,
abuzuar dhe vrare nga manjaku pedofil I cili jetonte vetemm 200
metra larg baneses se tyre ne Laprake. Por rasti tjeter ku I mituri
me inicialet A.C I rrembyer pikerisht nga Perrenjasi, nuk ka pasur
fatin e Julianit dhe ka shpetuar vetem prej denoncimit te fqinjeve te
Prrenjasit.

Nese do ti benim nje lidhje logjike jo vetem rastit te Prrenajsit, por te

mendonim edhe per rastet e tilla te ndodhura ne te gjithe historine e
njerezimit, fakti qe ekzistojne ligje qe denojne krimet makabre por nuk
respektohen, atehere vihet ne rrezik edhe jeta e shume te pafajshmeve qe
mund te jene te moshave te ndryshme.

E vetmja rruge zgjidhje me efikase do te ishte denimi me vdekje.

Edhe pse nje pjese e madhe e njerezve mund ta kundershtojne denimin

me vdekje ne emer te te Drejtave te Njeriut, une gjykoj qe denimi me vdekje
per vepra penale te renda duhet te rikthehet, gjithmone pasi autoret e kesaj
kategorie, ti jene nenshtruar sit e gjithe nje procesi gjyqesor dhe nje vendim
I mbeshtetur me prova te pakundershtueshme qe e provon fajesine e tyre.
Edhe Europa qe e kundershton nje nje denim te tille, nuk duhet ta harroje se
kete komunitet e ka ndergjegjesuar me te tilla masa shtrenguese, perfshire
edhe denimin me vdekje, derisa kane arritur nje ndergjegjesim te tille.
Perderisa ky denim ekziston ne vendin me drejtesine dhe sistemin juridik me
te konsoliduar si SHBA , qe e aplikon nje denim te tille, edhe une gjykoj qe ne
Shqiperi, per Veprat Penale te renda duhet te kthehet denimi me vdekje
sepse statistikat e krimit, gjithmone duke iu referuar edhe numrit te
popullsise jane te frikshme dhe goxha shqetesuese.


Gjithashtu besoj plotesisht qe denimi me vdekje jo vetem qedo ti

shfaroste te gjitha ligesite qe bejne monstat e ndyshem, por jam e sigurte qe
denimi me vdekje ka per ti frenuar. Dhe ne qofte se nuk ndalen atehere ne si
shoqeri, perse duhet ti ushqejmeketa persona ?!

A eshte e drejte ku shume te tjere kryejne vepra penale per te frekuentuar

ambjentet e burgut duke e ditur qe mund ti shpetojne nje varferie te
tejskajshme jashte hekurave te burgut, ose mund ti ruhen ndonje grupi
bandash te rrezikshem per larje hesapesh?! Apo shoqeria ose familjaret e te
prekurve duhet te pagujne taksa qe nje pjese e ketyre taksave shkojne per
mbajtjen e ketyre krimineleve?! Apo eshte e logjikshme qe vrasesi I
Norvegjise dhe pse akuzohet pr vrasje masive, njeriu q ka
tronditur Norvegjin e mbar botn, do t dnohet vetm 21 vjet?!
A ishte denimi ndaj Dritan Dajtit I mirefillte deri ne momentin qe ai
vrau 4 policet qe ishin ne sherbim te shtetit?! A kishin faj keta
persona ?!. Rasti i fundit, por jo i vetmi, sht zvarritja pa shkak i
gjyqit ndaj Ilir Xhakes, vrassit t kryekomisarit t Shijakut, Adem
Tahiraj, ngjarje q tronditi opinionin publik, pr shkak t
ekzekutimit gjakftoht, madje disa muaj pasi kishte dal nga burgu,
megjithse ishte i dnuar pr vrasje. A jane normale keto qe po
ndodhin valle, apo eshte normale te vazhdojne krime te tilla ?!Po per ata qe
perdhunojne vajza te mitura, i keqtrajtojne, behen te pasur duke i cuar
prostituta dhe me pas i vrasin..cduhet te them se kisha mendjen per nje cast
apo per gjith jeten??!!

Po per ata qe vrasin me pagese..?

Po ata qe jane ne pushtet dhe po vrasin dhe po shkaterrojne me mijra familje
vetem se kane ne dore pushtetin?!

