UNIVERZITET U TUZLI

MAINSKI FAKULTET
Energetsko mainstvo
Predmet: Mehanika fluida II
kolska godina: 2016/2017

PROGRAMSKI ZADATAK
Numerika mehanika fluida

Marko Divkovi Predmetni asistent:

I-30/14 Lejla Rami, as.
Januar, 2017.
Sadraj
1. Uvod .................................................................................................................. 3
2. Definisanje granica .......................................................................................... 4
3. Generisanje mree konanih elemenata ....................................................... 5
4. Fizika svojstva fluida ........................................................................................... 6
5. Kreiranje skalarnog i vektorskog prikaza rezultata ............................................ 6
6. Prikaz rezultata ........................................................................................... 7
6.1. Skalarna promjena brzine .................................................................... 7
6.2. Vektorska promjena brzine .................................................................... 9
7. Prikaz promjene pritiska ............................................................................... 10
8. Zakljuak ........................................................................................................ 12

2
1. Uvod
Kao podloga izvoenju simulacije strujanja tenosti koristi se 3D crte modeliran u nekom od
CAD paketa i importovan u sofver STAR CCM+.

Slika 1.1. CAD model za simuliranje strujanja

Cilj zadatka je simulirati strujanje fluida kroz kanal sa preprekom importovani 3D model, uz
poznate parametre simulacije:
Tenost voda gustine 1000 kg/m3
Temperatura voda temperature 300 K
Pritisak atmosferski: 101 325 Pa
Brzina strujanja Usvaja se na osnovu kritine vrijednosti Reynoldsovog broja, koji za strujanje
kroz cijev, prenika d :
= 2320

= =

Gdje je: = 0.085 prenik cijevi
2
= 0.805 106 kinematska viskoznost vode pri temperaturi od

300 K i atmosferskom pritisku

= 0.02

3
Iz predhodnog se usvaja :
- brzina koja e biti koritena pri simulaciji laminarnog strujanja:

= 0.005

- brzina koja e biti koritena pri simulaciji turbulentnog strujanja:

= 2

2. Definisanje granica
Da bi se izvrila simulacija strujanja potrebno je definisati granice posmatranog sistema:

Slika 2.1. Definisanje granica

Granicama se pridruuju osobine:

- Za bazu valjkastog kanala, bliu unutranjoj prepeci odabiremo opciju Velocity inlet
kojom definiemo ulaz fluida unutar istog
- Za suprotnu bazu biramo opciju Preasure outlet kojom definiemo izlaz
- Preostali dijelo geometrije definiu se kao zid

4
3. Generisanje mree konanih elemenata

Prvo je potrebno generisati povrinsku mreu: Vri se odabir vrste mree i vrste elemenata
mree. Za ovu simulaciju dabiremo opciju Surface wrapper vri podeavanja dijela mree
uz granice sistema, a za elemente mree biramo poliedre. Dalje koristimo opciju Prism layer
mesher najbre generisanje mree za manje precizne proraune. Za osnovnu veliinu
odabiremo ( Base size opcija ) 0.006 m, uz smanjenje koeficijenta rastezanja mree sa 1.5.
na 1.2. radi pravilnijeg izgleda mree.

Slika 3.1. Izgled povrinske mree Slika 3.2. Prostorna mrea

Poslije generisanja povrinske mree i provjere kvaliteta samog procesa u smislu koliko se
dobro mrea rasporedila po povrini i da nema nepravilnosti koje se mogu pojaviti na ivicama
geometrije usljed nedovoljno preciznog procesa generisanja mree, vri se generisanje
prostorne mree.

5
4. Fizika svojstva fluida

Nakon definisanja gemetrije pristupa se definisanju fizikih

osobina fliuda i strujanja:

Prvo odabiremo ustaljene uslove vremena, a zatim kao

materijal odabiremo tenost. Za tok tenosti uzima se opcija
Segregated (za manje precizne simulacije), zatim se
dabere opcija konstatne gustine fluida. Za reim strujanja
doabiremo laminarni, a kao brzinu strujanja, po y-osi
upisujemo izraunatu vrijednost za laminarno strujanje.
Vrijednost brzine unesenu u fizici moramo unijeti i u dijelu
definisanja regija tako to odaberemo ve definisanu regiju
ulaz, a zatim opciju Velocity Magnitude gdje unosimo
vrijednost predhodno izraunate brzine za laminarno
strujanje.
U drugom sluaju, kada posmatramo turbulentno strujanje
postupak je analogan s razlikom to je pri kreiranju fizikog
modela odabiremo turbulentno, umjesto laminarnog
strujanja s tim da je jo kod trubulentnog strujanja potrebno
izabrati K-Epsilon kriterijum.
Kod simulacije turbulentnog strujanja potrebno je unijeti
usvojenu brzinu za turbulentno strujanje, po odgovarajuoj
osi (u ovom sluaju posmatramo uslovno jednoosno
strujanje
Slika 4.1. Razlike fizikog modela kod
laminarnog i turbulentnog strujanja

5. Kreiranje skalarnog i vektorskog prikaza rezultata

Opcijom Derived parts odabiremo taku posmatranja tokom simulacije koja slijedi. Taku
moemo postaviti na bilo koje mjesto u datoj geometriji. Poslije toga slijedi sljedei niz
operacija Scene New Scene prvo odaberemo Scalar, pa onda i Vector ime se
otvaraju dva nova prozora, jedan za posmatranje promjene skalarnih veliina, drugi za
posmatranje promjene vektorskih veliina. U svaki od njih potrebno je odabrati funkciju
brzine. Zatim se koristi opcija Reports kako bi se mogli izraditi potrebni izvjetaji posmatrane
simulacije.
Prije samog pokretanja simulacije opcijom Run potrebno je odabrati broj iteracija kao
zaustavni kriterij (Stopping Criteria) i odabrati opciju sa alatne trake Initalize Solution.

6
6. Prikaz rezultata
6.1. Skalarna promjena brzine
Prikaz rezultata vri se u ravnini koja se odabere kao referetna. Na slici 6.1. prikazana je
promjena brzine kod laminarnog strujanja. Moe se primjetiti odstupanje od poetne
vrijendosti 0.005 m/s u zonama gdje struja fluida zaobilazi krunu prepreku, a vrijednost brzine
je priblino jednaka nuli u zaustavnoj taki.
Maksimalna vrijednost koju brzina dostigne pri laminarnom strujanju u ovom sluaju je
0.0096068 m/s

Slika 6.1. Skalarni prikaz promjene brzine za laminarno strujanje

Slika 6.2. Dijagram promjene brzine pri laminarnom strujanju ovisno o broju iteracija

7
Na slici 6.3. prikazana je promjena brzine kod trubulentog strujanja fluida. Odstupanja od
poetne vrijednosti javljaju se uz ivice opstrujavajue povrine (3D objekta, ali ovdje se
posmatra strujanje u jednoj ravnini).
Maksimalna vrijednost brzine je 4.38 m/s

Slika 6.3.Skalarni prikaz promjene brzine za turbulentno strujanje

Slika 6.4. Dijagram promjene brzine pri turbulentnom strujanju ovisno o broju iteracija

8
6.2. Vektorska promjena brzine
Sofverski paket STAR CCM+ omoguava i pregled promjene vektora odreene veliine. U ovom
sluaju posmatra se najinteresantnija vektorska veliina za strujanje fluida brzina strujanja i
projena vektora. Najznaajnije promjene uoavaju se kod nailaska na prepreku gdje dolazi do
promjene pravca i intenziteta vektora bzine kako je to prikazano na slikama 6.5. i 6.6. za
laminarno i turbulentno strujanje, respektivno.

Slika 6.5. Vektorski prikaz promjene brzine za laminarno strujanje

Slika 6.6. Vektroski prikaz promjene brzine za turbulentno strujanje

9
7. Prikaz promjene pritiska

Kod prikaza promjene pritiska vidimo da je pritisak najvei u zasutavnoj taki, gdje je brzina
najmanja. Hladnijim bojama su oznaene male vrijednosti pritiska na mjestima vee brzine
strujanja fluida (Bernulijeva jednaina).

Slika 7.1. Promjena pritiska kod laminarnog strujanja

Slika 7.2. Dijagram promjene pritiska za laminarno strujanje ovisno o broju iteracija

10
Kada se promjena pritiska posmatra kod trubulentnog strujanja uoava se, poreenjem slika
7.1. i 7.3. sa slikama na kojima je prikazana promjena brzine (6.5. i 6.6.) da se u oblastima
promjene brzine mijenja i pritisak.
Na slici 7.2. prikazan je dijagram sa koga se moe oitati ustaljena vrijednost pritiska (nakon
cca 35 interacija) za laminarno strujanje iznosi 0.04 Pa dok za turbulentno dostine znaajo
vee vrijednosti (slika 7.4.)

Slika 7.3. Promjena pritiska kod turbulentnog strujanja

Slika 7.2. Dijagram promjene pritiska za turbulentno strujanje ovisno o broju iteracija

11
9. Zakljuak

Posmatajui skalarnu promjenu brzine jasno je da su vrijednosti brzine kod turbulentnog

strujanja znaajno vee, zbog toga su razliiti i prikazi. Kod turbulentog strujanja, zbog vee
brzine i inteziteta strujanja manje su i promjene brzine, ali zbog malih vrijednosti brzine pri
laminarnom strujanju ove promjene su zanemarive u odnosu na turbulentno gdje brzina od
poetnih 2 m/2 dostie i vrijednosti preko 4 m/2.
U oba sluaja bilo je dovoljno 30 iteracija da se dostignu ustaljene vrijednosti.
Znaajna razlika je ta to kod laminarnog strujanja, srednja brzina strujanja prikazana
dijagramom (slika 6.2.) je vea od poetne brzine dok je kod turbulentnog obrnuto tj sa
dijagrama vidimo (slika 6.3.) da je srednja brzina strujanja kroz posmatranu ravninu manja od
poetne. To je rezultat sudaranja i mijeanja strujnica koje se ne deava kod laminarnog
strujanja.

12