Po ata skane fund dhe ne sipas jush duhet ti lejme te lire,une jam pro
denimit me vdekje dhe ne menyre te barabarte kush ben krime qe skane vite
burgu ti shlyej ti denojn me denimin me vdekje qe te shikojn dhe keta te
tjeret dhe ose te kthehen ne rruge te drejte ose te denohen dhe te behen
shembulli i disa te tjereve.

Le te marrim per shembull Emiratet e Bashkuara Arabe per nje vjedhje i

presin doren qe te kene shenje per gjith jeten e qe njerezit te ruhen prej
tyre,ndersa keta kriminel te paskrupullt ti shfarrosin nga faqja e dheut se
askush ska nevoje per ta,dhe nese sistemi demokratik nuk e lejon pro
rikthimit Totalitar per kete qe eshte i vetmin ligj me mend qe jam PRO,edhe
pse sjam shume pro e ketij sistemi

Disa argumente se perse duhet te ekzistoje krimi me vdekje

jane:

Denimi me vdekje ul kriminalitetin.

Denimi me vdekje frenon krimin.

Denimi me vdekje vendos rend dhe stabilitet.

Denimi me vdekje per mostrat si Prrenajsi, eshte pak.

Denimi me vdekje duhet te vendoset vetem per rastet specifike.

Ne po jetojme ne nje vend ku krimi po merr permasa gjigande. Ne jetojme ne

nje vend ku nuk jemi te sigurte per asnje hap qe hedhim. Shqoperia
gjithashtu pretendon te aderoje ne BE dhe si pasoje eshte e gatshme te
pranoje cfaredolloj kushti te vendosur dhe vetem si fasade e saj eshte edhe
Karta e Helinskit. Raste si keto qe po ndodhin jane teper tragjike dhe
denimi capital duhet rivendosur deri ne momentin qe komuniteti te kete frike
te pakten sepse sa per te ndergjegjesuar nuk ka me shprese per vete faktin
se degradimi moral I shoqerise ka arritur kulmin. Nese nuk rivendoset denimi
me vdekje, e gjithe shoqeria jone do te ishte ne rrezik. Nese nuk vendoset
denimi me vdekje, mundesia per tu shtuar kriminaliteti ne vend do te ishte
akoma me e madhe, sepse sic e dime qe jeta ne burg do te ishte nje jete me
e qete ne perpjestim me jeten e nje vrasesi qe jeton akoma jashte hekurave
te burgut. Ama duke ekzistuar denimi me vdekje shume te tjere do te
druheshin para se te benin nje veper penale makaber per shkak se gjithkujt I
dhimbset jeta e vete dhe jo neta e dikujt tjeter.

Denimi me vdekje eshte i pershtatshem per gjendjen e Shqiperise

ne kete moment te veshtire. Mbrojtesit e heqjes se denimit me vdekje, si
piken me te forte te platformes se tyre pro jetes, jane ndalur tek gabimet
ne dhenien e denimeve, e cila nenkupton se denimi me vdekje mund te
aplikohet dhe mbi nje te pafajshem. Asnje sistem ligjor nuk garanton drejtesi,
dhe saktesi. Megjithate, me zhvillimin e shkences kriminalistike dhe zgjerimin
e perdorimit te analizave t AND-se, eshte rritur perqindja e saktesise ne
ngarkimin e pergjegjesise penale per nje te dyshuar per krime. Perqindja ne
gabime eshte gjithnje e me i vogel. Perse duhet te mos i merret jeta nje
njeriu qe ka kryer krime brutale dhe te papranushme per shoqerine?
Penalogjia shpesh ka hasur veshtiresi ne garantimin se nje denim me burgim
mund te rehabilitoje nje tedenuar per krime te renda.Pavaresisht denimit me
disa vite burg kemi raste te personave qe sapo dalin nga burgu kryejne
serisht nje veper penale.Kjo nuk do te thote qe ne jemi pro vrasjes por jemi
pro nje shoqeri qe jeton ne harmoni dhe te kete te siguruar jeten,dhe denimi
me vdekje ka rezultuar shume I efekshem ne friksimin e krimineleve,duke
I bere ato te mendohen mire para se te kryejne nje krim.